Lögberg - 10.01.1929, Blaðsíða 6

BIs. 6.
LÖGBERG FIMTUDAGINN 10. JANÚAR 1929.
KAUPIÐ ÁVALT
LUMBER
hjá
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
Yard: HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN.
Offlce: 6th Floor, Bank of HamlltonOhambera_
Mánadalurinn
EFTIR
JACK LONDON.
I. KAPITULI.
“Heyrirðu til mín Saxon? Þú ættir endi-
lega að koma líka. Hvað er á móti múrurun-
um! Það verða þarna piltar, sem eg þekki og
þú líka. Hljóðfærasveitin spilar alveg yndis-
lega og þú liefir svo dæmalaust gaman af að
dansa.—”
Það var gildvaxin, roskin kona, svo sem
tuttugu fet í burtu, sem truflaði sámtal stúlkn-
anna. Hún sneri við þeim bakinu, en það var
samt auðséð, að eitthvað gekk að henni, og það
eitthvað meira en minna.
Hún hrópaði upp yfir sig og rendi augum
flóttalega um alt þetta stóra, hvítmálaða her-
bergi, er var fult af hálf-rökum þvotti, sem
gufuna lagði upp af þegar margar stúlkur, er
þarna voru að vinnu, keptust við að slétta þvott-
inn með heitum járnunum. Augíiaráð konunn-
ar vrar einna líkast augnaráði villidýrsins, sem
er afkróað og sér sér ekkert færi að komast
undan árásum veiðimannsins. Allar stúlkurn-
ar í kring um hana, sem ekki voru í óða önn við
vinnu sína, litu til hennar, og þeim fipaðist of-
urlítið verkið rétt sem snöggvast, og það leyndi
sér ekki, að sumar þeirra að minsta kosti, fundu
til skaðans sem þær höfðu orðið fyrir út af því
að tapa þannig tíma frá vinnunni, því þær
fengu ekki viss daglaun, heldur fóru launin eft-
ir því, hve miklu þær afköstuðu.
“Egi bjóst við því, að hún mundi fá þetta
aftur. Hélzt þú það ekki líka ? ’ ’ sagði stúlkan,
sem áður var að tala.
“Þetta er reglulega slæmt, með konu á
hennar aldri og í hennar kr.ingumstæðum, ”
svaraði Saxon og hélt áfram vinnu sinni, sem
hún sjáanlega stundaði af kappi, og fórst henni
verkið mjqg vel úr hendi og gekk vel undan.
“Og hún, sem á sjö börn, veslingurinn og
tvö af þeim í betrunarhúsinu,” sagði hin stúlk
an og’ samþykti á þann hátt samúð þá, sem Sax-
on hafði látið í ljós. “En hvað sem þessu líð
ur, þá verður þú að koma til Weasel Park á
morgun. Það er altaf gleðskapur mikill, þegar
múrararnir fara sínar skemtiferðir á sumrin,
reipdráttur, kapphlaup milli þeirra, sem feit-
asíir eru, reglulegur írskur dans og margt
fleira, ogi gólfið í danssalnum er alveg fyrir-
tak. ” .
En gamla konan gerði enn meira ónæði. Hún
misti járnið ofan á léreftstreyju, sem hún var
að slétta, greip í eitt horðið og feldi það um koll
’g svo dró úr henni allan mátt og hún hneig
uiður á gólfið, eins og hálf-tómur poki félli um
koll. Stúlkan, sem næst henni var, greip fyrst
'rnið, til að bjarga treyjunni, sem ]>að stóð á,
•á því að Ibrenna, og svo fór hún að stumra yfir
gömlu konunni. Umsjónarkonan kom ldaup-
andi úr hinum enda herbergisins, og stúlkurnar
allar, jafnvel þær, sem fjarst stóðu, gátu ekki
að því gert að veita þessu eftirtekt og töfðust
enn dálítið frá vinnu sinni.
