Lögberg - 25.01.1923, Síða 5

LÖGBERG FIMTUDAGINN
25. JANÚAR 1923.
6. bis.
ir hin ýmsu bygSarlög, eins og þér
vist fariS nærri um.
iTíSarfarið á þessu útliðandi ári
hefir' í fáum orSum verið þannig:
Veturinn frá nýári var sérlega
mildur. Vorið kalt og víða þur-
viðra samt. Sumarið ("helzt hey-
skapartíminn) altaf kalt og óþurka-
samt framan af víSa og nýttust
hey þá illa. HaustiS mjög gott
það sem af er. Aö eins eir.u
sinni komið dálítill snjór.
Heyskdþur varð víða mjög rýr,
og setja menn á með fæsta móti.
og eru bændur smám saman að
verða forsjálli í þessu mikilsverða
atriði búnaðarins.
í þessari sýslu hefir þcilsufar
manna verið rétt svona í meðal-
lagi þetta útlíðandi ár.
5—6 október var hér mikið ösku-
fall, einkum fyrri hluta dags þann
6. Varð svo dimt unf hádag að
eigi varð ratljóst og alstaðar var^
að kveikja ljós í húsum. Askan
var hér nál. i ctm. á þykt, en ekki
lá hún lengi kyr (i—2 daga) þvi
vindurinn feykti henni fyrst
nokkuð saman og þar næst skol-
aðist hún að mestu burt með rign-
ingarvatni.
“Nokkuð varð þess vart að
skepnur yrðu veikar af öskunni,
einkum hross. Líklega hefir
askan orðið einna mest hér í bygð,
enda ekki langt til eldsins héðan,
sem er sagður að vera í Kverk-
fjöllum eða Dyngju. Stundum
hefir bjarminn af eldinum sést
héðan upp yfir jöklinum.
“Eg enda svo línurnar með
kærri kveðju og beztu óskum,
Yðar einl.
Hákon Finnsson,
Borgum, Hornafirði, fsland.”
Háttvirti hr. ritst. Lögbergs!
— -— “Því miður get eg nú litl-
ar fréttir skrifað yður, nema að
tíðin hefir hér verið ágæt í haust.
Auðvitað kom talsveröiy snjór
snöggvast kringum réttaleytið en
hann tók mjög fljótlegj upp aftur
og hefir síðan mátt heita öndveg-
is tíð og enn fram á þann dag í dag,
nú er alauð jörð og hláka og blíðu-
veður á hverjum degi. Okkur
hér heima þætti vænt um að fá
þannig tið sem nú er sr.emma á
vorin, en því miður hefir það
viljað ofl. mishepnast. Þegar
farið er að líða á útmánuð’ og jafn-
vel fram á sumar, þá- fyrst fer
veturinn að sýna sig i fylsta mæli
og þá oft og einatt er fyrsti dagur
sumarsins rennur upo að þá er
landið alt máske i sínum alhvita
vetrarskrúða og þá vei1: enginn
hversu lengi. Og það er það
vissulega, sem mörgum hefir í koll/
komið hér heima hvað vetrarnir
hafa verið langir. hvaö þeir hafa
náð langt fram á sumar. Óblíða
náttúrunnar gjörir okk tr hér
margt erfitt ofan á margvíslega
kúgun sem hér útheimtist.
Skuldir eru hér mjög miklar frá
dýrtiðarárunum og margir sem ná
sér seint eftir þær, og eg vil segja
sumir aldrei og svo einnig voða-
harður vetur, sem kom á þá einn-
ig, svo bændur þurftu að sækja
mjög mikið af útlendu fóðri í kaup-
staðinn til bjargar bústofni sínum
og þá mynduðust aða 1 skuldir
bænda, sem svo standa að miklu
enn og eins og hefi áður tekið
fram, að eg hygg að verði erfitt
að losa sig úr.
Heilsufar manna er nú yfirleitt
sæmilegt, síðastliðið vor dó Páll
breppstjóri og fyrverandi sýslu-
nefndarmaður Jónsson á Hegg-
stöðum í Miðfirði, búinn að búa
þar í fjölda ára, hann var hvers
nianns^ hugljúfi og fyrirmyndar-
bóndi í sinni sveit. Nú í nóv-
ember s. 1. dó einnig á Útibleiks-
stöðwm, sem er næsti bær við
úegSfstaði, bóndinn þar Jóhannes
Johannesson, mesti sæmdarmaður,
aðir áttn þessi bændur mörg böm ;
^ *rx*ri°r J^bannesar sál. fer fram
að Melstað 6. þ. m.
