Lögberg - 14.12.1933, Blaðsíða 1

PHONE: 86 311
Seven Lines
Rtirrt
foTá
m
iteo

•jsjs**
For
Service
and Satisfaction
46. ARGANGUR WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 14. DES. 1933
Austurríki
Maður sleginn í rot og
rœndur í fyrrinótt
Maður kærði yfir því í gær til
lögreglunnar, að hann hefði í iyrri-
nótt verið sleginn niður og rændur.
Kvaðst hann hafa verið inni á kaffi-
húsinu Aldan og hitt þar tvo menn,
sem hafi boðið honum til sín þar sem
þeir bjuggu á Hverfisgötu 32. Bjóst
hann við að fá einhverjar góðgerðir.
En þegar þær komu ekki, fór hann
að hafa sig til brottferðar. En þá
reis upp annar mannanna, sem hafði
boðið honum og barði hann í höf-
uðið, svo hann féll við og misti við
það meðvitundina.
Þegar hann rpnkaði við sér varð
hann þess var, að 40 krónur, sem
hann hafði haft á sér, voru horfnar.
En eftir þessar viðtökur fékk hann
að fara leiðar sinnar.
Sýnilegt var það á manninum, að
hann hafði veið sleginn hrottalega í
höfuðið.
Yfirheyrslum út af þessu máli
var ekki lokið í gærkveldi, þegar
Nýja dagblaðið hafði tal af lög-
regluvarðstofunni.
Nýja dagblaðið 18. nóv.
Bifreiðarslys
í gær kl. tæplega 12 vildi það til
á gatnamótum Laugavegs og Vita-
stigs, að bifreiðin R.E. 195, sem
kom að innan og piltur, sem kom
á hjóli niður Vitastíginn. rákust þar
á. Eftir sögn bifreiðarstjórans,, sem
heitir Kristján Sigurgeirsson. ók
pilturinn lengst úti á götubrúninni
vinstra megin og framfyrir bifreið-
ina, og i þvt bili beygir bifreiðar-
stjórinn til hægri, þvert yfir götuna
og fór bifreiðin upp á gangstéttina
hinumegin. Pilturinn mun hafa
fylgst með bifreiðinni yfir götuna
og féll í ræsið langs undir bifreið-
ina, en þar sem annað framhjól bif-
reiðarinnar var uppi á gangstéttinni,
varð lengra bil en ella frá bifreið-
inni og að götunni, sem gerði það,
að pilturinn kramdist ekki undir
henni.
Pilturinn misti meðvitundina og
var f luttur á Landsspítalann. Sagði
læknirinn að hann væri hvergi brot-
inn og ekki mjög mikið marinn.
Nokkurt högg hafði hann þó fengið
á höfuðið, sennilega þegar hann féll
á gangstéttarbrúnina.
Piltinum leið eftir vonum þegar
síðast fréttist. ann heitir Jón Jó-
steinsson og býr á Vitastíg 10.
Nýja dagblaðið 18. nóv.
Strœtisvagn veltur út
af Hafnarfjarðar-
veginum
Seint i gærkvöldi frétti blaðið, að
um kl. 7 hefði strætisvagninn nr.
971, sem var á leiðinni frá Hafnar-
firði til Reykjavíkur, oltið út af
veginum, rétt innanvert við Hafn-
arfjarðarhraun, en sunnanvert við
Álftanesveginn. Átta farþegar munu
hafa verið í vagninum.
Eftir þeim fregnum, sem blaðinu
tókst að ná í, hafði enginn farxeg-
anna slasast neitt verulega. Mun
strætisvagninn hafa mætt annari
bifreið og farið of utarlega á veg-
brúnina.
Nýja dagblaðið 18. nóv.
Fálkar vinna frægan sigur
Á síðastliðið mánudagskveld,
vann Fálka hockey-flokkurinn mik-
inn og frægan sigur á keppinautum
sínum, hockey-leikurunum frá Bran-
don.
Stjórnarskifti á íslandi
Þann 16. nóvember síðastlið-
inn beiddist Ásgeir Ásgeirsson,
forsætisráðgjafi, lausnar fyrir
ráðuneyti sitt, og símaði kon-
ungi þegar lausnarbeiðni sína.