“Þetta er nóg til að gera út af við mann,”
sagði stúlkan, sem fyrst hafði verið að tala um
skemtiferðina, og setti járnið á grindina, sem
það átti að standa á. “Það er reglulegt hunda
líf, sem við þessar vinnustúlkur verðum að búa
við. Eg get ekki þolað þetta lengur, eg ætla að
hætta.”
“María;” sagði Saxon með áherzlu og setti
líka frá sér járnið og leit á hana alvarlega.
“Nei, eg ætla ekki áð gera það, Saxon. Eg
sagði þetta í hugsunarleysi. Eg sleppi aldrei
stjórn á sjálfri mér. En þetta er ljóti dagur-
inn, það má eg segja þér.”
Gamla konan lá þarna meðvitundarlaus á
gólfinu, en ekki stóð á löngu þangað til tvær
stúlkur, samkvæmt skipun forstöðukonunnaar,
tóku sín um hvorn handlegg á henni og drógu
hana fram að dyrum á þvottahúsinu. Þegar
dyrnar voru opnaðar, heyrðLst hávaði mikill í
vélunum, en það stóð ekki á löngu þangað til
þeim var lokað aftur og konan, sem liðið hafði
yfir, var horfin.
“Þetta er nóg til að gera mann veikan,”
sagði María.
Eftir þetta hélt verkið áfram, eins og vana-
lega og eins og ekkert óvanalegt hefði komið
fvrir. Umsjónarkonan gekk aftur og fram um
herbergið og hafði nákvæmar gætur á öllu og
gaf stúlkunum ilt auga, þegar henni fanst þeim
ekki farast verkið eins vel úr hendi eins og vera
ætti, og talaði þá stundum til þeirra með tölu-
verðum myndugleika. Hinn langi sumardagur
leið til enda, en hitinn þarna inni var samur og
jafn og rafmagnsljósin lýstu út í hvern krók og
kyma.
Þegar klukkan var níu, fóru sumar stúlkurn-
ar heim og höfðu þá lokið því verki, sem fyrir
hendi var, en þá voru nokkrar, sem áttu eitt-
hvað dálítið eftir, er þær þurftu að Ijúka við,
áður en þær mœttu fara. Saxon lauk við sitt
vrerk á undan Maríu og var þá'þegar tilbúin að
fara heim.
“Þetta er laugardagskveld, og önnur vika
liðin,” sagði María. Hún var þreytuleg og
mjög rjóð í andliti af hitanum og erfíðinu. —
“Hvað hefir þú unnið fyrir þessa vikuna, Sax-
on?”
“Tólf dölum og tuttugu og fimm centum,”
svaraði stúlkan og var auðheyrt, að henni fanst
sjálfri að það væri býsna mikið. “Eg hefði
fengið meira, ef það hefði ekki verið fyrir þessa
ólukkans skemdu línsterkýu.”
“Þú hefir gert töluvert betur en eg, það
verð eg að játa,” sagði María. “Og mér þykir
vrænt um, hvað þér hefir gengið vel. Þú ert
mesta dugnaðarstúlka. Eg hefi bara tíu og
hálfan dal og eg hefi orðið að keppast við alla
vikuna, til að vinna fyrir því. Eg sé þig á lest-
inni, sem fer klukkan hálf tíu. Láttu það ekki
bregðast. Við getum slæpst þar dálítið, þang-
að til dansinn byrjar. Það verða margir kunn-
ingjar mínir þarna seinni part dagsins.”
Skamt frá þvottahúsinu og rétt hjá einu
strætisljósinu, sá Saxon hóp af ruddalegum
mönnum. Hún hvatti sporið og eins og ósjálf-
rátt varð svipurinn á andliti hennar töluvert
liarðneskjulegur. Hún heyrði ekki hvað þeir
sögðu, þegar hún gekk fram hjá þeim, en hlát-
urinn, sem þeir ráku upp allir í senn, vöktu hjá
henni bæði gremju og viðbjóð. Hún hélt hik-
laust áfram og það var þegar farið að kólna
æði mikið. Báðu megin við götuna voru raðir
af timburhúsum, sem verkamenn áttu heima í.