% þykýst vita að það sé talsvert
ohkt asigkomulag fjöldans i
Amertku en að minsta kosti er hér
heima, enda eru atvinnuvegirnir
fleiri hjá ykkur, eg efast ekki um
að það seu mtkil tandflæmi ónotuð
hjá ykkur, sem að eg er eindregið
með að íslendingar eða aðrir ættu
að leita gæfunnar á og nota. En
það get eg sagt yður fyrir satt, að
hér.heima á landinu okkar eru og
miklar spildur af ónotuðu land’,
okkur vantar fé til að geta ræktað
þessa eyðifláka og gjört þá að
fallegum og arðsömum blettum.
Landið sjálft ísland, það hefir
margt að bjóða, en okkur vantar
einungis fé til þess að geta fram-
fylgt því, sem það býður okkur.
.. Ættjörðinni okkar eigum við
að unna, við eigum að hlúa að
henni, við eigum að prýða hana
eftir föngum, því "það er okku,-
bæði til gagns og gleði og eftirkom-
endum líka. En það er þetta við
getum ekkert, _þó landið eigi það
margvíslega skilið, því við erum fá-
tæk þjóð, sem megnum lítið að
gjöra. Peningana vantar til að
geta sýnt það sem landið hefir til:
“Eg vil elska mitt land
eg vil auðga mitt land,
eg vil efla þess dáð
eg vil styrkja þess hag.
Eg vil leita að þess þörf
eg vil létta þess störf,
eg vil láta það sjá margan ham-
ingjudag.”
fsegir skáldið).
Má vel vera að margt sé nú
fleira, sem eg vildi nú sagt hafa.
En í þetta skifti læt eg hér nú stað-
ar numið og bið eftir bréfi frá yð-
ur. Svo bið eg yður að ski’.a
kærri kveðju minni til allra ísleri-
inga vestan hafs og óska eg þeim
alls þess besta einnig ‘ gleðilegra
jóla og farsælt komandi nýtt ár,
sem nú bráðlega fer í hönd.
Svo slæ eg'botninn í þetta og
óska yður gleðilegra jóla og gleði
legt komandi nýtt ár.
Með vinarhug, vinsemd og virð-
ingu
H. M. Líndal,
Vatnshól Vestur-Húnavatns-
sýslu, íslandi.
Stanley Baldvin, fjármálaráð- j verja.
gjafi Breta, er dvalið hefir í j
Washington undanfarið, ásamt
forstjóra Bank of England og
ýmsum fleiri fjánmálafræðingum
brezkum, 1 iþeim tilgangi, að semja
um greiðslu á skuldum Breta við
Bandaríkin, er nú komin heim.
Árangurinn af sendiför riáðgjaf-
ans mun eigi hafa orðið sá, er ætl-
ast var til í fyrstu. Kostir þeir,
er Bandaríkin buðu, sem að vísu
eru enn almenningi á huldu, eru
sagðir að hafa verið þannig lagað^
ir, að fjármálar-áðgjafinn treyst-
ist ekki til að ganga að þeim
upp á sitt eindæmi og taldi því
hyggilegast að hverfa heim og
ráðgast persónulega um við
stjórnina í heild sinni, hvað taka
skyldi til bragðs.
Ymsir aðrir stjórnmálamenn
Breta, sem sagðir eru að vera
kunnugir skilmálum Bandaríkj-
anna, telja þá engan veginn óað-
gengilega og -skoða þá að minsta
kosti sæmilega traustan grund-
völl til samkomulags. Er mælt,
að sjálfur yfirráðgjafinn, And-
rew Bonnar Law, sé einn af þeim
er þannig líta á mlálið.
ásamt búri og klæðaskáp á fyrsta
lofti cg þa^gilegt pláss fyrir tvö hér-
bergi á oðru lofti, ef þörf þykir.
Steyptur kjallari er undir hálfu hús-
inu fyrir kol og ávexti, o.s.frv.
í fyrra haust var eg hér 4 mánuði
og bygði fjós fyrir 14 stórgripi, með
góðu heylofti. Brunn hefir Jói látið
grafa og höfum við afbragðs vatn.
