Lögberg - 26.01.1928, Side 6
Bls. ft.
LöGBERG, FIMTUDAGINN 26. JANÚAR 1928
Ljónið og Músin.
Eftir Charles Klein.
(Saga sú. sem hér birtist í íslenzkri þýðingu,
kom fyrst út árið 1906 í New York).
Hann einsetti sér að ræna hann mannorði
sínu; fá almenning til að trúa því, að það væri
svo langt frá að hann væri heiðarlegur maður,
að hann einmitt væri hinn mesti bragðarefur
og fjárdráttarmaður, sem nokkurn tíma hefði
í dómarasæti setið. Heiðarleg aðferð eða ó-
lieiðarleg, um það var ekkert að segja. Frá
hans sjónarmiði var þetta fyllilega asfakan-
legt. Hann hugsaði sem svo: “Þessi maður
er mér til óhagnaðar og tjóns, og því verð eg
að koma honum úr veginum hvað sem það kost-
ar. ” Þó hann til þess þyrfti að eyðileggja
mannorð, strangheiðarlegs manns, þá bar að-
eins að líta á það eins og hverja aðra nauðsyn-
lega sjálfsvörn. Hann liafði því gengið að
þessu með yfirlögðu ráði og ráðið hafði hepn-
ast jafnvel enn betur, en hann hafði gert sér
vonir um.
Það var eins með Rossmore dómara, eins og
svo marga aðra embættismenn ríkisins, sem
skipa vandasamar og ábyrgðarmiklar stöður,
að hann var enginn efnamaður og launin voru
naumast stöðunni samboðin. Að vísu voru
þau tólf þúsund dalir á ári, en fyrir mann í
hans stöðu voru tekjurnar lítið meiri heldur en
hann nauðsynlega þurfti. Heimili hans var í
New York borg, og þótt hann ekki bærist mikið
á, þá lifði hann góðu lífi og bjó í stóru og fal-
legu húsi, með konu sinni og dóttur þeirra,
Shirley, sem hann hafði veitt ágæta mentun og
sem þegar hafði sýnt heilmikla rithöfunds hæfi-
leika. Mentun dóttur hans hafði kostað mikið
íé, og það varð ekki gert af litlu að búa í New
York ,eins og siður var heldra fólksins þar og
tekjur hans höfðu að mestu leyti gengið í þetta.
Samt hafði hann lagt dálítið fyrir og þegar
hann gat lagt fyrir einn fimta hluta af árstekj-
um sínum, þá fanst honum að vel gengi. Það
var langt frá að honum þætti nokkuð fyrir því,
þó hann væri enginn efnamaður. Því fylgdi að
minsta kosti sá kostur, að það þurfti engar til-
gátur um það hvar hann hefði fengið það litla
sem hann átti.
Ryder var vel kunnugt um efnahag Ross-
more dómara. Þeir höfðu oft sézt, en þó Ryder
hefði reynt að koma sér í kunningsskap við
hann, þá hafði það þó haft lítinn árangur.
Jefferson, sonur Ryders hafði kynst Miss Shir-
ley Rossmore og fundist mikið til um hana, en
faðir hans hafði gert það sem hann gat til að
koma í veg fyrir að þar tækist nokkur frekari
kunningsskapur. Sjálfur hélt hann áfram að
reyna að komast í meiri kunningsskap við Ross-
more og einu sinni benti hann honum á hvernig
hann gæti ávaxtað peninga sína betur en láta þá
liggja á bankanum með litlum rentum. Dóm-
arinn játaði þá fyrir honum að hann hefði lagt
fyrir nokkur þúsund og að hann vildi gjarnan
leggja 'þá peninga í eitthvert arðsamt og gott
fyrirtæki.
Hér sá Ryder sér leik á borði og það var
ekki hætt við að hann léti tækifærið ónotað.
