Lögberg - 10.01.1929, Blaðsíða 4

BIj. 4.
LÖGBERG FIMTUDAGINN 10. JANÚAR 1929.
Högíjerg j
Gefið út hvern fimtudag af The Col-
umbia. Press, Ltd., Cor. Sargent Ave.
og Toronto St., Winnipeg, Man.
Talsímar: 86S27 og 86 328
Einar P. Jónsson, Editor
Utanáskrift blaðsins:
The Columbia Press, Ltd., Bex 3172
Winnipeg, Man.
Utanáskrift ritstjórans:
Editor Lögberg, Box 3172, Winnipeg, Man.
Verð $3.00 um árið. Borgist fyrirfram.
The “Lögberg" is printed and published by
The Columbia Press, Limited, in the Columbia
Building, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
Þjóðbrautakerfið
ÞaS er kunnugra en frá þurfi aS segja, hve
illvígir aS margir hinna voldugustu fjármála-
forkólfa í Montreal. hafa aS jafnaSi verið í
garð ÞjóSbrautakerfisins — Canadian National
Railways. Gekk þetta jafnvel svo langt, aS
einn af sambandsþ’ngmönnunum frá Quebec,
kvaSst meS ánægju myndi hafa seit þetta marg-
þætta og mikla járnbrautakerfi fyrir segi og
skrifa einn dollar, ef hugsanlegf væri aS kaup-
andi fengist. Fyr má nú rota, en dauðrota.
Sízt ber því að leyna, aS brautakerfi þetta,
sem hér um ræSir, hafi oft og einatt átt við
ramman reip aS draga. En aS ásigkomulag
þess í fjárhagslegu tilliti, væri nokkru sinni
jafn öldungis óviSráSanlegt og af var látiS.
náSi í raun og v^ru aldrei nokkurri átt.
Einna bágbornastur mun fjárliagur þ,jóS-
brautakerfisins hafa veriS áriS 1920. Hrukku
tekjurnar þá ekki nándar nairri til óumflýjan-
legs starfrækslukostnaðar, og kvaS þá svo ramt
aS, aS þjóSin varS að leggja fram þrjátíu og
fjórar miljónir dala, svo brautum þessum yrði
kleift aS halda uppi samgöngum. Um vaxta-
greiðslu af höfuSstól, lánum eSa veSbréfum, var
vitanlega ekki að tala.
Fullyrt hefir verið, að á árinu sem leið,
myndu hreinar tekjur ÞjóSbrautakerfisins nema
fimtíu miljónum dala. Að vísu eru fullnaðar-
skýrslur enn eigi við hendina. En því spáir
blaðið Manitoba Free Press, sem að jafnaði er
næsta varfærið í áætlunum sínum, að sú muni
verða raunin á, að þegar öll kurl komi til graf-
ar, muni það koma í ljós, að hreinar tekjur
þessa brautakerfis fyrir hið nýliðna ár, muni
ekki verða fjarri sextíu miljónum dala. En
hvort sem svo fer eða ekki, þá er það ómótmæl-
anlega víst, að árið 1928 hefir verið hið mesta
veltiár, er þjóðbrautakerfið hefir nokkru sinni
haft af að segja.
Með fimtíu miljónir dala í hreinar árstekj-
ur, mvndi hið canadiska þjóSbrautakerfi, geta
greitt fimm af hundraSi í vöxtu, af biljón dala
höfuðstól.
Um þær mundir, er frjálslvndi flokkurinn
tók við völdum í Ottawa, var ÞjóSbrautakerf-
ið komiÖ í hina mestu niðumíðslu, eins og þeg-
ar hefir verið vikið að. Var þaS því sýnt, aS
grípa varS til alvarlegra ráSstafana umsvifa-
laust, ef takast átti að koma því á fastan fót.
Var hiS nýja ráSuneyti Mackenzie Kings á eitt
sátt um þaS, aS ekki kæmi til nokkurra mála aS
leggja árar í bát, hvaS járnbrautarkerfi þetta
áhrærSi, heldur bæri til þess brýn nauSsyn, sóma
þjóSarinnar vegna og almenningsheilla, aS
grafist yrSi fyrir um ræturnar á ólagi því, er átt
hefSi sér staS, og aS á þeim upplýsingum
skyldu síSan viSreisnar tilraunirnar verSa
bygSar.