Svo eigum við tvær kornhlöður ('Field
Graineries), sem taka 2,000 bushel af
korni. Við höfurn vírgirt gripahaga,
sem er á stærð 300 fet og hálf niíla
Flestöll jarðyrkjuáhöld höfuð við
svo sem va^ta, sleða, “bíl” og “cut-
ter”. En búsmali er sem fylgir: Sex
hestar, tvö trippi, ein kýr og kvíga á
fyrsta ári, tvö svín, 50 hæns og einn
köttur. Mýs tiltek eg ekki, en það
væri máske réttara að geta þess, að
við eigum nokkur þúsund “badgers”,
“gophers”, héra og úlfa. En af þvi
þessar skepnur eru ótamdar, tel eg
þær ekki til fjár.
Af þessari fermílu eru brotnar um
Símfregnir frá Dusseldorf hinn
19 þ. m., telja Frakka bafa tekið
á vald sitt allar járnbrautir á hin-
um hérnefndu svæðum, sömuleið-
is banka, ríkisskóga og námur.
pað fylgir fregniinni, að stjórn
pýskalands ihafi skipað fyriir uim
að loka öllum bönkum ií ihéruð-
um þessum, og kvatt jafnframt tii
járnbrautarverkfális. En hvern-
ig svo sem því er farið, þá flytja
laugardagsblöðin þær fréttir, að
járnbrautarþjónar hafi neitað að
leggja niður vinnu, og að allir
bankar hafi aftur verið opnaðir,
samkvæmt fyrirskipun Frakka.
Mælt er að Frakkar hafi þegar
lagt hald á 21,000 -smálestir af
kolurn í Ruíhrdalnum, er sendast
áttu á markað þá gg þegar. pá
hafa Frakkar einhig svo kunnugt
sé, tekið fasta þá Dr. Sehlutius. I 305 ^ruTög héfir'JóT gen það’ með
+ A1HC1 Arn I nAÍlrwi+nl-A + itmw C . , . . . . r
plogvel, sem brenntr stemoliu.
En er þetta nú alt skuldlaust? —
Ónei, vissulega ekki. En skuldin er
við stjórnina í Ottawa, og þarf ekki
forseta fjármálaskrifstofunnar í
Dusseldorf og námuforstjóra,
Rochistein. Var mönnum þessum
varpað í dýfl’issu. Látið er þess
getið, að minsita kosti fyrst um að borgast . skemri tima en 25 árum
sinn, verði þeim aðeins /haldið sem
pólitískulm föngum.
Ritstjórí Rögbcrgs,
Wnnipeg, Man.
Þakka þá kærkommt sendingu,
blað yðar. Eg var einmitt að
hugsa um n. 1., að útvega méz
Lögberg, því eg hafði lesið það, og
líkað mjög vel. -Þar eg býst við,
að líka áfrarn jafnvel við Lögberg
þá vil eg vera þess aðnjótandi
fleiri ár, og er því sjálfsagt eg
borgi blaðið, ef j>ér hafið einhvern
innheimtumann hér á landi.
Nú er veturinn að ganga i garð,
og er þa$ vist almenn ósk hér
norðanlands, að hann verði ekki
harður, því sumarið var kalt, og
lítill heyfengur hænda. Aftur vir
síldar- og fiskafli mjög góður í
sumar. Veðrátta nú i haust ágæt,
þur og hlý. —
Væri tímarit viðvikjandi atne-
rískum búnaði, þá vildi eg geta
fengið það.
Eg er yður mjög þakklátur fyr-
ir velvild yðar, og kveð með einl.
virðing og vinsemd.
Hartriiann Asgrímsso/,
Kolkuós, íslandi.
Bæjarstjórnin í Barmouth,
Waies, hefir samþykt þakklætis-
yfdrlýsingu til gjaldenda, fyrir
skilvíslega greiðslu á sköttum,
þrátt fyrir það, 'þótt þeir næmi
I8V2 sihiLlings á sterlingspundið.
* # *
Látinn er fyrir skömmu C. .1.
Matthew, K. C., verkamannaflokks
þingmaður, er sigraði við- kosn-
ingarnar síðustu í Whitechapel
kjördæminu á Englandi. Nú býð-
ur sig þar fram af hálfu Asqviki-
sinna, J. D. Kiley, ®á verið hafði
um langt ára skeið, þingmaður
kjördæmisins, en beið ósigur fyr-
ir Mr. Matthew í síðustu kosn-
ingahríðinni. Talið er víst, að
verkaflokksmaður verði þar einn-
ig 1 kjöri, en óráðið mun enn
ihvort nokkur muni bjóða sig
fram af hálfu núverandi stjórn-
arflokks.
Fandaríkin.
