Lögberg - 23.01.1936, Blaðsíða 2
2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23. JANÚAR, 1936
Undrafjallið Shasta í
Bandaríkjunum
Þýtt af
Mrs. Jakobínu J. Stefánsson.
Enn þá einu sinni hefir gamla I
Shasta orðiö aÖ umtals- og undr-
unarefni meÖal manna. ÞaÖ er nú
reyndar ekkert nýtt þó svo verÖi,
en í þetta sinn kemur þaÖ — aÖ l'vi
er næst verÖur komist—af nokkuð
annari orsök en áÖur hefir átt ser
staÖ.
Fjall þetta er í NorÖur-Kali'forniu
í Bandaríkjunum, og gnæfir tindur
þess 14,380 fet yfir sjávarmál, og á
sér margþættari og einkennilegri
sögu en nokkurt fjall í heimi, og
vantar þó sízt að sum f jöll séu ekki
frreg og söguleg og grípi jafnvel inn
í sögu lands síns, eins og t. d. eld-1
fjöllin o. fl., en af því engum þess
konar orsökum er til aÖ dreifa meÖ
Shasta-f jallið, þá er saga þess þeim
mun einkennilegri en hinna, og þess-
vegna vel þess virÖi að segja hana.
Fyrir neðan fjall þetta er allstórt
eins og alt það, sem menn eiga erfitt
með að skilja eða fá fylstu vitneskju
urn: öflug mótmæli hafa eigi all-
| gjaldan verið hafin. Eigi hafa þeir
1 allfáir verið, er það álit hafa látiÖ
| í ljósi að allar þær frásagnir, sem
ganga um undrafjall þetta, séu hug-
arburður einn og vitleysa; þar geti
engir mannabústaðir verið, né menn,
án þess að sjást glöggt, einhvern-
tíma, hvorki í f jallinu né grendinni.
Þessar athugasemdir yrðu hvorki
álitnar undarlegar og því síður eftir-
minnilegar, ef það væri ekki fvrir
það, að á eftir nærfelt hverri þess-
konar staðhæfingu, fer að komast
gangur á hlutina i nálægð viÖ og á
fjallinu sjálfu, lireint eins og fjalla.
búarnir vilji láta vita um sig og dul-
mátt þann, sem þeim jafnan hefir
verið eignaður. Það bregst sjaldan,
að þá verða sýnirnar hvað mestar,
| einnig gauragangur og óskiljanlegir
■ hrestir og brak, sem flestir þeirra
I er nærri búa, komast ekki hjá að
veita eftirtekt.
Fornfræðingar nokkrir í Banda-
rikjunum telja litlum efa bundið að
frá ómunatíð hafi búið á og við
svæði óbygt, en skógivaxið allvíða; ■ .. ,, , , , , .
1 rætur fjallbakns þessa, ut af fyrir
mun svæði þetta veru nnlli 30-40 . . ,
, ,. ..... . sig, annað hvort leifar af æfagoml-
enskar milur a breidd, viða hvar; I ,, ,, .
um mannflokki, eða þa nokkur hluti
þar út frá er landsbygð og nokkrir
smábæir.
Alt frá fyrstu landnámstíð þar
um slóðir, hafa íbúar þessara hér-
aða orðið varir við undarlegar sýnir
og einkennileg fyrirbrigði, er gerast i
á og í grend við fjallið, bæði að
nætur- og dagtíma. Frásagnirnar I
um þessar sýnir og fyrirburði, sem '
alt af birtast hverri kynslóðinni eftir |
aðra, af þeim, sem á þessum stöðv-1
um búa, eru orðnar svo marg vott- I
festar, að ekki er hægt að véfengja j
lengur. Fyrir þær hefir sá hluti
Bandaríkjanna sem f jallið er í, dreg-
ið að sér athygli umheimsins meir en
nokkur annar staður í Ameríku.