Þegar einhver veikist, leita menn venjuleg-
ast læknis, séu þess á annaS borS nokkur tök.
Eftir aS hafa skilgreint sjúkdóminn, hag§ir
læknirinn svo aS sjálfsögSu tilraunum sínum,
— gerir uppskurS, sé þaS eina heillavænlega
ráSiS, eSa veitir lyfjaforskrift, þar sem upp-
skurÖar er ekki þörf.
A8 ÞjóSbrautakerfiS væri meira en lítiS
sjúkt um þær mundir, er Mackenzie King stjórn-
in kom til valda, var engum vafa bundiS. Þetta
var stjóminni fvllilega ljóst, og þess vegna leit-
aSi hún álits sérfræSings. MaSur sá, er hún
kvað til ráSagerSa, var Sir Henry Thoraton,
núverandi forseti brautakerfisins.
ÞaS leiS ekki á löngu, eftir aS Sir Henry
tók viS framkvæmdum, aS fjárhagur ÞjóÖbraut-
anna fór aS breytast til hins betra, enda gerSi
hann á kerfinu hvern uppskurSinn öSrum meiri,
lagSi niSur álmur, er aldrei höfSu boriS sig
fjárhagslega, og fékk því framgengt, aÖ nýjum
yrSi bætt viS, þar sem arSvænlegast þótti.
Fyrstu tvö árin, voru framfarimar í fjár-
hagslegum skilningi, ekki stórstígar, þótt alt af
væri miSaS í rétta átt, unz svo var komiS áriS
1925, aS hreinn ágóSi af starfrækslu kerfisins,
nam þrjátíu og tveim miljónum dalá. Hefir
hinn hreini ágóSi jafnt og þétt veriS aS aukast
síSan, þar til nú mun þess mega meS nokkrum
rótti vænta, að hann hafi hlaupið upp á sextíu
miljónir á árinu sem leiS.
ÞaS var ekki út í hött, aS Sir Henry Thorn-
ton var falin á hendur framkvæmdarstjórn
ÞjóSeignabrautanna. Hann hafði áður sýnt og
sannað áþreifanlega, hvaS í honum bjó. ÞjóS-
brautakerfiS canadiska, er ekki eina járnbraut-
arkerfið, sem liann hefir læknað og kipt fjár-
hagslega í lag. ÞaS var hann, sem kom á fast-
an fót Great Eastern járnbrautarkerfinu á
Englandi, sem aldrei hafði bor.iS sig, og ávalt
verið ríkinu til byrSi, og til Mexico var hann
kvaddur áriS sem leiS, í þeim tilgangi, að leiS-
beina stjórninni og koma skipulagi á jám-
brautastarfræksluna þar.
Sú stund á nú ekki langt í land, ef alt fer aS
vonum, að ÞjóðbrautakerfiS verði ein af hinum
voldugustu tekjulindum canadisku þjóðarinn-
ar. Mun þá bjart verða um nöfn þeirra Mac-
kenzie Kings, Sir Henry’s Thornton, og þeirra
annara, er töldu uppgjöf eða afsal brautanna,
ósamboðna heilbrigðum metnaði hinnar canad-
isku þjóðar. 1 svipuðu hlutfalli mun þá hljótt
verða um nöfn þeirra afsalsmanna, er selja
\úldu af hendi frumburðarrétt þessa canadiska
óskabarns fyrir þrjátíu silfurpeninga, eða
minna. Enda myndi gleymskan þeim vafalaust
kærkomnust, af því, sem úr yrði aS velja.
Tímaritið Vaka
Nýlega hefir oss borist í hendur heiman af
íslandi, þriðja hefti annars árgangs af tíma-
ritinu Vaka, og kunnum vér útgefendum beztu
þökk fyrir.
AS tímariti þessu stendur einvalaliS, því út-
gefendur eru þeir Agúst Bjarnason, GuSmund-
ur Finnbogason, Arni Pálsson, Ásgeir Ásgeirs-
son, Jón SigurSsson, Kristján Albertsson, Ól-
afur Lárasson, Páll Isólfsson og Sigurður Nor-
dal, allir j)jóSkunnir mentamenn, hver á sínu
sviði.
Vaka hefir að þessu sinni, engu síður en
endranær, margvíslegan fróðleik til branns að
bera, settan fram við alþýðu-hæfi, svo engum
er ofraun aS skilja, er meS atliygli les.
