Lögberg - 18.10.1923, Blaðsíða 1

Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
AthugiB nýja staöinn.
KENNEDY BLÐG. 317 Portage Ave. Mát Eaton
iile
Þetta pláss í blaðinu
fæst til kaups.
35. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 18. OKTÓBER 1923
NÚMER 40
Helztu Viðbarðir Síðustu Viku.
Canada.
Járnbrautarráðið í Canada,
hefir lækkað flutningsgjald á
hveiti í Vesturlandinu, um 10
cent á hvern mæli. Hon. Frank
Oliver hinn nýji meðliinur járn-
brautarráðsins, télur iækkun
þessa hvergi nærri fullnægjandi,
því eftir sem áður eigi sér stað
óhæfilegur mismunur á flutn-
inggjaldi korns í austur og vestur
Canada.
Hafnarþjóna og uppskipunar-
manna verkfall, stendur yfir í
Vancouver og Victoria um þessar
mundir og hefir þegar truflað
mjög siglingar og viðskifti. trt-
gerðarmenn og skipaeigendur, á-
saka þjóna sína fyrir að hafa
etofnað til verfcfalls þessa, áður
en samkomulags tilraunir hafi
farið fram. Verkamenn þessir
höfðu krafist nokkurar kauphækk-
unar, en hve mikillar, hafa opin-
berar fregnir enn eigi getið um.
Við aukakosningu þá, sem fyr-
irskipuð hefir verið í Milestone
kjördæminu í ,Saskatchewan,
býður sig fram af hálfu bænda,
Joseph Victor Patterson, að
Herne. Á útnefningarfundin-
um var sarnþykt, að stofna til
politiskra bændasamtafca líkt og
þegar hefir verið gert í Ontario,
Manitoba og Alberta, með það fyr-
ir augum að sjálfsögðu að berjast
til valda.
Hinn 14. þ. m., brann til kaldra
kola, timburverks'miðja þeirra P.
W. Gardiners and Sons, að Galt,
Ontario. Tjónið skifti hundr-
uðum þúsunda.
IMælt er að Soviet stjórnin
rússneska, sé í þann veginn að
senda nefnd manna til Canada, í
þeim tilgangi að koma á við-
skiftasamningum milli þessara
tveggja þjóða.
Sakamál Abbe Adelard Del-
orme prests í Montreal, er kærð-
ur var fyrir að hafa drepið
bálfbóður sinn Paul Raoul, ke-m-
ur upp í næsta mánuði. Tilraun-
ir hafa verið gerðar til að draga
málið enn á langinn, en nú hefir
dómsmálastjórinn í Quebec fylki
synjað um frest og verður rann-
sókninni flýtt sem mest að verða
má. Prestur er enn á geðveikra-
hæli og bíður þar dóms og laga.
peir ráðgjafarnir, Hon. Charles
Stewart, innanríkisráðgjafi og
Hon. Motherwell ráðgjafi land-
búnaðarwmálanna, eru báðir á
ferðalagi um Sléttufylkin um
þessar mundir í embættiserindum.
Hveitisölunefndin í Alberta,
er nú komin á laggirnar og farin
að reka verzlun. Fyrsta vagn-
hlassið selt undir Iþessu nýja
fyrirkomulagi, kom til Calgary
um miðja vikuna sem Ieið. Reynd-
ist hveitið no. 2 Northern.
Hon. Brodeur, háyfirdómari f
Quebec, hefir verið skipaður fylk-
isstjóri í stað Sir. Charleg Fitz-
patrick, er lét af evnbætti í þess-
um mánuði.
Feykilegur mannfjöldi safnað-
ist saman við komu David Lloyd
George's hingað til borgarinnar
siðasthðinn Iaugardag. Mættu
honum á járnbrautarstöðinni
nokkrir hinna æðstu embættis-
manna, svo sem fylkisstjóri, for-
aætisráðgjafi Manitoba og borg-
arstjórinn í Wnnipeg. Fór fram
móttökuathófn f ráðhúsinu Að
kveldi flutti hinn frægi stjórn-
•malamaður ræðu « stærsta sam-
komustað borgarinnar og var þar
hvert rúm skipað. Mun fáum gest-
um hafa verið fagnað meira hér
í bæ, en þessum nafnkunna stríðs-
raðgjafa.
