Lögberg - 14.05.1936, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 14. MAl, 1936
ijcrgteng;
«
OefiS út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba.
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVE.
WINNIPEG, MAN.
VerO <3.00 um driO—Borgist fyrirfrnm
Thfe “Lögberg” is printed and published by The Columbia
Press, Limlted, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba.
PHONE 86 327
Unaðsleg kveldáliund
Hátíðarkantata Jóns Friðfinnssonar,
samin í tilefni af þúsund ára afmæli Alþingis,
var sungin í Fyrstu lútersku kirkju við hús-
fylli á miðvikudagskveldið þann 6. yfirstand-
andi mánaðar. Var þetta gert fyrir atbeina
íslenzku söngfélaganna tveggja hér í borg-
inni, The Icelandic Male Voice Choir og The
Icelandis Choral Society. Eins og vera bar,
mæltist Jtetta vel fyrir, því bæði er nú það hve
aðstaða Jóns Friðfinnssonar er tiltölulega
sérstæð vor á meðal, sem og hitt, hve sjald-
gæf eining kom fram í því öllu, er að undir-
búningi og framkvæmd hljómleikanna laut.
Jón Friðfinnsson er ágætt alþvðuskáld—
í tónum; svo rík var ástríða hans í þessa átt,
að áður en þess voru nokkur tök að afla sér
upplýsinga frumatriðum.hljómfræðinnar við-
víkjandi, er hann, við plóginn og herfið sem
frumbyggi í Argylebvgð, farinn að semja
sönglög. Síðan hefir hann með þoli sínu og
sjálfsra'kt svo fært sig upp á skaftið jafnt og
])étt, að tónsmíðar hans, margar hverjar, hafa
hasla”ð sér varanlegan völl í söngmenningu
hinnar íslenzku þjóðar. “Vögguljóð” Jóns
verða alveg vafalaust lengi sungin meðal Is-
lendinga; sama má óhikað segja um “ Vorið,”
stórfagurt lag við meistara-texta Jóhanns
Sigurjónssonar, “Arið mitt er árið þitt” og
margt fleira. Islenzk þjóð hefir jafnan verið
elsk að lýrik; og hún mun vafalaust meta
tón-lýrik Jóns því meir, sem hún kynnist
henni betur.
Áminst hátíðarkantata Jóns Friðfinns-
sonar mun vera hans lengsta og margbrotn-
asta verk; þó eru það ekki ávalt lengstu kvæð-
in eða lengstu tónljóðin, sem mest hafa til-
verugildið til brunns að bera. Stutt lag og
ferskeytla geta átt brýnna erindi út á meðal
almennings en heil hljómkviða og löng drápa.
1 kantötu Jóns eru gullfallegir kaflar; má þar
einkum og sérílagi tilnefna, að því er oss
fanst, upphafssönginn, sem er hvorki meira
né minna en stórhrífandi, og karlakórslagið
“Þér landnemar, hetjur af konungakvni, ”
prýðilegt lag með voldugum tónþunga. Ein-
söngvarnir komast ekki til jafns við kór-
söngvana, að einum undanteknum, “Þó að
margt hafi breyzt síðan bygð var reist,” sem
er undurfalleg sópranó-sóló. Alt í gegn er
kantatan sviphrein og laus við tilgerð; það
mátti hún líka til með að vera, er tekið er til-
lit til hinnar óbrotnu djúpfegurðar hátíðar-
Ijóðanna, eða Davíðssálma hinna nýju. 1
prýðilegum ummælum um tónskáldið, eftir
Dr. Björn B. Jónsson, er telja má sem for-
mála að söngskrá Kantötunnar, er meðal
annars þannig komist að orði:
“Jón Friðfinnsson er meiður vaxinn á
vortíð íslenzku nýlendunnar í Canada. Kyn-
stofninn handan hafs, austfirzk bænilaætt-
Frjóanginn uppstunginn úr móðurmold, flutt-
ur, endurgræddur í nýrri álfu. Frjómagn ný-
nýgræðingsins, loft hans og sól, nýlendulífið
harða, glaða, frjálsa.”—
Kórarnir, karlakórinn, og blandaði kór-
inn einkum, sungu víða með ágætum; studdi
þar mjög að djarfmannleg stjórn Paul Bar-
dals og traust meðspil frú Bjargar Isfeld.
