Lögberg - 13.02.1936, Blaðsíða 2

Lögberg - 13.02.1936, Blaðsíða 2
2 LÖGBERG, FIMTUDAGINN 13. FEBRÚAR, 1936 * Baróninn á Hvítár- völlum Framh. Eins og margir Frakkar hafði haróninn næmt auga í'yrir feg- urð. Honum mun hafa fundist að íslendingar væri all skeyting- arlausir um alt það, sem augað gleður og Berurjóðurslegt víðast. Byrjaði hann þess vegna þegar á því, er hann var kominn að Hvítárvöllum, að koma þar upp skrúðgörðum, og voru þeir orðn- ir íagrir er hann féll frá. Nú munu þetta vera kartöflugarðar. En með þessari viðleitni sinni að fegra landið, vakti hann aðra til uinhugsunar um það, og af hans dáðum má þakka það, að nú eru til skrúðgarðar viða í Borgar- firði, og ber þó fy'rst og fremst að nefna hinn fagra skrúðgarð Sigurðar Fjeldsted í Ferjukoti, sem áreiðanlega er endur minn- ing um dvöl barónsins á Hvitár- völlum, og kynningu þeirra Sig- urðar. Gróðahagur Það var í baróninum mikill gróðahagur. Hann hugsaði ekki um annað en hvernig hann gæti | orðið ríkur á stuttum tíma. Þess ] vegna keypti hann Hvítárvelli og kom upp kúabúi í Reykjavik. Taldi hann sig myndi geta orðið stórrikan á búskapnum. íin bú- skapurinn bar sig ekki, sem varla var von. Og þá var hann með allskonar heilabrot. Einu sinni datt honum það í hug að setja á fót stórt hrossa- bú. Hafði hann reiknað út hvað marga hesta hann gæti selt á ári, og hvað hann græddi á þeim. — Þegar hann bar þessa áætlun undir Sigurð, sá Sigurður þegar að hann hafði gleymt kostnaðar- hliðinni, og benti honum á, að hann þyrfti að afla heyja handa hrossunum; annars myndu þau falla úr hor, og þá yrði nú gróð- inn lítill. Þá hvarf baróninn frá þeirri hugmynd. Þegav hann kom að Hvítár- völlum, átti jörðin veiðirétt ið til að græða hér á Islandi, væri útgerð, ekki skútuútgerð, eða smábátaútgerð, heldur togaraút- gerð. Kom honum þá til hugar að stofna félag með 16—20 enskum togurum og fá leyfi fyrir þá að veiða í landhelgi alla leið frá Ingólfshöfða að Reykjanesi, gegn því að Faxaflói yrði friðaður fyr- ir togurum. Ritaði hann langa grein um þetta mál i “ísafold” vorið 1901. Þar ræðir hann um það, að efna- leysi íslendinga hái hér öllum | framkvæmdum, en álit sitt sé, I að fsland hljóti að fá frá sjón- um sinn fyrsta styrk til viðrétt- ingar, og að þaðan gæti, ef hyggi- lega væri að farið, komið svo fljót og veruleg hjálp til handa öllum landsbúum, að hér væri mjög gagnger breyting komin á til verklegra framfara að 10 til 20 árum liðnum. Hann getur þess einnig að ís- ■ lendingar eigi engum vönum ' mönnum á að skipa við togara- 1 veiðar, en það skilyrði mætti setja að svo og svo mörgum yrði I kent á skipunum og auk þess j mætti skuldbinda félagið til þess I að veita svo og svo mörgum at- j vinnu í landi. Reykjavik væri I bezt til þess fallin að félagið hefði þar aðalbækistöð sina “auk en hálfum mánuði seinna. Þótti honum ilt að skilja við vínbirgð- ir þær, er baróninn átti. Bauð hann þá ýmsum bændum heim og sátu þeir þarna að sumbli í 2 eða 3 daga. En þá var líka alt upp drukkið nema nokkuð af öli. Jin það er að segja af þinginu, að eftir langar umræður var frumvarpið