Lögberg - 02.01.1936, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 2. JANtJAR, 1936.
Týnda brúðurin
Eftir MRS. E. D. E. N. SOUTHWORTH
En — ó, Paul, en svo var mikill söknuð-
urinn og sorgin, þegar það fréttist að Marian
hefði verið myrt, að enginn virtist veita frá-
falli hinna tveggja nokkra eftirtekt, nema
fólkið á heimilunum þar sem þeir áttu heima.
eg var harn.að aldri, þegar þetta skeði, en
það var það reiðarslag á mig, sem eg held að
hafi raskað jafnvægi mínu og gert mig reik-
ula í ráði alt af síðan. Hún var meira en
móðir til mín, Paul; og þó eg hefði verið
hennar bam, hefði eg ekki getað elskað hana
meir,—eg elskaði hana meir en nokkra aðra
manneskju í heiminum. Þegar eg liugsa til
þeirrar stundar, þá liggur mér við að trúa
því, að eg hafi aldrei fyllilega náð mér síðan
Marian dó. Eg hefi fyrir löngu sætt mig við
það, sem skeði—veit að hún er sæl með sæl-
um—en Paul, eg finn svo oft til þess að það
er eitlhvað að mér, liér og þar,” sagði hún og
tók annari hendinni á ennið en hinni bendinni
á hjarta.
“En þú lofaðir, Miriam — hverju lof-
aðir þú?” .spurði Paul kvíðafullur.
‘ ‘ Ó, Paul! Eg lofaði að verja öllu lífi
mínu til þess að leita uppi og handsama og fá
dæmdan þann, sem mvrti Marian og að eg
skyldi ekki gefa nokkurri ástartilfinningu
rúm í brjósti mínu, eða giftast nokkrum
manni, fyr en morðinginn væri hengdur í
gálganum og eg staðfesti þetta loforð með
hátíðlegum eiði.”
“Þetta er alt mjög undarlegt, kæra
Miriam.”
“ Já, Paul, það er undarlegt, og það ligg-
ur á huga mínum sem farg. Það er tvent sem
eg vildi óska að geta lyft af hjarta mínu, og
ef það væri mögulegt, yrði eg sæl og frjáls,
eins og fugl á grein. ’ ’
“Hvað getur það verið, elsku Miriam?
Hvaða byrði er það, sem hvílir svo þungt á
hjarta þínu, sem eg get ekki léþt af þér?”
“Þú getur vissulega getið þér þess til;
eg vorkenni bróður okkar svo mikið, að sjá
hann alt af sorgmæddan alla daga, það lamar
sál mína og eg get ekki notið neinnar ánægju;
það er eins og við getum ekkert gert til að
gera honum lífið ánægjulegt; hitt er tilhugs-
unin um hinn ófullnægða eið: um. þetta tvent
snúast allar mínar hugsanir, eins og það
standi í einhverju duldu sambandi, og mig
hefir meira að segja dreymt um að, ef öðru
verður komið til leiðar, að þá sé hvorutveggja
fullnægt. ”
“Elsku Miriam, þú mátt vera alveg viss
um að slíkir draumar og ímyndanir stafa af
ofmiklum innisetum og einangrun, afleiðing
of mikillar áreynslu á heilann og taugakerfið.
Þú verður að reyna að hrista af þér þessa
ímynduðu byrði og vera glöð og kát, eins og
þú varst.”
“Æ, elsku Paul! Hvernig get eg það?”
