Lögberg - 17.01.1935, Blaðsíða 1
48. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMÍTUDAGINN 17. JANÚAR 1935
NÚMER 3
tH
Messuboð
:< '■ iviessuDOO n.
^FYBSTA LtíT. KIRKJA 1 WINNIPEö"
| - SUNNUDAGINN 20. JAN.
X 1. Hádegismessa (ensk) kl. 11—Annar þatt-
& ur prédikana-kerfisins nýja : “The House
f£ of Prayer.” Búist við mikilli aðsókn.
2. Kvöldmessa (íslenzk) kl. 7—Séra N. S.
% Thorláksson er gestur í borginni og pré-
dikar við guðs])jónustuna þetta kvöld.
vwvct
Alþingi slitið
Þann 23. desember síðastliðinn,
var Alþingi slitið eftir því nœr
þriggja mánaða setu. Síðasta
verk þingsins var það, að kjösa
í eftirgreindar nefndir:
Mentamálaráð: Árni Pálsson,
Kr. Albertsson, Jónas Jónsson,
Barði Guðmundsson, Pálmi Hann-
esson.
Þingvallanefnd: Magnús Guð-
mundsson, Jónas Jónsson, Jón
Báldvinsson.
Landskjörstjórn: Jón Ásbjörns-
soir, Þorst. Þorsteinsson hagst.stj.,
Magnús Sigurðsson, Vilmundur
Jónsson, Ragnar Ólafsson lögfr.
Til vara: Eggert Claessen, Einar
B. Guðmundsson, Gissur Berg-
steinsson, Finnbogi R. Valdimars-
son, Þórólfur Eyjólfsson.
Landsbankanefnd: Magnús Guð-
mundsson, Gísli Sveinsson, Ingvar
Pálmason, Jónas Guðmundsson,
Sveinbjörn Högnason. Til vara:
Pétur Þlalldórsson, Pétur Ottesen,
Bjarni Ásgeirsson, Jón A. Péturs-
son, Gísli Guðmundsson.
Stjórn byggingarsjóðs (ný lög) :
Jakob Möller, Jóbann Ólafsson,
Stefán Jóh. Stefánsson, Þorlákur
Ottesen.
Endurskoðendur byggingarsjóðs
voru kosnir: Jón Þorláksson og
Ágúst Jósefsson.
• Útvarpsráð (ný skipan) : Valtýr
Stefánsson, Sigurður Baldvinsson,
Pétur G. Guðmundsson. Til vara:
Jón Ófeigsson, Hallgrímur Jónas-
son kennari, Guðjón Guðjónsson
kennari.
Stjórn Síldarverksmiðju ríkisins:
Sveinn Benediktsson, Jón Þórðar-
s°n, Páll Þorbjörnsson, Jón Sig-
urðsson. Endurskoðendur voru
kosnir: Hannes Jónsson alþm. og
Sophus Blöndal.
Síldarútvegsnefnd (ný lög) : Sig-
urður Kristjánsson útgerðarmaður,
Siglufirði, Jakob Frímannsson, Ak.
ureyri, Finnur Jónsson. Til vara:
Loftur Bjarnason, Björn Kristjáns-
sJn, Kópaskeri, Jón Jóhannsson
sjómaður, Siglufirði.
Lftirlitsmenn opinberra sjóða
(ný lög);( Jakob Möller, Andrés
yjólfsson, Sigurjón Á. Ólafsson.
Eftirlits-ráð (ný lög). Samkv.
ssum lögum á að skipa þriggja
maiUla ráð til eftirlits með opinber.
Vm rekstri. Ráðunum er skift í 3
^okka:
T- flokkur: Póstur, sími, útvarp
s^''Paútgerð; þar voru kosnir:
igurður Kristjánsson, Sigurvin
-marsson, Sigurður Ólafsson gjald-
er' ^jómannafélagsins.
2. flokkur; Tóbakseinkasala, á-
engisverzlun, viðtkjaverzlun, á-
)ur areinkasala; þessir kosnir:
Jakob Möller, Guðm. Kr. Guð-
mundsson skrifstofustjóri, Guð-
mundur Petursson simritari,—
3- flokkur: Vegamál, vitamál,
husameistari, ríkisprentsmiðjan og
andssmiðjan. Kosnir voru: Ilall-
dor Steinsson, Magnús Stefánsson
vcrslm., Jón Guðlaugsson bilstjóri.
