Lögberg - 08.09.1927, Blaðsíða 1

40. ARGANGUR |
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 8. SEPTEMBER 1927
NÚMER 36
Helztu heims-fréttir
Canada.
Edward prins af Wales á stór-
an búgarð í Alberta, eins og
kunnugt er, og var hann ])ar sjálf-
ui nokkra daga nú fyrir skemstu.
Hann hefir nú farið að dæmi
flestra annara bænda í Vestur-
Canada og gengið í Hveitisam-
lagið. Ráðsmaður hans, prófessor
W. L. Carlyle, hefir undirskrifað
samninga við Alberta hveitisam-
lagið, á sama hátt og aðrir bænd-
ur, og leggur til uppskeru af þús-
und ekrum.
* * *
Hið mikla alþjóðar flokksþing
conservatíva í Canada, verður
sett í Winnipeg á mánudaginn
hinn 10. október, en ekki hinn 11.
október, eins og áður var ákveð-
ið. Það er gert ráð fyrir, að þetta
flokksþing verði fjölment mjög,
eitthvað töluvert á þriðja þúsund,
eftir því sem gert er ráð fyrir.
Það stendu líka mikið til, því
flokkurinn ætlar á þessu þingi að
velja sér nýjan leiðtoga og semja
nýja stefnuskrá.
• # »
Mikill fjöldi manna hafa að
undanförnu verið að koma austan
úr fylkjum, til að vinna við upp-
skeruna hér í Vestur-Canada, eins
og vanalegt er á hverju hausti.
Langflestir fara þeir til Alberta
og Saskatchewan, en heldur fáir
staðnæmast í Manitoba, enn sem
komið er.
* * *
Menn hafa margskonar vegi til
að græða peninga, þó sumir þeirra
séu ekki sem allra heiðarlegastir,
eins og flestir vita. Nú umbíma
hefir unguh maður hvað eftir
annað verið á ferð á keysrlubraut-
inni milli Montreal og Quebec.
Hann keyrir í ódýrum og óásjá-
legúm bíl. Þegar hann mætir ein-
hverjum eða sér einhvern koma á
á eftir sér, stöðvar hann bílinn á
ir.iðri brautinni, svo hinn maður-
inn verður að gera hið sama. Fer
hann þá ofan úr bílnum og Iæst
taka eitthyað upp af brautinni,
sem líkist demantshring.
“Ekki hefi eg neitt með þetta
að gera,” segir drengurinn, “því
ekki á eg neina stúlku. Eg vildi
að eg gæti selt þenna hring fyrir
eitthvað.”
Endirinn verður vanalega sá,
að ferðamaðurinn kaupir hring-
inn og gefur piltinum svo sem
tíu dali rfyrir hann, og heldur
auðvitað hann hafi orðið fyrir
mesta happi. En fari hann til
gimsteina salans, þá fær hann að
vita, að jafngóða hringi er alls-
staðar hægt að kaupa fyrir einn
dal eða minna.
* * *
Canada sækir um sæti út af fyr-
ir sig í alþjóSabandálagsráðinu fyr-
ir næstu þrjú ár. Vitaskuld eru
Bretar meSal þeirra þjóða, sem þar
eiga föst sæti og líta þeir þar eftir
hagsmunum Canada, eins og annara
hluta breska rikisins. Bendir þetta
meSal knnars i >á átt, aS Canada-
mönnum sé þaS fuU alvara, aS vera
fyllilega sjálfstæð þjóS út af fyrir
sig—innan breska rikisins.
í Montreal á aS reisa nýstárlega
byggingu, pall eSa riS fyrir loftför
aS lenda viS, er frá Bretlandi koma
meS farþega, eða frá öSrum lönd-
um austan hafs. Halda þau svo á-
fram yfir Canada, alt til Kyrrahafs
og þaSan fara þau til Ástralíu. FerS-
ir jiessar er sagt aS muni hefjast
1929. Álíka á aS hafa í einhverri
borg við KyrraháfiS og ef til vill
víSar á þessari leið.
\ ^____________
Bandaríkin.