“Það skal eg segja þér. Þú skalt okki
vera að hlaða á þig sorgum og hugarkvöl út
af j)eim leynda harmi, sem þjáir bróður okk-
ar, sem þú hvorki getur létt honum, né læknað,
enda mundi honum það mjög ógeðfelt, ef
hann vissi að liann með þunglyndi sínu feldi
skugga á lífsgleði þína og ánægju. Hvað
eiðinn áhrærir, þá eru tvær góðar og gildar
ástæður sem algjörlega leysa ]>ig frá honum; í
fyrsta lagi: Þú varst barri að aldri, þegar þú
varst látin sverja eiðinn og vissir ekki hversu
hræðilegt ok þú varst að taka þér á herðar; og
í öðru lagi er þér ómögulegt, hversu mikið
sem þú leggur í sölurnar að fullnægja því lof-
orði. Báðar þessar ástæður losa þig heiðar-
lega undan skuldbindingunni. Skoðaðu þetta
mál í ljósi veruleikans og allir hinir
skuggalegu draumar og ímyndanir, sem veikla
huga þinn, munu brátt hverfa; og þú verður
glöð og kát, eins og þú varst. Eg skal full-
vissa þig um að það er ekkert, sem frekar
mundi létta lund bróður okkar og gleðja hann,
en að sjá þig glaða og káta. Viltu fara að
ráðum mínum?”
“Nei, nei, Paul! Mér er það ómögulegt!
Eg get hvorki látið samhvgð mína með hon-
um og sorgum hans, hindra áform mitt né
koma mér til að svíkja mitt hátíðlega loforð.
Eg hefi óbifanlega satmfæringu fvrir því, að
það sé jnögulegt að koma því í framkvæmd, og
eg hafði fullan skilning á því hvers eðlis það
var, þegar eg sór eiðinn. Nei, Paul, eg vt*it
hverju eg lofaði og eg veit að það er mögulegt
að framkvæma það, sem eg tókst á hendur.
Eg hefi þessvegna enga afsökun. Eg verð því
að halda loforð mitt og koma því í fram- !
kvæmd, sem mér var trúað fyrir; og þú Paul,
ef })ú elskar mig, eins og eg veit að þú gerir,
})á verður þú að hjálpa mér til framkvæmd-
anna, alt hvað þú getur. ”
“E'g skal hjálpa þér af öllum mætti,
Miriam, í þessu og öllu öðru, að því sem er
skynsamlegt og framkvæmanlegt. En hvern-
ig get eg hjálpað þér? Hvernig hyggst þú
að geta fullnægt þessari skuldbindingu? Þú
liefir ekki einu sinni átyllu!”
“ Jú, eg hefi átyllu, Paul. ’ ’
“Hefirðu? Hvað er það? Því hefirðu
aldrei minst á það áður?”
“Vegna þess að mér befir fundist það
Iþýðingarlaust. Átyllan sem eg hefi er svo
veik, að það mun verða litið á hana sem einkis
virði af þeim, sem lítinn eða engan áhuga
hafa fyrir þessu máli. ”
“Hver er þessi átylla? Þú gerir það þó
fyrir mig að minsta kosti, að lofa mér að
heyra livað }>að er, svo eg geti gert mér grein
fyrir hversu þýðingar mikil hún er.”
“Já, eg er að hugsa um að gera það,”
sagði Miriam, og hún hóf frásögn sína frá
því fyrsta að hún mundi og sagði honum alt
sem hún vissi og alt sem hún ímyndaði sér, að
stæði í sambandi við það, þegar Marian var
myrt, þar niðri við víkina; og að lokum sagði
hún lionum frá bréfunum, sem hún hafði í
fórum sínum.
“Hvar eru þessi bréf nú, Miriam?
Hvernig bréf eru það? Hvert er efni þeirra?
Mér virðist sem }>au séu ef til vill meira en
átvlla, geta verið bein sönnun þess hver morð-
inginn er. Mér virðist það dálítið undarlegt,
að þau skuli ekki hafa verið rannsökuð fyrir
löngu síðan, til þess að komast fyrir í hvaða
sambandi að höfundilr þeirra stóð við
Marian. ”
“Þau voru rannsökuð, Paul, en það er
ekki hægt að sjá hver hefir skrifað þau. A
meðal þeirra var blaðsnepill, þar sem Miriam
er beðin að koma til móts við bréfritarann
þetta kvöld, og á þessum stað, sem hún var
myrt! En þessi miði gefur ekkert frekar til
kynna hver höfundurinn sé, þó neðan undir
standi: ‘ Thomas Truman, ’ en eg er sannfærð
um að það er dulnefni; auk þessa eru nokkur
orð á frönsku neðst á blaðinu.”
