Lögberg - 09.04.1936, Blaðsíða 1
49. ÁRG-ANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 9. APRIL, 1936
NÚMER 15
Sambandsþingið
Umræ'ðurnar á þ’ngi vikuna sem
leið, lutu mestmegnis að stofnun
þeirrar alþjóðarnefndar til úrlausnat
atvinnuleysinu, er frjálslyndi flokk-
urinn hafði á stefnuskrá sinni í síð-
ustu kosningum. Mr. Bennett taldi
slíka nefndarskipun óþarfa, með því
að verkamálaráðuneytið, með lítils-
háttar utanaðkomandi aðstoð, ætti
að vera sjálfbyrgt í þessu. Verka-
málaráðherrann, Mr. Rogers, leit
samt sem áður nokkuð öðrum aug-
um á þetta atriði; komst hann viG
2. umræðu meðat annars þannig að
orði:
“Mér er það futlljóst, er eg legg
frumvarp þetta fyrir hæztvirt þing,
hver ábyrgð á mér hvílir, sem for-
ustumanni verkamálaráðuneytisins;
hið þráláta atvinnuleysi hér í landi
og annarsstaðar, er hólmgönguá
skorun til pólitísks mannvits núver.
andi kynslóðar. Enginn getur horfst
daglega í augu við annað eins við-
fangsefni og atvinnuleysið, án þess
að láta sér skiljast, að undir úrlausn
þess sé komin framtíðarvelferð
stofnana þessa lands. Eg hefi enga
löngun til þess að mála ástandið
dekkri dráttum en réttmætt sé, þó
mér á hinn bóginn virðist til þess
gild ástæða, að líta bjartari augum
á framtíðina, en unt hefir verið að
gera fram til skamms tíma. Af
reynslu undanfarinna fimm ára, má
það ráða, að það sé ofvaxið einni
sérstakri stjórnardeild, að ráða svo
fram úr atvinnuleysinu, að vel sé.
Til þess að slíkt megi auðnast nægir
það heldur ekki að stjórnin sé ein-
huga og staðráðin í að gera sitt allra
bezta. Þjóðin öll verður að leggj-
ast á eitt i samráði við stjórnina,
með það fyrir augum, að ekkert það
afl liggi ónotað eða falið, er til þess
má leiða, að koma íbúum landsins
í borgum og bæjum, til sjávar og
sveita, efnahagslega á réttan kjöl.”
MISS PEARL PÁLMASON
VEKUR FEIKNA ATIIYGLI
tTORONTO
Svo hratt miðar þessari bráðefni-
legu, ungu stúlku áfram á braut
listarinnar, að gild ástæða er til að
ætla að hún sé á leið til víðfrægðar.
Er þetta eigi aðeins djúpt fagnaðar-
efni foreldrum hennar, þeim hr.
Sveini Pálmasyni og frú Gróu
Pálmason, heldur og þeim öllum
öðrum, sem ant láta sér um veg
þjóðarbrotsins íslenzka vestan hafs.
Á laugardaginn þann 28. marz
síðastliðinn, efndi Pearl til hljóm-
leika upp á eigin spýtur í sönghöll
hljómlistarskólans í Toronto. Á
mánudaginn þann 30. marz flytur
stórblaðið Toronto Daily Star, dóm
um fiðluhljómleika þessa, eftir einn
af langviðurkendustu hljómlistar.
dómendum þessa lands, þar sem
meðal annars er svo komist að orði:
“Pearl Pálmason efndi til sinna
fyrstu fiðlu heildarhljómleika í
sönghöll hijómlistarskólans á laug-
ardaginn. Þessi ungi fiðluleikari
erfði hljómlistargáfuna frá foreldr-
um, sem fædd voru á íslandi, hlaut
sína fyrstu mentun í Winnipeg, þar
sem hún var fædd, en hefir síðast-
liðin þrjú ár stundað nám í fiðlu-
spili í Torontoborg.
Enginn annar músíknemandi hef-
>r efnt til sinna fyrstu heildarhljóm-
leika með jafn torveld viðfangsefni.
Kreutzer Sónata Beethovens er
venjulegast skoðuð sem prófraun
fyrir mestu snillinga. Þessi unga,
íslenzka stúlka fór svo í gegnum
þetta verk, sem væri hún sér með
öHu óafvitandi um örðugleikana, og
það þó jafnvel enn fremur hvað
túlkunina áhrærði en leiknina. Hún
spilaði hverja einustu nótu af fylztu
nákvæmni og skilgreindi í sveiflum
efni hverrar setningar. Að því er
viðkom hljómfalli og hraða fór hún
alveg eftir teiknum eða fyrirmælum
tónskáldsins. Á stöku stað skorti
þó dulmýkt og tónþrótt í hinni við-
kvæmustu slípun eða tónfágun. Úr
þessum rúnum ráða heimssnillingar
fremur en nemandi, hversu bráðgáf.
aður sem hann annars er.
