Lögberg - 09.04.1936, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. APRIL, 1936
7
Frú Margrét Sveinsson á Lóni
“MeSal íslands dýru drósa,
Drottins lilja prúð þú varst;
meðal svásra systur-rósa
sæmdarfald Jni lengi barst."
“Lét ei glys né böl sig blekkja,
beint hún gekk og vék ei spönn,
meyja, kona, aldin ekkja,
upplitsdjörf og prúÖ og sönn.’’
(M.J.)
Hún var fædd 27. mai 186,0, að Bjarnastaðarhlíð í Vesturdal
í Skagafjarðarsýslu. Foreldrar voru Brynjólfur Björnsson og
Vilborg Árnadóttir, hjón búandi á téðum stað.
Margrét giftist 25. okt. 1880 Gísla Sveinssyni, af skagfirskuni
ættum. Þau bjuggu á eignarjörð sinni Fremri-Svartárdal í Goð-
dalssókn. Fluttu þaðan til Kanada 1888. Töldust jafnan til heim-
ilis í Nýja íslandi. Keyptu Lón 1890 og bjuggu þar æ síðan.
Börn þeirra: Brynjólfur, dó fullþroska á Gimli, 1902; Jó-
hannes, dó í bernsku; Ólöf Sveinfríður, gift séra C. J. Olson, dó
31. des. 1925 frá fjórum börnum, 2 dætrum og 2 sonutn; Sigríður
Dagmar, er jafnan var heima með móður sinni. Kjördóttir hjón-
anna á Lóni var Martha Ólína, dó 18 ára, 1917.
Þegar að blómin tóku að fölna síðastliðið sumar var það, að
sjúkleiki sá er hún þjáðist af, setti merki sín á hana.
Stuttu síðar, læknisráði samkvæmt, fór hún á sjúkrahús í
Winnipeg; var uppskurður gerður, en stoðaði ekki að hindra
meinsemd þá er þjáði hana, og sem dró hana til dauða árla dags
þann 10. okt. s.l.
Otför hennar fór fram á Gimli frá heimili hennar og lútersku
kirkjunni að viðstöddu fjölmenni, þann 12. okt. Útfarardaginn var
veðrið undur fagurt, eins og fegurst getur að líta í Manitoba um
þann tíma árs — þroskuð þaustfegurð með f jölvan blóma og grasa
— ólíkt því, sem á undan hafði gengið og á eftir fór. Séra Jóhann
Bjarnason, sóknarprestur, stjórnaði athöfninni; sá er línur þessar
ritar aðstoðaði og mælti einnig kveðjuorð.
Hjónin á Lóni voru í hópi þeirra, sem að mjög voru tengd við
sögu umhverfis sins. Þau bjuggu þar góðu búi í 35 ár, og þar
andaðist Gisli Sveinsson í september 19^5. Margrét brá búi næsta
vor og flutti til Gimli ásamt Sigríði Dagmar dóttur sinni, og þar
bjó hún þessi 10 ár er aðskildu dánardægur þeirra hjónanna.—
• Oft er það að æfigangan þyngist eftir því sem að árin fjölga.
Þetta átti sér og stað í reynslu Margrétar. Réttum þrem mánuð-
um eftir lát manns hennar dó elskuð dóttir þeirra, frú Sveinfríður,
kona séra Carls J. Olson, frá fjórum ungum börnum. Var þar
mjög nærri mæddri móður numið, frekar en svo að orð fái lýst.
Fjárhagurinn varð einnig þrengri. En þótt leiðin lægi “upp á
örðugasta hjallann,” gekk hún veg sinn örugg og glöð hið ytra,
“þótt innra blæddu sár.” — Mörgum vinum hennar virtist hún
aldrei tígulegri en þá. Enda hefir það og löngum verið talið aðals-
merki íslenzkrar skapgerðar að mæta þannig dýpstu reynslu, og
bera með þróttlund og þolinmæði þyngstu byrðar, er lífið fær á
mannlegar herðar lagt. Má og fullyrða að hún mætti áföllum
lífsins í trausti til algóðs Guðs, studd af helgri hendi hans. Varð
líf hennar sigurför.—
Lóns-heimilið var mannmargt, búið umfangsmikið, árum
saman útgerð til fiskiveiða starfrækt jöfnum höndum. Þar var
aðalstarfssvið hennar. Má með sanni segja, að hún innti þar stórt
dagsverk af hendi. Auk annara heimilisstarfa hjúkraði hún árum
saman af fágætri umhyggjusemi aldraðri og blindri frændkonu
mannsins síns.
