Lögberg - 30.01.1930, Blaðsíða 4

Bls. 4.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 30. JANÚAR 1930.
l.öy:l)crs fíefið út bvern luutudag at The Col
•tmhia Press, Ltd., Cor. Sargent Ave.
og Toronto St.. Winnipeg. Man
' Talsímar: 8« 327 og 8fi 328
Einar P cnsson, Editor
Utanáskrift blaðsins:
The Columbia Pre <s Ltd. Hnx 317?
. Winrt !>*• g \1 a n
. Utanaskrif' 'stjorans '
^ Editor Lögberg, Hov'*' T‘Z. Winnipeg, Vlan
Verð $3.00 um ár;ð torgÍHt tvrirfram
The “LttírhpTí?' • 'UhMsht-d by ‘
Th« Columbia Prpn* Colmnhia
Building:. 695 Sartr^ti' v i»«*« Manitoh«
Lífevrir eramalmenna
A árinu, sem leiS, urðu tuttueru þúsundir
manna oar kvenna í Ontario fvlkí. er náð höfðu
sjötuersaldri. ellistvrk« aðniótandi. Þetta kann
að þykia ærið há tala. en samt er hiín það í raun
oe: veru ekki, er tekið er til’it til íhúafjölda fylk-
isins.
Mesnnþ'Orri þess ni':,'-'T,i)niorne fólVs, er hér
um ræðir, var í rann ”»ni ,í ín'flmi statt. at-
vinnulaust. heilsu'hitnð tnð^i-íiq yíð néin ást-
menni. Oy þótt fiér^”*cim1ornð «n oVl-í hótt. nða
að jafnaði um tuttn<m ónlir á mánnði. þá hefir
það samt til hess loi+t oð veita lióoi ci<+ vl inn í
vondaprar sálir marrrrq, er sVnlfið Vöfðu í
sku£T"-a örvæntino-arinnar oa: allslevsisins.
Alvarleera huo'eandi menn, er komið hafa
auera á raunvaminn-f mannúðaririldi lífevris
handa a’amalmmnum, sem í raun réttri sretur
ekki skoða.st annað on siúlfsöe'ð viðurVonnins:
af hálfn ríkisins fvrir tmlona unnið starf eru
þeffar famir að finna til hess. að a'durstak-
markið sé of hátt, að arv«Viie(rt væri n<r «ann-
Sr.iarnt, að það vrði læVkað úr siötúi niður í sex-
tín oa: fimm ár. kV réttiloo-a á hnð hont að í
fjölda mörgnm tilfellnm sé að finna oortín oo:
fimm ára cramla menn nn- SoVtín f:mm ára
gamlar konur, er að enom lovti oioá Kotri oð-
stöðu í lífinu, en fólk or náð haf? «lötuo-s aldri.
Eins oe: nú havar til hér i landi, er fiöldi
fólks á víð osr dreif um fvlkin. sem komið er
yfir siötuers aldur. er harfnast aðstoðar eða
ellistvrks, en æetur eion nrð:ð olfV<3 aðniótandi,
sökum þess að hað heri'r ekki fullnæed löe:skip-
uðum húsetuskilvrðum. eða dvalið tuttu<m ár í
landinu. Ewn -ren-lnn TT-irðiof aonna’iamt. að
e:en"ið sé með öllu from hi'á slíku fólki. hví
kröfur þess oe: þarfir hlióta að vera hær sömu.