í meðferðinni á Concerto eftir
Glazunow, naut Miss Pálmason sín
þó enn betur. Þetta tónverk var
samið 1904, og er frá sjónarmiði
tækninnar drjúgum erfiðara en
sónata Beethovens. Samt var það
leikið alt í gegn af dirfskufullri
hrifningu og meistaralegri leikni;
gilti þetta jafnt um reglulega sem
óreglulega tónstiga og trillur. Þegar
tekið er tillit til þess hve ung Miss
Pálmason er, verða hljómleikar
þessir að teljast til stórsigra.
Af hinum styttri tónsmíðum, er
Miss Pálmason lék, tókst alveg vafa.
laust bezt til um Chausson tónljóðið,
dulmjúkt lag með nútíðar tónblæ.”
FYLKISÞINGI SLITIÐ
Á miðvikudaginn þann 2. þ. m.,
var fylkisþinginu í Saskatchewan
slitið eftir tveggja mánaða setu:
Alls afgreiddi þing þetta 123 !ög-
gjafar nýmæli og breytingar á eldri
lögum.
GENGUR TREGLEGA AÐ
SEMJA
Sir Henry Gullett, verzlunarráð-
herra Ástralíustjórnar, kveðst hálf-
partinn öfunda canadisku þjóðina
vegna þess hve vel henni hefði tek-
ist, fyrir atbeina stjórnarinnar, að
komast að hagfeldum viðskiftasamn.
ingum við Bandaríkin. Kvað Sir
Henry sér það hreina og beina ráð-
gátu, hve örðugt Bandaríkjamönn-
um veittist með að koma auga á þan.r.
hagnað, er aukin viðskifti þeirra við
Ástralíu óhjákvæmilega hlyti að
bafa í för með sér. Nú hefir
Ástraliustjórn einsett sér að láta
skríða til skarar i máli þessu og
skipað nýja nefnd með það fyrir
augum, að knýja fram gagnskiíta-
samninga milli þessara tveggia
þjóða. Verður Sir Henry formaður
þeirrar nefndar.
NAKVÆM RANNSÓKN A
VERZLUN OG VERÐI
LANDRÚNAÐAR
ÁHALDA
Símað er frá Ottawa þann 3. þ.
m., að landbúnaðarnefnd Sambands-
þingsins hafi ákveðið að senda öll-
um framleiðendum búnaðaráhalda
eyðublöð með spurningum um fram-
leiðslukostnað og útsöluverð til er-
lendra ríkja til samanburðar við
innanlandsverð. Eftir að spuringum
öllum þessu aðlútandi hefir verið
svarað, ætlar nefndin að kalla fyrir
sig eigendur verksmiðjanna, til
frekari yfirheyrslu.
Formaður nefndarinnar er W. G.
Weir, þingmaður MacDonald kjör-
dæmisins í Manitoba.
FYRRUM RÆJARFULL-
TRÚI LÁTINN
Síðastliðinn laugardag lézt að
heimili sinu, 172 Lanark Street,
John J. Wallace, byggingameistari
og fyrrum bæjarfulltrúi í Winni-
peg, sjötugur að aldri, hinn mesti
dugnaðarmaður. Var hann um eitt
skeið forseti þess félagsskapar hér
í borginni, er Winnipeg Builders’
Exchange nefnist.
MÓTMÆLIR STYRJÖLDUM
Hinn nýi forsætisráðherra í Japan
tjáist eindreginn friðarsinni. Rétt
eftir að hann tókst á hendur forustu
stjórnarinnar lét hann svo ummælt:
“Meðan eg er við völd, skal þjóð
niín engan þátt eiga í styrjöldum;
hún hefir um margt annað þarfara
að hugsa.”
SIGURVINNINGAR ITALA
1 Símað er frá Asmara í Eritrea
j þann 7. þ. m., að hir.n ítalski árásar.
I her á norðurvígstöðvum Ethiópíu,
hafi náð á vald sitt borginni Quorum
Er með þessu stigið mikilvægt spor
í þá átt, að ná haldi á höfuðborginni
Addis Ababa. Frá Lundúnum er
símað þenna sama dag, að Selassie
keisari sé að leita fyrir sér um 5
milj. dollara brezkt lán til þess að
kaupa fyrir loftför.