Einna veigamestar virðast oss ritgerðirnar
um rússneska skáldmæringinn Maxim Gorky,
eftir Kristján Albertsson, “KyrrstaSa og þró-
un í fomum mannlýsingum ”, eftir Einar Ól.
Sveinsson, og “Kynfylgjur”, eftir Yaltý Al-
bertsson, næsta fróðleg grein um arfgengi og
þróun fóstursins. í'lylgja ritgerð þeirri til
skýringar, nokkrar myndir.
Af öðrum greinum má sérstaklega nefna:
“Léo Tolstoy”, aldarminning, eftir Kristján
Albertsson, svo og “tslenzk fræði í Bretlandi,”
eftir SigurS NorSdal. Er sú ritgerS, þótt eigi
sé löng, þrungin af fróSleik, og snildarlega
samin.
Helgi Hjörvar leggur til “Ferðabréf”,
hráðskcmtilegt og skáldlegt í framsetning.
Tvö kvæði flytur Vaka. að þessu sinni, eftir
Jóhann Jónsson, nýgræSing í ljóðaakri íslenzku
þjóðarinnar, aS því er oss skilst. Heita kvæðin
“LjóS” og “Hvað er klukkan”, bæði einkenni-
leg og benda á góðan efniviS.
Þá er þýðing á kvæði Gustafs Fröding,
“BkáldiS Wennerbom”, eftir Magnús Asgeirs-
son, ágætlega úr garði ger, sem hans var von
og vísa, því Magnús þýðir ljóð flestum núlif-
andi íslendingum betur, að því er oss finst.
Höfum vér áður getið ljóðaþýÖinga hans hér
í blaSinu.
Margt er fleira í hefti þessu fræðandi og
vekjandi, sem hér hefir eigi talið verið, eftir
mæta menn og gáfaða.
Hefti þetta af Vöku var oss kærkominn gest-
ur og vér endurtökum hér með þakkir vorar til
útgefendanna, fyrir sendinguna.
Hveitirœkt Canada og
Rússlands.
Prófessor L. W. Lyde, við háskólann í Lund-
únum, sem ferSaSist víða um Rússland síðast-
liðið sumar, fullyrðir, að sá tími sé nú um garS
genginn, er Rússar framleiði hveiti til útflutn-
ings, svo nokkra nemi. Byggir hann álit sitt á
því, að í jafn þéttbygðu landi, þar sem sjötíu
og tvær sálir búi á hverri fermílu, geti ekki hjá
farið, að fyr en síðar muni að því draga, að
þjóSin framleiði eigi meira hveiti, en til notk-
unar heima fyrir, ef hún þá ekki verði til þess
neydd, að afla sér hveitis annars staðar frá.
NokkuS öðru máli, segir prófessorinn aS sé
að gegna með Canada. LandiS sé enn feykilega
strjálbygt, ekki nema tvær eða þrjár sálir á
hverri fermílu. ÞaS sé því sýnt, að Canada
hljóti um langan aldur að skipa öndvegi hvað
hveitiframleiðsluna áhrærir, og flytja út árlega
meira hveiti, en nokkur önnur þjóð.
Prófessor Lyde segist hafa orðið þess var,
bæði á Bretlandi og í öðrum löndum, að ýms-
um stæÖi stuggur af hveitimagni rússnesku
þjóðarinnar, og hugsuðu sem svo, að vel gæti
þannig farið, að Rússar kynnu innan skams,
að ná fullum yfirráðum á hveitimarkaði heims-
ins, og slíkt gæti auðveldlega til þess leitt, að
áhrif þeirra á öðrum sviðum vkjust í svípuSum
hlutföllum. Slíkan ótta telur prófessorinn með
öllu ástæðulausan og á grannhygni bygðan.
Fullyrðir-hann, að Canada muni um ófyrirsjá-
anlegan árafjölda, eiga eftir að hafa á hendi
forystu í hveitiræktinni, og vera heimsins
mesta forðabúr.
Tíu ára tækifæri.
“Enfylgi hún þér einhuga’ in aldraða sveit,
þá ertu vegi til grafar.” Þ. E.
II.