Senator Robinson frá Arkansa3,
ber fram tillögu til þingsályktun-
ar, er í . sér feiur áskorun til
Hardiings forseta um að útnefna
mann til þess, að eiga sæti í
skaðabótanefndinni, ásamt full-
trúum þeirra þjóða, er í stríðinu
mikla tóku þátt.
John Hays Hammond, forseti
nefndar þeirrar, er yfirumsjón
hefir á hendi með kolaframleiðslu
þjóðarinnar, hefir tilkynt linkola
námueigendum og starfsmönnum
þeirra, á fundi í Ohicago, að svo
fremi, að þeir kæmu sér ekki
bráðlega isaiman um launakjör og
vinnu skilyrði, muná stjórnin.taka
málið í sínar hendur og ráða því
til lykta, á þeim grundvelli, sem
hvorirtveggja aðilja, verði að
sætta sig vtið.
lCo«í!í4?«sC|
'NOTID HIX FCLIjKOMNC I
AIj-CANADISKD FARpEGA |
SKTF TIIj OG FRA
Nokkur af Hkipum vorum:
Uverpool, Glasicow, London
Southhampton, Havre, Antwerp
Empress of France, 18,500 tons I
Empress of Britain. 14,500 tont*
Melita, 14,000 tons
Minnedosa, 14,000 tono
Metagrama, 12.000 tona
Canadian Faeific Ocean Service |
304 Main St.. Winnipe*
H. S. BARDAL,
894 Sberbrooke St.
Dodds nýmapillur eru bezta
aýrnameðaiið. Lækna og gigt,
bakverk, hjartabilun, þvagteppu
og önnur veikindi,. sem starfa frá
nýrunum- — Dodd’s Kidney Pills
kosta 50c. askjan eða sex öskjur
fyrir $2.50, og fást hjá öllum lyf-
■ölum eða frá The Dodd’s Medi-
cine Co.. Ltd.. Toronto, Ont.
Hvaðanœfa.
Harding forseti hefir tilkynt
jsenatinu, að stjónwr Breta, Jap-
ans o.g Kína, hafi formlega fallist
á alla samninga og sáttmála af-
vopnunarstefnunnar í Washing-
ton.
# # *
Fjármálaráðgjafi Bandaríkj-
anna, A. Mellan, skorar á þingið
að semja og afgreiða lög, er komi
í veg fyrir, að verðbréf sé und-
anþegin skatti.
* * #
Harding forseti, hefir farið
Louis Barthou forseti nefndar
þeirrar, er friðarþingið ’í Versölum
valdi til þess, að annast fjár-
heimtumálin á ihendur pjóðverj-
um, flutti ræðu í París hinn 19. þ.
m., þar sem hann lýsti yfir þv*í,
að Frökkum kæmi ekki til hugar,
að slaka til við pjóðverja minstu
lifandi vitund. Erindi isitt nefndi
Barthou: “Rétt Frakka og skyld r
Pjóðverja.” Kvað ræðumaður pjóð-
verja lehgi framan af hafa verið
einlæga og reynt að gera sitt! þess á leit við Herbert Hoover,
besta til að standa í skilum. En i verzlunarráðgjafa, að hann tæk-
miisskilinni vægð af hálfu sam-j ist á innanríkis ráðgjafaembættið
Bretland.
Hertoginn of York, yngri son-
ur 'konungshjónanna bresku, er
trúlofaður Lady Elizaibeth Bowes
— Lyon, dóttur jarlsins af Strath-
more.
Aukakosningunni í East-New-
castle lauk þannig, að Arthur
Henderson, verkamanna leiðtogi
og um eitt skeið ráðgjafi í stjórn
Lloyd George’s vann frægan sig-
ur.
Atkvæðagreiðslan féll þannig:
Henderson, verkaflokksm., 11,
Ú66;
Major Barnes, frjálslynda
flokksm., 6,682;
Capt. Gee, íhaldsm. 6,480.
Mr. Henderson féll í síðustu
álmennulm kosniflgum, sem kunn-
ugt er.
herja, sé það að .miklu leyti að
kenna, í hvert öngþveiti að mál-
unum nú sé koimið. pjóðverjar
hafi heyrt úr alt of mörgum átt-
um, að skaðabótakröfurnar væri
of háar, með öðrum orðum, væri
þeim um megn, og þess vegna
hafi þeir' komist • að þeirri niður-
stöðu með sjálfum sér, að ekki
væri nema svo sem sjálfsagt, að
reyna að gera sér gott af öllu
þessu samúðarskvaldri og byrja|
þá með því að virða að vettugi hin
ýmsu fyrirmæli friiðarsamninga. J
í stað Mr. Fall, er sagt hefir því
lausu frá 4. marz næstkomandi að
telja. Mr. Hoover hefir synjað
þessari beiðni forsetans.