felt með jöfnum at- kvæðum, 10 : 10. Baróninn dvaldist um • hrið í London, en varð ekkert ágengt og ijiui^ Vídalins útgerðin hér hafa spilt fyrir houum. Og svo lagði hann á stað frá London og þóttist ætla til Vín. En skamt fyrir utan London skaut hann sig í járnbrautarvagninum. Var hann þá aðeins með eitt penny á sér, og stórskuldaði gistiliús- inu þar sem hann hafði búið. Þannig lauk æfi hins eina bar- óns, sem átt hefir heima á fs- Jandi. Hann fvlgdi kenningu sinni um það hvað peningalaus j* maður ætti að gera. Þrotabú Silfurbrúðkaup Vancouver, og mannfagnaður í R. C. Grímsá, en hann hafði verið leigð- ur Englendingum. Var baróninn hjá þeim öllum stundum þegar þeir voru að veiða. Svo er það einu sinni að hann segir við Sig- urð að hann vilji kaupa Blunds- vatn. Sigurður spurði hvað hann ætl- aði að gera við það. JÚ, hann ætlaði að byggja þar höll og hafa skemtibát á vatninu; myndi hægt að leigja Englend- ingum vatnið og höllina. Daginn eftir reið svo Sigurður með honum og keyptu þeir Blundsvatnið (ekki jörðina) fyr- ir 300 krónur. Þar setti barön- inn tjald og dvaldist þar æði lengi. En engir hændust jiar að, og ekki er höllin komin enn i dag, enda var vatnið ónýtt sem veiðivatn, og er nú að mestu horf- ið. Þá keypti baróninn veiðirétt í Langadalsvatni af Borgarhrepp. Lét hann reisa þar sumarbústað og dvaldist þar tímum saman. Það hús stendur enn. Þannig var baróninn. Hann hljóp lír einu í annað, en hafði ekki úthald til neins. Ef hann hefði aðeins hugsað um Hvítár- vellina, hefði hann getað verið þar enn, og búið blómabúi. Útgerð Þegar baróninn sá að hverju fór með búskapinn, komst hann að þeirri niðurstöðu, að eina ráð- Þegar Sigurður Fjeldsted fór frá baróninum réðist þangað ráðsmaður Þórmundur Vigfús- son, sem nú er í Bæ. Hélt hann búinu gangandi til vors, en þá var alt selt og var þrotabú, því þess sem það er langhagfeldast j að baróninn hafði haft þann sið fyrir landið, að aðalstöðin sé í j að skulda ölluin, sem hann gat höfuðstað þess.” En liklegt sé skuldað. að félagið tæki sér aukastöð fyrir j ólafur Davíðsson á Þorgauts- austan. Mun hann hafa haft j stöðum keypti jörðina af skifta- Dyrhólaós í huga, því að hann í ráðenda, en Edinhorg keypti fjós- var með það á prjónunum jafn- ið hér; síðan eignaðist bærinn framt að byggja þar höfn. í það. Gísli Þorbjarnarson keypti Hann segir ennfremur, að tog- húsið við Laugaveg. arar þeir, sem fái að veiða í land- Aðrar eignir barónsins voru helgi muni verja hana fyrir öðr- hoðnar upp og fóru fyrir litið Meðal annars hafði baróninn átt mikið af málverkum. Þau keypti Einar skáld Benediktsson öll fyrir 1,000 krónur. Hafði Einar oft verið gestur barónsins á Hvitárvöllum og í einni ferð hans þangað varð til kvæði hans “Haugaeldar.” Af Richard er það að segja að hann var í Bielefeld i Þýzkalandi þegar hann frétti lát barónsins Ætlaði hann að reyna að ná i fé til þess að bjarga biíinu á Hvitár- völlum. En það tókst ekki. Réðist hann þá í siglingar og flæktist víða um heim. Skrifaði hann Sigurði Fjeldsted við og við, en svo hættu bréfin að koma og hyggur Sigurður að Richard muni þá hafa látist einhversstað- ar úti í heimi. Hér lýkur að segja frá barón- inum á Hvitárvöllum, einhverj- um merkilegasta útlending, sem hingað hefir komið. Því miður farnaðist honum ekki vel, en enn i dag lifa þær hugsjónir, sem hann flutti hingað: trúin á breyttan landbúnað,,trúin á gróð- urmagn íslenzkrar moldar og trúin á hafið.