A hinn hósnnn verður veidur oVki fram hjá
þeirri staðreynd vomrið eð hór «e að finna
fjölda fólks. er náð hofir sevtíu r><? fimm ára
aldri. oe- dvalið heflr ailon ainn aldnr f Hanada,
Opf fórnað í háoæ h',óðarlnnar öPnm cfmim Vr"ff.
um. Marerf af hes«m rötVl nr með ölln fóvana,
oe: har að auVi farið oð Voiicm i'W.v noVVur
sanneámi með hvv °ð ró>v Vott0 tót^x farq á
vonarvöl. fremur en v;++ fóiVlð oom aðolnq er
fimm árum eldra? "F’-ki fáum vór aóð hað
Eftir að fólk er komíð nm eða Trrir miðian
aldnr. á það alla iafna naoc+a örðna4 moð að fá
atvinnu. hafi hað oinVvorinm á.atmðnm mist
hana. TTveriar verða aðatanðnr Vosa ho<rarVr>m-
ið er fram að sextrn <vr flmm ára +aVmarVinn?
Eitthvað af hví verðnr aonniloma aiálfhiar<ra,
að minsta kosti nm hn'ð TTTrað TrorðiiT nm Vi+t
fólk’ð. sem ver er áa+a+t moð^ TTrí oVVf að lót+a
því liira æf'kvöldið mt'ttnmi ^ölnm á mán-
uði. eða einhveriu hvmmifkn t
Canada bióðin pæn’r allháar hröfnr til h'fs-
ins. Oe: vfirleitt venðnr Voldnr oVlri annað með
sanni sae:t, en a‘ð húu «é efnalema vyl stödd.
Hver.sveepia ætti há eWi lifevri«korfi hennar
að istanda iafnfætic Vilðo+naðnm s+ofnnnum ann-
ara h.ióða, eða fvllilee’a hað?
Tæpast mun verða m^ð sanni saed. að fiár-
hae:«ástand hrezkn hióðarinnar sé sérleera
^læsileai um hessar mnndir. SM+ldir hær. er
frá, heimsstvriöldinn? a+öfuðu. eru eun æ<rilee:a
miklar. Atvinnulevsi hefir svo hiáð hióðina siö
til átta síðustu árin. að <rorsam1e<ra er einsfakt
í söon hennar. T*rátt fvrir hefta hvr>rttve<»'<ria,
ásamt vmsu öðru. hefl’r stiórnin hro-»Va séð aór
fært að lækka aldurs+ahmark hess fólks. pr elli-
stvrks leitár. úr smKn ómm niðnr í aoV+fn o<y
fimm. Elíkt hið sama er um Þ/rskaland ah
segja.
t Austurríki verða aortú-, n<r f?mm óra <i"iml?r
karlmenn ellistvrka aðniótand'. en konnr fimtfu
og fimm ára. Með helv'sku hióðinni er el.li-
stvrkur hundinn við soxtín osr fimm ára aldur,
jafnt fvrir konur «em haria. 'N’álnræmloora hað
sama eáldir um (bmohoslovakiu. f TTnioruay
ríki er almennur ellistvrkur miðaður við sev-
tíu ár. Nvja Siálaud veitir karlmöunum elli-
styrk við sextíu oe: fimm ára aldur, ,en konum
er þær hafa náð sextuæs aldri.
Um all-laneri áraskmð var ellistvrks takmark
Frakka miðað við sextíu cw fimm ár, en nú hef-
ir það verið lækkað ofan í fimtíu 0" fimm ár.
Flestar munu þióðir hær. er nú hafa nefnd-
ar verið, eie:a fiánha°rsloo>a erfiðara aðstöðu en
þjóðin canadiska, aS minstif kosti um þessar
mundir. Samt sem áSur sýna þær e:amalmenn-
um sínum meira örlæti, en canadiska þjóSin.
Hvorki í þessu, né í nokkru öSru, því er til
sannrar menningar miSar, getur canadiska
þjóSin þjóSin staSiS sig viS aS vera eftirbátur
annara þjóSa.
ÞaS fer nú aS líSa aS þeim tíma, er sam-
bandsþingið í Ottawa tekur til starfa. Tekur
þaS aS sjálfsögSu ógrynni mála til meSferSar,
sem heldur er ekki aS undra, þar sem um jafn
flókinn og margþættann búskap er aS ræSa, sem
þjóSarbúskapinn canadiska., Eitt af möreáh sem
þingiS ætti aS afgreiSa, sammála og hljóSalaust,
er frumvarp til laga um breyting á núgildandi
ellistyrks löggjöf, er færi aldurstakmark styrk-
þega úr sjötíu árum, niSur í sextíu og fimm.
