Lögberg - 11.04.1935, Blaðsíða 5
LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 11. APRIL, 1935
5
Af mynd þessari geta menn gert sér í hugarlund hvernig umhorfs sé á sandroks-
svæöunum í grend viö Denver í Coloradoríkinu. Hefir jurtagróöur viða verið rifinn upp
með rðtum, svo að til horfist um skepnufelli.
Horfur
Nú hnakkrífast blöðin um Bennett og King
Og bændur og stórmenni skipast á þing
AÖ uppræta mann'félags meinin.
Þeir ræða hvort fáninn sé fullkomið tákn,
Hvort fjárhirzlan leyfi eitt strandvarnar bákn,
Hvort Buck skuli stungið i Steininn.
Um nýmæli Roosevelts er ritaÖ og mælt,
Menn rifast um Gerry, en Douglas er hælt,
Því draumur hans dæmist svo fagur.
Af mörgum til Hitlers er hornauga rent,
En hálfvegis vonaö hann fái’ okkur kent
AÖ auðræði öllum sé hagur.
Á útsævi hrakið er stjórnskipið statt;
Þess stýri er brotiÖ, en mastriÖ er flatt
Og súÖin er klofin aÖ kili.
Um vistir i búri er vafalaust nóg,
En vondeyfÖ og sultur á fleytunni þó,
Því víxla mun vanta í bili.
En jafnvel þótt skútan sé skaÖrifin öll
Og skjögri á djúpinu áttlaus og höll,
Hann Bennett á bryggjunni stendur.
ViÖ lekann hann býÖur að bundið sé net,
En bannar að raufin sé minkuð um set
Unz lagst er að lokum við strendur.
“AÖ hirða um stýri j>á stormurinn blæs,
Að stympast um megin við ofbeldi sæs,
Er fásinna einber,” hann innir.
“Ef skipverjar blindandi bera mér traust,
Skal brotunum sint þegar lagst er í naust
Og veðrum og lekanum linnir.”
Á þilfari reiður, en rænulaus, King
Um reksturinn tautar í einskonar hring,
Og stöðugt á bryggjuna blínir.
Hanri ætlar að netið sé aðeins til táls,
Því útstreymi vatnsins það teppi til hálfs,
Og skýrslur til sannana sýnir.
En óbreyttir heiðingjar hugsa nú samt
Að hreyknin of ofstopinn dugi þeim jafnt
Sem loforðin brotnu að baki.
Þeir heimta að lífsbátum létt sé á dröfn,
Og lukkunni falið að komast í höfn
Frá fúnu og sökkvandi flaki.
Þeir vita að komist þeir klakklaust úr mar
Er kunnáttulítið að tilbúa far,
Sem kljúfa má kröppustu sjóa.
En leiðtogi engiryi frá liðinni tíð
Skal látinn þar dæma um mæling og smíÖ,
Því yngri menn eigum við nóga.
En vitrænar skoðanir varða við lög;
Og víðsýnin kannast við hefndir og slög
Og járnhæla herranna hörðu.
Af jámönnum hyltum er heimtað það eitt
Að hindra þau mörgu, er fá siðunum breytt,
Og jafna hvern frömuð við jörðu.
Þeir básúna það, sem er bitlaust og veilt,
En bannfæra alt, sem er róttækt og heilt
Og fleygt hefir tízkunnar trafi.
—Sem deilt væri’ um nauðsynjar druknandi manns,
Og dálítið bjástrað við andardrátt hans,
En honum þó haldið í kafi!
—P. B.
Ungmennaþing í
Winnipeg
K. N. verið hinn ágæti forsöngvari. .
Hér á landi hefir gamanið löngum :
orðið grátt, örvar fyndninnar eitr-
aðar. En í vísum Káins er glettnin
alt af góðlátleg, aldrei kuldi í bros-
inu, heldur hrein gleðin yfir að sýna
hlutina í nýju ljósi gegnum gler-
augu orðanna. í því er hann nálega
óviðjafnanlegur. Hann kann að
prjóna svo við algeng spakmæli, orð-
tök, einstök orð, endingu eða jafn-
vel einstakan bókstaf, að alt verði
sem nýtt eða öfugt við það, sem
öðrum hafði í hug komið. Hann
getur leitt mann öruggan við hönd
sér eftir ruddum þjóðvegi málsins,
þangað til maður óafvitandi hlunk-
ast fram af barði, svo hriktir í
skrokknum—af hlátri, eins og t. d.
