Lögberg - 22.08.1935, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 22. ÁGÚST 1935.
3
Frú jórunn Lee
Fráfalls þeirrar merkiskonu, er nú verÖur hér stuttlega
minst, hefir áður verið getið hér í blaðinu, þó lítil sem engin
greinargerð fylgdi; skal nú úr þvi að nokkru bætt.
Frú Þórunn Lee andaðist í grend við Barrhead í Alberta-
fylki þann i. dag septembermánaðar árið 1934. Foreldrar
hennar voru þau Halldór Jónsson og Margrét Sigfúsdóttir á
Litla bakka í Hróarstungu, og þar fæddist Þóunn þann 24.
nóvember árið 1855 > hún fluttist til Vesturheims nreð föð'ur
sínum og stjúpmóður, 1876. Tveimur árum síðar giftist Þór-
unn norskum rnanni, Ola H. Lee; misti hún hann 30. september
1928. Varð þeim tólf barna auðið, og eru fjögur þeirra á lífi,
tveir synir og tvær dætur. Skulu þau hér nef nd í aldursröð:
Sína (Mrs. Lind Hansen), Bellingham, Wash.; Anna, (Mrs.
Jón G. Hanson) Seattle, Wash.; Óli F. Lee, kvæntur Ásrúnu
Davíðsson, ættaðri úr Argylebygð, búsett í Barrhead-héraði, og
Larson, giftur hérlendri konu; búa þau einnig við Barrhead.
Stjúpsonur Þórunnar, Dr. E. Lee, á heima í bænum Olympia í
Washington ríki; kvæntur þýzkri konu.
Þórunn heitin dvaldi fyrstu tvö árin eftir að vestur'kom í
Nýja íslandi; þaðan fluttist hún 1888 suður til Birds Bay,
Wash., sem er skamt þaðan sem bærinn Blaine nú stendur;
dvaldi hún þar fram á árið 1912, er hún fluttist til Mellowdale
í grend við Barrhead í Alberta.
Mikinn hluta æfi sinnar stundaði Þórunn ljósmóðurstörf
og lánaðist svo vel, að með fágætum telst. Var starfsemi henn.
ar í þeim efnum ekki hvað sízt mikils varðandi á hinum erfiðu
frumbýlingsárum, þar sem fátt var uni lækna og þeirra að jafn.
aði langt að leita; hún var áhrifakona að hverju sem hún gekk,
árvökur, nærgætin og skyldurækin; hún eignaðist fjölmennan
hóp trúnaðarvina hvar sem leið hennar lá; olli því staðfesta og
hreinræktað hjartalag.
Oft er hljóðara en vera ætti um minningu látinnar land-
námskonu, þrátt fyrir nytsama fórn langrar æfi í þarfir sam-
ferðafólksins og þjóðfélagsins; þó ber að minnast orða skáld-
snillingsins í því tilfelli sem fleirum, hve “hinn fórnandi máttur
er hljóður.”
Með þórunni heitinni Lee féll í val trygglynd og prúð land-
námshetja, er með fordæmi sínu fegraði hið fámenna, íslenzka
mannfélag vestan hafs og treysti grundvöllinn að framtíð þess.
Tvær systur lætur þórunn eftir sig, er báðar eiga heima í
• Winnipegborg, þær Mrs. L. Thomsen og Mrs. G. M. Bjarnason.
Frú Þórunn Lee var góð kona af góðu fólki komin, og að
baki henni liggur gott og giftudrjúgt æfistarf.
—B. P. J.
lega elskað hann og óskað að hann
kæmist í mentaskóla landsins, en um
fram alt nú í bili hefði hún óskað
eftir að hlúð hefði verið að líkama
hans í erfiði og kulda.
Eg var lögst út af, heiðarferðin,
húsfreyjan fríða og værukæra, sjó-
ferðin tilvonandi, höfðingjar, orust-
ur, glaumur, auður og fátækt, fór
hringferð urn huga minn, og upp úr
því öllu gægðist hægt, drengurinn í
rifnu, blautu lörfunum, lötrandi
heim túnið.—Við jörðina.—Smæl-
ingjarnir.—Mönnunum hættir við
að gleyma þeim.