Viðskifti innan brezka
veldisins
Þótt rætt hafi veriS og ritaS all-mikiS í liS-
inni tíS, um aukin viðskifti hinnar canadisku
þjóSar, innan vébanda þeirra þjóðfylkinga, er
• hrezku veldisheildina mynda, þá mun meS full-
um sanni mega segja, að sjaldan, ef þá nokkru
sinni fyr, hafi því máli veriS slíkur gaumur
gefinn, sem nú á sér staS. Ber vafalaust til þess
margt, en þaS þó vitanlega flestu fremur, er
kunnueri varð um ráSstafanir nágranna þjóð-
arinnar sunnan landamæranna, um. hækkaða
tollmúra gegn canadiskum framleiðslutegund-
um.
Undanfarandi ár. hafa það einkum og sér í
lagi verið stjórnmálamennirnir og blöðin, er
látið hafa mál þetta til sín taka, og revnt að
ryS'a því hraut, þótt skiftar hafi oft og einatt
veriS skoðanir um starfsaSferðirnar. Nú
eru það fésýslumenn, bankastjórar og iðjuhöld-
pr- or o-eno-q í hroöfp fylkingar, og hvetja til at-
hafna á þessu sviði.
A nT'T«fstöðnum ársfundi öommerce bankans,
flutti Sir Thomas White, fyrrum fjármálaráS-
vTeri í samhandftatiórninni, ræðu, þar sem hann
lagði á þaS afarmikla áherzlu, hve mikiS væri
undir því komiS, aS leiðandi menn þjóðarinnar,
ftoTn o<r oanad'ska hióðin í heild, léti sér skiljast
mikilvægi þessa máls. Kvaðst hann því hlynt-
ur, að forgöngutollurinn brezki yrði látinn hald-
ast óhrevttur. nema bví aðeins, að breytingarn-
ar miSriSn í há átt. að hann yrði látinn ná til enn
fleiri vörutegunda, en við hefði gengist í lið-
irmi tfS. Fnllvrti ræSumaður, að frá hvaða isjón-
arhól spm «VoSaS væri. sræti ekki annað en gott
e'tt af hví leitt, fvrir hina canadisku þjóð, að
viSskifti henriar við Bretland, og systurþjóð-
imar hrezku, færðu út kvíarnar á sem allra
flestum sviSum. ViS það skapaSist gagnkvæm-
ur góðvilii. er væri verðmætari en svo, aS met-
inn vrði í fliótu brae:Si til peninffa. A svipaða
strengi sló nvveriS í ræðu, Mr. Hemvood, aðal-
fTam>Trmndarstióri Toronto hankans, og er
sh'kt hiS sama aS segia nm marga fleiri for-
prön<mmeun á sviði hankamálanna, aS því er
WaSinu Toronto fílohe segist frá.
Af vfirlvstu áliti beirra tveggja, mikilhæfu
féftvslumanna. er nú hafa nefndir veriS, er sýnt,
eð heir +elia auk'n inuanveldis viðskifti í fylzta
lagi ákiósanleg frá haerfræSilesni sjónarmiði,
eða meS öðmm orðum baS takmark, er stefna
heri aS Mnu heim. er þannig líta á máliS, fara
fiöl<randi jafnt og þétt.
BáSir vöruSu fyrgreindir ræðumenn viS því,
hve háskalegt haS gæti veriS í þessu tilliti, aS
stf.q'a of stór skref í einu. A þessu sviði, sem
öSmm. væri það nauðsynlegt, aS allrar var-
fæmi vrði vætt. Snögsrar brevtingar á farveg-
um viðskiftalífsins. gætu ávalt skoðast tví-
esre,iaS .sverS. JarSveg viðskiftalífsins yrði aS
uudirhúa í fullri uære'ætni, engn síður en allan
annan iarSvev. ef vænta ætti ríknlegra ávaxta.