í fyrsta kaflanum mintist eg á unglingarit —
nauðsyn þeirra og vöntun. Eg veit, að allur fjöldi
Vestur-íslendinga er mér þar samdóma — hlýtur að
vera það; getur ekki annað en séð og viðurkent það
með sjálfum sér, að þar hefir Þjóðræknisfélagið
hingað til algerlega brugðist því trausti, sem til
þess var borið; vanrækt þá skyldu, sem á herðum
þess hvíldi.
En þá er að minnast á bóklegu fræðina, sem á
borð hefir verið borin fyrir hina fullorðnu — eg á
við “Tímaritið”. Frágangur þess hið ytra er yfir
höfuð prýðilegur; uppdrættir listamannsins á káp-
unni fagrir og skáldlegir; pappírinn ágætur, — ef til
vill óþarflega dýr; prófarkalestur vel viðunandi,
þótt talsvert finnist þar af prentvillum; en svo er
með öll rit. f stuttu máli er ytri frágangur “Tíma-
ritsins” yfirleitt félaginu og íslendingum til sóma.
En þá er að líta á innihaldið. Það er óneitan-
lega skemtilegt, að setjast til matar við borð með
hreinum og skrautlegum dúkum, fáguðum skeiðum
og hnífum, gljáandi og dýrum diskum; en meira er
það þó vert, að fæðan sé æt og aðgengileg. Það er
ekki nóg, að hún sé kjarngóð, heldur verður hún
einnig að vera sæmilega margbreytt, þannig til-
reidd, að hún sé lystug og Ijúffeng og við hæfi
þeirra, sem eiga að neyta hennar. Þetta er ef til
vill, aðal atriðið í því, að fæðan komi að tilætluðum
notum. Sé það rétt, þegar um líkamlega fæðu er að
ræða, þá á það sannarlega ekki síður við um and-
legu fæðuna. Sama sagan getur verið sögð af
tveimur mönnum og öllu efninu haldið hjá báðum;
en annar getur sagt söguna með lifandi orðum, sem
öllum halda vakandi og öllum eru auðskilin og að-
gengileg; hinn aftur á móti með dauðum setningum,
sem engri vakning veldur, engin áhrif hefir og eng-
um verður til nota. Menn geta sofnað vært og ró-
lega undir ræðum sumra manna; þunglamalegur
stíll í rithætti hefir sömu áhrif á þann, sem reynir
að lesa.
Fjarri sé það mér að halda því fram að alt, sem
“Tímaritið” hefir flutt, sé óaðgengilegt eða óhent-
ugt til vakningar og áhrifa; þar hefir ýmislegt birzt,
sem allir ættu að geta gert sér að góðu. En yfir-
leitt er ritið óalþýðlegt, þunglamalegt, tilbreytinga-
lítið og einhliða. Eg hefi stungið upp á því hvað
eftir annað, að ritstjórnin væri í höndum nefndar,
en ekki eins manns. Sá maður, sem ritinu stjórnar
nú, er ágætlega fær til þess að sumu leyti, en óhæf-
ur að öðru leyti. Dr. Rögnvaldur Pétursson er gáf-
aður maður, lesinn og vel að sér; hann ritar vel um
ýms efni og ritgerðir eftir hann um þau efni, eru
fróðlegar og góðar; en ritháttur hans yfirleitt er
þur og þunglamalegur, og ekki við hæfi hinna ungu.
Þótt hann sjálfur hafi skrifað tiltölulega lítið í
“Tímaritið”, þá hefir hann eðlilega valið í það eftir
sínu höfði; það leynir sér ekki.
Því til sönnunar, að fleirum finnist ritið óað-
gengilegt en mér, má geta þess, að ómögulegt hefir
verið að selja það — varð loksins að grípa til þeirra
ráða, sem í fyrstu voru talin ógjörleg, að gefa ritið
öllum þeim, sem í félagiúu eru, og sárfáir aðrir fást
til að kaupa það.
Annað tímarit, sem hér er gefið út, hefir mikla
útbreiðslu, bæði hér og heima — eg á við “Sögu”; er
það fyrir þá sök, að það rit er margbreytt, alþýðlegt,
fjörugt og skemtilegt.
Eg átti nýlega tal við mann; hann er hér um
bil 24 ára gamall, fæddur og uppalinn hér í Winni-
peg, en talar og les íslenzka tungu fullum fetum.
