Lögberg - 23.06.1932, Side 4

Bls. 4.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23. JÚNÍ 1932.
Högtjerg
Gefið flt hvern fimtudag af
THE COLXJMBIA PRES8 L, I M I T E D
695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba.
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 69 5 SARGENT AVE.
WINNIPEG, MAN.
Verð $3.00 um árið—Borgist fyrirfram
The "Lögherg” is printed and published by The Columbia.
Press, Limited, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
PHONES 80 327—86 328
Úrslit fylkiskosninganna
Fylkiskosningamar fóru, í stnttu máli,
þannig, að Liberal-Progressive stjórnin bar
langsamlega hærri hlut. Hefir hún nú mik-
inn meiri hluta þingmanna fram yfir hina
flokkana, og er henni því hægt að ráða úrslit-
um allra mála á þingi. Völdin eru nú alger-
lega í höndum þessa flokks, án gtuðnings frá
öðrum flokkum, en ábyrgðin hvílir líka á
hans herðum.
Fólkið í Manitoba hefir ótvíræðlega sagt
til, hverjir stjórna skuli málefnum þessa
fylkis næstu fjögur eða fimm árin, og á
þeirra herðum hvílir sú mikla ábvrgð, að
gera það eins vel og viturlega og sann-
gjarnlega, eins og bezt má vera. Engum
dylst, að það verk, sem stjórnin á fyrir
höndum, er afar vaxdasamt og erfitt. Allir
góðir og trúir Manitobamenn, hvaða stjóm-
málaflokk, sem þeir kunna að fylgja, óska
þess nú vafalaust af heilum hug, að stjórn-
inni megi auðnast að bæta hinn erfiða hag
almennings í þessu fylki, á allan hátt, sem
í hennar valdi stendur.
Kosningabardaginn var aðallega háður
milli tveggja flokka, stjómarflokksins ann-
ars vegar og íhaldsflokksins hins vegar.
Hinir flokkarnir gátu aldrei gert sér nokkra
von um það, að ná yfirráðum í þetta sinn.
Verkamanna flokkurinn vann dálítið á og
græddi nokkur þingsæti, en má sín lítils engu
að síður. Sá hluti frjálslynda flokksins.
sem ekki vildi samvinnu við stjómina, beið
svo algerlega ósigur í þessum kosningum, að
hann fékk engan kosinn. Ihaldsflokkurinn
gerði vafalaust alt, sem í hans valdi S'tóð, til
að vinna þessar kosningar. En í þess stað
fóra leikar þannig, að hann tapaði stórkost-
lega og hefir nú einum þriðja hluta færri
þingmenn heldur en hann hafi5i fyrir kosn-
ingamar. Sýna kosningarnar mjög ljóslega,
að fylgi íhaldsmanna er afar lítið í Manitoba,
nú sem stendur. Þeir fáu íhaldsmenn, sem
kosningu hlutu, fengu flest-allir mjög lítinn
meiri hluta atkvæða. Þó er ein undantekn-
ing, þar sem er W. Sanford Evans í Winni-
peg, sem var kosinn með miklu meira at-
atkvæðamagni heldur en nokkur anna.r þing-
maður í fylkinu. En sú kosning sannar á
engan hátt styrkleika, eða veikleika, íhalds-
flökksins, ekki einu sinni í Winnipeg, þar
sem hann var kosinn. Hún sannar að eins,
að þessi maður hefir mikið álit og nýtur
mikils trausts hjá samborgurum sínum. Mr.
Evans hefir heldur ekki tilheyrt fhaldsflokkn-
um síðustu árin. Hann hefir sagt skilið við
hann og er óháður íhaldsmaður. öll hans
mörgu atkvæði, yfir þrettán þúsund, geta
því naumast talist íhaldsflokknum í Mani-
toba til beinna inntekta.
