Lögberg - 20.02.1936, Blaðsíða 3

LÖGKBEROr, FIMTUDAGINN 20. FEBRÚAR 1936
■* -•
3
EF ÞÉR KENNIÐ MAGNLEYSIS
NOTIÐ NUGA-TONE
pau hin ýmsu eiturefni, er setjast atS
í líkamanum og frá meltingarleysi stafa, j
verða að rýma sæti, er NUGA-TONE
kemur til sögunnar; gildir þetta einnig
um höfuðverk, o. s. frv.
NIGA-TONE vísar óhollum efnum á
dyr, enda eiga miljönir manna og
kvenna þvl heilsu slna að þakka.
Kaupið aðeins ekta NUGA-TONE í
ábyggilegum lyfjabúðum.
Við hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
en skóli hinnar íslenzku náttúru og
umhverfis.
I'ar kemst enginn dofinskapur aÖ,
ekkert mók né hengilmænuskapur.
I lin ströngu fangbrögð Ægis, og hin
ægilegu hjaðningavíg við vanstilt
veðráttufar, frost og funa, skera úr
um karlmensku manna og þrek.
I’eir, sem standast þetta próf eru
vel geröir að andlegu og líkamlegu
þreki.
Það getur naumast verið nokkr-
um vafa undirorpið, að þeir, sem
fluttUst til þessa lands, voru vel
lærðir í þessum stranga skóla; létu
ekki hopast fyrir nokkrum örðug-
leikum, lögðu hendina á plóginn með
röggsemi, á kvíslina eða öxina, eða
hvert það verk, sem lá fyrir. Og
ahrifin frá hinum gullvægu sögum
°g ljóðum liðinna tíða, skapaði ein-
urð og kjark í hverri þraut. Undan.
hald gat ekki komið til mála. Þeir,
sem voru hér fyrir fullir hleypidóma
gegn hinum íslenzku innflytjend-
um, urðu þó að rýma til fyrir þeim
á ýmsum svæðum.
Vilji menn svipast um á hinu and-
lega umhverfi þessara manna heima,
verða fyrir'manni ýmsir örðugleik-
ar gegn trúarlegri uppfræðslu; f jar-
lægð messustaða, messuferðir iðu-
lega hættulegar, einkum að vetri.
Misjafn bókakostur og sunnudaga-
skólar óþektir.
En kristileg uppfræðsla unglinga
var lögskipuð; klifu menn þritugan
hamarinn að gegna því boði, og
stunduðu af öllum huga að gróður-'
^etja kristilega þekkingu hjá börn-
unum, þegar frá fyrstu tið og frarn
yfir f ermingaraldur; fermingar
undirbúiiingur var langur og ræki-
legur. Ferming talin sjálfsögð.
Húslestrar voru daglega lesnir frá
veturnóttum til hvítasunnu á rúm-
helgum dögum, og á sunnudögum
var lesið allan ársins hring.
Að ólöstuðum messufundum og
'oðrum athöfnum, mega húslestrarn-
ir vafalaust teljast fullkomnasta og
hlessunarríkasta uppfræðslu aðferð-
ln- Iðulega fóru húslestrarnir fram
að loknu dagsverki. Sjóhraktir og
snjóbarnir komu menn til náða eftir
langt og örðugt dagsverk. Menn
gleymdu raunum dagsins með því að
iæina huganum inn á svið andlegra
hugsana; menn hófust upp úr köldu
'°S smámunalegu og hversdagslegu
a>mstangi daglegra starfa. Menn
fundu til andlegs frumburðarréttar
síns.
Þrátt fyrir þrumurödd óveðursins
á þakinu; þrátt fyrir hinar döpur-
legu skammdegisnætur og einveldi
grimmrar vetrar veðráttu, fékk þó
bjartur og vermandi vonargeisli bor.
ist inn í brjóstið. Menn litu álengd-
ar hin björtu og sól-hlýju lönd.
Þaðan bárust hlýir vonargeislar, sem
gerðu bærileg misjöfn lífskjör.
