Lögberg - 09.04.1936, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. APRIL, 1936
3
WE'RE ALL NUTTY
HERE AND THERE
-----------By P. N. Britt___
CITTING alone here tonight, dis-
turbed and annoyed after looking
over the first page, bespattered with
Aberhart, Mussolini, Hitler, Relief,
Death Toll South, and elsewhere,
recollections come of the days that
were compared to the times that are.
* * *
f OPEN a book, and a clipping
1 drops out, a clipping yellow with
age, of James J. Montague’s happy
verses:
NO REGRETS
By JAMES J. MONTAGUE
In spite of the counsels of parents
That in time I’d be filled with remorse
If I did anything
That was certain to bring
Regrets for a wild wayward course,
The things that now bring me most
pleasure
As 1 travel serenely along
Are the things that I did—
When a mischievous kid—
The things I well knew must be wrong.
No lessons correctly recited—
And such were appreciably few—
Appeal to me now
That the frost’s pn my brow
L.ike the things that boys oughtn’t to do
The days that are joys to remember
Are the days when I sat by the pool
And angled for trout,
When I knew, past a doubt,
That I ought to be toiling in school.
The days when I “hooked” on a bob-sleigh
And rode for full many a mile
Are the days that come back
Down the long, fading track
And bring me a glad, happy smile.
Remorse is dissolved in the distance,
And, though maybe 1 ought to feel sad,
I glance through the haze
To my happiest days—
The days when I knew I was bad.
* * * \
XW E’VE had our day, most of us,
” and we must not let the up-
setting gloom of these grey times
dim the memories of the good old
days when men were men and wom-
en were glad of it.
* • •
Can I make it on the cord of wood
I just put in today?
Can the nipping nor’-wind just “be
good”
Before the first of May?
* * *
T'\ ID you ever go on a motor trip?
No. Well, don’t start it now.
You’re liable to run out of gas or
something. I almost went on a motor
trip once, but I got a lucky break,
and didn’t go.
Friends of ours, the Fudleys, had
just got back from a motor trip, and
I could see they were darned glad to
be home again. He had lost ítwenty
pounds in the two weeks they were
out on “vacation”—and he looked
minus every ounce of the missing
twenty pounds.
They had been down through
South Dakota and out over the “bad
lands,” where the Custer massacre
occurred long, long ago, where the
Savage Sioux had left not a single
one of the brave Custer brigade to
tell the story of the tragedy.
Here and there in Western Mani-
toba fifty years ago old Sioux in
teepees on the outskirts of towns,
had, it was álleged, escaped to Can-
ada after the massacre. Some of
them were tough-looking warriors,
and we looked askance at them often.
But, they were timid and harmless,
and the only sound that came from
them was “No spick Englis,” and if
they had any secrets they never
told them.
VP7HEN the Fudleys got out into
” the “bad lands” the July heat
was so terrible that if one took off
his hat the sun would burn a hole
in his head, as in Sunny Alberta,
fr’instance. Maybe that’s what’s the
matter with their heads out there
now.
* * *
And, confronting thé Fudleys as
well as the burning sun, were signs
all along the highways, bearing these
words: “Look öut for Rattlesnakes—
the State will not be responsible—
tourists get out of their cars at their
own risk.” The Fudleys had never
got into such a territory, and it was
not to be wondered at that Fudley
lost twenty pounds while he was pre-
sumably surrounded by rattlesnakes.
Surrounded by Sioux as Custer
had been or surrounded by rattle-
snakes as Fudley was, meant about
the same thing. What a motor trip,
chosen after scanning lurid tourist
literature.
* .* *
íyr OTOR trips have been off the
map for me these many years,
since seeing Fudley’s predicament
when he got back home from the
“bad lands.” He stayed home for
quite a while after that.
TF the railroads hadn’t gone on a
■*■ crusade twenty years ago to make
train travel so expensive thal people
could not travel by train, motor-
tripping would never have got any
farther than the merry-go-rounding
at carnivals and country fairs. But
the railroads with the big salaried
brain-powered executives made a
perfect mess of it, out of which came
the motor trip.