Sir Thomas kvaðst hafa, enn sem fyr, óbifan-
leeri traust á nvtsemi hins hrezka forgöngutolls,
oa: bióðin canadiska mætti siálfri sér um kenna,
ef hún færði sér ekki hlunnindi hans í nyt, á
sem allra flestum sviSum. Eor<röngutollurinn
hrezki. væri í rann oer vem lvkillinn aS auknum
r>nrhirhnr.++nm viSslrif+asamhöndum, innan
takmarka hin.s hrezka veldis.
Mr. Heuwood kvaSst fvllileva sannfærður
um baS. aS auVuir straumar af brezkn veltufé
hiuo'aS til lauds. eætu ekki haft aunaS en gott
eitt í för meS sér. Sannleiknrinn væri sá. aS
cnnarllakir hor<rarar kvsu. aS öHu öSm iöfnu,
marsrfalt fremnr aS Vaupa. vömr frá Bretlaudi,
eu noVVru eSm laudi. ViS«V'ftin viS “fiöl-
'sVvlduua.” væm he?m sérstaklega .kær. AS
hauVaa+ióriun hafi talaS harna fvrir muuu allra
cauad'sVra horeæra. hlvtur aS siálfsögðu aS
verða ál'tamál Þvf hegar alt kemur til alls,
há er haS í eðli flp«tra. að revna að sitja við
haun eldinn. er hert hreuuur. Enda er hér í
rann o<r vern TU'1rln fremur um hagfræðilegt
efui að ræða. eu tilfiuuingamál.
TMrii hn++q apm her um ræðir. hað er að segja
snuminenn um aukin innanveldis viðskifti, er í
o*’i c-ÍTiiT cTrr. miVilvæcrt np- marghætt. að afar
na'iðavuleeT hlvhnr að teliast, aS ekki sé aS
noinr? hroTrnð Eftir hví sem á málið er litið
frá floiri hh'ðum. verða líkumar meiri um eúftu-
driú<ran áraumr, hegar til framkvæmdanna
Vomnr NáiS snmstarf meðal hinna hrezku
svftturhióSa. getnr vafalanst haft marert gott í
för mpS ftár. en hó hví aS eín.ft. að með hví verSi
ei<ri lö<rð óoðlileg höft á heilbrigS viðskifti viS
aSrar hióðir.
Ræða Mr. Ingaldsonar
Eins og vikið var að í síða^ta blaði, var Mr.
Tugaldson, þingmaSur Gimli kjördæmis í fylk-
isþinginu í Manitoba, til þess valinn af st.jórn-
arflokknum, aS svara hásætisr.eðunni viS opnun
liins nýsetta þings.
Annríkis vegna, fengum vér, því miður, ekki
komiS því viS, aS hlusta á flutning ræSunnar,
en þaS höfum vér eftir greinagóðnm mönnum,
er viðstaddir vom, aS Mr. Ingaldson hefSi flutt
mál sitt meS all-miklum skörungsskap. Um
innihald ræðunnar er oss vel kunnugt, meS því
aS Mr. Ingjaldson hafði sýnt oss þann góðvilja,
að senda oss útdrátt úr henni, eða réttara sagt
meginliðina, áður en hún var flutt.
ÞaS er alla jafna hlutverk þess þingmanns,
er hásætisræðu svarar, aS tína til sérhvaS þaS,
er hugsanlegt er að smeygja megi inn í tekju-
dálk hlutaðeigandi stjómar. Því meira, sem
af slíku fyrirfinst, þess hetra,—þeim mun meiri
og innilegri fögnuður í hópi þingmanna, o<r þá
ekki hvaS sízt í hópi þeirra, er stióminni fvlgja
aS málum, og tileinka sér þar af leiðandi skerf
af lofinu. Enginn nema sá, sem er ákveðinn
og einlægur flokksmaður, fær nokkm sinni aS
svara hásætisræðu.
