Lögberg - 19.04.1923, Blaðsíða 2

Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. APRÍL 1923.
Ein 50c askja kom
henni til heilsu.
.. arðlífi sem varaði svö árum
skifti, læknaðist af “Frui-a-
tives.”
Hið undursamlega safameðal
Hver sá sem er iheilsuiítill, eða
þjáist af höfuðverk, eða hefir
enga löngun til að lifa, mun iesa
með fögnuðí bréf Mrs. Martha de
Wolfe, East ship Harbor, N. S.
Mrs. de Wolfe segir meðal ann-
ars: “1 mlörg ár þjáðist eg af
harðlífi og höfuðverk.og mér leið
illa yfir höfuðí Engin meðöl
virtust hjálpa.* pá fór eg 'ið
reyna Fruit-atives” og afleiðing-
arnar voru hinar beztu og eftir
eina öskju varð eg eins og ný
manneskja.
50c. askjan, 6 fyrir $2,50, reynslu-
skerfur 25c. — Fæst hjá öllum,
lyfsölum eða beint frá Frui a-
tives Limited, Ottawa, Ont.
Rafmagns Eldavélar
af beztu tegnndum
seldar með vfegnm kjörum.
Hafið
Rafmagn
þjón yðar á heimilinu
Þegar þér þarfnist Raf-
áhalda, þá heimsœkið
sýningarstofur vorar að
Rafmagns þvottavélar af
öllnni tcgundum seldar
moð vægnm skllmálum.
55-59 Princess Street, Winnipeg
Auka-atriði.
Ekki er það nú aðalilega til-
gangur minn með línum þessum,
að vekja upp árs-ófrið. Heldilr
sérstaklega það, að eitt af kvæð-
um þeim, s*m nú birtust í Tíma-
riti pjóðræknisfélagsihs 4 árg.,
ort af • skáldkonunni Jakobínu
Johnson, pem híún kal'lar “Mel-
korka við lækinn”, og aðeins var
getið ásamt hinna annara kvæða
í Heimskringlu, en nokkuð frek-
ar leitt athygli að efni þess 1
Lögbergi, og á parti geðjast mér
ekki allskostar vel að skýringum
ritdómarans þar. Og þess vegna
vildi eg í bráðina birta • mína
skoðan á þessu hugþekka kvæði.
Að yrkisefnjð sé erfitt við-
fangs eins og Lögberg segir, ef-
ast eg ekki um, ef tilfinninga-
Sljór grjótpáll um það fjallaði,
og hreint ekki allra þeirra með-
færi sem álíta rammflókin og hlý-
Iþung stóryrði einu listina og leið-
ina að hjartarótum og tilfinn-
ingalífi þjóðar sinnar. Og ekki
fært nema snillingum að eiga
við sl'íkt efni segir ennfremur,
svo viðburðir líði ekki skaða við,
þó hefur frúin að nokkru leyti
náð tilganginum áð draga skíra
mynd af Melkorku. pað sem mér
finnst athugavert við þetta er það,
að ritdómarinnn telur skáldkon-
una varla færa um að fást við
þetta efni. ,
DEg er álgert á anaari skoðun,
skáldkonan frú Jakobína Johnson
Rafinagns Straujárn
Spara Vinnu
þar sem þér munuð sjá mesta úr-
valið í hverri tegund út af fyrir sig,
og öllu fylgir ábyrgð vor.
Styðjið yðar eigin orkustöð
notið aðeins
CITY LIGHT og POWER
•Cís
Tlie Hoover Vacnum
Oleaner seldur með
va-giim skilniálum.
WínnípeóHifdro.
Tll I ■■■ m mm i i niim
C I T Y LICHT í POVIB
65-59
Princess St
hí ■■ ii i
koma syni sínum, þegar hann
hefði fullum þroska náð, bæði
sjálfum honum til vegs og virð-
ingar, og sérstal^lega til, að færa
gleði harmiþrungnum föðmýsínum
og afa hans.
