Lögberg - 08.02.1923, Blaðsíða 4

4 fcla.
LÖGBERG FIMTUDAGINN
8. FEBRÚAR 1923.
Jögberg
Gefið út hvem Fimtudag af The Col-
umbia PreM, Ltd.^Cor. William Ave. &
Sherbrook Str.. Winnipeg, Man.
Talainan >'.6327 og >-6328
Jóm J. BfldfelL, Editor
Utan&»krí(t til blaðnint:
THE COIUMBIA PRE3S, Ltd., Bo« 3)71. Winnlpag, M»n-
Utan&akrift ritatjórans:
EDiTOR LOCBERC, Bo* 317J Wlnnipeg, IRan.
The " LiiBberr’' I* printed and published by The
■:olumbla Preae. Limtted, ln the Columhia Block,
*SS to Sí7 Sherhrooke Btreet. Winnipeg, Manitoba
Austur og Vestur Canada.
Ein af stærri yfirsjónum vor mannanna er
það, að vér ©rum alt af að hugsa um vorn eigin
hag — að skara eldi að okkar eigin köku, eins og
Gestur heit. Pálsson sagði. En kærum okkur
minna um, >ó við skörum eldinn frá köku ná-
ungans.
En þegar um heilt/ þjóðfélag er að ræða, >á
getur sú bygging aldrei orðið varanleg eða
trygg. par verða Imenn að vera samtaka um að
sjá hag allra Sitéttá borgið án manngreinar-
álite.
Menn mega ekki láta stundarhag einstakra
manna eða félaga standa í vegi fyrir velferð
fjöldans, þvl það eykur úlfúð, óánægju og sund-
urlyndi. En þjóð, sem er sundurlynd eða sjálfri
sér sundurþykk, getur ekki blómgast.
Hudsonsflóa brautin hefir verið og er þrösk-
uldur í vegi fyrir góðu samkomutlagi á milli
imanna í austur og vestur fylkjunum, og hún
heldur áfram að vera það, unz búið er að full-
gjöra hana og menn Sléttufylkjanna eru annað
hvort búnir að sanna, að hugmyndir þeirra ulm
þá braut og skipaleiðina í sambandi við hana, séu
sannar, eða þá að þeir, sem á móti brautinni
mæla, sýna með reynslunni, að leiðin sé ófær,
eins og þeir hafa haldið fram og halda enn.
Ef til viil finst sumumi það nokkuð dýr
reynsla, því verkfræðingur einn hér í Winnipeg,
fyrverandi borgarstjóri, T. R. Deacon, ef oss
mirinir rétt, heldur því fram, að brautin, hafn-
gerð, kornhlöður og alt í sambandi við úthaldið,
muni kosta ríkið um sextíu miljónir dollara.
Segjum nú að svo væri ,þó að aðrir verkfræð-
ingar hafi haldið fram að upphæð sú sefn þyrfti,
sé miklu minni, — en segjurn, að það tæki sextiu
miijónir dollara. Mundi þá sú reynsla vera of
dýrt keypt?
Ef fyrirtækið hepnaðist, þá er í augum uppi,
að það mundi marg-iborga sig, og það á mjög
stuttuSm tíma.
fef aftur á hinn bóginn, að það mishepnaðist,
þá væri óánægjunni, sem nú er út af því máli,
rutt úr vegi, og það út af fyrir sig, væri sextíu
piiljón dollara virði.
pað er ofur hætt við því, að móitstöðumönn-
um þessa fyrirtækis takist aldrei að fæla með-
haldsmenn þess frá því, með því að hampa kostn-
aðinum, sem það hefir í för með sér, framan í
<þá. peir eru orðnir svo vanir að borga—borga
einmitt þessum mönmjfm, sem um fram alt vilja
koma Hudsousflóa brautinni fyrir kattarnef, að
■þeir mundu ekki tei.ja eftir sér, að bæta þessari
upphæð við, ef þeir með því gætu gengið úr
skugga um málið.
önnur aðal ástæðan gegn því, að byggja þessa
braut, hefir verið og er, að sjóleiðin sé ófær; það
sé svo mikiH ís á þeirri leið, að ekkert skip geti
verið óhult, að ekkert tryggingarfélag muni fást
til þess að tryggja skipin og skipsfarmana, og að
leiðin sé opin í þrjá mánuði þegar bezt lætur.