Give me a vacation trip with an
observation car, a comfortable sleep-
er with a happy colored chap in
charge, a dining car with all the joy
and satisfaction it affords—and the
facilities to wash and shave, or paint
and powder. No vacation trip for
me during which I am going to be
conductor, engineer, brakeman, gar-
age mechanic.
• * •
A {ID maybe encounter rattlesnakes,
wild animals, grasshoppers, ban-
dits, suspicious-looking thummers,
and come out of it looking like Dusty
Rhodes or the official chimney
sweep’s helper.
This isn’t an ad for any railroad.
I’m mad at them for making riding
on them so expensive that I can’t
go anywhere I want to go unless they
adopt the deferred payment plan.
* * *
With old winter on the run
And spring almost at hand
Gets one feeling life is fun,
And summertime is graqd.
bæta rangeygÖ með gleraugum,
verður að taka til hnífsins. Eru þá
vissir hreyfivöövar augans styttir
eÖa lengdir, eftir þvi sem þörf er á.
Eins og þegar hefir veriÖ bent á
geta góÖ augu í börnum hæglega
orðiÖ nærsýn meÖ því aÖ halda of
nærri augunum því, sem þau lesa,
og þurfa þá aÖ brúka gleraugu, sem
þau hefÖu getað komist hjá, ef aug-
unum hefÖi' ekki verið misboÖiÖ.
Börnum ætti aldrei að líðast aÖ lesa
í rúminu, því þau verÖa fljótt þreytt
aÖ halda bókinni mátulega fjarri
augunum, og taka þá það til bragðs
aÖ þau leggja bókina á koddann,
snúa sér viÖ, setja hendurnar undir
kjálkabörðin, en olnbogana í kodd-
ann og svo lesa þau í sifellu. En
olnbogarnir síga fljótt í koddann, en
bókin ekki og verður hún þá alt of
nærri augunum. Eru þeir unglingar
ótaldir, sem hafa gert sig nærsýna
með þessum hætti. Langhollast er
að halda því sem við lesum eða
saumum 14 þml. frá augunum.
Nær sýni eykst stundum svo hrað-
an að það verður að gefa augunum
algerða hvíld í marga mánuði. Er
þá nauðsynlegt að breyta gleraug-
unum oft, eftir því sem við á. Nær-
sýnin eykst langhraðast á ungling-
um á skólaaldri, og ennþá hraðast á
þeim, sem eru fæddir með mikilli
naersýni, sérstaklega ef hún liggur i
wttinni. Mikil nærsýrii leiðir oft til
algerðrar blindu með timanum. Svo
alvarleg er þessi augnveiki að i
niörgum stórborgum heimsins, er nú
farið að flokka nærsýn börn, og er
þeim kent á sérstakar bækur með
stóru letri, til að forðast sem mest
alla áreynslu á augun. Er það mjög
nauðsynlegt til að varðveita sjón-
ina sem lengst. Margt nærsýnt fólk
er sérlega bókhneigt og les mikið, og
er það slæmt fyrir þeirra augu, þvi
það verður að halda bckinni eða
blaðinu oft mjög nærri augunum, til
að geta séð. Alt er svo smátt í
þeirra augum og allir hiutir i fjar-
lægð — óskýrir. Þetta staíar af
því að augað sjálft er of iangt, svo
að ljósgeislarnir safnast framan viÖ
sjónihimnuna. Nærsýni á lágu stigi
getur orsakast af því að ljósbrjótur
augans er of kúptur og geta þeir
hinir sömu fengið góða sjón með þvi
að nota dreifigleraugu, mátulega
sterk, sem flytja ljósgeislana í aug-
anu á réttan stað á sjónhimnunni.
Dreifigleraugu eru auðvitað rntuð
við allri nærsýni, en þegar augað
hefir tognað mikið og sérstaklega
sjónhimnan, þá skemmist hún svo
stórkostlega að sjónin verður dauf
hvað góð gleraugu sem notuð eru.