Rannveig K. G. Sigbjörnsson.
Hallig Suderoog
(Framhald)
Stundum var kolinn reyktur og þá
venjule'gua í tunnum á hvolfi, en oft-
ast er hann soðinn og borðaður með
kartöflum. Eitt sinn urðum við
undrandi yfir því, að tveir strákanna
borðuðu hvor um sig sjö eða átta
kola með kartöflum. Annars voru
4—5 kollar fullkomin máltíð. En
þegar strákarnir urðu þess varir að
hent var gys að þeim, buðust þeir
til að borða meira. Var þá verðlaun.
um heitið þeim er meira æti og
kappátinu laulc þannig, að sigurveg-
arinn borðaði tuttugu og fjóra kola,
en hinn gafst upp eftir að hafa lok-
ið tuttugu og tveimur.
Veiðar eyjaskeggjans eru ekki
nema lítill" hluti af starfi hans.
Feikna mikil vinná fer ávalt í að
hreinsa eyjarnar eftir flóðin, því
þau skilja eftir skeljar, þang og
heila sandbyngi, sem bera verður
burt, svo hægt sé að slá eyjarnar.-
Ennfremur verður að smíða nýjar
brýr á hverju ári yfir skurðina og
gryfjurnar, því þær flæða oftast
burt í vetrarflóðunum. Á vorin
verður að stunda sauðburðinn, þvo
ullina og taka af fénu. Hér er ullin
þvegin á kindinni, og ekki klipt af
fyr en hún er orðin þur. í júlí og
ágústmánuði stendur heyskapurinn
yfir og vinna að honurn bæði konur,
karlar og börn. Að honum loknum
fara eyjabúar í kaupferðir til megin-
landsins, þeir fara með afurðirnar,
mestmegnis kjöt, osta og selskinn, en
draga aftur að sér birgðir til vetrar.
ins. Á veturna er aðalstarfinn
skepnuhirðing.
Þar sem um litlar eyjar er að
ræða, sem hafa aðeins eitt býli og
feinn bónda, eru þær eign hans, þ. e.
a. s. bóndinn er þá einn eigandi eyj-
arinnar. En þar sem eyjamar eru
stærri og bændurnir eru fleiri eiga
þeir ekki einir nema húsin sín og
lóðina undir þeim, alt hitt er sam-
eignarland. Fénaðurinn gengur
sameiginlega á beitilandið, en hins-
vegar eru takmörk sett fyrir þvi,
hvað hver bóndi má hafa margar
skepnur. Slægjunum er árlega
hlutað niður; er það gert rétt fyrir
sláttubyrjun, því fyr verður ekki
séð hvernig grassprettan verður.
Þessi niðurjöfnun hlutar slægjun-
um þannig niður, að enginn bóndi
verði útundan, heldur fái allir jafn-
gott slægjuland og hlutfallslega eftir
gripaeign hvers eins. Þessi slægju-
skifting er réttlát en afar erfið og
vandasöm, því landið sprettur mis-
jafnlega vel, sumir blettirnir eru
betur sprottnir en aðrir. Því sagði
líka einn eyjabóndi, að það mætti
senda alla frægustu lögfræðinga
B'erlínarborgar til eyjanna að skifta
niður slægjunum, það væri alt ger-
samlega þýðingarlaust. Fyrsta dag_
inn fengju þeir höfuðverk af heila-
brotum, annan daginn botnuðu þeir
ekki í neinu og þriðja daginn yrðu
þeir brjálaðir. Hér er í raun og
veru um aldagamla jafnaðarstefnu
að ræða, hún hefir aldrei vakið óá-
nægju eða sundurþykkju, enda er
hún mikilsverður þáttur í lífsvið-
leitni eyjaskeggja. Sjórinn hefði
annars mulið niður land sumra ein-
staklinganna, þeirra er næst sjónum
bjuggu, á meðan að aðrir sátu eftir
á stóreignum og höfðu yfir rniklu
meira landi að ráða en þeir þurftu.