Aít eru þetta ástæður, ef sannar væru, sem
vert væri að gefa gaum að. En nú vill svo til,
að reynsla er fengin, og hún ekki ail-lítil, í þessu
efni, því menn hafa siglt þessa leið árlega í meir
en þrjú hundruð ár. i
Fyrsta skipið, sem sögur fara af að siglt hafi
inn í Hudsonsflóann, er litla skipið, sem Henry
Hudson, sá er flóinn' ber nafn af, var á. pað
hét “Discovery” og var 35 smálestir að stærð.
Hann sigldi á því inn í flóann í júní 1610 og var
á stöðugum siglingum um flóann á því þangað ;
til í nóvember það ár,‘ eða fimm mánuði.
Ef þessu litla skipi, með þeim útbúnaði, sem
>á átti sér stað, var þetta fært, mundi jþá ekki
mítíðarskipum, með öllum þeim bætta útbúnaði,
sem vér eigum yfir að ráða, vera það líka?
Tveimur árum seinna, eða 1612, kom þetta
sama sikip, “Discovery”, aftur til Hudsonsflóans,
ásamt ensku herskipi, tU þess að leita að Hud-
son, sem eins og kunnugt er, hafði verið skilinn
eftir ásamt syni sínum og öðrum manni á smá-
báti úti á regmhafi flóans, er hásetar hans gerðu
uppreisn gegn honum í áðumefndri ferð, og
hurfu heimleiðis.
Árið 1616 komu skip frá Englandi enn á ný
og áinð 1619 komu tvö dönsk skip, annað þeirra
eimmastrað, inn í flóann, og lágu við Fort
Churchiðl allan veturinn.
Árið 1669 var Hudsonsflóa félagið stofnað,
og hefir það félag semt skip sín á hverju ári síð-
an til flóans og hefir félagið mist að eins tvö skip
í meir en tvö hundruð ár, sem það hefir haldið
uppi siglingum á milli Englands og stöðva sinna
við flóaran, og þolir það vel sa/manburð við hinar
ábyggilegustu skipaleiðir, hvaðam sem er frá
austurströnd Ameríku.
Encyclopedia Britannica telur líklegt, að sjó-
leiðin í gegn um flóann sé fær skipum þeim, sem
nú gerast, frá júní og til nóvember, án nokkurr-
ar aðstoðar. pað eru fimm mánuðir. Með sterk-
um ísbrjótum talja beir menn. *em um máiið
rita þar, líklegt, að leragur se hægt að halda uppi
árlegum siglingum um flóann. En þó það væri
dtki, þá er sanvt hægt að flytja út hveiti frá
Sléttufylkjum Canada, Norður Dakota og Minn-
esota í fuUa tvo mánuði á hverju ári, og væri það
ekki lítill vinningur og spamaður hlutaðeig-
•endum.
En þrátt fyrir þessa reynslu, sem er ómót-
mælanleg, halda þessir menn áfram að telja fólki
trú um, að skipaleiðin sé ófær og ómöguleg. —
Væri ekki mannlegra fyrir þá að koma hreint til
dyra og segja, að þeir væru hræddir um að missa
stóran spón úr askinum sínum, ef þessi leið yrði
opnuð fyrir afurðir bændanna í Vesturfýlkj-
unum ?
------o-----—
Ný aðferð við kornflutning til
hafnstaða í Austur-Canada.
pessi öld, sem vér lifum á, er öld samkepn-
innar.
Hugsanir og aðferðir, sem í dag eru nýtar og
mothæfar, eru máske úreltar og einskis virði á
morgun.
Hraðinn í hugsunum og framkvæmdum er
orðinn svo mikill, að menn festa varla sjónar á
honum. Ef menn eru ekki sí-vakandi, sí-starf-
andi og sí-hugsandi, þá eru menn orðnir aftur úr
áður en þeir vita af.
Talsíminn, sem fyrir nokkrum árum var í
sannleika furðuleg uppgötvun, á nú í vök að
verjast fyrir þráðlausu sírnskeyta uppfynding-
unni.
iHljómvélarnar, sem líka eru merkileg upp-
fynding, eru í hættu staddar fyrir radíó tækj-
unum.