Einsöngvar þeirra Bardals og frú Sigríðar
Olson létu undurvel í eyra, og í laginu “Þó
margt hafi breyzt,” vakti frúin djúpa og al-
menna hrifningu.
Ungfrú Lillian Baldwin, bráðvelgefin og
listræn dótturdó^tir tónskáldsins, söng
“Vögguljóð” afa síns, og fórst henni það hið
bezta; naut hún aðstoðar Pálma Pálmasonar
á fiðlu. Hljómsveit, Snjólaug Sigurðsson,
Pálmi Pálmason, Jóhannes Pálsson, Henry
Benoist og John Norrhagen, léku Quartette
eftir Jón, hið snyrtilegasta verk. Dr. Blön-
dal flutti skipulegt ávarp til tónskáldsins og
afhenti því fyrir söngflokkanna hönd, skraut-
bundið eintak af Kantötunni með dráttmynd
á forsíðu, er hann hafði gert af höfundi henn-
ar.—
Dr. B. H. Olson hafði gert prósaþýðingu
af Kantötutextanum, prýðilega af hendi
leysta.—
Um þær mundir er Kantatan skyldi
syngjast, hafði höfundur hennar legið rúm-
fastur, og það allþungt haldinn; það hafði
því leikið á tvennum tungum hvort hann yrði
fær um að verða viðstaddur! sönginn. Vintmi1
hans öllurn lil ósegjanlegrar ánægjn skipa’ðist
þó þannig til að hann kom, þó með veikum
burðum væri; bar lófaklappið og sú samúð,
er í hinni þéttskipuðu kirkju ríkti, auðsæjan
vott um þær vinsældir, er hinn aldni söng-
lagahöfundur hvarvetna nýtur. Kona tón-
skáldsins, frú Anna, var sæmd undurfögrum
vendi vorblóma; afhenti hann kornung sonar-
dóttir hennar, Elvelyn Friðfinnsson; var því
og fagnað með lynjandi lófaklappi.—
Að lokinni. söngskrá bauð Friðfinnsson
fjölskyldan í sameiningu, söngfólki og all-
mörgum öðrum upp á kaffi og aðrar góðgerð-
ir í samkomusal kirkjunnar, og skorti þar
hvorki gleði né góðan fagnað.—
Yfir þessu unaðslega söngkveldi ríkti
samúðarríkur þjóðræknisandi, eins og reynd-
ar ávalt endrarnær, þegar Islendingar verða
samtaka.
MacKenzie King
MAÐVRINN OG AFREKSVERK IIANS.
Eftir John Lewis.
(Sig. Júl. Jóhannesson þýddi)
King tók það mjög sárt að geta ekki
komist heim áður en móðir hans dó. En þess
var víða getið að hún var fædd meðan faðir
liennar, William Lyon MacKenzie, var í út-
legð og dó meðan sonur hennar átti í þeirri
orustu, sem grimmust hefir verið og háð í
stjórnmálum hér í landi.
Afi Kings var ofurliði borinn um stund-
arsakir í stríði fyrir auknu frelsi þjóðar sinn-
ar, en síðar hóf framtíðin nafn hans til hinn-
ar mestu frægðar. Sjálfur barðist King í
þetta skifti gegn mestu þrælatökum sem menn
þekkja, þegar samborgarar hans voru sviftir
atkvæði og málfrelsi. Einnig hann beið ó-
sigur, en síðan hefir hann hafist til hæztu
tignar, sem þjóðin á til í eigu sinni.
Eftir kosningarnar 1921, þar sem bæði
King sjálfur og flokkur hans hlutu sigur,
birtust eftirfarandi línur í blaðinu “West-
minster Gazette” í Lundúnaborg á Englandi:
“Ilinn nýi forsætisráðherra í Canada hefir
ekki hafist til valda á auði né utanaðkomandi
áhrifum. Ekki var hann heldur hafinn upp í
þetta tignarsæti af tilviljun einni, sem því
fylgir oft að vera fæddur af voldugu fólki.
Foreldrar hans voru annáluð fyrir það
hversu þau bárust lítið á og hversu heimili
þeirra var blátt áfram og hversu hjálpsöm
þau voru.