Þau voru hvert öðru lík, öll ohrein og illa mál-
uð, svipljót og ógeðsleg á allan hátt.
Það var orðið dimt, en það var engin hætta
á, að hún færi afvega. Hún kannaðist mjög vel
við marrið í hurðinni á girðingunni, þegar hún
lauk henni upp. Hún gekk aftur með húsinu
og það gerði ekkert til þó dimt væri, því af löng-
um vana vissi hún nákvæmlega hvar hún átti
að stíga, þó gangsté^tin væri ekki sem greiðfær-
ust. Hún fór inn í eldhúsið, sem var hálfdimt,
því/ljósið hafði verið gert eins lítið og verða
mátti til að spara gasið. Hún gerði að ljósinu,
svo það gaf sæmilega birtu. Þetta var lítið
herbergi og það var naumast hægt að segja, að
]>að væri mjög ruslulegt, því til þess var ekki
nógu mikið af húsmunum eða öðru. Veggirnir
og loftið var alt upplitað af vatnsgufunni, því
í þessu herbergi var svo að segja daglega þveg-
inn þvottur. Herbergið bar enn ljós merki
jarðskjálftanna, sem gengið höfðu þá um vor-
ið. Gólfið var ójafnt mjög og víða brotið og
framan við' eldavélina hafði þannig verið við
]>að gert, að tekinn hafði verið stór olíudúkur
og flattur út tvofaldur og síðan negldur yfir
götin. Þvottaskál, borð og nokkrir stólar voru
allir þeir húsmunir, sem þarna voru að sjá.
Á borðinu var gatslitinn olíudúkur, og þar
var kveldverður stúlkunnar tilreiddur, en það
voru aðallega baunir, sem orðnar voru kahlar,
og fita einhvers konar var mikil í þeim, sem öll
\rar nú orðin storknuð. Saxon fanst þessi mat-
ur ólystugur og snerti ekki við honum, en
smurði sér eina brauðsneið.
Það var eins og brakaði og hrykti í hverju
tré í húsinu, þegar hurðin að næsta herbergi var
opnuð og Sarah kom fram í eldhúsið. Hún var
óhrein og úfin og áhjggjurnar og önuglyndið
höfðu sett svip sinn óafmáanlega á andlit henn-
ar.
“Svo það ert þú,” sagði hún í stað þess að
heilsa. “Mér var blátt áfram ómögulegt að
halda mathum heitum. Þvílíkt veður! Eg var
nærri köfnuð í hitasvækjunni. Henry litli datt
og skar sig óttalega í vörina. Læknirinn varð
að sauma hana saman í fjórum stöðum.”
Sarah gekk yfir að borðinu og leit á matinn
svo að segja ósnertan, og óx þá óánægjusvip-
urinn á andliti hennar um allan helming.
“Hvað er að baununum? Því borðar þú
ekki?” spurði hún.
“Það er ekkert að þeim, bara—” Saxon
gætti sín og sagði ekki það sem henni bjó í
liuga. “Eg er bara ekki svöng. Það hefir
verið svo fjarskalega heitt í dag. Hitinn var
óttalegur í þvottahúsinu.”
Hún saup á teinu, sem var búið að standa
lengi í bollanum og orðið kalt og þar að auki
svo sterkt og bragðvont, að hún átti mjög erfitt
með að koma því niður, en hún drakk úr bollan-
um samt, svo tengdasystir hennar sá. Svo
þurkaði hún sér um munninn með klútnum sín-
um og stóð upp.
“Eg held bezt sé fvrir mig að fara að hátta,”
sagði hún.