Bandaríkin.
19 manns biðu bana í fárviðri,
er geysaði um Nebraska og vest-
urhéruðin í Iowa, hinn 29. f. m.
Hús sópuðust víða af grunni, en
önnur sættu meiri og minni
skemdum.
Pinchot ríkisstjóri í Pensylvan-
ia, hefir látið loka 1,300 gildaskál-
um í Philadelphia, samkvæmt til-
lögum frá yfirumsjónarmanni
vínbannslaganna.
Eignir þær, er Warren G.
Hardihg, hinn nýlega látni for-
seti Bandaríkjanna, lætur eftir
sig, fyrir utan hluti hans í Hard-
ings útgáfufélaginu, nema $486,-
565,64. ............
Á fjölmennri stefnu hínna sam-
einuðu verkamannafélaga í
Bandaríkjunum, er haldin var ný-
lega að Portland í Oregon ríkinu,
var samþykt afar harorð yfirlýs-
ing í garð Industrial Workers of
the World, er telur þann félags-
skap erki óvin hinna viðurkendu
verkamannasamtaka, The Amer-
ican Federation of Labor. ¦
Samkvæmt fregnu'm frá Was-
hington, er utanríkisráðuneyti
Bandaríkjanna í þann veginn, að
búa út nýjan viðskiftasamning
við Þýzkland.
Col. Harvey, sendiherra Banda-
ríkjastjórnar í Lundúnum, hefir
sagt af sér embætti. Gegnir
hann því þó enn um hríð, þar til
eftirmaður hans hefir verið val-
inn. Ástæðan fyrir embættis
afsögninni er talin að vera su. a*í
Mr. Harvey gæti ekki lengur stað-
ist þau miklu útgjöld, er sendi-
herra tigninni væru samfara.
Sydney Anderson, neðri mál-
stofu þingvnaður frá Minnesota
lýsti yfir því, áður en hann lagði
af stað til Washington í fyrri
viku, að hann væri staðráðinn í
að krefjast þess, að innflutnings-
tollur hveitis skyldi hækkaður úr
30' centum upp í 45 cent á hvern
mæli.
William U. Stocker, 100 ára
gamall bóndi að Easton, Pensyl-
vania, gekk til skrásetningastaðar
ins hinn 6. þ. m. til þess að verða
viss um að nafn sitt félli ekki út
af kjörskránni. Kona hans 94
ára að aldri, var ekki það hress
að hún gæti komið sjálf, en lét
skrásetja sig samkvæmt eiðfestu
vottorði. Gömlu hjónin voru
ekki alveg á því, að >láta nóvem-
ber kosningarnar næstu afskifta-
lausar. Hafa víst verið óvtfn
að sitja heima, þegar um slíka at-
burði var að ræða.
John Dobbs, bóndi að Nash-
ville, Indiana, hafði í ár eina þá
allra mestu uppskeru af "peach-
es", sem þekst hefir þar í grend-
inni til margra 'ára. Fjöldi
'manna, er ekið hafa í bif-
reiðum á sunnudögum til býl-
isins höfðu farið þess á
leit við búanda, að hann seldi
þeim dálítið bragð af þessum ljúf-
fengu ávöxtum og buðu geypiverð.
En John hummaði það fram af
sér og harðnaði við hverja plág-
una. "Það eru ekki til nógu marg-
ar bifreiðar í veröidinni, er flutt
gætu til mín það mikla peninga
aq eg seldi nokkrum manni einn
einasta ávöxt, smáan eða stóran."
sagði gamli maðurinn og brýndi
raustina um leið.