Eg held að skáldið hafi talað út úr
hugum margra:
“\rona eg bráðurn líði leið,
létti kvíða, öðlist frið
sálin þjáð í döprum deyð,
og dagar betri taki við.”
• fúslestrarnir voru skólar í and-
legum efnutn. Sjálfsagt var fyrir
a,la innan heimilisins að njóta upp-
fræðslu, sem gátu komið því við.
Stundirnar voru á þriðja hundrað,
s°m voru látnar ganga til þessarar
nPpfræðsIu ár hvert. Utan heimil-
isins tiðkaðist það, að iðulega var
lesið í sjóbúðum þegar því var kom.
íð við.
Áhrifin af þessari guðræknisiðk-
an leyndi sér ekki: Menn námu
fjölda yndislegra sálma og greina úr
Guðs orði, sem reyndist óbrigðult
veganesti yfir torfærur til daganna
enda.
Á hinum margmennu íslezku
heimilum skapaðist samúð og vin-
átta, sem fylgdi mönnum til grafar.
Hjúin stunduðu yerk sín með ein-_
í
t
lægri trúmensku og báru hag heim-
ilisins fyrir brjósti, og báru virðingu
fyrir húsbændutn sínum. Húsbænd-
ur stunduðu að búa vel að hjúum
sínum og láta þeim líða vel.
Einlæg alvara ríkti gegn adlegum
efnum'; tryggleiki loforða og skuld-
bindinga; stöðuglyndi í hugsun og
stefnu. Landið, sagan og lífskjörin
hvöttu til þessa. Fæstir voru miklir
hrifningamenn af augnabliks áhrif-
um.
Sértrúarfldkkar og nýjungamenn
aðrir fengu lítinn byr skoðunum
sínum.
Menn bjuggu við rnargra alda arf,
sem aldrei brást. Með því að breyta
um lífsskoðun, vissu menn hverju
var slept, en ekki hvað var hrept.
Marggróinn feðra-arfur og eigin at-
hugun leiðbeindi tilfinningu manna
á heilbrigða leið og skapaði þrótt-
mikla lífsskoðun.
Ahrif hins íslenzka umhevrfis
leyna sér ekki, þegar komið er hér-
lendis; stórkostleg framkvæmd i
verklegum efnurn og reisuleg guðs-
hús og líknarstofanir er talandi vott-
ur.
Andinn var ekki látinn víkja fyr.
ir efninu; heldur studdi það hvað
annað.
Ekki voru frumbýlings kofarnir
fyr komnir upp en farið var að efna
til kirkjubygginga, eða til skólahúsa
eða samkomusala.
Það er ekki skoðun mín, að vér,
sem tökum upp störf frumbýling-
anna séurn ættlerar, þótt vér ekki
gætum sýnt eins miklar frarn-
kvæmdir til andlegra og efnislegra
hluta eins og sýna verk þeirra.
Frumbýlingsárin gera hærri kröf-
ur til manna en seinna meir, þegar
menn eru búnir að koma sér fyrir.
Eg trúi því staðfastlega, að ef vér,
sem nú lifum hefðu verið skoraðir
á hólm eins og feður vorir, eins út-
búnir eins og þeir, að þá hefði komið
í ljós hjá oss kraftur í köglum.
Frumbýlingsárin eru liðin og
þrautir og raunir frumbýlinganna
gleymdar um of og atvik þeirra
mörg, sem væri gaman að eiga til
minnis.—(Framh.)
Frá Edmonton
Herra ritstjóri Lögbergs,
Winnipeg.
Heiðraði herra:—
Eg skrifast á við marga kunningja
mina f jær og nær, og allir biðja þeir
um það sama: að skrifa sér eitthvað
um, hvernig gangi með að setja á
fót þessa Social Credit stjórn í Al-
berta.