Daginn eftir barst honum svar
konungs um að lausnarbeiðnin
væri veitt, en hinu fráfarandi
ráðuneyti jafnframt falið að
fara með völd, þar til ný stjórn
yrði mynduð.
Úr bænum
Þorsteinn Johnson og Gunnlaug-
ur Gunnlaugsson hafa til sölu góð
og ódýr jólatré á horninu á Sher-
brooke St. og Woolseley Ave.
Þann 28. október s. 1., var þeinr
hjónum Mr. og Mrs. Methusalem
Jósefsson að 1765—isth Ave., East
Vancouver, B.C., haldið fjölment
og ánægjulegt samsæti í tilefni af
fjórðungsaldar hjónabandsafmæli
þeirra. Frumkvæði að mannfagn-
aði þessum munu hafa átt þær Mrs.
Reilly, dóttir hr. A. S. Bardal, og
Miss Maria Anderson skólakennari.
Afhenti sú síðarr.efnda silfurbrúð-
hjónunum vandaðar minningargjaf-
ir, og árnaði þeim heilla fyrir hönd
viðstaddra vina. Skemtu gestir sér
við söng og hljóðfæraslátt, auk þess
sem allir nutu ágætra veitinga. Var
samkvæmið einkar ánægjulegt.
Fimtíu ára afmœli lýðveldisins
í dag eru fimtán ár liðin síðan
Austurríki varð lýðveldi. Hér er eigi
rúm til að rekja sögu þess, og er
aðeins unt að vikja að tildrögunum
að stofnun þess. — Það er kunnara
en frá þurfi að segja, að heims-
styrjöldin leiddi til þess að hið mikla
veldi, Austurríki og Ungverjaland,
liðaðist sundur í lok heimsstyrjald-
arinnar (676,060 ferkílóm. og 51,-
390,000 íbúar árið 1910). Austur-
riki er nú 83,857 ferkílómetrar og
íbúatalan liðlega hálf sjöunda mil-
jón. Seinasti utanríkismálaráðherra
Austurríkis og Ungverjalands, An-
drassy, samdi frið við ítali 2. nóv.
1918 og fór því næst frá, en Karl
keisari lét af völdum 10. nóvember.
Þ. 21. okt. s. á. kom saman í Vínar-
borg samkunda þjóðfulltrúa, sem 31.
október tók stjórn landsins í sínar
hendur. Þjóðsamkundan leitaði
samvinnu við Þjóðverja, en Banda-
menn voru því mótfallnir og með
friðarsamningunum i St. Germain
voru núverandi landamæri Austur-
ríkis ákveðip (10. sept. 1919).
Hinsvegar var lýðveldið stofnaS þ.
12. nóv. 1918 og er sá dagur því
merkur í sögu hins nýja Austur-
ríkis.
Undanfarin 15 ár hafa verið
erfiðleikaár í Austurríki. Eins og í
öðrum löndum, sem þátt tóku í
heimsstyrjöldinni, og raunar öllum
löndum, voru afleiðingar styrjald-
arinnar mjög alvarlegar, en óvíða
hefir verið við meiri erfiðleika að
striða en í Austurríki, erfiðleika,
sem eiga rót sína að rekja til
þess hve það bar í ýmsu skarðan
hlut frá borði, er Austurríki og Ung-
verjaland voru bútuð sundur. Fjár-
hagur landsins var lengi hinn erfið-
asti og margskonar ólán steðjaði að,
en á undanförnum árum hefir það
komið skýrt í ljós á margan hátt
að þessi tápmikla, reynda og ment-
aða þjóð hefir stælst við hverja
raun, og nú er svo komið, að betur
horfir um framtíð þjóðarinnar að
ýmsu leyti en nokkuru sinni siSan er
er lýðveldið var stofnað. Hér er
ekki átt við það, að stefnt hefir ver-
ið i áttina til meira einræðis þar i
landi, því að um afleiðingar þess
verður eigi sagt að svo stöddu, held-
ur hitt, að fjárhag og atvinnulífi
þjóðarinnar hefir verið komið i
langtum betra horf, á tiltölulega
kömmum tíma, en menn lengi þorSu
að gera sér vonir um. Ýmsir ágætir
menn hafa unnið þrekvirki á þess-
um skamma tíma, sem liðinn er, síð-
an er lýðveldið var stofnað. svo sem
Miklas, forseti lýðveldisins, Dolfuss
núverandi kanslavi sem á afar mik-
ilvægan þátt í, að fjárhagur ríkis-
ins hefir stórum batnað, og m. fl.