Mbl. 23. des.
þess
GÓÐUR BOSKAPUR
Ekki verður annað sagt, þrátt
fyrir kreppuna, en vel hafi gengið
búskapurinn í Minto-sveitinni hér í
fylkinu. Er sveitarfélag þetta, eitt
af fáum, þannig statt, að það skuld-
ar hvergi grænan túskilding, en á
til góða á banka tuttugu þúsund
dali. Gjaldendur sveitarinnar hafa
ekki verið breytingagjarnir að þvi
er sveitarstjórnina áhrærði, sem
marka má meðal annars af því, að
ýmsir af forráðamönnum hafa átt
sæti í sveitarnefnd urn þrjátíu ára
tímabil, eða freklega það. Minto-
sveit mun eiga innan vébanda sinna
þá fullkomnustu bílvegi, sem fyrir-
finnast í Manitobafvlki.
HORACE CHEVRIER
• LATINN
Síðastliðinn laugardag lézt að
heimili sínu hér í borginni, Mr.
Horace Chevrier, kaupmaður, eftir
langvarandi heilsubilun. Er með
honum genginn grafarveg einn af
ágætustu borgurum þessa bæjarfé-
lags. Rak hann urn langt skeið
verzlun þá á Main Street, er nefnd-
ist .The Blue Store, eða Bláa búðin,
eins og íslendingar alment kölluðu
hana; hafði hann íslendinga löng-
um í þjónustu sinni, svo sem Jakob
heitinn Johnston, og áttu þeir naum-
ast trúrri né ötulli talsmann, en þar
sem hann var. Naut hann jafnan
mikilla viðskifta af hálfu íslend-
inga.
Horace Chevrier var gáfaður
maður og víðsýnn i mannfélagsmáL
um; hann var með allra mælskustu
mönnum og tók áhrifamikinn þátt í
sjtórnmáium sem heitur stuðnings-
maður frjálslyndu stefnunnar; var
hann á ungum aldri kosinn á fylkis-
þing og átti þar sæti í eitt kjörtíma-
bil. Horace Chevrier var mála-
fvlgjumaður mikill og máttu menn
ávalt eiga þess vísa von að hann
væri jafnast þar að hitta, er harð-
astur var bardaginn.
Ur borg og bygð
“EITT AR A ISLANDI”
Gleymið ekki samkomu kvenfé-
lagsins í Fyrstu lútersku kirkju
miðvikudagskvöldið 23. þ. m., kl.
8.15. Hr. Finnur Johnson flytur
erindi: “Eitt ár á íslandi.” Ágæt-
ur söngur. Góðar veitingar. Að-
gangur ókeypis. Samskot.
FRAMBOÐ TIL ÞTNGS
Á afarfjölmennum fundi, sem
haldinn var í Saskatoon þann 14.
þ. m. var Dr. A. MacGillivray
Young útnefndur sem þingmanns-
efni frjálslynda flokksins í Saska-
toon kjördæmi við kosningar þær
til sambandsþings, er nú fara í
hönd. Dr. Young átti sæti á sam-
bandsþingi frá 1925 til 1930.
ÞORRABLÓT / SEATTLE
Öllum íslendingum í Seattle og
grendinni veitist kostur á að mæt-
ast í samkomusal Sambandskirkj-
unnar í Seattle (7706—25th Ave.
N.W.) laugardaginn 26. janúar,
T935> 0& setjast þar að alíslenzkri
máltíð, svo sem hangikjöti, rúllu-
pylsu, slátri, sviðum, skyri og rjóma
o. s. frv. Að lokinni máltið fer
fram fjölbreytt og ágæta skemti-
skrá. Alt þetta kostar aðeins 50C.
Hér býðst ágætt tækifæri til að
endurnýja gamlan kunningsskap og
rifja upp fornhelgar minningar.
ELDSVOÐI f SALTCOATS
Á aðfaranótt mánudagsins, kom
eldur upp í sölubúð M. Shore í
Saltcoats, Sask., er orsakaði $20,000
tjón. Um það leyti er bygging þessi
brann, hlóð niður lognmjöll, er mjög
stuðlaði að því að fvrirbyggja út-
breiðslu eldsins til nærliggjani húsa
Jólakvöld
Eftir Bóðvar frá Hnífsdal.
