Lögberg - 15.08.1935, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 15. ÁGÚST 1935.
3
átt kom vélin? Véltæknin er ein
grein vísindanna. Á því sviÖi mann-
legra athafna, er höfuðkenningin að
leita sannleikans. Það er sann-
leiksvitundin og tilfinningin fyrir
gildi sannleikans, sem er grundvöll-
ur vísindanna. Þar getur enginn
seilst til svika á nokkurn hátt. Ef
einhver reynir það, er hann þar með
glataður og yfirgefinn af starfs-
bræðrum sínum. En samvinna er
hvergi betri en á sviði vísindanna.
Þar keppa allir að sama marki. Þar
eru allir með einum huga að leita
sannleikans, að rannsaka og opin-
bera leyndardóma náttúrunnar og
eðli þeirra hluta, sem í kringum oss
eru. Þar aðstoða menn hver aðra,
og visindamenn einnar þjóðar að-
stoða vísindamenn annarar þjóðar
við hin mörgu erfiðu og dularfullu
viðfangsefni, er sárt krefjast úr-
lausnar. Svo langt hefir manns-
andinn komist á þessu starfssviði að
undrun og aðdáun sætir. Margar
þjóðir eiga velmegun sína og vel-
gengni aðallega vísindunum að
þakka. Og hver þjóð, sem má sin
nokkuð, styður nú betur en nokkru
sinni áður vísindalegar rannsóknir
á ýmsum sviðum. Canada er ein af
þeim þjóðum, þótt ung sé, sem legg-
ur fram allmikið fé á ári hverju, til
vísindalegra rannsókna. Eitt af
þeim viðfangsefnum, sem vísinda-
menn hennar hafa fengist við í fleiri
ár, er bót við ryði í hveiti og öðrum
korntegundum. Eru sterkar líkur
til að sú bót fáist bráðlega. Heppi.
leg úrlausn á því afar erfiða við-
fangsefni, verður þjóðunum, og
ekki sizt Qanada, verulegt hags-
munahnoss. Svo margt gott og
þarflegt hafa vísindin gefið oss, að
tölu verður vart á komið. Og oss
hættir við að gleyma jafnóðum
þeim aragrúa uppfyndinga, er grípa
beint inn í vort daglega líf og auka
oss þægindi á svo margan hátt.
Vélin, sem svo mikið er rætt og
ritað um, er gjöf visindanna til
mannanna. Hún er eðlilegur ávöxt-
ur af þroskun mannsandans. Manns-
andinn heldur áfram að þroskast,
þrátt fyrir alla heimsku og hjaðn-
ingavíg. Maðurinn verður að halda
áfram hina óendanlegu þróunar-
braut. Það er órjúfanlegt lögmál.
Vélinni verður því ekki útrýmt.
Hún á að umskapa mannlifið; gera
það stritminna, frjálsara, fullkomn.
ara og fegurra. Ófarsæld sú, sem
sumum finst að vélin hafi i för með
sér, er aðeins á yfirborðinu og bara
tímaspursmál. Mannfélagsmálin
eru ekki komin í það öngþveiti, sem
þau nú eru í vegna vélavisindanna.
Aðal orsökin er hið ófullkomna
þroskastig, sem mannkynið er nú á.
Hverfum þá af sviði vísindanna
inn á svið stjórnmálanna og svip-
umst þar um.
Vart er hægt að hugsa sér meiri
umskifti en þar gefur að líta. Þar
er alt í grænum sjó. Þar er hver
höndin upp á móti annari, hver
flokkurinn á mófí öðrum. Þar er
engin samvinna, engin eining, eing-
inn sameiginlegur áhugi fyrir vel-
ferðarmálum mannkynsins. Og
manni verður á að spyrja hvort það
séu menn með öllum mjalla, sem hér
eru að verki. Eg þarf varla að taka
það fram, að eg á við stjórnmála-
sviðið í heiminum, en ekki hjá
neinni sérstakri þjóð.
En hvernig stendur á þessu ?
Hvernig stendur á þvi að menn eru
sí og æ að kvarta um óstjórn, ein-
valdsstjórn, harðstjórn, og jafnvel
um algert stjórnleysi, svo maður
ekki tali frekar um Nazista, Fasc-
ista, Sovietista og aðra “-ista.”