Að upplagi til var hún hugsjónarík og ágætlega greind. Ást
á íslenzkum ljóðum, samfara næmum skilningi á þeim og aðdáun
á islenzkum bókmentum að fornu og nýju, fylgdi henni til hinztu
stundar. Úr þeim orkulindum jós hún svölun og sálarbót. Trúar.
kendin djúpviðkvæm og skilningsrik var meginstoð. hennar frá
æsku að ellidögum fram.
Hjónin á Lóni tóku mikinn og góðan þátt í íslenzkum félags-
skap. Gimli-söfnuður átti þar dygga unnendur og ágæta styrktar.
menn. Hjálpsemi þeirra og höfðingslund birtist á margan hátt, en
sérílagi gagnvart þeim, er stóðu höllum fæti í lífsbaráttunni, á
einn eður annan hátt. Stórt er skarðið er orðið hefir á Gimli við
það, að Lóns-heimilið er úr sögunni. Fágæt var trúmenska hennar
við sókn kirkju sinnar, og er nú við burtför hennar autt sæti þar
eftirskilið.
Fagur og friðarríkur var staðurinn þar sem að Lóns-heimilið
var reist i fyrstu. Náttúran kyrlát og tilkomumikil umkringdi
það, áður en sú mikla hreyting var gerð þar, er breytti umhverf-
inu í sumarbústaði, sem nú nefnist “Lóni Beach.” — Fagrar og
djúpar eru þær endurminningar er margir geyma um það heimili,
sérílagi þeir, er nutu þar ástríkis og gæða þessara ágætu hjóna og
barna þeirra.—
Fagur og friðarríkur er reiturinn þar sem hinar jarðnesku
leifar þeira hvíla. Mög af okkur munum á komandi árum stað-
næmast við leiðin fimm, Lóni-fjölskyldunni tilheyrandi. Þar
drjúpum við höfði í þakklæti og trega, með innilegri samúð til
dótturinnar ágætu, sem ein er eftir skilin.
S. Ólafsson.
var stúlka, systir bóndans þar, sem
ekki var komin á fætur, því þetta
var árla dags. Hún heyrði ópið í
bóndanum, er hann fór inn, og at-
ganginn frammi og datt strax hvíta-
björn í hug. Snaraðist hún þá fram
úr rúminu og fór fáklædd upp á
loftið yfir herberginu. Dýrið rudd-
ist nú inn í herbergið, þar sem stúlk.
an áður var, en þá skaust hún fram
til bóndans, sem fyrst varð dýrsins
var — Kristjáns Jónsonar — snar-
aði yfir sig treyju af honum og brá
sér til f járhúsa í útjaðri túns, að láta
pilta, er þar voru að gegningu, vita
tíðindin. Þeir hrugðu við, fjórir
saman, og réðust til bæjar mcð
stúlkunni. Fóru þeir upp á bæinn,
því ekki þorðu þeir í bæjardyrnar,
af ótta fyrir að mæta bangsa þar.
Er þau voru búin að vera litla stund
uppi á bænum, sáú þau bangsa stinga
hausnum út úm rúðu á glugga á hinu
áður umgetna baðstofuherbergi, og i
sama bili kom hann allur út um
gluggann, því hann vjr á hjörum
og lét þvi undan, er á hann var ýtt.
Stúlkan tók nú til fótanna inn og
karlmennirnir á eftir. Einn þeirra,
Jónas bóndi Aðalmundarson, bróðir
stúlkúnnar, skall í kvosinni fyrir
1 fætur bangsa, sem þar var kominn.
