Lögberg - 15.12.1927, Blaðsíða 3

LööBERG, FIMTUDAGINN 15. DESEMIBER, 1927
Bls. 3.

Fréttabrél frá Islandi.
Borgarfirði, um veturnætur 1927.
(Framh.)
Þorsteinn' Pétursson, bóndi á
Miðfossum, dó 3. marz s.l. Hann
var 63 ára gamall, sonur Péturs
Þorsteinssonar bónda á Grund í
Skorradal. Var hann rfðja í röð-
inni af tíu börnum þeirra Grund-
arhjóna, er til aldurs komust. Eru
hin öll á lífi. Þorsteinn var í röð
allra fremstu bænda, búhöldur
ágætur, glæsimenni í sjón, vin-
sæll og mörgum góðum kostum
'búinn. Hann dó úr hjartab'ilun.
Kona hans var Kristín Kristjáns-
dóttir, frá Akra á Akranesi. Er
liún á lífi. Fjögur börn þeirra
hjóna lifa. Eru þau þessi: Elísa-
Ket, kona Kristjáns Guðmundsson-
ar á Indíiðastöðum í Skorradal;
Pétur, bóndi á Miðfossum, Kristj-
án og Þorgeir, ógiftir.
Snemma í apríl dó Jón Guð-
Tnundsson, fyrrum bóndi á Reykj-
um í Lundareykjadal og víðar.
Hann dó úr hjartaslagi. Hann
var greindur vel og víkingur til
verka, drengur góður, en nokkuð
réikull í ráðum. Meðal sona hans
er Guðmundur bóndi á Hvítár-
bakka, tengdasonur séra Magn-
úsar Andréssonar, sem var á Gils-
bakka; einnig er Jóhann sonur
hans, sem er skipstjóri á varð-
skipinu Þór.
f apríl dó Sigurbjörn bóndi í
Hrísum í Flókadal, sjötugur að
aldri. Yar hann Árnesingur að
kyni, en fluttist þaðan að Reyk-
holti, er séra Guðmundur Helga-
son fékk það brauð 1885. Sigur-
björn var vandaður maður, en eng-
inn brautryðjandi í framförum og
íifði í kyrð við lítil efni. Meðal
barna hans er Björn bóndi í Hrís-
Um.
í júní dó Stefán Jónasson bóndi
á Skipanesi í Leirársveit. Hann
var sonur Jónasar bónda á Bjart-
eyjarsandi á Hvalfjarðarströnd.
Stefán var á bezta aldri, smiður
góður og dugnaðar bóndi. Hafði
hann breytt á býli sínu til mikilla
bóta, bæði með sléttun, girðingum
og snotru íbúðarhúsi. Kona hans
var Guðríður dóttir Jóhanns
Torfasonar, sem bjó á Indriða-
stöðum í Skorradal, en er nú dáinn
fyrir nokkrum árum.
Þórdís Þorbjarnardóttir, í Neðra-
nesi, dó Ljúlí. Hún var 82 ára
gömul. Var hún dóttir Þorbjarn-
ar h'ins ríka á Helgavatni í Þver-
árhlíð. Lifði hún lengst þeirra
systkina. Börn hennar eru: Þor-
steinn bóndi á Hamri í þverár-
hlíð; Margrét, kona ólafs bónda
á Sámstöðum í Hvítársíðu; Hall-
dóra, ekkja eftir Jóhann Björns-
Bon frá Svarfköti, hreppstjóra á
Akranesi; Þorbjörn bóndi í Neðra-
nesi; Ragnh'ildur kona Jóns Sig-
mundssonar gullsmiðs í Reykja-
vík; Sigríður, saumakona, ógift;
Sigurður, bóndi á Brúarreykjum,
og Eirikur, bóndi í Gerðinu í
Garði. Þórdís var myndarleg bú-
kona, og sama er um börn henn-
ar, að þau eru vel gefin og búsæl.
Ragnheiður Nikulásdóttir, frá
Hallkellsstöðum dó í Reykjavík í
sumar. Var nýkomin þangað til
Níkolínu dóttur sinnar, Ragnheið-
ur var síðari kona Odds Bjarna-
sonar bónda á Brennustöðum í
Flókadal. Var hún greind kona
og glaðlynd, en hafði við mikinn
he'ilsubrest að stríða síðustu æfi-
árin. Hún var um áttrætt. Börn
hennar og Odds eru Nikólína, gift
kona í Reykjavík, og Sveinbjörn,
giftur bóndi á Akranesi.