Eftir þeim gö.gnum, sem vér höfum viS hend-
ina, verður ekki annaS safft, en Mr. Tu<raldson
hafi leyst hlutverk sitt, óaðfinnauleera af heud'.
Mun vel mega segja, aS tænast hafi eitt einasta
atriði fram hiá honum fariS er huesanlest var.
aS telja mætti Mr. Bracken til inntekta. Því
er líka líkt variS meS Bracken-stiómiua som
flestar aðrar stjómir, aS hó hún hafi vifaulem
hina og bessa galla, þá hefir húu jafnframt
ýmsa góða kosti.
Um endurheimt náttúmfríSiuda Manitoha-
fylkis, fór Mr. Ingaldson aS sjálfsögðu nokkr-
um orðum og flutti st.iórninni innilegar ámaS-
aróskir fvrir afrek hennar í því máli. Henni
einni hefði hepnast að ráða þessu langdræe-a
ágreiningsatriSi til lvkta. almenniuej tií óblaud-
innar ánægju. SpáSi Mr. Tngaldson því, aS
er fram liðu stundir, mvndi Manitoba fvlki
margvíslega hlessun hljóta af endurheimt nátt-
úrufríSin^a sinna. Ekki efumst vér um aS Mr.
Tngaldson hafi haft töluvert til síns máls, þótt
hitt sé jafnframt víst, að grundvöllur til sam-
komulags va.r í raun og veru löngu lagður.
Næst mintist Mr. Tngaldson á hiS fyrirhug-
aða demants afmæli Manitoha fvlkis, er til
stæði aS hótíSlegt yrði haldiS þann 15. júlí næ«t-
komandi. En þann dag, verða liðin sextíu ár frá
því. er Manitoba gekk í fvlkjasamhandið. Þótti
ræðumanni, aem rétt og eðlilegt var, þaS eink-
ar vel viS eigandí, aS þanu dag* færi fram opin-
her viðtaka n'áttúrufríSindanna.
Nokkmm orður fór Mr. Ingaldson einnig um
frambyggjalíf íslendiuga í Manitoba, þrant-
seigju þeirra í baráttunni viS drepsóttir, ör-
hirgS og hvers konar örðugleika. Lét ræðn-
maður þess jafnframt getiS. hve nú væri miög
breytt orðið umhorfs í landuáminu viS Winui-
pe.gvatn. til hins betra. Þá mintist og Mr.
Ingaldson Alþingishátíðarinnar, sem haldin
verður á Þingvelli viS Öxará í næstkomandi
júnímánuði og hins menningarlega gildis at-
hurðarins, er hátíðin skal helguð.
Allmiklum tíma varði Mr. Ingaldson til aS
sýna vöxt og viðgang hinna ýmsu samstarfs-
stofnana fvlkisins, og var þaS áreiðanlea:a orð
í tíma talaS. ASallega mintist haun samt hveiti-
samlagsins, rjóma'húsins, Manitoha Co-opera-
tive Dairies, gripasamlagsins, og aliful<ra sam-
lagsins. SannaSi ræSumaðnr meS óvgeiandi rök-
um, hve afarmiklum þroska þessar fiórar sam-
starfsstofnanir hefðu tekiS, á tiltölulega mjög
skömmum títna. Beindi hann hlvium orðum til
stjómarinnar, fyrir vinsamleír afskifti hennar
af samstarfstilraunum fvlkisbúa.
Margt var þaS aS sjálfsögSu fleira, sem Mr.
Ingaldson drap á í ræðu sinni, í sambandi viS
stjórnarhúskapinn í Manitoha, þótt ekki vinn-
ist tími til aS skýra frekar frá því að sinni.