“Er ekki heldur hægt að glöggva sig á
þessum frönsku orðum hver muni hafa skrif-
að bréfið?”
‘ ‘ Eg er ekki svo vel að mér í frönsku, að
eg geti lesið ógreinilega skrift, sem er miklu
verra að ráða fram úr en prenti. En eg held
að þau gefi enga ákveðna bendingu, því elsku
móðir mín sýndi hr. Wilcoxen það, en hann
gerði allra manna mest til þess að leita uppi
morðingjann; hann sagði móður minni að
þessi frönsku orð gæfi ekki hina minstu bend-
ingu um hver morðinginn væri, og hann sagði
Iienni, að hver svo sem morðinginn væri, að þá
væri það víst, að það væri ekki höfundur
bréfsins. Hann beiddi um að fá bréfin, en
móðir mín vildi ekki láta hann fá þau; hún
áleit það rangt gagnvart minningu Marian,
að láta hennar prívat bréf í ókunnugra hend-
ur. Hann sagðist sjálfsagt hafa allra manna
minstan rétt til þeirra, og síðan hefi eg geymt
þau. Móðir mín trúði því staðfastlega, að
bréfin væri lykillinn að því leyndarmáli, hver
framið hefði hið viðbjóðslega morð; og rétt
áðnr en hún dó, fékk hún mér þau, og setti
mér það skilyrði, að eg léti þau ekki af hendi
við nokkum mann, þar til að þau yrðu notuð
sem sönnun gegn morðingjanum, — því livað
svo sem hr. Wilcoxen heldur um það, þá var
móðir mín sannfærð um að höfundur bréf-
anna og sá sem myrti Marian, væri einn og
sami maðurinn. ”
“Segðu mér meira um þessi bréf.”
“Elsku Paul, eg veit ekkert meira um
þau; eg sagði þér að eg væri ekki nógu vel að
mér í frönsku til þess að lesa þau.”
“Það er skrítið að þú skulir aldroi hafa
reynt að vita hvert að innihald bréfanna er,
með því að fá einhvern til að lesa þau fyrir
þig.”
“Elsku Paul, þú veizt að eg var barn að
aldri þegar mér voru fengin bréfin til varð-
veislu, með þeírri ströngu skipun, að eg léti
þau aldrei ár minni hendi fyr en búið væri að
sanna með þeim hver hafi myrt Marian. Eg
samkvæmt loforði mínu, þorði ekki að fá þau
neinum til að lesa, bæði var eg hrædd um að
þau gætu glatast og svo var það, að enginn
sem eg þekki og trúi fyrir þeim, kann frönsku,
nema bróðir okkar, en hann var fyrir löngu
búinn að segja að þau stæðu í engu sambandi
við morðið. Auk þess, margra ástæðna vegna,
var eg rög að ónáða hann með því að biðja
hann að þýða þau.”
“Yeit hann að þú befir bréfin?”
‘ ‘ Eg ímynda mér' að hann viti ekkert um
það.”
“Eg er viss um,”sagði Paul, “ef Thurs-
ton álítur að þau standi í engu sambandi við
morðið, því eg hefi svo mikla trú á glögg-
skvgni hans og dómgreind, að eg verði þá
að breyta um mína fljótráðu ályktun, og líta
eins og hann á málið, að minsta kosti þangað
til að eg hefi séð bréfin. Eg man eftir því, að
það var alment álitið á þeirri tíð, að hún hefði
lent í höndunum á einhverjum sjóræningjum,
sem komið hefðu að landi þá um kvöldið,—
sem líklega hefir verið tilfellið. — En til þess
að gera þér til geðs, Miriam, þá skal eg lesa
þessi bréf nákvæmlega yfir fyrir þig, ef þú
vilt treysta mér til þess, og ef þú þá færð enga
ábyggilega bendingu um hver hafi framið
glæpinn, þá vona eg að þú finnir þig lausa
þeirra skilmála, að lialda áfram frekari leit
eftir þessum óþekta glæpamanni, og sem ef til
vill er dauður óg enginn veit neitt um. ’ ’
Samtalinu lauk við það að drengurinn,
sem sótti póstinn á bréfhirðingastöðina kom
inn ög fékk Paul póstpokann, sem hann tók
við með mestu áfergju og hvolfdi úr honum á
borðið í stofunni. Þar voru mörg bréf til hr.
