Lögberg - 20.01.1936, Síða 1
PHONE 86 311
Seven Lines
io\
a
a
For
Better
Dry Cleaning
and Laundry
49. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 30. JANÚAR, 1936
NtJMER 5
Einangruð frá Islendingum
Kona ein, Mrs. H. Larrett, seni
búsett er í borginni Hamilton í
'Ontariofylki, hefir sýnt Lögbergi
þann góðvilja, að senda því mynd
af Háöldruðum foreldrum sínum,
sem eytt hafa æfinni einagruÖ frá
íslendingum, nokkuS yfir 50 ár.
Hjón þessi eru þau GuSmundur Ás_
geirsson, fæddur þann 1. ágúst 1844
a bænum Hafnardal, en fluttist þaÖ-
an meÖ foreldrum sínum 3. ára að
Geirtntmdarstööum í StaÖarsveit, og
fngibjörg Ólafsdóttir, fædd 25. júlí
^844 á Bakka í Ennissveit í Stranda-
syslu. Voru þau gefin saman í
Hjónaband þann 15. ágúst 1869 á
Stað i SteingrímsfirÖi. FaÖir Guð-
mundar hét Ásgeir Þorsteinsson, en
Ingibjörg var dóttir Ólafs Ólafsson-
ar á Bakka.
Þau Guðmundur Ásgeirsson og
Tngibjörg kona hans fluttust til
Vesturheims þan 15. ágúst áriÖ
1883; settust þau aÖ þar sem Hecla
|)ósthérað nefnist í Ontario; og
dvöldu þar í tuttugu og sjö ár, en
fluttust þaðan til Huntsville ásamt
sonum sinum.
ViÖa liggja vegamót, segir is-
leszka máltækið. Spor landans í
þessari heimsálfu liggja víðar en al_
ment er vitað.
Róttækir jafnaðarmenn studdu hina
nýju stjórn til valda, og hafa þvi að
sjálfsögðu hönd í bagga með stefnu
hennar og athöfnum. Þrír fyrver-
andi forsætisráðherrar eiga sæti i
þessu nýja ráðuneyti; eru það þeir
Albert Sarraut forsætisráðgjafi;
Pierre-Etienne- Flandin utanrikis-
ráðgjafi og Camille Chautemps, ráð-
gjafi opinberra verka.
Frá Islandi
SJAVARÚTVBGURINN.
Þorskvciðar.
Veðráttan fyrir sjávarútveginn
•var frekar óhagstæð árið sem leið.
í byrjun vertíðar og faman af ver-
tíð var umhleypingasöm tið. Haust-
mánuðina var veðurfar fremur hag_
stætt. Ofviðri mikið olli feikna tjóni
um miðbik desembermánaðar, en að
undanförnu hefir verið einmunatíð.
Vegna umhleypinganna í byrjun
vertíðar var afli báta minni en ella
hefði verið, en sökum togaraverk-
fallsins, sem hófst í byrjun ársins
fóru togarar ekki til.veiða fyr en 28.
janúar. Afli hefir verið tregur og
minstur á Austurlandi og Vestur-
landi. Fiskaflinn var á öllu landinu
31. desember s.l. 50,000 smálestir,
miðað við fullverkaðan fisk, en í
árslok 1934 61,880 smálestir.
Síldaraflinn.
Síldveiðarnar norðanlands gengu
treglega sem kunnugt er. Saltsíldar-
afli nyrðra varð hálfu minni en í
fyrra. í septemberbyrjun fór síld
að veiðast við Faxaflóa og bætti
það mjög úr skák. Alls nam salt-
síldaraflinn 133,759 tn-> en Þar a^
síldarafli í Sunnlendingafjórðungi
um 52,000 tn. í fyrra var saltsíldar-
aflinn 216,760 tn. Miðað við 9.
desember skiftist síldaraflinn þann_
ig (siðan hefir veiðst dálítið, sbr.
að framan) :
Söltuð síld............73,757 tn.