“Það er mikið, að þú skulir ekki fara út til
að dansa einhversstaðar í kveld,” hrevtti Sarah
út úr sér. “Það er annars undarlegt, að þó þú
komir dauðþreytt heim á hverju kveldi, þá get-
ur ])ií ])ó farið og dansað fram eftir öllum
nóttum. ”
Saxon var rétt að því komin að svara held-
ur ónotalega, og þó hún stilti sig sem bezt hún
gat, þá gat hún ekki varist því að segja: “Varst
þú aldrei ung?”
An þess að bíða eftir svari, fór hún rakleiðis
inn í herbergi sitt. sem var út frá eldhúsinu, og
lét aftur hurðina. Það var lítið herbergi, átta
fet á annan veg’nn og tólf á hinn, og hafði jarð-
jarðskjálftinn leikið ])að töluvert illa. Tnni í
því var rvím og stóll, hvorttveggja úr ódýrum
viði, en þar var líka gamaldags, en falleg og
vönduð kommóða. Hana liafði Saxon ]>ekt alla
sína æfi. Hún mundi vel eftir henni frá því hún
var smábarn. Hún vissi, að þessi kommóða
hafði verið með í förinni, þegar fólk hennar
fluttist vestur yfir þvera Ameríku á “sléttu-
skútunni” svo kölluðu. Kommóðan var úr
mahóní við og að öllu hin vandaðasta. Önnur
hliðin var töluvert s kemd og bar þess ljós
merki, að byssukúla hafði lent í henni. Móðir
Saxon hafði sagt henni, að þetta hefði komið
fyrir á leiðinni vestur, því vesturfararnir hefðu
lent í skærum við Indíána á leiðinni, eins og
ekki var ótítt á þeim árum. Einnig hafði hún
sagt henni, -að kommóðan hefði upphaflega
komið frá Englandi, en það var svo langt tíðan,
að jafnvel George Washington hafði ekki verið
fæddur þá.
A veggnum uppi yfir rúminu hékk dálítill
spegill og þar fyrir ofan mynd af ungum mönn-
um og stúlkum. Voru piltarnir heldur kæru-
leysislegir og márgir þeirra höfðu Iagt hand-
leggina utan um mittið á stúlkunum. Lengra
frá voru almanök og alla vega litar myndir,
sem rifnar höfðu verið úr tímaritum. Flestar
voru þær af hestum. Á gaspípunni héngu marg-
ar dansskrár og báru þær með sér, að sú, sem
þær átti, hefði sjaldan setið hjá.
Saxon tók af sér hattinn, en hætti þó við að
liátta og settis niður, og það leit út fyrir, að liún
væri í þungu skapi. En hún hafði ekki setið
nema örstutta stund, þegar hurðin var opnuð
og tengdasystir hennar kom inn.
“'Hvað gengur eiginlega að þér? Ef þú
vildir ekki baunirnar, þá—”
“Nei, nei,” flýtti Saxon sér að segja, “eg
er ’bara þreytt og mér er svo brennandi heitt
á fótunum. Eg er ekki svöng, en eg er bara
uppgefin.”
“Ef þú ættir að líta eftir þessu húsi,” svar-
aði Sarah, “og gera alla þessa eldamensku og
bökun og þvott og leggja þá þig alt, sem eg þarf
að gera, þá held eg þú þættist hafa undan ein-
hverju að. kvarta. Það er ekkert, sem þú hefir
að gera, í samanburði við mig. En bíddu við,
stúlka litla. Bíddu bara við, og við skulum sjá
hvort þú verður ekki nógu heimsk til að gifta
þig, eins og eg, og færð að reyna hvað það er
að vera kona, og þá koma krakkarnir hver af
öðrum og þá verða engir dansar og engir silki-
sokkar og engir fínir skór og sízt mörg pör í
einu. Þú hefir um ekkert að hugsa nema sjálfa
þig og svo þessa slæpingja, sem alt af eru að
gefa þér hýrt auga og segja þér hvað þú sért
lagleg og hvað þú sért vel eygð. Þú ert viss
með að binda þig svo við einhvern þeirra og þá
fer nú af gamanið, og það getur vel verið, að þú
þurfir einhvern tíma að ganga með glóðar-
auga. ’ ’
“Segðu þetta ekki, Sarah,” sagði Saxon.