Það ljómaði logskær stjarna
á loftsins bláu tjöldum,
þá voru hirðir á verði,
það var fyrir nítján öldum.—
I lítilli kofa-kytru
kona sveinbarn ól
og vafði reifa-voðum.
Þá voru hin fyrstu jól.
Þá fæddistu, Hvíti Kristur,
konungur alls hins góða.
Þú komst með nýja kenning
og kærleik til allra þjóða.
Hundruð og þúsundir hreifstu
og hrífur enn—í kveld.
Þú lagðir á lífsins arin
leiftrandi jóla-eld.
Þú svalaðir þyrstum sálum
og syndarann vafðir að hjarta.
Alla, sem leituðu ljóssins,
þú leiddir á vegu bjarta.
Þú sagðir þeim dæmisögur
með sannleikans djörfu raust.
Þú komst í kærleikans nafni,
en krossinn að launum hlaust.
Þú fluttir fagnaðarboðskap,
en fár þína kenningu skildi,
þó eru öll þinna orða
enn þá í fullu gildi,
en enn þá er sömu sögu
að segja—því er ver,
að fordæmi þínu fvlgja
fáir—á jörðu hér.
Komi þitt ríki, Kristur,
konungur himins og jarðar.
Kendu þjóð að þekkja
það, sem mestu varðar.
Gef þú oss hjarta, er hafi
þitt heilaga orð í minnum.
Gef þú oss sorg, ef af sorgum
sjáandi verða kvnnum.
Ljós þinnar eilíf'u ástar,
allan geiminn fylli,—
brúar hnatta 'hylji
heimsendanna milli.
Ó, þig vér þreyttir biðjum.
Á þig vér særðir köllum,
á þig, sem ert mestur manna
og mestur af guðum öllum.
Jón Bjarnason Ladies’ Guild.
j þannig nefnist félagsskapur, sem
Mrs. A. S. Bardal hefir gengist
fvrir að stofna hér í borg, er beldur
fundi sína annan miðvikudag hvers
mánaðar. Tilgangurinn er sá, að
aðstoða skólann á einn eða annan
hátt, eftir því sem, ástæður leyfa
Undirbúningsfundir voru haldnir
á heimili Mrs. R. Marteinsson, 493
Lipton St., 21. nóv. og 9. jan. Á
síðara fundinum var félagið full-
stofnað. Embættiskonur eru:
Heiðursforseti: Mrs. R. Mar-
teinsson, forseti: Mrs. A. S. Bardal,
vara-forseti: Mrs. D. H. Ross,
skrifari: Mrs. C. C. Herald, vara
skrifari: Mrs. G. M. Bjarnason, fé-
hirðir: Mrs. J. G. Snidal, vara-fé-
hirðir: Mrs. H. C. McCaw. Um 25
konur hafa þegar gengið í félagið
og eru það aðallega mæður fyrver
andi eða núverandi nemenda skól-
ans. Þær hafa ákveðið að halda
samkomu í skólanum 15. febrúar.
Einlæg velvild til skólans er hreyíi
aflið í þessu félagi. Menn muni eftir
samkomudeginum.
Prófessor Watson Kirkconnell
flytur erindi um islenzka ljóðagerð
á Agnes Street Labor Hall í kvöld
(fimtudag). Auk þess verða sýnd-
ar myndir frá fslands, sungnir ís-
lenzkir söngvar og dansað á eftir.
Aðgangur 15C. Bæjarráðsmaður
Victor Anderson stýrir samkom-
unni. Verkamannafélagið heldur
skemtisamkomur á hverju fimtu-
dagskvöldi. Þetta kvöld er sérstak-
lega ætlað fyrir íslendinga. Þeir
ættu að fylla húsið.