Fólk, bæði hér og fyrir sunnan
linuna, virðist vera mjög forvitið að
fá fréttir um þetta, svo eg tek það
ráð að svara öllum þessum tilmælum
í einu, í Lögbergi, ef þú getur gefið
þvi rúm þar. Eg hefi hugsað mér
að skrifa nokkuð meira um gerðir
þingsins í þessu máli, en það verð-
ur miklu styttra mál en þetta, sem
nú birtist. Eg reyni til að segja hér
eins rétt frá og hlutdrægnislaust og
eg hefi bezt vit á, jafnvel þó eg, eins
og margir fleiri, hafi þá skoðun, að
þessi Social Credit stjórn í Alberta
sé að draga almenning hér á tálar.
Vinsamlegast,
S. Guðmundsson.
STJÓRNMALIN t ALBERTA
Eg gat þess nýlega i Lögbergi, að
á ársfundi Bændafélagsins í Alberta
(U.F.A.) sem haldinn var hér í Ed.
monton nýlega, þá hafi fundurinn
Siirnþykt í einu hljóði mótmæli gegn
ákærum þeim, sem Aberhart-stjcrn.
in hefir svo iðulega borið á hina
fyrverandi bændastjórn, að hún hafi
skilið við alt í svo mikilli óreiðu, að
núverandi stjórn hafi ekki haft
neinn tíma til að sinna sínum Social
Credit niálum. Allur tíminn hafi
gengið til þess að koma aftur í lag
fjárhagsmálum fylkisins, og að alt
hafi verið í svoddan “Mess” og
“Muck” þegar þeir komu til valda.
Alt þetta þurfi Social Credit stjórn-
in að lagfæra, áður en þeir geti sint
nokkrum öðrum málum. Að nokk.
ur óreiða hafi átt sér stað af völd-
um U.F.A. stjórnarinnar, neitaði
fundurinn mjög ákveðið og skoraði
á Mr. Aberhart, að sanna með rök-
um þessar ákærur sínar, eða að öðr.
um kosti taka þær allar til. baka, Nix
hefir Mr. Aberhart svarað þessari
áskorun á þá leið að hann hafi aldrei
haldið þvi fram að neitt hafi fund-
ist í embættisfærslu hinnar fyrver-
andi stjórnar sem ekki hafi verið að
öllu leyti lögum samkvæmt. Þetta
“Muck” og “Mess,” sem hann hafi
talað um, hafi stafað af frarn-
kvæmdaleysi hinnar fyrverandi
stjórnar, og vanrækt að halda fjár-
málum fylkisins í lagi. Þegar þeir
hafi tekið við stjórn, þá hafi þeir
ekki aðeins fundið fjárhirzlu fylkis-
ins galtóma og búið að skafa gat á
botninn, heldur hafi líka lánstraust
fylkisins verið minna en ekki neitt.
Þetta sé á allra vitorði og þurfi því
ekki frekari sannana við. Nú skýra
U.F.A. þetta mál þannig, að tæming
fjárhirzlu fylkisins og tap á láns-
trausti fylkisins stafi alt frá draug
þeim sem fylgja Mr. Aberhart og
hans stjóm hafi vakið upp.
Þessi draugur eða fylgja for-
sætirráðherrans hafi farið að
gera vart við sig í stjórnarbygging-
unni í Edmonton, strax og nokkrar
líkur voru til þess að Social Credit
flokkurinn kææmist til valda. Þessi
draugur hans hafi skotið öllum skelk
í bringu, bönkunum og lánfélögun-
um, svo ölluin frekari lánveitingum
til fylkisins var neitað, þar til hin
nýja stjórn væri tekin við völdum,
og það væri sú stjórn, sem yrði að
gera samninga um frekari lán, í
framtíðinni. Þessi draugur hafði
gert víðar vart við sig. Hann skaut
skelk í bringu öllum þeim, sem áttu
peninga sína í sparisjóði fylkisins,
svo þeir ruddust þangað til að ná
þeim út áður en þessi nýja stjórn
tæki við völdum. Stjórnin hafði
eins mikla peninga.í þessum sjóði
eins og lög gera ráð fyrir að sé
nauðsynlegt undir vanalegum kring.
umstæðum, en ekki nóg til að borga
allar kröfur svona fyrirvaralaust.