Eimsikipin stóru og öflugu, sem á síðustu
mannsöldrunum hafa tekið svo miklum fram-
förum, verða þá og þegar að lúta í lægra haldi
fyrir loftförunum. Og nú síðast er farið að
tala um skæðan keppinaut fyrir jámbrautimar
hér í Canada.
Mönnum er ljóst, að flutningur á kornvöru
Sléttufylkjanna til hafna í Austur-Canada, er ein
af tekjulindum félaganna.
Mönnum hefir líka verið ljóst, að sá flutn-
ingur hefir verið mönnúm óhæfilega dýr, og að
það er eitt af brennandi spursmálum Vestur-
Canada, að bætt sé úr því. Svo menn hafa farið
að hugsa um, hvernig hægt væri að ráða bót á
því. Sumir hafa krafist þess, að jámbrautarfé-
lögin settu niður flutningsgjaldið, en þau hafa
daufheyrst við þeirri kröfu, nema að því leyti,
sem þau hafa verið neydd til þess af sambands-
stjóminni.
Aðrir vilja fá Hudsonsflóa brautina full-
gerða, en það gengur seint.
En maður einn í Gault, Ontario, R. Fatrick að
nafni, hefir nú nýlega komið fram með alveg
nýja tillögu til þess að ráða bót á þessú vanda-
mnáli. Hann vill senda kornið í gegn um hólk,
eða pípu, sem lögð sé frá Winnipeg tiil Montreal,
rúmar 1400 mílur.
Hólkur þessi á að vera steyptur úr sementi
og slétitur að innan eins og spegilgler. Hann
talar um að pípan sé um fet að innanmáli og að
hún sé grafin í jörð niður, svo ekki sé hætt við
að hún verði sketmd eða brotin.
pegar píparfer fullgerð, skal hleypa kominu
í hana í Winnipeg og þrýsta því með lofti í gegn
um hana alt að fjögur hundruð mílur á klukku-
stundinni, og yrði þá kornið, sem hleypt væri í
pípuna í Winnipeg, komið alla til til Montreal
á f jórum iklukkustundum; og isegir þessi maður,
að með þessari aðferð verði óslitinn kornstraum-
ur á ferðinni alla leið, og að út úr pípunni komi
í Montreal 26,400 pund af komi á hverri mínútu,
26,400 mælar á hverri klukkustund, eða 633,000
mælar á dag.
Kostnaðurinn við að flytja koraið austur á
þennan hátt, segir Mr. Patrick að verði sára lít-
ill. pað sé að eins kostnaðurinn við að leggja
og búa til þessa pípu og áhöld sem nauðsynleg
væru við þennan útbúnað. En eftir að það er
einu sinni búið, sé viðhaldskastnaðurinn sama
sem enginn.
------o----*—
Skuldaskifti Breta og Banda-
ríkjanna.
Nýlega, eða í síðastliðnwn mánuði, voru þeir
Stanley Baldwin, fjármálaráðherra Breta, og
Moratague C. Norman, forseti Englandsbankans,
á ferð í Bandaríkjunum. Erindi þeirra var, að
reyna að komast að samningum með borgun á
skuld þeirri, sem Bretar standa í við Bandaríkja-
menn síðan á stríðsárunum.
Eins og menn muna, þá urðu Bretar að taka
feikilega mikið lán hjá Bandraíkjamönnum, á
meðan stríðið stóð yfir. Lán það nam alls
$7,000,000,000, og hver einasti skildingur gekk
til þess að kaupa fyrir vörur í Bandaríkjunum,
svo Bandaríkjaþjóðin naut hlunnindanna af öllu
þessu fé.
Síðan að stríðinu lauk, hafa Bretar borgað
$3,000,000,000 af þessari miklu skuld til baka,
en fjðrar standa eftir, og það var til þess að
semja um borgun á þeim, að þessir menn tóku
sér ferð á hendur til Bandaríkjanna.
Á fyrsta fundinum, sem hlutaðeigendur áttu
út af þessu máli, fórust Stanley Baldwin orð á
þessa leið:
“Við erum komnir hingað með því fastá-
kveðna áformi, að endurborga skuld vora, og það
er af hinum raunverulegu erfiðleikum, sem á því
em að borga með vöru skiftum, að við erum hér
kolmnir til þess að komast að niðurstöðu í þessu
máli, sem báðum hlutaðeigendum er sem hag-
kvæmast.