Oft hefi eg verið spurður að þvi
hvernig á því standi að þótt menn
sjái vel í fjarlægð, geta þeir ekki
séð á bók, þegar þeir fara að eldast.
Þetta kemur til af því að með aldr-
inum harðnar ljósbrjótur aúgans svo
að innriaugnavöðvrnir geta ekki
breytt lögun hans til að safna saman
hinum dreifðu ljósgeislum, sem
koma inn í augað. í æsku er ljós-
brjóturinn mjög teygjanlegur, og
geta því hinir fínu vöðvaþræðir sem
tengdir eru við hann beygt hann og
sveigt eftir þörfum. En með aldr-
inum tapar hann þessu eðli, og
harðnar’þar til hann verður óteygj-
anlegur með öllu. Verður maður
fyrst var við þetta um og eftir fer-
tugsaldur og eykst hraðan næstu tíu
árin, en úr því er breytingin heldi.r
hægfara. Þess vegna þarf maður
að skifta oft um lestrar-gleraugu á
því aldursskeiði, þótt sjón í f jarlægð
sé sæmilega góð eða jafnvel ágæt.
Það er því vel skiljanlegt að ef gler-
augun passa ekki, hættir manni við
að þreytast fljótt við lestur og jafn-
vel fá höfuðverk og önnur óþæg-
indi, svo sem svima og jafnvel ó-
ma, sem þessi augnveiki hefir i för
með sér. Meðul koma að litlum
notum við þessum sjúkdómi. Þó er
hægt í stöku tilfellum að halda
þ'ýstingnum í auganu í skefjum j
með meðulum, og á þann hátt halda
sjóninni við í fleiri ár. En lang-
oftast verka meðulin rétt í bráðina,
og fer þá þrýstingurinn upp aftur.
Er þá sjóninni hætta búin og ekki um
annað að velja en gera skurð á aug-
anum og búa til nýja framrás fyrir
innri vökva augans. En ef það er
gert of seint, eða augað er of veikl-
til að leita sér hjálpar í tæka tíð, svo
hann eða hún þyrfti ekki að sitja
í svartamyrkri siðustu ár æfinnar.
I
ekki sízt kvenfólk, sem fæst
við sauma og íinar hannyrðir.
Eg ætla ekki að fara langt út i
augnasjúkdóma í þessu erindi. Þó
vil eg geta þess að það er ætíð hættu-
legt ef gröftur er í augum og augna- j
loksröndunum eða í tárasekknum, 1
þvi allur gröftur stafar af sýklum. I
Og ef gröfturinn er mikill eða ill- I
kynjaður, orsakar hann sár á horn-
himnunni, svo sýklarnir fá þar ný ■
heimkynni. Er þá sjóninni mikii ;
hætta búin, og grafa sýklarnir sig
stundum inn i augað, svo að það j
verður að taka það burt. Það er j að þegar skurðurinn er gerður kem.
því mjög nauðsynlegt að augur. séu ur sú hjálp ekki að tilætluðum not
vel hirt, ekki síður en aðrir hlutar ! um eins og þegar hefir verið bent :i.
líkamans. Augnahárin mega ekki j Margt fleira mætti benda á i sam-
klístrast af grefti, því þá geta sár j bandi við augun og meðferð þeirra.
kornið á hvarmana, sem tekur oft j En hér læt eg staðar numið. Eg
langan tima að lækna. Er ætíð holt j hefi lítillega minst á þá augnveiki,
að þvo augun úr volgu bór-vatni, ef , sem þjáir aldraða íslendinga manna
nokkur útferð er úr augunum. En 1 mest. Mér fanst það vera skylda
aldrei skyldi treysta þeirri hjálp til j min að gera það. Og ekkert væri
lengdar, ef enginn bati er sjáanlegur. mér kærara en að vita til þess að
Einn augnasj úkdóm vil eg sér- j þetta ófullkomna erindi yrði ein-
staklega minnast á vegna þess að hverjum, sem þess þarf við, hvöt
hann er tíðari á íslendingum en
nokkrum öðrum þjóðflokki, og heitir
“glaucoma.” Hversvegna hann er
algengari meðal íslendinga en ann-
ara þjóða, veit enginn. En þetta er
áreiðanlega satt, því eg rannsakaði
eitt sinn skýrslur Almenna spítalans
hér í Winnipeg þessu viðvíkjandi,
og kom þá í ljós að meir en tvisvar
sinnum fleiri Islendingar með “glau-
coma” höfðu verið lagðir inn á
sjúkrahúsið en annara þjóða menn.