"Það er ekki uppskerubresti
um að kenna, þó margur Banda-
ríkjabóndinn sé á kúpunni," segir
senator Borah frá Idaho. "Heldur
liggur sökin í því hve óhagstæð
og óviðunandi að markaðskilyrðin
eru. Bóndinn getur átt þétt-
skipaðar kornhlöður af hveiti, en
samt ekki grænan túsklding í vas-
anum. Góð uppskera gagnar lít-
ið, ef korntegundirnar eru í svo
lágu verði, að þær borga ekki
fyrirhöfnina."
Ríkisþingið í Oklahama, kovn
saman hinn 11. þ. m. Er búist
við að borin verði fram innan
skams, vantraustsyfirlýsing á
Walton ríkisstjóra, hvort sem
hún fær meiri hluta atkvæða eða
ekki. Ríkisstjóri hefir 'lagt
fyrir þingið tvö frumvörp, er ao"
því miða, að veikja eins Ku Klux
Klan félagsskapinn alþekta og
frekast má verða, ef ekki tekst
að útrýma honum með öllu. Geng-
ur annað frumvarpið út á það, að
banna "Klansmönnum", að ganga
með andlitsgrímu á strætum og
gatnamótum, eins og þeir hafa
gert undanfarið.
Bretland.
Ibúatala Lúndúnaborgar f ár,
nemur rúmum sjö miljónum.
Neville Chamberlain, fjármála-
ráðgjafi Breta, flutti nýlega
ræðu í Lundúnum um fjárhag
þjóðarinnar og skattamálin.
Kvaðst hann engan veg sjá til
þess að lækka skattana, eins og
isakir stæðu. pjóðin væri sokk-
in í skuldir, sem yrðu að borgast,
en slíkt yrði að eins gert með
sköttum. Væri því ekki um ananð
að ræða að sinni, en að taka á
þolinmæðinni.
Mrs. Marcus Dimsdale, systir
Davids greifa, býður sig fram í
Cambridgeshire kjördæminu und-
ir merkjum þess brots frjáls-
'lynda flokksins, er fylgir Lloyd
George að málum.
Nathaniel Charles Rothschild,
sonur lávarðar Rothschild frá
Ashton Wald, réð sér bana síðast-
liðinn föstudag. Hann var 47
ára að aldri, maður stórauðugur.
Yms af leiðandi blöðum Breta,
eru næsta harðorð í garð Bald-
wins stjórnarformanns og Cur-
zons utanríkisráðgjafa fyrir ræð-
ur þeirra á ráðgjafastefnunni, er
stendur yfir í Lundúnum um þess-
ar mundir. pykja ræðurnar helzí
þokukendar og óákveðnar svo sem
í sambandi við Ruhr málin og
skaðabótakröfurnar á hendur
Þjóðverjum.
George H. Wells, rithöfundur-
inn nafnkunni, telur fjárveiting-
una til hinna fyrirhuguðu her-
skipakvía að Singapore, vera ó-
verjandi með öilu. Pjóðin sél
sofckin ofan í hyldýpis skuldafen,!
sem örðugt sé að komast upp úr, I
og auk þess ríði þetta fyrirtæki!
í beinan bága við orð og anda af-i
vopnunarstefnunnar í Washing-i
ton.
Skáldið Rudyard Kipling, hefir
verið gerður að rektor St. And-
rews háskó'Ians.
Hvaðanœfa.
Stresemann ríkiskanzlari Þjóð-
verja, hefir verið gerður að nokk-
urskonar alræðismanni. Rit-
frelsi hefir verið takmarkað
mjög og til opinberra fundar-
halda,, þarf stjórnarleyfi. Ástand-
ið úr hófi ískyggilegt.
Co'mmunistarnir í Bulgaríu
virðast ekki af baki dottnir. Fyr-
ir tæpum þrem vifcum voru þeir
vel á veg komnir með að stofna
þar Soviet stjórn. Sú tilraun
mishepnaðist samt í iþað skiftið.
En nú er mælt þeir sé byrjaðir á
nýjan leik og hafi eflt samtök
sín mjög.