Ólöf Grímsdóttir í Barði í Reyk-
holtsdal dó um miðsumarleyti.
Hún var kona Lárusar Jónssonar
frá Ferstiklu, ögmundssonar.
Systur ólafar voru Jódís og Krist-
in á Norðurreykjum, báðar dánar.
Bróðir þeirra Jón fór til Ame-
ríku^
Ingibjörg Skúladóttir, kona Run-
ólfs bónda í Norðtungu, dó eftir
uppskurð í Reykjavík 15. sept.
Hún mátti teljast í bióma lífsins,
fædd 2. apríl 1885. Var hún skag-
firzk að uppruna, kom að Norð-
tungu 22 ára. Var hún fríð sýn-
um og háttprúð. Var heimili
þeirra hjóna við brugðið fyrir
þrifnað og reglusemi. Sótti þang-
að mikill fjöldi Reykvíkinga, er
tófeu sér þar sumarhvíld og dvöldu
þar vikum saman. Mátti það
reiknast héraðinu til sæmdar, að
eiga slíkt heimili. Norðtunga
stendur á norðurbakka hinnar
veiðisælu Þverár, sem brýzt fram
sléttar eyrar meðfram eggsléttu
túninu, en skóglendi mikið til
austurs og norðurs að líta. Er
það veiðisæld og fagurt landslag,
ásamt hinu prýðilega lieimili, sem
dregur þangað h'ina mörgu sum-
argesti. — Jarðarför Ingibjargar
var hin veglegasta. Reið þangað
fólfe úr öllum nærliggjandi sveit-
um. Auk þess fluttu bílar fólk
frá Reykjavík og Borgarnesi. Var
þar við statt á þriðja hundrað
manns. — Runólfur er enn þá
unglegur og fyrirmannlegur; er
hann nú orðinn 65 ára gamall. Er
honum m'issirinn þungbær að von-
um, því konan var hin ástúðleg-
asta öllum, sem henni kyntust.
Elzti bóndi héraðsins, Björn á
Bæ, lézt 14. okt. Hann kendi
heilsubilunar í vor og gat engum
verkum sint í sumar, en var þó á
ferli fram um réttir, en úr því
lagðist hann með miklum þjáning-
um. Sjúkleiki hans var hjartabil-
un, en þar við bættist að líkind-
um krabbamein í maga. Björn var
þjóðkunnur bóndi, sakir atorku og
búnaðar framfara og munu allir
játa, að hann hafi verið mjög vel
gefinn, bæði að andlegu og líkam-
legu atgerfi. Bjó hann lengi við
stór efni, en sem margra orsaka
vegna gengu til rýmunar hin síð-
ustu ár, er hið mikla vinnuþrek
hans fór að bila. Búi stjórnaði
hann í full sextíu ár. Faðir hans,
Þorsteinn Jakobson á Húsafell'i, dó
1868; tók hann þá við bústjórn
með móður sinni þar til hann gift-
ist 1875. Voru þau hjón því búin
að vera saman i 52 og hálft ár.
Björn var fæddur í ágúst 1848.
Það er nú ekki lítið skarð' 1 ykk-
ar forna kunningjahóp, sem orð-
ið er víð þau manrilát, sem hér
eru talin. Getur þó eitthvað ver-
ið óskráð, þótt hér séu flest talin.
Og þess minnist eg nú, að fyrir
fáum dögum fylgdi eg til grafar
að Reykholti, Ólafíu Jóhannes-
dóttur, móðursystur Jóhannesar
Erlendssonar bónda á Sturlureykj-
um. Hún dvaldi frá ungdómsár-
um, um fjörutíu ár, í Kaupmanna-
höfn. Fyr'ir ári síðan greip hana
mikil heimþrá og flutti hún þá
heim til ættlandsins. Kom hún
kynnisför til frænda síns í sum-
ar, var þá orðin nokkuð heilsubil-
uð, en lagðlst þá í mænusjúkdómi,
sem dró hana til d'auða. Dagur-
inn, er hún var jörðuð, var blíð-
ur og bjartur, eins og flestir dag-
ar hafa verið frá því í vor og alt
til þessa. Reykholtskirkja ljóm-
aði öll í hinu gullna skini lækk-
andi haustsólarinnar, er stafaði
geislum sínum á suðurglugga
kirkjunnar. trr kirkjunni horfði
eg hugfanginn yfir syðri hluta
kirkjugarð’sins, þar sem foreldrar
okkar, frændur og vinir hvíla
grafnir. Kom mér þá í hug hið
inikla sannleiksgildi sem felst í
þessu erindi eftir stórskáldið
ykkar Vestmanna, Stephan G.
