Lögberg - 24.03.1927, Síða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN '24. MARZ 1927.
Sls. S
I Konungsþjónus.u,
é
Eftir Aðalstein Knstjánsson.
XI.
Kristilegt félag ungra manna frá Canada og
Bandaríkjunum, hafði veitt mikla hjálp, og
sýnt mikinn dugnað, í Lundúnaborg og fleiri
borgum Englands og Skotlands, þó fiest af
starfsfólki þeirra. væri á Frakklandi. Félög
þessi liöfðu haft mikinn ýiðbúnað, til þess að
veita hermönnum fæði og húsnæði um þessi jól.
Stórar byggingar höfðu verið reistar og tjöld,
Fimtíu þúsund hermenn borðuðu jólamat hjá
félögum þessum í Lundúnaborg.
Brezka stjórnin skamtaði enn allar lífsnauð-
synjar, því annars hefði orðið vistaskortur.
Þjöðin'var orðin því svo vön, að undan því var
ekki kvartað. Ríka fólkið, aðalsmenn og kon-
ungshirðin laut þar sömu lögum og lífsreglum,
eins og fátæklingar. Hverjummanni var mælt
■og vigtað. Veitingahús gerðu áætlanir um tölu
gesta.
Þetta fyrirkomulag varð til þess, að Banda-
ríkja- og Canada félögin höfuð rausnarlegri
veitingar, því að þau höfðu nægilegar matar-
byrg’ðir, og sykur og ávexti, sem Englendingar
voru mjög fátækir af. Eins og áður hefir verið
tekið fram, þá spöruðu Englendingar ekkert
til þess að .svna hermönnum og öllum gestum
sínum alla þá greiðvikni og góðvild, sem kring-
umstæður leyfðu. ,
Fyrir tilstilli Canadadeildar Kristilegs fé-
lags ungra manna, þá var mér boðið að dvelja
hjá gamalli læknisekkju um jólin. Var þar
annar hermaður í boði með mér, frá Saskat-
chewan, Canada.
Eftir að eg hafði neytt morgunverðar, á að-
fangadag jóla, þá tók eg mér far með neðan-
jarðarlest til Ilammersmith, sem er í vestur-
hluta Lundúnaborgar. Læknisekkjan, sem mér
hafði verið boðið að dvelja hjá,- bjó þar með
dóttur sinni. Höfðu þær mæðgur dvalið mörg
ár í Suður-Afríku, læknirinn hafði verið þar í
stjórnarþjónustu, þegar hann lézt.
Var oikkur þarna vel fagnað. Það leyndi sér
ekki, að allur mögulegur sparnaður var þar
við hafður. Þetta var fyrsta húsið — fyrsta
heimilið í Lundúnum—, sem eg kyntist, þess
vegna veitti eg öllu nánari eftirtekt, Borðbún-
aður, bókasafn, og allur húsbúnaður benti til
þess, að þarna hefðu verið talsverð efni. En
það var eins og fólkið væri í efa um, hvort óhætt
væri að neyta þess, sem á borð var borið, að
svangra manna sið. Þetta ko*m ekki til af nizku
eða smásálarskap. Undanfama marga mánuði
—undanfarin tvö eð þrjú ár, þá var þííð orðin
föst regla, í flestöllum Evrópulöndum, sem í
stríðinu tóku þátt, að spara, “að draga af sér
mat,’’ eins ogkomist var að orði á íslandi, til
þess að senda hermönnum, sem í stríðinu voru.
Jólatré var reist í þessu húsi á jóladags-
kvöld. Voru þar milli tíu og tuttugu manns í
boði, og voru veitingar þá fremur góðar. Var
okkur, Canada-gestunum, sýnd sú góðvild og
hugulsemi, að við meðtókum gjafir af jóla-
trénu, eins og vinir og ættingjar þeirra mæðgna.