-—Lesb. Mbl. um togurum í sjálfs síns þágu, og með því móti mundi miklu færri togarar en ella veiða í land- helgi. Að lokum segir hann: “Þess má geta, ð ef þingið vill ganga að þeim skilyrðum, sem nauðsynleg eru frá þess hálfu, þá mun ekki standa á stofnun félagsins, með nægum höfuðstóli, sem auðvitað hlýtur að nema svo mörgum iniljónum skiftir.” Fékk hann svo (luðlaug Guð- mundsson til að bera fram frum- varp á þingi um þetta, og fanst þá sem alt væri klappað og klárt, og fór nú að búa sig til utanferð- ar til þess að stofna félag í Lon- don, til þess að hagnýta sérleyf- ið. Seldi hann nú Miljónafélaginu gufubátinn “Hvítá.” Hét hann seinna “Örninn,” og var höggvinn upp nokkrum árum seinna. En flutningabáturinn hafði farist í Borgarfirði haustið áður. Ilvað skal gera, þcgar peninga vantar? Baróninn átti fallega hesta, sem hann ætlaði nú að selja. Bar einn þó af. Var það grár brokk- ari, hinn bezti reiðhestur; hafði baróninn einu sinni riðið honum upp að Kolviðarhóli á klukku- stund. Nú var það maður i Borg- arfirðinum, sem vildi kaupa Grána. Baróninn heimtaði 300 krónur fyrir hann, eii maðurinn kvaðst ekki eiga nema 200 kr. “Vitið þér ekki hvað maður á ' að gera þegar mann vantar pen- inga?” spurði baróninn. Nei, það vissi hann ekki. “Þá á maður að stinga byssu upp í sig og hleypa af.” Skömmu síðar sigldi hann, en Richard varð eftir og fór ekkj fyr VIÐ BURTFÖB úr Nýja Islandi í marz 1881. Ókunnan um æfiveg, alt af alt af hrekst á bárum; félaus hingað fluttist eg fyrir tveimur árum. Héðan burtu held svo frá í harla líku standi, hvorki ást né hatur á hef eg Ný-íslandi. Sigurbjörn Guðmundsson frá Víðirhóli á Fjöllum. IIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIII^ I THOSE WHOM WE SERYE ■ IN THE FIELD OF COMMERCIAL PRINTING AND PUBLISHING BECOME LASTING FRIENDS BECAUSE- OVER THIRTY YEARS EXPERIENCE IN ENGRAV- ING, PRINTING AND PUBLISHING IS PART OF THE SERVICE WE SELL WITH EVERY ORDER WE DELIVER. COLUMBIA PRESS LIMITED 695 SARGENT AVENUE WINNIPEG sMIUUIllUIUIIIUimUUE'imilHtlUllll PHONE 86 327 IIIIIIIIOIIIUIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllflllHIIIIIIIUIIIIIIIIIUUUIUIIIIlllllHIII —' Laugardagskveldið 25. janúar J>. á. kl. 8 e.h. var haldið hátíð- legt í húsi Jtéirra hjóna, Sveins og Guðrúnar Grímsson, að heim- ili þeirra hér í borginni, No. 992 28th Ave. og Windsor stræti, í tilefni, að þá voru liðin tuttugu og fimm ár frá giftingardegi þeirra, sem var 26. janúar, 1911. Þau voru gefin saman á heim- ili Sigurðar bróðir Sveins, sem er bóndi í Red Deer bygðinni í Alberta-fylki. Giftinguna fram- kvæmdi séra Pétur Hjálmsson, sem þá var þar þjónandi prest- ur. Að veizlunni afstaðinni, lögðu þau af stað með járn- braut hingað til Vancouver, og settust hér að, og