Þeir sem bílflrnir hafa orðið að
bana í Bandaríkjunum á síðast-
liðnum átta árum, eða frá 1. jan-
úar 1919, til 1. janúar 1927, eru
alls 137,017, en þeir sem meiðst
hafa af samskonar völdum á þess-
um árum, eru 3,500,000. Af öllum
þessum mannfjöjda eru 26 af
hundraði börn og unglingar inn-
an fimtán ára. Árið 1926 voru
það 26,000 manna, sem mistu líf-
ið af bílaslysum, eða þúsundi
fleira en árið áður. í stórborg-
unum fjolgar ,slikum slysum með
ári hverju. Á fyrra helmingi árs-
ins, sem er að líða urðu bílarnir
514 mönnum að fjörtjóni í New
York borg að eins. Um það segir
blaðið New York Evening World:
“Ef 514 menn, konur og börn
hefðu verið myrt í þessari borg á
síðastliðnum sex mánuðum, mundi
fólk álíta að hér værL velsæmi að
engu orðið. Ef jarðgöng og spor-
vagnar hefðu valdið slíku mann-
tjóni,' mundi öll þjóðin hafa stað-
ið á öndinni yfir því. Ef múr-
steinar eða annað byggingarefni
»hefði dottið ofan af byggingum,
sem verið er að byggja og orðið
svona mörgum að bana, þá væru
löggjafarnir ekki lengi að semja
lög til að koma í veg fyrir slík
slys. En þó bílarnir hafi orðið
514 manns að IVtna í New York-
borg á sex mánuðum, þá tökum
við því með mesta jafnaðargeði
og finst líklega, að þetta sé nolck-
uð, sem sé bara sjálfsagt og verði
að vera.”
Annað blað, “Columbus Dis-
patch”, segir að ef almenningur
ggti að eins vaknað til alvarlegr-
ar meðvitundar um þá feikna
hættu, sem af bílunum stafar, þá
mundi þess ekki verða langt að
bíða, að slysunum fækkaði stór-
mikið.
* * *
Hið svo nefnda Dole kappflug
frá Oakland, California, til Hono-
lulu, þar sem til hárra verðlauna
var að vinna, hefir kostað tíu
mannslíf. Þrír fórust við undir-
búning flugsins, fimm í fluginu
sjálfu og tveir við björgunartil-
raun. Mörg blöð í Bandaríkjun-
um fara allhörðum orðum um
það, að nokkurn tíma skyldi vera
til þessa kaþpflugs stofnað, og
halda því fram, að það hafi ekki
haft neinn þann tilgang eða þýð-
ingu, sem réttlætt geti þá miklu
áhættu, sem þar var stofnað til.
En á’hættan er ekki ávalt sjáan-
lega meiri, þegar slysin vilja til,
heldur en þegar alt fer vel, og þá
dást allir að hinum hugdjörfu
mönnum, sem lagt hafa lif sitt í
hættu, en sloppið. En nú er fólk
farið að finna til þess, að í þess-
um efnum eru margir .farnir að
tefla alt of djarft, án þess þörf
sé á.
* * *
\ Það er ekki nærri vel Ijóst fyr-
ir sumum blaðamönnum í Banda-
ríkjunum, hvað þetta K. C. eigi
að þýða, sem sumir lögmenn í
Canada skrifa aftan við nafnið
sitt. Því var það, að blað eitt í
Washington, D.C., sagði frá þvl
nýlega, að þar hefði komið toll-
málanefnd frá Canada, og lög-
maður nefndarinnar hefði verið
Newton Wesley Rowell, Knight of
Columbus.
* * *
Árið 1926 eyddu Bandaríkja-
menn1 $761,000,000 til ferðalaga
utanlands, mest í Evrópu. Það
er meira en helmingi meira held-
ur en það, sem þeir eyddu til
samskonar ferðalaga árið 1922.
* * * •>
Nýlega er dáinn í Detroit, Mich,
James Everett 'Smith, sem lengi
hefir verið í þjónustu Ford bíla-
félagsins. Hann fann upp nýja
aðferð til að herða stál, og segir
Henry Ford, að á því hafi félagið
grætt $36,000,000 á fjórum árum.
Þessi maður hefir /því verið hús-
bónda sínum, Henry Ford, tölu-
vert þarfur vinnumaður.
* * * .
Það hefir orðið æði dýrt að
verja mál þeirra Sacco og Van-
zetti. Eftir því sem Alfino Fel-
icani, féhirðir nefndar þeirrar, er
málið hafði með höndum, skýrir
frá, hefir það kostað yfir $350,000
en af þeirri miklu fjárupphæð
hefir ekki komið nema $6,000 frá
kommúnistum í Bandaríkjunum.