Hvítleit, afarmikil ljós, sem boga.
myndaðan bjarma leggur af, ýmist
hátt í loft upp, eða á ská, í áttina til
Kyrrahafsins, hafa sézt út frá f jall-
inu um niðdimmar nætur, og hefir
engum af þeim mörgu vísindamönn-
um, sem lagt hafa á stað til að rann-
saka uppruna þessara ljósa, tekist
að fá vitneskju um hvernig á þeim
stæði; en um það eitt eru þeir vissir,
að ekki er með nokkru móti hægt
að koma við rafmagnstækjum á
þeirfi stöðvum, sem þau, að öllu sýni.
legu, koma frá. En þó er annað,
sem er enn óskiljanlegra og undar-
legra, sem sé það, að ljósadýrð mik_ ’r- ^e’r ta'a ma^ sem eng'nn skilur,
hvorki búðarmennirnir né aðrir.
um. En það varð til þess, að viku
eftir viku, mánuð eftir mánuð heíir
fólk í þúsundatali ferðast til Norð-
ur-Karolínu, komið við í smábæjun-
um, sem eru í grend við Shasta-
fja.ll, spurst fyrir um hvaða leið sé
bezt að fara til að komast sem næsc
fjallinu, til rannsókna á því og und-
irlendi þess og skóginum, sem að
því liggur.
Eins og getið var um í upphafi
þessa máls, varð fyrir skömmu sið-
an, stórtíðindasamara við f jgillið en
orðið. hafði um heillangan tima.
Skal nú ástæðum og tildrögum þar
til lýst að nokkru.
Þetta ár (1935) í ágústmánuði,
fór Arthur Brisbane ritstjóri Hearst
blaðanna og höfundur að öllu, sem
“Dag-blaðsíðan” hefir inni að halda,
ásamt Randolph Hearst, til Shasta-
fjalls; dvöldu þeir þar nokkra daga,
og hugðu að sannast mættu eða af-
sannast allar þær furðusagnir, er
gengið höfðu um fjallið. ' En þeir
hófu þessa rannsókn með lítilsvirð-
ingu, kaldhæðni og tortryggni.
í “Dag-blaðsíðunni” birtist síðan
alllöng grein eftir Brisbane. Mint-
ist hann þar á rannsóknarferð sina
og þeirra félaga til fjallsins; þuldi
um leið upp sumt af frásögnusum,
annars stærri mannflokks, sem vel I sem heyrst höfðu um fjallabúana,
il sézt alloft í fjallshlíðunum, bæði
ofarlega og neðarlega, og eru ljós
þessi með ýmsum litum, mjög falleg.
Menn, sem ratað hafa á götustíg
gegnum skógarþyknið, hafa séð, um
hánætur, skrautsúlur umhverfis eitt-
hvað það, sem leit út sem afar-
skrautleg marmarahöll eða musteri,
bygt i fornaldarstíl. Sézt hefir einn-
ig glitra á gullrendar hvelfingar og
gulltoppaða turna.
Kaupmennirnir í bæjunum ná-
lægt fjallinu Shasta segja, að til sin
hafi komið, í verzlunarerindum,
menn í búningi afar frábrugðnum
allra annara manna, sem að öllu
líktust helzt fornmönnum, litu helzt
út fyrir að vera af einhverjum ann-
arlegum löngu gleymdum þjóð-
flokki; svo voru þeir útlendingslegir.
En því er eins varið með þetta.
geti verið annarsstaðar á þessum
I afarlanga risavaxna f jallgarði og
j hinu feykilega undirlendi hans, enda
geti verið í því göng, víða, og afar-
mikil holreim, eftir löngu hjáliðin,
útkulnuð eldsumbrot. Slíks sé dæmi
og muni þjóðflokkur þessi þá hafa
búið við og á fjallgarðinum kyn-
slóð fram af kynslóð og ekki bland_
ast öðrum þjóðflokkum, en varð-'
veitt þannig öld eftir öld frá ómuna-
tíð, dulmátt þann og kyngikraft, sem
fornmenn hefðu svo mjög haft tneð
höndum, en sem væri nú flestuin
þjóðum tapaður.