Við emm saman komnir hér undir hinum
sérkennilegustu kringumstæðum. Við höfum
mæzt til þess, að komast að niðurstöðu um
borgun á þeirri stærstu upphæð, sem tvær vina-
þjóðir hafa nokkum tlma í sögu heimsins átt að
semja um. Vð höfum komið til að semja um
endurborgun á skuld vorri við Bandaríkja-
menn.”
Ekki fengu Bretar vilja sínum framgengt í
þessu málli. peir vildu fá alt að hundrað árum
til þess að borga þessa skuld á, og greiða 2 af
hundraði í vöxtu. Bandaríkjamenn gengu inn á
aðj gefa þeim sextíu ár til þess að greiða hana
á með 3 af hundraði í vöxtu í þrjátíu ár, yfir
fyrra hehning þess tímabils, en 3y2 af hundraði 1
yfir hinn siðari, og hefir það boð Bandaríkja-
manna verið sa/mþykt af brezka þinginu, þótt
það þætti nokkuð frekt í farið.
í sambandi við skattbyrði Breta, þá gat fjár-
málaráðherrann brezki þess, í sambandi við
þeitta mál, að hún væri nú þyngri en skattbyrði
nokkurrar annarar þjóðar í heimi, því skatta-
álögur á Bretlandi næmu nú $100 á hvert manns-
barn í landinu, og það væri eins mikið og að
þjóðin gæti með nokkru móti þolað.
-------o----—
Hermannabókin.
Eins og getið var um í fyrra blaði, er Her-
mannabókin nú tiil sölu og Jóns Sigurðssonar fé-
laginu til mikillar ánægju, eru Vestur-íslending-
ar þegar famir að senda inn pantanir að bókinni.
Munu Um 50 eintök hafa selzt á s.l. viku, og er
það innileg ósk félagsins, að pöntunum haldi á-
fram að streyima að því, þar tU upplagið er upp-
selt. Allar ástæður félagsins krefjast að svo
verði. pess vegna tel eg nú viðligandi að Vest-
ur-íslendingar séu fræddir um verðleik félagsins
til velvilja þeirra og styrktar.
f stuttu máli má segja, að félagið myndaðist
hér í Winnipeg í marz!mánuði árið 1916, með
þeim lofsverða tilgangi mannúðar og kærleika,
1. Að hlynna eftir megni að vomm vestur-
íslenzku hermönnum utan Canada og Bandaríkj-
anna;
2. að styrkja þær af fjölskyldum fjærverandi
íslenzkra hermanna, se<m félagið vissi að vom
hjálparþurfar, eftir beztu föngum;
3. að uppbúa á sinn kostnað eina sjúkrastotfú
í Tuxedo hermanna spítaJanum hér í borg;
4. að hlynna að og styrkja fjárhagslega ýmsa
af 'þeim afturkomnu hermönnuim, sem veikir
voru eða félausir;
5. að stofna til og annast uim skemtanir fyrir
af.turkomna hermenn og skyldulið þeirra;
6. að styrkja eftir megni I.O.D.E. hermanna
sjúkrahúsið á Higgins ave. ihér í borg, sem þær
og hafa gert fram að þessu;
7. að leggja fé til ýmissa mannúðar- og
styrktarstofnana, sem mynduðust á stríðsámn-
um, svo sem “Red Cross”, Belgíu hjálparsjóð-
inn, Brezkra sjómanna styrktarsjóðinn, Sjóð til
styrktar bömum fjarverandi hermanna og til
nokkurra annara stofnana, sem eg nú í svip man
ekki nöfn á.
8. Útgáfu þess mikla og söguríka miningar-
rits, sem félagið nú biður Vestur-íslendinga að
kaupa, jafnt þá, sem búa sunnan Bandaríkjalín-
unnar og hia, stjm búa í Canada.
