Lögberg - 14.07.1927, Page 4
Uls. 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 14. JÚLÍ 1927.
Jögberg
Geíið út hvern Fimtudag af The Col-
umbia Press Ltd., Cor. Sargent Ave. &
Toronto Str., Winnipeg, Man.
Talaiman IS-6327 o£ N-6328
Einar P. Jónsson, Editor
Utanáskríh til blaðsins:
Tt(E eOlUI(BIA Pf(ESS, Itd., Bo« 3i7l. Winnlpsg. M|an.
Utanáskríft ritstjórans:
EOiTOR LOCBERC, Box 3171 Wlnnipsg, M«n.
VerS $3.00 um árið.
Borgist fyrirfram
Ths "Lógbsrw” ls prlntad and pubUshed br
The Columblu Press, Llmited, ln ths Columbla
■uildlnK, CD5 Bargent Ave , Winnipeg, Manitoba.
Viðskifti Canada við Bretland.
ViS nákvæma athugun verzlunarskýrslna
liinnar canadisku þjóðar, kemur það í ljós, að
viðskifti vor við Bretland hafa á síðasta fjár-
hagsári, lækkað um $61,000,000. Því sem næst
helmingur þessarar feikna upphæðar, stafar
frá þverrandi útflutningi korns frá Canada til
Bretlands. VerSgildi útflutts osts, lækkaði um
$9,345,000. tltflutt smjor varð $4,542,000 minna
en fjárhagsárið næsta á undan. Verðgildi út-
flutts búpenings, lækkaði um $5,287,000, en út-
flutt revkt svínakjöt, lækkaði í verði um $8,500,-
000. Er hér einungis átt við verzlunarviðskifti
milli Canada og Bretlands.
TekiS skal þaS fram, að þrátt fyrir þessa
afar miklu lækkun á útfluttum varningi til Bret-
lands, þá varð meiri vöruýtflutningur frá Can-
ada, síðastliðiS fjárhagsar, en nokkru sinni
áður í sögu þjóðarinnar, að undanteknum sjálf-
um stríðsárunum, og fyrstu árunum tveim, þar
á eftir. Munurinn að eins sá, að leita varð
fyrir sér um markað utan takmarka Bretlands,
eftir því sem innkaupsþol hinnar brezku þjóð-
ar þvarr.
Því hefir verið haldið fram, að hér sé um
reglulega viðskiftahnignun að ræða, er sam-
handsstjórn vor beri að miklu leyti ábyrgð á.
Fátt gæti veriS fráleitara en það. Orsakimar
ættu að vera hverjum heilskvgnum manni sæmi-
lega ljósar. Megin orsökina er að finna í kola-
verkfallinu mikla, er svo svarf að þjóðinni
brezku, að innkaupsþol hennar þvarr, að heita
mátti um þriðjung, frá því sem algengt var.
HeiLbrigð viðskiftasambönd þjóðarinnar, sættu
af þeirri ástæðu slíkri truflun, að enn eru
hvergi nærri komin í samt lag, þótt tekið sé nú
að vísu nokkuð að greiða til í lofti.
í lok júlímánaðar þess árs, sem tekið er hér
til samanburðar, hafði hin brezka stjórn, náð
haldi á svo miklum skipastól til kolaflutnings
frá Bandaríkjunum, að útflutningur korns héð-
an úr landi, stöðvaðist að heita mátti með öllu
um langt skeið. Af því leiddi það, að kornkaup
Breta frá Canada, urðu margfalt minni, en
endrarnær. Er það því sýnt, að óviðráðanleg-
ar ástæður einar, voru þess valdandi, að út-
fluttu vörurnar héðan til Bretlands, urðu svo
miklu minni, en venja hefir verið til.
Þjóðin brezka, er nú nokkuð farin að jafna
sig, eftir verkfallið mikla. Má þess því öragg-
lega vænta, að innan tiltölulega skamms tíma,
verði hún orðin á ný, einn af beztu yiðskifta-
vinum hinnar canadisku þjóðar.
Bókafregn.
Aðalsteinn Kristjánsson: Svipleiftur sam-
tíðarmanna, með tuttugu myndum, 310 blaðsíð-
tir í stóru broti. Verð í bandi $3.00. Prent-
smiðjan Columbia Press, Ltd. Winnipeg. 1927.