Matjessíld......... 7,452 ”
Kryddsild .............28,335 ”
Sykursöltuð ........... 4,499 ”
Sérverkað..............x9,578 ”
Bræðslusíldin nam 549,741 hekto-
litrum, en í fyrra 686,726.
Síldveiðar við Suðurland. Karfa-
veiðar. Herðing fiskjar.
M arkaðaleit.
Það má óefað telja hina miklu
sildveiði við Suðurland á árinu
meðal -merkustu viðburða ársins.
Síld hefir oft verið veidd við Suð-
urland áður, en aldrei í jafnstórum
stíl og árið sem leið. Til nýjunga
má telja, að togarar voru gerðir út
á karfaveiðar, en frumkvæði að til-
rauninni átti Þórður Þorbjarnarson
fiskiðnaðarfræðingur Rikisverk
smiðjurnar gerðu tilraunirnar, en
fjárhagslegan stuðning* veitti Fiski.
málanefnd. Afli 6 togara nam rúm-
lega 6,000 smálestum af karfa. Var
hann unninn í verksmiðjunum við
Önundarfjörð og Siglufjörð. Feng-
ust úr honum 1,060 smálestir af
mjöli og 346 smálestir af lýsi. Ti!-
raunirnar gefa góðar vonir og mun
þeim verða haldið áfram. Þá voru
gerðar tilraunir með fiskherðingu
og tveir mætir menn fóru til Vest-
urálfu, til þess að reyna að afla
nýrra markaða fyrir sjávatafurðir,
Thor Thors alþm., til Suðm-Ame-
ríku, og Kristján Einarsson fram-
kv.stj., til Norður-Ameríku.
Sala ísfiskjar.
Togararnir fóru samtals 173 ferð-
ir á árinu til Bretlands eða jafn-
margar söluferðir og 1934. Alls
hafa þeir selt afla í þessum ferðum
fyrir tæplega 4 milj. króna eða 1032
UNDIBBÚNINGS
KOSNINGAB
1 LOUISIANA
Á þriðjudaginn var fóru fram
undirbúningskosningar í Louisiana-
rikinu til þjóðþingsins t Washington
af hálfu Demokrata flokksins, og
féllu þær algerlega í vil þeim fylk-
lngararmi, er telur sig fylgjandi
stefnu Huey Longs, um skiftingu
auðæfanna. Aðallega verða það
þrír
menn, þeir Oscar K. Allen frá-
farandi rikisstjóri, sem tekur við
sæti í öldugadeildinni fyrir það, sem
eftir var af kjörtímabili hins myrta
senators, Richard W. Leche, við-
takandi ríkisstjóri og Allen Ellen-
der, fyrrum forseti fylkis eða ríkis-
þingsins, og nýkjörinn senator, er
forustu hafa í þessum Huey I,ongs
fylkingum. Allir tjá þeir sig ein-
dregna Demokrata, þó allir séu þeir
h.trir andstæðingar viðreisnar lög-
§j&fcir Roosevelts forsetE.
Fyrsta sýnin
Hyrsta sýnin: Fjallahringur,
festist, barn, í huga þér.
Gognum móðu minninganna
thynd J)á augað skýrast sér,
l'egar þreyttu skin og skuggi
^kollaleik um fjall og dal,
j'lær á herðar bláum gnýpum
preiddi kveldsins gráa sjal.
II1 íöin fríð í hafsins spegli
>Jó að sinni fögru rríynd,
ikt og dóttir dalsins sæti
f raumasæl við tæra lind.
^olla sína tignir tindar
( >gðu hátt í hvolfin blá,
?1I1S °K ftópur hýrra sveina
reykti sír og stæði á tá.
H, a, fla töfrar ljóss og lita
°g skuggamyn(j um tjald
.U 11 °g Norðri, svali og ylur,
•Výra á víxl og missa vald.
Hihf glíma andstæðnanna
er þar háð og brögðum sótt,
hlakum vetrar, hretum sumars,
humi dags og bjartri nótt.
Páll Guðmundsson.