Hann fann fljótt að í þessum efnum hafi dóm-
arinn litla þekkingu og hann lagði sig fram um
að skýra fyrir honum hvernig hann gæti ávaxt-
að peninga sína, án þess að leggja út í nokkra
minstu hættu og hann gerði það svo alúðlega
og góðlátlega að Rossmore fann ekki annað en
að Ryder vildi sér alt hið bezta, og honum þótti
þá í svipinn, mjög fyrir því, að atvikin hefðu
hagað því þannig, að þeir hefðu lengi verið
andstæðingar í opinberum málum. Ryder réði
honum fastlega til að kaupa hutabréf í félagi,
sem kallað var “Alaskan Mining Co.M Nýtt
fvrirtæki, sem áreiðanlega ætti sér mikla fram-
tíð. Ryder sagðist hafa góða og gilda ástæðu
til að ætla að þessi hlutabréf mundu hækka í
verði áður en langt liði, en rétt sem stæði væru
þau ódýr.
Rossmore dómari keypti all-marga hluti í
félaginu, en nokkrum dögum seinna fékk hann
eingarskírteini fyrir helmingi fleiri hlutum,
heldur en hann hafði borgað fyrir og þótti hon-
um það kynlegt. Jafnframt fékk hann bréf frá
skrifara félagsins, þar sem þetta var skýrt að
nokkru en ekki svo ljóst, að honum væri fylli-
Jega ljóst hvernig á þessu stæði. Þessir auka-
hlutir áttu ekki að vera til sölu fyrst um sinn,
en voru nokkurs konar hlunnindi, sem hann
ætti að njóta eins og þeir, sem stofnað höfðu fé-
lagið og lögðu fyrstir fram peninga til þess.
Þetta bréf var fult af allskonar orðatiltækjum,
sem hann skildi ekki til hálfs, en honum fanst
að félagið væri að gera sér einstaklega vel til.
Ef hann hefði verið dálítið betur að sér í við-
skiftafræðinni, þá hefði hann kannske hugsað
á annan veg. Hann hefði þá skilið að nú hafði
hann í sínum vörzlum $50,000 virði af hluta-
bréfum, sem hann hafði ekkert borgað fyrir, en
farið með eins og sína eign. En hann hugsaði
lítið um þetta og gleymdi því fljótlega alveg.
En Rossmore dómari var Ryder einlæglega
þakklátur fyrir þær góðu og óeigingjörnu leið-
beiningar, sem hann hafði látið honum í té og
alt það ómak, sem hann hafði haft fyrir sér í
þessu sambandi og skrifaði hann Rvder tvö
bréf út af þessu. í fyrra bréfinu þakkaði hann
honum kærlega fvrir þann greiða, sem hann
hafði gert sér og í því síðara spurði hann hvert
þetta félag væri nú áreiðanlega fullkomlega
traust, því í það hefði hann nú lagt aleigu sína.
1 síðara bréfinu bætti hann því við, að hann
hefði fengið hlutabréf, sem hljóðuðu upp á
helmingi meiri peninga heldur en hann hefði
látið af hendi, en þar sem hann væri allra mesta
barn í fjármálum, þá hefði hann ekki skilið
livernig því væri varið. En skrifari félagsins
hefði skrifað sér og sagt sér að við þetta væri
ekkert að athuga og efaði hann ekki að það væri
alt rétt. Þessi bréf geymdi Ryder vandlega.
Eftir þetta tók félagið ýmsum breytingum.
Nýir menn komu inn og náðu þar yfirráðum.
Það skifti um nafn og hét nú ekki lengur
“Alaskan Mining Company,” heldur “Great
Northwestern Mining Company. ” Svo kom
það fyrir að það lenti í málaferlum og var mál-
inu skotið til hæstaréttar, þar sem Rossmore
dómari átti sæti, og var málið þannig vaxið að
þar var um stórkostlega fjárupphæð að ræða,
og reið því félaginu á mjög miklu að vinna mál-
ið.