Bókar þessarar skyldi í raun og veru hafa
verið minst nokkru fyr, en sökum anna hefir
eigi af því orðið, og biðjum vér höfundinn á
því velvirðingar.
Höfundur bókar þessarar, er Islendingum
beggja megin hafsins, áður að nokkru kunnur,
fyrir bók sína: "Austur í blámóðu fjalla”, er
ýmsir þjóðkunnir mentamenn fóru hlýlegum
orðum um, svo sem þeir séra F. J. Bergmann,
Guðmundur bókavörður Finnbogason og Guð-
mundur Hannesson, prófessor við háskóla ís-
lands.
Bók þessi hin nýja, hefst með bráðskemti-
legum og snjallyrtum formála, eftir séra Jón-
as A. Sigurðsson, er drepur á margt og hefir
allmikið sögulegt gildi, þótt rúms vegna, sé til-
tölulega fljótt yfir farið. Fer hann einkar hlý-
legum orðum um höfundinn og tilgang þann
hinn þjóðnýta, er fyrir honum hafi vakið.
Fyrsta ritgerðin, er næst á eftir formálan-
um kemur, er um prestinn og ritspekinginn, Dr.
Lyman Abbott, þann, er um fjörutíu ára skeið,
var ritstjóri að Bandaríkja tímaritinu nafn-
knnna, ”The Outlook”, — einn þeirra manna,
er haft mnn hafa síðasta mannsaldurinn, hvað
mest áhrifin á hugarstefnu hinnar voldugu
Bandarikjaþjoðar. Var hann víðsýnn menn-
ingarfrömuður, er sérhverju mannúðarmáli
veitti óskift lið. Manni sem honum, hefir þjóð
vor gott af að kynnast, og þess vegna á ritgerð-
in um hann erindi til allra íslendinga, undan
tekningarlaust.
Xæsta ljosmyndin, sem mætir lesandanum,
er ,af stjórnmálamanninum víðkunna, Robert
Marion LaFollette, leiðtoga hins svo nefnda
“progressive” stjórnmálaflokks í Bandaríkj-
unum. á ar hann þrisvar sinnum kjörinn ríkis-
stjóri í Wisconsin og átti auk þess um tuttugu
og sjö ára skeið, sæti á þjóðþingi Bandaríkj-
anna í Washington. Var hann mælskumaður
með afbrigðum, og ótrauður talsmaður þeirra,
er harðast voru leiknir í baráttunni fyrir til-
veru sinni.
1 niðurlagi ritgerðar sinnar, kemst höfund-
urinn svo að orði, um þenna látna mannkosta-
mann:
t
”LaFollette var talinn mesti afkastamaður
til hins síðasta. — 1 andlátinu var andi hans
að starfa fyrir þjóðina, og föðurlandið. —
Hjarta hans sló tíðara hin síðustu slögin, fyrir
ást hans og umhyggju, fyrir hinum fátæku, fá-
vísu, smáðu, — fyrir alþýðunni.”
Að loknum kaflanum um La Follette, hefst
á blaðsíðu sjötíu og þrjú, ritgerð all ítarleg, um
stjórnmálavíkinginn Theodore Roosevelt,
Bandaríkjaforseta. Bregður höfundurinn upp
skýrum myndum úr sögu og svip þessa þrótt-
mikla áhrifamanns, er í orði og athöfn bar á
sér skarpan lithlæ norræns víkingatáps. Var
hann ímynd hreystinnar, traustur foringi heima
fyrir, en þó líklegast, að öllu athuguðu, sterk-
astur á svellinu, hvað afskifti utanríkismál-
anna áhrærði.
Mannúðarhliðinni á Roosevelt, telur höf-
undur sýnilega bezt lýst, með hans eigin orð-
um, sem prentuð eru í niðurlagi ritgerðarinn-
ar: “Fylgdu guði í auðmýkt og lotningu, —
það er nægilega löng trúarjátning fyrir mig.”
Ritgerð þessari fylgir lcvæði um Roosevelt,
“Great Heart”, ort af enska skáldjöfrinum
Rudyard'Kipling, í máttugri, íslenzkri þýðingu
eftir Klettafjallaskáldið, Stephan G. Steph-
ansson.