“Sýn þú Ibonum sólu, sorg er
forðum byrgði”, isegir skáldkonan
en til þess að þetta gæti gerst,
P. Jónssonar “Haf”.
Einu sinni var það i gamla daga
að við *vorum nokkrir staddir í
smiðju hjá Kristjáni járnsmið
Arngrímssyni á ísafirði, og var
meðal annars minnst á marhnút,
og þá segir gamli Kristján:
“pað má jeta allan andskotans
marhnútinn með nógu brennivíni,
varð hann að læra mfiilil og þess enda þótt lsumir haldi fram>
vegna var hún á afviknum stað að ag hann einungis ætur milli
kenna drengnum sínum móður- sporðs og höfugs.-
málið hans. Og einungis hans! _ , . ... ... .. ,
, , . , „ , Pað er þver-ofugt við þessa
vegna gift tan sig sarnauðugt kennjngu Kristjáns kvæðið mikla;
þessi Storættaða mikla kona tíl 1
þess að geta látið son sinn hafa
næg fararefni til útlanda og
koma þannig á fund afa síns, að
enginn kotungs-brágur væri á
framkomu hana.
Að lýsa ást þessarar móður &
“Martíus”, eftir fjallaskáldið, því
höfuð þess eg sporður er svo lista
fagurt og girnilegt, að allir
mundu fegnir gleypa það í sig
brennivínslaust og verða gott af,
löngu dauðu, og hvað sér hann
þar? Hvorki meira né minna
en steinrunnar múmíur hinna
voldugu, en þó einkis nýtu
Faraóa, En sú breyting, sem
orðið' hefir á útliti þeirra. Þar
stendur hann undrandi yfir, það
hafði honum þó aldrei komið í
hug, að sú eða slík breyting þyrfti
að verða á útliti þeirra þótt þeir
hafi þarna legið þúsundir ára.
Svo sér hann stóra stafla af leir-
plötum, eða fiísum, þéttsettar
með einhverjum rúnum, eða flug-
let^j, og -honum alveg óskiljan-
legt, en eg hefi heyrt sagt, að
þar væri- eitthvað igetið um, eitt-
hvert ógnarflóð og firn, sem ein-
hverntíipa hafi dunið yfir jörð-
sínum mannvænlega syni er mór
of vaxið þegar hún lítur inn í
fallegu bugun hans. — Skáldkon-
er eflauist gáfuð og góð kcna, og 1 an var þar íangtum nær réttu
eg ímynda mér móðir. Og með j marki.
hennar ihugðnæmu skáldgáfu, og
öllum öðrum kiostum viðbættum
þá þekki eg engan hér vestra
— hvert sem eg huga renni —- sem
betur mætti treysta.
öllum íslendingum er Laxdæla
kunn, og líklega flestum einnig
kunnur sá svarti blettur sem var
á víkings-öldinni, að fólk var her-
numið, menn og konur, og gekk
sivo mannsali sem þrælar og am-
báttir, og það jafnt þótt af tign-
ustu ættum væri. par í var Mel-
korka ein sem sæta varð þessum
voðalegu lífskjörufh, konungsdótt-
ir frá Irlandi. Framúrskarandi
fögur kona, stórgáfuð og tilfinn-
ingarík. Og svo þungt féllu Jienni
þessi sín þrældómabönd, að hún
mælti aldrei orð, og var því á-
litin ómálga. Og þannig kej^pti
Höskuldur hana í herferðum sín-
um, Dalakojlssonar landnáms-
manns í Laxárdal_ og flutti hana
með sér heim til íslands og gerð-
ist stórbóndi og höfðingi í héraði,
og eignaðist síðan með Melkorku,
sem vitanlega var hans ambátt,
Ólaf pá einn fríðasta mann og
höfðingja og að öllu vél gefinn,
sem á hans tíð var uppi vestan-
lands á íslandi. Og það er nú
kvæðið um gert, þegar Melkorka
er við lækinn með drenginn sinn,
sem búinn,er að ná nokkrum
þroska og skilning;, svo óhætt er
að trúa honum fyrir tilfinningum
sínum og allri hennar harmsögu.