AFTAKA IIAUPTMANNS
Síðastliðið föstudagskvöld var
Bruno Richard Hauptmann, sá er
fundinn var sekur um morð korn-
ungs sonar þeirra Lindberghs hjón-
anna, tekinn af lífi i ríkisfangelsinu
í Trenton, New Jersey, þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir af hálfu rikis-
stjórans, Harolds G. Hoffmanns, í
þá átt að koma í veg fyrir aftökuna.
Rétt áður en aftakan fór fram, lýsti
yfirfangavörðurinn, Col. Kimberling
yfir þvi, að Hauptmann enn stað-
hæfði að hann væri saklaus af morð-
inu.
MANNTJÓN OG EIGNA AF
VÖLDUM FÁRVIÐRIS
Simað er frá borginni Cordele í
Georgiariki þann 2. þ. m., að aftaka
fárviðri hafi skollið þar á þá um
daginn, er valdið hafi hinu gífur-
legasta tjóni. Er mælt að fjörutiu
manns hafi týnt lífi, en eignatjón sé
metið á aðra miljón dala. Munu
ekki dæmi til að slíkur ofsastormur
hafi áður farið jafn grimmum hel-
greipum um svæði þessi.
AUSTURRIKI STOFNAR
TIL AUKINNA
VÍGVARNA
Simað er frá Vínarborg þann 6.
þ. m., að stjórn Austurríkis hafi,
þrátt fyrir ströng mótmæli af hálfu
Jugoslavíu, Rúmeniu og Czecho.
slovakiu, ákveðið að innleiða ný
herskyldulög og auka vígvarnir í
hndinu eftir föngum.
“TIIE TRANSLATED
BIBLE’’
Slikt er nafn á bók einni, er Lög-
bergi hefir borist í hendur til um-
sagnar; er hún gefin út í borginni
Philadelphiu á kostnað Lutheran
Publication House, 1934.
Bók þessi, sem er hin vandaðasta
að frágangi, hefir að geyma skipu-
legan kafla eftir séra Rúnólf Mar-
teinsson um íslenzkun Biblíunnar;
er þetta stutt, en nákvæmlega sann-
orð greinargerð á viðleitni islezku
þjóðarinnar í þessa átt frá þeim
tíma er Oddur lögmaður Gottskálks-
son tók að gefa sig að íslenzkun
Nýjatestamentisins á laun i fjósinu
í Skálholti; varð hann að flýja
biskupssetrið fyrir þenna starfa
sinn; lauk Oddur verki sínu á öðrum
stað, og var bókin prentuð í Hróars-
keldu árið 1540. Var þetta fyrsta
bókin, sem gefin var út á íslenzku,
og er eintak af henni í bókasafni
Cornell háskólans. Loks er þess
minst, er afráðið var á fundi is-
lenzka Biblíufélagsins, höldnum i
Reykjavík 30. júni 1897, að stofna
til endurskoðunar á þýðingu Biblí-
unnar. Til verks þessa var ráðinn
Haraldur Níelsson, kandídat í guð-
fræði frá Kaupmannahafnar há-
skóla. Með honum starfaði þriggja
manna nefnd, samsett af þeim Hall.
grími biskupi Sveinssyni, Steingrími
Thorsteinssyni yfirkennara við
Latínuskólann og Þórhalli Bjarna-
syni, þáverandi forstöðumanni
prestaskólans.—
Séra Rúnólfur á þakkir skyldar
fyrir það, hve góð skil hann hefir
i fáorðri ritgerð sinni, gert mikil-
vægu efni.
BLIND í TUTTUGU ÁR —
FÆR SNÖGGLEGA SJÓN
AFTUR
Símað er frá Mahone Bay, N.S.,
6. þ. m., að Mrs. James Acker, 93
ára að aldri, og steinblind frá þvi
hún var 73, hafi snögglega fengið
sjón sina aftur í janúarmánuði síð
astliðnum. Dag nokkurn sat hún
við glugga á stofu einm á heimili
dóttur sinnar, og þóttist koma auga
á börn að leik. “Á hvað ertu að
horfa, móðir mín? Þú getur ekki
séð neitt hvort sem er.” “Eg sé
börnin þar sem þau eru að reuna
sér á skautum eftir höfninni.” svar.
aði gamla konan hljóðlátlega.
Símfregnin bætir því við að þessi
“nýja sjón” gömlu konunnar sé enn
í góðu lagi.
SAN CARLO GRAND
OPERA KEMUR TIL
WINNIPEG
Þetta frœga óperufélag sýnir
átta stór-óperur í Winnipeg
Auditorium.