Austurríki hið nýja byggia nálega
einvörðungu þjóðverskir menn eða
6 miljónir. ísland hefir átt því láni
að fagna, að eiga marga ágæta vini
meSal hinnar austurrísku þióðar,
menn, sem hafa látið sér ant um
sóma þjóðar vorrar í hvívetna og
int mikið starf af höndum til þcss
að vekja eftirtekt á íslenzkri menn-
ingu yfirleitt, aðallega sögu þjóðar-
innar og bókmentum. Á sú vinátta
sem vel metnir austurrískir menn og
konur hafa auðsýnt íslendingum,
sinn mikla þátt i, að þeir óska þess
heilhuga, að framtíð Austurríkis
megi sem fegurst verða.
A. Vísir 12. nóv.
Ákjósanleg jólagjöf
Komið er nú hingað til útsölu,
prédikanasafn það, “Guðsríki,”
eftir Dr. Björn B. Jónsson, er
Prestafélag íslands gaf út í sumar
er leið, og getið hefir nýlega verið
um hér í blaðinu. Hefir bók þessi
að makleikum, hlotið lofsamleg um-
mæli merkra rnanna, svo sem pró-
fessor Sigurður P. Sívertsen, Dr.
Richard Becks, séra Árna Sigurðs-
sonar og séra Knúts Arngrimssonar.
Álit þeirra Dr. Becks og séra Árna
á sanngildi þessarar merkilegu bók-
ar, hefir fyrir skömmu birst í Lög-
bergi, og er lesendum þess þar af
leiðandi kunnugt.
I umgetningu um bók þessa í ný-
útkomnum árgangi Prestafélagsrits-
'ins, kemst ptófessor Sigurður P.
Sívertsen meðal annars þannig að
orði: “Þarf ekki að efa, að bók-
inni Verði vel tekið vestra, og að hún
verði þar fjölda manna kærkomin
jólagjöf. En vér vonum, að hún
fái einnig góðar viðtökur hér heima,
þar eð séra Björn er þjóðkunnur
maður vor á meðal. Þeir, sem lesið
hafa “Sameininguna” eða “Lög-
berg,” vita hve ágætur rithöfundur
hann er og prédikari.”
Upplag bókar þessarar er alt í
bandi; meiri hlutinn í skrautbandi.
í skrautbandi kostar hún $1.25, en í
hinu ódýrara $1.00. Útsölu hefir
með höndum hér i bænum, hr. Jónas
Jóhannesson, 675 McDermot Ave.,
auk þess sem hafinn mun að því
undirbúningur, að senda bókina til
útsölumanna i hinum ýmsu nýbygð-
um f jær og nær.
Svo bjart er yfir innihaldi þess-
arar merkis bókar, auk prýðilegs
ytra frágangs, að hún ætti að komast
inn á hvert einasta islenzkt heimili
hér vestra fyrir jól þau, er nú fara
i hönd.
PIANO -FORTE
IN MEMORIAM
Sveinbjarnar tónslcálds Sveinbjörnsson
Jlúsgluggí opinn. Harpa slegin.
Eg hleraði hálft um hálft.
Gekk svo rakleitt. glaður og feginn.
En, guð! ef það fyndi til sjálft!
Svo gekk eg að húsinu hinummegin—
harpan strengjaseiminn dró
eins og fót úr dýi dreginn.
Ó, dauðalag, ó, píanó!