Aukning verzlunarflotans
Af síðustu skýrslum aS dæma, er þaS auS-
sætt, hve mjög hinar ýmsu þjóðir, hafa aukið
verzlunarflota sinn á árinu, sem leiS.
Smálestatal þeirra skipa, er í hópinn hætt-
ust, var eitthvaS um tvær miljónir og tvöhundr-
uð þúsund, og er þaS um sex þundruS og fim-
títt þúsundum meira, en á árinu þar á undan.
Mest var viðbótin á Bretlandi, eða um 54% af
smálestatali hinna nýju verzlunar- og farþega-
skipa. Næst kom Þýzkaland, þá Holland, Frakk-
land, Danmörk og SvíþjóS.
Skipum þeim, er hrenna olíu, fjölgar jafnt
og þétt ár frá ári, og það svo mjög, aS hin, er
kolum brendu, eða þannig voru úthúin, era óð-
fluga að hverfa úr sögunni. Framfarimar á
þessum sviðum sem öðram, eru augljóslega að
verða næsta hraðstígar.
FagnaðarefniS mesta, í sambandi við skipa-
þyggingar árið sem leið, er það, aS herskipa-
bygginga gætti lítið, horið saman við stærð og
tölu þeirra skipa, er smíðuð vom til afnota í
þjönustu friðsattilegs viðskiftalífs.
Canada framtíðarlandið
Verzlunar-samtök meðal bænda
eru alt af að aukast. Aðallega
gangast akuryrkjuskólar og fyrir-
myndarbú stjórnanna fyrir því.
Það er ekki langt síðan að bænd-
ur þurftu víðast hvar að selja af-
urðir búa sinna í bænum næst við
sig, og láta vörurnar, hvort sem
þeim þótti verðið, sem þeim var
boðið, fullnægjandi eða ekki. —
Oft var að líka, að peningar íeng-
ust þá ekki, nema fyrir lítinn part
af því, sem bóndinn hafði að
seljaö Mikið af hveitinu var selt
strax að haustinu, þegar verðið
var lægst, því að eins efnaðri
bændur voru svo stæðir, að þeir
gætu borgað kostnað við uppskeru
o. s. frv. og aðrar skuldir að
haustinu, og geymt svo hveitið
þar til það hækkaði í verði. Hið
sama má segja um aðrar afurðir.
Stundum var það kunnáttuleysi
eða kæruleysi, sem að olli því, að
varan var í lágu verði. T. d. egg
voru send til markaðar, þó þau
væru ekki öll fersk. Það var þá
ekki verið að rekast í því, hvort
þau væru ný eða nokkurra daga
gömul. Verzlunarmenn urðu svo
fyrir tapi, þegar eggin reyndust
ekki eins góð og búist var við.
Þar af leiðandi gáfu þeir aidrei
mjög hátt verð fyrir þau.
Nú er komin breyting á þetta.
Egg eru nú flokkuð og verðið,
sem bóndinn fær, er undir því
komið, hvaða stigi eggin ná, þeg-
ar þau eru skoðuð. Fyrir góð egg
fæst að jafnaði töluvert meira nú
en áður og á sama tíma hafa
bændur lært, að það borgi sig
ekki, að bjóða nema góð egg til
sölu.
í Suður - Manitoba hefir korn-
uppskeran verið léleg undanfarin
ár. Bændur sáu ekki, hvemig
þeir ættu að bæta hag sinn, og
voru sumir sem álitu, að bezt
væri að flytja lengra vestur, þar
sem land væri nýtt og þar sem
uppskeruvon væri betri. En slíkt
heifði haft mikinn kostnað, auk
annara erfiðleika í för með sér.
Þá ráðlögðu búfræðingar þessum
bændum að gefa sig meira við
kvikfjár 0g fuglarækt, en þeir
hefðu gert. Þeir bentu á, að þó
kornið væri ekki gott til mölunar,
gæti það verið hið allra bezta fóð-
ur, og að jafnvel meiri peninga
mætti hafa upp úr því með þessu
móti, en með því að selja það eins
og þeir höfðu gert.