BÆNDAFLOKKUBINN
t ALBEBTA
Hið árlega þing bændasamtak-
anna í Alberta, U.F.A., hefir staðið
yfir í Edmonton, undanfarna viku;
er því nú lokið. Um það var barist
hart og lengi, hvort þessi félagsskap-
ur ætti að halda sérstöðu sinni í
stjórnmálunum eða ekki. Vildi for-
setinn, Robert Gardiner fyrrum
sambandsþingmaður, að fullnaðar-
ákvæðum um þetta efni yrði frestað
í eitt ár eða svo; í sama streng tók
Mr. Reed, sá, er haft hafði með
höndum stjórnarforustu fylkisins
frá því í fyrra vetur og fram að
þeim tíma, er síðustu fylkiskosning-
ar fóru fram og Social Credit flokk-
urinn, undir leiðsögu Williams
Aberharts, gekk sigrandi af hólmi.
Aðeins 15 fulltrúar af 400, er þing-
ið sátu, hölluðust á sveif þeirra
Gardiners og Reeds. Meiri hlutinn
ákvað að halda áfram pólitískum
samtökum á grundvelli C.C.F., án
þess þó að glata U.F.A. nafni eða
sérkennum samtakanna.
Mr. Robert Gardiner var endur-
kosinn i forsetastöðu.
STJÓBNABSKIFTI A
FBAKKLANDI
Ráðuneyti það á Frakklandi, er
Paul Laval hefir veitt forustu frá
því í júnímánuði síðastliðnum, hefir
orðið til þess knúð að leggja niðar
völd. Mátti svo að orði kveða að
líf stjórnarinnar léki á þræði síðan
að uppvist varð um'9amningabrugg-
ið illræmda milli Laval forsætisráð.
gjafa og Sir Samuel Hoare, fyrv r-
andi utanríkisráðgjafa Breta, er*að
því laut, að binda enda á Afríku-
stríðið með því að selja Itölum að
mestu leyti sjálfdæmi í Ethiópíu.
Sir Samuel varð að víkja úr em-
bætti sökum afstöðu sinnar, og að
sjálfsögðu stjórnarinnar brezku í
beild til Jiessa máls, og nú hefir
Laval jafnframt sopið af því seyðið.
Albert Sarraut, fyrrum stjórnarfor-
maður, hefir tekist á hendur mynd-
un nýs ráðuneytis á Frakklandi.
Til frú Jakobínu Johnson
Flutt að Hólmavnði 14. júli 1935.
Velkomin, systir, heim til dvrra dala!
Draumur þinn rætist nú á óskastund.
Fegurst í heimlands hraunum gaukar gala,
glöðust er sól við ættlands vötn og sund,
ljúfast í hlíðum hernsku blómin tala
um brviðartryggð og norðurs hetjulund.
Velkomin, systir,—mynd þín blíð í minni
mun okkur festast, svo við gleymum ei.
Þín listadís frá lágu dalakynni,
sem leidd var hulin út á vesturs fley
er komin heim og gleðst með oss hér inni
sem andi vors í hlýjum sunnan þey.
Kom heil, far heil, finn heil þá hjartans vini,
sem heitt í vestri mæna eftir þér.
Tak ósk frá hverri dóttur dals og svni
um dögg og sól, unz æfistundin þver.
Þökk fvrir söng og yl af ástar skini,
sem ættarfoldu ljóðadís þín ber.
—Hulda.—Dvöl.
SKIPAÐUB 1 MIKILVÆGA
STÖÐU
HON. CHARLES STEWART
Mr. Stewart, fyrrum innanríkis-
ráðgjafi Mackenzie King stjórnar-
innar og um eitt skeið forsætisráð-
gjafi Albertafylkis, hefir verið skip-
aður formaður nefndar Jieirrar, er
gera skal út um ágreiningsmál, ef til
þess kann að koma, milli Canada og
Bandaríkjanna, fyrir hönd hinnar
canadisku þjóðar. í nefnd þessari
eiga sæti fulltrúar, skipaðir af
stjórnum þessara tvæggja þjóða.