Wilooxen, til Miriam og Paul. Drengurinn
fór með bréf hr. Wilooxens upp í skrifstofu
hans, sem var uppi á lofti. Miriam fékk bréf
frá Alice Morris, þar sem hún tilkynti henni
að hún ætlaði að fara að gifta sig, og manns-
efnið sitt væri Oliver Murray, ungur lögmað-
ur í Washington, og bauð hún Miriam að
koma og vera við giftinguna og vera brúðar-
meyjan sín. Bréf Pauls voru frá skólabræðr-
um lians í læknaskólanum. Þegar þau voru
búin að lesa og tala um bréfin sín, kom þjónn
inn í stofuna til þess að hressa. upp á eldinn á
árninum, og breiða dúk á borðið fyrir kvöld-
verðinn.
Þegar kvöldverðurinn var tilbúinn og
hr. Wilcoxen seztur að borðinu, lagði hann
bréf í kjöltu Miriam og sagði henni að það
væri frá frú Morris, þar sem hún segði þeim
frá hinni fyrirhuguðu giftingu dóttur sinn-
ar og beiddi þau öll að koma og vera við gift-
inguna. * Miriam sagðist hafa fengið bréf frá
Alice sama efnis.
“Jæja þá, góða mín, við förum öll til
Washington til þess að vera við giftinguna
og dvelja þar nokkrar vikur okkur til upplyft-
ingar. Það er of einmanalegt fyrir þig, á
þessum aldri að vera alt af heima, þú þarft að
fá að. gleðjast með unga fólkinu, og sjá þig
dálítið um, eg hefi ekki verið nógu umhyggju-
samur um þig, barnið gott, eg hefi sökt mér
niður í aðrar hugsatiir; en það skal ekki vera
svo hér eftir. Þú skalt fá að taka þátt í lífi
æskufólksins, sem samsvarar þínum aldri. ”
Miriam varð upj)ljómuð af fögnuði, því
hr. Wilcoxen hafði ekki oft talað með eins
miklum gleðiblæ og innilegleik, og þau Paul
og Miriam fögnuðu svo hjartanlega yfir því
að sjá hann með gleðibragði.
Það var undinn bráður bugur að því að
búa undir ferðina það sem nauðsynlegt var,
og 1. marz lögðu þau öll á stað til Washing-
ton.
32. Kapituli.
Þegar hr. Wilcoxen og föruneyti hans
kom til Washington, tók það sér aðsetur í
gistihúsinu Mansion House. Fjöldi ferðafólks
víðsvegar að úr öllum ríkjunum var komið til
Washington til að vera viðstatt við innsetn-
ingu, eins vinsælasta forseta Bandaríkjanna,
sem nokkurn tíma hefir í Hvíta húsinu verið.
Undir eins og þess var getið í blöðunum,
að hr. Thurston Wilcoxen og föruneyti hans
væri komið til borgarinnar, keptust vinir hans
um að bjóða lionum heim og fagna honum
sem bezt. Kirkjulegir embættisbræður hans
heimsóttu hann og buðu honum heim sem
heiðursgesti, á heimili sín og prestastefnur,
sem haldnar voru í borginni. Alice Morris
og frú Moulton, frændkona liennar, sem hún
var hjá, heimsóttu Miriam og uppástóðu að
hún kæmi til þeirra og væri hjá þeim þangað
til eftir að giftingin færi fram; en þetta
gestrisnisboð var ekki þegið, vegna þess að
þau vildu lieldur vera öll saman í gistihúsinu,
eins og þau höfðu ætlað sér.