Því varð stjórnin að loka spari-
sjóðnum í bráðina. Hvort sem
U.F.A. stjórnin hefði verið endur-
kosin eða staðið hefði til að liberalar
eða conservativar kæmust til valda,
þá hefði engum komið til hugar að
fara að draga peninga sína út úr
sparisjóðnum, og engin fyrirstaða
að stjórnin fengi nauðsynleg lán,
eins og áður. Það er þessi draugur,
vantraust, sem fylgir Mr. Aberhart
og Social Credit stefnuskrá hans,
sem hefir skapað honum al1a þá
erfiðleika, sem hann á nú að stríða
við.
kjósendum sínum því, að sitt fyrsta
verk, er hann tæki við völdum,
skyldi verða það, að kalla til sín
Major C. H. Douglas, sem er höf-
undur ‘þessarar stjórnmálastefnu,
1 sem er við hann kend, og hann
1 skyldi strax byrja á því að korna hér
á fót Social Credit fyrirkomulagi í
Alberta.
Hvað skeður svo?
Major Douglas situr enn í Lon-
don, og biður eftir því að fá köllun
frá Alberta stjórninni, að koma og
byrja á verki sínu. Aberhart for-
! sætisráðherra hefir allan þennan
I tírna setið við fætur auðfræðings,
! sem honum var sendur frá auðvald-
, inu í Austur-Canada, upp á þeirra
! eiginn kostnað, til að koma vitinu
| fyrir forsætisráðherrann og kenna
; honum að stjórna fylkinu samkvæmt
; viðteknum kenningum auðvaldsins,
1 sem eru : “Sound rnoney financing,”
j “Sanctity of Contracts” og “Bal-
anced Budget,” og hefir Mr. Aber-
j hart unnið að því “öllum árum” með
| Mr. Magor, auðfræðingi að koma
þessari auðvaldsstefnu hér á ennþá
i fastari fót en áður, og gefa auðvald-
! inu tækifæri á því að ná fastari tök-
; um á fylkisbúum með sínum þræls-
i legu járnklóm, en nokkru sinni áður.
Hver er hann þessi Magor auð-
fræðingur frá Austur-Canada, sem
hefir haft Social Credit ráðherrann
í Alberta á hné sér um nokkra mán.
; uði, til að kenna honum stjórnfræði ?
| Mr. R. J. Magor er fyrst og
; fremst viðurkendur auðfræðingur.
| Hann er líka forseti National Steel
| Car Corp, forseti Magor Car Corp.,
; forseti Ocean Agencies Ltd., með-
! ráðamaður Arena Co. og American
| Railway Car Institute.
Hans virðulegasta embætti er
i Chairman of the Montreal Branch
I of the Executive Council on Sound
j Financing in Governments.'
Margir hér nmna eftir afskiftuni
j hans af stjórninni í New Foundland,
j sem er honum ekki til frægðarauka
| Þingið hér tekur til óspiltra mál-
! anna i næstu 'viku, og þá verður
; fljótt auðsætt hvert stefnir.
Það er ekki ástæðulaust að tals-
vert riðl er komið á fylkingarnar í
herbúðum Social Credit manna.
5". Guðmundsson
Islenzkur æfintýra-
maður
Þann 6. febrúar kom fylkisþingið
saman i Alberta, hið fyrsta Social
Credit þing í heiminum. Fréttarit-
arar úr öllum áttum eru hér til að
sjá hvað hér gerist. Allir 63 þing-
mennirnir voru í sætum sínum er
þing var sett. Af þessum 63 þing-
mönnum eru 56 Social Credit sinn-
ar. 5 liberalar og tveir conservativar.
Svo nú er ekkert í vegi fyrir hinni
nýju stjórn, til að taka nú til óspiltra
málanna og koma í framkvæmd ein.
hverju af hinum mörgu fögru lof-
orðum sínum, orðin tóm og undan-
færsla duga ekki lengur.
Nú verður þessi stjórn að leggja
öll sín spil á borðið, upp í loft, svo
almenningi gefist tækifæri að sjá,
hvað mikið þeim er ant um að bæta
hag fylkisbúa yfirleitt, og koma á
stað hér þeim mörgu umbótum, sern
þeir voru kosnir til að gera.