Hann bað mig að ljá sér íslenzkar bækur eða rit tH
að lesa. Eg færði honum “Tímarit” Þjóðræknisfé-
lagsins. Þegar eg mætti honum næst, fórust honum
orð á þessa leið: “Það er ómögulegt að lesa þetta;
það er alt eitthvað svo erfitt að skilja það. Dæma-
Iaust er íslenzkan eitthvað stirt mál, það er ekkert
líf í henni.” Og þessi ungi maður sagði það blátt
áfram, sem allur fjöldi ungra íslendinga hér vestra
hugsar um þetta rit. “Tímaritið” flytur margar fróð-
legar ritgerðir, en margar þeirra eru þannig úr
garði gerðar, að þær eru ekki lesnar af unga fólkinu,
og þess vegna hafa þeirra- fáir not. Andlega fæðan,
sem þær flytja, væri, ef til vill, undirstöðugóð, ef
hún væri svo lystug, að hennar yrðu full nót. En
því er ekki að heilsa.
Það hefir enga þýðingu að skipa svo fyrir, að
ungir Vestur-íslendingar klæðist stutttreyjum og
sauðskinnsskóm, eða vestur-ííslenzkar meyjar faldi
skaröxinni gömlu, fyrir þá sök, að afar þeirra og
ömmur hafi gert það á íslandi.
Eins og því er varið með búning líkamans —-
fötin, þannig er það einnig með búning hugsananna
— rit og ræðu. Hvorttveggja er breytingum undir-
orpið og nauðugir viljugir verða menn að leggja sig
undir það.
Þjóðræknisfélagið hefir gefið út þetta rit í tíu
ár, og jafnvel nú, á meðan enn þá lifir fjöldi hinna
eldri, sem að heiman fluttu, er útbreiðsla þess svo
lítil, lesendur þess svo fáir, að slíks munu tæpast
dæmi um nokkurt rit, er hér hefir verið gefið út á
íslenzku eins lengi. Hvað mun verða síðar, þegar
“aldraða sveitin” gengur til grafar? Jafnvel þess-
um fáu lesendum hlýtur að fækka ár frá ári, jafnótt
og gamla fólkið fellur úr sögunni. Unga fólkið les
ekki ritið, eins og það nú er; annað hvort er það
dauðadæmt innan skamms, eða það verður að taka
andlegum stakkaskiftum.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Canada framtíðarlandið
Svo mó. heita, að sama regla
gildi í Alberta og hinum fylkjum
sambandsins, að því er útmæl-
ing áhrærir. Var byrjað að mæla
frá landamerkjalínu Bandaríkj-
anna. Hin stærri útmældu svæði,
eru sections eða fermílur af landi,
er taka yfir 640 ekrur. Sérhvert
township, þannig mælt út, inni-
heldur 36 sections, eða 23,00 ekr-
ur. Spildum þeim er sections kall-
ast, er svo aftur skift í fjórðunga,
eða 160 ekra býli.
Héraðsvegir í fylkinu mega á-
gætir kallast, enda hefir verið
til þeirra varið miklu fé, bæði frá
sveita, sambands og fylkisstjórn-
um.
Fylkið saman stendur af borg-
um, bæjum, þorpum og sveitar-
félögum, er hafa sína eigin fram-
kvæmdarstjórn, að því er heima-
málefni áhrærir. Alls eru sex
borgir í fylkinu. Er þeim stjórn-
að af borgarstjóra og bæjarráðs-
mönnum, kjörnum í almennum
kosningum. Þó er stjórnarfyr-
irkomulag borganna sumstaðar
talsvert mismunandi. Sérhverrt
borg er stjórnað samkvæmt lög-
giltri reglugjörð eða grundvallar-
lögum. — Bæjum er stjórnað af
bæjarstjórn og sex fulltrúum, en
þorpunum stýra oddvitar ásamt
þrem kosnum ráðsmönnum. —
Lög þau, eða reglugerðir, sem
bæjum og þorpum ber að hegða
sér eftir, nefnast The Town Act
og The Village Act.
Sveitarfélög eru löggilt af
fylkisstjórn, eða stjórnardeild
þeirri, er með höndum hefir eft-
irlit með héraðsmálefnum. —
Municipal Affairs — samkvæmt
bænarskrá frá kjósendum, er í
bygðarlaginu eiga dvöl. Sveitar-
félagi er stjórnað af sex þar til
kjörnum ráðsmönnum, og er for-
maðurinn nefndur sveitaroddviti.