HENTUG GJÖF
Hermannarit Jóns Sigurðssonar
fclagsins er ein hin hentugasta gjöf,
er hugsast getur. Rit þetta flytur
myndir og æfiágrip um 1300 íslend-
inga, er þátt tóku í heimsstyrjöld-
inni miklu. Ritið er til útsölu hjá
forseta félagsins, Mrs. J. B. Skapta-
son, 378 Maryland St., og hefir ver-
ið fært niður úr $to.oo, er það upp-
haflega kostaði, ofan í $3.00. Það
er í leðurbandi og á hinum vandað-
asta pappír. Félagið hefir gefið
ýmsum háskólum og bókasöfnum
hér í álfu og austanhafs, eintak af
ritinu. Viðurkenningarbréf mörg
fara einkar hlýjum orðum um bók-
ina og telja hana með hinum merk-
ustu og eigulegustu bókum, sem fá-
anlegar eru.
SAMSÆTI
f tilefni af heiðri þeim, og viður-
kenningu, er hr. Sveinn kaupmaður
Thorvaldson í Riverton hefir ný-
lega hlotið, hefir Þjóðræknisfélag-
ið ákveðið að minnast þess viðburð-
Saar-héröðin sameinast
Þýzkalandi á ný
Við atkvceðagreiðslu þá, er fram fór í Saar-dalnum síð-
astliðinn sunnudag, um framtíðar yfirráð þess landsvæðis,
urðu úrslitin þau, að yfir 90 af hundraði greiddra at-
kvæða gengu sameiningu við Þýzkaland í vil
Kjósendur höfðu um þrent að velja: Sameiningu við Þýzka-
land, innlimun í Frakkland, eða þá að hlíta umsjá Þjóðabanda-
lagsins, eins og við hafði gengist síðastliðin 15 ár.
Atkvæði skiftust þannig: Með Þýzkalandi 476,089, með
núverandi stjónarfari 46,618, með Frakklandi 2,093.
Nokkur herafli og lögreglulið frá ýmsum þjóðum, mun enn
verða um hríð á svæði þessu, eða þangað til opinber afhending fer
fram af hálfu Þjóðabandalagsins.
ar með því að gangaSt fyrir sam- ar hún getur framleitt alt það,
sæti, er haldið verður í Fott Garry
hótelinu i Winnipeg þann 24. þ. m.
og hefst klukkan 6.30 e. h.
Konur og karlar, sem þátt vilja
taka í samsæti þessu eru beðin að
gefa sig fram á skrifstofum íslenzku
blaðanna, Lögbergs og Heims-
kringlu, þar sem áskriftarlistar
verða til staðar, og borga þar þátt-
tökugjald, sem er $1.25 fyrir mann.
inn.
Til hægðarauka fyrir Islendinga
,i norðurhluta Nýja íslands verður
einn áskriftarlisti hjá hr. Skúla
Hjörlejifssyni í Riverton og geta
þeir er vilja skrásett sig þar.
Áskriftalistunum verður lokað 19.
janúar næstkomandi og verða því
allir þeir, er þátt vilja taka i sam-
sætinu að vera búnir að skrásetja
sig fyrir þann dag.
Winnipeg 8. janúar 1935.
/. J. Bíldfell, forscti.
ELDUR UPPI / VATNAJÖKLI
Frá Mælifelli í Skagafirði barst
veðurstofunni fregn um það í gær,
að sést hefði bjarmi og blossar i
suður eða suðaustur að sjá úr
Skagafirði. Eldbjarmi sást einnig
frá ýmsum stöðum í austanverðri
Húnavatnssýslu síðdegis í gær kl.
17—18, en ýmsir heyrðu drunur, |
líkt og af skotum í fjarska. — Kl.
17 í gær sáust leiftur frá Raufar-
höfn i hásuðri þaðan að sjá, rétt
vestan við Bláfjall. Voru talin niu
leiftur á 10 mínútum. Eldblossar
sáust frá Grimsstöðum kl. 17.15 í
gær, í stefnu um Herðubreið. Bloss-
ar sáust með 1—3 mín. millibili.—
Frá Þórunúpi í Rangárvallasýslu
sáust eldglæringar í austri.
—Vísir 24. des.