Nú er hann eina ljósið, sem
skýn henni gegnum mæðu og
myrkur, þessi frábærlega fagri
og mannvæn|l<egi unglingur, og
fyrir hann einan. vill hún nú lifa
og líða hvað sem vera skyldi. Og
á undan öllu öðru finnur hún hjá
sér þörf og sky/ldu að kenna hon-
um ,sitt móðurmál — 'írska tungu
— því í þá tíð stóð lrland að allri
andlegri Tnenning langt á undan
öðrum Norðurlöndum, og þar var
faðir hennar konungur sem búinn
var að syrgja hana árum saman,
og þangað vildi hún umfram alt
Og jafnval! þó það sé létt á met-
um eftir því sem hér er oft mælt
og vegið, þá þakka eg frú Jakob-
ínu kærlega fyrir þetta kvæði.
Til mín er það méira virði en
nokkurt annað kvæði í ritinu. pað
ber tvent til þess, fyrst, að kvæð-
ið er vel kveðið og fallegt áferð-
ar, og annað, að þessi ambátt sem
hlut á að máli og verið hefur að
| en það sem þar er á milli bragða ' ina- þetta eru þá bækur hinna
og ekki brennivínslaust á, hvað dauðu, að eins þrykt á leirspjöld,
mikið sem af því er gumað. Fyr-! RCTn einkis eru .virði, feikna runir
ir mig er það alt of strembið og sem fa*r skilja, en ófrjálslyTidið
yrði að steini í belgnum á mér, og °í? afturhaldið minnist svo oft á,
óhugsandi að nokkur ögn — ekki sem Þe er e^*. annað en hleypi-
einu sinni “favin” — mundi ti! úómar. og hégiljur, já, hégóminn
höfuðsins stíga ef brénnivín vant- einber, — fussum svei, héðan sný
aði til að lyfta því upp. 1 e2 mer >að bráðasta. En þá
Mér finnst annars of mikið rekur hann ai* á spámennina
ljóðagerð í ritinu, t. d. að sumirj«ömlu> stin*ur ^ar *ótum vlð,
snýr til hliðar,, og þá heim til ls-
lands; hugurinn er ekki lengi
að skreppa Ihverja eina bæjar-
menn skuli eiga fimm kvæði, sem
aðeins verður einu sinni eða tvisy-
ar þrælast í gegnum, síðan ekki
söguna meir,
En svo er ibest að vera sann-
gjarn og Hta með -Ibróðurhug á
leiðina, kemur að Borg. Engin
múmía til af heljunni og braga-
snillingnum, Agla Skallagríms-
syni, — nei, hann er bara orðinn
minni hyggju, ein allra merkasta allar kringumstæður. — Kvæðin t
og fagnasta kona sem ísland haf- j þurfa einhversstaðar að vera vd fð mold’ llg^andi e*nbverstaðar
u,r borið, átti sannarlega skilið1 l: — -*—;---------- **
að þessa merka viðburðar úr lífi
mæðginanna væri á lofti ’haldið’
og þannig minnst.
Ll./r M fl gerir enga til-
rULLlTIII rau" « I bláinn
meS (n-í a8 nota
I)r. Chase’s Ointment vi8 Eczema
og tfSrum hú8sjúkdómum. I>a8
grræClr undir eins alt þesskonar. Ein
askja til reynslu af Dr. Chase'3 Oint-
ment send frl jgegn 2c frímerki, ef
nafn þessa blaðs er nefnt. 60c. askj-
an I öllum lyfjabúBum, e8a frá Ed-
xnaneon, Mates & Co., Ltd., Toronto.