En með piltunum, er voru i húsun-
um, var stór hundur og vel viti bor-
inn. Hann stökk á bangsa, er hann
ætlaði að ráðast að manninum. Með
aðstoð hinna piltanna komst bóndi
fljótt á fætur og inn fyrir þröskuld-
inn, síðan lokuðu þeir bænum, en
bangsi drap hundinn tafarlaust
studdi siðan hramminum á bæjar
dyrahurðina svo að kengur, sem
Dýr þetta var i,63m. á lengd, og
vóg kjötið aðeins 52 kg. Það var
mjög magurt, og garnir allar tómar.
Bendir það altsaman á, að dýrið
hafi langan tíma lítið eða ekkert haft
til matar, því björg er engin á svo
snemmkomnum hafís sem þessurn.
Feldurinn var seldur á kr. 250.00.
Vafalaust hefir dýr þetta verið
mannskætt. Þótt slíkt sé ekki al-
gengt með þau, þá getur hungrið
sorfið svo að, að þau ráðist á alt,
hlífi þá ekki manninum heldur.”
Um leið og eg lýk þessum frá-
sögnum um hvitabirni hér í Þing-
eyjarsýslum, vil eg þakka þeim
mönnum, sem hafa hjálpað mér til
þess að safna sögunum saman. Eru
það aðallega þessir menn: Jóhann
Gunnlaugsson, Heiðarhöfn; Þórir
Þórsteinsson, Blikalóni; Ólafur
Jónsson, Fjöllum og Jóhannes
Bjarnarson hreppstjóri í Flatey.
—Eimreiðin.
I loku hurðarinnar var skotið í, drógst
Snjóskadal voru 5 daga í kaupstað-
arferð til Akureyrar við að sækja
sildarmél og annan fóðurbæti. Og
í Bárðardal er ekki unt að flytja
hey nema á skíðasleðum. Er búist
við að senda þurfi snjóbíl norður
til að annast fólksflutninga í mestu
sn j óas veitunum.
—Nýja dagbl. 13. marz.
NUGA-TONE STYRKIR
LÍFFÆRIN
Séu llffæri yðar 'ömuð, eða t>ér kenn-
ið tii elli, ættuð þér að fá yður NUGA-
TONE. pað hefir hjálpað mljðnum
manna og ltvenna I síðastliðin 45 ár.
NUGA-TONE er verulegur heilsu-
gjafi, er styrkir öll líffærin.
Alt lasburða fðlk ætti að nota NUGA-
TONE. Fæst I lyfjabúðum; varist stæl-
ingar. Kaupið ekta NUGA-TONE.
Við hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
Dánarminning
Hvítbjarnafeiðar
(Framh. frá bls. 3)
til bragðs að þeyta skjólunum aftur
fyrir sig, ef ske kynni að dýrið
stöðvaðist við það, stökk svo inn úr
dyrunum, æpandi öðrum til viðvör-
unar, en hafði ei tóm1 til að loka
bænum á eftir sér, svo dýrið stökk
þar inn á eftir honum. En þá bar
tvent til, að hann komst undan.
úr, og hurðin opnaðist. En þar sem
bangsi sá engan í dyrunum, sneri
hann þar frá og fór upp á bæinn
nasandi úr slóð fólksins, sem áður
er um getið, en hafði auðvitað ekk
ert upp úr því. Gluggi á loftbað-
stofu Kristjáns Jónsonar bónda, með
j fjórum rúðum smáum, veit fram á
j hlaðið. Er á að geta rúmlega 4
j álna hæð upp í hann af hlaðinu, en
! nú var þar um álnar þykkur snjór.