Rossmore dómari hafði að mestu leyti
gleymt félaginu sem hann var hluthafi í. Hann
mundi að vísu að það var eitthvert námafélag í
Alaska. Hitt kom honum ekki til hugar, að
þetta væri nú einmitt sama félagið eins og það
sem hann hafði lagt í aleigu sína. Nafnið var
alt annað og honum datt ekki í hug annað en
hér væri um alveg óskylt félag að ræða. Hann
rannsakaði málið vel og samvizkusamlega og
eftir því, sem hann áleit rétt vera, kvað hann
upp úrskurð, sem var alveg félaginu í vil. Hér
var um stórmál og vandamál að ræða, og það
var töluvert um þetta talað um tíma. En þar
sem þetta var nú úrskurður lærðasta og mest
virta dómarans í öllum Bandaríkjunum, þá ef-
aði enginn að dómarinn væri réttur.
En það leið ekki á löngu þangað til miður
góðgjamar greinar fóru að birtast í blöðunum
út af máli þessu. Eitt blaðið spurði blátt á-
fram hvort það væri satt að Rossmore væri
hluthafi í “Great Northwestern Mining Com-
pany,“ og gaf í skyn að ef svo væri, þá væri
það ekkert ‘undarlegt hvernig dómurinn hefði
fallið. Blaðamenn fóru á fund dómarans og
spurðu hann hvað hæft væri í þessu, hvort hann
væri hluthafi í félaginu eða ekki og neitaði
hann því ákveðið. Blaðið, sem fyrst hreyfði
þessu máli svaraði neitun dómarans þannig, að
hér væri ekki rétt með farið, því bækur félags-
ins sýndu, að á þeim tíma að félagið var nefnt
“Alaska Mining Company,” þá hefði Rossmore
dómari lagt fé í það, og það sæist ekki að hann
hefði selt sína hluti. Þegar Rossmore las þetta,
datt alveg ofan yfir hann og honum félst ákaf-
lega mikið um. Blöðin hefðu ekki farið með
ósannindi. Það var hann, sem hefði gert það.
En það vissi hamingjan að hann hafði gert það
óafvitandi.
Shirley dóttir hans, sem var hans besti vin-
ur, og gleði lífs hans, var þá í Evrópu. Hún
hafði farið þangað eftir að hafa unnið mánuð-
um saman við að semja og gefa út skáldsögu,
sem þá var nýprentuð. Kona hans hafði enga
þekkingu á fjármálum og var auk þess óhraust
og ístöðulítil og var hún honum í þessum efn-
um enginn styrkur. En sínum margreynda
trygðavin, Stott fyrrum dómara, sagði Ross-
more frá þeim vandræðum, sem hann væri nú
kominn í. Stott hristi höfuðið gremjulega og
sagði: “Þetta er samsæri! Og það er John B.
Ryder, sem er potturinn og pannan að því. ’ ’
Rossmore trúði því ekki að nokkur maður
gæti fengið sig til þess að reynast öðrum manni
svona ódrengilega. En þegar blöðin héldu á-
fram að flytja sögur um þetta, þá gat hann ekki
komist hjá að trúa því, að Stott hefði rétt fyrir
sér og hann sá að hér var verið að vinna hon-
um sjálfum feykilegt tjón. Eitt blaðið sagði
hreint og beint, að bækur félagsins sýndu að
Rossmore dómari ætti $50,000 meira virði af
hlutum í félaginu, heldur en hann hefði nokk-
urntíma borgað fyrir, og spurði svo hvort þetta
mundi vera þóknun fyrir dóminn, sem hann
hefði dæmt félaginu í hag. Jafnvel þótt Ross-
more væri mesta barn í fjármálum ,þá sá hann
nú fyllilega þá ógnar hættu, sem hann var kom-
inn í. “Guð minngóður hjálpi mér!” hrópaði
hann og grúfði sig svo ofan í hendur sínar, við
skrifborðið sitt. í heilan dag lokaði hann sig
inni á skrifstofu sinni og talaði við engan mann.