Efalaust hefur ólafur pá sótt j
fríðleika höfðingsskap og gflæzi
mensku alla í móðurkyn, jafn/el i
þótt ætt hans væri góð að föðum-1
um, og enginn þarf að efa, að
gamli Egill hefði fljótt rekið sín
skörpú augu í móðerni ólafs e.f
ambáttin hefði verið lítilsigld,
er hann bað þorgerðar, sem var
augasteinn gamla mannsins og
honum mjög skaplík, og þunglega
féllu honum svör dóttur sinnar
þegar hún segir:
“öðru hefur þú heitið mér fað-
ir ,en gifta mig ambáttarsyni
En þetta lagaðist furðu fljótt,
því daginn eftir bónorðið á al-
þingi sér Ólafur hvar sú mikla
og stórláta poifeerður situr í þing-
brekkunni, og gengur þá rakleitt
til hennar og segir:
“Djarfur mun þér þykja am-
báttarsonurinn að þora að tylla
sér niður hjá þér.”
Jæja, hvað viljið þið hafa það
betra? Bjöminn var unninn.
porgerður elskaði Ólaf og virti
alt frá þessari stundu til hans
dauða. Og ekkert sýnir betur
hvað vitur og gætinn höfðingl
ólafur var, en það, að engum blóð-
hefndum var hægt að koma á stað
eftir Kjartan son hans meðan
hann lifði. Mun þó einhvern-
tíma hafa öhlað á Egils-lundinni
ihjá porgerði. pessa staðfestu og
manngöfgi hefur hann sótt í móð-
urkyn, og þess vegna verður Mel-
korka mér svo kær, og þar af leið-
andi'iþótti mjög vænt um að henn-
ar var minst að góðri og frægri
konu. Og mun kvæði lþetta verða
geymt hér í fr^mtíðinni með öðru
því besta sem eftir oss liggur.
Einnig skal þess getið að mér
líkaði ágætlega kvætfi þeirra Gísla
Jónssonar “Fardagar”, og Einars
geymd. Og þó þau geymist ald-
réi í neinu mannshöfði eða hjarta,
þá geta þau geymst ve|l í Tímariti
pjóðræknisfélagsins.
Lárus Guðmundsson.
Aðdáun og undrun.
tjlandeign sinni, sem var. Þannig
hefir fokið í skjólin hans, en orð-
stýr hans og snilli, skráð fyrir
hundruðum ára, ekki á ómerki-
legar leirfliísar, helduT á 'bókfell,
og því lifa þær sagnir og sögur
um aldir fram, og því nærumst
vér af þeim, það er að segja, and-
lega þann dag í dag. En þess-
Fyrir s'kömmum tiíma barst j ar gömlu sagnir og sögur eiga
méT"af tilviljun Heimskringlublað 1 ekkert skilt við bækur hinna
í hendur, dags. febr. 21. j dauðu, nú — víst ekki.
Svo snéri hugurinn, eða and-
inn til baka og heim til sín, svo
innan stundar, svífur hann allur,
hann séra Rögvaldur Pétursson,
álla leið upp í sitt eigið ossuveldi,
Meðal annars las eg þar ritgerð
eftir prest og trúboða Rögnvald
Pétursson, hún var svo aðlaðandi
og lærdómisrík, að eg las hana
oftar en einu sinni. Hann varp-
ar þar fram þessari spurningu: j með undur Njólu í annari hönd
“Fær oss þótt vænt um ísland”? sinni, og nestispoka í hinni, og í
Hún er flughröð ritgerðin sú, og! honum nokkra smátitlinga og tur-
kemur þó víða við, hann hefir . dildúfur, sem hann hafði keypt,
sjálfsagt mátt segja við sjálfe^ ] jafnvel fyrir einn smiápening, og
sig, eins og skáldið forðum: nokkra fróðleiksmola í sarpinum,
“Ekki er heima andinn minn, j (maganum), sem hann hafði afl-
lega kröm, —- þar fyki jafnan í
skjólin, hann segist nú ekki ætla
að fara út í landa samanjöfnuð,
— það sé heimska.