Þaðan hefir víst bangsi heyrt
mannamál, þvi þar var fólkið sam-
an komið; reisti hann sig þar
hlaðinu, leggur framhrammana upp
á gluggakistuna og hugar inn, og
j það segja þeir, er horfðust þá í
augu við hann, að hefði verið ó
j frýnileg ásýnd, en inn hefir hann að
líkindum ekki treyst sér að smjúga,
sökum smæddar gluggans ; sneri því
að hræinu af dauða hundinum, dró
það austur fyrir bæinn og tók að
stýfa bráðina. Inni i bænum var
aftur unnið að því að þrifa til byss-
ur, er bæði voru ryðgaðar og frosn.
ar á geymslulofti, því að um þessar
niundir er ekki mikið í þau verk-
færi að láta, og eigi heldur margt
að skjóta í þessum harðindum.
Loks, er verkfærin voru komin í
lag, var hægt að láta bangsa verð-
skuldaðan greiða í té. Eigi gekk
það samt að öllu búnu vel að leggja
bangsa á eyrað. Maðurinn, sem
átti að skjóta hann — Jón Jóhannes.
son — fór upp á bæinn, og þaðan
upp á baðstofustafn þann, sem dýr-
ið var undir að snæðingi. Það voru
um 3 metrar til jarðar, svo eigi var
hægt fyrir bangsa til skjótrar að-
sóknar, enda kom það sér betur fyrir
manninn, því þrívegis klikti byssan
áður en úr henni gekk, og dýrið hné
með sundurskotinn heila niður á
hálfétinn hundsskrokkinn. En það
sagði skyttan, að bangsi hefði stað-
ið upp og litið allófrýnilega til sín
og fitjað drjúgum upp á, meðan
byssuhaninn hamraði á hvellhett-
unni þarna uppi yfir honum. En
er farið var að gá í liúsið þar sern
bangsi dvaldi, var þar ekki alt með
kyrrum kjörum. Hann hafði brotið
þar lampa, drukkið þar nýmjólk úr
skjólu, er nýkomin var úr f jósi, og
etið þar mat, sem húsfreyja var bú-
in að hera inn handa piltum sinum.
Þetta alt dvaldi dýrið meðan stúlk-
an. Jóhanna Aðalmundardóttir, sótti
Sunnudaginn 15. marz, andaðist
að heimili sinu i Port Madison,
Wash., aldurhnigin, íslenzk kona,
Valdís Guðmundsdóttir Johnson,
ekkja Ólafs Johnson, sem er látinn
fyrir tíu árum síðan, — Hún var
fædd 15. október 1851. Um æÞ
hennar er mér ókunnugt að öðru en
því, að foreldrar hennar hétu Guð-
mundur Grímsson óg Margrét Vig-
fússdóttir, bæði ættuð af Suður-
landi, og þar var Valdís sál. fædd
og uppalin; þar giftist hún
einnig, og fjögur börn hennar af
tiu, voru fædd á íslandi. En fyrir
eitthvað um fimtíu árum fluttusí
þau hjónin til Winnipeg, Canada,
þá frá Glaumbæ í Stafnesi í Gull-
bringusýslu. í Wánnipeg bjuggr.
þau um seytján ára bil, en síðan hér
vestur á Kvrrahafsströml. længst
af var heimili þeirra í Port Madison,
á fagurri eyju í Puget Sound. Þar
eignuðust þau dálítinn búgarð, og
farnaðist vel. Valdís sál. var rnjög
sjálfstæð í hugsunarhætti, og bjó þar
a áfram til þess síðasta. Hún hafði
mikla nautn af hinu undrafagra út.
sýnj, heilnæma loftslagi — og aldin-
trjám og blómskrúði. Hún undi
sér við bækur og blómin sin; hjá
henni var ætíð sönn hýbýla prýði.
Hin ágætu börn hennar gerðu alt
hugsanlegt til þess að elli hennar
yrði sem léttbærust. Til hins sið-
asta var hún fyrirmannleg í fram-
komu, og bar það með sér að hun
hafði verið friðleikskona, góðum
gáfum gædd og atorkusöm í öllu.