þegar hann er að segja frá hjón-
unum:
Þau höfðu hvorki þurt né vott,
þau höfðu bara hátt.
Eða hann ríður alt í einu með ein-
földu bragði svo flókinn orðahnút,
að hárnæma hugsun þárf til að
leysa, svo sem þegar hann flytur
mjólkurmönnum þessa árnaðarósk:
Bresti þá aldrei neitt af neinu,
nema skort á mjólkurleysi!
Og jafnvel þótt hann segi frá með
hversdagslegum orðum í óbreyttri
merkingu, þá er eins og eldur gásk-
ans felist alt af undir. K. N. hefir
i þessum efnum rutt nýjar brautir,
sem óskandi væri að fleiri færu á
eftir honum, enda má þegar sjá á-
hrif hans í sumu, sem ort hefir verið
bæði vestan hafs og austan.”
Réttilega er hér bent á það, að
K. N. hafi lagt drjúgan og frum-'
legan skerf til íslenzkra bókmenta,
rök færð að því, að hann hafi ekki
talað út í bláinn, þegar hann kvað:
En oft og tíðum yrki eg
öðruvísi en hinir.
Jafn réttilega leggur dr. Guðmund-
ur áherslu á það, eins og fleiri, sem
um skáldið hafa ritað, að hann kem-
ur ekki til dyra í kvæðum sínum
með kuldaglott á vörum, heldur skin
honum góðlátleg glettni i augum;
hjá honum er alt af grunt á samúð-
inni, enda er undiraldan í vísum hans
og kvæðum ósjaldan djúp alvara. í
fljótu bragði má svo virðast sem
kímni og samúð séu harla fjar-
skyldar; en nýjustu vísindalegar
skýringar á eðli hjátursins fara í
gagnstæða átt. Vil eg í þvi sam-
bandi vitna í eftirtektarverða rit-
gerð Ragnars E. Kvarans “Um
hlátur” í síðasta hefti “Eimreiðar-
innar” fyrir árið sem leið; en þar
lýsir hann merkilegum skoðunum
dr. William McDougalls, kennara í
sálarfræði við Harvardháskólann,
um uppruna hláturs og áhrif, og
farast meðal annars þannig orð:
“Þær manneskjur eru hláturmild-
astar, sem yfirleitt eru örastar til
samúðar. Hlátur þeirra breytist
skjótt í meðaumkun, ef mistökin eru
alvarleg. Hlátur þeirra særir ekki,
því að oss dylst ekki samúð þeirra,
og vér hlæjum auðveldlega með
þeim. Þær kenna oss að hlæja að
sjálfum oss.” Hinn víðfrægi sálar-
fræðingur dregur einnig athygli að
því, að skáldin hafi í þessu efni
orðið fundvísari á sannleikann held-
ur en heimspekingarnir, því að
Byron sagði fyrir löngu síðan “And
if I laugh at any mortal thing, ’tis
that I may not weep” (hlæi eg að
einhverjum, þá er það til þess að
verjast gráti). Jafn spaklega fórust
Carlyle orð: “True humor springs
not more from the head than the
heart. It is not contempt; its essence
is love” (Sönn kímni á eigi fremur
rætur sínar að rekja til höfuðsins en
hjartans. Hún er ekki fyrirlitning;
kjarni hennar er ást). í
Eg hefi orðið að fara fljótt yfir
sögu, en bersýnilegt er, að kímni
Káins er góðrar ættar, og með henni
hefir hann verið okkur hinn þarf-
asti i kveðskap sínum. Hún hefir
komið okkur til að hlæja oft og
hjartanlega, og þannig hrest okkur
líkamlega og sálarlega, því að hlát-
urinn hvílir menn bæði og fjörgar.
í höndum Káins, eins og annara
snjallra gamanskálda, hefir kímnin
einnig orðið uppeldismeðal, kent
okkur, að sjá hlutina og okkur sjálf
í sannara ljósi. Að síðustu, vegna
þess, hve góðgjörn kímni skáldsins
er jafnaðarlega og nátengd samúð
hans, hefir hún langt frá gert okkur
að verri mönnum og konum. Slíkt
er því skemti- og menningargildi
kimnikveðskapar Káins, að ó-
gleymídu bókmentalegu gildi hans,
sem þegar hefir verið lýst.