En svo' alt í einu um-mynáast
hann, og er þá kominn til hinna
suðrænu landa, þar sem aldrei
linnir sól og blíðu-sumar, þar
sem svo margvísleg gæði spretta
ósáiri, og svo sem ekkert þarf
fyrir sínu eigin 'Mfi, né annara
að hafa en geta baðað sig í fögr-
um rósum og blómailman alla
tíma, samt segir hann, að fjúki í
skjólin þar, svo það má einu gilda
hvernig einstaklings lífinu líð-
ur, meðan það lifir og hrærist hér
á jörðunni. — Alstaðar fýkur í
skjolin, — að lokum enginn mis-
munur, alt sama tóbakið. —
þetta var mikiíf erindi, snildar-
lega hugsað, og sköruglega flutt,
og hafa líklega fleiri orðið hrifn-
ir, af slákri snild, en hann sjálfur.
Og þá kemur hin athugunar-
verða spurning, lögð fram fyrir
marga til að svara: “Fær oss þótt
vænt um ísland?” eða háfjalla-
drotninguna, sem hún er oft
nefnd að verðleikum, því stór-
skorin, hrikaleg og tignarleg er
hún, fögur og aðlaðandi, þegar
hún er í hinum skrautlega sumar-
búningi sínum, (bem stundum er
stuttur tómi), hvanngræna pils-
inu, með margvíslegu skrúði og
skrauti, og ilminn leggur af fót-
um hennar, langar leiðir, pilsi
hennar og upphlut, en kollurinn
skrýddur drifhvítum jökUlhjálmi,
og klakabönd niður á brjóst og
bak. í þessum 'búningi sínum,
er hún blíð, ljúf og góð og
Ibroshýr, en af 33 ára reynslu
minni, fann eg glögt, að hún snéri
oftar að mér yglibrúnum sínum
en blíðubrosum,, veit vel að hún
hefir tvær ihliðar, aðra bjarta og
broshýra, hina skuggalega, og í-
sjárverða, og fær mér því lítið
þótt vænt um hana, veit vel, að
hinni björtu hlið er tíðast snúið
að fólkinu. Hitt þykir mér vænt
um að geta opiwberlega vottað,
að eg ber virðingu fyrir íslenzku
þjóðinni, og ann hugástum ís-
lenzku þjóðerni,- hvar sem er í
heirrii og sný eg mér þvfí aftur að
háfjalla drotningunni- sem eg ber
alls engan kala til, hún er líka
tignaijleg í vetrarskrúða sínum,
hinni mjallahv'ítu s'kikkju — en
þar fylgir líka dálátið með há-
fjallatigninni, þegar miklir snjó-
skaflar hafa sezt á hendur henn-
ar, og hún orðin þreytt að ihalda
á þeim, kastar hún þeim frá sér,
alla leið niður á láglendið, og
þar sem þessi snjóflóð lenda á,
merja þau og kremja alt undir
sér lifandi og dautt og hrinda
istundum öllu (á sjó út.
Aftur í leysingum á vorin
Ihleypir hún aurskriðum fram,
með grjótkasti og gangi miklum,
yfir tún og engjar á láglendinu,
svo það verður að litlum, jafnvel
engum notum langar tíðir. petta
kemur nú ekki nema einstöku
sinnum fyrir, og á stöku stað.
ISjaldan reiðist hún, en það
munar um það þegar það kemur
fyrir, og það svo mjög, að hún
hristir sig og iskekur, svo hús
skekkjast og hrynja yfir það sem
inni í þeim er, svo hefir hún þurft
að 'blása mæði eftir öll þessi ó-
sköp og hefir þá verið býsna and-
römm, og óhrein um munninn, og
þá ekki tælandi eða kyisileg.