hafa þvi dvalið allan sinn búskap hér í borginni, og eiga hér stórt og fallegt íbúð- arhús. Sveinn var fæddur og uppal- inn i Landakoti á Álptanesi við Reykjavík og Guðrún á Akrakoti, næsta bæ. Foreldrar hennar voru Elías ólafsson og Margrét Benediktsdóttir. Til Jæssa lands fluttu hjón J)cssi á sama skipi sumarið 1900, og lentu í Winnipeg 19. júli. Sveinn hélt ferðinni áfram suður til bróðir sins en Guðrún varð eftir í borginni að leita sér að atvinnu. Hún gekk í G. T. stúk- una Heklu ,og tilheyrði henni, þar til Sveinn, eftir 10 ár, kom að sækja hana. En svo hefir það jafnan gengið til í öllum riddara- sögum. Sveinn og Guðrún eiga fjögur mannvænleg börn, 3 drengi og 1 dóttir: Elías Benedikt, 23. ára; Grímur Jóhann, 22 ára; Albert Maríus, 19 ára; og ólinu Margrét ísafold, 17 ára. Fyrir þessum mannfögnuði stóð kvenfélagið “Sólskin”, með aðstoð annara vina og ættingja silfur brúðhjónanna, sem eru vel J>ekt og vinmörg i Jæssum bæ. Samkvæmið byrjaði með þvi, að silfurbrúðhjónin voru leidd til sadis í öndvegi með brúðarmevj- um og svaramönnum, að fornum sið. En brúðar-marzinn spilaði af mikilli list Miss Dorothea Saunders, dóttir Guðm. J. Saun- ders byggingameistara. Og seinna s p i 1 a ð i hún f 1 e i r i lög á slaghörpuna. Þá stóðu allir á fætur og sungu “Hvað er svo glatt,” og þar næst brúðarsálm- inn alkunna “Hve gott og fagurt og indælt er.” Þarnæst ávarpaði Mrs. Stella Douglas Durkin silfurbrúðhjón- n og boðsgesti alla með snjallri ræðu, á íslenzkri tungu, og skýrði frá ástæðu fyrir þessari heim- sókn, og óskaði silfurbrúðhjón- unum til hamingju í framtíðinni og þakkaði þeim í nafni allra, sem hefðu átt samleið með ]>eim öll þessi 25 ár, og sérstaklega húsfrú Guðrúnu, sem er meðlim- ur kvenfélagsins “Sólskin,” og sem ætíð hefir verið reiðubúin að leggja fram lið sitt hverjum góð- um málstað, og íslenzkum félags- skap og menningu til heilla og blessunar. Þá bað sér hljóðs forseti kven- félagsins, Mrs. Guðm. Anderson, og hað Þórð Kristjánsson að flvtja brúðhjónunum frumort kvæði, sem hér með fylgir. Að þvi loknu gengu frammi- stöðukonur kvenfélagsins fram fyrir brúðhjónin, og færðu þeim að gjöf prýðilega vandað og skrautlegt silfur-sett í fimm hlut- um, sem yoru silfurbakki, kaffi- kanna, tekanna, sykur og rjóma- ker, í minningu um silfur-afmæl- ið og fornar trygðir og vináttu allra viðstaddra. Sömuleiðis var þeim afhent önnur gjöf í silfri, frá frændfólki þeirra, í þremur hlutuin, sem var silfurker með glerskál og silfurspaða (pyrex plate), mjög svo skrautlegt. Nöfn gefenda fylgja hér ineð: Mr. og Mrs. Howard, og Mr. og Mrs. Paul frá Seattle (báðar bræður- dætur Sveins), og ungfrú Kristín Grímsson, sem er skólakennari á Point Roberts, og einnig bróður- dóttir Sveins, og ennfremur Dr. Júlíus Grímsson og kona hans, sein er Canadisk. Hann er lækn- ir í Ladner, B. C., og er sömu- leiðis bróðursonur Sveins. Þessu næst var þeim afhent að gjöf frá þeim hjónum Jórrt Er- lendssyni og lconu hans, sem áð- ur var ungfrú Rúna Thorsteins- son frá Winnipeg, sérstaklega Oldest European Discovery Against Stomach Troubles and Rheumatism