Hversvegna gengur fólk á bezta
aldri iðjulaust og líður sáran skort í
miljónatali, þegar alheimsbúið gefur
af sér meira en nóg handa öllum
jarðarinnar börnum? Og hvers
vegna á slíkt sér stað í vel eða sæmi-
lega vel mentuðu mannfélagi? Að
vorri hyggju vegna þess að maður-
inn hefir ekki tekið jafn miklum
andlegum þroska á stjórnmálasvið-
inu og hann hefir tekið á sviði vis-
indanna. Maðurinn virðist hafa
lært alt annað betur en að stjórna
sjálfu msér. Um það atriði virðist
hann hafa hugsað minst af öllu. En
ef maðurinn ekki kann að stjórna
sjálfum sér. Um það atriði virðist
stjórnað öðrum svo vel fari.
Ef til vill hefir þessi vankunn-
átta manna í stjórnvísi aldrei verið
eins áberandi um allan heim eins og
þessi síðustu árin, og hefir það
vakið athygli fólks í öllum stéttum
þjóðfélagsins. Jafnvel Frökkum
er farið að ofbjóða skrípalæti þing-
manna sinna. Þeir steypa af stóli
hvgrri stjórninni á fætur annari, þar
til vitleysis æðið rennur af þeim.
Og þá vanalega lýsa þeir trausti
sinu á stjórn, sem er nálega sú sama
og þeir steyptu fyrst frá völdum.
Er augljóst að í þessum sífeldu
stjórnarskiftum ráða tilfinningar
manna, en ekki vit. Meðan svo
gengur til er ekki við miklu góðu
að búast frá stjórnmálasviðinu.
“Með lögum skal land byggja,
með ólögum eyða,” er gamall og
góður norrænn málsháttur, og ættu
þeir að gefa þeim orðum gaum, sem
sí og æ eru með stjórnarbyltingu á
vörunum. Fáir af oss renna grun í
feikn þau og hörmungar, sem stjórn.
arbyltingar hafa í för með sér. Og
vonum vér fastlega að mæða og böl
slíkra tíma fái aldrei hér fram að
gera rækilega hreinsun á stjórnmála-
vitund fjöldans, að það þurfi að
gera ræðilega hreinsun á stjórnmála-
sviðinu, og að þekking í stjórnmál-
um hjá þeim, sem við þau fást,
þurfi að aukast og ná sama hámarki
og þekking i vísindum og öðrum
fræðigreinum. En fólkið sjálft
verður að gera þá hreinsun og
WHAT ONE GIRL WORE
BY BBTTY BROWNLBE
The perennial popularity of navy
and white in the smartest summer cos-
tumes makes the selection of accessor-
ies a comparatively simple one. With
a frock or suit in these colors one
may wear accessories either of navy
entirely, or white entirely or in a com-
bination of both.
Today we illustrate a trio of items
which are ideal for tailored wear.
The white felt hat has a deep up-
turned brim edged with navy gros-
grain and a matching band. There
is no wiring in the brim which gives
it a soft crushable appearance and
relieves any hint of severity.
The gloves are particularly smart.
Of French velour, a beautifully soft
material, they are self-piped and the
sectional stitches are also in white.
These are nice gioves for general all-
around wear.
A one-strap pump of white doeskin,
combined with navy calf is a smart
accessory for the navy and white cos-
tume. The wide strap is very new
and nice detail is to be found in the
stitched edges.
Interesting to note is the fact that
the hat illustrated today is not only
a repetition of a type which has been
extremely popular throughout the
summer montlis but one which ad-
vance indications show to be a Fall
trend also. The forward brim has
many variations, but in one way or
another the latest millinery certainly
accents the front part of the hat.
There are beret types which are
worn toward the front, new versions
of the “shovel” hat, and the very
latest from Paris is the “hat-hat,” a
hat styled much like a visor. The brim
is usually squared and comes well
Smart Accessories to Wear With a
Navy Tailleur Include a White Felt Ilat
With Uptumed Brim Edged in Navy
Orosgrain and Matching Band, Whitc
Gloves of Soft French Velour and a
One-Strap Pump Which Combines
White ftoeskin With Navy Calf.
worward over the face, with the en-
tire coiffure exposed at the back of
the head.
krefjast þess að þeir menn og þær
konur er gefa sig við stjórnmálum
hafi þá eðliskosti til brunns að bera,
og þá mentun og hæfileika, er sé
trygging fyrir því að þeim megi
trúa fyrir vandamálum þjóðarinn-
ar; þá fyrst, en fyr ekki, er hægt
að búast við, að mannkyninu verði
stjórnað af mannúð og réttlæti.