Næst voru Gyðingar, þá Skandinav.
ar og Skotar. Veikin byrjar rétt
æfinlega í öðru auganu fyrst, og er
verkjalaus og mjög hægfara. Ef
sjónin er góð á hinu auganu, getur
maður orðið hálfblindur eða meir
á sjúka auganu, áður en tekið er
eftir því að sjónin er að bila. Kem.
ur það oft fyrir að menn með “glau-
coma” í öðru auga héldu að þeir
hefðu snögglega tapað sjón á því
auganu; en augnaskoðun leiddi í
ljós að sjúkdómurinn hafði verið að
ágerast um alllangan tíma, en var
svona hægfara að þessu var ekki
veitt eftirtekt fyr en tekið var fyrir
heilbrigða augað. Verður þá mörg-
um hverft við þegar þeir veita því
fyrst eftirtekt að sjónin er að mestu
farin á öðru auganu. Það er því
góð og skynsamleg regfa að prófa
sjónina við og við á báðum augum.
Sérstaklega ætti fólk, sem komið er
á efri aldur að iðka slíkt.
“Glaucoma” eða glákublinda lýsir
sér með áuknum vökvaþrýstingi inni
í auganu. í byrjun hverfur þrýst-
ingurinn eftir skamrqa stund, en
kemur svo aftur og varir lengur í
hvert skifti sem hann kemur, þar til
stöðugur þrýstingur er í auganu. En
sjónhimnan eyðilegst smám saman
fyrir þrýstinginn þar til augað er
alveg blint. Þrýstingurinn imti í
auganu eykst jafnt og þétt, ef engin
hjálp fæst, þar til augað verður hart
eins og f jöl. Koma þá oft svo mikil
kvalaköst í augað, að það verður að
stinga það úr, til að lina og losast
við þrautirnar með öllu.
Glákublinda er algengari á kari-
mönnum og byrjar vanalega milli
fimtugs og sextugs. Þó hefi eg séð
“glaucoma” í konum um þrítugS
aldur og í karlmönnum innan við
þrítugt. En það er tiltölulega sjald.
gæft. Mjög er áríðandi að tekið sé
eftir veikinni snemma og leitað
læknishjálpar strax. Ef það dregst,
getur sjónin farið á stuttum tíma,
eða hún getur komist furðu fljótt á
það stig að læknishjálp komi að litl-
um notum, þvi ef mikill þrýstingur
er á sjónhimnunni til lengdar, visnar
hún og deyr. Og stundum kemur
það fyrir að þótt töluverð sjón sé á
auganu, þegar skurður er gerður
tjl að taka af þrýstinginn, heldur
visnunin áfram þar til augað er al-
veg blint, en er þá mjög hægfara.
Rétt æfinlega byrjar veikin i hinu
auganu fyr eða síðar. Þarf þvi að
hafa sterkar gætur á sjóninni á því
auga, og er mjög nauðsvnlegt að
láta augnlækni skoða augað við og
við, því veikin er svo hægfara i
byrjun, að hún getur komist tölu-
vert áleiðis, án þess að tekið sé eftir
því. Glákublinda er talin versta
augnveiki að fást við, en það er ekki
timi til að fara út i það hér. Aðeins
vil eg með þessu stutta erindi vekja
athygli manna á hættunni fyrir sjón. j
Hvítbjarnaveiðar í
Þingeyjarsýslum
(Niðurl.)