Nú er hún sjálfsagt, orðin stilt-
ari, blíðari betri, og skamtar nú
börnum sínum stórbrytjaðra
brauðið, en hún hefir áður gjört.
Áreiðanlegt er að hún gjörir það
og margt ihefir hreyist tíil stór-
batnaðar, í búskap fjalladrotning-
arinnar síðan eg þekti þar nokkuð
til, guði séu þakkir fyrir það.
Hætti eg svo þessu gaman-
spaugi, en sný mér að lífsöryggi
mínu, og löngu liðnum tímum
þar heima við strendur íslands,
við há'karlaveiðar á þiljuskipum,
jafnan í þröng eða kvíum, mi]]-
um haflísá og lands, og það er mér
óihætt að segja, að þegar hinir
hrikalegu stórhríðar hafgarðar
er hann að sveima um geiirt t”.
Svo Sveimar hann í gegnum
Háfamál, sem verðugt er, dáist
ihann að þeim, veit þó ekki hvar
eða hvenær þau hafa fyrst orðið
til fremur en aðrir,, samt ieru þau
ljóslifandi þanni dag í dag, þii
hafa nú víst ekki verið tekin úr
bók hinna dauðu, sem aftur->hald-
ið dáir svo mjög.
Síðan sveimar hugur hans, eða
andi um Egyptaland, og hvað sét
hann þar? — ójá, aðeins rústir
hruninna ihallá, og risavaxna
steindranga, þrí strenda, sem
standa og liggja á dreifing þar
út um landið, og eitthvert letu
eða leturgerð á öllum flöt^ í
þeirra, líklegast eitthvað um
þessa einkisnýta Faraóa, sem par
hafa einvaldir ríkt, fyrir iþús-
uwdum ára, og því hættir að tala
—- ójá, einhversstaðar sá eg þetta:
“Þegar þessir eru hættir að tala
þá tala steinarnir”. — Það er lík-
legast þýðingin.
grafhvelfingar og kapellur hinna
að sér á ferða flökti sínu, og j dundu yfir, fékk eg ærið oft dá-
hann ætlað sér að láta falla yfir
þá sem neðar stóðu. ‘ Hann
byrjar á sögu frá frumbýlings
árum íslendinga í Winnipeg, sem
biðu í kirkjunni á jólanótt, e.i
prestinn vantaði, svo þeir sem
biðu, fóru að tala saman um
liðna tíma, sér til gamans, en
töluðu frá maganum, til þess að
sýna manngildi sitt segir hann,
og sýndist honum nú heppilega
til þess að geta sýnt sitt eigið
manngildi, að láta fróðleikemola
tíninginn sinn falla frá magan-
um, en hvort þeir fóru og féllu,
um sinn áskapaða vana farveg,
eða um öfugan enda, veit eg ekki,
en hitt er víst, að sjálfum honum-
fanst manngildi isitt vaxa til
muna, og þá var tilganginum
náð.
Hann mintist á hrjóstugt land
og harðbalalegt, sem jafnan hafði
skamtað börnum sínum smáa
brauðmola, svo þau hefðu liðið
sult og seyru, kulda og margvís- st furðu vel.
litla hugmynd um Mfsöryggi mitt
og framtíðarskjól, og víst er um
það, að sjórinn er svalkaldur og
saltur á bragðið.
Svo eftir nær 20 ára flæking
á sjónum, fékk eg sterka löng'ui
til þesa að geta fengið að lifa
meira á þurru landi, með konu
minni og börnum þremur, og
steTkri ihjartans þrá að lifa sjálf-
stæður, en of fátækur til þess að
kaupa landblett undir kofa. sem
eg kynni að reisa þar, auðviti1!