Á jóladag fór eg að skoða hina frægu AVest-
minster Abbey kirkju, þar sem konungar Breta
eru krýndir, og þar sem þeim hefir verið sýnd-
ur sá heiður, þegar þeir ekki lengur geta setið
eða staðið undir kórónunni, að hinar jarðnesku
leifar þeirra hafa verið grafnar mitt á milli
skálda og listámanna af Guðs náð. — Nú bíða
menn eftir því, að fá að vita, hverjir eru félag-
ar þeirra hinu megin. —
Þennan jóladag var svo mikil aðsókn að
kirkju þessari, að margir hrósuðu happi að
komast þaðan með óbrotin bein, og sál og lík-
ama undir einni og sömu stjpm. Eftir hálf-
tíma erfiðisvinnu og stympingar, og hátíðlegá
vinsamlegar hrindingar, náði eg annari hendi í
útidyrgstafjþessa sögufræga, “veglega” must-
eris. Þá var eg búinn að gleyma bæn þeirri,
sem eg í auðmýkt, lítillæti og lotningu, hafði
tekið saman mínum jarðneska konungi til dýrð-
ar. Þegar svo var komið, þa sá eg þann kostinn
beztan, og mér boðlegastan, að fara ekki lengra
þann daginn, svo eg sneri til baka, en fór þang-
að í kvnnisferð síðar.
AVestminster Abbey-kirkjan var fvrst bygð
snemma á sjöundu öld, af Sebert, konungi
Austtír-Saxanna. Henry III. er talinn að hafa
bygt mestan hluta þessarar frægu kirkju, eins
og hún er nú. Hið skrautlega bænahús, eða
kapella, var bygð síðar, eða 1512, af Henrv VI I.
Hinn frægi krýningarstóll var smíðaður fyrir
Edward I. Steinn sá, sem er undir hásætis-
eða krvningarstóli þessum, segja gömul munn-
mæli að sé sá hinn sami, þar sem hinn “dygð-
ugi” Jakob svaf og dreymdi hina sögufrægu
drauma. Steinn þessi er 26 þumlungar á lengd,
16 á breidd og 11 þuml. þykkur. Bretakonung-
ar hafa verið krýndir í Valhöll þessari síðan á
seytjándu öld.
‘ Tilkomumestu byggingarnar í Lundunaborg
eru: St. Páls kirkjan og þinghúsið, þótt margar
séu þar sögufrægar og merkilegar byggingar.
Allmikill drykkjuskapur átti aér stað í Lund-
únum um þessi jól. Það var ekkert óeðlilegt,
þegar athugað var, livað hennennirnir höfðu
prðið að líða og stríða. Margnur hafði um sárt
að binda. Það, sem vakti bæði undrun og að-
dáun, var það, hvað alt fór friðsamlega fram..
Ekki er það óhugsandi, að það hefði raskað ró
—að sumum hefði ekki'orðið svefnsamt, ef þeir
hefðu séð og skilið það, sem hulið var í djúp-
inu. Því oft gerði hin sama hugsun vart við
Sig, sem áður hefir verið tekið fram. Það var
eins og frosnar clfur mannlegra tilfinninga
væru að brjóta af isér ísinn. — Ef þeir hafa
séð og skilið það, sem hulið var í þeirri liring-
iðu, þá hafa þeir máske huggað sig við það, að
“Heimurinn náðarkrafta geymir. ”
Tugir og hundruð þúsunda, á meðal her-
mannanna, höfðu óskað og vonað, að þeim yrði
gefið tækifæri til þess að taka Berlín. — Þeim
fanst, að sigurvinningunum hafa verið spilt
fyrir þeim — sigurgleðin eyðilögð* Þeir voru
bæði hryggir og reiðir, — þeir voru heiftúðug-
ir;— þeir voru hermenn, sem höfðu verið að
berjást, — þeir höfðu verið að vega menn í
fjögur ár. Þeir höfðu svo oft hugsað um sig-
urvinningana, sem hinir þýzku höfðu unnið í
byrjun stríðsins. “Var þetta endirinn? Ekk-
ert tækifæri til þess að berjasFeinu sinni enn?