Sveitarfélög, sem eru að byggj-
ast, en hafa eigi hlotið löggild-
ingu, standa undir beinu eftirliti
fylkisstjórnarinnar.
Eins og í hinum Sléttufylkjun-
um, er að finna í Alberta allar
nútíðar-menningarstofnanir, svo
sem bókasöfn, sjúkrahús, skóla og
kirkjur. Eru barna og unglinga-
skólar í hverju löggiltu bæjar- eða
sveitarfélagi, svo og gagnfræða-
skólar, kennaraskólar, iðnskólar;
enn fremur landbúnaðar og verzl-
unarskólar, er njóta góðs styrks
af opinberu fé.
Barnaskóla mentun er komin á
hátt stig og allir nýir skólar til
sveita, njóta árlega ríflegs styrks
frá stjórninni. Skólahéruð má
stofna, þar sem eigi búa færri en
fjórir fast-búsettir gjaldendur, og
eigi færri en átta börn frá fimm
til átta heimilum. Skylt er öllum
foreldrum að láta börn sín sækja
skóla, þar til þau hafa náð fimtán
ára aldri. Heimilað er og sam-
kvæmt lögum að láta reisa íbúð-
arhús handa kennurum á kostn-
að hins opinbera, þar sem svo
býður við að horfa, og nauðsyn-
legt þykir vera.
Skólahéruðum fer fjölgandi
jafnt og þétt, og er ekkert til
sparað, að koma mentastofnunum
fylkisins í sem allra bezt horf.
Á landbúnaðarskólunum nema
bændaefni vísindalegar og verk-
legar aðferðir í búnaði, en stúlk-
um er kend hússtjórn og heimilis-
vísindi.
Réttur minni hlutans er trygð-
ur með sérskólum, sem þó standa
undir eftirliti fylkisstjórnarinn-
ar, enda verður auk hinna sér-
stöku greina, að kenna þar allar
hinar sömu námsgreinar, sem
kendar eru í skólum þeim, sem
eru fylkiseign.
í borgum og bæjum eru gagn-
fræða og kennaraskólar og í sum-
um þorpum einnig. — Mentamála-
deild fylkisstjórnarinnar hefir að-
al umsjón með skólakerfinu, ann-
ast um að fyrirmælum skólalag-
anna sé stranglega framfylgt. —
Þrír kennaraskólar eru í fylkinu:
í Edmonton, Calgary og Cam-
rose. Verða öll kennaraefni, lög-
um samkvæmt, að ganga á náms-
akeið, þar sem kend eru undir-
stöðu atriði í akuryrkju.
Háskóli í Alberta er í Suður-
Edmonton. Eru þar kendar allar
algengar vísindagreinar, er kraf-
ist er að þeir nemi, er embætti
vilja fá í þjónustu þess opinbera.
í fylkinu eru sex skólar, er það
sérstaka verkefni hafa með hönd-
um, að . veita sveitapiltum og
stúlkum tilsögn 1 grundvallar at-
riðum landbúnaðarins, svo sem
akuryrkju, húsdýrarækt, mjólkur-
meðferð og ostagerð, enn fremur
bókfærslu, er viðkemur heimilis-
haldi. Skólar þessir eru í Ver-
million, Olds, Claresholm, Ray-
mond, Gleichen og Youngstown.
Námsskeið fyrir bændur eru
haldin á ári hverju við landbúnað-
arskólana, og fer aðsókn að þeim
mjög vaxandi.
iSambandsstjórnin hefir fyrir-
myndarbýli að Lacombe, og Leth-
bridge, og nokkrar smærri tií-
raunastöðvar, svo sem þær að
Beaver Lodge, Fort Vermillion,
Grouard og Fort Smith.
Áramóta hugleiðingar
(Framh. frá 1. bls.)
um öll guð í náttúrunni, sem hvað
mest hefir sýnt sig þetta ár.
Við skulum nú athuga aðeins
seinni partinn af þjóðhátíðar versi
eftir guðlega stórskáldið mikla
Matthías: Ó guð vors lands, ó
lands vors guð, vér lofum þitt
heilaga heilaga nafn. "tlr sólkerf-
um himnanna hnýta þér krans,
þínir herskarar tímanna safn. Fyr-
ir þér er einn dagur sem þúsund ár
og þúsund ár dagur ei meir, eitt
eilfSar smáblóm með titrandi tár,
sem tilbiður guð sinn og deyr.