Eins og allir muna, þá bannfærði
Mr. Aberhart auðvaldið og auð-
valdsstefnuna ofan fyrir allar hell-
ur. Það væri ómögulegt að halda
lengur áfram með því fyrirkomu-
lagi; það væri óumflýjanlegt, að
nýtt stjórnarfarslegt skipulag yrði
að koma í staðinn, en þetta gamla
auðvalds fyrirkomulag að leggjast
niður. Það væri ekkert annað en
Social Credit fyrirkomulagið, sem
gæti komið í staðinn, og orðið til
þess að útrýma allri fátækt á meðal
almennings, gera enda á allri einok-
un og losa um alla þá þrældóms-
hlekki, sem auðvaldið væri búið að
hneppa canadisku þjóðina í; þetta
væri erindið, sem Social Credit
flokkurinn ætti við hina canadisku
þjóð, og að þetta gætu þeir, og þetta
skyldu þeir gera; þeir væru nú byrj-
aðir í Alberta, og það væri ekki j
langt í land þar til Social Credit yrði
viðtekið í hverju einasta fylki í sam.
bandinu.
Aberhart forsætisráðhen'a lofaði
Eftir Sigmund M. Long.
Sigurgeir sonur séra Jóns Þor-
steinssonar frá Reykjahlíð, flutti úr
átthögum sínum austur á Fljótsdals.
hérað. Kona hans hét Ólöf Gabrí-
elsdóttir. Þau bjuggu á Galtastöð-
um ytri í Hróarstungu mörg ár, og
áttu fjölda barna. Með þeim kom
að norðan unglings maður, hálf-
bróðir Ólafar, sammæðra, Guð-
mundur Hallgrímsson.
Urn Guðmund þenna Hallgríms-
son má með sanni segja, að “annað
er gæfa en gjörvuleiki,” því að hon-
um var margt einkar vel gef ið. Hann
var vel meðalmaður á hæð, fallegur
í vexti og fríður í andliti, vel skyn-
samur, léttmáll, kátur og skemtileg.
ur í viðbúð. En á hinn bóginn ein-
stakur óreiðumaður, drykkfeldur og
kvenhollur í frekara lagi, stefnu og
staðfestulaus og ekki við eina fjöl
feldur. Mun þó í insta eðli sínu
enginn klækjamaður hafa verið, en
eins og vanalegt er og viðgengst, eru
slíkir menn oftast sér og öðrum til j
ásteytingar og vandræða með ýmsu
móti.
Guðmundur mun hafa gift sig til-
tölulega ungur. Kona hans hét
Lovísa Jörgensdóttir Kjerulf. Þau
voru ekki lengi saman; hún dó á
Háreksstöðum í febrúar 1863.
Eftir dauða Lovísu var Guð-
mundur um hríð á ýmsum stöðum
á Austurlandi. Haustið 1864 var
hann í Eskifirði. Þar voru þá bú-
endur annars vegar Jón Sigfússon
og Elín Þorvarðardóttir; ætla eg að
hann hafi verið á þeirra snæri. Hinn
ábúandinn var Sesselja Sigfúsdóttir,
Framh. á bls. 7)
♦ Borgið LÖGBERG!
Business and Professional Cards
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON DR. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office timar 2-3 Heimili 214 WAVERLEY ST. 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office timar 4.30-6
Phone 403 288 Heimili: 5 ST. JAMES PLACE
Winnipeg, Manitoba Winnipeg, Manitoba

DR. J. STEFANSSON 1 Dr. P. H. T. Thorlakson
216-220 Medical Arts Bldg. 206 Medlcal Arts Bldg.
Talsími 26 688
Stundar augna, eyma, nef og Cor. Graham og Kennedy Bts.
kverka sjúkdöma.—Er aö bitta Pbonee 21 213—21 144
kl. 2.30 til 5.30 e. h. Res. 114 GRENFELL BLVD.