Ekki vil eg vinna mér óþökk
skáldsins með þvi, að fara að skipa
honum í englatölu; eins og við hin-
ir, myndi hann kunna illa við sig í
slíkum félagsskap; og mér er ekki
grunlaust um, að likt og öðrum
skáldbróður hans, kynni honum að
þykja “englameyjar alt of saklaus-
ar.” Engu að síður hygg eg, að
Guttormur skáld Guttormsson, hafi
ekki skotið f jarri markinu, er hann
sagði um K. N.:
Þar er merkur, mætur, heill
maður á bak við kvæðin.
Að svo mæltu færi eg góðvini min-
um. gamanskáldinu slynga, hugheil-
ar afmælisi og langlífisóskir i þess-
um ljóðlínum:
“Fæddur til að fækka tárum,”
fáir þú sem lengst að syngja!
Kímni þinnar ljóða-leiftur
létta spor og hugann yngja.
FYLKISÞINGI SLITIÐ
Siðastliðinn laugardag var fylk-
isþinginu í Manitoba slitið af hin-
um nýskipaða fylkisstjóra, Hon. C.
W. Tupper. Mun þetta hafa verið
það friðsamasta þing, er hér hefir
verið háð í háa herrans tíð. Mátti
svo heita að Bracken-stjórnin sigldi
skipi sínu með öllu ágjafalaust þing-
ið á enda.
A síðastliðnu kirkjuþingi var kos-
in nefnd til þess að annast og að-
stoða starf meðal unga fólksins í
kirkjufélagi voru, svo að samein-
ing mætti rikja, meðal hinna ýmsu
félaga nú starfandi, og þroskandi
hugsjónir kristins félagsskapar
mættu eignast yngri sem eldri.
Eitt kveld af hátíðarþinginu næsta
júrií verður tileinkað íslenzkum
æskulýð, en um tíma til sameiningar
unglingafélögum kirkjufélagsins er
þar ekki að ræða. Til þess að ráða
bót á.þessu og ná takmarki okkar—
að starfa saman að áhugamálum
okkar, þá hefir nú unglingaf. Fyrsta
lúterska safnaðar í Winnipeg boðið
að Standa fyrir þingi ungmenna í
samráði við meirihluta milliþinga-
nefndarinnar og hefir nú verið á-
kveðið að þingið standi dagan 24.—
26. maí n.k. í Fyrstu lútersku kirkju
i Winnipeg.
Tilkyfíningar um þátttöku verða
nú sendar öllum hlutaðeigendum og
vonumst við eftir að heilhuga sam-
starf frá öllum styðji okkur að
koma þessu í framkvæmd.
Hvert blað mun færa ykkur nán-
ari fréttir þessu viðvíkjandi. En
öllum spurningum þingi viðvíkjandi
skal beint til Mr. Ásgeir Bardal,
894 Sherbrooke St., Winnipeg, for-
seta ungmenna nefndarinnar.
Áfram æskulýður, ótal takmörk
biða!
E. H. Fáfnis.
ÞINGFBESTUN
Eftir harðar og langar umræður,
tókst sambandsstjórninni að fá
þingi frestað til 20. maí næstkom-
andi. Lagði stjórnin kapp mikið á
þingfrestun til þess að forsætisráð-
gjafa veittist kostur á að sitja há-
tiðahöldin í I^ondon, er hefjast þann
6. maí í tilefni af fjórðungsaldar
ríkisstjórnar afmæli konungs.
SKÓLUM LOKAÐ
Reykjavík 24. marz.
Inflúenza hefir gengið hér i bæn-
um undanfarna daga. Hefir fjöldi
fólks fengið veikina og legið með
háum hita og stundum allþungt
haldið i 3—4 daga. Veikin er þó
ekki álitin hættuleg.
Seinustu dagana fyrir helgina var
veikin orðin allmikið útbreidd með-
al skólafólks og vantaði t. d. á föstu-
daginn einn fimta hluta allra skóla-
barnanna i Austurbæjarskólanum.