Bændur fóru svo að reyna þetta
og hefir það gefist ágætlega. Það
hefir verið aðal gallinn á búskap
manna í Vesturlandinu, að þes3-
um tíma, að svo margir bændur
hafa gefið sig við kornrækt að-
eins. Það eru ifljótteknir pening-
ar, ef alt gengur vel. En það er
ekki alt af hægt að byggja á því,
að vel gangi.
Bændur I Suður-Manitoba fóru
að rækta fugla — tyrkja og hæns
—mikið meira en áður. Sérfræð-
ingar frá búnaðarskólum og fyr-
irmyndarbúum ferðuðust svo um
á haustin (þeir gera það enn) og
sýndu fólki hvernig bezt væri að
búa fuglana til markaðar. Það
þarf vist lag við þetta, og ef ráð-
leggingum er fylgt, fæst inun
meira fyrir pundið af fuglakjöt-
inu, en ella, og það var sent þang-
að, sem beztur var markaðurinn.
Bændur í hverju héraði um sig
lögðu svo saman og sendu vagn-
hlass (carload)i með járnbraut
austur til stórborganna, eða þang-
að, sem beztur var markaðurinn.
Þetta gafst svo vel, að þessi að-
ferð að búa fuglakjöt til markað-
ar og selja það, er nú notuð víða
í Vesturandinu. Það þurfa að
vera svo margir bændur í hverju
héraði, sem reyna þetta, að hægt
verði að senda vagnhlass þaðan
að haustinu. Þá verður flutn-
ingskostnaðurinn minni.
Til þess að svona hepnist, þarí
bóndinn að rækta fuglategundir,
sem seljast æfinlega vel. Búnað-
arskólar og fyrirmyndarbúin gefa
fullkomnar upplýsingar þessu við-
víkjandi. Það hefir lítinn árang-
ur, þó bóndinn rækti mikið af
fuglum, ef þeir eru úrkynja (það
sem kallað er scrubý eða ómögu-
leg markaðsvara.
Ef lánið er með og ef leitað er
allra upplýsinga, er hægt að hafa
góða peninga upp úr fuglarækt-
inni.
Margt fólk, sem komið hefir
hingað frá Mið-Evrópulöndunum,
hefir það, er kallast smábýli,
og býr vel. Það hefir ekki nema
nokkrar ekrur af landi, en hver
ekra er látin, framleiða alt, sem
mögulegt er. Það iðkar garðrækt,
og sú uppskera bregst sjaldan —
aldrei svo, að eitthvað sé ekki í
aðra hönd. Það hefir tvær eða
þrjár kýr, og svo fugla, vanalega
heldur stóran hóp. Enn fremur
hefir það korn, nógan fóðurbætir
handa skepnunum fyrir veturinn.
Fólki, sem hefir þekkingu á garð-
rækt, vegnar vel á svona bújörð-
um, þó smáar séu.
Inntektirnai: eru auðvitað ekki
eins miklar eins og á stórbúi, en
kostnaðurinn er heldur hvergi
nærri eins mikill. Enn fremur
verður svona blettur^ segjum &—
10 ekrur, ræktaður miklu betur
heldur en þar sem landið er stórt-
Uppskeran verður, og er, tiltölu-
lega meiri. Landið kostar ekki
eins mikið til að byrja með, skatt-
ur er ekki eins hár og, sem sagt,
útgjöld verða öll lægri.
Austur í Ontario fylki eru nú
bændur að minka bújarðir sínar.
Það telst nú að meðal hújörð í
þeim héruðum, sem eru gömul og
þéttbygð, sé um 100 ekrur, og-
bændur þar græða nú meira, e»
meðan þeir höfðu meira land
undir höndum. . Ástæðan er sú,
að nú gefa þeir sig við fleiru en
kornrækt, — hafa mjólkurbú, bý-
flugnarækt, aldinarækt og garð-
rækt.