Orsakirnar til þess, að íhaldsflokkurinn
tapaði við þessar kosningar, eins stórkost-
lega, eins og raun varð á, era sjálfsagt marg-
ar. Vér gátum þess hér í blaðinu fyrir
nokkru, að ekki væri hægt að líta öðru vísi á
en svo, að ef Manitobafylki kysi íhalds-
stjórn, þá væri fólkið þar með að lýsa vel-
þóknan sinni á sambandsstjórninni. Þannig
munu og flestir hafa litið á málið í raun og
veru. En þeir, sem það vilja gera, munu nú
heldur fáir í Vestur-Canada.
Annað er bardaga aðferðin af hálfu
íhaldsmanna. Henni þarf ekki að lýsa fyrir
íslenzkum kjósendum, hún er kunnug þeim
af íslenzka blaðinu í Winnipeg, sem þann
flokk studdi við kosningarnar.
Sá vilji kjósendanna í Manitoba, að Lib-
eral-Progressive flokkurinn skuli ráða næstu
árin, hefir mjög ljóslega komið franj í þess-
um kosningum. En jafnvel enn ákveðnara
hefir þó sá vilji kjósendanna komið í ljós, að
íhaldsflokkurinn skuli ekki ráða.
Yfirleitt bera kosningamar það með sér,
að kjósendurnir hafi vel gætt stillingar sinn-
ar og skynsemi, en ekki látið leiðast af fag-
urgala og fölskum loforðum.
Kirkjuþingið
Síðan Lögberg kom út síðast, hefir fer-
tugasta og áttunda ársþing Hins evangeliska
lúterska kirkjufélags íslendinga í Vestur-
heimi, haldið verið í Winnipeg. Fólki er full
vorkunn, þó það stytti þetta óttalega langa
nafn, og kalli félagið bara “kirkjufélagið”,
eins og ávalt er gert í daglegu tali. Vér
gerum það líka.
Þingið var sett með hátíðlegri guðsþjón-
ustu í PYrstu lútersku kirkju á fimtudags-
kveldið í vikunni sem leið, 16. júní. Dr. Björn
B. Jónsson stýrði guðsþjónustunni; séra
Haraldur Sigmar prédikaði, en forseti
kirkjufélagsins, séra K. K. Olafson, setti
þingið.
Starfsfundir, tveir á dag, voru haldnir á
föstudaginn og laugardaginn, og sömuleiðis
á mánudaginn. En það er ekki ætluu vor að
skýra hér frá störfum þingsins, nema að
litlu leyti, vegna þess að vér geram ráð fyr-
ir, að gjörðabók þingsins verði birt, eins og
að undanförnu, og sýnist þýðingarlítið að
iaka hið sama upp aftur og aftur, enda er
kirkjuþinginu ekki lokið, þegar þetta ter
skrifað.
A sunnudaginn fóra fram tvær guðsþjón-
ustur í kirkjunni og vora báðar fjölsóttar og
hátíðlegar. Fyrri guðsþjónustan, kl. 11 f. h.,
fór fram á ensku, eins og vanalega í Fyrstu
lútérsku kirkju. Heimapresturinn, Dr.
Björn B. Jónsson, stýrði guðsþjónust-
unni, en séra E. H. Fáfnis prédikaði. Kveld-
guðsþjónustan fór fram á íslenzku. Henni
stýrði séra N. S. Thorlaksson, en séra K. K.
Olafson steig í stólinn. Við þá guðsþjónustu
fór fram prestsvígsla, sem framkvæmd var
af forseta með aðstoð ellefu annara presta.
Sá sem vígður var, er Jóhann Friðriksson,
sem í vor útskrifaðist af lúterskum presta-
skóla í Seat'tle, Wash. Séra Jóhann Bjarna-
son las æfisögu hins unga manns og sömu-
leiðis köllunarbréf til hans frá kirkjufélag-
inu, þar sem hann er kallaður til fjögra
mánaða starfs, sem heimatrúboðsprestur.
Hefir hann tekið þeirri köllun. Séra Jóhann
Friðriksson er efnilegur, ungur maður og
má mikils góðs af honum vænta.
A laugardagskveldið var hinn vanalegi
trúmálafundur þingsins haldinn. Flutji hr.