Þá kemur lengsta, og að öllu samanlögðu,
veigamesta ritgerðin, um Bandaríkjaforsetann,
rithöfundinn og hugsjónamanninn, Thomas
Woodrow Wilson. Er það ekki nema eðlilegt,
að höfundur verji mestu rúminu til hugleið-
inga um lífsferil þessa mikla manns, er vafa-
laust hefir haft dýpri og víðtækari áhrif á
heimsmálin, en nokkur annar einstaklingur
samtíðar vorrar. Allir menn, sem eitthvað
verulegt er spunnið í, sæta misjöfnum dómum.
Dómamir um Wilson hafa verið næsta mis-
jafnir. Miljónir manna hafa dáð hann og dá
nafn hans enn í dag, sem eins af mestu vel-
gerðamönnum mannkynsins. Aðrir dæma hann
all hart og telja hann verið hafa einrænan
sjálfbyrginn, með persónulega sjálfsdýrð efst
í huga. Flestir slíkir dómar, munu þó komið
hafa frá mönnum, er lang minst höfðu til þess
skilyrðin, að skilja lífsstarf og baráttu “spek-
ingsins með barnshjartað.”
Kafli þessi um Wilson er yfirleitt skemti-
legur aflestrar og hefir mikinn. sögulegan fróð-
leik að geyma. Er þar meðal annars að finna
hin eftirminnilegu, fjórtán friðarskilyrði. Að
efni til mun þýðing þeirra mega teljast rétt, en
orðfæri er stirt og nær hvergi nærri þeim ljúfa
hugblæ, er einkendi ritverk Wilsons.
Næst á eftir ritgerð þessari kemnr kvæði um
Wilson, ort af Bandaríkja góðskáldinu, Worrell
Kirkwood, í íslenzkri þýðingu eftir ritstjóra
þessa blaðs.
Þá kemur síðasti kaflinn, er nefnist “í kon-
ungsþjónustu,” — endurminninga samtíningur
höfundar frá heimsstyrjöldinni miklu. Kafli
þessi er fremur langdreginn og hefir að oss
finst, langtum minna bókmentalegt gildi, en
hinar ritgerðirnar, sem minst hefir verið á hér
að framan. Þó er þar einnig fróðleik að finna,
sem betur er geymdur en gleymdur. Má í því
sambandi minnast á kaflann um Sir Roger
Casement, Irann, sem brezka stjómin lét taka
af lífi, fyrir tilraunir þær, er hann gerði til að
koma hergögnum til Irlands, meðan á stríðinu
stóð.
Að loknum kaflanum “1 konungsþjónustu ”,
kemur kvæði um LaFollette, eftir O. T. John-
son, fyrram ritstjóra Heimskringlu, dágott að
efni til, en klöngnrslegt í formi.
Bókin endar á stuttum eftirmála eftir höf-
undinn.
Það getur engum dulist, að heimildasöfnun
til bókar þessarar, hefir kostað höfundinn /
ærna fyrirhöfn. Bera heimildir allar vott um
staka vandvirkni, og verður slíkt aldrei metið
sem skyldi. Höfundi lætur frásögn vel, og hef-
ir tekið ákveðnum framförum, frá því er hann
reit sína fyrri bók. En takmörkuð þekking
hans á íslenzkri tungu, gerir honum tilfinnan-
lega örðugra fyrir, en ella myndi verið hafa.
Aðalsteinn Kristjánsson kom nngur og lítt.
mentur til þessa lands. Með elju og atorku
ruddi hann sér brátt veg til efnalegrar vel-
gengni. Margir telja markinu náð, er þangað
er komið. Aðalsteinn er ekki í þeirra tölu.
Hann hefir varið til þess miklu erfiði og fé, að
mentast á hérlenda vísu, og bæta með því upp
fyrir það, er hann fór á mis við í æsku. Hefir
hann nú komist vfir ærið margbrotna þekkingu,
ekki sízt hvað bókmentum og hugarstefnum
Bandaríkjaþjóðarinnar viðkemur. Hann er
trygglundaður við íslenzkt þjóðerni og vill
sæmd þess í öllu. Upplagið af þessari nýju og
vöndnðu bók sinni, hefir hann gefið Stúdenta-
garðinum í Reykjavík og Þjóðræknisfélagi Is-
lendinga í Vesturheimi. Svona eiga sýslumenn
að vera.
Bók þessi fæst til kaups hjá bókaverði
Þjóðræknisfélagsins, Páli S. Pálssyni 715
Banning Street, og kostar $3.00 í vönduðu
bandi.
Þjóðvegir.