# « *
Mr. Upshaw, neðri málstofu
þingmaður frá Georgia, ber fram
frumvarp þess efnis, að kaupandi
áfengra' drykkja, er eigi má selja
að lögum, skuli talinn vera jafn-
sekur seljanda.
* # #
Utan r íkisráðg j af i Bandaríkj-
Ekki kvaðst Barthou óttast af-J anna, Oharles E. Hughes, hefir
stöðu Breta, þótt þeir af vissum lýst yfir því, að stjórnin sé því
ástæðum kysu iheldur að sitja hjáj algerlega mótfallin, að pjóð-
að sinni, en blanda sér inn í Ruhrj verjar sé kúgaðir til skuldgreiðslu
málin. Áður en langt um liði! með hervaldi.
yrði sama góða samvinnan hafinj
milli þjóðanna beggja og átt hefði j -
sér stað meðan á stríðinu stóð.
Ennfremur kvaðst ræðumaður
geta fullvissað tilheyrendur sína
um það, að afstaða Breta í tilliti
tiil Ruhrmálanna, vœri sprottin af
alt öðrum rótum, en ást til pjóð-
Bréf frá Last Mountain
Ec\s from farm®Ts
I Cl ^ What Prize Winniná
" Farmers.Say
Wheeler. LLD., Rostlhern. Sask.: —
hefi notað Formaldehyde blöndu fvrir korn
með bezta áranari. Hefi ekki or$Sið var víð myerlu 1
uppskeru minni árum saman.”
Tlhe Sutherland Canadian Land Co., Ltxl. R B
SanRster, Ast. Brooks Alta:—"Ee hefi aldrei not-
að við korn miitt annað en Formaldehyde 1 mörk af
40 prct. sterkrl blöndu í tunnu af vatni. Pað er ekk-
ert betra til að ver.la korn oer kartöflur fvrir mvelu
en Formaldehyde. oe því ráðleee ee það.”
W.A.A. Rowe. Neepawa. Man:—
"Ee tðk að noltia Formaldehvde
strax oe mælt var með Því til tlt-
rýtminear mvelu I hveiti. höfrum
oe byeei. otr hefir það ávalt bor-
ið áeætan áraneur.”
Davis Bros.. Perdue. Sask.: —
”Með þvl að nota Formaldehyde-
blöndu, 1 pd. I 32 eal. af votni.
til þess að ver.ia korn við myelu.
hefi ee tryet uppskeru mtna fyr-
ir þessum illræmdu ðvinum.”
J. H. Richard. Roland. Man.:—
“1 sambandi við Formaldehyde
eet ee saet. að Það hafi revnst
mér óbrieðult meðal ee<Tt myelu
I korni. Þessi fimm ár. sem ee er
búinn að nota það.”
Jno. W. Lucas, Calgary, Alta.:—
"Við notum Formaldehyde við
allar okkar kartöflur, sem hefir
borið áeætan áraneur. sé það
hétt notað. Ee mæli með Þvi.”
<TANDARn
^RmaldehydI
. KILLS
v SMIJT
STANDARD CHEMICAL CO., LTD.
Montreal
WINNIPEQ
Toronto
24
Kenaston, síöasta laugardag
'í árinu 1922.
Herrá ritstjóri Lögbergs!
* i
Máske þú viljir svo vel gjöra og
veita mér rúm fyrir fáeinar línur úr
þessari ísj. bygð, sem er máske sú
einkennilegasta, sem til er á hnettin-
um, einkanlega aö þvi leyti, bvaö hún
er litil og fámenn.
“Bygöin” er að eins ein fermila á
stærö og á henni búa feögar tveir,
þeir J. V. Austmánn og eg, scm er
sama og S. J. Austmann, sem margir
kannast við. Viö þessir tveir eigum
helminginn af bygöinni, en Ingvar
Emil sonur minn á hinn helminginn.