Þeir nienn, sem halda því fram, að
öll meðul séu leyfileg í stjórnmála-
baráttunni, eru þjóðfélaginu eins
hættulegir og sóttkveikjur, því þeir
gera stjórnmálasviðið að gróðrar-
stíu spillingarinnar og þaðan berst
ólyfjan sú, sem eitrar þjóðlíkamann
og viðskiftalif þjóðarinnar. Þeirra
dagar eru nú fyrir það mesta liðnir,
og fólk vandar betur til þingmensku
nú en áður. Fólk þolir ekki lengur,
að forðabúr þjóðarinnar sé fult af
allskonar gæðum, en sumir þegnar
landsins líði sáran skort, sem þeir
ekki fá ráðið við. En þó er ef til
vill tilfinnanlegast af öllu hvað
margt af hinu unga fólki víða um
heim er atvinnulaust. Iðjuleysi er
hraustum unglingum skaðvaldur,
ekki siður en vínið. Og þjóðfélags.
skipunin verður að breytast, ef ekki
er hægt að ráða bót á því böli á
annan hátt. Hugsandi menn og kon-
ur þola það ekki til lengdar, að blómi
þjóðarinnar sé vanræktur og látinn
líða.
Þótt margt sé að hjá oss, finst
mér oft, þegar eg les fréttir utan úr
löndum, að við höfum ekki eins
gilda ástæðu til að mögla og margir
aðrir. Canada er ungt land,—var í
reifunum, 'svo að segja, þegar feð-
ur okkar fyrst lentu á ströndum
þessa stöðuvatns fyrir sextiu árum
síðan, og námu hér land. Þess
merkilega atburðar hefir þegar ver-
ið rækilega minst og verður frekar
minst af næsta ræðumanni. Þess-
vegna minnist eg ekki meir á það
mál nú. En Canada er aðeins átta
árum eldra en íslenzkt landnám hér.
Það má því heita unglingur,—en
myndarlegur unglingur er það.
Fyrstu 68 ár einnar þjóðar eru
hennar ungdómsár. Þá er þjóð-
stofninn að myndast, en þá er mest
um vert að þjóðstofninn verði sora-
laus, heill og fagur. Allir þeir
þjóðflokkar ,er hingað hafa flutt
leggja sinn skerf þar til. Allir hafa
þeir komið með eitthvað gott og
nýtilegt í fórum sínum, sem auðgað
getur þjóðlíf þessa lands, bætt það
og prýtt. Við það alt þarf að leggja
rækt og hugsun; en fyrirhafnarlaust
verður það ekki gert, því öll menn-
ing krefst fórnfærslu. Það er sagt
að Kinverjar, jafn mannmargir og
þeir eru, liggi nú flatir fyrir Japön-
um mest vegna þess að þeir hafa
aldrei lært að fórna fyrir þjóðar-
heildina. Ættahöfðingjarnir í Kína
hugsa meira um sig og sína ætt, em
heill þjóðarinnar, og hver ætt út af
fyrir sig hugsar mest um að skara
eld að sinni köku, jafnvel á annara
kostnað. En nú eru þeir að vakna,
nú eru þeir fyrst að sjá það, þegar
óvinirnir standa fyrir dyrum, að vel-
ferð þjóðarinnar er þeirra eigin
hagur, en sá hagur fæst ekki án
fórnfærslu. Þeir verða að leggja
meira í sölurnar, ef til vill ógrynni
fjör líf og limi, til að tryggja frið
og farsæld og menning þjóðarinnar.
Vér íslendingar, sem búsettir
erum í þessu landi megum ekki ætla
að vér séum ákjósanlegir borgarar
með því einu að tala enska tungu,
hafa í oss og á, og borgar skatta
þegar gott er í ári. Vér höfum
fleiri skyldur að rækja, ekki aðeins
við þetta land, heldur líka við oss
sjálf. Vor innri maður þarf að
þroskast. Og hann þroskast bezt
með því að vér leggjum rækt við
það göfugasta og bezta, sem vér
finnum í þjóðararfi vorum. Eitt af
mörgu, sem forfeður vorir lögðu
afarmikla áherslu á var drengskap-
ur, að koma ætið fram sem maður,
að reynast drengur góður og batn-
andi. Ekki nóg að reynast góður
drengur í dag og góður drengur á
morgun,, heldur góður drengur í
dag og betri drengur á morgun..