Bandaríkjamaður einn, er ferðast hafði um
Canada, að heita mátti frá strönd til strandar,
lýsti landinu, þegar heim kom, með svo feldum
orðum:
“Landið sjálft er dásamlegt, útsýnið til-
komumikið, fólkið glaðlynt og frjálsmannlegt,
en þjóðvegirnir slík fádæma ómynd, að manni
liggur við að spyrja, hvort landið sé ekki í raun
og veru gersamlega stjómlaust.”
Vafalaust mun það rétt vera, að hinir can-
adisku þjóðvegir, standi mjög að baki þjóð-
vegunum sunnan landamæranna, en að þeir
séu í eins aumu ástandi og ferðalangur þessi
getur um, nær vitanlega ekki nokkurri átt.
Að vísu verður því eigi á móti mælt, að
þjóðvegum vorum sé enn sem komið er næsta
ábótavant. En hinu má- jafnframt ekki gleyma,
hve þjóðin er ung og hve samanhurður við stór-
þjóð eins og Bandaríkin, hlyti þar af leiðandi
að verða óréttlátur.
Sambandsstjórn og þingi, má það að miklu
leyti þakka, hve þjóðvegamálum hér í landi, hef-
ir miðað vel áfram. Því sú var venjan lengi
vel, að veittar voru úr ríkissjóði drjúgar fjár-
•hæðir til þjóðvega, innan véhanda hinna ýmsu
fylkja. Nú er þessu á hinn bóginn mikið til
hætt, og fylkjastjórairnar látnar einar um hit-
nna. Hefir sumum þeirra tekist vel. Má þar
tilnefna Quebed, Ontario, Manitoba og Sas-
katchewan, er nú eiga innan takmarka sinna
þjóðvegi, sem sómi er að. Mikið er að vísu ó-
gert enn á þessu sviði, en Rómaborg var ekki
hygð á einum degi, og það verða heldur ekki
þjóðvegirnir í Canada.
Notkun híla fer stöðngt í vöxt, með hverju
árinu sem líður. Þess vegna ríður afar mikið
á, að þjóðvegum sé haldið í góðu lagi, og nýir
vegir lagðir, hvar sem því verðnr við komið.
Góðir óg ifnllkomnir þjóðvegir mega teljast
með lífæðum nútíðarkynslóðanna. Illir og ó-
sléttir vegir, hafa kostað margan manninn líf-
ið og munu enn gera, sé ráð' ekki í tíma tekið.
Það er því bein siðferðisskylda, hlutaðeigandi
stjórna, að halda þjóðvegum öllum í eins góðu
ásigkomulagi og frekast má verða. Vanræksla
í þeim efnum er synd, sem aldrei verður af-
söknð.
Vantar $500.00.
Um leið og íslenzka þjóðliátíðarnefndin þakkar
hérmeð öllum þeim, sem með fjárframlögum og á
annan hátt hafa stutt því að gera henni mögulegt
að búa skrúðvagn fslendinga svo úr garði, að hann
hlaut fyrstu verðlaun í skrúðförinni miklu hér í
borg þann 1. þ.m., þá ley-fir hún sér að minna íslend-
inga í Winnipeg og öllum öðrum bæjum og sveitum
í þessu landi á það, að enn þá skortir nær $500 til
þess að fjárframlög þeirra nægi til að mæta nauð-
synlegum útgjöldum við þátttöku vora í skrúðförinni
miklu. Allar þær inntektir, sem nefndinni hafa
borist, eru $900, og hefir sú upphæð öll verið útborg-
uð. En skuldakröfur eru enn i höndum féhirðis,
sem nema nokkuð á fimta hundrað dollars, en sem
ekkert fé er til að mæta, en sem þó verða að borg-
ast hið allra fyrsta.
Nefndin lítur svo á, að hér sé að ræða um mál,
sem alla íslendinga varði, hvar sem þeir búa í þessu
landi, og sanngjarnt sé að ætlast til þess að þeir
sendi svo mikil fjárframlög til hennar, að hægt verði
að mæta öllum skuldakröfunum fyrír lok þessa mán-
aðar.
Nefndin minnir á, að þreföld skylda hvílir á oss
öllum í þessu máli:
1. Siðferðisleg skylda, að semja sig að háttum
þess þjóðfélags, sem vér búum með;
2. Borgaralega skyldan, að taka vorn fulla þátt
til stuðnings hvers þess máls, sem miðar til heiðurs
og hagsbóta því landi, sem vér höfam svarið holl-
ustu, og
3. Þjóðernisleg skylda, að halda á lofti sæmd
landsins, sem ól oss.