Jóliann Friðriksson þar aðal ræðuna, en
nokkrir aðrir tóku -til máls.
A mánudagskvedið flutti trúboðinn, séra
S. O. Thorlaksson, erindi um heiðingjatrú-
boð.
En kirkjuþingið hefir ekki verið eintómar
guðsþjóinustur og starfsfundir. Fyrsti lút-
erski söfnuður hefir reynt að gera kirkju-
þingsfólkinu komuna til Winnipeg, eins
þægilega og ánægjulega, eins og kostur hef-
ir verið á. A föstudagskveldið héldu .söng-
flokkar safnaðarins samsöng í kirkjunni.
Tókst hann ágætlega og var öllum hipum
mörgu, sem þar vora viðstaddir, til mikillar
ánægju. A laugardagskveldið, veittu kven-
félög safnaðarins kirkjuþingsfólkinu mjög
rausnarlega máltíð í samkomusal kirkjunn-
ar. Og á sunnudag«kveldið eftir messu,
buðu þau Dr. og Mrs. Björn B. Jónsson öll-
um kirkjuþmgsmönnum og gestum heim til
sín. Var það samkvæmi fjölment mjög og
einstaklega ánægjulegt í alla staði.
Vér verðum að láta hér staðar numið í
þetta sinn, þó þessi grein sé ekki nema hálf-
gerð, eða minna en það. Kirkjuþingið situr
enn, á þriðjudag, en greinin veiður að fara
til prentarans ef hún á að geta komist í
þetta blað. Næst munum vér reyna að segja
nokkuð nánar frá þessu kirkjuþingi.
O, B. Burtness
Grein sú, sem hér fer á eftir, á ensku, hefir
oss borist frá nefnd þeirri, er stóð fvrir hinu
stór-myndarlega hátíðahaldi, sem fram fór
á Mountain fyrir fjórum áram og sem haldið
var til að minnast fimtíu ára afmælis ís-
lenzku bygðarinnar í North Dakota.
Nefnd þessi getur vafalaust, öllum öðrum
fremur talað fyrir munn Islendinga í North
Dakota, og sýnir yfirlýsing sú, sem þér fer
á eftir, því býsna ljóslega, hvaða álit Islend-
ingar þar syðra yfirleitt hafa á Mr. Burt-
ness og hve óblandið traust þeir bera til
hans. Er það ekki undarlegt þó Islendingar
í North Dakota og annars hvar sem er, beri
hlýjan hug til Mr. Burtness fvrir afskifti
hans af Alþingishátíðinni og fyrir hina afar-
myndarlegu og ágætu þátttöku Bandaríkj-
anna í þessum merkis viðburði hinnar ís-
lenzku þjóðar. Er enginn efi á, að Mr. Burt-
ness átti þar meiri hlut að máli, heldur en
nokkur annar einn maður.
Mr. Burtness er Congressmaður fyrir
North Dakota ríkið. Hefir hann reynst hinn
nýtas'ti maður í þeirri stöðu og verðskuldar
langsamlega að vera endurkosinn. Má með
sanngirni vænta þess, að Islendingar í
North Dakota geri alt sem í þeirra valdi
stendur, til þess að Mr. Burtness hljóti út-
nefningu fyrst og fremst, sem þingmanns-
efni og síðar kosningu, þegar þar að kemur.
RESOLUTION OF APPRECIA-
TION AND GRATITUDE
TO HON. 0. B. BURTNESS,
Congressman from North Dakota:
WHEREAS, the members of the
Golden Jubi'lee Committee of Ice-
landic settlement in North Dakota,
and, indeed^ the people of Icelandic
extraction in the State of North
Dakota, are deeply grateful for,
and justly proud of the way in
which the United States of Ame-
rica honored the Icelandic nation.