út á landsbygðinni og þröngt f7‘-
ir mig, ií svokallaðri 'húsmensku,
því eg hafði þá eignast dálítið af
búpeningi, fanst mér því fokið í
skjólin mín þar og hröklaðisi
hingað. Hér hefi eg nú ilifað 1
46 ár, í sity'óli hinna háu skrúð-
klæddu tignarlegu skóga, og ald-
rei fokið skaðlega í skjólið mitt,
né barna minna í nábýli við þá,
og hér hefi eg fengið að rey,ia
og prófa sjálfstæði mitt, og lukk-
HEIMSINS BEZTA
MUNNTÓBAK
COPENHAGEN
C?P|NH AGEN
" ^NUFF *
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum
Og nú sit eg hér í’ steininum
með mínar margVíslegu endur-
minningar, nokkuð lúinn og dá:ít-
ið gamall, bráðum 79 ára. — Eg
sagði steininum, já, lí helgum
steini. Betel,- Gimli.
Pétur Pálsson.
Hannes Hafstein.
Símskeytið af Fannafold
flesta setti hfljóða,
Hannes lagstur Mk í mold
Msta skáldið góða.
Hann varð' nú að falla frá,
fjörs af tekinn línu
hér á ísland af að ajá
óskabami sínu.
Stýlaði fagurt stuðlamál,
stjórnvizkuna bar ’ann,
gáfaður með góða sál,
glæsimenni var hann.
pegar sól í heiðl há
hans um glóði vanga
margar vildu meyjar þá„
með “Ingólfi gangav.
pá völldin ihonum veitti þjóð
var hann til þess boðinn,
því mörg hann tók svo mæta góð
manndómsríku sporin.
Þá fór að koma f jör í störf
þá fóru öll ljón úr vegi,
þá fór að vakna þjóðin djörf,
þá fór að biirta af degi.
Öllum málum innanlands
umbót veitti mestu,
vit og kjarkur voru hans
veganautir beztu.
Hann óskifta skoðun bar
skarpur í sókn á þingi
úr vandamálum vel hann skar
vinsæll þjóðhöfðingi.
Ættjörðin hans ávalt n^ut
að engu gekk hann hálfur.
í stórræðum, ef stirð var braut
steininn tók ihann sjálfur.
Hver við iheiminn hóf samlband?
hver tók á lofti spjótin?
hver hefir símann sett á'land?
hver hefir brúað fljótin?
Endir í byrjun oft ihann sá
úr því skera kunni
þar var altaf þeirri að ná
þrautaflendingunni.
Álit sama átti hann
erlendis þá gisti,
þenna góða gáfúmann
Gunnárshólmi misti.
•
Nú er 'hljótt í bygð og borg
braut sér ruddi treginn,
það var ei minna en þjóðarsorg
þegar hann skjfti um veginn.
Týnið ei gröf hins merka manns
minpist þess hans vfniir,
leggið þið stein á leiðið hans
landsins góðu synir.
0. G. .
Biskupsembættið.
Eitt stjórnarfrumvarpanna sem
lagt var fyrir alþingi, fjallar um
það, a-ð leggja niður biskupsem-
bættið. Störfum biskups, sem
nú eru, á að skifta á tniTli stjóam-
arráðsins, vígslubiskupanna og
prófastá. Er sú saga rakin í
ástæðunum fyrir frumvarpinu,
að það hefir oft áður komið til
mála að leggja embættið niður. '
Vitanlegt er það öllum, að störf
biskups eru oiðin n<iklu færri
en þau voru áður. Kirkjulög-
gjöfinni var mjög breytt árin
1907 og 1909, og eftir það að Sú
löggjöf 'hefir komist í fram-
kvæmd, smátt og smátt, er bisk-
upsembættið orðið að mun um-
svifaminna. petta er vitanlega
aðalástæðan til þess, að frum-
varpið hefir komið fram. pað er
einn lliðurinn í tilraunum stjórnar
og þings að gera embættakerfið
óbrotnara pg ódýrara. '
Biskupsembættið er elzta og
söguhelgasta embætti landsins.