Mikið gullfögur hugsun felst i
þessum fáu orðum. Mér finst að
við höfum erft hér heilt guðspjall
frá forfeðrum vorurn. Að minsta
kosti er eg sannfærður um að hver
sá, sem dyggilega fylgir þessari
kenningu þarf engu að kvíða. Vér
sinnum alt of litið hinum mörgu
andlegu verðmætum í þjóðararfi
vorum, og kunnum ekki að meta
þau að verðleikum. Það er oss á-
bati og þá um leið þessu landi ábati,
að þekkja hinn norræna anda í sinni
fegurstu og göfugustu mynd. Það
er oss ábati að athuga eðliskosti
hins norræna ættbálks, og það er
oss ábati að drekka í oss norrænt
manngildi og menningarerfðir.
Skyldur okkar eru við þetta land,
Canada, og það er helg skylda okkar
að miðla þessari ungu þjóð, sem við
nú erum partur af, sem mest vér
megum af þvi andlega gulli, sem
geymist í þjóðararfi vorum. Og
vér gerum það að nokkru leyti með
því að koma ávalt fram sem menn,
sem trúverðugir menn, sem drengir
góðir og batnandi. Og vér ættum
að kosta kapps um, að koma hin-
um gullvægu sannindum þessara
orða og öðrum sálrænum sannind-
um úr þjóðararfi vorum, inn í hið
canadiska þjóðlíf, svo þau megi bera
þar ríkulegan ávöxt í nýjum jarð-
vegi, oss og ættþjóð vorri til ábæri-
legrar sæmdar.
Canada er nauðsyn á að eignast
sem flesta góða drengi og batnandi.
Við henni blasir þá fögur framtíð.
Víðfeðmi Canada, hnattlega Can-
ada og náttúruauðlegð landsins er
oss fullvissa fyrir því, að hér muni
búa á sínum tíma stór og þrekmikil
þjóð, er mun láta mikið til sín taka
í vandamálum þjóðanna. Þetta fríða
land mun byggja þjóð með fagrar
og göfugar hugsjónir, er mun forða
sonum sínum og dætrum frá að
drukna í blóði og bölmóði, eins og
nú vofir yfir sumum öðrum þjóðum
heimsins. Já, leggjum vorn góða
skerf þar til; stuðlum að því með
dáð og drengskap að hér í þessu
unga landi fái dafnað og þroskast
allar beztu og göfugustu hliðar
mannlífsins. Drögum við hún fána
réttlætisins, fána bræðralags hug-
sjónarinnar. Megi það verða hlut-
skifti Canada að beina öðrum þjóð-
um inn á braut friðar og farsældar.
Og gleymi synir hennar og dætur
því aldrei, að “sú þjóð, sem í gæfu
og gertgi vill búa, á Guð sinn og land
sitt skal trúa.”
Blessist og blómgist Canada um
ókomnar aldaraðir.
IÞRÓTTIR
á Islendingadaginn á Gimli 5. ágúst.
%
Broad Jump—
S. Sigfússon, Lundar, 20 ft.
D. Anderson, Gimli
E. Stefánsson, Lundar.
Hop Step and Jump—
S. Sigfússon, Lundar, 40 ft. 1 in.
D. Anderson, Gimli
E. Stefánsson, Lundar
High Jump—
S. Sigfússon, Lundar, 5 ft. 2 in.
O. Olson, Gimli
D. Anderson, Gimli
Standing Broad Jump—
S. Sigfússon, Lundar, 9 ft. 4 in.
N. Vestdal, Lundar
O. Olson, Gimli
100 Yards—
D. Holm, Gimli, Time 10 4-5
E. Stefánsson, Lundar
M. Etefánsson, Lundar
200 Yards—
E. Stefánsson, Lundar, 25 2-5
S. Holm, Gimli
M. Stefánsson, Lundar
400 Yards—
D. Holm, Gimli
K. Sólmundson, Gimli
G. Halldórson, Gimli
Half Mile—
A. Thorgilson, Lundar
B. Anderson, Gimli
G. Halldórson, Lundar
Shot Put—
S. Sigfússon, Lundar, 39 ft. 7 in.
E. Johnson, Gimli
E. Stefánsson, Lundar
Lundar won the Oddson Shield
which is presented for one year to
the club winning the greatest num-
ber of points.
S. Sigfússon won the Hanson Cup
which is presented to the individual
winning the greatest number of
points. The Hanson belt, presented
for the "glíma” was won by L.