Það lifir hana einn bróðir í þessu
landi, Grímur Guðmundsson, í
Manitoba, Can., söniuleiðis þrír syn.
ir og tvær dætur: Guðmundur, i
Port Madison; Kristinn Luther, í
Ketchikan, Alaska; Sigurður Berg-
man, í Westport, Wash.; Jóhanna
Margrét, (Mrs. H. Norman) og
Nell (Mrs. R. S. Terhune), báðar
í Seattle. Barnabörn hennar eru
átta og barna-barna-börn sömuleið-
is.
Skömmu fyrir andlát hennar, átti
eg tal við Valdísi sál. Lét hún sér
ant um að frétta sem mest úr ís-
landsferð minni; þá lét hún þess
getið að eg hefði þó kynst tveim
ættmennum sínum — Einari Jóns-
syni frá Galtafelli og frú Guðrúnu
Erlings. Margs hefði eg ef til vill
spurt hana um hennar löngu veg-
ferð, ef mig hefði grunað að það
væri síðustu samfundir. Tjaldið
féíl, án nokkurs fyrirvara. — Nei,
tjaldinu var snögglega lyft!
Jakobína Johnson.
Seattle, 30. marz, 1936.
Fyrst það, að hundar tveir, er í bæn.
um voru, tóku á móti dýrinu, og það
tafðist við þá, og hitt að bóndi gat
skotist í hliðargöng úr bæjardyrum , liðið í f járhúsin. En annar hund-
og þaðan til baðstofu sinnar, sem urinn, sem fyrst réðst á bangsa, sá
er á lofti. En annar hliðargangur stærri og sterkari, drapst samdæg-
lá og úr bæjardyrum og til íbúðar- urs, skömmu á eftir dýrinu. Hinn
húss annars bónda, sem er á gólfi. lá í sárum nokkurn tíma, en bjarg-
•með geymslulofti yfir. Inn í þenn-
aði sér með því að skríða undir rúm
an gang barst leikurinn milli bangsa inni í húsinu og liggja þar, unz alt
og seppanna. En inni í þessu húsi var um garð gengið.
Geysileg snjóþyngsli í
Bárðardal
Eftir símtali við bónda í Bárðar
dal í gær fékk blaðið þá frétt, að
snjóþyngslin í uppsveitum Þingeyj-
arsýslu væri alveg óvenjuleg. Eng.
iri hláka hefir komið í marga mán-
uði, en stöugar hríðar. Aldrei hefir
komið hest- eða akfæri. Menn úr
GEFINS
Blóma og matjurta frœ
ÚTVEGIÐ EINN NÝJAN IvAUPANDA AÐ BLAÐ-
INU, EÐA BORGIÐ YÐAR EIGIÐ ÁSKRIFTAR-
GJALD FYRIRFRAM. (
Frœið er nákvœmlega rannsakað og ábyrgst að öllu leyti
TAKIÐ ÞESSU KOSTABOÐI!
Hver gatnall kaupandi, sem borgar blatSið fyrirfram, $3.00 áskrift-
argjald tii 1. janúar 1937, fær að velja 2 söfnin af þremur númerum,
1., 2. og 3 (I hverju safni eru ðtal tegundir af fræi eins og auglýsingin
ber með sér).
Hver, sem sendir tvö endurnýjuð áskriftargjöld, $6.00 borgaða
fyrirfram, getur valiö tvö söfnin af þremur, nr. 1., 2, og 3, og fær nr. 4
þar að auki.
Hver, sem útvegar einn nýjan kaupanda og sendir áskriftargjald
hans, $3.00, fær að velja tvö söfnin úr nr. 1., 2. og 3., og fær nr. 4 þar
að auki. Hinn nýi kaupandi fær einnig að velja tvö söfnin nr. 1., 2. og
3., og fær nr. 4. þar að auki.
Allir paklcar sendir mðttakanda að kostnaðarlausu.
No. 1 COLLECTION—Vegetables, 15 Packets
BEETS, Detroit Dark Red. The best all round Beet. Sufficient
seed for 20 feet of row.
CABBAGE, Enkhuiz.en. Good ail round variety. Packet will grow
1,000 lbs. of cabbage.
CAB.1ÍOTS, Half Ixing Chantenay. The best all round Carrot.
Enough seed for 40 to 50 feet of row.