• Sendiherraráð Norðurálfunnar,
hefir kafist þess af Grikkjum, að
þeir leggji 50,000,000 lírur inn á
þjóðbankann svissnéska, serm
trygging fyrir skaðabótum þeim,
er þeim var dæmt að greiða ítala-
stjórn, fyrir morð hinna ítölsku
erindrefca, er sæti áttu í landa-
merkjanefnd Albaníu.
Sun Yat Sen, foringi Suður-
Kína, hefir sagt hinum nýkjörna
lýðveldisfoseta, Tsao Kun,
stríð á hendur. Sjötíu þing-
menn hafa mótmælt kosningu for-
setans og telja hann hafa sigrað
með fémútum.
Frá Islandi.
13. þ. m. andaðist Guðrún Sig-
vaidadóttir Benediktsen að Kúðu-
víkum í Reyfcjarfirði, systir Sess-
elju ljósmóður Sigvaldadóttur,
74 ára gömul, fædd 10. nóv. 1849.
—Vísir 18. sept.
f gær lézt hér í bænum Guð.
mundur Sigurðsson, Stýrimanna-
stig 8, faðir Karls skipstjóra og
tengdafaðir Hjalta Jónssonar,
framkv.stj. — Vísir 18 sept.
í nótt andaðist á heimili sínu,
eftir mánaðarlegu, frú Vilborg
V. Bjarnar, kona Theodórs kaup-
manns Bjarnar, 33 ára gömul.
Var hún myndarkona og vel lát-
in af öllum sem þektu hana.
—Vísir 18. sept.
13. sept andaðist á Landakots-
spítala ekkjan Ragnhildur Magn-
úsdéttir, Bergstaðastræti 52. —
Vísir 20. sept.
Það sorglega slys vildi til 11.
þ. m., að vélbáturinn "Œgir" frá
Bolungarvík fórst með fjórum
mönnum.
Formaðurinn var Guðm. H.
Guðmundsson, ungur og fengsæll
formaður, lætur eftir sig aldraða
foreldra og unnustu. Hásetar:
Jakob Bárðarson, húsm. Ytri-
Búðum, lætur eftir sig efckju og
4 börn. Jón Jónsson húsm.
Grundum, lætur eftir sig aldraða
móður, ekkju og 6 börn í ómegð.
Jón Jónsson, ungur og ógiftur.
Báturinn stundaði rekneta-
veiðar, en veðrið skall á með á-
kafastormi og sjógangi, og hefir
hann að líkindum farist á drift-
inni. — Stórir bátar kvörtuðu
mjög undan þessu áhlaupi og
töldu það með hinum verstu veðr-
um. Báturinn var eign Péturs
kaupmanns Oddssonar, og var ó-
vátrygður.
Alt voru iþetta duglegir og
efnilegir 'menn, og er sorg mikil
og skaði fcveðinn að Bolungarvík
við fráfall þeirra. — Vísir 19. sept
Hér í sýslunni bjóða gömlu
þingmennirnir sig báðir fram aft-
ur. En nú er fullyrt að mið-
stjórn Framsóknarflofcksin* ætli
sér að sér að sparka Stefáni í
Fagraskógi, þykir hann ekki nógu
auðsveipur og hlýðinn flokks-
maður. Hefir ^eyrst að Bern-
hard bóndi Stefánsson á pverá í
öxnadal muni eiga að verða með-
kandídat Einars a Eyrarlandi.
Einnig hefir heyrst, að Klemens
Jónsson ráðherra eigi að verða
fyrir náðinni, og er sagt, að meiri
hluti miðstjórnar flofcksins sé
honum hlyntur, en í henni eiga
sæti Jónas frá Hriflu, Magnús J.
Kristjánsson og Tryggvi Þórhalls-
son, tengdasonur Klemensar, og
kváðu það vera hinir tveir síðar-
töldu, er honu-.-n fylgi að málum.
Klemens mun þó enn þá ekki
heyra Framsóknarflokknum til.
Óafráðið er ennþá um frambjóð-
endur af hálfu stjórnarandstæð-.
Hér á Akureyri er allar Hkur til
að verði í kjöri Magnús J. Krist-
jánsson og Björn Líndal lögmað-
ur. A Seyðisfirði býður Jóh.