John Ryder sat hljóður og afskiftalaus í
forseta stólnum og rifjaði upp í huga sínum
alt, sem gerst hafði í þessu máli og sem nú hef-
ir verið skýrt frá. Hann hafði unnið sitt verk
og hann hafði gert það vel, og í dag kom hann
á þeiman fund til að segja félögum sínum
hvernig komið væri.
Ræðumaðurinn, sem Ryder hafði ekki sýnst
blusta á, og naumast sýna tilhlýðilega kurteisi,
var þagnaður og það var alveg hljótt í herberg-
inu, nema hvað vindurinn og regnið gerðu
nokkurn hávaða þegar ofviðrið lamdi glugga-
rúðurnar. Allir horfðu á forsetann. Hvað
skyldi hann nú taka til bragðs til að afstýra
vandræðunum? Fundarmenn skoruðu á for-
seta, hver af öðrum að taka til máls. Senator
Roberts hvíslaði einhverju í eyra hans.
John Ryder sló nokkur högg í borðið með
forseta hamrinum og stóð svo á fætur til að á-
varpa félaga sína. Það varð svo hljótt, að það
var eins og allir héldu niðri í sér andanum og
það hefði mátt heyra ef títuprjónn hefði dottið
á gólfið. Allra augu hvíldu á forsetanum. Það
var eins og loftið þarna inni væri þrungið af
rafmagni og að ekki þyrfti nema lítinn neista
til þess að þar stæði alt í ljósum loga.
John Ryder var reglulegur snillingur í því
að dylja hugsanir sínar og tala öðruvísi en hann
hugsaði, og hann var vel máli farinn. Hann
talaði liðlega og örugglega og glaðlega.
Þeir hefðu allir, sagði hann, hlustað með
mikilli athygli á það, sem þeir hefðu sagt, sem
talað hefðu á undan sér. Það leyndi sér ekki
að hér væri mikil hætta á ferðum, en þeir hefðu
nú stundum fyr komist í hann krappann og þó
ekki orðið mikið að sök, og það væri miklu lík-
legra að þeir félagar mundu heldur ekki
stranda á þessu skeri. Það væri áreiðanlegt
að almenningur væri félaginu óvinveittur, eins
og öllum öðrum gróðafélögum og eitt ráðið til
að vinna félaginu tjón væru þessar málshöfð-
anir gegn því. Þessi ofsókn gegn félaginu
hlyti að verða því til mikils skaða og draga til-
finnanlega út ágóða hluthafanna og það því
frekar, se mekki yrði hjá því komist, að eyða
miklum peningum í Washington.
Allir litu á Senator Roberts, en hann virtist
okki veita því neina eftirtekt, en var í óða önn
að leita að einhverju í stórum skjalabúnka, sem
lá fyrir framan hann á borðinu. Ryder hélt á-
íram að tala.
Hann sagði að sín reynsla væri sú, að svona
uppþot kæmu altaf fyrir annað veifið, en þau
entust sjaldan lengi. óvönduð blöð og tímarit
gerðu þessar árásir á félagið, í þeim tilgangi,
vafalaust, að hafa eitthvað upp úr því. Lík-
legast yrðu þeir félagar að fara ofan í vasa sinn
og þægjast þessum blöðum eitthvað dálítið, og
mundu þau þá ekki hafa mikið ilt að segja um
félagið eftir það, heldur hið gagnstæða. Hvað
viðvíki þessu sérstaka máli, sem hér væri um að
ræða, þessu Auburndale máli, þá hefði verið
hægt að koma í veg fyrir að illa hefði
farið. Félagið hefði beitt áhrifum sínum, en
það hefði komið komið að engu haldi. Það sem
gera þyrfti væri því að koma í veg fyrir, að
slíkt kæmi fyrir aftur, og eini vegurinn til þess
væri að koma þeim manni úr veginum, sem að
þessu væri valdur.