Þessari skoðun fornfræðinganna
var töluvert andmælt af sumum, en
þá tóku, litlu síðar, blaðamenn sér
ferð á hendur, til þessa tittnefnda
Shasta-fjalls, og þegar þeir komu
aftur úr sínum rannsóknarleiðangri,
sögðu þeir að mannabygð væri á
f jallinu.
En fálkið, sem næst fjallinu býr,
hefir oft sagt frá á þessa leið:
“Stundum koma—einkum til bæj-
arins WJeed— í verzlunarerindum,
menn í mjög einkennilegum bún-
ingi, með slegið, gult hár, ljósir
yfirlitum, hávaxnir og tilkomumikl-
Þeir eru ekki óvelkomnir, því þó
þeir verði sjálfir að velja í búinni
það sem þeir vilja fá, þá borga þeir
æfinlega umfram vanaverð hlutar-
ins, m-eð gullsandi. Annan gjald-
eyri hafa þeir ekki — og þurfa eng-
in býtti.
“Þeir hafa einhvern óskiljanlegan
undramátt; þannig, á ósýnilegan
hátt, stöðva þeir bíl manns, svo ó-
mögulegt er áfram að halda, ef
þeim þykir hann koma of nærri sér,
eða þeir með einhverjum ómótstæði-
legum en þó hægfara krafti, ýta
manni frá.”
Þessar frásagnií fólksins, álit
fornfræðinganna, rannsóknartil-
raunir vísindamannanna, o. fl. þessu
viðvíkjandi, hefir fyrir ekki löngu
komist á ritvöllinn í Bandaríkjun-
sem þar ættu að hafast við; fór all-
háðuglegum orðum um þá og til-
veru þeirra, ef nokkur væri, en bætti
því svo við að nú væri meiri mann-
kraftur að verki á undirlendi f jalls-
ins, en þessir, er uppi í fjallinu
byggju, hefðu yfir að ráða, því þar
væru nú verkfræðingar og fram-
kvæmdamenn stjórnarinnar með
mannafla miklum, við að koma upp
stórfengilegu mannvirki, er beizla
mundi náttúruöflin þar á fjallinu,
að flóðstraumar þeir, er niður úr
hájökli þess rynnu, gerðu eigi leng-
ur spell. í staðinn fyrir fur'ðufrétt-
ir af þessum fjallabúum, væri nú
hægt að fá raunverulegri og skiljan-
legri fréttir af velstjórnuðum at-
höfnum og framkvæmdum lærðra
verkfræðinga og herforingja, er
hefðu þar umbúnað mikinn, ásamt
fullkomnustu verkamanna íbúðum.
Fanst nú mörgum er bezt þektu
til, þessi og önnur eins ögrunaryrði
til* f jallaþjóðarinnar gömlu, lýsa
fífldirfsku mikilli; væri betur að
eigi hlytist tjón af,—ekki sízt þeg-
ar slíkt birtist í opinberu blaði.
En sem eðlilegt var, voru nú ekki
allir á þessari skoðun, sízt sumir af
þeim, sem í f jarlægð bjuggu og lítið
þektu til.
En hvað skeður?
Örfáum dögum eftir að grein
Brisbane’s birtist í blöðum hans,
ryðst ofan úr fjallinu sá óstöðvandi
straumur af hraungrjóti, leðju og
aur og jökulvatni, að hann sópaði
burtu eins og fysi, mannaverkum
þeim, sem áttu að beizla hann, og var
lán að enginn misti lífið.
Fregnin um ófarir stjórnarverk-
fræðinganna, flaug með miklum
hraða um allar nærliggjandi bygðir.
Varð þá fólkinu í nágrannahéruð-
unum við fjallið það eitt að orði,
“að þetta væri nú ekki i fyrsta skifti
að þeir, sem yrðu Shasta gamla of
nærgöngulir, fengju að kenna á því.”