Hérumbil tvö ár eru liðin frá þvi
San Carlo óperufélagið síðast kom
til Winnipeg. Nú sýnir það óperur
í Winnipeg Auditorium í páskavik-
unni frá 13. til 18. apríl að báður.i
dögum meðtöldum, fyrir atbeina
Fred M. Gee.—
Sýningarskrá er sem hér scgir-
“Madam Butterfly,” mánudaginn
13. apríl; “Aida,” þriðjudaginn 14.
apríl; “Martha,” miðvikudaginn,
aukasýning, 15. apríl; “Carmen,”
miðvikudagskv. 15. apríl; “Tann-
hauser,” fimtudag 16. apríl; “Rigo.
letto,” föstudaginn 17. apríl; “La
Boheme,” laugardags aukasýning,
18. apríl; “II Travatore,” laugar-
dagskvöld 18. apríl.
í viðbót við eldri, fræga söngleik.
ará má nefna að þessu sinni Lucille
Mensel, coloratura soprano, Lyabu
Senderowna, nafnkunna contralto af
rússneskri Gyðingaætt, og þá tenór-
söngvaraa Rolf Gerard og Pasquale
Ferrara.
Nú veitist listelsku fólki kostur á
að sjá og heyra þessar frægu óperur
á verði frá $1.65 og niður í 55 cents
fyrir sætið. Það var hinn víðfrægi
og framtakssami leiksviðsstjóri,
F’ortune Gallo, er hratt San Carlo
óperufélaginu af stokkunum og
lagði að því þann trausta grundvöll,
ei það enn hvílir á; nú er það hið
eina óperu-ferðafélag í Bandaríkj-
unum, sem vel þrífst og ryður sér
braut. Nú eru liðin tuttugu og
fimm ár siðan Mr. Gallo hóf for-
göngu að þvi, að bæta úr þörfum
Ameríku- og Canada-manna óperu-
sýningum viðvíkjandi, og standa
þjóðirnar báðar við hann i djúpri
þakkarskuld. Er nii svo komið, að
San Carlo óperufélagið er frægt
orðið um víða veröld fyrir list sina.
NARÐIR 1IIORN AÐ TAKA
Símað er frá París á miðviku-
dagsmorguninn, að stjórn Frakka
krefjist þess, að annaðhvort verði
refsisamtökunum gegn ítalíu létt at,
eða tilsvarandi samtökum skuli taf-
arlaust beitt gegn Þýzkalandi.
40 STUNDA VINNUVIKA
Atvinnumálaráðherrann i Nýja
Sjálandi hefir stytt vinnutíma allra
starfsmanna ríkisins úr 47 stundum
í 40 stundir á viku, með óbreyttum
launum, ákveðið að laun giftra cg
eínhleypra skuli jafnhá, og að inn-
fæddir skuli fá jafnhá laun og hvít.
ir menn.
NORSKUR TENOR-
SÖNGVARI
Aroldo Lindi
Maður þessi er aðal tenor-söngv.
ari San Carlo óperufélagsins, er sýn.
ir ýmsar heimsfrægustu óperurnar i
Winnipeg Auditorium frá 13. til 18.
Apríl.
Or borg og bygð
The Junior Ladies’ Aid of the
Pirst Lutheran Church, Victor St
held a banquet in honor of the Sun.
day School Boys’ Hockey Teams on
April 2nd in the church parlors. A
short programme was held and
moving pictures were shown. Dr. A.
Blondal was chairman. A presenta.
tion of hockey stockings was given
each member of the hockey teams.
The Junior Ladies’ Aid of the
First Lutheran Church, Victor St.,
will hold an Easter Tea in the
church parlors, on Wednesday after.
noon and evening of April I5th,
from 3 to 6 p.m. and from 8 to 10.30
p.m.
The guests will be received by
Mrs. T. Blondal and Mrs. G. K.
Stephenson, general conveners, and
will be assisted by Mrs. B. B. Jóns-
son, honorary president, and Mrs.
E. S. Feldsted, president.
The Tea tables will be centred
with spring flowers in tones of
Mauve and pink, offset with tapers
of matching colors, and will be con-
vened by Mrs. H, C. Brown, Mrs.
H. Baldwin and Mrs. E. Stephen-
son.
A delightful programme will be
held in the afternoon at 4. p.m. and
an entirely new programme will be
held at 8.30 p.m. under the manage-
ment óf Mrs. G. F. Jonasson.
Presiding over the tea cups will
be:
Mesdames
S. Pálmason, J. Fridfinnson, T. M.
Abel, J. C. Pridham, C. Olafson J.