Stephansson:
“Svo tínumst vér allir úr lesta-
ferð lífs
Og látum ei eftir oss stig eða
spor.
Það sézt kannske í íslenzkum,
ógrónum reit,
Einn áratug, steing'leymdur
legstaður vor.
öem tjaldstæði autt, eða inn-
fallin hlóð,
Á útbrunnin kol, þar sem lifs-
arninn stóð.”
Mér finst að það myndi verða
mitt fyrsta verk að heilsa upp á
grafreit feðra minna, ef eg heim-
sækti föðurlandið eftir langa dvöl
á fjarlægum'slóðum, og þó eg ætti
ekki kost á því, að lúta þakklátu
höfði við leiði feðra minna, þætti
mér betra en ekki, að sjá þeirra
minst .
Eg veitti því eftirtekt og þótti
það næsta merkilegt, hve margir
Vestur-íslendingar áttu feður og
mæður, afa og ömmur undir leið-
um í þessum eina kirkjugarði. Á
sumum þeim leiðum eru minnis-
merki, en hin eru fleiri, sem eg
kynni ekki að þekkja. Þess vil eg
geta, að þessi stóri grafreitur er
vel vel girtur, með steinsteypu-
vegg á vesturhlið og járngrind í
sáluhliði, en torfveggjum vel
hlöðnum á þrjá vegu. — Við suð-
urvegg í austurhorni er leiði Kol-
beins Árnasonar á Hofstöðura,
hrepstjóra Hálssveitunga. Járn-
kross er á leiðinu. Kolbeinn dó
1862. Hann var sonur Árna Þor-
leifssonar í Kalmanstungu, hn
bróðir Jóns stúdents á Leirá. —
Rannveig, kona Þórðar Þorsteins-
sonar á Leirá, var dóttir Kol-
beins. — Flestir þeirra niðjar
vestan hafs. — Kolbeinn var fjáð-
ur bóndi og sæmdar maður. Sat
hann eitt sinn á alþingi. Nafn-
kendastur niðja hans hér á landi
mun vera Benedikt Blöndal, kenn-
ari við Eiðaskóla.
Yfir Jóni Þorvaldssyni frá
Deildartungu og konu hans Helgu
Hákonardóttur, er rauður steinn
frá Húsafelli, höggvinn með mik-
illi list af Jakob Snorrasyni. Son-
ur Jóns Þorvaldsonar var Jón,
móðurfaðir Árna Eggertsonar,
Páls Reykdals, og margir fleiri
vestan hafs, af niðjum hans. —
Á fjölda mörgum bæjum í efri
hluta Borgarfjarðarsýslu, eru af-
komendur Jóns Þorvaldssonar, og
nokkuð víða er alt fólk á heimil-
unum frá honum komið. Var hann
sæmdur Viddarakrossi og heyrði
eg sagt, að sá heiður hefði honum
verið veittur að nokkru leyti fyr-
ir það, hve mikla ráðvendni hann
sýndi í því að skila fépyngju, er
hann fann í mjölhálftunnu er
hann keypti af dönskum kaup-
roanni. Var það á ófriðartímum
og getið til, að flóttamaður hefði
fólgið féð. Gekk Jón þar feti
framar í ráðvendni, en Sigurður
Breiðfjörð kennir í stökum þess-
um:
“Gull ef finri eg götu á,
sem gæfan fyrir mig lagði,
gálaus því ef gengi’ eg hjá,
getið þið hælt því bragði.
Nei, eg hirði fé, ef finn” o.s.frv.
Yfir Jóni Kriistjánssyni hrepp-
stjóra á Kjarvarstöður, d. 1860,
er rauður steinn frá Húsafelli,
höggvinn af Þorsteini Jakobsyni.
Kona Jóns var Katrín Einarsdótt-
ir frá Kalmanstungu. Var hún
alsystir Magnúsar á Hrafnabjörg-
um, orðlögð fríðleikskona. Fjöldi
niðja þeirra er vestan hafs. Son-
ur þeirra var Árni, faðir Páls
Reykdals, og dætur þeirra voru
Guðrún kona Steingríms frá
Kópareykjum; Sigríður, kona Þor-
leifs Gunnarssonar frá Kjalvarar-
stöðum, og Steinunn, kona Árna
Jónssonar frá Kirkjubóli í Hvít-
ársíðu. Sonarsonur Jóns Kristj-
ánssonar er Halldór Þórólfsson,
hinn nafnkunni söngmaður vestra.