Félagið óskar þess getið, að það tileinkar sér
engan veginn heiðurinn af þeim framkvæmdum,
sem það hefir haft með höndum í síðastliðin sjö
ár, síðan það myndaðist. Miklu fremur segir
það heiðurinn vera þeirra mörgu kvenna og karla
viðsvegar í landi þessu, sem af frjálsum vilja og
velvild til fjarlægra hermanna, sendi því stór-
gjafir í vörum og peningum, og sem gerðu þeim
piögulegt að kccma hugsjón þess og óskum í
framkvæmd, og sem, það nú þakkar hérrneð, af
hjarta, öUum sem það hafa styrkt á liðnum ár-
um. Án hjálpar þeirra hefði félagið ekki getað
orkað því, sem það hefir 'gert, og án þeirra hjálp-
ar getur það enn ekki fullkomnað starf sitt í til-
liti til útgáfu Minningaritsins.
Eg má geta þess, að á þeim árum, sem vest-
ur-íslenzkir hermenn voru á vígvelli, varði fé-
lagið yfir sjö þúsund dollars í peningum í böggla-
sendingar til þeirra, og er þó ekki þar með talið
margt af þeim munum, sem því voru gefnir til
þess að láta í böglana, svo sem sokkar, vetling-
ar, treflar, handklæði o. fl. o. fl.; og á sama tírna
lagði það að minsta kosti tvö þúsund döllaia til
annara líknarstarfa, og enn þá heldur það áfram
að hjálpa, þar sem hjálpar er þörf.
í viðbót við þann styrk, sem Vestur-fslend1-
ingar em beðnir að veita með því að kaupa Her-
mannabókina, hefir félagið um 1200 koparmynd-
ir af hermönnum þeim, sem getið er í bókinni,
sem kosta að jafnaði, þegar ein og ein er keypt
af myndgerðahmönnum, ekki minna en þrjá doll-
ara hver. pessar myndir viU nú félagið selja og .
óskar, að sem flestir hermenn vildu kaupa mynd-
ir >ær, sem af þeim hafa verið • gerðar1—eða þá
aðsitandendur þeirra. Félagið óskar að fá $1.00
fyrir hverja selda mynd.
B. L. Baldwinson,
----1—o----*—
Kynblöndun.
Aths, petta kvæði á ekki að skiljast bókstaflega,
þaS er orkt á líkingamáli fyrir utanað komandi á-
'hrif. Að líkja manninum við sauð er eins gamalt
og sögur ná, — mórauði liturinn hefir verið í miklum
metum á íslandi. K. N.
Eg reikaði aleinn um rennslétta grund
og rakst þar á eldgamla vini
og raulandi stóð þar og rýndi um stund
jú! rollur af íslenzku kyni,
en djarflegi svipurinn sýndi það bezt
og svo var ein mórauð á litinn
og þar voru íslenzku einkennin flest
á eyrunum fjöðrin og bitinn.
Eins finst um blönduðu landana líkt
þeir Iíkjast í ættirnar báðar
en herkonga svipurinn hefur þó rfkt,
svo hnarreistir djarflegir snáðar,
og náttúran ein hefir annast það sjálf
á eyrum er fjöðrin og bitinn
á lengdina rófan er hér um bii hálf
svo hafa þeir mórauða litinn.
Er nokkuð hinumegin?
Á undan mér hofróðan hraðaði fðr
í hálsmálið kjóllinn var fleginn
á bakinu öllu er engin spjör,
en er nokkuð 'hinumeginn? K. V.
Ástœðurnar
fyrir því að hugur íslenzkra bænda
hnegist til Canada
29. Kafli.
Náttúruauðiegð ALberta fylkis
er bæði mikil og margbrotin og
af þvS leiðir það, að atvinnuvegirn-
ir eru einnig ifjölbreytilegir.
Námur eru þar miklar, (beitilönd
góð og skilyrðin fyrir gripa og
kornrækt, víða hin ákjósanleg-
ustu. pótt Hudson’s Bay verzl-
unin hefði smá útibú í hinum
norðlœgari ihéruðum, þegar á árum
um 1778 til 1795, svo sem í Fort
iChipewoyon og Fort Edmonton, og j
keypti þar grávöru, þá má samt
með sanni segja, að suðurhluti
fylkisins hefði fyrst bygður verið
pg að jarðræktin hafi svo smá-
færst þaðan norður á bóginn.