“Bróðir minn hefir aldrei lagt'hendur á þig, þú
veizt það.”
“Þó það væri nú ekki, enda er hann nú
kjarklítill. Þrátt fyrir alt, þá er hann nú tals-
vert betri heldur en þessi lýður, sem þú ert í
kunningsskap við. Þó hann geti ekki haft ofan
af fyrir sér og sínum skammlaust og látið kon-
unni sinni líða bærilega. ’Hann er miklu betri,
heldur en þessi óþjóðalýður, sem þú ert með.
Engin heiðarleg stúlka vildi nota slíkt fólk til
að þurka af sónum sínum á því, auk heldur
meira. Það er meira en eg skil, að þú skulir
ekki vera farin alveg í hundana, með þeim lifn-
aði, sem þú lifir. Eg veit það, að stúlka, sem á
þrenna skó og hefir þá alla í takinu í einu, hún
hugsar ekki um mikið annað en að láta eftir sér
það sem hana langar til, og hún fær að kenna á
því einhvern tíma, það má eg segja þér. Það
var öðru vísi, þegar eg var að alast upp. Móð-
ir mín hefði aldrei liðið mér að gera það sem þú
gerir. Eg er líka tiss um, að hún hafði rétt
fyrir sér. En nú er alt að fara í einhverja
voðalega vitleysu. Líttu á hvernig bróðir ])inn
hagar sér. Alt af á þessum jafnaðarmanna
fundum og hlustar á alla þessa vitleysu, sem
þar er verið að segja, og svo er hann alt af að
leggja til einhver aukagjöld handa verka-
manna-sam!bandinu, svo þeir hafi eitthvað að *
éta, sem altaf eru í þessum endalausu verkföll-
um. Yæri ekki eitthvað skynsamlegra að brúka
þessa peninga til að kaupa það, sem börnin
þurfa með, og reyna að koma sér vel við þá, sem
hann vinnur fyrir? Fyrir alla þá peninga, sem
hann borgar til verkamanna félaganna, gæti
eg keypt seytján pör af skóm,'ef eg væri nógu
vitlaus til að vilja gera það. Það kemur ein-
hvern tíma að því, að hann verður annað hvort
drepinn eða lendir í tugthúsinu, og hvað eigum
við þá að gera? Hvað verður um mig með
fimm börn, en engar tekjur?”
Hún þagnaði til að ná andanum, en ekki
vegna þess, að hún hefði ekki miklu meira að
segja.
“Viltu ekki fara, Sarah mín, og láta aftur
hurðina?” sagði Saxon eins góðlátlega eins og
hún gat.
Sarah rauk út úr herberginu og skelti hurð- .
inni harkalega á eftir sér. Saxon gat ekki stilt
sig um að gráta, en lengi hevrði liún tengda-
systur sína vera eitthvað að skarka frammi í
eldhúsinu og tala hátt við sjálfa sig.
þeim ekkort til, livort það voru Irar, Þjóðverjar
eða Rússar, eða einhverjir aðrir, sem hér voru
að halda gleðimót, og heldur ekki livort það
voru múrarar, ölgerðarmenn eða slátrarar, sem
fyrir því stóðu. Stúlkurnar komu til að dansa,
og þær voru ávalt meir en velkomnar, meðal
annars vegna þess, að þær borguðu inngangs-
gjaldið eins og aðrir.