Stórborgarlífið í allri sinni dýrð, var al-
veg nýtt og óþekt fyrir Miriam, sem aldrei
hafði farið út úr sveitinni sinni, ikto þá til
næstu kaupstaða. Hún var komin inn í hring-
iðu skemtana af öllu mögulegu tægi, sem hún
hafði enga hugmynd um áður. Það sem einna
mest dró hana ‘að sér voru lekhúsin, sýning-
ar og söfn af öllu tagi, samkvæmissalirnir og
sönghallimar; þar sem kvöld eftir kvöld var
troðfult af kátu, skrautbúnu fólki, sem virtist
ekki hafa um annað að hugsa, en verja lífinu
til þess að skemta sér á hvern þann hátt, sem
því bezt líkaði. Aftur á móti sótti hið meir
alvarlega hugsandi fólk fyrirlestra ýmislegs
efnis og kirkjulegar samkomur og bænafundi.
Þannig var nég tækifæri til þess að njóta
yndis, bæði fyrir unga og gamla, lífsglaða og
káta, sorgmædda og beygða; allir gátu leitað
þangað sem bezt átti við þeirra sérstöku
kringumstæður og lundarlag. Aðra vikuna,
sem þau vom í Washington fór fram gifting
þeirra Alice Morris og Oliver Murray.
Miriam var brúðarmeyja, en dr. Douglas
brúðgumasveinn, en hr. Wilcoxen fram-
kvæmdi giftingarathöfnina.
Frá því hr. Wilcoxen kom til borgarinn-
ar liafði hann stöðugt verið að gera prests-
verk. Frægð hans sem m.entamanns og ræðu-
skörungs hafði verið þekt í Washington og
víðar, löngu áður en hann kom þar, og eftir
að hann kom til borgarinnar, hafði hann óaf-
látanlega verið fenginn til að prédika og
flytja fyrirlestra.
Það var ekki til að auglýsa sig eða fyrir
neina hégóma virðingargirni sem Thurston
gerði svo mikið að því að prédika í kirkjum
borgarinnar, heldur var það fyrir bænarstað
presta og safnaða, sem langaði til að heyra
hann, sem svo mikið orð fór af, sem ræðu-
manni og sem einnig var þektur að því, að
milda liina ströngu rétttrúnaðarkenningu og
boða frjólsari og mannúðlegri trúarbrögð.
Fólkið sóttist eftir að heyra til hans, svo
allstaðar var húsfyllir þar sem hann flutti
ræðu, eða fvrirlestur, og blöðin voru sammála
í að hrósa mælsku hans og andagift. En öll
sú dýrð og sómi, sem honum var sýndur án
þess hann sæktist eftir neinu slíku, megnaði
ekki að draga hann að borgarglaumnum, því
hann fór þaan burtu þreyttur og sorgmædd-
ur eins og hann var þegar hann kom þangað.
En það var eitt, sem um fram alt annað
dró að sér hug hans og athygli, og það með
því undra afli, að hann gat ekki um annað
liugsað; það var eins og sætur englasöngur,
svo kyrlátur og mildur, en sem þó bergmálaði
frá einum stað til annars,—það var stúlku-
nafn,—nafn ungrar, elskulegrar stúlku, auð-
ugrar og mikilsvirtrar, sem Iiafði helgað
sjálfa sig, starf sitt, gáfur og auð, til líknar
líðandi og umkomulausum smælingjum mann-
félagsins.