Alt þetta fólk flutti vestur um
haf, og margt fleira af niðjum
þeirra hjóna.
Yfir Páli Jónasyni frá Norður-
reykjum, er grár steinn, höggvinn
af Gísla Jakobssyni á Augastöð-
um. Synir Páls er þeir bræður,
Hjörtur maður Kristínar Þorst.-
dóttur frá Húsafelli, og Jónas
hljómleikari, tengdasonur Bald-
vins fyrrum ritstjóra. Páll var
lipurmenni, hestamaður orðlagð-
ur og skrifari með list.
Yfir Jóni Pálssyni frá Breiða-
bólsstöðum, d. 1879, er rauður
steinn, höggvinn af Gísla Jakobs-
syni. Þrú af börnum hans fóru
vestur um haf, Jakob, Kristín og
Sigríður. Eiga þau þar afkom-
endur.
Yfir Þorsteini Árnasyni frá
Hofsstöðum, d. 1912, er minnis-
varði, höggvinn úr grásteini með
gyltu letri. Hefir Árni sonur
Þorsteins keypt hann og sett hann
á leiðið. Þorste'inn var bróður-
sonur Kristínar á Kjalvararstöð-
um, sem nefnd er hér að framan.
Var hann mikill atgjörvismaður,
stór og karlmannlegur, gáfaðUr
vel og smiður góður. Af börnum
hans hafa fluzt vestur um haf
Björn og Þuríður. Eiga þau bæði
afkomendur.
Yfir séra Jóni Þorvarðssyrii og
Guðríði Skaftadóttur konu hans
eru járngrindur um leiðin. Fátt
veit eg um niðja þeirra vestan
hafs, utan Jón Gunnarsson frá
Lóni í Skagafirði. Guðný móðir
Jóns, er dóttir þeirra Reýkholts-
hjóna.
Að öllum þessum minnisvörðum
hefir nú verið hlynt þar sem þess
hefir gerst þörf, með því að hlaða
leiðin og lyfta steinunum úr grasi.
Eru slík minnismerki, meðan á
þau verður lesið, örlítið brot af
sögu sóknarinnar.— Eg hefi rent
huga yfir alla garfreiti héraðsins
og hvila hvergi á einum stað eins
margir forfeður ykkar, sem í
Reykholti. En fæst leiði þekkjast
eftir nokkur áratugi, þar sem
ekkert minnismerki er. — Ekki
minnist eg þess, að neitt minnis-
merki sé á Ieiði Gríms bónda
Steinólfssonar á Grímsstöðum og
Guðrúnar Þórðardóttur konu
hans. Frá honum eru nú komnar
fjölmennar ættir vestan hafs og
ýmsir stórmerkir menn, svo sem
Guðmundur S. Grímsson lögfræð-
ingur og Hjörtur Þórðarson raf-
magnsfræðingur. Grímur mun
hafa dáið 1892, en Guðrún kona
hans dó á Kópareykjum, hjá Stein-
grími syni sínum, 1876. Var eg
viðstaddur, er líkkista hennar var
smíðuð af þjóðlhagasmiðnum Gísla
Böðvarsyni, sem var bróðir
móður Árna Eggertssonar. Hafði
eg orð á því við Gísla, hve kist-
an væri stutt, en hann sagði mér,
að þessi gamla prestsdóttir og
merkiskona, ! hefði Verið orðjn
'krept af elli, gigt og lúa. Þetta
eitt man eg um hina gömlu ömmu
þessara nafnkendu mikilmenna.
Þessi upptalning er næstum ó-
tæmandi, svo margra minnist eg
enn í þessu sambandi; flestir vita
nöfn sinna nánustu, feðra jafnt
sem frænda, hverf eg því hér frá
hálfnuðum tölum. Ártöl þau, sem
hér eru sett, eru að eins tekin eft-
ir minni. Bið eg þv íafsökunar,
ef eg hermi þar eitthvað skakt.