peir er fyrstir fluttust til Suður-
fylkisins og tóku sér þar varan-
lega bólfestu, voru griparæktar-
menn frá Bandaríkjunum. Og þaí
var ekki fyr en árið 1900, að menn
fóru að skygnast um í Suður-hlut-
anum af Saskatchewan fylki og
norður við Reá Deer ána og nema
þar lönd. pótt hinir fyrstu
griparæktarbændur væru Banda-
ríkjamenn, þá hófst brátt inn-
flutningur til fylkisins frá brezku
eyjunum og voru rnargir nýbyggj-j
ar þaulæfðir í öllu því, er að
griparækt laut. Settust þeir að
og komu sér upp griparæktarbu-j
um í Lethbridge Macleod, Pinc-^
her Creek, High River, Calgary,
Bow River og 'í kringum Red
Deer. Um 1880' hófst þar fyrst
sauðfjárrækt, en fremur gekk út-
breiðsla hennar seint.
1 Suður-AIberta gengu gripir
að imestu leyti sjálfala, þegar á
hinum fyrstu landnemaárum og
gera svo víða enn. Mest var
iþar um buffalo gras, ibunch gras
og blue joint. En þær tegundir
eru allar mjög 'bráðþroska. Fyr
á árum var það aðalstarf bóndans,
að afla fóðurs handa skepnum sín
um, en nú skipar kornræktin víða
fyrirrúim, þótt á öðrum stöðum
sé griparæktin stunduð jöfnum
höndum.
Áhrifum Chinook vindanna, er
það að mestu leyti að þakka, að
veðráttan er svo góð, að skepnur
geta gengi úti allan ársins hring.
Stundum hefir það komið fyrir.
að útigangsgripir hafa fallið, en
iþó eru þess tiltölulega fá dœmi.
Nú má svo heita að hver einasti
ir allar skepnur siínar og er úti-
gangs'gripum oft gefið á skalla.
Hey er yfirleitt kjarngott lí fylk-I
inu og beitin ágæt. f Suður-
Alberta er að finna suma allraj
beztu sláturgripi, sem þekkjast í
Canada.
Frá árinu 1870 og fram að alda-
mótum, var griparæktin
vitanlega ekki húin að ná því há-
marki, sem nú á sér stað. En
um árið 1900, var þó farið að
senda ágæta gripi á enskan mark-
að frá Calgary, High River,
Claresholm, Pinsher Greek, Mac-
leod, Lethbridge, Medicine Hat,
Bassano og Langdon. Árið 1902
var stofnað The Aiberta Railwayj
og Irrigation Company, með höf-
uðaðsetur í Lethbridge. Keypti fé-^
lag þetta Iönd allmikil af sam-
bandsstjórninni og tók að gera til-
raunir með áveitu i Spring Coulee
O'g Chin Ooulee 'héruðunum, og
sömuleiðis á svæðunum umhverf-
is Magrath, Raimond, Stirling,
Letihbridge, Coldale og Chin, en
þó mest megnis austur af Leth-
bridge. Um þær mundir var
tekið að girða inn lönd með vlr.
Árið 1903 var stofnað The Cana-
Bow River. Er swæði það um
40 mílur, frá norðri til suðura,
en 65 mílur austur á ibóginn. Ura
223,000 ekrur, eru hæfar tii $-
veitu. Hefir meginið af löndum
þessum nú verið selt. Suðaust-
ur af spildu þessari liggur önnur
landeign sama félags, er hefir
inni að halda um 1,245,000 ekra.
par af hefir vatni verið veitt á
400,000 ekrur. Töluvert er enn ó-
selt af landi í fláka þessum.
Árið 1908 náði Canadian Pacf-
fic félagið ií hendur sínar umráð-
um yfir miklu af þeim lendum,
er Alberta land Irrigation félag-
ið í Lethbridge átti. Svæði það
er 499,000 og vatni verið veitt á
rúmar 120,000 ekrur. Mest af
landi þessu hefir þegar verið selt.
Annað áveitu svæði má tilnefna,
er liggur í Suffield héraðinu. Er
það eign The Canada Land o£
Irrigation félagsins, er áður var
kallað Southern Alberta Land
Oompany, með aðalskrifstofu í
Medecine Hat. Enn eitt áveitu-
svæði Iiggur í "Sow Island 'hérað-
inu. Samlals nema lendur þess.
ar 530,000 ekrum og eru þar af
203,000 hæfar til áveitu
í þessu 'héraði hafa lönd aðeins
fengist til kaups síðan 1919.