Fólk talaði um þessa fallegu, góðu og
gáfuðu, tilþrifamiklu, ungu stúlku með lotn-
ingu og aðdáun, eins og yfirnáttúrlega veru;
hún hafði stofnað skóla og heimili fyrir mun-
aðarlaus börn, hún hafði með frjálsum sam-
skotum safnað saman stórri peningaupphæð,
til þess að kaupa fyrir stóra landspildu í
Ameríku, til þess að stofna þar nýlendu fyrir
fátæklinga frá Lundúnaborg. Fólk talaði um
hana með djúpri lotningu; liún var í hugum
þeirra, sem höfðu heyrt um hennar mörgu og
kyrlátu góðverk, eins og vermandi sólargeisli,
sem þíddi klakann og kuldann úr sál mann-
anna. Nafn þessarar ungu stúlku varð Thurs-
ton Wilcoxen hin dularfylsta ráðgáta; liann
las með brennandi áhuga alt sem hann sá
skrifað um liana í blöðunum, hann lilustaði
með gaumgæfni eftir öllu sem fólk sagði um
hana. Það, sem honum þótti undarlegast var,
að hún hét sama nafni og lians elskaða og
þráða, en mista Marian. — Það var mjög und-
arlegt, en það var þó ekki það undarlegasta,
heldur hitt, að skaplyndi Iiennar og persónu-
leiki, svaraði alveg til þess, sem haft hafði
hans elskaða Marian. Þegar hann lieyrði tal-
að um hin ýmsu góðverk er hún gerði, sagði
hann í hjarta sínu: “Ilversu líkt Marian
minni? Einmitt það sama hefði Marian mín
gert, ef hún hefði verið fædd til stórra erfða,
eins og þessi stúlka hefir verið.”
Nafnið var að vísu mjög algengt, en‘það
einkennilega var, að bæði það og hinn göfugi
persónuleiki hennar, skyldi í öllu nákvæmlega
samsvara hans horfnu Marian, vakti þá hugs-
un hjá honum, að þessi dygðum prýdda stúlka,
hlyti að vera skyld hans elskuðu Marian. Það
var eins og allur liugur hans drægist að þess-
ari ókunnu stúlku, með ómótstæðilegu afli;
og hasn einsetti sér að sjá hana og kynnast
henni eins fljótt og hann gæti hugsað upp við-
eigandi erindi til fundar við hana.
Hann lifði þannig tvöföldu lífi—hið ytra
var líf starfs og athafna, hið innra lifði Iiann
í hugsunum sínum, söknuði og sorgum.
Miriam og Paul héldu að hann væri svo hjart-
anlega glaður og ánægður, yfir öllum þeim
margvíslega heiðri, sem honum var sýndur,
og því mikla frægðarorði, sem blöðin báru um
hann út um alt landið, svo þau voru hæst
ánægð og leituðust við að nota tímann sem
bezt til að taka þátt í samkvæmislífinu, með-
an þau dveldu í borginni.
Miriam var mest með Alice Murray vin-
konu sinni og uppeldissystur. Það var einn
morgun, þegar Miriam kom að heimsækja
Alice, að liún bað hana að koma upp í svefn-
herbergi sitt; þegar þær höfðu fengið sér sæti,
sagði Alioe eins og hálf óttaslegin.
“ Veiztu, Miriam, það er nokkuð—svo af-
skaplega undarlegt—sem hefir legið á huga
míuum, og sem mig hefir langað til að segja
þér, en eg hefi ekki haft tækifæri itil þess, því
Olli eða einhverjir hafa alt af verið viðstadd-
ir. En Olli er í réttinum að flytja mál í
morgun og mamma fór eitthvað út í borgina
að sjá kunningja sína, svo við höfum bezta
na;ði til þess að tala saman. ”
Miriam horfði undrandi á hana og beið
þess að hún tæki aftur til máls.
“Hvornig í ósköpunum stendur á því, að
þú spyrð mig ekki hvaða leyndarmáli eg búi
yfir? Það er eins og þér sé sama um það,
þú hefir enga forvitni á því, svo það er hreint
ekkert gaman að segja þér leyndarmál. Segðu
mér hvort þú vilt heyra ]>að, eða ekki? Eg get
sagt þér að það er býsna mikil opinberun, og
er þér talsvert viðkomandi líka! ’ ’
“Jæja, hvað er það þá? Jú, eg vil fá að
heyra það!”