NÝTT IÐNFYRIRTÆKl
Fyrir nokkuru tók hér til starfa
nýtt iðnfyrirtæki, Lakkrísgerð
Reykjavíkjur h.f. Hefir, eins og |
kunnugt er, verið flutt mikið til
landsins af þessari vörutegund, og
verður hiklaust að telja það til fram-
fara, að hafist hefir verið handa um
að stofna til framleiðslu á þessari
vöru innanlands, til þess að geta
fullnægt eftirspurninni, í stað þess
að flytja vöru þessa frá öðrum
löndum. Hefir þegar allmargt manna
fengið atvinnu við lakkrísgerðina,
en varan er fyrir nokkuru komin í
nærri allar verslanir, sem slíkar vör-
ur hafa á boðstólum, og hefir likað
prýðilega, en eftirspurnin hefir far-
ið jafnt og þétt vaxandi. Mikil á-
hersla er lögð á að vandvirkni og
fylsta hreinlætis sé gætt. T. d. er
vert að taka það fram, að manns-
höndin hreyfir ekki vöruna frá þvi
hráefnin fara í vélarnar, þar til hún
er komin í umbúðir. Aðeins fyrsta
flokks nýtísku vélar eru notaðar og
hefir yfirstjórn þeirra á hendi þaul-
vanur maður, og lærður í iðninni,
svo að engin mistök getur verið um
að ræða í þessari framleiðslu. Verk.
smiðjan hefir svo fullkomnar vélar,
er
land okkar þarf af þessari vöru, og
vinnur nú í verksmiðjunni 10
manns.
Framleiðsla Lakkrísgerðar Reykja-
víkur h. f. er fyllilega samkepnisfær
við samskonar vörur erlendar, bæði
að því er verð og gæði snertir.
Vísir 22. des.
KRISTINDÓMURINN 1
RÚSSLANDI
Ríkisforlagið rússneska hefir ný-
lega gefið út bók, er nefnist: “Bar-
áttan gegn trúarbrögðunum sam-
kvæmt fimm ára áætluninni,” og er
þar sagt frá árangrinum af guð-
leysis-baráttunni. Ekki þykir hún
hafa borið þann ávöxt, sem til var
ætlast. Frá því er sagt, að hjá fólk.
inu á sameignarbúunum, sem er alt
í orði kveðnu kommúnistar, verði
vart sterkrar trúhneigðar, meira en
90% af þvi hafi guðræknismyndir á
heimilum sínum og við þær myndir
fari stöðugt fram bænargerðir.
Höf. kannast við það, að enn hafi
ekki tekist að útrýma guðstrúnni úr
rússnesku þjóðarsálinni. Meðal ann-
ars er svo komist að orði í bókinni:
“íhaldsstarfsemin hjá kirkjulýðn-
um er stöðugt að færast i vöxt, alls
staðar sér þess vott, að tilraunir til
þess að hindra sósíalistiska upp-
byggingarstarfið) hepnist, trúar-
brögðin vinna á, en vantrúar-starf-
seminni hrakar að sama skapi.”
Slíkur vitnisburður frá kunnug-
um kommúnista er eftirtektarverð-
ur. Hann staðfestir þá sannreynd,
að trúnni á Guð og kærleikanum til
kirkjunnar verður ekki útrýmt með
ofbeldi.
En ytri kjör safnaðanna eru ekki
glæsileg. Þar sjást nú ekki prestar
i skrautlegum skrúða, heldur klæð-
ast þeir lérefti, vinna og svelta, eins
og aðrir. Og guðsþjónusturnar eru
með öðrum blæ en áður var: söfn-
uðirnir kjósa sér forstöðumenn,
sem fara með bænirnar, lesa úr ritn.
ingunni og taka til altaris. Trúaða
fólkið heldur hópinn í smásöfnuð-
unum í eindrægni, eins og var í
fyrstu kristnu söfnuðunum. Það
biður, biður og vonar. — Kirkja
Rússlands er ekki úr sögunni.
(Heimildir fyrir þessu er blað
danska prestafélagsins, 12. okt.
1934). — Lesb. Mbl. í des. 1934.
Stórfeld fjársvik í Soviet Rússlandi
Rannsókn er nú lokið i málinu
gegn starfsmönnum Sovietsbankans,
og hafa 81 þeirra verið hneptir í
varðhald. Fé það, sem þeir hafa
svikið undan, nemúr mörgum milj-
ónum gull-rúbla. Málssóknin mun
hcfjast eftir nýár, og er talið að
brot nokkurra af hinum ákærðu séu
svo alvarleg, að þeir muni hljóta
líflátsdóm.
/