í Suður hluta fylkisins, er ávalt
verið að gera frekari og frekari
tilraunir til áveitu. Var þar
stofnað eitt slíkt fólag 1919, er
Taber Irrigation Assaociation
nefnist, er tekið hefir sér fyrir
(hendur að veita vatni á 17,000
ekrur í nánd við Taber. Fleiri
fyrirtæki í sömu átt, eru í undir-
búningi víðsvegar um fylkið.
Hagnaðurinn af áveitunni hefir
þegar orðið mikill í Suður-Al'berta.
Hafa þar víða risið ripp blómleg
'bygðarlög, þar sem áður voru
gróðurlitlir barðbalar. Er þar
víða ræktað mikið af alfaalfa og
öðrum kjarngóðum fóðurtegund-
um. Nokkuð er af auðugum
griparæktarbændum í Suðurhluta
fylkisins, einkum þó kringum
Olds, Magrath, Raymond og Co-
utts og norður og suður af Medi-
cine Hat. Víðast hvar eru beitl-
lönd fyrir gripi girt inn með vír.
f Suður Alberta er mikið um sauð-
fé, er gengur sjálfala i reglulegri
afrétt og smalað er saman á viss-
um tímum. Sauðfjárræktin er
stöðugt að blómgast, og verður
vafalaust mjög arðsöm, er stund-
ir Hða.
Alifuglaræktin hefir gefið af
sér feikna mikinn auð og hefir
reynst bændum regluleg féþúfa.
Kornræktin er altaf að útbreiðast
með hverju árinu er llíður, svo þar
sem áður voru tiltölulega léleg
beitilönd, blasa nú við'blómlegir
akrar.
í Suður Alberta aeljast órækt-
uð lönd í áveituhéruðum fyrir
þetta fimtíu dali ekran en rækt
uð áveitulönd frá 75—120 Og fimin
ekran. En í hinum þurrari hér-
uðum má kaupa ekruna fyrir
fimtén til fimmtíu dali. Svæðið
frá Cardston tii Pincher Creek og
norður á bóginn til Calgary og
Macleod og Edimonton jármbraut-
arinnar, er einkar vel fallið til
'blandaðs búnaðar, enda fylgist
þar að jöfnum höndum gripa og
kornrækt.
Claresholm liggur í austurjarði
þessarar landspildu. Bæir &
þessu sviði, eru Nanton, High Ri-
ver, Okotoks, Crossfield, Dids-
bury, Olds og Innisfail. f hé-
ruðunum umhverfis þessa bæi, er
mikið um griparækt og fram-
leiðslu mjólkurafurða. Heyskap-
ur er þar víðast ihvar mikill og
góður.
dian Pacific Irrigation félagið,
er það takmark hafði fyrir augum,
að veita vatni yfir svæðin austur
af Calgary. Var vatnið tekfð
úr Bow River. jPrfð 1907 vífr
enn stofnað félag, er Southern
Alberta Land Company nefndist,
með aðsetur í Medicine Hat, er
tókst á hendur áveitu 4 lönd vest*
ur af þeim bæ.
Landflæmi þau, er nefnd félög
eiga, nema til samans því riær
þrem miljónum ekra. Skifta
má spildu þessari í fjöra megin-
hluta. Hinar vestlægari lend-
ur Canadian Pacific félagsins,
austur af Calgary, en norðan við
Blandaður landbúnaður, er koin-
inn á ihátt stig í Mið-Alberta.
Með lagningu Canadian Pacifie
járnbrautarinnar, er kon> tii Cal-
gary árið 1885, tók landið um
hverfis mjög að byggjast. Varð
Calgary þá þegar alimikill verJ-
unarbær og hefir verið það jafnan
síðan. Landið 'hefir verið að
byggjast norður á bóginn jafnt og
þétt. Er jarðvegurinn þir
næsta auðugui. Fyrsta auka-
lína Canadian Pacific félagsin-
á þessu 8væði, var lögð í norður*
frá Calgary árið 1891. Síðar lagðl'
Canadian National járnbrautarfé-
lagið 'brautir bæði í norður og
suður og er landið með fram þeim
eitt hið frjósamasta I ðllu fylk-
inu. Staðháttujíi í Mið-Alberta