Sagt er, að kommúnistar í Moscow
hafi sent $100,000, en þeir pen-
ingar hafa ekki komið fram.
* * *
Þrír menn hafa verið teknir
fastir í Brooklyn, N. Y., og grun-
aðir um að hafa myrt tvítugan
pilt, Benjamín Goldstein að nafni.
Pilturinn var í lífsábyrgð, sem
nemur $70,0ob og átti einn af þeim
mönnum, sem teknir hafa verið,
að erfa þá peninga, e(?a eitthvað
töluvert af þeim. Hann heitir
Joseph Lefkowitz og er í verzlun-
arfélagi við föður þessa pilts. Er
haldið, að hann hafi átt upptökin
að þessu og hafi hann fengið tvo
unglinga, Harry Greenberg og
Irving Rubinvahl, til að róa með
Goldstein út á sjó og kasta hon-
um útbyrðis.
* * *
Prestur nokkur frá Chicago,
Rev. Dr. Preston Bradley að nafni,
sagði í prédikun, sem hann flutti í
Belfast á írlandi á sunnudaginn var
að sér fyndist ekki ekki ástæða til
að fjargviðrast svo mjög út af
morðum, sem ættu sér stað í Chi-
cago, eins og gert væri. Þetta væru
í raun og veru ekki morð, heldur
nokkurs konar tilhreinsun. “Þar
hafi ekki ein tylft af heiðarlegum
manneskjum veriS myrt á síSast-
liSnum 20 árum. HeiSarlegu fólki
er þar fyllilega óhætt. Vitaskuld er
fólk drepiS þar viS og viS, en lang-
flestir af þeim, sem fyrir því verSa,
eru á einhvern hátt riSnir ýiS vin-
smyglun. Vínsmyglararnir drepa
hver annan. ÞaS veldur mér ekki
neins óróleika. Mér þykir þaS
meira aS segja heldur vel fariS.”
Hvaðanœf a.
Zaghlul Pasha dó í Cajro á
Egyptalandi hinfi 23. ág. síðastl.
Hann var mikill þjóðernissinni og
leiðtogi þjóðar sinnar í baráttu
hennar fyrir fullum yfirráðum
yfir landi sínu. Bretum var hann
lengi óvinveittur vegna afskifta
þeirra af Egyptalandi, og það
jafnvel eftir að þjóðin hafði feng-
ið fult sjálfsforræði, vegna þess
að Bretar höfðu þar hermenn til
að gæta Suezskurðarins. Síðustu
árin var hann þó orðinn þeim vin-
veittur. í janúarmánuði 1924
varð hann stjórnarformaður á
Egyptalandi, en var það að eins í
tíu mánuði og sagði þá af sér og
bar því við, að hann gæti ekki
gegnt því embætti heilsunnar
vegna.
Stjórnarskiftin á Islandi
Konungur hefir veitt stjórn-
inni lausn, samkvæmt beiðni henn-
ar, en jafnframt beðið hana að
gegna stjórnarstörfum þangað til
ný stjórn er mynduð. Hefir kon-
ungur snúið sér til miðstjórnar
framsóknarflokksins og falið
henni að mynda nýja stjórn, eins
fljóta og mögulegt sé. Ekki bú-
ast síðustu blöð frá Reykjayík
við, að það géti komist í fram-
kvæmd, fyr en í fyrsta lagi um
þetta leyti. Það má óhætt gera
ráð fyrir, að frarfisóknarflokk-
urinn taki við stjórninni, eða hafi
kannske gert það nú. En hverjir
verða hinir nýju ráðherrar, er hér
ókunnugt enn. íslenzk blöð tala
helzt um þá Jónas frá Hriflu og
Tryggva Þórhallsson, sem líkleg-
asta til að hljóta forsætisráð-
herra embættið. í miðstjórn fram-
sóknarflokksins eru þessir menn:
Magnús Kristjánsson formaður,
Klemens Jónsson, Jónas Jónspon,
Tryggvi Þórhallsson og Ásgeir
Ásgeirsson. Líklega hefir fram-
sóknarflokkurinn haldið flokks-
þmg í Reykjavík til að velja menn
í stjórnina.4 Jafnaðarmenn virð-
ast til þess búnir, að styðja fram-
sóknarmenn til valda.
—í vikunni sem leið, flutti blað-
ið Chicago Tribune þá fregn, að
Tryggvi ritstjóri Þórhallsson,
hefði tekið að sér ráðaneytis-
myndun á íslandi. Fréttasam-
bandið, Associated Press, er bor-
ið fyrir tíðindum þessum.