Það má geta 'þess, að bændur í
Manitoba og Vesturfylkjunum,
eru nýlega farnir að gefa sig a5
býflugnarækt. Var mikið af hun-
angi, er framleitt var í Manltoba,
selt haustið sem leið, og fékst
gott verð fyrir það. Þess verður
ekki langt að bíða, að fleiri
bændur fari að stunda býflugna-
rækt og auka inntektir sínar að
mun, án míkillar fyrirhafnar.
Guðmundur Sturluson
1849—1929.
Foreldrar hans voru Stulrla
Bárðarson og Júdit 'Bjarnadóttir,
er bjuggu í Görðum í Aðalvík í
ísafjarðarsýslu. Þar var Guðmund-
ur fæddur þ. 22. nóv. 1849.
Börn þeirra hjóna, Stuírlu Bárð-
arsonar og konú hans,, voru ellefu
alls. Tvö dóu ung. Til fullorðins
ára komist fjórir synir og fimm
dætur. Hétu bræðurnir Jón, Guð-
mundur, Benedikt og Bjarni. En
systurnar: Lovísa, Margrét, Guíð-
rún, Sigríður og Björg Elízabet.
Þegar Guðimundur flutti vestur
um haf frá íslandi, árið 1887, var
faðir hans dáinn. Sömuleiðis voru
þá og látnir bræður hans tveir,
þeir Jón og Bjarni. Ekki er mér
kunnugt um, hvenær móðir hans
dó, né heldur um þau systkini hans,
er dóu eftir að Guðonundur flutti
af landi burt. En nú eru að eins
tvær systur á lífi, þær Lovísa og
Björg Elízabet, er heima mujnu eiga
á ísafirði. — Ekkert af systkinum
Guðmundar, né nokkuð af nákomnu
ættfólki hans, nema hann einn,
fluttu nokkurn tíma hingað vestur.
Guðmundur lærði trésmíði á fs-
landi og stundaði þá iðn í mörg ár
hér í borg og víðar. Var hann hag-
Ieiksmaður mesti, trúr og röskur.
Þótti hann starfsmaður í bezta
lagi, og varð jafnan vel til með
vinnu. Þegar hann tók að eldast
og þreytast á daglaunavinnunni,
festi hann sér land, ekki all-langt
frá bænum Westbourne, hér í fylki,
og stundaði að einhverju leyti bú-
skapa um nokkurra ára skeið. Síð-
ar flutti hann inn í bæinn West-
boiýme og var þar á nábýli við þau
hjón Sigurð Sðlvason, póstaf-
greiðslumann þar í bænum, og
konu hans, Guðrúnu Pétursdótt-
u(r, er voru aldavinir hans. Aðrir
góðir vinir Guðmundar voru þau
hjón, Böðvar Jónsson og Guðrún
Tómasdóttir, er búa austur af
bænum Langruth. Hjá þeim var
hann vanur að gista, þegar hann
var á ferð þar í bygð. Hér í bæn-
um voru bezti( vinir hans þau
hjón Þorvarður Jónsson og Helga
kona hans, er búa á Harriet St.
Sömuleiðis Pétur J. Thomsen og
Böðvar G. Laxdal, sem nú er
ekkjumaður, og býr að 502 Mary-
land St. í húsi Böðvars lá Guð-
mundur banaleguna, er mun hafa
verið fúll hálf-önnur vika. Stund-
aði hann, með prýði, í banaleg-
unni, Mrs. Guðrún Stefánsdóttir,
frá Enniskoti í Víðidal, er var
| síðari kona Jónasar sál. Einars-
sonar frá Mælifellsá í Skagafirði.
I Var Jónas sá bróðir frú Bjargar,
seinni konu séra Hjörleifs Ein-
arssona, prófasts í Undirfelli í
| Vatnsdal.
Að”ir aldavinir Guðmundar, en
v,o-i" q.fq verið nefndir, voru þau