Enginn herforingi að hrópa til þeirra framar:
“Attention! Alarch”? Þá heldur ekkert gam-
an að því, að svngja hersöngva, ef þeir hÖfðu
ekkert tA'kifæri til þess að berjast. Jú, það var
hverju orði .sannara, að þeir þráðu friðinn, þeir
voru fyrir löngu búnir að fá nægju sína af
bardögum, nema þeir, sem höfðu fyrir skömmu
innritast í herinn. En þeir höfðu ekki náð til
Vilhjálms keisara, eða prinzlinganna, sona
hans. Það var-það tvent, sem þeir höfðu von-
ast eftir í sigurlaun — að taka þá alla til fanga
— já, en hvað ætluðu þeir sér að gera við þá?
Það var ekki til neins að segja neinum frá því
nú, hvað þeir ætluðu sér. Vopnahlé hafði ver-
ið samið fáeinum dögum of fljótt. Berlín hafði
verið sama sem á þeirra valdi, þá hafði dreymt
um hin skrautlegu borgarhlið opin, og þeir voi*u
tilbúnir að ganga með fylktu liði inn í borgina,
— ogjþá var þeim bannað að halda áfram. — 1
Ilvað var þá næst? “að láta flá sig drotna
háa”? — að byrja aftur þar, sem fyr var frá
horfið? — að þjóna herrum þessarar jarðar
fyrir sultarlaun — og “konungunum af Guðs
n'áð ’ ’ ?—
“Eg hitti marga Winnipeg-menn í Lundún-
um. Sumir af þeim höfðu verið fangar á
Þýzkalandi svo árum skifti. Þeirf voru nú á f
heimleið.
Eg sneri aftur til herbúðanna í Chatham
þriðja janúar. Áður en eg yfirgaf Lundúna-
borg, ])á fór eg til “Canadian High Commissio-
ner”, og bað hann að aðstoða. mig til þess að fá
, lausir úr hernum. Hann tók því vel, en sagði,
að eg yrði að öllum líkindum að bíða nokkrar
. vikur.
XII.
Flestir Islendingar, sem lengi liafa' dvalið í
útlöndum, skilja hvaða fögnuð það veitir, að
finna eitthvað íslenzkt,—að hitta gamlan “ sveit-
unga.” — Þegar, af tilviljun, eða eftir langa
leit, maður mætir eða sér eitthvað af íslenzk-
um ættum eða uppruna, þá mun sú tilfinning
oftast gera vart við sig, að minsta ko^ti fyrst í
stað, að það sé úr manns eigin sveit, hvaðan
sem það er af landinu. En það getur líka
valdið svíðandi sársauka, að hitta gamlan
“sveitunga” — hitta gamlan vin, mitt í hring-
iðu stórborganna, ósjálfbjarga, ellihruman, ein-
mana og yfirgefinn.
Það er einkennilegur íslendingur, sem alist
hefir upp í sveit á Fróni, ef honum hefir aldrei
þótt vænt um hest, eða smalahund. Hvernig
mundi þér geðjast að því, lesari kær, að hitta
uppáhalds reiðhestinn þinn, sem áður bar þig
yfir grundu græna, með hringaðan makka? Þá
varst þú þér þess meðvitandi, að h'ann var einn
af þínum trvggustu vinum, fullur af fjöri og
lífsgleði hoppaði hann vit á hagann, þegar þú
tókst lit úr honum beizlið. Hvernig mundi þér
líka það, að mæta honum blindum og útslitnum,
gráum fyrir liærum, í einhverju kolaskoti stór-
borganna, — ofanjarðar eða neðan? “Bjart-
1 sýnis ”-postularnir segðu, að það væri af öf-
ugri lífsskoðun, ef þér ékki léki hýrubros um
brá við þess konar endurfundi. — Það var ekki
minn uppáhalds reiðhestur, sem eg mætti þann-
ig útlítandi, en hvers reiðhestur var það?
Oft varð mér starsýnt á íslenzku og rúss-
nesku hestana í Chatham. Eg gekk stundum til
þeirra, þar sem þeir stóðu á strætunum, oftast •
með lítinn flutningsvagn í togi. Þeir eru hent-
ugir fyrir alls konar smá-kaupmenn og fakand,-
•sala.