Fundarmenn veittu því, sem Ryder var að
segja engu minni athygli heldur en leikhúss-
gestir veita því, sem fram fer, þegar leikurinn
er að komast á hæsta stig. Allir gerðu þeir sér
nú einhverjar vonir um að eftir alt og alt hefði
Ryder nú fundið einhver ráð til að komast út
úr vandræðunum, og það leyndi sér ekki að
þeim var meira í mun að heyra hver væru þau
ráð, sem hann nú sæi, en þeir hefðu sjálfir ekki
getað séð.
Stjórnarnefnd félagsins ,hélt Ryder áfram
í ísköldum róm, hefði líklega heyrt og líka séð í
blöðunum, hvað sagt væri um Rossmore dóm-
ara og samband hans við Gireat Northwestern
félagið og afskifti hans af málum félagsins. Ef
til vill hefðu þeir ekki trúað því, sem sagt væri.
Það væri naumast von að þeir hefðu gert það.
Hann hefði ekki trúað því sjálfur, en hann hefði
kynt sér málið nákvæmlega og sér þætti fyrir
að þurfa að segja, að þessi ákæra á Rossmore
dómara væri á rökum bygð, enda neitaði hann
henni nú ekki lengur.
Fundarmenn létu ánægju sína í ljósi, mjög
ótvíræðlega. Þetta var þá alt satt, sem þeir
hefðu ekki þorað að trúa! Þvílíkt lán fyrir þá
félaga.
Það væri ekki einu sinni það, að Rossmore
dómari væri hluthafi í félagi þessu, sem hann
hefði látið vinna mjög þýðingarmikið mál,
heldur hefði hann líka tekið við stórgjöf frá
félaginu, fimmtíu þúsund dala virði af hluta-
bréfum, sem hann hefði ekkert borgað fyrir,
nema ef vera skyldi, eins og sumir segðu, að
hann hefði beytt valdi sínu, sem dómari í hæsta
rétti, félaginu í hag. Þetta væru ljótar aðfarir
og óafsakanlegar, enda reyndi Rossmore dóm-
ari ekki að afsaka þær opinberlega. En það
sem hann hefði aðallega að tilkynna félögum
sínum á þessum fundi, væri það, að neðri máJ-
stofa Sambandsþingsins tæki nú að sér að rann-
saka þetta mál.
Fögnuðurinn hjá þessum mönnum, sem svo
gjaman viidu auðga sjálfa sig á óverðskuld-
uðum óförum annara, varð svo mikill að þeir
réðu sjálfir ekki við hann. Hann braust út í
háværum “húrra” ópum og þeir klöppuðu
saman höndunum af miklum ákafa. Einn
þeirra stóð á fætur og heimtaði að fundurinn
greiddi John Ryder þakklætisatkvæði.
Ryder neitaði því mjög ákveðið, hann ætti
ekkert þakklæti skilið, enda væri öðru nær, en
að hér væri um nokkurt gleðiefni að ræða. Það
væri þvert á móti mikið hrygðarefni, að sjá
þennan æruverða dómara nú alt í einu glata
trausti sínu og virðingu, vegna þess að fjár-
græðgin hafi í eitt skifti leitt hann í gönur.
Þeim bæri miklu fremur að finna til með dóm-
aranum og sérstaklega með fjölskyldu hans,
sem vafalaust væri saklaus af þessu máli. 1
þetta sinn hefði hann lítið meira að segja.
Þessi rannsókn færi fram nú þegar, og það
væru allar líkur til að skorað yrði á efri mál-
stofuna að hlutast til um að Rossmore dómara
yrði vikið úr embætti. Það væri naumast nauð-
synlegt að taka það fram, að ef þetta færi eins
og út liti fyrir, þá yrði dómurinn í Auburndale
málinu ónýttur og málið tekið fyrir að nýju.
Ryder settist niður og fundarmenn svo að
segja flugust á til að komast að honum og geta
tekið í hendina á honum og þakkað honum fyrir
það hve vel hann hefði gert nú eins og áður.