Sögu íslendinga í N.-Dakota eft-
ir Thórstínu S. Jackson, er eg nú
að byrja að lesa. Á hinn atorku-
sami höfundur bókarinnar miklar
þakkir fyrir það stórvirki. Hefi
= 3
= \
Hátíðaóskir
til allra íslenzkra
viðskiftavina
Rumford
Laundry
Phone: 86 311
saiiiiiimii
Framh. á 7. bls.
The Go McLeam Co. Ltd
Matvöru Heildsalar.
WINNIPEG, MAN.
Ráðvendni, greiða afgreiðslu og sanngirni,
mega allir reiða sig á af vorri hendi. — Vér
njótum góðs trausts kaupmanna í Vestur-
Canada, því vér fylgjum vorum eigin reglum.
<HKHKH9<H9<HKH9<H9<H9<H9<H9<H9<H9<H9<H9<H9<H9<H9
:
f
t
f
f#
f
f
f
♦;♦
Butter Nut
þykir öllum
bézta
BRAUDID
Fyrst er efnið.
Nafnið kemur á eftir.
Hundruð af vögnum þarf til að afgreiða þá, sem fellur Butter-Nut
Brauðið. t t
Það eru fleiri, sem nota það, heldur en nokkra1 aðra tegund. Það
hlýtur að vera ástæða fyrir því. Það er enn betra efni og enn betri
.bökun, sem veldur því, að Butter-Nut er talið “brauða bezt. ’ ’
|Alt efni, sem fer í Butter-Nut, er einmitt það efni, sem þér vilduð
sjálfar gera brauð úr, ef vér gerð um það ekki fyrir yður. Gtóð mjólk,
hvítur, malaður sykur, hreint ger, bezta hveitið, sem til er — Maple
Leaf hveiti — og fínasta borðsalt. Og svo eru brauðin betur bökuð
heldur en flestar húsmæður geta gert.
Biðjið Canada Bread mann, sem flytur brauð til nágrannans, og að
skilja eftir brauð hjá yður.
Ef þér viljið heldur,
Símið 30 017 eða 33 604 *
Canada Bread Company
LIMITED ^ **
Eigendur eru 1,873 Canadamenn.
A. A. RILEY, ráðsmaður Winnipeg
óskar öllum sínum íslenzku vinum
Gleðilegra Jóla og Farsœls Nýárs.

^^^^^❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖^
❖ ❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖
f
V I I
❖ 1 GLEÐILEG JÓL!
f ■ 1
❖ 1 Til allra vorra mörgu við- §
f ■ ■
V | skiftavina. |
V 1 I
❖ ■mvfliiinBpmwiEB
*
4
❖
IIIIHIIIHIIIIMIIIKIIKIilMIIHIIIiaillllH'IHIIIHIIIHllilHili
■
I FARSiÆLT NÝÁR!
|
1 Til allra vorra mörgu við-
1
1 skiftavina.
I
i:iiB:;ilB:||IBIIIIH!:!IBIIIIH::!ailliailIIBIIiailHBIIIIHIlH!iH
f
i
Royal Shield Brand ot Goods
Hefir eitt ár enn reynst viðskiftavinum vorum
áreiðanlegt og óyggjandi
Vörur vorar segja bezt til sín sjálfar.
f
f
i
f'
f
i
f.
f
♦:♦
KAUPMENN! Þér getið ekki átt á hættu að
gera tilraunir með vörutegundir.
Hví ekki að höndla vöru, sem reynsla er fengin
fyrir og alþekt er?
i ■ Þér Þurfið Ekki að Tapa Viðskiftamönnum, Ef Þér Seljið Vörur Með
Royal Shield Vörumerkinu
Skrifið eftir Verðskrá
Vér kaupum fyrir haœta verð: Egg, Smjör, Furs, Húðir og alla aðra framleiðslu bóndans.
Sendid Pantanir Ydar í Dag!
Vér höfum allar matvörutegundir, sem vér getum tafarlaust sent yður.
Vér höfum átta vöruhús, sendið pantanir í það sem næst yður er.
«
Campbell Bros. &WilsonLtd.
WINNIPEG
I z
Campbell, Wilson & Strathdee, Ltd. . . . Regina
CampbeU, Wilson & Strathdee, Ltd..... Swift Current.
Campbell, Wilson& Horne, Ltd.,
CampbeU, Wilson & Miller, Ltd.....Saskatoon
Campbell, Wilson & Horne, Ltd.....Red Deer
Calgary, Lethbridge, Edmonton
♦♦♦
♦:♦
f
f
f
l
X
f
i
f
f
f
♦*♦