Þær gengu til og frá um garðinn, meðan
ekki var mikið um að vera. Þær fóru inn í
danssalinn, og þær dáðust mikið að því, hve
gólfið var prýðis-gott og María klappaði sam-
an lófunum af ánægju og aðdáun yfir því, hve
Saxon dansaði vel.
“Þú ert ágæt,” sagði hún; “en hvað þú ert
í dæmalaust fallegum sokkum!”
Saxon brosti, og þótti lofið gott. Hún rétti
fram annan fótinn, til að láta Maríu sjá fallegu
skóna sína með háu hælunum, og komu þá þess •
ir fallegu öklar og kálfar dæmalaust vel í ljós.
Fallegu, svörtu silkisokkamir, sem kostað
höfðu 50 cents, voru ekki þéttari en svo, að það
mátti sjá rofa fyrir hvítu skinninu í gegn um
þá. Saxon var grönn og ekki há og samsvaraði
sér vel, og hún var eiginlega lagleg stúlka og
kvenleg. Hún var í hvítri, treyju, sem að vísu
var úr heldur ódýru efni, en var vel gerð og fór
vel, og í hálsmálið var næld lagleg brjóstnál.
Yfir treyjunni var hún í þunnum, hekluðum
bol, og náðu ermarnar ekki nema fram í oln-
bogann, en vetlingarnir náðu upp undir oln-
boga og voru þeir laglegir, en óegta, eins og
flest annað, sem hún var í. Nokkrir eðlilega
hrokknir hárlokkar gægðust undan barðinu á
litlum, en snotrum hatti, em huldi ennið hér
um bil.
María horfði á Saxon með reglulegum fögn-
uði og dáðist að lienni. Hún faðmaði hana að
sér og kysti hana, en ekki gat hún varist ]>ví, að
að láta sér finnast, að Saxon væri heldur
eyðslusöm.
“Dæmalaust lízt mér vel á þig,” sagði húu
eftir litla stund. “Ef eg væri karlmaður, þá
gæti eg ekki með nokkru móti án þín verið. Þú
yrðir þá að verða konan mín.”
Þær geng’u til og frá um garðinn og nutu
frelsisins og hreina loftsins, eftir erfiðið og
inniveruna alla vikuna. Þær stóðu lengi og
horfðu á dýrin, og höfðu heil-mikið gaman af
að horfa á hina skrítnu tilburöi sumra þeirra,
sértsaklega apanna. Þegar þær voru orÖnar
]>reyttar á því, fóru þær út í þann hluta garðs-
ins, sem var skógi vaxinn og voru þar víða borð
og bekkir og var þar all-margt fólk, sem þegar
hafði opnaÖ nestiskörfur sínar og var að fá sér
hressingu. Þarna settust stúlkurnar niður í
forsælunni, undir einu trénu, og hvíldu sig.
Höfðu þær báðar góða ástæðu til þess, því þær
höfðu lagt-mikiÖ á sig vikuna áður til að vinna
sér inn sem mesta peninga, og svo vissu þær af
reynslunni, að það var gott að vera óþreyttur,
þegar dansinn byrjaÖi.
“Bert Wanhope kemur áreiðanlega, ” sagði
María. “Hann sagðist ætla að koma með Willa
Roberts, stóra Willa, eins og þeir kalla hann.
Hann er bara stór unglingur, en hann er fjarska
sterkur og harður af sér. Harin er hnefleika-
maður og hefir barist opinberlega, eða þar sem
seldur var aðgangur. Stúlkurnar eru allar vit-
lausar eftir honum. Eg er hrædd við liann.
Hann talar of seint. Mér finst hann eitthvað
líkur stóra bjarndýrinu, sem við vorum að
skoða áðan, sem urraði svo voðalega, rétt eins
og það ætlaÖi að bíta af manni höfuðiö. Hann
leggur nú samt ekki lmefaleik eiginlega fyrir
sig. Hánn keyrir hesta og er í verkamannafé-
laginu. Hann vinnur hjá Corberly og Morri-
son. En hann æfir hnefaleik dálítið í klúbbn-
um. Piltarnir eru flestir hræddir við hann.