Það var einn góðan og eftii'minnilegan
"þoku- og rigningardag, að eg var á gangi eftir
einni af fjölförnustu götum Chatham borgar.
Sá eg þá gamlan, úfinn og grettan Gyðing koma
keyrandi t með föggur sínar eftir strætinu.
Ilafði hann jarpsokkóttan hest fyrir kerrunni.
Mér varð ærið starsýnt á förumann þennan, —
sérstaklega þó á jarpsokka litla, — það var eitt-
hvað óvanalegt í sambandi vit^ þessa ferðafé-
Laga, sem dró að sér athygli mína. Hvað var
það? — Það var ekki um að villast, eg var
þama augliti til auglitis við íslending í nauð-
um staddan. “Sokki litli” minti mig ó hest,
sem eg hafði þekt í fjalldölum Fróns, þe^ar eg
var lítill drengur. Mér fanst undir eins að við
vera gamal-kunnugir — mér fanst við vera
gamlir vinir —uppeldisbræður. “Sokki” var
magur og þreytulegur, og ’grár fy'rir hærum.
Eg skoðaði hann nákvæmlega, Gvðingurinn var
ekkert að flýta sér. Hann spurði mig, hvað eg
héldi hann væri gamall. “Hann ernokkuð seig-
ur, en hhnn er blindur,” bætti hann við glott-
andi. (“He is a brick”). {<Hann var svona, þeg-
ar hann kom úr námunum — hann er líklega
tólf eða fjórtán ára,” sagði hann.
Eg kann ekki mikið að dæma um aldur hesta.
en eg þóttist vis^ um, að jarpsökki litli væri að
minsta kosti tuttpgu, sennile^a tuttugu. og
tveggja vetra. Hann hafði verið vel upp alinn.
Það var auðséð á byggingu hans og vöðvalagi,
þótt lítið væri eftir af vöðvum. Einnig þóttist
eg viss um það, að hann liafði verið reiðhestur,
af göngulagi hans að dæma og hvernig hann bar^
til sitt fríða höfuð; — svipurinn var þreytuleg-
ur, það var höfuðburður og ganglag, sem fyrst
vakti athygli mína, þegar eg sá Gyðinginn koma
keyrandi. — Jarpsokki litli hafði verið seldur
til Englendinga, þeir höfðu sent hann í kola1-
námur, þar sem hann hafði verið kviksettur
eins og lifandi lík, í mörg ár. — Úr námunum
unum var svo Sokki litli útleystur blindur.
Eg bað Gyðinginn að selja mér Sokka. Eg
. ætlaði mér að útvega honum varanlegan hvíld-
arstað, í einni heræfinga skotgröfinni, sem var
þar skamt frá, það var rétt byrjað að fylla þær
upp aftur. Er hann virkilega blindur? spurði
eg sjálfan mig, um leið og eg strauk honum um
höfuðið. Hefir hann nokkra hugmynd um, að
eg er Islendingur? Eg þorði ekki að tala ís-
lenzku við Sokka, eg var hræddur um, að eg
mundi særa mann með því. Eg efaðist ekki
minstu vitund um það, að eg gæti látið hann
vita, að eg væri Islendingur, ef eg talaði ís-
lenzku við hann. Ef eg “hóaði” eins og smal-
arnir á Fróni — hann mundi kannast við það,
þótt ekki kæmi bergmálið til baka — þarna voru
engin fjöll. Sokki mundi kannast við það, ef
eg pefndi nafn hans. Það var enginn efi á því,
að hann hafði verið kallaður “Sokki1’.
Gyðigurinn stóð þarna skamt frá mér, hann
skofcraði til mín tortryggilegum, glottandi glóð-
araugum. — Það fór um mig hrollur, hann hélt
að eg væri að narra sig. Við dauða sínum gat
hann búist, hvenær sem var, en að nokkur
jarðarbúi væri svo heimskur, að gefa gull fyrir
blindan, útslitinn, gráhærðan, íslenzkan klár, •
það var ekkert verzlunarvit í því — og annað
en verzlunarvit átti engan rétt á sér á þessu
torgi. —
Skeð getur, að hermennirnir hafi einhvern
tíma glettst eitthvað við karltetrið og dót hans.