Um þennan atburð fórust blaðinu
“Siskiyan County Messenger” í
Montague í Californíu þannig orð:
“Shasta gamla tók nú til sinna
ráða hér á dögunum .... hratt a$
sér eða umhverfi sínu, akteinum,
múrsteinsbyggingum, steinhengi,
stíflugörðum ð. f 1., eins og væri það
j fys. Hvað f jallþjóðinni gömlu hefir
j nú mislíkað, eigum vér eftir að fá
að vita . . . . en ekki er ómögulegt,
að valdið hafi henni nokkurrar geð-
breytingar, heimsókn og ummæli
þeirra háttvirtu herra, Williams R.
Hearst og Arthurs Brisbane, sem
með magt og miklu veldi heimsóttu
hana hérna á dögunum, með fáein-
um ummælum, sem áttu að verða
stjórnarliðinu, sem á heimaland
hennar herjaði, til upphvatningar og
liðsinnis, — en það fór þvert á
móti.”
“Ejallabúarnir hafa kanske einn_
ig viljað sýna hinum mikla ritstjóra
hvað þeir gætu, þegar svo bæri undir
og þegar þeir vildu beita sér.” •
í öðru blaði, sem gefið er út í
Norður-Kaliforníu í Yreke og heitir
“Sikiyan News” voru eftirfarandi
ummæli eftir ritstjóra þess.
“Það var nú ekki við öðru að bú-
ast en að eitthvað kæmi út á lýsing-
ar Brisbane’s á fjallabúunum í opin-
beru blaði. Ekki var grein Bris-
bane’s fyr komin út, svo hver sem
vildi gæti séð og athugað innihaldið,
en að eyðileggingin skeði: Óstöðv-
•andi straumar jökulvatns, leðju og
hraungrýtis steyptist með heljar.
krafti ofan úr fjallinu og yfir öll
nývirkin fyrir neðan, og sópaði öllu
fyrir sér, svo ekki stendur steinn
yfir steini.
“Hvað sem sumir segja um að
þetta sé af loftbreytingu, sem komið
hafi af umstanginu við að koma upp
mannvirkjunum fyrir neðan fjallið,
þá er það eitt víst, að skakkafallið
dundi yfir rétt eftir að Brisbane var
að flækjast á þeim stöðvum með
Randolph Hearst.
“Þeir, sem á undanförnum árum
hafa lagt sig fram við að rannsaka
þessa fjallaþjóð, en varast að segja
nokkuð um hana opinberlega eða við
útlendinga, segja að þegar Brisbane
tók að hæðast að gullsands-viðskift-
um þeirra, þá hafi þeir tekið að
grafa upp gamlan gullsand, og til að
sýna að framkvæmdir sínar vaeru
ekki minni en þeirra fyrir neðan
væru, tekið að grafa námur af öll-
um kröftum, og við það umrót hafi
losnað um allan óhroðann, sem ofan
úr fjallinu dundi og orsakaði eyði-
legginguna á mannvirkjunum fyrir
neðan það.
“Sannleikurinn sá, að bezt væri
að aðkomufólk hætti að hringsóla í
námunda við Shasta, enda lítur helzt
út fyrir að Brisbane hafi haft grun
um að svo væri, því óðar en hann
var búinn að láta birta áðurnefnda
ritgerð sína í blaðinu, hypjaði hann
sig á brott.”
................................................................................wmrmmnnnnmiiMinniimtntiiiiiniinmirmiimmmmMinnr.n^
I THOSE WHOM WE SERVE I
IN THE FIELD OF COMMERCIAL PRINTING
AND PUBLISHING BECOME LASTING FRIENDS
BECA USE—
OVER THIRTY YEARS EXPERIENCE IN ENGRAV-
ING, PRINTING AND PUBLISHING IS PART OF
THE SERVICE WE SELL WITH EVERY ORDER
WE DELIVER.
COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGENT AVENUE
WINNIPEG
PHONE 86 327
Það er nú reyndar engin ný saga
í heimi hér, að þjóðflokkar taki sig
út úr — eða hafi tekið sig út úr og
búið á afskektum landshlutum,
stundum öld eftir öld, og hafi lítil
eða engin mök við umheiminn. En í
þessu sambandi er það i raun og
veru ekki undrunarefnið, heldur
hitt, að f jall þetta, sem hér um ræð_
ir, og þess næsta umhverfi verst
allri rannsókn.
Bandaríkjamenn, sem óhætt má
segja að mestir ææfintýramenn séu
allra þjóða og framsæknastir, hafa
mannsaldur eftir mannsaldur gert
hverja tilraunina eftir aðra til að
rannsaka fjallið Shasta og fjall-
lendið, er að því liggur,—en orðið
jafnóðum frá að hverfa.
Byrjað var auðvitað með því að
reyna að komast inn eftir hinu
skógivaxna svæði, er liggur fyrir
framan fjallsræturnar, og er fáa
tugi mílna á breidd, og með rjóðr-
um,. en þó ekki hafi nær orðið kom-
ist sjálfu fjallinu en þetta. hafa þær
ferðir gengið afar-illa.
í þessu efni er engin hætta á mis-
sögnum, því um það er fjöldi fólks
til vitnis, ekki einungis allir þeir
afarmörgu, er búa næstir þessum
stöðvum, heldur mikill fjöldi rann-
sóknarmanna úr fjarlægum lands-
hlutum.
Oft og mörgum sinnum hefir fólk
hverju af rjóðrum þeim, sem í skóg-
í bílum reynt að komast eftir ein-
inum eru, áleiðis að sjálfu fjallinu,
en þegar minst varði, hefir sjzt blá-
hvítur ljósbjarmi fyrir framan bíl-
inn, vél hans um leið stöðvast og ó-
mögulegt að láta hana ganga, þó
tæki hennar virðist öll óskemd og
enginn sjái hvað að er, — og aldrei
tókst að koma vélinni í gang, fyr en
ökumaður fór út úr bilnum og'gerði
tilraunir að snúa við í sömu átt og
hann kom úr, — þá gekk vélin. Við
þetta lauk öllum rannsóknum með
þeim ferðafærum.
Bæði í nútið og fortíð, hefir það
komið ,fyrir að ókunnugir menn
sem aldrei höfðu heyrt um að nein
vandkvæði væru á að komast inn á
Shasta-land, og hafa gengið nokkuð
inn eftir skóginum, hafa séð bjarma
inn á milli trjánna, af svo mikilli
birtu, að líkast var heilu ljóshafi, en
ekki venjulegum eldslogum. Hefir
þá aðkomumaður gengið nokkurn
spöl áleiðis til að nálgast þetta Ijós-
haf, en þá kom einhver maður á
móti honum, innan úr skóginum,
stórvaxinn, hulinn fötum frá hvirfli
til ilja, þreif til hans með heljarafli,
þegjandi, og annað hvort tók hann
á loft og snéri honum til baka, eða
þá ýtti honum á undan sér í áttina,
sem hann kom úr, svo strax varð
aðkomumanni skiljanlegt að áfram
mátti hann ekki halda, og svo gerði
hann það ekki.
En samt hefir brottreksturinn
ekki æfinlega farið fram með þessu
móti. Hitt hefir ekki sjaldan kom-
ið fyrir, að þegar ferðamaðurinn
hefir verið kominn nokkuð áleiðis
inn eftir skóginum, þá urðu loft-
straumar umhverfis hann svo þungir
og stóðu svo fast á hann, að hann
komst ekkert áfram, hlaut að stað-
næmast, eins og væri þar ósýnilegur
þverveggur, og eina áttin, sem hann
gæti hreyft sig til að halda í, væri sú,
sem hann kom úr; og svo fór hann
til baka aftur, því annars var ekki
kostur.