Jakobson of Gimli.
Business and Professional Cards
PHYSICIANS cmd SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phono 21 834—Office tfmar 2-3 Heimili 214 WAVERLEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. B. H. OLSON 216-220 Medlcal Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834--Office tfmar 4.30-6 Heimili: 5 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba
DR. J. STEFANSSON 216-220 Medical Arts Bldg. Talsími 26 688 Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er að hitta kl. 2.30 til 5.30 e. h. Heimili: 638 McMILLAN AVE. Talsfmi 42 691 1 Dr. P. H. T. Thorlakson 206 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sta. Phonee 21 213—21 144 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200
Dr. S. J. Johannesson G. W. MAGNUSSON
Nuddlœknir
Viðtalstfmi 3—5 e. h. 218 Sherburn St.~Sími 30877 41 FURBY STREET Phone 36 137 Sfmið og semjið um samtalstfma
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C.
íslenzkur JögfrœOingur
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Building, Portage Ave.
P.O. Box 1656
PHONES 95 052 og 39 043
J. T. THORSON, K.C.
Islenzkur löfffnxOingur
801 GREAT WEST PERM. BLD.
Phone 92 755
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
lslenzkur löfffrœOingur
Skrifst. 702 CONFEDERATION
LIFE BUILDING
Main St., gegnt City Hall
Phone 97 024
W. J. LINDAL K.C. og
BJORN STEFANSSON
Islenzkir lögfrœOingar
325 MAIN ST. (á Ö5ru gölfi)
PHONE 97 621
Er að hitta a8 Gimli fyrsta
miðvikud. í hverjum m&nuði,
og að Lundar fyrsta föstudag
E. G. Baldwinson, LL.B.
lslenzkur lögfrœOingur
Phone 98 013
504 McINTYRE BLK.
DRUGGISTS DENTISTS
DR. A. V. JOHNSON Drs. H. R. & H. W.
lsienzkur Tannlœknir TWEED
Tannlœknar
212 CURRY BLDG., WINNIPEG Gegnt pósthúsinu Sfmi 96 210 Heimilis 33 328 406 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545 WINNIPEO
Phone Your Orders DR. T. GREENBERG
Roberts Drug Stores Dentist
Limited Hours 10 a. m. to 9 p.m.
PHONES:
Dependable Druggists Office 36 196 Res. 51 455
IVoinpt Delivery. Nine Stores Ste. 4 Norman Apts. 814 Sargent Ave., Wlnnipeg
BÚSINESS CARDS
A. S. BARDAL
848 SHERBROOKE ST.
Selur likklstur og annast um út-
farlr. Allur útbúnaður s& beztl.
EnnfrBmur selur hann allskonar
minnisvarða og legstelna.
Skrifstofu talsfmi: 86 607
Heimills talsfmi: 501 562
A. C. JOHNSON
907 CONFEDERATION LIFE
BUILDING, WINNIPEG
Annast um fasteignir manna.
Tekur að sér að &vaxta sparifé
fölks. Selur elds&byrgð og bif-
reiða ábyrgðlr. Skriflegum fyrir-
spurnum svarað samstundls.
Skrifst.s. 96 757—Heimas. 33 328
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Út-
vega peningal&n og elds&byrgð af
ÖIlu tægi.
Phone 94221
C. E. SIMONITE TLD.
DEPENDABLE INSURANCE
SERVICE
Reai Estate — Rcntals
Phone Office 95 411
806 McArthur Bldg.
UÖTEL 1 WINNIPEG
ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST., WINNIPEG pœgilegur og rólegur bústaOur i miöbiki borgarinnar. Herbergi J.2.00 og þar yflr; með baðklefa $3.00 og þar yfir. Ágætar m&lUðir 40c—60c Free Parking for Ouests THE MARLBOROUGH SMITH STREET, WINNIPEG "Winnipeg’s Doitm Toum Hotef 220 Rooms with Bath Banquets, Dances, Conventlons, Jinners and Functlons of all kinds Coffee Shoppe F. J. FALL, Manaper
CorntoaU ^otel Sérstakt verð & viku fyrir n&mu- og fiskimenn. Komlð eins og þér eruð klæddir. J. F. MAHONEY, f ramk væmdarstj. MAIN & RUPERT WINNIPEG SEYMOUR HOTEL 100 Rooms with and without bath RATES REASONABLE Phone 28 411 277 Market St. C. G. Hutchison, Prop. PHONE 28 411