Ryder gaf alls ekki í skyn að hann ætti nokk-
urn hlut í því, hvernig komið var. Hann hafði
miklu fremur talað í þá átt, að sér þætti slæmt
hvernig farið hefði fyrir þessum mótstöðu-
manni sínum. En þessir ráðsmenn vissu full-
vel, að það voru hin djúpsettu ráð Ryders, sem
þeir áttu það að þakka, að nú horfðist svo væn-
lega á með þetta sameiginlega áhyggjuefni
þeirra allra.
Fundinum var slitið og fundarmenn fóru í
óttina þangað sem lyftivélin var. Úíti var
hellirigning og svo dimt uppi yfir, að það var
eins og væri hálf rökkvað, nema hvað elding-
arnar lýstu upp borgina við og við.
Ryder og senator Roberts urðu samferða
niður í lyftivélinni og út, og þegar þangað kom
spurði Roberts í hálfum hlióðum:
“Haldið þér að þeir trúi því virkilega að
Rossmore hafi verið hlutdrægur í þessum
dómi?”
Ryder horfði út á strætið þar sem vagn
hans beið eftir honum, en sem sást varla vegna
þess hvað dimt var og svaraði kæruleysislega:
“Ekki þeir; þeim er alveg sama. Alt sem
þeir þurfa að trúa er það, að hann sé kærður
fyrir embættisafbrot. Maðurinn er hættuleg-
ur og það mátti til að boma honum úr veginum.
Það gerir minst hvernig að því er farið. Hann
er óvinur okkar—óvinur minn, og eg gef ekki
túskilding fyrir óvini mína.”
Hann sagði þetta óendanlega harðneskju-
lega og nú voru augu hans dimm eins og nóttin
og rétt þegar hann var að sleppa orðinu, reið
ein þruman hjá og braut flaggstöng, sem þar
var og féll hún niður rétt við fætur þeirra.
“Er þetta góðs viti eða ills?” sagði Roberts
og reyndi að hlæja, þó honum væri ekki hlátur
í hug, því hann var ákafilega hræddur við þrumu
veður, þó hann reyndi að láta ekki á því bera og
kannaðist ekki við það.
“Það er ills viti fyrir Rossmore,” sagði
Ryder kuldalega um leið og hann steig upp í
vagninn og lokaSi vagnhurðinni, og þessir tveir
menn keyrðu hratt í áttina til Fifth Avenue.
III. KAPITULI.
Ef maður vildi velja sér einhvern einn stað
í þessum heimi, og sitja þar og horfa á mann-
lífið í sem allra flestum myndum, þá mundi
naumast annar staður hentugri heldur en að
setjast framan við veitingarhúsið Café de la
Paix í París. Lítil borð með marmaraplötum
og tágarstólar eru þar fleiri en tölu verði á kom-
ið. Þarna getur maður setið tímunum saman,
án þess að það kosti svo sem neitt og maður er
naumast ónáðaður af þjónunum, sem þar er þó
nóg af og þykir yfirleitt vænt um að þeim sé
réttur skildingur. Ef sá, sem þarna kemur er
nokkuð gefinn fyrir það, að kynna sér mann-
eðlið, þá er þarna ágætt tækifæri til þess, með
því að virða fyrir sér þann ógna fjölda fólks,
sem þarna á leið um. Fólkstraumurinn virðist
aldrei taka enda og stundum verður þröngin
svo mikil að fólkið rekur sig á borðin eða stól-
ana og veltir þeim um. Sumir fara til hægri,
aðrir til vinstri og það er eins og enginn sé að
flýta sér, eða eigl eiginleg*a nokkurt erindi,
annað en að sýna sig og sjá aðra, og njóta lífs-
ins.