on the occasion of the Millennial
of the Icelandic Althing in 1930,
by presenting to Iceland a statue
of Leif Ericson, the first discov-
erer of America,
AND, WIHEREAS, this statue is
now being comp'leted and erected
in Iceland on a site selected by the
Icelandic government,
AND, WHEREAS, the afore-
mentioned people are cognizant of
the fact that Honorable 0. B. Burt-
ness, Congressman from North Da-
kota, was instrumental, more than
anyone else, in bringing about the
Act of Congress which authorized
this gift,
AND, WHEREAS, the aforemen-
tioned peop'le realize that Honor-
able 0. B. Burtness expended a
great deal of energy and accom-
plished a large amount of work to
bring this matter to such a suc-
cessful issue, and showed much
tact, diplomacy and ability in con-
nection therewith,
BE IT THEREFORE RESOLVED
that we, members of the Executive
Committee of the Golden Jubilee
of Icelandic settlement in North
Dakota, in meeting assembled, ex-
tend to Honorable 0. B. Burtness
the sincere fratitude and the deep
appreciation of the Golden Jubilee
Committee and the people of Ice-
landic extraction in the State of
North Dakota, for his outstanding
altruism, his untiring energy and
his signal success in connection
with the arrangements for this
gift of our nation to the Icelandic
nation.
Dated at Mountain, North Da-
kota, this 13th day of June, A. D.
1923, on behalf of the Executive
Committee of the Golden Jubilee.
H. SIGMAR,
Chairman.
C. INDRIDASON,
Secretary.
Allir treysta
œfðum
skipstjóra
f síðastliðin 60 ár hefir The Royal Bank of Canada
staðið af sér alla ágjöf, sem af uppskerubresti,
æsingi og ofveltu hafa stafað. Þegar ilt er í sjó er
þeim skipstjóranum bezt treyst, er bezt hefir var-
ist stórsjóunum.
Banki þessi byrjaði með lítil efni, en hefir stöðugt
fært út kvíarnar, unz svo er komið að hann er á
meðal tólf voldugustu banka í heimi. I dag eru 881
útibú þessarar stofnunar, er vinna Canada gagn
bæði utan lands sem innan.
The Royal Bank
of Canada
Höfuðstóll og varasjóður Allar eignir yfir
$74,155,106 $750,000,000
Fróðleg skýrsla
Þar eð íslendingar höfðu ekki verið skrásettir sem sérstakur þjóð-
flokkur í manntalsskýrslum Bandaríkjanna, en taldir með Dönum, fór eg
fram á það í bréfaviðskiftum við Hon. O. B. Burtness, í júní 1929 að
koma því til leiðar að þeir væru taldir sem sérstakur þjóðflokkur i næsta
manntali. Hon. O. B. Burtness fór fram á þetta við Hbn. William M.
Stewart, forstöðumann manntalsdeildar stjórnarinnar í Washington, D.C.
og fékk því til leiðar komið að þeir væru sérskráðir. Nú er þessu verki
lokið, og hefi eg nú fengið fullkomna manntalsskýrslu, sem Hon. O- B.
Burtness sendi mér og munn mörgum þykja fróðlegt að sjá hve vítt
Islendingar eru deifðir yfir öll Bandaríkin.
í þessu sambandi vil eg geta þess að Hbn. O. B, Burtness sækir um
útnefning sem þingmaður í neðri deild þingsins í Wáshington, D.C.
Fjórir aðrir sækja um útnefningu, nefnil. Thomas Hali, U. L. Burdick,
William Lemek og J. H. Sinclair. Þeir tveir sem hæst atkvæði fá ná
útnefningu og verða skrásettir á kjörseðlunum fyrir kosningarnar í
haust.
í þessum kosningum ættu Islendingar að muna eftir því hve mikinn
sóma Hjon. O. B. Burtness hefir sýnt íslandi og íslendingum. Hann kom
því til leiðar að stjórn Bandaríkjanna veitti $50,000 fyrir myndastyttu
af Leyfi Eiríkssyni, sem hún afhenti íslandi á þjóðhátíðinni 1930 og var
hann einn af fulltrúum Bandaríkjanna á þeirri hátíð. Eftir að hafa farið
til Islands og kynst íslenzku þjóðinni, hefir hann aldrei slept tækifæri að
hæla íslenzku þjóðinni og telur hann hana í fremstu röð menningarþjóða
heimsins. Sem þingmaður er hann í miklu áliti hjá embættisbræðrum
sínum, og er án efa sá mikilhæfasti maður sem Norður Dakota ríkið hefir
sent á þing í síðastliðin 25 ár.