Meiri trú gerir lííið
sælla.
Eftir Merle Crawell.
Þeir sem hafa vanið sig á að
gera sem mest úr því, sem aflaga
fer í veröldinni, hafa nú nóg að
hugsa. Þeir benda á öll-morðin,
sem framin * eru, ránin, hjóna-
skilnaðina og sjálfsmorð stú-
denta, sem fjölgað hafa svo mjög
í qeinni tíð, svo maður segi nú
ekkert um öll brotin gegn Vol-
stead lögunum og átjánda viðauk-
anum við stjórnarskráná. Alt
þetta telja sumir menn áreiðan-
lega sönnun fyrir því, að menn-
kynið sé einmitt nú á glötunar
vegi.
Það er langt frá, að eg geti
fallist á að þetta sé rétt. Þrátt
fyrir nokkrar undantekningar, þá
er gott siðferði og göfugur hugs-
unarháttur stöðugt að þroskast,
og það hefir alt af verið svo sið-
an sagan hófst. Rétt sem stend-
ur virðist þó, eins og oss sé held-
ur að fara aftur. Hvað veldur
því? '
Fyrst og fremst er nú töluverð-
ur órói i landinu. Stríðinu er þar
að nokkru leyti um að kenna. En
aðallega á þetta sér miklu dýpri
rætur.
Of margt fólk siglir nú sjóferð
lífsins án leiðarsteins.
Fyrir nokkrum mannsöldrum
trúðu flestir á persónulegan Guð,
sem réði yfir möníiunum. Þessu
trúðu þeir líka, sem ekki voru
ttldir að vera neinir trúmenn.
Þeir trúðu því, að Guð stjórnaði
heiminum, og þeir trúðu orðum
biblíunnar, yfirleitt.
Eg efast ekki um, að þá hafi
menn alment notið meiri ánægju
og verið lífsglaðari heldur en
þeir eru nú.
Á þessum tímum, þegar mentun-
in er orðin svo almenn, eru menn
síður til þess búnir, en áður var,
að taka við trúaríirögðum feðra
sinna sem góðum og gildum, og
lifa samkvæmt þeim. Nú vill hver
maður rannsaka þessi efni fyrir
sig og komast að gínum eigin nið-
urstöðum. Þegar vis’indamenn-
irnir eru að gera sínar tilraunir,
og svo ber undir, að þeim hepnast
að leiða í ljós eitthvað nýtt, sem í
fljótu bragði að minsta kosii, ekki
virðist koma heima við kenning-
ar biblíunnar, þá bætir nútíðar-
maðurinn þeim við þær sannanir,
sem hann þykist hafa fyrir því,
að kenningar feðranna séu ekki á
góðum rökum bygðar. Efinn
kemst inn í huga hans,. Trúin er
horfin. Leiðarsteinninn hefir
verið frá honum tekinn, og þeir,
sem hafa tekið hann, hafa ekkert
gefið honum í staðinn.
öldum saman hefir hið andlega
Mf mannsins ráðið1 yfir efnis-
hyggjunni. Nú sem stendur hef-
ir þetta snúist þannig, að efnis-
byggja ræður yfir andlegu Mfi
mannanna. |
Hvað eigum vér að gera? Mér
virðist að eitt af því, sem að er,
sé það, að margir ímynda sér, að
skynsemi mannsins, éin, út af
fvrir sig, geti skilið alla leyndar-
dóma tilverunnar. En það tekur
engu tali.
Eg á oft tal við vísindamann,
sem hall^st mjög að hinum nýrri
kenningum og er efnishyggju-
maður. Hjá honum er hin gamla
kenning um persónulegan Guð, að
engu orðin. 'Hans guðshugmynd
nær ekki lengra en það, að heim-
inum sé af einhverjum vitsmunum
stjórnað samkvæmt vissum al-
heims- lögum. Slikir menn hafa
kastað frá sér allri trú á persónu-
legan Guð, af því þeir geta ekki
skilið hann. Gáfur þeirra og
upplýsing kemst þar ekki að. Ein-
hvern veginn hugsa þeir sér þó,
að mannssálin lifi. Ekki get eg
fallist á þessar kenningar. Kenn-
ingar Dr. Pupin, sem er einn af
mestu vísindamönnum vorra tíma,
eru í miklu meira samræmi við
mínar tilfinningar og vitsmuni.