Þegar menn fengu að vita um að
ferðalok urðu með þeim hætti, er
hér segir, þá fór mörgum ekki að
lítast á blikuna. Tóku menn þá að
tala hljótt um þessa hluti, þorðu
ekki að hafa í hámælum; en um-
talið varð reyndar ekkert minna
fyrir það, og hefir svo gengið
marga mannsaldra.
En eftir því sem lengur leið, hef-
ir þó dálítið miðað áfram með þekk-
ingu á þessu torsótta svæði, og því
sem þar tilheyrir, því komið hefir
það fyrir, að vegfarendur, sem af
einhverjum ástæðum hefir orðið
gengið inn í skóginn þá dimt var
orðið, og hafa séð hinn hvítleita eld,
eða öllu heldur ljóshaf, sem áður er
um getið, hafa séð bera fyrir skugga
af allmörgu fólki, eftir lauslegri á-
ætlun, nokkur hundruð að tölu, en
hinum megin þar út frá sat jafn-
margt af fólki við þennan hvítljóm-
andi eld, sem ekki var líkur því að
væri hann af nokkru því eldsneyti.
er menn þekkja, og alveg ólíkur
gasolíu-logum, en svo skær, að af
honum slær jafnvel bláleitum
bjarma. Stundum, meðan á þessari
miðnætur athöfn stendur, teygja
tungur hans sig svo hátt í loft upp,
að upp fyrir hæstu trjátoppa nær,
og slá bláhvítum bjarma á skýja-
rönd þá, sem næst er, sé þungt í
lofti. Þessar fleygu ljóstungur upp-
lýsa að nokkru efri hlut bygging-
anna þar, einkum hin miklu hvolf-
þök, sem virðast gulli rend; þegar
hægt er nokkuð að sjá til stórhýsa
þessara, þá virðast þau vera bygð úr
marmara og “onyx” (tegund af
gimsteini).
Það eina, sem menn hafa fengið
að vita um þýðingu þessarar athafn-
ar er það, sem nú skal greina:
Allstór steinn fanst eitt sinn við
útjaðar skógarins, reistur þar upp,
eins og óbelisk á Egyptalandi. Á
steininum var rúnaletur (fleygrún-
ir?) en neðan undir því var vand-
lega rist á ensku þessi orð: “Há-
tíðahald til heiðurs við Ameríku.”
Af þessu halda menn að hátíðahald
þetta hafi, ef til vill viðgengist hjá
þeim kynslóð fram að kynslóð frá
ómunatíð, þá hafi forfeður þeirra
flúið til Ameríku úr ættlandi sínu,
undan einhverri allsherjar eyðilegg-
ingu þar.
Enn aðrir hafa séð skepnur, alt
LÁTIÐ EKKI HUGFALLAST
P6 heilsan sé ekki 1 sem beztu lagi, og
ekki eins g6ð og hún var áður en áhyggjur
og önnur öfl veiktu þrótt yðar. Við þessu
er til meðal, sem lækna sérfræðingur fann
upp, og veitt hefir þúsundum heilsu. Meðalið
heitir Nuga-Tone, og fæst I öllum nýtlzku
lyfjabúðum. Mánaðar skerfur fyrir $1.00,
með fylstu tryggingu. Kaupið fiösku 1 dag
og þér munið finna mlsmuninn á morgun.
Munið nafnið Nuga-Tone.
Við hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
annarar tegundar en Ameríkumenn
elga að venjast, koma út úr skógin-
um, halda nokkurn spöl áleiðis,
koma sem snöggvast ofan á alfara-
veginn, en þá var alt í einu eins og
þær heyrðu eða sæju eitthvað, sem
enginn nærstaddur varð var við,
snérust við og þeyítust eins og
dregnar af einhverju ómótstæðilegu
afli inn í skóginn aftur og hurfu
fneð öllu.