Síöastliðinn apríl sagði Lögberg,
aö Emil væri stórbóndi hér vestra, og
fyrir hann væri eg að byggja íveru-
hús. Þetta er misskilningur. Emil
er og hefir verið bankastjóri hér
vesturfrá í nokkur undanfarin ár. I
Kenaston hefir hann veriö síöastl. 5
ár, en var fluttur 85 mílur austur 1.
marz. Bær sá, sem hann nú er í, heit
ir Bethune, og er hann þar fyrir
banka, sem er mikið stærri en sá, sem
hann hafði hér í þorpinu. Emil er
giftur og á einn son.
y
Jóhann sonur minn hlýtur þvi aö
vera stórbóndinn, sem Lögberg talar
um og fyrir hann hefi eg verið aö
smíöa íveruhús þetta síöastliöiö sum-
ar. Húsið er það, sem á bygginga
máli er kallað “Bungalow, og stærö
þess er 22x28 fet, og eru 4 herbergi
og rentur ekki nema 5 prct, sem eru
þau langbeztu kjör, sem hægt er að
fá í þessu landi. Þaö gekk seigt og
fast aö fá þetta stjórnarlán, sem lof-
aö haföi verið afturkomnum her-
mönnum. En síðan það “fór í gegn”,
hefir alt gengiö vel og undan engu
að kvarta.
Nýja húsiö er því miöur enn ekki
“plastrað”. Viö áttum svo annríkt
í haust aö okkur fanst þaö ómögulegt.
Jjjn í vor fáum við mann til að gjöra
verkið, og næsta haust kemur máske
hingaö ung og fögur blómarós, sem
eg afhendi bústjórn Dg matreiðslu.
Jói vill ekki gifta sig, fyr en hann
getur gefið konu sinni gott heimili.
En trúlofaður er hann þó ekki, og er
því enn tækifæri fyrir efnilega og
góöa íslenzka stúlku, frá -18—25 ára,
aö verða Mú. J. V. Austmann!
Eg er svo himinglaður yfir því, aö
eg get ekki betur séð, en að Jói rninn
sé nú jafngóður af hinni þrælslegu
meðferð, sem hann varö fyrir í Stutt-
gart á Þýzkalandi. í fyrra vetur lék
hann Iiér “hockey” og i sumar knatt-
spyrnu, sem hvorttveggja er ákaflega
hörö áreynsla. En hann virtist þola
alla þá áreynslu. En það fer ekki
saman búskapur og “sport”, og ætti
þaö síðarnefnda aö sitja á hakanum.
Allir íþróttaklúbbar á milli Regina
og Saskatoon, sækjast eftir að fá Jóa
til að vera meö sér, hver í sínu lagi,
svo þykir þeim jnikið til hans koma.
“Hana nú, hana nú!” segir einhver
landinn, þegar hann sér þetta, “þar
er Snjólfur gamli farini; að monta af
syni sínum. Trúiö ekki einu oröi af
því, sem karl álkan segir. Strákur-
inn er enginn maður.”
Jæja, landi sæll, þú mátt segja hvað
þú vilt, mér er alveg sáma. Eg skal
játa, að eg er það sem enskurinn
kallar “very proud of the boy.”—Það
róru í heimsstríðiö nýafstaöna rúmar
tvær miljónir manns frá þessu meg-
inlandi fAmeríku). En eg þori ó-
hræddur að veðja á mér kollinum
fsem mér kemur þó illa aö missaj,
aö enginn af þessum 2,000,000 kom
með tíu (10) medalíur heim úr stríö-
inu nema Jóhann sonur minn einn.
Fólkið, sem býr í þessum hluta
landsins, er flest úr Bandaríkjunum.
En þó eru þeir mjög fáir, sem kallast
geta Ameríkumenn. Flestir eru þeir
frá meginlandi Evrópu, eöa aö minsta
kosti foreldrar þeirra. Fáeinir eru hér
af Skandínava kyni og hér urft bil
10 af hundraði frá Austnr-Canada.
En ekki hefi eg enn fyrirhitt nokk-
urn mann, sem heyrt hefir getið um
ísland, því síður séð þaöan nokkurn
mann nema mig og þrjá syni mína
("Walter hefir komið hingað tvisvar í
sumarfríinu, en leikur nú fyrir
myndavélum og lifir sem kongurj.
Og þar sem þessir Ameríkumenn, eöa
hvað sem menn vilja kalla þá, eru
svona miklir golþorskar, lýg eg þá
augafulla og segi þeim allskonar
kynjasögur af íslendingum, sem þeir
tqúa eins og nýju neti. “Yes, Siri”
þeim dettur ekki í hug að gráhærður
öldungur eins eg er, muni ljúga. En
þar skjátlast þeim.