París, drotning stórborganna! Glöð og kát
og skínandi fögur, leikvöllur þjóðanna og hið
fyrirheitna land þess, sem sækist eftir skemt-
unum; hin fagra borg! París, þar sem söng-
dísin býr, dálítið léttúðarfull, ávalt ginnandi,
kjassandi, laðandi. Þar hafa ótal pólitísk
leyniráð verdð brugguð og miljónir glæpa
framdir. Blóð sjálfra íbúanna hefir runnið í
stríðum straumum og atað borgarstrætin og
hin afar fögru minnismerki borgarinnar. Inn-
an takmarka hennar hefir hinn ósvífni, þýski
sigurvegari átt náttból. En þessa sjást nú
engin merki og Parísarbúár eru kátir og fjör-
ugir og þeir gleðja sig við fegurðina og njóta
lífsins eins og best þeir kunna.
Alla Bandaríkjamenn langar til að koma til
Parísar en flestir þeirra verða að sætta sig við
þá von, að þeir fái að koma þar við, þegar þeir
fara af þessari jörðu til betri heimkynna.
Margir þeirra geta þó látið það eftir sér, að
ferðast til Parísar og dvelja þar um tíma, með-
an þeir enn eru góðir oig gildir Bandaríkja-
borgarar. Flestum Bandaríkjamönnum fellur
París vel í geð, sumum jafnvel svo vel, að þeir
setjast þar að fyrir fult og alt. Samt má taka
það fram, að þegar þeir eru að dást að París,
þá eiga þeir ekki við Frakkana yfirleitt. Reynd-
ar þykir oss ekki mikið til neinna útlendinga
koma, sem kemur til af því að vér þekkjum þá
ekki, en það er ekki nema kaups kaup, því þeir
gjalda oss í sömu mynt. Útlendingurinn dáist
að vísu að Ameríkumanninum fyrir dugnað
hans og hagsýni í verklegum efnum og því hve
hygginn hann sé í allri kaupsýslu. En hann ber
litla virðingu fyrir list vorri og vísindaþeldt-
ingu.
En er það ekki í raun og veru gott, að hver
þjóð um sig heldur að hún sé nágrannaþjóðum
sínum fremri ? Ef svo væri ekki mundu þær
verða öfundsjúkar og afbrýðisamar og skæla
eins og krakkinn, sem alt er látið eftir, skælir
af því að hann getur ekki fengið tunglið til að
leika sér að. En það er minni hætta á þessu,
þegar hver þjóð heldur að náigrannaþjóðin sé
lakari heldur en hún sjálf og þetta marg um-
talaða bræðralag milli allra þjóða, er ekki mik-
ið anað en orðin tóm. Englendingurinn, sem
aldrei efast um að hann sé töluvert nær því
heldur en aðrir, að vera skapaður í guðs mynd,
gerir heldur lítið úr Frakkanum, en Frakkinn
hlær aftur að Þjóðverjanum og Þjóðverjanum
þykir lítið til Italans koma. Bandaríkjamað-
urinn efast alls ekki um sína eigin yfirburði,
fram yfir allar aðrar þjóðir, þó hann fari held-
ur hægt með það og í hjarta sínu lítur hann
neð meðaumkun á þær allar.
Bandaríkjamaðurinn, sem hugsar fyrst og
fremst um að græða peninga og er altaf önnum
kafinn, hefir það sérstaklega út á Frakkann að
setja, að hann láti of mikið eftir sér, njóti lífs-
ins um of, og það sem er naumast heiðaregt
frá sjónarmiði Bandaríkjamannsins, að honum
hætti jafnvel við að leika sér á þeim tímum sem
hann á að vera áð vinna. Frakkinn svarar því
aftur, að þrátt fyrir það, að hans vestræni bróð-
ir sé öðrum mönnum hyggnari í því að græða fé,
þá eigi hann enn mikið eftir að læra, hvað snert-
ir listina að lifa. Þótt hann hafi vel lært að
græða peninga, þá sé langt frá að sálarlíf hans
sé eins ánægjulegt eins og það ætti að vera og
•gæti verið. Hann haldi sjálfur að hann sé að
njóta lífsins, en viti í raun og vex*u ekki hvað
lífið er. Frakkinn viðurkennir að ekki sé rétt
að kasta þungum steini á Bandaríkjamanninli