Ef þeasir. vinir minir gætu
hjálpað mér til að skilja tvö
grundvallar atriði, þá mundi eg
verða' fúsari til að fylgja þeim.
Geta þeir komið skynsemi minni í
skilning um þá léyndardóma. sem
táknaðir eru rfieð orðunum tími
og rúm? Geta þeir gert mér
skiljanlegt, hvernig tími og rúm
getur haft upphaf og enda, eða
hvernig timi og rúm getur verið
án upphafs og enda? Nei, þeir
geta það ekki.
Mannsheilinn virðist ekki vera
þannig úr garði gerður, að hann
hafi skilyrði til að skilja þessa
leyndardóma. Heldur hefir
mannsheilinn ekki skilyrði til að
geta sannað neitt um Guð. Trú-
in ein getur þar komið til greina.
En guðstrúin styðst við skynsemi
mannanna og margra alda reynsm
Guðshugmyndin verður elcki sönn-
uð á sama hátt og reikningsdæmi.
Eitt af því, sem heimurinn þarf
nú á að halda, er hin einfalda, en
sterka trú feðra vorra. Vér þurf-
um á gömlu trúarbrögðunum að
halda, klæddum í nútíðarbúning,
en ekki hinn þrönga stakk hins
kreddufasta manns. Vér þurfum
meira af einlægni, meira af ein-
faldleik, meira af umburðarlyndi,
meirh af lotningu, en minni upp-
gerð. Vér þurfum fleira fólk, sem
í einlægni hjartans og í fullu
trúnaðartrausti getur sagt: “Fað-
ir vor, þú sem ert á himnum.”
Or bœnum.
íslenzk stúlka óskast í vist, að
459 Simcoe St., Stmi 31 356.
Mr. Edward J. Thorlaksson,
kennari frá Medicine Hat, Alta. og
frú hans hafa^dvalið hér í borg-
inni um mánaðar tíma. Þau lögðu
af stað heimleiðis á sunnudaginn.
Með þeim fór Mr. Ingi Gíslason,
sem í vetur ætlar að kenna við sama
skóla og Mr. Thorlaksson.
Mr. Pétur Anderson hveitikaup-
maður og frú hans og dóttir, komu
heim úr íslandsferð sinni á föstu-
daginn í vikunni sein leið.
Mr. Ragnar H. Ragnar píanó-
kennari fór á föstudaginn áleiðis til
Medicine Hat, Alta. Ætlar hann að
vera þar i vetur og kenna þar hljóm-
fræði, eins og hann hefir gert ,í
W innipeg nú um nokkurra ára
skeið. Mr. Ragnar þykir ágætur
kennari og hefir unnið sér hér
miklar vinsældir.
Swedish American línan ætlar að
stofna til tveggja sérstakra skemti-
ferða fyrir jólin i vetur til Norður-
landa, og er þá sérlega hentugt að
fara til íslands. Eínan sendir sér-
staka menn með farþegjunum í
bæði þessi skifti, til að leiðbeina
þeim og sjá um aS sem best fari
um þá. Mr. Einar Lindblad verður
með fyrri ferðinni, en Mr. Charles
A. Johnson með þeirri síðari. Fyrri
ferðin verður hafin frá Halifax 28.
nóv. með skipinu “Drottingholm”,
en sú síðari frá sama stað 5. des.
með skipinu “Stockholm”. Þeir sem
fara með því fara frá Winnipeg 3.
des. i sórstökum vögnum. Línan
hefir nú þegar selt mörg farbréf
fyrir þessar ferðir. Menn geta snú-
iö sér til hvaða umboðsmans lín-
unnar sem vera vill, eða skrifað til:
Swedish American Line, 470 Main
St., Winnipeg.
Kvenfélag fyrsta lút. safnaðar
heldur sinn fyrsta fund í dág eftir
miðsumarhvíldina. Fundurinn verð-
ur haldinn að heimili Mrs. A. S.
Bardal, East Kildonan, og er ætlast
til að konurnar séu komnar þangað
kl. 3-
Miss Thorstína Jackson, flvtur
fyrirlestra um Island, með yfir 100
mvndum, á eftirgreindum stöðum :
Riverton, ý.sept., Arborg 8. sept.,
\ íðir 9. sept., Hnausa 10. sept.,
Husavick 12. sept., Gimli 13. sept.