í útliti er eyjabúinn að mörgu
leyti norrænn, hann er langhöfði,
ljóshærður og bláeygur. Svipurinn
er einbeittur og djarflegur. Þeir
eldast fljótt vegna of mikils líkam-
legs strits, en ellin gerir marga
þeirra svipmikla og glæsilega, Þeir
eru meðalmenn á hæð, fremur
grannir, en samt styrklegir útlits, og
það yr eitthvað, annaðhvort í svip
þeirra eða vexti, sem gefur manni
hugboð um óvenjulegt úthald og
þrautseigju. Á yfirborðinu er eyja.
búinn lífmikill, glaðvær og gaman-
samur, en undir niðri er hann dulur,
alvörugefinn, hugsandi, trúnheigð-
ur og hefir vel vit á peningum, án
þess þó að vera nískur eða ágjarn.
Seinn til vináttu, en vinfastur og
trygglyndur; stoltur og næmur fyrir
öllu er sært gæti stolt hans. Tvö
tungumál eru ríkjandi á eyjunum:
frísneska, sem er náskyld hollensku
og platt-þýzka, sem er ríkjandi al-
þýðumállíska á Norðvestur-Þýzka-
landi.
Á þessum einkennilega orustuvelli
milli lífs og dauða og sem oft og
einatt er lítið-annað en einn óslit-
inn blóðugur valur, heyja ennþá
nokkur þúsund íbúar lífsbaráttu
sína gegn dauðanum—gegn sænum.
Þeir vita að hætturnar vofa yfir á
hverju einasta augnabliki, þeir vita
af dauðanum í hverri öldu og hverju
óveðurskýi, en þeim mun meir elska
þeir lífið og þessi fögru einstæðu
heimkynni sín. Þeir elska óendan-
lega fegurð og fjölbreytni hafsins,
þeirra versta óvinar, þeir elska eyj-
arnar í litskrúði sumarblómanna,
þeir elska hina spöku fuglamergð,
sem svífur allan liðlangan daginn
yfir höfðum þeirra og þeir elska hið
óbrotna og látlausa en vingjarnlega
og ástríka heimilislíf, þar sem hver
bóndi er konungur, konan drotning
og börnin prinsar og prinsessur. Og
hvergi þar sem eg hefi farið, hefi eg
orðið var jafn almennrar og eld-
heitrar átthagaástar, sem einmitt þar.
Þessvegna yrkja þeir þannig til eyj-
arinnar sinnar:
(Kvæðið er snúið úr þýzku af
Þorsteini Jónssyni skáldi.).
“Unga barn í úthafsvöggu,
eyja þar sem brimið gnýr,
einmana í heljarheimi,
heim til þín mín löngun flýr.
Brjóst þitt engir skógar skreyta,
skýlir engin bergrönd þér,
lykur um þig hafsins hringur,
himininn einn til þín sér.
Móti drottins ásýnd yfir
opinn faðminn breiðir þú,
varnarlaus í voðastríði;
vön þín ein er hjartans trú.
Friður býr í faðmi þínum,
fátæktin þín gæfa er.
Bundin trygð og ást því aldna
æskan hjá þér leikur sér.
-Dygð og trú þar bezta bera
börnum þínum hugarró.
Enginn rænir annars gæðum,
eigið þar er hverjum nóg.
LTnga barn í úthafsvöggu,
eyja þar sem brimið gnýr,
um þig þótt ei heimur hirði
himininn ei frá þér snýr.”
(Framh.)
NUGA-TONE ENDURNÝJAR
HEILSUNA
NUGA-TONE styrkir hin einstöku
líffæri, eykur matarlyst, skerpir melt-
inguna og annað þar að lútandi. Veitir
vöðvunum nýtt starfsþrek og stuðlar að
almennri velliðan. Hefir oft hjálpað
er annað brást. Nokkurra daga notkun
veitir bata. NUGA-TONE fæst hjá lyf-
sölum. Gætið þess að kaupa aðeins ekta
NUGA-TONE.
Vlð hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
Afmœlishátíð
í ÞingvMa og Lögbergs
bygðurn 26. júlí.
Dagurinn rann bjartur og stiltur.