Jóhannesson sig fram að nýju og
á móti honum er sagt að verði
Vilm. læknir Jónson á Isafirði,
er hann jafnaðarmaður. A ísa-
firði hafa Framsóknarflokkurinn
og jafnaðarmenn sameinast um
Harald Guðmundsson bankr.-
gjaldkera sem frambjóðanda,
hann er jafnaðarmaður og í Vest-
uHísafjarðarsýslu ,gerir sama
bandalagið Kristifn Guðlaugsson
af Núpi út. af örki'nni. Um mót-
kandídata hefir ekki frést í þess-
um kjördæmum. í Skagafjarð-
arsýslu bjóða báðir gömlu þing-
mennirnir sig fram aftur, þe?r
Magnús Guðmundsson og Jón á
Reynistað, en frambjóðendur á
móti þeim hefir Framsóknar-
flokknum ekki tekist að fá enn-
þá —íslendingurinn 3. ágúst.
takmarka eftir föngum.
Aðalkenningarnar sem mest á-
herzlan er lögð á að innræta 'læri-
sveinunum eru: byltingahugur
og afnám allra trúarbragða
1 einni kenslubóinni stendur
þetta: "Kenningin um Krist, sem
sem deyr á krossi fyrir syndara,
er svo hlægileg, að stórfurðu
gegnir að slík hjátrú skuli hafa
náð tökum á verkalýðnum".
í kvæði um "fagnaðarerindi
hatursins" er meðal annars þetta:
Komið verkamenn og syngið upp-
reistarsöng, söng um kærleik og
hatur kærfeik til smæ'lingjanna,
en hatur til allra höfðingja.
"Rauðar" spæjarasveitir eru
gerðir út til að ná í unga drengi.
Af innihaldi götuauglýsinga er
þetta gefið tiil s.mefcks: "Trú er
deyfilyf handa þrælum." Guð
blessi vorn göfuga konung (sem
hefir að launum 171000 kr. um
vikuna)." Guð formæli þrælnu'm
(sem hefir 25 kr. um vikuna)."
Þótt ágreiningur sé milli jafn-
aðarmanna * og hinna róttæku
"rauðu" skóla þá fylgjast þó for-
ingjar beggja að málum. — For-
ingi jafnaðarmanna er reyndar
embættismaður í einni landstjðrn-
ardeildinni.
Af tiu boðorðum ðreigalýðsina
'má nefna þessi:
"Þú mátt ekki vera föðurlands-
vinur"
"pú átt að fðka óeirðir."
"pú átt að íeggja stund i
stéttabaráttu."
Þetta er sýnishorn hins eyð-
andi afls, sem hér er að verki.
Rússland og Austurrífci bera óræk
merki ujri árangur og áhrif kenn-
inganna, þar sem þær ná að kom-
ast í framkvæmd.
(Egv. 15. ág. '23.
Grein þessi álítum vér að eigi
erindi til allra foreldra, en ein-
kanlega í kauptúnum, er hún þvf
tekin hér eftir Morgunblaðinu.
Nýlega lásum vér hvatningar
og árnaðarorð til"TIngra Komm-
unista í Reykjavík frá einum
kennaranum við barnaskólann
þar. Fr næsta eftirtefctavert,
að landstjórnin skuli iláta það óá-
talið að embættis- og sýslana-
menn landsins hvetji menn til ó-
eyrða og uppreisnar gegn þeirri
þjóðfélagsskipun, er veitir þeim
brauð.
Hér á ísafirði er meiri hluti
skólanefndarinnar Bolshevikar,
væri því ekki úr vegi að menn
gerðu sér grein fyrir, hverra á-
hrifa má vænta frá þeim mönnum
á skólann, ef þeir fengju vilja sín-
um framgengt.
—Vesturland 19. sept.
BARNSLUNDIN.