Hann er bráðlyndur og honum þykir ekki meira
fyrir að slá mann, heldur en að borða matirin
sinn. Eg er viss um, að þér geÖjast ekki að
honum, en hann dansar ágætlega. Þó hann sé
stór og ]mngur, þá er hann samt liðugur og
fimur. En þú þarft ekkert að dansa við hann.
Hann er heldur' ekkert sár á peningunum sín-
um, ]>að má eg segja þér; en skapið er ótta-
legt.”
Þær töluðu saman um hitt og þetta; en
hvað sem þær fóru að tala um, þá vék María
alt af talinu, aftur og aftur, að Bert Wanhope.
“Eg býst við að ykkur sé býsna vel til vina,”
sagði Saxon.
“Eg skyldi giftast honum strax á morgun,”
sagði María, og það var eins og hún segði þetta
nokkurn veginn ósjálfrátt, eða réði ekki við
hvað hún var að segja, og það kom þykkjusvip
ur á hana. “En hann hefir aldrei beðið mín.
Hann er —” hún hikaði eins og hún væri að
hugsa sig um. “Hann er gallagripur. Varaðu
þig'á honum, ef hann skyldi nokkuð fara að
draga sig eftir þér. En eg skyldi giftast honum
strax á morgun engu að síÖur; öðruvísi fær hann
mig aldrei. ’ ’ Hún þagnaði ofurlitla stund, eins
og hún væri að ná andanum. “Þetta er annars
undarlegur lieimur. Stjörnurnar allar eru
heimar út af fyrir sig, segja þeir. Hvar skyldi
Guð vera? Bert Wanhope segir, að það sé eng-
inn guð til. Er það ekki óttalegt. Sumt, sem
hann segir, er alveg voðalegt! Eg trúi á Guð.
Gerir þú það ekki líka? Hvað heldur þú ann-
ars um guð, Saxon?”
Saxon ypti öxlum og hló.
II. KAPITULI.
Báðar borguðu þær fvrir aðgöngumiða að
listigarðinum, en þó hvor í sínu lagi og báðar
voru þær að hugsa um það sama, þegar þær létu
af hendi sinn hálfa dal. Þær unnu erfiða vinnu
fyrir öllum þeim peningum, sem þær eignuÖust
og þær vissu, hve mikla vinnu þær þurftu af
hendi að inna fyrir' hvern hálfan dal, sem þær
eignuðust. Þetta var svo snemma dags, að það
voru ekki margir komnir enn þá. Þó voru múr-
ararnir að koma smátt og smátt og fjölskyldur-
þeirra og þeir báru stórar karfir fullar af alls-
konar matvælum, og konur ])eirra höfðu með
sér mesta sæg af börnum. Þetta voru hraust-
legir menn og það var auðséð á þeim, að þeir
liöfðu nægilegar tekjur til að láta sér og sínum
líða vel. En með ]>eim voru einstöku gamlir
menn, og gamlar konur, væntanlega afar og
ömmum. Þetta fólk var sæmilega vel til fara,
en það var minna vexti heldur en yngra fólkið
og það var ekki ellin ein, sem gerði það veiklu-
legra, heldur hitt, að einhvern tíma hafði það
orðið að kenna á barðrétti og jafnvel skorti,
})ó það hefði nú nægilegt fyrir sig að leggja.
Flest af þessu gamla fólki var fætt og uppaliÖ
á Irlandi. Vel mátti sjá á svip þessa gamla
fólks, að því var ánægja að horfa á þessa
hraustlegu og myndarlegu afkomendur sína,
sem hefði notið miklu betri æsku heldur en það
sjálft.
Þær María og Saxon tilheyrÖu ekki þessu
fólki. Þær þektu ekkert af því. En það gerÖi