Meðan þjóðkirkja er í landi virð-
ist það hart að gengið að svifta
kirkjuna þeirri forystu, sem bún
hefir haft í svo margar aldir.
pað myndi koma við tilfinningar
margra að leggja niður þetta forn-
fræga embætti.
En vitanlega eru þetta ekki
nægar ástæður til þess að fella
frumvarpið. Nauðsynin er svo •
rík, að minka kostnaðinn af em-(
bættismanna haldinu, að eitthvað
verður að leggja í sölurnar til
þess að fullnægja henni.» Af
tvennu illu væri það |þó betra að
þjóðin yrði að missa af söguminn
ingunum, en að hún kiknaði unl-;
ir þunga em'bættismannahaldeins -
En það er til önnur leið í þessu-
máli.
Kennararnir við guðfræðisdeild
háskólans eru þrír. peiT hafa
ekki nema 8 kenslustundir hver á
viku, níu mánuði ársins. Þess
vegna liggur það sérlega beint
við að fela biskupi nokkuð af því
kenslustarfi og spara um lei-5
einn af kennurunum við háekól-
ann.
Má vel vera að það yrði alveg
jafnmikill sparnaður og niður-
lagning biskupsembættisins sam-
kvæmt tillögu stjórnarinnar. Því
að ekki færi hjá því, að einhver
aukakostwaður leiddi af því að
stjórnarráð, vígslubiskupar og
prófastar tækju við störfum bisk-
ups sem nú eru. En eitt kenn-
araembætti við háskólann sparað-
ist algjörlega með þessu Iagi.
Það er alveg vafalaust, að
biskup gæti bætt á sig nokkurri
kenslu. Fyrirrennari núverar.dí
biskups bar frarn ósk um það að-
mega hafa slíka kenslu tneð
biskupsembættinu, en það fékst
ekki. pað færi mjög vel á því
og það er gott að biskup fái þann-
ig tækifæri til að kynnast vel til-
vonandi prestum kirkjupnar.
Og þá þarf ekki að svifta kirkj-
úna forystu biskups, né að særa>
tilfinnir.gar manna með því a??
leggja niður þería fornfræga em-
bætti.
-Tíminn 2. marz.
Helligoland, .sem var Gibraltar
pjóðverja á stTíðsárunum, hefir
tekið miklum hreytingum 1
seinni tíð. Vígköstulunum ægi-
legu hefir nú verið brejitt í hjúkr-
unarhús, og þessi einkennilegi
staður nú notaður til hjúkrunar
og heilsubótar fátækum og heilsu-
litlum börnum.
Gat ekki borðað.
Stýfla á rót sína að rekja til
lifrarsjúkdóms. Sölt, olíur og
hin og þessi hægðalyf, geta
aldrei annað gert, en bráða-
byrgðarhjálp. —
Ef þér viljið fyrir alvöru
losna við þessa leið kvilla, þá
er um að gera að vera á vérði
og taka fyrir rætur þeirra eins
skjótt og hugsanlegt er.
Mrs. Alvin Richards, R. R.
No. 1, Seeley’s Bay, Ont., skrif-
ar:
“í tv6 ár þjáðist eg mjög af
meltingarleysi og stíflu. Matar-
lystin var sama sem engin og
þegar e igvaknaði á morgnana,
var andardrátturinn sýrður og
óeðlilegnr. Eg notaði hin og
þessi thægðarlyf án árangurs.
Loks reyndi eg Dr. Chase’s
Kidney Liver Pills og þær voru
ekki lengi að koma mér aftur
til heilsunnar. Eg get því
með góðri samvizku mælt með
þessu ágæta meðali við hvern
sem líkt stedur á fyrir og mér.
Dr. Chase’s Kidney Liver
Pills, ein pill aí einu, 25 oent
askjan, hjá öllum lyfsölum eða
Edmanson, Bates & Co. Ltd.
'íoronto.