Acclaimed Best by Latest Tests Since 1799 thousands of people have regained their normal health after years of suffering from stomach troubles of all types, such as constipation, indigestion, gas, and sour stomach which are the basic factors of such maladies as high blood pressure, rheumatism, periodic headaches, pimples on face and body, pains in the back, liver, kidney and bladder disorder, cxhaustion, loss of sleep and appetite. Those sufferers have not used any man-made injurious chemicals or drugs of any kind; they have only used a remedy made by Nature. This marvelous product grows on the highest mountain peaks, where it absorbs all the healing elements and vitamins from the sun to aid HUMANITY in distress. It is composed of 19 kinds of natural leaves, seeds, berries and flowers scientifically and proportionately mixed and is known as LION CROSS HERB TEA. LION CROSS HERB TEA tastes delicious, acts wonderfully upon your system, and is safe even for children. Prepare it fresh líke any ordinary tea and drink a glassful once a dáy, hot or cold. A one dollar treatment accomplishes WONDERS; makes you look and feel like new born. If you are not as yet familiar with the beneficial effects of this natural remedy LION CROSS HERB TEA try it at once and convince yourself. If not satisfactory money refunded to you. Also in tablet form. Try it and convince yourself with our money-back guarantee. One week treamnent $1.00 Six weeks treatment $5.00 In order to avoid mistakes in getting. the genuine LION CROSS HERB TEA, please fill out the attached coupon. Lio-Pharmacy, Dept. 9875. 1180 Second Ave., N. Y. City, N. Y. Gentlemen: Enclosed find $ for which please send me treatments of the famous LION CROSS HERB- TEA. NAME ^.................... ADDRESS .................. CITY .............. STATE haglega tilbúinn rafkveikju borð- lampi, eftir Jón sjálfan, mesta meistarasmíði, enda er Jón smið- ur góður, og listfengur í bezta lagi. Þegar hér var komið sögu voru brúðhjónin nærri búin að fá of- birtu í auguu—frá allri Jiessari silfur-dýrð! og svo brúðarkök- unni, sein stóð þar á borði fyrir framan Jiau, mjallhvít eins og ‘Esjan’ að vetrarlagi, og silfur- skreytt, um 2 fet á hæð og þrílyft, með 25 ljósum, eins og Dóm- kirkjuturninn í Reykjavík, svo þau sáu sinn kost beztan að risa úr sætum sínuin og þakka fyrir gjafirnar og heimsóknina, sem þau þóttust ekki hafa verðskuld- að, og ekki vitað að þau ættu eins marga vini og velunnara hér í bæ, sem annarsstaðar, eins og raun væri á orðin, því gestkom- andi var hér fólk frá Seattle, Point Roberts, New Westminster, og Ladner, og ináske fleiri bæj- um úr grendinni, þó undirritað- ur, sökum ókunnugleika, ekki nafngreint fleiri. Þessu næst fóru fram ein- söngvar (solos) og ættjarðar- söngvar á báðum málunum, ís- lenzku og ensku, og var gerður góður rómur að söng og hljóð- færaslætti. Við slaghörpuna var Mrs. Laura Johnson dóttir Árna sál. Friðriksson og konu hans, og söngnum stýrði Miss Marja An- derson skólakennari og Mrs. Black og Mrs. Gíslason og Emily og Áróra, dætur Wm. (sál.) An- derson. Emily