Nefndin trejretir því, að hún hafi sýnt og sann-
að, að sér hafi tekist að halda uppi fullri sæmd ís-
lenzka þjóðflokksins í skrúðförinni miklu, með því
að dómararnir fjórir, þeir C. N. Bell, formaður Sögu-
félagsins; W. J. Healy, fylkis bókavörður; J. A.
Maclean, formaður Manitoba háskólans, og Dr. A.
B. Baird, prófessor við Manitoba College, allir gáfu-
og sógnfróðir lærdómsmenn, voru sammála um, að
ekkert af þeim 175 skrúðvögnum, sem mynduðu
skrúðförina, hefði haft jafn mikið sögulegt gildi, né
sýnt sögulega atburði úr lífi sinna eigin þjóða, eins
meistaralega og íslendingar gerðu. Blaðið Free
Press í Winnipeg sagði 2. þ.m.: ‘‘Stórkostlegt ömag-
nlficent) er það einasta or(ð, sem lýsir skrúðfari
því, sem íslenzki ættbálkurinn lagði til skrúðfarar-
innar. Þar sat á geysimiklum palli, hátíðlega
prýddum með fánum og veifum hópur manna, lif-
andi eftirliking hins fyrsta þjóðþings á íslandi,
stofnsettu fyrir nær þúsund árum. Val mannanna,
sem persónugerðu hina fyrstu þingstofnendur,
hefir verið gert með mikilli vandvirkni, því myndin
var sem næst alfullkomin.”
Nefndin biður hér með einlæglega og alvarlega
alla fslendinga i hinum ýmsu sveitum landsins, að
sýna sér þá velvild að senda fjárframlög sín hið
allra fyrsta til núyerandi féhirðis, B. L. Baldwin-
son, 729 Sherbrooke St., Winnipeg, sem einnig ann-
ast um allar útborganir skuldanna.
Jafnaðarreikningur yfir kostnaðinn við þátttöku
íslendinga í þessu rflrishátíðarhaldi getur ekki orðið
birtur fyr en allar skuldir hennar eru borgaðar að
fullu.
Jón J. Bildfell forseti. B. J. Brandson varfors.
B. L. Baldwinson ritari. A. C. Johnson.
Fríðrik Swanson. Hjálmar A. Bergman.
Th. S. Borgfjörd. Rögnv. Pétursson.
Ágúst Blöndal. Ragnar E. Kvaran.
Björn B. Jónsson.
Mrs. Th. S. Borgfjörd. Mrs. G. Jónsson.
Mrs. I. Johnson. Mrs. B. B. Jónsson.
Miss Alla Johnson. Miss Elsie Pétursson.
ÞEIR SEM ÞURFA
LUMBER
KAUPI HANN AF
The Empire Sash& Door Co.
Limited
Office: 6th Floor Bank of Hamilton Chambers
Yard: HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN.
VERÐ og GŒDI ALVEG FYRIRTAK
^ill11IIIIIIII11111IIIII11111II11II11111111II!11111111111111111111111| 111111111M|II111111| 111111111| 11|LI
Samlagssölu aðferðin. |
Sama reglan gildir um rjóma, serp aðrar búnaðar- E
E afurðir, að því meira sem vörumagnið er, þess tiltölulega =
E lœgri verður starfrækslukostnaðurinn. En vörugæðin =
= Kljóta að ganga fyrir öllu. Þrjú meginatriði þurfa að E
E vera til staðar, ef vara vor á að fá það sæti, sem henni E
E ber á brezkum markaði, sem sé vörumagn, reglubundnar =
= vörusendingar og vörugæði. E
Með því að styðja yðar eigin SAMLAGSSTOFNUN eru E
E fyrgreind þrjú meginatriði trygð.
Manitoba Co-operative Dairies Ltd.
= 846 Sherbrooke St. - ; Winnipeg,Manitoba E
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinE
Þeir Islendingar, er í hyggju hafa að flytja búferlum til
Canada, hvort heldur er heiman af Islandi eða frá Bandaríkjun-
um, sendi skriflegar fyrirspurnir til ritstjóra Lögbergs.
Nokkrar athugasemdir
Við ættartölu Árna Jónssonar
frá Kaldrananesi.