Aðgöngumiðar fyrir fullorðna
kosta 50,' en 25 cents fyrir börn frá
7 til 12 ára. Samkomurnar hefjast
kl. 8.30 a<S kveldi á öllum stöðunum.
Hr. Einar O. Kristjánsson, gull-
smiður og skrautgripasali á ísafirði
hefir gefið út einkar lag-
lega verðskrá, yfir vörur þær,
sem hann framleiðjr bg verzi-
ar með. Fást hjá’ honum allar teg-
undir af kvensilfri, af fornri og
nvrri gérð, svo sem srtokkabelti,
koffur o. fk Verðið á mununum
sýnist einkar sanngjarnt. Eitt ein-
,ak af verðskrá þessari, er til sýnis
hjá Mrs. O. Anderson, að 703 Vic-
tor Street, hér i borginni. Þeir menn
sem kynnu að vilja eignast eintök
af verðskrá þessari, þurfa ekki
annað en skrifa útgefanda til ísa-
fjarðar, er sinna mun pöntunum
■tafarlaust.
Mrs. M. Magnússon, að 650
Home Street, hér í borginni hefir
dvalið um sex vikna tíma i Mont-
real hjá dóttur sinni, sem
þar er búsett. Með Mrs. Magnús-
son skrapp einnig austur dóttur-
dóttir hennar, Irene að nafni. Þær
koinu heim í vikunni sem leið.
íslendingar! GleymiÖ ekki sam-
komum hr. Halldórs Kiljan Laxness
sem haldnar verða i Arborg þann
9. þ. m. og að Lundar þajjn 13. Les
Halldór upp á báðum stöðum kafla
úr óprentuðum skáldsögum, þar á
meðal sögu, sem nefnist Nýja ís-
land. Hefir þessi ungi maður hlotið
mikið lof heima á ættjörðinni fyrir
skáldsögur sínar, þar á meðal hjá
Takobi Smára. og Kristjáni Alberts-
syni, sem standa frantarla mjög í
fylkingu íslenzkra mentamanna.
Þeir sem unna íslandi, sögu og
bókmentum landsins,y ættu ekki að
láta hjá líða, að fjölménna á fyrir-
lestra Miss Thorstínu Jackson, og
horfa á þær fögru myndir, er hún
hefir til sýnis að heiman. Fyrir-
lestrarnir og myndirnar hafa stór-
mikinn fróðleik að geyma um land
og þjóð, sem enginn má án vera.
Miss Jackson er að vinna stórþarft
verk með því að kynna þjóð vora
hér í álfu, og á hún það saúTíarlega
skilið, að landar vorir meti starf-
semi hennar og fjölmenni á sam-
komurnar.
Dr. K. J. Austmann frá Wyn-
yard, Sask. kom til borgarinnar í
gærmorgun.
Stefán Jónsson bóndi að Upham
N. Dak. kom til borgarinnar á
þriðjudagskveldið og verður hér
tvo eða þrjá daga.
Til borgarinnar komu á þriðju-
dagskveldið frá Islandi, Mr. Ás-
mundur P. Jóhannsson, bygginga-
meistari, af ársfundi Eimskipafél.
íslands, ungfrú Helga Stefánsson
frá Húki í Miðfirði, bróðurdóttir
Mrs. Jóhannsson, Dr. Ólafur
Helgason, nýútskrifaður læknir úr
Reykjavík, Mr. Gísli Jónsson prent-
smiðjustjóri. ásamt frú sinni, eftir
nokkra dvöl heima, Pálmi Sigur-
jónsson, sonur Sigurjóns Sumar-
íiðasonar pósts frá Akureyri og
iSveinn Sveinsson, unglings|)iltur
úr Reykjavík. Mr. Jóhannsson leit
inn á skrifstofu vora, rétt áður en
blaðið fór í pressuna. Taldi hann
verið hafa á íslandi í sumar, ein-
muna tíð, og lét framúrskarandi vel
af viðtökum þeim, er hann hefði í
hvívetna mætt heima á Fróni.
Frá íslandi.
Borgarnesi 5. ágúst.
Heyskapur gengur fyrirtaks vel
víðast. Allir búnir að hirða af tún-
um aS kalla og allflestir komnir á
engjar. Töðufengur orðið nokkuð
misjafn, sumstaðar í meðallagi og
vel það, en annarstaðar rýrari. Raka-
söm tún voru vel sprottin, en þur-
end illa. Starar- og flæðiengi eru
alstaðar vel sprottin.