Ekki dettur mér í hug að efast um það, að*
Gyðingurinn hafi nokkurn tíma gleymt að
leggja “hans liátign” Georg V. liðsyrði r bæn-
um og bænahúsum. En eg er nærri því viss um,
að hermennirnir hafa stundum verið hafðir þar
útundan. —
Eg var í enskum einkennisbúningi, 'Gyðing*
urinn vissi hvað lítið kaup þeir fá. Stéttar-
bræður hans í kauptúnum og borgum Englands
og Skotlands voru því kunnugri en flestir aðr-
ir, liversu margt^að hermennimir lögðu á
“metaskálar fyrir fáeina silfurpeninga.” Hver
sem ástæðan hefir verið, þá vildi hann ekkert
tala við mig um sölu á jarpsokka. Eg(spurði
hann, hvar hann ætti heima, eða hvenær hann
mundi verða þarna á ferð aftur; hann glotti
og hristi höfuðið, sem svar við spumingum
minum. Hann sagðist “kannske verða þarna á
ferð síðar”, en stund og stað vildi hann ekki
nefna. Hann trúði mér ekki, hélt að eg væri að
skopast að sér og föraneyti sínu, — hann vildi
losast við mig. — Svo keyrði hann á stað, — eg
labbaði frá “ Sokka” litla og okkur var báðum
dimt fyrir augum. — •
XIII.
Eins og áður Jiefir verið getið um, þá hafði
* eg sótt um lausn úr hernum. Þetta sama kvöld
var mér tilkynt, ásamt fleiri hermönnum, að
næsta morgun yi'ðum við sendir til Kristalls
halLarinnar í Lundúnum, og þar yrðu af okkur
leystir rembihnútar “hans hátignar. ”
En eg hafði ásett mér að hafa upp á Gyð-
ingnum aftur, til þess að frelsa “Sokka”. Ef
eg hafnaði þessu boði—þesfeu tækifæri, þá var
með öllu óvíst, að mér bepnaðist að fá mift
- konunglega vistarband leyst, þar til eftir flein
mánuði. A Gyðinginn “gangandi” var ekki
gott að treysta, það var alveg eins líklegt, að
hann sæist þarna aldrei framar. Eg vildi ekki
verða niðurseta Georgs V., úr því að útséð var
um það, að eg kæmist á vígstöðvar — þegar
friður hafði verið saminn. Svo eg afréði að
* taka þetta tækifæri en þá var líka útséð um það,
að eg gæti hjálpað jarpsokka gamla.
Þegar eg yfirgaf Chatham næsta morgun,
þá var eg að hugsa um “sokka” — blindan, út-
slitinn íslending í Gyðinga höndum. Vel var
það mögulegt, að hann myndi eins vel eftir
æskustöðvum sínum eins og eg. Hafði hann
verið uppalinn í heiðardalnum mínum? Eg er
alveg búinn að gleyma eymamarkinu, — hvers
reiðliestur var hann? —
Eg var snögglega vakinn upp úr þessum
hugleiðingum, við óp og hróp, og andfælur
sveitarforingjans. “ At-tenti-on’, March!
hrópaði hann með ámátlegri, drynjandi rödd.
Undirföingi þessi atti að fylgja okkur til Iviist-
allsh'allarinnar, sem nú var notuð fyrir skrif-
'' stofur. Ekki þurfti eg að óttast það,_að eg sæi
þar blindan, íslenzkan klár. En ekki var það
ómögulegt, að eg kynni að mæta þar einhverj-
um, sem þjáðist af sjóndepru, eða hefði máske
alveg tapað sjóninni í “lýðstjómar þjónustu.
Þegar eg kom til Ivristalls hallarinnar,^mætti
eg þar herlækninum fra Ástraliu í databuningi.