Héraðslæknirinn snéri sér því í
gær til heilbrigðisstjórnar og lagði
til, að öllum skólum yrði lokað
vegna þessa kvefsóttarfaraldurs.
Féllst heilbrigðisstjórnin á þær til-
lögur og hefir því verið ákveðið að
öllum skólum i Reykjavík skuli lok-
að fyrst um sinn, nema háskólanum.
—N. dagbl.
Jarðskjálftarnir hafa endurtekið
sig enn á ný í Borgarfirði, á sama
svæði og fyr, en ekki eins snarpir.
Harðir hafa kippirnir orðið í Örn-
ólfsdal i Þverárhlíð. Frá 2. til 18.
marz hafa fallið úr tveir dagar, sem
ekki hefir orðið þar hræringa vart,
eftir því sem bóndinn þar, Guð-
mann Geirsson, skýrir frá.
Veðurblíða er dag eftir dag í
Borgarfirði og jörð viðast alauð i
lágsveitum, en snjóföl á hálsum.
Storma þeirra, sem getið er þessa
síðustu daga í sumum landshlutum,
hefir ekki gætt þar.
Á Akranesi er alment róið dag-
lega. Afli var góður í fyrradag, en
tregari í gær. Línuveiðarinn Hug-
inn lagði á land í fyrra 240 skpd.
Alls er hann búinn að afla um 400
skpd.
Atvinnubótavinna. í gær var
f jölgað um 50 mahns í atvinnubóta-
vinnunni og vinna því 200 menn í
henni næstu viku. Hefir orðið sam-
komulag um það milli ríkisstjórnar-
innar og bæjarins, að ríkið leggi
fram þriðjung til atvinnubótavinn-
unnar þangað til upphæðin er orð-
in 450 þús.k r., en eftir það leggi
ríkið fram 100 þús. kr. móti jöfnu
framlagi frá bænum.
N. dagbl. 22. marz.
Farsóttir og manndauði
í Reykjavík vikuna 10.—16. fe-
brúar (í svigum tölur næstu viku á
undan) : Hálsbólga 94 (75). Kvef-
sótt 84 (77). Kveflungnabólga 2
(2). Barnaveiki 2 (o). Gigtsótt 1
(o). Iðrakvef 4 (14) Inflúensa o
(1). Taksótt o (1). Skarlatssótt
5 (3). Munnangur o (4). Heima-
koma o (3). Hlaupabóla o (1).
Ristill o (2). Mannslát 5 (5).
Vísir 4. marz.
Manitoba Historical Society will
hold a meeting in theatre “B” in
tlie University of Manitoba on April
lyth, at 8.30 p.m. Speaker is Dr.
O. Bjornson. Topic: Iceland to
Lake Winnipeg in the 70’s.
JUAN PRINS ÁSAMT UNNUSTU SINNI
Pr:'nsinn er yngsti sonur hins útlæga Spúnarkonungs, og hefir
ný loki8 sj6li8sforing.1n prófi vi8 Dartmouth College, Prinsessan er af
fornfrægu Bourbon höfSingjakyni, dóttir núverandi prins af Bourbon.
N
Dfí. T. GLEN 11AMILT0N
LATINN
Nýverið lézt á Almenna sjúkra-
húsinu hér í borginni Dr. T. Glen
Hamilton, stórmerkur maður fyrir
margra hluta sakir, 61 árs að aldri.
Dr. Hamilton var gáfumaður og
fjölhæfur mjög. Auk þess, sem
hann þótti árvakur og góður læknir,
gaf hann sig mikið við stjórnmál-
um, sem og rannsóknum á sviði sál-
arfræðinnar. Hann átti sæti á
fylkisþingi þau árin, sem Norris-
stjórnin fór með völd.
Plentqoflmuthinq
'■'W tclat-fresh-
amdibL,
Big Oversize Pðckets
MFAYDENSEEDS
o-'i 3-4C
PER PACKET
PAV S« AN®
McFAYDEN FRÆ KOSTAR LÍTIÐ
EN FRAMLEIÐIR MIKIÐ
Stærri en venjulegir pakkar af Mc-
Fayden fræi—aBeins 3c—4c hver
pví a8 borga 5c og lOc?