Menn voru árla á fótum, því þessum
degi átti að helga minningu fæddra
og fallinna manna og kvenna, sem
reistu öndvegissúlur í bygðum þess-
um. fyrir fimtíu árum, og æ siðan
hafa strítt og starfað við lán og
örðugleika, og með sann-íslenzku
þreki; gengið á hólm við margan ó_
vin og unnið sigur.—
Landið breiddi sig í dásamlegri
sumardýrð og vitnaði um afrek
þeirra, sem leiddu í ljós nytsemi
þess og arð.
Menn tóku að streyma tímanlega
að úr öllum áttum, samkomusvæð-
ið varð alskipað fólki.
Skemtun var hafin með skrúð-
göngu ; fremst gengu nokkrir menn,
þá kom “byrðingur” með allmörgum
frumbýlingum um borð, þá kom
bjálkahús að gerð frumbýlingsára;
börn nokkur skipuðu sér umhverfis
húsið klædd að frumbyggja sið.
Næst kom turn allmikill í mis-
munandi hæðum, minkaði hver hæð
að ummáli eftir því sem ofar dró,
var efsta hæð minst um sig, en turn-
inn allur sívalur. Fjallkonan og
jómfrú Canada stóðu í lyftingu
framanvert við. Turninn var alsett-
ur nöfnum þeirra manna, sem áttu
sér bústað hér á liðnum fimtíu ár-
um. Þá kom löng lest af vögnum
og kerrum, dregin af hestum og
sjálfhreyfivögnum.
Að endaðri skrúðgöngu fór fram
guðsþjónusta í kirkju Konkordia
safnaðar. Prestur Konkordia safn.
og Lögbergs f lutti prédikun; tóku
þátt i guðsþjónustunni þeir séra
Guðmutrdur Páll Jónasson og séra
May í Bredenbury þjónandi United
Church of Canada. Söngflokkur
safnaðarins söng valda söngva fyr-
ir og eftir prédikun.
Þegar úti var Guðsþjónustan, var
gengið til snæðings; sýndu konurn-
ar nú sem áður sann-íslenzka rausn
og myndarskap. Veizlan fór fram
í samkomusal Konkordia safnaðar;
voru langborð eftir endilöngum sal
hlaðin ótal kostgæfum réttum og
skorti ekki föng.
Samkomusalur og kirkja var
skreytt blómum og borðum, og sam-
komustaðurinn margvíslega prýdd-
ur. Héldu börn gamanleiki á grund-
inni framan við samkomusalinn.
Þá fór fram afhjúpun bautasteins
frumbýlinganna, er það ferköntuð
varða, er greiptur skjöldur i stein-
inn er sýnir tilgang hennar og sí
valningur var lagður innan í með
nöfnúm frumbýlinga. Séra G. Gutt-
ormsson mælti rækilega fyrir minn-
ismerki þessu og söngflokkurinn
hélt uppi söngskemtun.
Þá hófust ræðuhöld.
Forseti dagsins, Ásmundur Lopt.
son, þingmaður Pheasant Hill kjör
dæmisins mælti vel völdum orðum á
ensku og íslenzku og las upp kveðju-
sendingar, og kynti mönnum Mrs.
O. Hannesson frá Radville; var hún
fyrsta íslenzka konan, sém kom til
bygðarinnar og með þeim fyrstu
fermingarbörnum, sem voru fermd.
Aðalræðumenn voru þeir Jó-
hannes Einarsson og Dr. Richard
Beck. Flutti Jóhannes ágætt erindi
í garð frumbyggjanna og hvatti
menn til að halda uppi merki þeirra
til framsóknar og frama. Það stóð
al-íslenzkur hressandi fjallablær,
sólar og sumars af ræðu Dr. Beck;
taíaði hann um “Vormenn Islands.”
Gerðu menn góðan róm að erindum
þessum.
Björn Þorbergsson flutti ágætt
kvæði til unga fólkisns. Arinbjörn
Bardal flutti gaman-erindi. Fjall-
konan (Mrs. Margrét Olson) flutti
ávarp og jómfrú Canada (Miss
Framh. á bls. 8
Business and Professional Cards
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON DR. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Ofíice timar 2-3 216-220 Medical Arta. Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts.