Er eg hafði litið yfir Almanak
Ólafs S. Thorgeirssonar, fyrir áriS
1927, varð fyrir mér ættartala Árna
Jónssonar frá Kaldrananesi, sem
viða er rakin langt aftur í forneskju.
Leit eg fljótlega yfir þá ættartölu,
án þess a8 hafa þaÖ í huga að gera
hér nokkrar athugasemdir við þær
ættfærzlur. Enda varð eg ekki var
við neitt athugavert fyr en eg kom
að nr. 13 í 21. k. þ. Þar stendur:
“Sigmundur Þorgilsson átti Hall-
dóru dóttur Skeggja í Skógum
Brandssonar.” Þessi ættfærzla er
á annan veg í Sturlungu: “Sigmund
ur Þorgilsson átti Halldóru dóttur
Skeggja Bjarnasonar.”
Það geta engin tvimæli leikið á
því að sá Skeggi, sem hér er nefnd-
ur hafi verið nafnkendur maður,
hefir því þótt nægja að nefna nafn
bans, án þess að greina það meir
en hér er gert. Telja má víst að
hann hafi verið Skeggi, son Bjarna
hins spaka Þorsteinssonar goða
Þorkelsonar mána. Kona Skeggja
en móðir Halldóru var Hallbera
dóttir Gríms Oddssonar Ásólfsson-
ar flosa. En móðir Hallberu var
Valgerður dóttir Einars Þveræings.
En móðir Gríms Oddssonar var
Gunnhildur dóttir ísröðar Hróalds-
sonar hjólu. Móðir Odds var Arn-
björg dóttir Kampa-Grims og Vig-
dísar dóttur Þorsteins rauðs er var
konungur á Skotlandi.
Hefir því Halldóra kona Sig-
mundar Þorgilssonar verið systir
iþeirra Þórarins og Markúsar lög-
sögumanns. Ari fróði getur þeirra
bræðra, sem heimildarmanna að því
lögsögumannstali er hann í Islend-
ingabók sinni tilfærir, fyrir sitt
minni. En þeim sagði Skeggi faðir
þeirra, en honum sagði Bjarni hinn
spaki, faðir hans; en hann mundi
Þórarinn lögsögumann og sex aðra
síðan. Af þvi sem hér er sagt má
ráða hve merkir menn þeir feðgar
hafa verið. Og það er ekki að vita
hvað mikið Ari hafi.átt þeim sinn
sagnfróðleik að þakka.
Föðurætt Sigmundar Þorgilsson-
ar er rakin hér í þessum þætti; en
' móðurætt hans er oss ókunn. Nógu
liklegt er að hann hafi átt nafn sitt
að rekja á einhvern hátt i ættlið til
Sigmundar. kleykis, er var dóttur-
sonur Sigmundar er veginn var við
Sandhólaferju. 'En hann var son
Sighvats rauða og Rannveigar, er
var dóttir Eyvindar lamba og Sig-
riðar af Sandnesi Sigurðardóttur.
Hana átti áður Þórólfur Kveldúlfs-
son. Sigurður — Sigmundur — er
mjög algengt nafn í þessari ætt
Bæði þessi nöfn eru komin í ætt
Svínfellinga, máske þaðan til Skóg-
verja. — Sigurður Jósteinsson, —
Sigmundur Asólfsson, faðir Njáls.
Þessa tilgátu um tengdir Svínfell-
inga við Sigmund kleyki styrkir
það sem landnáma tilfærir: frá Sig-
mundi eru þrír biskupar komnir:
Þorlákur og Páll og Brandur.”
(L. n. IV. 13.). Hér er óefað átt
við Brand biskup Jónsson bróður
Orms Svinfellings er var sétti mað-
ur frá Sigmundi Þorgilssyni, að
honum meðtöldum.
Þeir eru samtímamenjn Markús
lögsögumaður Skeggjason og Sig-
mundur Þorgilsson. Markús hefir
lögsögu frá 1084 til 1107. Hann
andast á því ári 15. október. En Sig-
mundur lézt í Rómaför 1118. Um
aldur þeirra er ekkert hægt að á-
kveða; þeir munu hafa verið í lik-
um aldri og Sæmundur fróði, sem
er fæddur 1056, dáinn 1133. Og
Guðrún dóttir Kolbeins Flosasonar
er kona Sæmundar, sem verið hefir
á likum aldri og hann, er í þrí-
mennings frændsemi við Sigmund
Þorgilsson.