Mestu hlunnindin viS McFayden
fræ liggja ekki i lágu verSi, heldur
hinu, a8 hver tegund um sig af
reyndu fyrsta flokks útsæ8i, tryggir
mesta og bezta uppskeru, og sendast
beint heim til ySar en koma ekki frá
umbpSssölu hylkjunum í búSunum.
Fræ er lifandi vera. pvi fyr er
þaS kemur þangaS, sem því skal sáS,
þess betra fyrir þaS sjálft, og þann
er sáir.
KREFJIST DAGSETTRA PAKKA
Hverjum manni ber réttur til að
vita að fræ það, sem hann kaupir
sé lífrænt og nýtt. Með nýtizku á-
höMum kostar þaS ekkert meira, aS
setja dagsetningu A pakkana, þegar
frá þeim er gengiS.
PVl Á EKKI DAGSETNINGIN AÐ
STANDA?
Hin nýja breyting á útsæðislög-
unum krefst ekki dagsetningar á
pökkunum, en viS höfum samt enga
breytingu gert.
KYNNIST ÚTSÆÐI YÐAR
Hver pakki og hver únza af Mc-
Fayden fræi, er dagsett með skýru
letri. McFayden fræ er vísindalega
rannsakaS og fult af lifi; alt prófað
tvisvar. Fyrst rétt eftir kornslátt,
og svo aftur í Dominion Seed Testing
Laboratory.
Væri McFayden Seeds sent I búðir
í umboðssölu pökkum myndum vér
eiga mikið óselt í lok hverrar árs-
tíðar. Ef afganginum væri fleygt,
yrði þar um slíkt tap að ræða. er
hlyti að hafa I för með sér hækkað
verð á útsæði. Ef vér gerðum það
ekki, og sendum það út 1 pökkum
aftur, værum við að selja gamalt
fræ. pessvegna seljum vér aðeins
beint til yðar, og notum ekki um-
boðssöluhylkin; fræ vort er ávalt
nýtt og með því aS kaupa það, eruð
þér að tryggja árangur og spara.
Tiu pakkar af fullri
stærð, frá 5 til 10 centa
virði, fást fyrir 25 cents,
og þér fáið 25 centin til baka með
fyrstu pöntun gegn “refund cou-
pon,” sem hægt er að borga með
næstu pöntun, hún sendist með þessu
safni. Sendið peninga, þó má senda
frímerki. Safn þetta er falleg gjöf;
kostar lítið, en gefur mikla uppskeru.
Pantið garðfræ yðar strax; þér
þurfið þeirra með hvort sem er.
McFayden hefir verið bezta félagið
síðan 1910.
NEW-TESTED SEED
Every Packet Dated
BEETS—Detroit Dark Red. The best
all round Red Beet. Sufficient
seed for 20 ft. of row.
CARROTS—Half Long Chantenay.
The best all round Carrot.
Enough Seed for 40 to 50 ft.
of row.
CUCUMBER—Early Fortune. Pickles
sweet or sour add zest to any
meal. This packet will sow 10
to 12 hills.
LETTUCE—Grand Rapids, Loose
Leaf variety. Cool, crisp, green
lettuce. This paeket will sow 20
to 25 ft. of row.
ONION—Yellow Globe Danvers. A
splendid winter keeper.
ONION—White Portugal. A popular
white onion for cooking or
pickles. Packet will sow 15 or
20 ft. of drill.
PARSNIP—Half Long Guernsey.
Sufficient to sow 40 to 50 ft. of
drill.
RADISH—French Breakfast. Cool,
crisp, quick-growlng variety.
This packet will sow 25 to 30
ft. of drill.
TURNIP—White Summer Table.
Early, quick-growing. Packet
will sow 25 to 30 ft. of drill.
SWEDE TURNIP—Canadian Gem.
Ounce sows 75 ft. of row.
$200°.°CashPiizesS2000~°
í hveiti áætlunar samkepni vorri, er
viðskiftavinir vorir geta tekið þátt i.
Upplýsingar í McFayden Seed List,
sem sendur er með ofangreindu fræ-
sa"ni. eða gegn pöntun.
ÓKEYPIS.—Klippið úr þessa aug-
lýsingu og fáið ókeypis stóran pakka
af fögrum blómum.
Mikill afslnttur til félaaa og er
frá því skýrt i frœskránni.
McFayden Seed Co., Winnipeg