Nefnd þessi kallast á ensku máli
International Joint Commission;
kom hún í rauninni í stað þeirrar
nefndar, er kölluð var International
Waterways Commission, er það
verkefni hafði meðal annars með
höndum, að rannsaka orkumagn St.
Lawrence fljótsins. Hinn nýi nefnd-
arformaður, Mr. Stewart, átti sæti i
King-stjórninni frá 1922 til 1930;
er hann mikilhæfur maður og fratn-
takssamur.
stpd. í hverri ferð að meðaltali. í
fyrra var meðal-aflasala 1255 stpd.
Til Þýzkalands fóru togararnir 35
ferðir eða 4 fleiri en 1934 og seldu
fyrir nálægt 1.5 milj. kr. og verður
meðalsala í Þýzkalandi 1895 stpd. í
söluferð, en í fyrra 1618 stpd.
Fullnaðarskýrslur um útflutning
íslenzkra afurða 1935 eru væntan-
legar eftir nokkra daga og verður
þá nánara getið um útflutninginn
og verðlag útflutningsvaranna.
—Vísir 4. jan.
Stálverksmiðja, sem getur frarnleitt
30,000 smál. árlega verður reist í
Larvik í Noregi.
Oslo 31. des.
Ráðgert er að koma á fót stórri
stáíverksmiðju í Larvik og eru
miklar líkur, að hafist verði handa
um framkvæmdir í náinni framtíð.
Leiðtogi , verksmiðjunnar verður
kunnur amerískur sérfræðingur í
þeim greinum, sem hér að lúta. Heit-
ir hann Field. Ráðgerð ársfram-
leiðsla er 30,000 smál.
Norðmenn selja Rússum 15,000
tunnur stórsildar.
Oslo 2. jan.
Norskir síldarútflytjendur hafa
gert samning við verzlunarfulltrúa
Ráðstjórnarlýðvelda - sambandsins
rússneska um sölu á 15,000 tunn-
um stórsíldar. Verðir er 14 kr.
75 au. á tunnu. Það er tilskilið, að
greiðsla fari fram við afhendingu.
LEITAR HÓFANNA UM LAN
Hin nýja stjórn Frakklands hefir
sent nefnd manna til Bretlands til
þess að leita þar hófanna um stóra
lántöku. Fremur er talið liklegt, að
vel verði tekið í málið.
BOFNAB FYLKINGAB
Alfred Smith, fyrrum ríkisstjóri
í New York, og um eitt skeið for-
setaetfni Demokrata, hélt nýverið
ræðu, þar sem hann fordæmdi við-
rqisnaiiöggjö'f Roosevelts forseta,
eða “New Deal brask” hans, eins
og hann komst að orði.
Framsögumaður Demokrata í öld-
ungadeildinni, senator Robinson frá
Arkansas, hefir svarað ræðu Mr.
Smiths; ber hann honum á brýn tvö_
feldni; telur hann meðal annars hafa
lagt hvað ofan í annað blessun sina
yfir tilraunir Mr. Roosevelts, þó nú
vilji hann ekki við það kannast.
FALCONS SIGBA ENN
Á mánudagskvöldið var þreyttur
snarpur kappleikur milli Falcons og
Monarchs Hockey flokkanna. Urðu
úrslit þau, að Falcons unnu með 6 á
móti 5. Bendir þetta til þess, að
Falcons séu jafnt og þétt að færast
í aukana. Svo á það líka að vera.
Hver veit nema fyrir þeim liggi
sama frægðarbrautin og hinna fornu
fyrirrennara þeirra og nafna?