Hvers vegna hafði hunn tapað undirforingja-
stöðunni?
XIV.
\
SIR BASIL TIIOMSON,
Yfirmaður leynilögreglunmr brezku, 1913—20,
—yfirmaður hins heimsfrcega “ Scotland Yard”
Eg hafði eitthvað lesið um Basil Thomson,
áður en eg kom til Englands. B^tir að eg kom
þangað, þá hevrði eg oft talað um hann. “ Já,
Basil Tliomson hefir getið sér frægan orðstír,
í viðureign við vikadrengi Vilhjálms keisara á
stríðsárunum.” Það var ekki nuðvelt fvrir
mig að vita, hver þessi undramaður var, fyrst
þegar eg heyrði hermennina tala um hann.
Þeir mintust hans á dularfullan hátt, rétt eins
og ef hann tilheyrði einhverju mahnfélagi, sem
okkur Væri lítið kunnugt um. Það var minst
á talsmáta og orðfæri Englendinga hér að fram-
an, hversu tilbreytilegt það væri. — Hljóðskraf
hermannanna og augnatillit vakti hjá mér smá-
smugulega iforvitni, þegar þeir voru að henda á
milli sín “gælunöfnum” um margra alda göm-
ul fangahús og aftökustaði, sem áttu langa og
blóði-drifna sögu. — Basil ThoiAson hafði auk-
ið miklu við sögu þessara fangahúsa og aftöku-
staða, á stríðsárunnm. —
Það er fremur sjaldgæft, nú á tímum, að
lieyra reglulega vel sagðar sögur. Þó menn
séu nú stafrofsfróðari, hafi fleiri orð sér til
aðstoðar, eru þéir fremur fáir, sem fara vel
MOI|E
GRAIN
Betra korn ojí hærra verð fæst sé alt smut
eyðilag’t. Pundskanna af Standard Formal-
dehyde nægir í 40-50 bush. af hveiti. Þér
getið reitt yður á hreint útsæði, auk þess
flýtir Formafdehyde þrpska hveitlsins.
Sáið saina dag og þér hreinsið útsæðið.
Hreinsið áhöldin öll með Formaldehyde-
blöndu. Standard Fromaldehyde er ágætt
fyrir hafra, bygg og ánnað korn. Sömu-
leiðis karfcöflur og garðávexti.
Selt í ] p. og 5 p.
könn. og stórslött-
um hjá öll. kaupm.
S^iUT
xoo per cent Effective
\
STANDAKD CSEMICAL
COMPANT UMITtD
Montreal WINN3PEO Toro.nto
með þá fornu list. Ef borið er saman við það,
0 þogar sagðar vom sögur eins langar og Njála
og Egilssaga, og sagðar af þeirri list, að öllum
var vel skemt.
Skömrnu eftir að stríðið var afstaðið, veitt-
ist mér tækifæri að hlusta á Basil Thomson.
Það eru engar öfgar, að hann er snillingur
að segja sögur, enda er efni hans tilvalið, til
, þess að kitla og æsa ímyndunarafl flestra. Smá-
brot og stórglæpir, sem framdir hafa verið á
móti gömlum venjum og siðalögnláli, er ljúft
umhugsunarefni — gott að muna, þægilegt til
frásagnar. Fjöldinn lætur ótvírætt í ljós van-
þóknun sína yfir sögum, sem illa fara. Þó hafa
hinir sömu innilega ánægju af því, að heyra
sagðar sögur af glæpamönnum, eins og þeir
. væru ekki mannlegar verur. —
Að njósna um óviriina — um nágrannana,
með öllum þeim áliyggjum, stíði og striti,
sem því fylgir, er jafngamalt eins og lífið á
jörðunni.y Fuglar loftsins og dýr merkurinn-
ar, eru alt af að njósna. Hætturnar eru ótelj-
andi. !Ætli mannkynið hafi ekki enn meðferð-
is helzt til mikið af tortrvgni dýranna?