Því er eins farið með King og marga
aðra menn sem til fra'gðar hafahafist að móð-
ir hans var sú sem aðallega skóp honum fram-
sóknarþrá. Mrs. King var einkar fríð kona
sýnum, tilkomumikil og hæfileikarík. Hélt
hún hátt á lofti fyrir börnum sínum því bjarta
Ijósi frelsis og fórnfærslu, sem faðir hennar
hafði kveikt. Henni fanst sem hann hefði
fengið sér það ljós til varðveizlu og væri það
skylda sín að afhenda það syni sínum þeim,
er heilsuna hafði, þegar hún félli frá. Má
nærri geta hversu ant henni hefir verið um
að það yrði ekki látið daprast eða deyja í
höndum hans. Þetta skildi King og lét sér
að kenningu verða.
Það er áreiðanlega eitt dökkasta skýið
á himni Kings nú, að henni auðnaðist ekki að
lifa þann dag sem þjóðin hóf son hennar upp
í sitt æðsta sæti.
Mrs. King dó meðan herskyldukosning-
araar stóðu yfir—daginn áður en sonur henn-
ar beið ósigur í kjördæminu, sem fimm sinn-
um hafði krýnt föður hennar dýrðlegum
sigri; sama kjördæminu, sem nú hefir kosið
son hennar með miklum atkvæðafjölda og
sent hann til Ottawa sem æðsta mann þjóðar-
innar. Það er víst að þeir sem andlegri
skygni eru gæddir sjá nú svipi afans og móð-
urinnar standa honum sinn til hvorrar hliðar.
MacKenzie King hefir átt við ýmsa
erfiðleika að berjast. Hann er ekki auðugur
maður. Hvað eftir annað hafa honum staðið
opnar dyr til auðs og tignar. En hann hefir
hafnað þeim öllum til þess að vera engum öfl-
um bundinn er fjötrað gætu fætur hans eða
hendur í framkvæmdum og endurbótum.. Og
það var móðir hans sem mest og bezt hafði
áhrif á hann í þessum efnum. Hún var á-
kveðin og ósveigjanleg í þeirri skoðun, að
stjórnmálamenn mættu á engan klafa bind-
ast.” Þannig eru ummæli “Westminster
Gazette. ” * (Framh.)
/ NAFNI FRIÐARINS
Flestar þjóðir heims verja miklum hluta
tekna sinna til vígvarna; allar gera þær þetta
í nafni friðarins, eða að minsta kosti láta þær
í veðri vaka að svo sé. Bretar verja í ár
meira fé til hers og flota en dæmi ern áður til.
Þetta er gert í nafni friðarins, og nákvæm-
lega hið sama gildir um Frakka, Þjóðverja,
Rússa og Japani. Þjóðandalagið heldur
fundi allan ársins hring í nafni friðarins, og
í nafni friðarins tortímir Mussolini átölu-
laust svo tungum þú,sunda skiftij; af gamal-
menmitn, konum og börnum í Ethiópíu, er
ekkeft höfðu til saka unnið. Hvenær ætli þjóð-
unum lærist að afvopnast—í nafni friðarins!
Heiðruð með heimsókn
Þann 18. april síðastliðinn voru
þau Mr. Jakob Vopnfjörð og frú
Dagbjört Vopnfjörð, heiðruð með
heimsókn af eitthvað um þrem tug-
um vina að heimili þeirra við Clover-
dale, B.C. Var flest fólk þetta úr
íslenzku bygðinni í Blaine. Tilefni
heimsóknarinnar var það, að þann
dag höfðu þau Vopnf jörðshjón ver-
ið þrjátíu og fimm ár í hjónabandi.
Orð fyrir gestum hafði séra H. E.
Johnson, en kveðjuskeyti bárust
þeim hjónum frá Mr. og Mrs. Axel
Vopnfjörð að Belmont, Man., séra
Rúnólfi Marteinssyni, Mr. og Mrs.
Bergthor E. Johnson, og Dr. Sig.
Júl. Jóhannessyni, er sendi kvæði.
Auk séra Halldórs töluðu Th. Sí-
monarson, M. Thordarson, S.
Björnson, Mrs. W. Ögmundsson,
Mrs. A. E. Kristjánsson, Mrs. S.
Björnson og Mrs. H. E. Johnson.
E. K. Breiðfjörð söng nokkra ein-
! söngva, en tvísöng sungu þeir John
j og Elías Breiðford. Mrs. H. E.