er nú Mrs. Júl- íus H. Thorson og Auróra Mrs. Joe Johannsson. Þarna sungu um 30 manns, fullum hálsi og margraddað, svo unun var á að hlýða, því hér eru nógir söng- og samkvæmiskraftar—ef fólk af íslenzku bergi brotið aðeins vildi viðhalda íslenzkri tungu og ís- lenzkum ættareinkennum og fyf^jast betur með íslenzkum fél- agsskap. Því hvað sem enskri menningu líður og Jijóðblöndun, J)á getur islenzkt fólk aldrei orð- ið annað en íslendingar, að ininsta kosti fyrsta og önnur kyn- sjóðin, hvað svo sem um Jiað málefni er sagt! Því íslenzkir ein- staklingar eru sem dropi í hafið, í hérlendri þjóðarkássu. Og vinni þeir sér ekkert til frægðar, sem íslendingar, sem haldi nöfn- um þeirra á lofti, um ókomnar aldir, þá er grunur minn að nöfn flestra ])eirra, sem afneita sjálf- um sér, og þjóðerni sínu hér i álfu, eða hvar i útlöndum sem er, muni líða undir lok jafn snemma og þeir falla í valin og hyljast hinni grænu torfu—í grafardjúpi gleymsku og óskráðri æfisögu! Nú varð hvíld á söng og sam- ræðum, því konurnar fóru að fara í kring með dúka og diska, kaffi, te og súkkulaði, “samvizk- ur” og lauafhrauð af ýmsu tági, svo allir urðu víst vel mettir, og ánægðir ineð sjálfum sér, og glaðir að hafa tekið þátt í veizl- *unni. Að minsta kosti hefir sá sein þetta ritar aldrei verið í skemtilegri giftingarveizlu, eða neinni annari veizlu, og J>að meir að segja aldrei í Reykjavík eða Winnipeg! Eftir át og drykkju, skrítlusög- ur, bros, olnbogaskot og hnipp- ingar, fór sumt af fólkinu að hugsa til heimferðar, því nú var komið fram yfir náttmál (kl. 9) sem svo var kallað á gamla fróni. En margt var samt eftir ósagt og ógjört, til dæmis að skera brúðar- kökuna, og útdeila messuvininu og drekka silfurbrúðhjónunum geti skál!—því konurnar höfðu, í góðri meiningu, keypt sér ‘pelar til úthýtingar með kökunni. En meðan þær voru að hella á 1 staupin, sem voru víst uin sjötíu að tölu, þá hað skólakennarinn, Miss Grimson (frænka Sveins) um orðið, og sagði fiskisögu svo hráðsmellna og spennandi, að sumir sem á hlýddu hlógu sig í mútu. Ungfrúin talaði á ensku og kom snildarlega fyrir sig orð- um, hafði ágætap framhurð, og tiguleg á velli, með islenzkan töfrasvip sem lýsti ósviknum ætt- areinkennum og göfugmensku, samtvinnaðri Ganadiskri mentun og lífsreynslu, í Jiessu nýja fóst- urlandi foreldra sinna og frænda- liðs. Þar sem enn var langur timi til miðnættis og konurnar þarna í eldhúsi—að staupa sig—þá hað undirritaður um orðið, til þess, I nafni hrúðhjónanna, að Jiakka kvenfélaginu og öllum gestum Jiess og vinum nær og fjær fyrir heimsóknina, og þær höfðinglegu gjafir og vinsemd sem þeim hefði verið auðsýnd ineð Jiessari af- mælisgleði, i mat og drykk og máli. Þegar Þ.K;.K. var þagnað- ur, hað Jón Erlendsson um mál- frelsi og ávarpaði brúðhjónin með snjallri ræðu. Af eigin reynslu sagðist hann geta sagt fiað með sanni, að þau væru jafn- an huppleg heim að sækja og gestrisin og ajtíð reiðubúin til liðveizlu í vorum fámenna fél- agsskap, og sérstaklega ef um þjóðræknislegan grundvöll væri

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.