Það er oft getið um njósnara í fomum sög-
um, á stríðsárunum. En lærðir og æfðir leyni-
lögregluþjónar voru þá ekki þektir. Aldrei
hafa njósnarar verið eins mikið notaðir. eins og
í þessari síðustu styrjöld. Öll jörðin var tafl-
borð þeirra, ekkert var sparað, sem vísindin og
mannlegur skilningur var megnugur að veita
]>eim til aðstoðar. Á fvrstu áram stríðsins, þá
voru þýzkir njósnarar flestum öðram snjallari,
bæði í Evrópu og Ameríku. Njósnarvefur
þeirra var ofinn engu síður í kring um lýð-
veldisforseta, heldur en ráðgjafa konunganna.
Sbr.: “All iri a Life Time”, eftir Henry Mor-
genthau, sendiherra Bandar,kjanna til Tyrk-
lands. “Barátta við njósnara”, í The World’s
Work”, og fleira."
“Ef eg væri spurður, hvaða hæfileikar væra
þýðingarmestir, fyrir ötulan njósnara, mundi
eg svara, að þann fyrst af öllu þarfnaðist að
vita nokímð um alla skapaða hluti undir sól-
unni,” kegir ,hinn slungni Basil Thomson. —
“Enginn getur vitað fyrirfram, hvaða stöðu
eða starf er lieppilegast fvrir njósnara að
velja sér, til þess að reka fyrirskipanir og erindi
giftusamlega. Lærdómur leynilögregluþjóna er
svo margbrotinn og dularfullur; þótt margir
séu kallaðir í þann skóla, þá ýru hinir útvöldu
fremur fáir.”
ótti og áhyggjur eru fósturforeldrar tor-
trygni og hjátrúar.—Magir sönnuðu með fram-
komu sinni á stríðsárunum, að þessu var þann-
ig varið. Bkki þurfti annað, en að gefa tor-
tr^gniskreddum þeirra svolítið af fersku lofti;
•þeir, sem haldnir voru af þeim vandræðum, sáu
hvað meiningarlaust og marklítið það var.
“Eimi sinni komu hjón til mín, til þess að
klaga útlendan þjón, í einu af hinum stærri
gistihúsum í Lundúnum,” segir Basil Thom-
son, “þau voru ekki í nokkrum efa um það, að
. hann væri þýzkur njósnari. Þau stóðu betur að
vígi til þess að fá sökudólginn handsamaðan,
heldur en margir aðrir, sem gengu viti *ínu
fjær af hræðslu og tortrvgni, þó tilefni fyrir
þeim ótta. væri oft lítið annað en skugginn
þeirra sjálfra, eða einlivers annars, sem af til-
viljun var viðstaddur. — Þessi óttaslegpu hjón
höfðu sannanir í höndum. Það var matarseð-
ill, með fremur ógreinilegum blýants uppdrætti
öðru megin. Þau sögðust hafa horft a þjóninn,
þegar hann var að draga þennan hættulega
uppdrátt, sem þau fullyrtu að væri af Kensing-
tonhöllinni og garðinum. Þau sögðu, að hér
væri ekki um að villast, auðvitað ætlaði þessi
maður, að senda Þjóðverjum uppdráttinn.”
“Eg lét taka þjón þann, sem þau tilnefndu,
fastan”, sagði Ba‘sil Thomson. “Þarna var
fvrir framan mig glaðlegur, hrokkinhærður og
ráðvandlegur, svissneskur unglvngur. Eg spurði
hann fyrst um allar fyrirætlanig hans; svaraði
hann öllum spurningum greinilega, og með
■djörfung. Svo sýndi eg honum uppdráttinn,
sem hann athugaði um stund. —- Svo skellihló
hann, og sagði: “Svo uppdrátturinn minn lenti
þá hér. Eg var nýkominn á þetta hótel, eg
markaði kross við öll þau borð, sem eg átti að
annast um.”
“Auðvitað bað eg svissneska drenginn vel
að lifa, og í friði að fara, þegar eg hafði full-
vissað mig um, að hann sagði satt.”