Eins og áður er sagt, var samt
afarlengi heldur hljótt um reynslu
manna og sýnir af kynjastöðvum
þessum, en þá kom fyrir atburður
einn, sem varð til þess, að fleiri
fengu að vita um Shasta-f jalls
undrin en þeir, sem í námunda við
það bjuggu.
Prófessor E. L. Larkin, sem er
vísindamaður mikill og forstöðu-
maður athugunarstöðvarinnar á
Lawe-fjallinu í Suður-Kaliforníu,
var einn dag að gera tilraunir með
nýrri sjóspípu, gerðri fyrir afar-
f jarlægðir. Hann var á athugunar.
stöðinni, sem stóð efst á Lawe-f jall-
iqu, sem hann fékst við að rannsaka.
Snéri hann nú sjónaukanum i allar
áttir, til að athuga um ýmislegt í
stærðfræðilegu tilliti, er vera mætti
að sjónpipa þessi gæti orðið að
nokkru til hægðarauka við. Hann
sagði síðar, að um það leyti hefði
hann ekkert verið búinn að hevra
um Shasta-f jalls leyndardóminn,
enda mundi hann lítt hefði trúað á
slíkt á þeim tímum; en nú beindi
hann sjónpípu sinni að Shasta, til
að reyna hana, því það var svo vel
hægt að sjá í henni hinn jökulkrýnda
topp þess bera við heiðan himininn.
Var það til að gera sér grein fyrir,
stærðfræðilega, fjarlægðinni milli
sín og Shasta. Að því loknu varð
lionum af hendingu að lækka sjón-
pípuna svo innan sjóndeildarhrings-
ins lentu hlíðar Shasta-f jalls; þá sá
hann mynd, sem hann hafði sízt bú-
ist við að sjá. Sól skein í heiði, og
hann sá glitra á gulli rend hvolfþök
á austrænum musterum. Eftir
stundarbið beindi hann sjónaukan-
um aftur að Shasta, og meðan sólin
hélt áfram göngu sinni, hugði hann
sig sjá tvær kirkjur gnæfa milli trjá-
toppanna. Hann færði nú sjónauk-
ann til enn á ný; þá sá hann á hlið-
ina á enn einni byggingu, sem sýni-
lega var úr marmara. Hann vissi,
að engar byggingar þeirrar tegund-
ar voru þar um slóðir, og helzt
hvergi í allri Kaliforníu; svo þeim
mun eftirtektarverðara var þetta.
Lagði hann nú frá sér þennan inikla
sjónauka um stund, en ásetti sér að
taka hann aftur og vita hvað hann
sæi meira um sólsetur eða þegat
dimt væri orðið. Svo gerði hann það.
Þá varð hann enn meira undrandi,
þvi þá var ljósadýrð mikil um þessi
miklu hvolfþök, sem nú sáust enn
greinilegar en áður; en ljósin voru
hvítleit. Nú sá hann einnig nokkuð
af hliðum bygginga þessara; þó var
ekkert tunglsljós.
En vísindamenn hætta pú aldrei
í miðju kafi við rannsóknir sínar,
né sleppa út í veður og vind árangr-
inum. Larkin tók nú niður hjá sér
alt það, er hann hafði orðið vísari
um; beið svo eftir sólaruppkomu til
frekari athugunar. Þegar þar að
kom, breytti hann stellingum á
stækkunartækjum sjónaukans og
beindi honum enn einu sinni að
Shasta-f jalþ: þá sá hann reyk stiga
upp milli trjánna þar, og hús sá
hann einnig eða réttara sagt nokk-
urn hluta þess, sem hann hafði ekkí
komið auga á áður.
Var hann nú heila viku við að
rannsaka þetta með sjónpipu sinni.
Vakti þetta mikla eftirtekt og umtal
meðal manna. Þannig urðu lýsing-
ar vísindamannsins, sem i mikilli
f jarlægð bjó við Shasta-f jall, og hóf
rannsóknina með einúm hinum full-
komnustu stækkunartækjum nútím-
ans, samhljóða frásögn þeirra, er