JABÐABFÖB KONUNGS
Jarðarför hans hátignar George
V. Bretakonungs, fór fram á þriðju-
daginn í Windsor með mikilli við-
höfn, undir forustu erkibiskupsins
af Kantaraborg. Var þar saman
komið margt stórmenna og þjóð-
höfðingja víðsvegar að. Bar at-
höfnin öll ljóst vitni um vinsældir
þær hinar miklu, er hinn látni kon-
ungur átti að fagna, eigi aðeins inn_
an vébanda hins víðáttumikla veldis
síns, heldur og annarsstaðar út um
altan hinn mentaða heim. Var út-
fararathöfninni útvarpað um víða
veröld. Minningar guðsþjónustur
voru haldnar í flestum eða öllum
stórborgum heims.—
í Winnipeg Auditorium var hald-
in virðuleg minningar guðsþjónusta
kl. 11 á þriðjudaginn, undir umsjón
erkibiskups Hardings, svo fjölmenn,
að hin núkla höll rúmaði eigi fleira
gesta en þangað kom.
LEITAR ENDURKOSNINGAR
Walter Welford ríkisst jóri í
North Dakota, hefir lýst yfir þvi, að
sakir almennra áskorana verði hann
í kjöri á ný við næstu kosningar til
ríkisstjóra.
Til Þ. P7
Þótt ei sé þér launuð með aurum
sú einlæga viðleitni þín,
að hlynna að bágstöddum bróður,
mér bregst ekki sannfæring mín.
Svo langt sem er liðið á daginn,
þér lánaðist mörgum í vil,
að glæða í bróður þíns barmi
það bezta, sem lífið á til.
H. Brandson.
Úr borg og bygð
Mr. Th. Thordarson, kaupmaður
á Gimli, kom til borgarinnar á föstu-
daginn var og dvaldi hér fram á
mánudag.
Mr. Sigvaldi Nordal frá Selkirk,
var staddur í borginni á þriðjudag-
inn.
Deild No. 4 Kvenfélags Fyrsta
lúterska safnaðar, heldur Silver Tea
á heimili Mrs. J. Blondal, 909 Win-
nipeg Ave., á föstudaginn þann 31.
þ. m., frá kl. 3-6 og 8-10 síðdegis.
Vonast er eftir fjölmenni.
Fálkarnir hafa leikfimisæfingar
fyrir ungar stúlkur á hverju mánu-
dagskvöldi í neðri sal kirkju sam-
bandssafnaðar á Sargent og Ban-
ning. Æfingarnar byrja klukkan
7.30 e. h.
Jóns Sigurðssonar félagið, I.O.
D.E., heldur ársfund sinn á heimili
Mrs. H. G. Nicholson, 557 Agnes
Street á þriðjudagskveldið þann 4.
febrúar næstkomandi, kl. 8.
Mr. Halldór Erlendsson fram.
kvæmdarstjóri frá Árborg, var
staddur í borginni um miðja fvrri
viku.
Mr. Gunnar Matthews frá Nai-
cam, Sask.. hefir dvalið í borginni
undanfarna daga ásamt Eunice dótt_
ur sinni. Kom Mr. Matthews hing-
að í heimsókn til móður sinnar og
systkina, er hann hefir ekki hif t i
síðastliðin fimtán ár.
Mrs. Gubbjörg Anderson frá
Naicam, Sask., kom til borgarinnar
á föstudaginn var.
Mr. og Mrs. J. K. Pétursson frá
Wynyard, Sask., eru nýkomin til
borgarinnar og munu dveljast hér
fram undir vorið.
Þeir Mr. Gísli Ólafsson og Mr.
Ólafur Ólafsson frá Brown, Man.,
voru staddir í borginni i lok fyrri
viku.
Fólk í Nýja íslandi er beðið að
muna eftir leiknum “The Dust of
the Earth,” sem verður sýndur í
Riverton Community Hall föstudag-
inn 7. febrúar, kl. 9 e. h. — Dans á
eftir. Inngangur 35C fyrir fullorðna,
25C fyrir börn.
Herra Ásgeir Ásgeirsson fræðslu-
málastjóri, sigldi heimleiðis frá New
York þann 22. þ. m. Rétt áður en
hann lagði af stað, var hann í boði
hjá Norman Thomas, forsetaefni
j Demokrata 1932, ásamt nokkrum
fleiri íslendingum.