CUCUMBER, Early Fortune. Pickles, sweet or sour, add zest to
any meal. This packet will sow 10 to 12 hills.
DETTUCE, Grand Kapids. Loose Leaf variety. Cool, crisp, green
lettuce. This packet will sow 20 to 25 feet of row.
LETTUCE, Hanson, Head. Ready after the Leaf Lettuce.
ONION, Yellovv Globe Danvers. A splendid winter keeper.
ONION, White Portugal. A popular white onion for cooking or
pickles. Packet will sow 15 to 20 feet of drill.
PARSNIP, Half Long Guernsey. Sufficient to sow 40 to 50 feet of
drill.
PUMPKIN, Sugar. Packet will sow 10 to 15 hills.
RADISH, Freneh Breakfast. Cool, crisp, quick-growing variety.
This packet will sow 25 to 30 feet of drill.
TOMATO, Eftrllana. The standard early variety. This packet wlll
produce 7 5 to 100 plants.
TURNIP, White Snmmer Table. Early, quick-growing. Packet
will sow 25 to 30 feet of drill.
FLOWER GARDEN, Surprise Flovver Mixture. Easily grown
annual flowers blended for a succession of bloom.
SPAGHETTI, Malahar Melon or Angel’s Hair. Boil and cut off the
top and the edible contents resemble spaghetti.
No. 2 COLLECTION
SPENCER SWEET PEA COLLECTION
8—NEW BEAUTIFUL SHADES------8
Regular full size packets. Best and newest shades in respective
color class. A worth-while saving buying two. See régular Sweet
Pea List also.
SEXTFH QUEEN. Pure White. GEO. SHAWYER. Orange Pink.
Five and six blooms on a stem. WKLCOME. DazDzling Scarlet.
WHAT ,TOY. A Delightful Cream. MRS. A. SEARLES. Rich Pink
BEAUTY. Blush Pink. shading Orient Red.
SMILES. Salmon Shrimp Pink. RED BOY. Rich Crimson.
No. 3 COLLECTION—Flowers, 15 Packets
EDGING BORDER MIXTURE. MATHIOLA. Evening scented
ASTERS, Queen of the Market, stocks.
the earliest bloomers. MIGNONETTE. Well balanced
-CHE-- BUTTON. Many mlxtured of the old favorlte.
CAIiENDULA. New Art Shades. NASTURTIUM. Dwarf Tom
CALIFORNIA POPPY. New Thumb. You can never have
Prize Hybrids. to° many Nasturtlums.
CLARKIA. Novelty Mixture. PETUNIA. Choice Mixed Hy-
CLIMBERS. Flowering climb- brids.
ing vines mixed. POPPY. Shirley. Delicate New
COSMOS. New Early Crowned Art Shades.
and Crested.
EVERLASTINGS. Newest shades ZINNTA. Giant Dahlia Flowered.
mlxed. Newest Shadee.
No. 4—ROOT CROP COLLECTION
Note The Ten Big Oversize Packets
BEETS, Half Long Blood (Large PARSNIPS. Early Slifirt Round
Packet) (Large Packet)
CABBAGE, Enkhuizen (Large RADISH, ....French ... Breakfast
Packet) (Large Packet)
_______ , TURNTP, Purple Top Strap
CARROT, Chantenay Haif Long ix.af, (Large Packet). The
(Large Packet) early white summer table
ONTON, Yellovv Globe Danvers, turnip.
(Large Packet) TURNIP, Svvede Canadian Gem
LETTUCE, Grand Raplds. This (I,arge Packet)
packet will sow 20 to 25 feet ONION. White Plckling (Large
of row. Packet)
Sendið áskriftargjald yðar í dag
(Notið þennan seðil)
To THE COLUMBIA PRESS, I.IMITEI), Winnipeg, Man.
Sendi hér með $.........sem ( ) ára áskriftar-
gjald fyrir “Lögberg.” Sendið póst frítt söfnin Nos.:
Nafn .................................................
Heimilisfang .........................................
Fyllci ...............................................