Kæru íslendingar. Það er áríðandi að allir greiði atkvæði þann 29.
júni. Borgararétturinn er sá verðmætasti réttur, sem nokkur stjórn getur
veitt manni. Notið þann rétt, bæði menn og konur, vinnið öll aS því að
enginnn atkvæðisbær sitji heima, og munið eftir því að greiða atkvæði
með Hon. O. B. Burtness.
J. J. Erlendson.
Vorvísur
Eftir Guðm. Elíasson.
Vík ég enn á vinafund,
verð að endurnærast.
Ó, þú blíða árdags stund,
yndishnossið kærast.
Leyfðu mér að finna frið
fjarri heimsins prjáli,
ljúfan viður lækjarnið,
laufum prýddi skáli.
Hér af lotning hneigi é!g mig,
hugar bundinn dvala;
ársins drotning, enn við þig
eins og barn ég hjala.
Trú og ást úr augum skín,
er við saman ræðum.
Upp er ljómuð ásýnd þín
árdags geislaslæðum.
Gráta tár um glæstar brár,
glóir á hárið bjarta.
Döggin gárar liljulár;
lauf á bárum skarta.
Blessuð smáu blómin þín,
bernsku sælast gaman:
Örlög þeirra og örlög mín
eru tvinnuð saman.
Litla stund er lánuð bið
lífsins stríð að heyja.
Þegar haustar verðum við
visna fljótt og deyja.
Þín er móður verndin væn
veikt og lágt að styðja.
Heyrðu mína hjartans bæn,
himinborna gyðja.
Léttu öllum lúnum spor,
lindin svala og hreina.
ó, þú blíða, blessað vor!
bótin lífsins meina.
Hér er æfi endar spor,
og aldan fleyið brýtur.
Gef mér allra vona vor,
vor, sem aldrei þrýtur.
POPULATION OF ICELANDIC ORIGIN, FOR THE
UNITED STATES, 1930.
Division and State
UNITED STATES
New England:
Maine ..............
New Hampshire ......
Vermont ............
Massachusetts ......
Rhode Island .......
Connecticut ........
Middle Atlantic:
New York ...........
New Jersey ........
Pennsylvaniia ......
East North Central:
Ohio ...............
Indiana ............
Illinois ...........
Michigan ...........
Wisconsin ..........
West North Central:
Minnesota ..........
Iowa ...............
Missouri ...........
North Dákota .......
South Dakota .......
Nebraska ...........
Kansas .............
South Atlantic:
Delaware ...........
Maryland ...........
District of Columbia.
Vlrginia ............
West Virginia ......
North Carolina .....
South Carolina ......
Georgia..............
Florida ............
East South Central:
Kentucky ............
Tennessee............
Alabama .............
Mississippi ........
West South Central:
Arkansas ...........
Louisiana ...........
Oklahoma ............
Texas ...............
Mountain:
Montana..............
Idaho ...............
Wyoming .............
Colorado ............
New Mexico ..........
Arizona..............
Utah ................
Nevada ..............
Pacific:
Washington ..........
Oregon ..............
California ..........

7,413
4
2
1
107
3
15
188
115
13
17
18
279
86
179
990
30
29
2,269
60
62
12
1
22
12
13
1
1
9
4
6
4
4
4
23
82
44
5
24
2
10
393
20
1,513
157
680
2,764
2
1
61
2
7
114
48
4
6
3
123
32
63
266
9
10
724
15
19
2
1
13
6
7
1
5
1
3
1
1
11
16
12
1
1
4
97
6
741
49
276
4,649
2
2
46
1
8
74
67
9
11
15
156
54
116
724
21
19
1,545
45
43
10
9
6
6
1
4
4
5
1
3
3
12
66
32
4
23
2
6
296
14
772
108
304