Eg man eitt barn. Þaö mæddist
títt,
þó mikil væra ei sárín.
l>a!S var svo gott og bljúgt og blítt
í gegnum tárin.
morgni 20. ágúst, voru þeir fé-
lagar að sigla fram 'með eynni,
þegar þeir sáu konu á landi, og
sfcutu þeir þegar báti fyrir borð, i
en þegar að landi dró óð konan út
í sjó á móti þeim. Það var
Eskimóakonan, sem áður er getið.
Skipstjórinn heilsaði henni með -'og brosti
handabandi, en síðan iþögðu bæði!
litla stund, þangað til hún spurði,!I>afi átti liessa léttu lund,
hvar Crawford væri og félagarjsem laniaö fengu' ei sorgir,
hans, en er hún heyrði að þeirien gat sig bráöum glatt um stund.
væru ekki framkomnir, þá varðivifi gáskans "spilaborgir".
hún yfirkomin af harmi og bað ]
skipstjórann að flytja sig heim tfl Því yfir grúföi" oft niödimm nótt(
móður sinnar í Alaska — Þegar'oo nóg var þá um sárin.
hún hafði fengið hresisingu IJEn byrja tók þao býsna fljótt
sfcipinu, sagði hún það, sem húniao brosa í gegnum tárin.
vissi um félaga sína. '
Skiftar skoðanir eru um það,
hvers vegna að þeir Crawford ; OS;
lógðu af stað til Síberíu. Telja
sumir, að vistaskortur hafi knúð iscm brosir<
þá til þess, en Vilhjálmur Stef-j
ánsson telur það ólíklegra, ogi
finst sennilegra, að aðrar ókunn-'
ar ástæður hafi legið til þess, eða
þeim hafi leiðst biðin og ætlað
að hitta farandsaia, sem mikið er
af um þær mundir árs í Norður-
Síberíu. Mennirnir voru vanir
þeir muni hafa farist niður um
ís. —Vísir 22. seut.
gott er, þegar heimsins hjarn
oss hrellir, ýíir sárin,
vei >g blíðlynt barn,
í gegnuni tarin.
G. Ó. Pclls.
—-Vísir.
Bolshevika spillingin.
"Rauðu" sunnudagaskólaralr.
"Times" r- stórblaðið enska
— skýrir nýlega frá fundi einum
i hinu mifcla enska alþjóðafélagi.
National Citizens Union," þar sem
frú Asquith vakti athygli á þvf,
hve kappsamlega unnið væri að
eflingu hinna "rauðu" sunnu-
dagaskóla — ('menningarstofnana
ungra Bolshevikinga), og hver
nauðsyn bæri til, að hamla á móti
þeim stofnunum. Er .þeim lýst
á 'þessa leið:
Síðasta áratug hefir skólum
þessum fjölgað um fuilan helming
(í England) — úr 97 upp í um
200. Margir þeirra eru jafn-
vel haldnir í húsakynnum hins
opinbera, — byggingu'm sem til-
heyra því borgaralega félagi er
þeir vilja kollvarpa. Slíka
"gestrisni" ætti sannarlega að
Týndir norðurfarar.
Skip var gert út frá Nome í
Alasfca i sumar, til þess að leita
að fjórum brezkum þegnum, sem
fóru tii Wrangeleyjar í Norður-
íshafi í septembermánuði 1921, til
þess að helga Bretu'm landið. peir
höfðu haft ársvistir með sér og
gnægð skotvopna, og var svo ráð
fyrir gert að þeirra yrði vitjað í
fyi-ra sumar. En skip það varð
síðbúið, sem sent var eftir þeim,
og komst ekki alla leið, vegna íss,
og kom heim svo búið. pessir
menn voru úr leiðangri Vilhjálms
Stefánssonar, sem norður fór 1921
Og hefir Vilhjálmur varið öllu fé
sínu til að láta leita þeirra. Eru
nú nýkomnar fregnir af þessu
síðara skipi, sem komst að vfsu
alla leið, en .þó of seint, því að
norðurfararnir voru allir týndir,
og vafalaust dánir, en með þeim
hafði verið Esfcimóakona, sem var
á lifi, og kunni að nokkru leyti
frá tíðindum að segja.