' Johnson afhenti þeim Mr. og Mrs.
I Vopnf jörð klukku og málverk af
j Peace Arch. Þau Vopnfjörðshjón
I fluttu bæði skemtilegar þakkarræð-
ur og tjáðust mundu langminnug
þess vinarþels, er heimsóknin bæri
vott um. Var mannamót þetta að
öllu leyti hið ánægjulegasta og sam-
boðið þeim mætu hjónum, er verið
var að heiðra.
Avarp til hjónanna Jahobs og
Daghjartar Vopnfjörð
flutt af Mrs. Rev. H. E. Johnson
á 35 ára giftingarafmœli þeirra
18. apríl 1936.
Heiðraði forseti,
Heiðursgestir og vinir!
Eg ætla ekki að vera langorð i
þetta sinn. Það er allareiðu búið
að gera grein fyrir hversvegna við
erum hér saman komin.
Flestir líkja lifinu við sjóferð.
Menn sigla í huganum yfir blind-
sker og boða — eða líða áfram á
spegilsléttum haffletinum — eða
þeir berjast áfram í brimróti — alt
eftir því hvernig lífið hefir leikið
þá.
Aftur hefi eg alt af vilja líkja líf-
inu við árstíðir náttúrunnar, breyt-
ingu hennar og litbrigði. Þegar eg
á vorin lit fyrstu blómhnappana
gægjast úpp úr moldinni og brosa
móti sólarljósinu áhyggjulaus fyrir
næðingunum, þá dettur mér i hug
ungbarnið nýfædda, sem brosir ó-
sjálfrátt móti lífinu, vitandi alls ekki
hvers það má vænta. Þegar lengra
liður á vorið og blómin þroskast og
öll náttúran iðar af lífi og fjöri;
fuglarnir kvaka kvist af kvisti og
kalla sér maka, loftið þrungið af
ilmi gróðurs og sólar, þá dettur mér
í hug æskan á þroskastigi, full af
lífsþrótti og gleði og fögrum fram-
tíðarvonum. Það var einmitt á þessu
þroskastigi lífsins, sem þau Dag-
björt og Jakob tóku höndum saman
og hétu því að leiðast áfram lífs-
brautina. Þá byrjaði sumarið, þessi
starfstími fullorðinsáranna; eg veit
þau hafa notað hann vel og upp af
starfsemi þeirra hafa sprottið ný
vorblóm, því áfram heldur lífs-
straumurinn og alt af hafa þau halcl-
ist í hendur. Og nú líður að hausti,
laufin fölna og hárin byrja að grána,
nú er æskuástin orðin að trygðbund.
inni vináttu, djúpgrónum kærleika
milli þessara tveggja hjartna, sem
fylgst hafa með samtíða slögum og
borið hvers annars sorg og gleði í
þrjátíu og fimm ár. Því eflaust
hafa þau oft þurft að taka á þreki
og hugprýði til að halda á brattann.
Það er fyrir aðdáun þessara kosta,
sem þessi fámenni hópur mætir hér
í kvöld til að samgleðjast þeim á
þessum eyktamótum 35 ára gifting-
arafmæli þeirra, og tilkynna þeim,
að jafnvel hér í fjarlægð ástvina og
fornkunningja, hafa þau og eignast
nokkra góðkunningja, sem árna
þeim heilla og blessunar. Og til
minningar um þessa kvöldstund af-
hendi eg ykkur þessa litlu vinar-
kveðju í nafni allra viðstaddra.
Eigingirni kom okkur til að hafa það
klukku, svo hún gæti mint á þessa
samfundi á öllum tímum dags og
nætur og í hvert skifti er hún slær,
á hún að flytja ykkur nýjar þam-
ingjuóskir. En myndin af Friðar-
boganum á að minna ykkur á að við
stigum yfir landamerkjalínuna á
þessum eftirminnifega degi.
Svo óskum við ykkur aljrar bless.
unar til æfikvölds; vildum svo
gjarnan eiga eftir að sitja gullbrúð-
kaupið og að hópur vinanna verði
þá stærri.
* # #
493 Lipton St., Winnipeg,
á páskum, 1936.
Mr. og Mrs. Jakob Vopnf jörð,
Blaine, Wash.