Þetta held eg tæplega að eigi sinn
líka, nema H. P., þó finst mér
Drottins andagift í sál Matthiasar
stigi þarna skör hærra, þar sem
enginn getur lesið það svo að mað-
ur felli ekki tár. Svo er aftur at-
hugavert að heil bók öll eins, með
kraftaverka orðið mikla, eins og
passíusálmarnir taka fram yfir alla
sálma, )x>tt hann sé óviðjafnanleg-
ur eins og þessi.
Heilsufarið er næst, sem hér hef-
ir verið gott þetta hverfandi ár.
Umferðar lasleiki stungið sér nið-
ur hér og þar og ekki verið lengí
svo eg muni, nema í einum af yngri
bændum hér, Jóni Björnssyni, sem
lengi hefir þjáðst af innvortis veiki
i sumar og fyr, því maðurinn er
ókvartgjarn hvað sem fyrir hefir
komið, harður vel, svo lítið bar á
þótt hann væri mikið lasinn. Lækn-
irinn tók hann til Yorkton og gerði
á honum stóran holdskurð, frá
brjósti ofan að læri og hepnaðist
það mikið vel. Hann lá á spítal-
anum á fimtu viku. Sagði læknir-
inn honum að hann mætti ekkert
vinna i vetur. Siðan hann kom
hefir honum ’líðið þolanlega, þó
hefi eg heyrt að sárið væri enn opið
og það svona langt og stórt. Engir
hafa fleiri legiÖ það eg man til.
Hinn io. marz dó merkur maður,
B. D. Westman, eftir nokkuð langa
legu. Hann hélt fyrstur verzlunar-
búð í Churchbridge, sem hann
byrjaði 1887. Mörgum nýbyggj-
unum fátæku reyndist hann vel
með lán, þegar ekkert var fyrir að
gefa. Bjarni sál. var tryggur vin-
Ur þeirra, sem náðu hylli hans.
Einn þeirra, sem þekti manngildí
þeirra, sem lofa og ekki efna, var
fróður um margt, sem almenningi
var óljóst um. Hánn átti ágætis-
konu Ingibjörgu Guðmundsdóttur,
prests að Arnarbæli fyrir austan.
Ingibjörg var og er trygg og einlæg
vinkona þar sem hún tók því, og
reyndist betra að hafa hana með
sér en móti. Láts B. D. W. var
getið í Lögfbergi, að mig minnir.
9. júní dó ungur efnilegur piltur
Björn Bgdar Campbell hér, var
búinn að liggja lengi inni á spítala
í Winnipeg, árangurslaust, engin
batavon, kom svo' út til að deyja.
Það var djúpt sár fyrir móðurina,
sem er ekkja eftir skozkan lögmann,
Mr. Campbell, góður lögmaður og
vænn maður. Ekkjan Sigurbjörg
er dóttir Björns Þorleifssonar og
Þórunnar konu hans, sem búið
hafa hér við notasæl efni, altaf vel
látin í þessari bygð Hann dó fyr-
ir 8 árum síðan. Ekkjan flutti sig
því hingað með 4 ungbörn sín og
keypti hér land og gott hús við foð-
urleifð sína og hefir með þessum 4
nefndu börnum sínum nú eftir hf-
andi 3. einn pilt og tvær stúlkur,
og rosknum manni, sem vinnur
fvrir hana, rekið svo vel búskapinn,
árlega að kvíarnar hafa færst út og
við sem stöndum á sama sviði í bú-
skapnum, verðum alvarlega aS vara
okkur ef skútan hennar á ekki að
skriða framúr. Nokkuð seint 1
júní dó menkismaðurinn Árni Árna-
son í smábænum Chiurchbridge,
honum hefir áður verið vel lýst í
Lögbergi eftir Mr. Björn Þorberg-
son, sem þekti hann manna bezt,
þar sem þeir unnu við Graitt
Growers-verzlun saman í mörg ár
í Churchbridge. Þar áður hafði
hann með syni sínum Brandi, harð-
vörubúð um nokkur ár, giÞur
þýzkri konu. Þau eiga eina stúlku
á lífi, stálpaða, Brandur dáinn fvr-
ir mörgum árum. Ingibjorg er
væn kona, ekkja Árna sál. er ein