Það var vetur einn nokkru eftir
síðustu aldamót, að það sást slóð
eftir bjarndýr, snemma 'morguns,
sem lá í áttina vestuv á heiðina milli
Raufarhafnar og Blikalóns. Þeir
bræður, Marius og Niels Lund, sem
eiga heima á Raufarhöfn, tóku þá
hesta sína og byssur og lögðu í slóð-
ina, gáfu sér ekki tima til að klæða
sig til fulls og voru snöggklæddir.
Urðu þeir einskis várir fyr en þeir
voru komnir vestur undir Blikalón.
Hittu þeir þá bangsa þar á svo-
nefndum Mjóuvötnum. Komust
þeir fljótt i færi úið hann og drápu
hann með tveimur skotum. Riðu
þeir síðan niður 1 Blikalón, féngu
sér sleða og óku dýrinu austur yfir.
Feldurinn var ekki seldur og er þar
til enn.
Veturinn 1918 var það einn morg-
un, þegar sauðamaðurinn á Grjót-
nesi á Sléttu gekk til kinda, að hann
varð var við hvítabjörn við fjár-
borg eina. Gerði maðurinn aðvart
um dýrið heima á bænum, og fóru
þá bændurnir þar, Björn Sigurðsson
og Björn Guðmundsson, til fjár-
borgarinnar með byssu. Þegar dýr-
ið sá mennina koma, hljóp það fram
á ísinn og þar í vök. Var þá tekinn
bátur og dýrið elt á honum. Eftir
nokkra stund skreið það upp á jaka
og skutu þeir það þar til bana.
Sama vetur voru unnin 3 dýr í
Núpskötlum á Sléttu, af bóndanum
þar, Kristni að nafni.
Þá kemur hér frásaga um hvíta-
björn, sem unninn var á Eldjárns-
stöðum á Langanesi veturinn 1918.
Er frásagan rituð af Hólmsteini
Helgasyni frá Ásseli og dags,ett í
janúar 1918. Segir hann að hún sé
rituð jnákvæmlega eftir sögjusögn
heimilisfólksins á Eldjárnsstöðum
og staðfest af því á eftir. Læt eg
frásögn hans haldast hér á eftir að
mestu orðrétta. Aðeins hefi eg
vikið við nokkrum orðum í frásögn.
inni.
“Aftaka stórhríðar hafa gengið
hér undanfarna tíð — hófust 3.
janúar með þeim aftaka frostgrimd-
um, að elztu menn muna varla slíkt
og það þeir, sem vel mundu frosta-
veturinn mikla 1880—1881. Þegar
loks birti upp 14. janúar, voru orðin
hafþök af ís hér fyrir Langanesi
norðanverðu. Föstudaginn 18. jan.
úar gekk einn bóndinn á Eldjárns-
stöðum — því þar er þríbýli — til
brunns, sem er örlítinn spöl frá
bænum, með tvær skjólur, eftir
vatni. Þá hann er kominn rúmlega
út af hlaðinu, sér hann framundan
sér hvíta skepnu á stærð við væna
kind, er samstundis teygir sig
sundur og fer þá skjótt meira fyr
dýrinu, þar sem það kastast á móti
manninum. Bóndinn þekkir þe
skepnuna, og tók á rás undan
bæjar. En sem hann er kominn
Business and Professional Cards |
PIIYSICIANS ^ 1 omd SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 8 34—Office timar 2-3 Heimili 214 WAVERLEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. B. H. OLSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tímar 4.30-6 Heimili: 5 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba

DR. J. STEFANSSON 216-220 Medical Arts Bldg. Talsími 26 688 Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er aC hitta kl. 2.30 til 5.30 e. h. Heimili: 638 McMlLLAN AVE. Talsimi 42 691 Dr. P. H. T. Thorlakson 206 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy 8ta. Phones 21 213—21 144 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200

Dr. S. J. Johannesson G. W. MAGNUSSON
Nuddlœknir
VIBtalstfmi 3—5 e. h. • 218 Sherburn St.~Sími 30 877 41 FURBY STREET Phone 36 137 SimiS og semjiS um s&mtalstlma

- DR. E. JOHNSON 116 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy St. Talsimi 23 739 Viðtalstimar 2-4 Heimili: 776 VICTOR ST. Winnipeg Slmi 22 168
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C.