Eg er einn heima og horfi út um
gluggann, því hann er frostlaus. Hér
er alla tíð sól og sumar, síðan eg kom
hingað 3. apríl í vor. Jóhann er inni
í Kenaston, og er aðal leikarinn í
“Ligþt House Nan,” sem nú er verið
að leika þar. Hann hefir verið “the
leading man irl the Kenaston Theat-
rical Co.,’’ sem myndað var fyrir
þremur árum, og leikur það á hverj-
um vetri í smábæjum með brautinni
milli Saskatoon og Regina.
Klukkan mín er 3 e.m. og er það
einmitt sá tími dags, sem Jói er í
faðmlögum við “Light House Nan”
En eg, vesall og aumur, hvað hefi eg
að skemta mér við?
Þey, þey! Það kemur einhver.
Eg heyri hávaða. Það er sjálfsagt
einhver af nábúunum, sem hér eru alt
í kring um mig og eg ætlaði að taka
til Winnipeg með mér í haust. Átti
eg að vísa þeimj til, hvar liklegast
væri fyrir þá til kvonbæna. En þeir
voru svo óhepnir, og eg líka, að upp-
skeran var ekki sem bezt, svo ekkert
varð af ferðinni
Já, víst er það eitthvað, sem er á
feröinni, eg heyri skrölt. — Nei, liver
ólukkinn, það eru bara svínin mín,
sem vilja skemta mér með sinni fögru
rödd. Jóþann er í faðmlögum við
Nan. En alt sem eg get faðmað, cru
svín! Mikill ert þú munur. Eg get
ekki hugsað til þjpss!
“Good night”!
Y. /. Austmann.
Skýringargreio og skýrsla frá New York.
Af ófyrirssjáanlegum ástæðum hefir það dregist mikið lengur, en til var
ætlast, að senda þessa skýrslu. Reikningur gjaldkera var samþyktur af
nefndinni hér, fáum dögum eftir að sýningin var afstaðin. En þá. var eftir
að senda muni þá til Islands, sem okkur voru lánaðir þaðan. Frö Símonar-
son I Reykjavík, sem útvegaði okkur kjörgripi þá, sem við höfðum frá íslandi,
var lengi utanlands siðastliðið sumar. .Reikningur frá henni kom hingað
fyrir fáum dögum.
Hólmfriður Árnadóttir sendi Heimskringlu fréttir um kvlkmyndir þær,
sem eru í smíðum af “Amerícas Making” sýningunni. Verður ef til vill sið-
ar gerð grein fyrir þeim hluta hreyfimynda þessara, sem snerta íslenzkt
þjóðerni.
New Yorli 18. janúar 1923.
FUNDAROJORÐ,
Laugardaginn 23. september 1922, kom nefnd íslenzku deildarinnar “Ame-
ricas Making” saman I City Club, New York, til þess að kveðja ritara nefnd-
arinnar, ungfrfl Hólmfríði Árnadðttir, sem hafði sagt upp kennara stöðu við
Columbia XJniversity, og var nö á förum heim til Islands. Á fundinn vant-
aði formann nefndarinnar, Gunnar G. Guðmundsson, sem ekki var, vegna
stutts fyrirvara hægt að ná til. Enda bjóst ritari við að annríki mundi hamla
honum frá að sækja fundinn. Sökum iþess,, aðl ritari nefndarinnar var að
yfirgefa Ameríku, fanst fundarmönnum heppilegast að gera út um ýms mál,
sem viðkomu reikninguim deildarinnar og eignum. Samþyktir voru I einu
hlióði þessir liðir:
1. Reikningar þeir, sem ’gjaldkeri hafði áður látið ganga um á milli
nefndarinnar og voru fullgerðir.
2. Að ritari nefndarinnar hefði haft fulla heimild til að nota hundrað
dollara af sýningarfé “Ameríkas Making” til þess að standast kostnað af
islenzkri þátttöku I "Travellers Show” I slðastliðnum marz mánuði I New York.
3. Að nefndin gæti ekki séð, að hundrað dollara krafa, gjörð af Mr.
Fannings værj réttmæt. Nefndin taldi sig hvorki hafa lagalega né siðferð-
islega skyldu til að greiða þá kröfu, þar sem aðeins um tilboð var að ræða
á tilbúning á eftirlíkingu á búgarði.
4. Að fé það, sem eftir var í sjóði skyldí geymt hjá gjaldkera þar til
kvikmynd “Americas Making” er svo langt komin, að séð verður hvort nefnd-
in telji hinn Islenzka hluta hennar þess verðan, að til hans sé lagt að gjöf
eða láni, fé það, sem Mr. Allan Eaton hefur farið fram á i bréfi til nefndar-
innar, eða öllu heldur núverandi fonmaður “Americas Making” nefndarinna.',
Mr. Newman fyrir hans hönd.