Talsvert er um skemtaniv í hér-
aðinu um helgar. Næstkomandi
sunnudag verða þrjár ^kemtanir
haldnar, í Hálsasveit, Lundarreykja
dal og Norðurárdal. Skemtunin í
Norðurárdalnum er haldin að til-
hlutan nokkurra bænda þar i daln-
um, til ágóða fyrir lestrarfélagið.
Hefir verið reistur þar danspallur,
ræðupallur og tjald fyrir veitingar.
Skemtunin fer fram skamt frá
Dalsmynni. — í LTngmennafélags-
húsinu í Lundarreykjadal syngur
Þórður Kristleifsson frá Stóra-
Kroppi. Er hann nýkominn sunnan
úr löndum, en þar hefir hann stund-
að söngnám undanfarið.
Hér i kauptúninu er það helst
tíðinda, að undirbúningur er haf-
inn til þess að byrja á að raflýsa
kauptúnið. Verður bráðlega byrjað
á verkinu. Útiljós verða sett upp
hingaS og þangað um þorpið. Al-
þingi veitti 20 þús. kr. lánsheimild
úr Viðlagasjóði til þessa verks.
—Vísir.
Erlingur Pálsson syndir úr Drang-
ey til lands.
Þau tíðindi gerðust í gær, er
mörgum munu þykja góð, að Er-
lingur Pálsson, yfirlögregluþjónn,
'svam úr Drangey ag Reykjum á
Reykjaströnd, og er það sama sund
sem Grettir þreytti, eins og frægt
er orðið.
Fregnina um þetta afreksverk
símáði Sigurjón Pétursson hingað
frá Sauðárkróki. Sagði hann, að
Erlingur hefði svnt vegalengdina á
4 klukkustundum og 25 mínútum.
Veður var hlýtt og kyrt framan af,
en hvesti nokkuð áður en sundinu
lauk, og tafði það sundmanninn.
Þeir fylgdu Erlingi Pálssvni á
bát, félagar hans, sem með honum
fóru héðan, Sigurjón, Ben. G.
Waage og Ólafur Pálsson. og enn-
fremur formenn tveir frá Sauðár-
króki, Bjarni Jónsson og Lárus
Runólfsson.
Vinir Erlings Pálssonar hafa
vitað það lengi, að honum lék mik-
ill hugur á að synda úr Drangey til
lands, og treystu margir því, að hon-
um væri það ekki ofraun.
Nú hefir hann séð þessa djarf-
legu von sína rætast, og vill \7isir
tjá honum þakkir og heillaóskir fyr-
ir þetta afrek, sem lengi mun í
minnum haft ,og verða mun til þess
að efla áræði íþróttamanna vorra
til nýrra afr.eksverka.
Vísir, 1 ág.
Reykjavík 19. júní.
Nokkrir þjóðræknir menn hér í
bæ, hafa gengist fyrir því, að karl-
menn tæki upp þjóðhúning, í lík-
ingu við búning fornmana. Ætla
þeir að berjast fyrir því, að sem
flestir verði í slíkum búningum á
Alþingishátíðinni 1930. JJm 20
menn hér í bæ hafa nú fengið sér
þessa búninga og sýndu þeir sig í
þeim í fyrsta skifti hinn 17 júni.
Varð mönnum starsýnt á þá og
þóttu búingarnir fallegir. Þeir eru
að vísu ekki alveg eins og búningúr
fornmanna var, en sá búningur er
þó lagður til grundvallar, en honum
breytt eins og listamenn ímynda
sér að kröfur tímans mundu hafa
breytt honum, ef hann hefði aldrei
lagst niður. Fonmannabúningur var
t. d. fleginn í hálsinn, en þessi bún-
ingur er með standkraga og má
hann vera Baldýraður. Klæðnaðir
þeir, sem gerðir hafa verið, kosta
frá Í13P—300 krónur. Uiggur verð_
munurinn að mestu leyti í því, hvað
menn vilja hafa þá skrautlega, hve
dýrar spennur og belti menn kaupa.