íslenxkur lögfroeOinour
Skrífstofa: Room 811 McArthur
Bullding, Portage Ave.
P.O. Box 1656
PHONES 95 052 og 39 043
J. T. THORSON, K.C.
íslenzkur lögfrœOingur
800 GREAT WEST PERM. BLD.
Phone 94 668
DRUGQISTB
DENTISTS
DR. A. V. JOHNSON
Isienzkur Tannlaeknir
212 CURRY BL.DG., WINNIPEG
Gegnt pósthúsinu
Sími 96 210
Helmllis 33 321
Drs. H. R. & H. W.
TWEED
Tannlœknar
406 TORONTO QBNERAL
TRUSTS BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 2 6 545 WINNIPEG
DR. T. GREENBERG
Dentist
Hours 10 a. m. to 9 p.m.
PHONES:
Office 36 196 Res. 51 455
Ste. 4 Norman Apts.
814 Sargent Ave., Wlnnipeg
BUSINESS CARDS
A. S. BARDAL J. J. SWANSON & CO.
84 8 SHERBROOKE ST. LIMITED
Selur lfkkistur og annast um tit- 601 PARIS BLDG., WINNIPEG
farir. Allur útbúnaöur sá. bezti. Ennfremur selur hann allskonar Fasteignasalar. Leigja hús. Crt-
minnisvarSa og legsteina. vega peningalðn og eldsábyrgS af öllu tægi.
Skrlfstofu talslmi: 86 607 Heimllis talsími: 501 662 Phone 94 2 21
Framh. á bls. 7)
A. C. JOHNSON 907 CONFEDERATION LIFH BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignir manna. Tekur aS sér aS Avaxta sparifé fólks. Selur elds&byrgS og bif- reiSa ábyrgSir. Skriflegum fyrlr- spurnum svaraS samstundis. Skrifst.s. 96 7 57—Heimas. 33 328 C. E. SIMONITE TLD. DEPENDABLE INSURANCE SERVICE RoaJ Estate —— Rentals Phone Office 9 5 411 806 McArthur Bldg.

HANK’S BARBER AND BEAUTY SHOP 251 NOTRE DAME AVE. 3 inngöngum vestan viO St. Gharles Vér erum sérfræSingar I öllum greinum hárs- og andlitsfegrunar. Allir starfsmenn sérfræðingar. SÍMI 25 070 REV. CARL J. OLSON Umboðsmaður fyrir NORTH AMERICAN LIFE ASSURANCE FÉLAGIÐ ábyrgist íslendingum greiS og hagkvæm viðskifti. Office: 7th Floor, Toronto General Trust Building Phqne 21 841—Res. Phone 37 769
UÓTEL 1 WINNIPEG
ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST„ WINNIPEG pœgilegur og rólegur bústaOur i mÁObíki borgarinnar. Herbergl $.2.00 og þar yfir; meS baðklefa $3.00 og þar yflr. Ágætar máltlSir 40c—60c Free Parking for Guests THE MARLBOROUGH SMITH STREET, WINNIPEG "Winnipeg's Down Town HoteT" 220 Rooms with Bath Banquets, Dances, Conventlona, Jinners and Functions of ail kinda Coffee Shoppe F. J. FA.L.D, Manager

CorntoaU Ijotel SEYMOUR HOTEL
Sérstakt verS á viku fyrir námu- og fiskimenn. KomiS eins og þér eruS klæddir. J. F. MAHONEY, framkvæmdarstj. MAIN & RUPERT WINNIPEO 100 Rooms with and wlthout bath RATES REASONABLE Phone 28 411 277 Market St. C. G. Hutchison, Prop. PHONE 28 411