M. Peterson, G. W. Finnsson, Fred
Einnsson, G. P. Kennedy, Minnie
Sveinson, D. J. Percy, Laura Mayn.
ard, R. J. Rennick, B. B. Dubienski,
Halldor Bjarnason, C. B. Julius,
Ered Stephenson, F. Melsted, F.
Bowley, S. K. Hall, R. W. Wyde-
man, Leo Johnson, R. Hodgson, R.
B. Fotheringham.
A table of Home Cooking and
Candy will be in charge of Mrs.
Quiggan, and a Utility Counter of
hand-made articles, such as aprons,
children’s dresses and novelties will
be convened by Mrs. P. Bardal
Svar við fyrirspurn.
Gamall kaupandi Lögbergs hefir
sent blaðinu fyrirspurn um það, hver
sé umboðsmaður Eimskipafélags
íslands, búsettur í Winnipeg. Svar.
ið er á þá leið, að maðurinn er hr.
Árni Eggertsson fasteignasali, 1101
McArthur Bldg., Wánnipeg, Man.
Miss Þuríður Goodman lagði af
stað vestur að hafi í lok fyrri viku,
í kynnisför til systur sinnar, sem bú-
sett er í bænum Fresno í British
Columbia fylki.
Séra Sigurður Christopherson
frá Bredenbury, Sask., kom til borg-
arinnar snöggva ferð í vikunni sem
leið.
Dr. Eyjólfur Johnson, sem stund.
að hefir lækningar hér í borginni
undanfarið, hefir nú flutt til Sel-
kirk og tekið að sér lækuisstörf þau,
er Dr. W. L. Atkinson áðrr gegndi
þar í bænum.
A WORTHY CAUSE------------
DESERVING OF SUPPORT
On Saturday, April i8th, the
Young Men’s Section, Winnipeg
Board of Trade, with the co-opera-
tion of Suburban Boards of Trade t
are sponsoring a Tag Day as their
contribution to the Winnipeg Anti-
Mosquito Campaign, to carry on '
witl] the oiling and drainage work
for the elimination of mosquitos.
This year it is estimated that
$15,000.00 will be needed to effect-
ively control the large crop of mos-
quitos expected to invade Winnipeg
and su.rrounding territory.
This sum can only be obtained if
all do their share in supporting the
Tag Day. No other appeal is so far-
reaching in its beneficial results is
this campaign, from the baby to the
old folks j they all benefit. The
gardner can garden without hindr-
ance, sport enthusiasts can enjoy
their games, old people and invalids
and folk whose circumstances do not
permit them to go further, are ablc
to enjoy the parks, their gardens and
verandahs, young dhildren are free
to lie and play about the grass un-
harmed, free from that miserable
pest, the mosquito.
Remember that 25C KILLS \
MILLION, on Saturday, April 18.
ÞINGSLIT
Síðari hluta þriðjudagsins var
fylkisþinginu í Manitoba slitið, eftir
að hafa setið sjö vikur á rökstólum.
Var það styzta þing, með einni und-
antekningu, í síðastliðin 23 ár, að
því er Hon. John Bracken sagðist
frá. Þakkaði forsætisráðgjafi þing.
mönnum ágæta samvinnu og óskaði
hverjum og einum heillar heimkomu.
FÆR EKKI STAÐIÐ
1 SKILUM
Social Credit stjórnin i Alberta
fékk ekki staðið í skilum með
greiðslu á rúmum þrem miljónum
dala, er féllu í gjalddaga þann 1.
þ. m. Imperial bankinn kvaðst fús
lil þess að lána Albertafylki þessa
upphæð, ef sambandsstjórnin vildi
ábyrgjast hana. Því vildi Mr. Dun-
ning ekki lofa í flýti, og setti meðal
annars það skilyrði, að Alberta, eins
og hin fylkin, játaðist undir hin
væntanlegu sambandslög, um stofn-
un nefndar, er yfirumsjón hefði
með öllum lánum fylkjunum til
handa. Fram að þessu hefir Mr.
Áberhart ekki viljað heyra um
nokkra slika nefnd talað. Nú ber-
ast þær fréttir frá Edmonton, að
fylkisþingið hafi afgreitt lög um
stofnun fylkisbanka.
Sjötíu og fimm miljónir dala til
atvinnuleysisstyrks og
atvinnubóta.
Forsætisráðherrann, Rt. Hon. W.
L. MacKenzie King, hefir lýst yfir
því i þinginu, að sambandssfjórnin
hafi ákveðið að verja $75,000,000
til atvinnuleysisstyrks og atvinnu-
bóta á hinu nýbyrjaða fjárhagsári.
i