Það er píningarsaga segin
ef söngurinn dottar eða hrín,
að liann er himni hinumegin,
hatramt guðlast og falsað vín.
eins og ljámýs um allan teiginn
órakað lií og klikkað lín,
útlátinn skamfur illa veginn—
ætti að liljóma og skammast sín.
Heyrt hefi eg aðra hörpu syngja
hjartanu gleði, sjúkum traust—
þá heyrði eg tóna himins klingja
heilaga mes.su svikalaust.
Hún mátti sjálfa elli yngja,
eins og balsam á skrælda von,
eins og klukkurnar helgu hringja,
hana átti Sveinbjörn Sveinbjörnsson.
Þann andans jöfur, Æols maka,
orðlaus hlýddi’ eg og starði á hann.
Ilandbragðið sama hvort var staka,
hersöngur, leikur, ást, er brann,
þjóðsöngur, ríma, vikivaka
veizlugleði — þar alt eg fann
og vormorguns hlýju vængjablaka.
Vale! Guð blessi þennan mann.
Svíf þú nú heill um himna bjarta
í hátíð upp á hvern einn dag;
er leikmenn eru að kveina og kvarta,
kveddu ólögin fljótt í lag,
Og njóttu, er býður María’ og Marta
og mótaðu allan söngsins hag
í stvrk og mildi og helgi í hjarta,
að himininn syngi guðabragð.
NÚMER 50
KIRKJAN
Guðsf jónustur t Fyrstu lútersku Jcirkju
sunnudaginn 17. deseniber.
1. Hádegis-guðsþjónusta (ensk) kl. 11 f. h.
Ræðuefni: World’s Conditions at the
Time of Christ’s Birth.
\
2. Síðdegis-guðsþjónusta (íslenzk) kl. 7 e. h.
Almenn altarisganga safnaðarins.
Silfurbrúðkaup
Hinn 20. okt. s. 1. var mannfagn-
aður mikill í samkomuhúsinu viÖ
Brú í Argylebygð. TilefniÖ var að
þá áttu silfurbrúðkaup sitt þau hjón-
in Magnús og Jakobína Nordal.
Hópurinn, sem þarna var þetta kveld
var glöggur vottur vinsælda þeirra,
sem hjónin njóta hjá bygðarfólki al-
ment, því nokkuð á annað hundrað
manns höfðu þarna safnast saman,
enda þótt veður væri slæmt og haust-
að að. Borð eitt mikið hafði verið
sett um samkomuhúsið endilangt, og
á því voru íslenzkir brúðkaupsréttir
en yfir alt bar hin fagra brúðarkaka,
sem vinkonur brúðarinnar höfðu
skreytt og fegrað til heiðurs silfur-
brúðkaupsh j ónunum.
Forseti safnaðarins, Axel Sigmar
skipaði gestum í sæti og sá um að
alt færi sem bezt fram og myndar-
legast.
Þegar alt var til reiðu, og brúð-
gumi hafði verið til sætis leiddur,
var brúðurin leidd inn, ung i annað
sinn og tók sæti sitt við hlið síns
trygga eiginmanns, á meðan tónar
brúðgöngulagsins eftir Lohengrin
fyltu salinn með ljúfleik og gleði.
Hófst síðan brúðkaupsminning
þessi með því að allir sungu brúð--
kaupssálm, en prestur safnaðarins
flutti bæn.
Þegar menn höfðu neytt veiting-
anna sem voru myndarlegar að
vanda hófst skemtiskráin. Sungu
allir hópsöngva. íslenzka, undir
stjórn C. Norman, öðru hvoru á
skemtiskránni, en auk þess skemtu
með tvísöngvum Peters feðgarnir
frá Cypress; einnig var skemt með
upplestri og sólóspili. Til máls tóku
hr. Axel Sigmar, safnaðarforseti, er
þakkaði þeim hjónum sitt mikla
starf og trúverðuga, er þau hafa
unnið og vinna enn þá, í þarfir
safnaðarins, og annars félagsskapar
í bygðinni. Ben. Anderson mælti
sérstaklega til brúðarinnar, mintist
bernskuára hennar og þroskaára, til
þess nú að hún er ein af fremstu
konum bygðarinnar. Þá talaði einn-
ig hr. C. B. Jónsson og mintist langs
samstarfs með Nordals hjónunum,
og ánægjuríkrar samvinnu í svo
mörgu, sveitinni þessari til frama,
sem þau hjón hefðu átt drjúgan þátt
í.