Heimili 214 WAVERLEY ST. Phone 21 834—Office timar 4.30-6
Phone 403 288 Heimili: 6 ST. JAMES PLACE
Winnipeg, Manitoba Winnipeg, Manitoba •

DR. J. STEFANSSON J Dr. P. H. T. Thorlakson
216-220 Medical Arts Bldg. Talsimi 26 688 206 Medical Arts Bldg.
Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er aC hitta Cor. Graham og Kennedy Sta. Phonea 21 213—21 144
kl. 2.30 til 5.30 e. h. Heimili: 638 McMILLAN AVE. Talslmi 42 691 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200

Dr. S. J. Johannesson G. W. MAGNUSSON
Nuddlœknir
Viðtalstími 3—5 e. h. 41 FURBY STREET
Phone 36 137
218 Sherburn St.~Sími 30877
SimiS og semjiS um samtalstlma
BA RRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. Islenzkur lögfrœOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Building, Portage Ave. P.O. Box 1656 PHONES 95 052 og 39 043 G. S. THORVALDSON B.A., LL.B. tslenzkur lögfrœOingur Skrifst. 702 CONFEDERATION LIFE BUILDING Main St., gegnt City Hall Phone 97 024

J. T. THORSON, K.C. íslenzkur lögfrœðingur 801 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 92 766 W. J. LINDAL K.C. og BJORN STEFANSSON tslenzkir lögfrœOingar s 325 MAIN ST. (á öSru gúlfl) PHONE 97 621 Er aS hitta aS Gimli fyrsta miSvikud. 1 hverjum m&nuSi, og aS Lundar fyrsta föstudag

E. G. Baldwinson, LL.B. tslenzkur lögfrœðingur Phone 98 013 504 McINTYRE BLK.
DRUGGISTS DENTISTS
DR. A. V. JOHNSON Drs. H. R. & H. W.
tsienzkur Tannlœknir TWEED
• Tannlœknar
212 CURRY BLDG., WINNIPEG Gegnt pösthúsinu Slmi 96 210 Heimilis 33 328 406 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545 WINNIPEO
Phon.e Your Orders DR. T. GREENBERG
Roberts Drug Stores Dentist
Limited Hours 10 a. m. to 9 p.m. PHONES:
Dependable Drugglsts Office 36 196 Res. 51 455
I‘i-oitipt Delivery. Nine Stores Ste. 4 Norman Apts. 814 Sargent Ave., Winnipeg
BUSINESS CARDS
A. S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur llkkistur og annast um út- farir. Allur útbúnaSur sá bezti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarSa og legsteina. Skrifstofu talsfmi: 86 607 Heimilis talslmi: 501 662 J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEG Fasteignasalar. Leigja hús. Út- vega peningalán og eldsábyrgS af öllu tægi. Phone 94 221
•
A. C. JOHNSON 907 CONFEDERATION LIFE BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignir manna. Tekur aS sér aS ávaxta sparifé fólks. Selur eldsábyrgS og blf_ reiSa ábyrgSir. Skriflegum fyrir- spurnum svaraS samstundls. Skrifst.s. 96 7 57—Heimas. 33 328 C. E. SIMONITE TLD. DEPENDABLE INSURANCE SERVICE R®al Estate — Rentals Phone Office 95 411 806 McArthur Bldg.
IIÓTEL / WINNIPEG
ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST„ WINNIPEG pœgilegur og rólegur bústaOur i miObiki borgarinnar. Herbergi $.2.00 og þar yíir; meS baSklefa $3.00 og þar yfir. Agætar máltíBir 40c—60c Free Parking for Guests THE MARLBOROUGH SMITH STREET, WINNIPEG “Winnipeff'a Dovm Toxon HoteV* 220 Rooma wlth Bath Banquets, Dances, Conventions, Dinners and Functions of all kinda Coffee Shoppe F. J. FALL/, Manaper

CorntoaU i>ottl Sérstakt verS á viku fyrir námu- og fiskimenn. KomiS eins og þér eruS klæddlr. J. F. MAHONEY, framkvæmdarstj. MAIN & RUPERT WINNIPEO SEYMOUR HOTEL 100 Rooms with and without bath RATES REASONABLE Phone 28 411 277 Market St. C. G. Hutchison, Prop. PHONE 28 411