»
5. Munum íslenzku deildarinnar “Americas Making”, var ráðstafað þann-
ig, að þeir skyldu geymdir, og hvorki gefnir, seldir né eyðilagðir, með þvl að
miklar likur væru til að not yrðu af þeim siðar meir, einlhverstaðar meðal
íslendinga við sýningar fyrirtæki.
6. Að af sjóði “Americas Making” skuli greiða kostnað við sendingu.
viðgerð og útgáfurétt {ípsmyndar Einars Jónssonar af porfinni Karlsefnl og
fjölskyldu, sem nú hefur verið afhend Dr. H. G. Leach í New York að gjöf
frá Einari Jónssyni 1 viðurkenningar skyni fyrir hjálp Dr. Leech við Binar
Jónsson, þá er hann var 1 Ameríku að geTa standmynd af Porfinni Karls-
efni, þá sem nú er í Philadelphiu.
T. Samþykt að þiggja tilboð ritara, að muniþ “Americas Making” séu
geymdir næstkomandi ár I East Hall, Columbia University, og fundi síðan slitlð.
ÚTOJÖLD VIÐ pÁTTTÖKU ISLENDINOÁ 1 "AMERICAB MAKINO".
Aleth Björn for making Farm Models............................$300,00
For painting on Vikíng Ship, Anton Jensen...................... 60.00
Fyrir smlði og efni $48,00
Leiga fyrir borð, stóla og fl. 35,00
Letur málning á uppdráttum
og landabréfum og vinna við
sýningarskála og flutnings-
gjöld......................$74,66 $167,66
Prentun á 12,000 eintökum af
bækling (skýringar um land-
nám Islendinga í Ameríku, að
fornu og nýju) o. fl...........................................183,50
Vélritun..................................................... 6,00
Cleasbys orðabk................................................ 15.00
Myndir og myndámót af Leifi Eirikssyni ..........................7,60
Fyrir lán á búningum (Tableaus)................................ 15.00
Til Dwight Franklins fyrir lán á vikingaskipl ..................75,00
Litmynda plötur Will C. Smitíh .. ...........T. .. .............11,40
Fyrir rafmagnsljós o. fl.................................... 15,10
Fargjald ibil Washington (A. Kristjánsson)......................20,82
N, T. Mc Clellan, ljósmyndir............................. .. .. 20,00
Aniton Jensen, fyrir hjálp við sýninguna.................... ..100.00
N. T. Mc Clellan, ljósmyndir................................. 14,20
Excelsior Illustrating Co., litmymíaplötur......................24,45
Hðlmfrlður Árnadóttir, (reikningur frá henni fylgir.......... 302,00
Afföll á bankaávlsunum og telegram til Hjartar pórðarsonar
I Chicago..................................................... 3,60
1 sjóði.........................................................90,27
$1410.40
REIKNINOUR
til gjaldkera íslenzku deildarinnar i "Americas Making",
frd Hólmfriði Árnadóttir.
Flutningur og kostnaður við myndastyttu Einars
Jónssonar (samkvæmt 4. lið í fundargjörð)....................$17,85
Endursending, vátrygging o. fl. á munum I Ameriku.............10.50
Umbúðir og póstgjöld um mynd...................................3,80
Vátrýgging á munum til Islands.............................. 21,60
Flutningur til skips...........................................2,00
trtgjöld samkvæmt öðrum reikningi samþyktum af gjaldkera .. 72,26
Styrkur til ferðasýningar (samanber 2. lið fundargjörðar) .. .. 100,00
Borgað, frú Símonarson (kostnaður við sýningarmuni frá íslendi 73.00
Vélritun.......................................................1,59
. $302,00
t
Vilhjáfmur Stefdnsson HólmfríOtir Árnadóttir
Qunnar O. GuOmundsson. Ólaf. Ólafsson
AOalsteinn Kristjánsson
KOLA
SPURSMÁLIÐ
er eitt af þeim, sem þarf að
komast fyrir um, og þvl ekki þá
strax? pað borgar sig ekki að
blða. Látið oss ráða fram úr
því með því að fylla kolaskotin
yðar með beztu kolum, sem
nokkru sinni komu úr námu.
þá verðið þjer rólegri, svo veður
og veðrabrigði gera engan mun
fyrir yðuur.
THE WINNIPEG SUPPLY \M> FUF.L CO., LTD.
Aðal-Skrifstofa: 2G5 Portago Ave., Avenue Block Phone N-7615