Foringi norðurfaranna hét
Crawford. Hann hafði lagt af
stað í janúar f vetur við þriðja
mann, á hundasleðum, og ætlaði
að komast til Síberíu, en ekkert
hefir spurst til þeirra féiaga síð-
an. Er talið vist að þeir hafi
farist, annaðhvort af hungri og
kulda, eða dottið niður um ís, og
það þykir jafnvel sennilegra. En
fjórði maðurinn varð eftir hjá
Eskimóakonunni, og hafði hann
verið veifcur orðinn, er hinir fóru,
en hann dó 22. júní í sumar úr
skyrbjúgi. Ekkert fanst eftir
þá félaga, nema skjal eitt í
flösku, sem þeir höfðu ritað 16.
sept. 1921, þar sem þeir helguðu
landið Bretakonungi.
Donaldson hét skipið, sem sent
var norður í sumar; það var segl-
skúta með lélegri hjáiparvél.
Skipstjórinn hét Noice. Að
Ferðamannaland.
Flestum íslendingum kemur
saman um það, a« fsland ætti a8
vcra "ferðamanna-land". Þ. e.
land ,sem útlendingar kæmu hund-
ruöum saman eða helzt þúsundum
saman til að sjá. En lítið er þó j
gert til þess. að l>etta geti orðiS.'
Ýms önnur lönd hafa miklar tekj-
ur af feramönnum. og er víða mik-
i* til þess gert, aS hæna þá aö.
Hér er í þeim efnum vifi marga
erfiSleika aö stríða, og líklega
v,>rð,!r Þ" . a« öna-
ur ferðamannalond þurfi að óttast
samkepnina.
En í öörum skilningi er ÍAsland
a« verða líklega eitthvert mesta
ferðamannaland í heimi. Lands-
menn eru sjálfir í einlægum ferða-
lögum út um allan heim. Hefir
þetta ágerst svo mjög síðustu árin,
ao furSu sætir. Og sjást á því á-
l'rif "gullaldarinnar". sem stríðinu
fylgdi. — Hvert skip, sem héðan
fer til útlanda, sumar eða vetur,
er fult af farþegum til lengri eða
skemmri dvakr erlendis. Fyrr á
árum þótti þa« mjög í frásögur
færandi hverjir "sigldu" með milli-
fer,Saskii)unum, og voru farþeg-
arnir taldir vandlega upp í blöfiun-
um. Nú komast blöðin ekki yfir
þa« að birta nöfn allra þessara
ferSalanga. ÞaS er þvi venjulega
látiS nægja, aS segja frá því. að
skipin hafi farið "full af farþeg-
um", og í mesta lagi eitthvert hrafl
af nöfnum þeirra "helztu."
Þetta er eins og önnur óhófsemi
okkar íslendinga. Og í raun og
\eru er þaS ekki óhóf af versta
taginu, þó aS menn eySi fé til ut-
ar.fara. Því aS af því geta menn
nS sjálfsögðu haft mikiS varanlegt
gagn, auk ánægjunnar. En eins og
högum okkar cr nú háttaS, þá
verSur manni á aS spyrja, hvort
viS höfum ráS á þessn ? Margir
af þessum ferSamönnum hafa
sjálfir nóg efni til þess aS "veita
str" þetta. Mörgum er nauSsyn-
legt aS fcröast til annara landa,
i ýmsum erindagerSum. En eins
vist er hitt. aS fjöldi af þessu
fc'.lki. sem er aS fara til annara
landa, ýmist sér til skemtunar eSa
tii aS "læra'' eitt og annaS. ýmist
á eigin kostnaS eSa meS hiálp!
vandamanna sinna, hefir hvorki i
efni né ástæSur til ].>ess. Og eitt \
er alveg víst. aS landiS i heild sinni
hefir ekki efni á því. En þaS hlýt-
ur aS vera geysifé, sem nú fer út
úr landinu á þenna hátt. Og allur
sá fjáraustur miSar aS því, aS
spilla gengi íslenzku krónunnar.
ekki siSur en kaup á erlendum
varhingi hér heima fyrir.