Heimilt: 6 38 McMILLAN AVE Phone 62 200
Talsími 42 691

Dr. S. J. Johannesson G. W. MAGNUSSON
N uddlœknir
Viötalstlmi 3—5 e. h. 41 FURBT STREET
218 Sherburn St.--Sími 30 877 Phone 36 197
StmitS og semjiB um samtalstima

DR. E. JOHNSON
116 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy St.
Talsfmi 23 739 Viðtalstlmar 2-4
Heimili: 776 VICTOR ST.
Wlnnipeg Sfmi 22 168
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C.
Islenzkur lögfrœðinaur
Skrlfstofa: Room 811 McArthur
Buildlng, Portage Ave.
P.O. Box 1656
PHONES 95 052 og 39 043
DRUGGISTS
DR. A. V. JOHNSON
Isienzkur Tannlœknir
212 CURRY BLDG, WINNIPEG
Gegnt pösthúsinu
Simi 96 210 Heimilis 33 323
J. T. THORSON, K.C.
lslenzkur löafrœOingur
800 GREAT WEST PERM. BLD.
Phone 94 668
DENTISTS
Drs. H. R. & H. W.
TWEED
Tami lœknar
406 TORONTO GENERAL
TRUSTS BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545 WINNIPEG
DR. T. GREENBERG
Dentist
Hours 10 a. m. to 9 p.m.
PHONES:
Office 36 196 Res. 51 453
Ste. 4 Norman Apts.
814 Sargent Ave., Winnlpeg
BUSINESS CARDS
A. S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur lfkkistur og annast um At- farir. Allur útbúnaöur sá beztl. Ennfremur selur hann ailskonar minnisvaröa og legsteina. Skrifstofu taisfmi: 86 607 Helmilis talsfmi: 501 562 J, J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG, WINNIPEG Fasteignasalar. Leigja hús. Ot- vega peningalán og elds&byrgO af öllu tægi. Phone 94 221

A. C. JOHNSON 907 CONFEDERATION LIFE BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignir manna. Tekur að sör aö ávaxta sparift fólks. Selur elds&byrgð og blf_ reiöa ábyrgðir. Skriflegum fyrir- spurnum svaraö samstundis. Skrifst.s. 96 7 67—Heimas. 33 328 C. E. SIMONITE TLD. DEPENDABLE INSURANCE SERVICE Real Estate — Rentals Phone Office 9 5 411 806 McArthur Bldg.

HANK'S BARBER AND BEAUTY SHOP 251 NOTRE DAME AVE. 3 inngönpum vestan viO St. Charles Vér erum sérfrœöingar f öllum greinum hárs- Qg andlitsfegrunar. Allir starfsmenn sérfræöingar. SlMI 25O70 REV. CARL J. OLSON Umboösmaður fyrir NORTH AMERICAN LIFE ASSURANCE FÉLAGIÐ ábyrgist íslendingum greið og hagkvæm viðskifti. Office: 7th Floor, Toronto General Trust Building Phcwie 21 841—Res. Phone 37 769
HÓTEL 1 WINNIPEG
ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST, WINNIPEG poegilegur og rólegur bústaOur < miObiki borgarinnar. Herbergi $.2.00 og þar yflr; meö baðklefa $3.00 og þar yflr. Ágætar máltfðir 40c—60c Free Parking for Ouests THE MARLBOROUGH SMITH STREET, WINNIPEG "Winnipeg’s Down Town Hotef 220 Rooms wlth Bath Banquet*, Dances, Conventlons, Jinners and Functions of all kinda Coffee Shoppe F. J. FA LL, Mamager

CorntoaU Jjottl SEYMOUR HOTEL
Sérstakt verð & viku fyrir n&mu- 100 Rooms with and wlthout
og fisklmenn. bath
Komið eins og þér eruð klæddir. J. F. MAHONEY, RATES REASONABLE
f ramkvæmdarstj. Phone 28 411 277 Market St. |
MAIN & RUPERT WINNIPEO C. G. Hutchison, Prop. PHONE 28 411
i