Ekki væri neitt ólíklega tilgetið
að Guðrún Sigmundardóttir, sem
Laxdæla getur i niðurlagi sögunnar
að átt hafi Koðrán Ormsson frá
Gilsbakka, hafi verið dóttir Sig-
mundar Þorgilssonar. — Því sé
Ormsnafnið (Ormur Jónsson bróð-
urson Guðrúnar Sigmundardótt-
ur ?) einmitt komið í ætt Svínfell-
inga fyrir þær tengdir, og þar af
leiðandi kynni þeirra við Orm Hhr-
mundarson föður Koðráns. Þétta
gæti vel staðið heima við réttfært
tímatal. Herdís Bolladóttir, móðir
Koðráns er fædd 1025. Gerum því
ráð fyrir að hún hafi gifst Ormi
1050, og Þórvör verið fædd árið
eða fáum árum seinna, en Koðrán
verið yngri, fæddur um 1060, en
Guðrún Sigmundardóttir verið tíu
árum eða vel það, yngri en Koðrán.
Þótt sú ættfærzla geti staðist rétt
tímabil að Halldóra kona Sigmunda
Þorgilssonar væri dóttir Skeggja í
Skógum Brandssonar, þá hefir hún
lítið gildi á móti því sem Sturlunga
tilfærir, sem teljast má ábyggileg í
öllum atriðum, ekki sízt í ættfærzl-
um, er hvervetna samrýmast rétt-
færðu timatali. Annað atriði í þess-
um þætti við nr. 10 verður að tak-
ast til greina og vera leiðrétt. Þar
er Þraslaug dóttir Þorsteins titlings
talin móðir brennu-Flosa; en Njála
telur móður hans Ingunni dóttur
Þóris af Espihóli Hámundarsonar
heljarskinna. En Starkað og Egil
telur Njála sonu Þraslaugar. Én
hver þeirra hafi verið móðir hinna
sona Þórðar Freys-goða er ekki
getið. Við vitum það af Njálu að
Hildigunnur Starkaðardóttir og
Þraslaug Egilsdóttir, bræðradætur
Flosa eru giftar skömmu eftir 1000,
og Þorsteinn Kolbeinsson bróður-
son hans er með honum að brennu
Njáls. Starkaður á Stafafelli, bróð-
urson Flosa fær Rannveigar dóttur
Marðar Valgarðssonar, næsta ár
eftir brennuna; hefir hann liklega
verið sonur Kolbeins, frá honum
eru Ásbirningar komnir. Kolbein-
ungar, höfðingjar Skagfirðinga
hvor fram af öðrum á tólftu og
þrettándu öld. frá Kolbeini gamla
Arnórssyni, dóttursym Daða Stark-
aðarsonar. “En frá Valgarði er
kominn Kolbeinn ungi,” /Njála
kap. 25.J sannar þessa ættfærslu.
Þeir þrír bræður Flosa, sem hér
er talið að átt hafi fulltíða börn
fyrir brennu Njáls, mætti ætla að
verið hafi synir Þraslaugar. En
telja má víst að Ingunn móðir Flosa
hafi verið seinni kona Þórðar Freys
goða og að Þorgeir hafi verið henn-
ar son, albróðir Flosa, munu þeir
hafa verið töluvert yngri en synir
Þraslaugar; má ráða það af aldri
niðja þeirra. Kolbeinn son Flosa
hefir lögsögu 1066—1071. Þvi má
ætla að hann sé fæddur nokkru eft-
ir 1000, öllu þó helzt ekki fyr en
Flosi er kominn úr utanförinni, eða
laust fyrir 1020. Þorgils son Þor-
geirs mun hafa verið á líkum aldri
og Kolbeinn. Sigmundur son hans
mætti ekki vera fæddur fyrir 1050.
Rómaför hans takmarkar það.
Hann er full-gamall til þess að
leggja upp í þá erfiðu ferð hátt á
sjötugs aldri. Enda varð honum sú
ierð að aldurtila, sem mörgum öðr-
um Norðurlandamönnum.
Þriðja atriðið í þessum þætti, er
ber að leiðrétta er það að Brandur
biskup Jónsson er talinn albróðir
Orms Svinfellings, en svo var ekki.
Móðir Brands biskups en seinni