Eg býst nú ekki viS því aS hægt
S hefta þennan "óþarfa" meS
lagaboSum. þó ef til vill væri ekki
vanþörf á þvi. En, meS þessum
línum vildi eg aS eins vekja athygli
góSra nianna á því, aS á þessum
tímum er það nokkuS vafasamt hve
mikill frami er aS því aS "sigla."
Búi (í Visi).
J. Ramsay Macdonald, forseti
verkamannaflokksins á Bret-
landi, hefir nýlega ritað grein í
London Herald, þar se*ín hann
varar þjóð sína við nýjum ófriði,
sem virðist liggja í loftinu. Þótt
hægt fari, þá mun með nokkrum
rétti hægt að segja, að heimurinn
sé að búa sig undir nýtt stríð.
"Eins og nú standa sa^kir,"
segir Mr. Macdonald, "er verið að
plægja Norðurálfuna undir nýja
sáningu, með öðrum orðum nýtt
stríð. Eldkveikjurnar eru áva'.t
á næstu grösum og að eins þarf
tiltölulega lítið að koma fyrir til
þess að ait fari í bál. Svo fremi
að brezkur og franskur almenn-
ingur beiti sér ei tafarlaust fyrir
afnám herflónskunnar, getur svo
farið, að þess verði ekki langt að
bíða, að atburðirnir frá 1914, eða
einhverjir þeim helzti svipaðir,
kunni aS endurtaka sig þá og þeg-
ar." —
Sir Percy Scott, flutti ræðu í
Lundúnum hinn 15. þ. m., þar
sem hann fordæmdi brezku stjórn-
ina, fyrir aðgerðir hennar í sam-
bandi við hina fyrirhuguðu her-
skipakví, við Singapore. Taldi
hann það óverjandi með öllu, að
eyða yfir tuttugu miljónum ster-
lingspunda — til slíks fyrirtækis,
er tekið væri tillit til hins stór-
kostlega atvinnuleysis á Bret-
landi.
Fimtíu þúsundir manna, hafa
neyðst til að yfirgefa heimill sín
í Oklohomaborg , af völdum flóðs.
Scheinemann forseti þjóðbank-
ans rússneska, telur eigi ólíklegt
eins og málum nú sé skipað, að
Soviet stjórnin kunni að fallast
á að greiSa skuldir landsins við
aðrar þjóðir, er stofnað var til
fyrir stríðið.
Talið er líklegt að fylkis'þingið
í Manitoba, komi saman síðustu
vikuna í nóvember næstkomandi.
Líklegt er talið, að Hon. Ro-
bert Jacob, þingmaður í Manitoba
fylkisþinginu, fyrir Winnipeg,
muni sækja um borgarstjóraem-
bættiS á móti núverandi borgar-
stjóra, S. J. Farmer. Hafa Mr.
Jacob borist afar fjölmennar á-
skoranir um að gefa kost á sér.
Orbæ
num.
p. 3. þ. m. gaf séra N. Stgr
Thorláksson saman í hjónaband
heima hjá sér, þau Friðrik Alfred
Eyman og Hildu Joninu Elizabeth
Thorsteinsson, bæði frá Selkirk.
Á eftir vígslunni var fariS heim
til foreldra brúðgumans, Mr. og
Mrs. G. G. Eyman, þar sem nán-
ustu ættingjum var boðið til
rausnarlegrar veizlu af foreltTrum
brúðarinnar, Mr. og Mrs. John
Thorsteinsson i Selkirk. Verður
þar framtíðarheimili ungu brúð-
hjónanna að 'minsta kosti fyrst um
sinn.
Samuel Lundal frá Mulvihill og
Jean Amos, voru gefin saman í
hjónaband 10. þ. m. af séra B.
B. Jónssyni, D.D., að heimili hans
hér í borg.
W. C. Christopherson frá
Grund, Man., ko'm tii borgarinn-
ar í síðustu viku. Mr. Christop-
herson hefir legið undanfarandi
í taugaveiki, en er nú á góður
vegi með að ná sér aftur.