Flesta búningana hefir Kristiun
Jónsson klæðskeri saumað, en
Bjöm Björnsson gullsmiður og
Finnur Jónsson hafa gert sylgjurn-
ar og beltisskildi. — Flestir bún-
ingarnir eru gerðir úr klæði, en
nokkrir úr íslenskum dúkum. —
Margir hafa þegar pantað sér bún-
inga, eða eigi færri en hinir, sem
þegar hafa fengið þá. Og utan af
landi, sérstaklega frá Vestmanna-
eyjum hafa borist fyrirspurnir um
það hvað búningarnir kosti og hve
fljótt niuni hægt að fullgera þá.
Afínars tetti það að bera leikandi
hægt að sauma búningana heima,
þegar snið er fengið af þeirn, og
ætti það að vera högum yngis-
meyjum metnaðarsök að skreyta
búningana, aðallega kraga, belti og
húfur, á sem fegurstan hátt með
baldýringum, eins og hefðarmeyjar
gerðu í fornöld.
5 —Mbl.
Bílferð norður yfir Holtavörðu-
heiði.
Getið var um það hér á dögunum,
að fariö hefði verið með Ford-bíl
norður yfir Holtavörðuheiði. Það
var Jón Þorsteinsson bílstjóri í
Borgarnesi, sem ók bilnum. I för
með honum voru m. a. Ingólfur
Sigurjónsson frá Borgarnesi og
Andrés Eyjólfsson í Síðumúla. Þeir
voru alls 7 í ferðinni. Þeir lögðu
af stað frá Síðumúla kl. 10 á sunnu-
dagskvöld, og voru nál. sólarhring
á leiðinni til Blönduóss, en þangað
fóru þeir lengst. Alls voru þeir 16
tímaá ferðinni, en 8 tímar fóru í
tafir og hvildir. Þeir komu suður
yfir aftur í fyrradag.
Verstan sögðu þeir veginn frá
Fornahvammi upp að Holtavörðu-
heiðinni. Vegurinn á Kattarhrygg
er t. d. allslæmur, og verður eigi
annað sagt, en það sé glæfralegt, að
fara það með bíl. Er norður í
Húnavatnssýslu kom, var vegurinn
fullsæniilegur. Brýr eru ekki ennþá
komnar á Víðidalsá og Gljúfurá.
Fóru þeir yfir Viðidalsá rétt neðan
við Steinsvað. — Brúargerð stend-
ur þar yfir nú. — Ferðin var farin
til þess eins, að vita hvort það væri
hægt að komast með bíl þessa leið.
Jón Þorsteinsson, sé er bílnum ók,
hefir haft vakandi auga á því. und-
anfarin ár, að komast með bíl þær
leiðir, æm aðrir hafa :eigj farið
áður. Hann fór t. d. fyrstur manna
með bil upp að HúsafelliJ
Eigi telja þeir félagar, sem norð-
ur fóru, það borga sig, að taka að
sér bilflutninga norður yfir heiði,
eins og vegurinn er nú. f.n þeir
telja, að viðgerðir þurfi ekki miklar
á veginum til þess að ferðir gætu
komist á norður yfir Holtavorðu-
heiði sumarmánuðina júli og águst.
Mbl. 15. júlí.
jón Dúason hefir nýlega sent
háskólanum í Osló doktorsritgerS
um réttarstöðu Grænlands, og
hefir háskólinn tekið ritgerðma
gilda.
FALSSPAMENN OG LYGARAR.
Akab var vondur konungur.
Hann ríkti á styrjaldar tímabili.
í>á voru falsspámenn margir 1
Erael. Þeir voru aldir við borð
konungs og drotningar, en hinn
fáliðaði spámaður drottins varð
að fara huldu höfði um landið, og
teljast skaðvaldur þjóðar sinnar.
Við lifum á styrjaldar-tímabili.
Ekki eru allir stjórnendurnir
góðir og guðhræddir. Falsspá-
menn iru margir. Þeir eru aldir
við borð tíðarandaní, — þess kon-
ungs hgimsmenningarinnar, er
hreykir sér hátt og vill einvaldur
vera. Þeir boða nýja -siði. Spá
falli þess, er verið hefir, en þeg-
ar framtíðin hefir leitt í Ijós, að
hinar gömlu, heilögu, vel grund-
uðu stofnanir — hjónabandið og
heimilið — munu standa, þrátt
fyrir hrakspár þeirra, þá munu
þeir reynast “faglærðir lygarar”
og falsspámenn, sem þegið hafa
mútur hjá valdhafa skrílmenning-
ar og frjálsra ásta “fyrir að Ijúga
og hræsna.”
Pétur Sigurðsson.