Einnig talaði prestur safnaðarins
til silfurbrúðhjónanna og benti á hve
einstaklingar og heimili geta verið
farvegir Guðs kærleika og um-
hyggju hér í lífi sínu, og á þann hátt
haft ómetanleg áhrif á einstaklinga,
heimili og sveitir í kringum sig;
taldi hann Nordalshjónin hafa
þannig lifað i þessari sveit, og þvi
væri *þetta mót í kveld og þessar
gjafir að verðugu. Afhenti hann
þeim hjónum silfur-blómsturvasa,
með áletran, sem gjöf frá vinun-
um, og í vasanum voru lifandi rósir,
vottur lifandi árnaðaróska til heið-
urshjónanna.
Einnig afhenti hann þeim gjöf frá
nánustu ættingjum; var það pyrex-
skál, stór, í silfur-umgjörð, hin feg-
ursta gjöf. Kvenfélagið gaf silfur-
brúðurinni mikinn blómvönd, sem
skartaði vel á hinu skreytta borði.
Mrs. Nordal er nú foseti kvenfélags-
ins og hefir um mörg undanfarin
ár verið áhrifamikill meðlimur þess.
Allar þessar gjafir og vinahót áttu
Nordalshjónin skilið. Því svo heil-
brigt og heilsteypt hefir starf þeirra
verið. Heimili þeirra stendur í
miðri Brúarbygð, húsagarðurinn all-
ur ber svip risnu og myndarskapar,
og beri gest að garði, eru viðtökurn-
ar höfðinglegar, því myndarskapur-
inn nær til alls innan húss og utan.
Fjöldi skeyta og bréfa bárust silfur*
brúðhjónunum þennan dag frá ætt-
ingjum og vinum, er í f jarlægð voru,
en máttu ekki, sökum vegalengdar,
sækja mótið.
Að lokum var stiginn dans ; skild-
ust síðan allir eftir ánægjuríka stund
með þökk í huga til Nordalshjón-
anna og stoltir af að eiga þau í sín-
um hópi og vonríkir að mætast aft-
ur í gullbrúðkaupi þessara sæmdar-
hjóna.
Slys á Siglufirði
Siglufirði 16. nóv.
Vilhjálmur Sveinsson af Siglu-
firði, ættaður úr Kaupangssveit, reri
í gær einn á báti frá Siglufirði og
hefir ekki komið fram. — Nánari
atvik eru þessi: 1 morgun fanst á
Siglufirði mannlaus smábátur liggj-
andi við akkeri, en færi var úti og
bundið við bátinn. Síðar vitnaðist,
að Vilhjálmur, sem áður var getið
hafði fengið bátinn lánaðan, og ró-
ið á honum einn til fiskjar um kl. 5
í gærdag. Síðan hefir ekki til Vil-
hjálms spurst, og ætla menn. að
hann hafi fallið útbyrðis.
Lögreglan á Siglufirði slæddi í
firðinum í dag. Um kl. 17 í dag
hafði það engan árangur borið.
Nýja dagblaðið 17. nóv.
Ný bók
“Starfsárin” heitir bók, sem ný-
komin er út. Höfundur hennar er
séra Friðrik Friðriksson, en útgef-
andi er bókaverslun Þorsteins Gísla-
sonar. Bók þessari er skift í marga
kafla og undirkafla, og er rúml.
320 bls. að stærð. Rekur þar hinn
helsti æskuleiðtogi íslands æfistarf
sitt, og mun mörgum finnast mikið
um, hvað hann hefir afrekað.
Liberal klúbbur
Nýstofnaður er liberal klúbbur
hér í borginni, sem hafa mun aðset-
ur í Music and Arts byggingunni.
Meðal stofnenda eru Arni Eggerts-
son, Mr. og Mrs. J. W. Lindal og
Joseph Thorson, K.C.