Kæru vinir:
Hjartanlega óska eg ykkur til
lukku og blessunar með 35 ára gift-
ingarafmæli ykkar, nú i vændum.
Samleiðarsporin ykkar hafa legið á
ýmsum stöðum, æfintýrrn verið
margvísleg, gatan stundum grýtt; en
auðug hefir samleiðin ávalt verið af
atorku óg hyggindum, hugrekki og
tápi, giftusamlegum árangri, sam-
taka kærleika, og Drottins blessuðu
náð í blíðu og stríðu. Guð blessi
ykkur, ásamt öllum ástvinum ykk-
ar, alt sem er framundan og láti
ykkur ávalt finna til sinnar dásam-
legu handleiðslu og hjástoðar. Kon-
an mín sendir ykkur kæra kveðju og
blessunaróskir.
Með vinsemd,
Rúnólfur Marteinsson.
# # #
Jakob og Dagbjört Vopnfjörð
á 35 ára giftingarafmœli þeirra
18. apríl, 1936.
Kæru vinir:
Þó fjarlægðin hamli samfundum
við ykkur á þessum hátiðisdegi, þá
flytur hugur og hjarta vinakveðjur
og óskir, sem ekki er hægt að setja
í fáein strembin orð, því þau geta
aldrei orðið, þegar bezt lætur, nema
bergmál af því sem innra býr.
Þið hafið borið hita og þunga
dagsins. og samt fundið tíma og
tækifæri til að strá perlum varan-
legrar vináttu og . bróðurkærleika
meðal þeirra sem þið hafið umgeng-
ist.
Við þökkum vináttu ykkar, trygð-
ina og traustið og óskum að bver
kærleiksgeisli sem þið hafið stráð
meðal vina ykkar megi endurspegl-
ast hvern ófarinn dag á æfibraut-
inni, til að gera kvöldið friðsælt og
fagurt.
í huga við hendur réttum
til heilla þenna dag,
og óskir um framtið fléttum
sem færi ykkur alt i hag.
Mr. og Mrs. Bergthor Emil Johnson.
# # #
Til Jakobs Vopnfjörðs
og konu hans.
Vér Islendingar eigum skrítna sögu,
ef anda hennar skildum, betur færi.
Það sjúkum heimi hjartastyrking
væri
og heilsubót að þekkja slíka sögu.
Hún ofin var úr allra lita þáttum,
en uppistaðan tvinnum gulli og stáli.
Þótt örlög beittu eggjum, feykn og
báli,
fékk ekkert grandað hennar beztu
þáttum.
Þó stæði þjóðin gagnvart gröf og
dauða
og glötun blasti við úr flestum áttum
þá hóf hún sig á sinum beztu þáttum
i sigurvon, og reis frá gröf og dauða.
En hvaðan ófust þessir sterku þkttir
í þjóðlíf vort — og fram til sigurs
knúðu ?—
Frá hetjum þeim, sem helgi starfs-
ins trúðu—
i höndum þeirra spunnust slíkir
þættir.
Og þvi skal fagnað þeirra heiðurs-
degi,
“Svart og
hvítt ”
ÞAÐ er veruleg öryggiskend í skrif-
uðu orði — hvort sem það grípur
vfir samning, kjörkaup eða lýsjngu
vörunnar, sem á boðstólum er. Þegar
þér hafið það “svart á hvítu” kemst
enginn misskilningur að.
Öryggið er í yðar höndum þegar þér
verzlið með pósti gegn um EATON’S
póstpantana verðskrá. A blaðsíðum
liennar “á svörtu og hvítu,” eða á fögr-
um og litnákvæmum myndaplötum, er að
finna sögu vörunnar, sem EATON’S
býður yður, og það eru forréttindi yðar
að grandskoða vöruna, sem þér takið á
móti og krefjast þess að lnín sé eins og
vér skýrðum yður frá.
Sérhverjum hlut í EATON ’S verðskrá
er nákvæmlega lýst. Engar staðhæfing-
ar gerðar, sem varan sjálf ekki ber með
sér. Myndirnar eru í nákvæmu samræmi
við vöruna.
Verzlið með pósti eftir hentugleikum
yðar í þægindum yðar eigin lieimilis og
treystið hinni viðurkendu staðhæfingu að
“Ef EATON’S segir það sé svona — þá
er það svona!”
ST. EATON
WINNIPEG CANADA