Lögberg - 04.06.1936, Side 1
PHONE 86 311
Seven Lines
IW"
Better
Dry Cleaning
and Laundry
49. ÁRG-ANGUR
WINNIPEU, MAN., FIMTUDAGINN 4. JtJNl, 1936.
NÚMER 23
MISS BERNICE JUNE
BALDWIN, B.A.
Þessi efnilega námsmær er dótt-
ir þeirra Mr. og Mrs. B. Baldwin,
686 Victor Street hér i borginni.
Hún lauk B.A. prófi vi8 Manitoba
háskólann í maímánuði sífiastliðnum
með hinum ágætasta vitnisburði. ,
BÓKAGJÖF
(Ritstjórnargrein úr “Free Press”
23. maí, 1936)
Með því að afhenda háskólanunr
nrerkilegt safn íslenzkra bóka hefir
herra A. B. Olson gert rneira en
það, að gefa bókasafnið sjálft.
Hann hefir með því gefið sýnilegt
tákn þeirra dýrðlegu hugsjóna, sem
ættland hans er svo auðugt af; hug-
sjóna, sem auðgað hafa og lýst hans
eigið líf alla æfi.
Ef háskólanum auðnast að halda
ljóma þessara hugsjóna umhverfis
“Olsons safnið,” þá verður fram-
tíðargildi þessara 2,500 bóka marg-
falt meira en verð bókanna sjálfra
nemur, þótt verðmætar séu.
Þegar Mr. Olson kom hingað sem
innflytjandi, var hann ungur maður
að aldri; hann valdi sér framtíðar-
bústað í þessu fylki. Ekki flutti hann
með sér margt hinna svokölluðu
veraldargæða; en hann hafði með-
ferðis fult koffort af bókum.
Atvinna hans hefir yfirleitt verið
búnaður; en hans innra lif þurfti
annað og meira til viðurværis en
það sem búnaðarstörfin veittu.
Hann varði frístundum sínum til
lesturs, sérstaklega til þess að lesa
bókmentir Norðurlanda. Ár frá
ári bætti hann við bókasafn sitt og
eftir því sem hann safnaði meiru,
eftir því stækkuðu og fegruðust
draumsjónir hans. Hann sá í anda
nýja kynslóð vaxa upp hér í landi,
sem skildi þessar bókmentir og virti
þíer. Af þessum ástæðum hefir
hann gefið safn sitt til háskólans, í
þeirri von og með þeirri trú að þar
verði síðar stofnað varanlegt em-
bætti i íslenzkum og norrænum
fræðum.
SKIFT UM RAÐGJAFA
Eins og kunnugt er, lét nýlendu-
ráðgjafi Breta, J. H. Thomas, af
embætti i vikunni sem leið, vegna
orðróms sem á því lá, að hann hefði
á einhvern hátt fært sér persónulega
í nyt vitneskju sína sem ráðgjafi úm
innihald fjárlaganna brezku áður
en þau voru lögð fram í þinginu.
Mr. Thomas neitaði stranglega öll-
um ásökunum í þessu satnbandi, en
kvaðst samt sem áður telja það
skyldu sína að segja af sér. Nú
hefir Baldwin stjórnarformaður
lýst yfir því, að hann hafi útnefnt
William Ormsby-Gore, fyrrum
póstmálaráðgjafa til þess að takast á
hendur forustu nýlendumála ráðu-
neytisins, Er hann fimtíu og eins
árs að aldri.
Síðustu fregnir láta þess getið, að
rannsóknarnefndin hafi fundið Mr.
Thomas sekan um þær ákærur, er á
hann voru bornar.
ÚTSKRIFAST 1 LÆKNIS-
FRÆÐI
Meðal þeirra íslendinga, sem út-
skrifuðust í læknisfræði við háskóla
Manitobafylkis í síðastliðnum maí
mánuði, var Jón Sigurðsson frá
Selkirk, sonur séra Jónasar heitins
Sigurðssonar og frú Stefaníu Sig-
urðsson, hinn mesti efnismaður,
eins og hann á kyn til. Er hann
byrjaður á starfi við sjúkrahúsið í
St. Boniface.
“QUEEN MARY’’ SIGLIR
FRA SOUTHAMPTON
Á miðvikudaginn þann 27. mai
síðastliðinn, lagði hið nýja og vold-
uga farþegaskip Breta, “Queen
Mary,” upp í sína fyrstu ferð frá
Southampton til New York. Voru
landfestar leystar klukkan 9.45 f.h.
Centraí Standard Time. Skipið
ýtti úr vör með 2,139 farþega inn-
anborðs, og var fánum skreytt milli
stafna. Yfir höfninni sveimuðu
flugvélar lagðar borðum með áletr-
uninni: “Góða ferð.” Þegar til
Cherbourg á Frakklandi kom, sem
er eini staðurinn sem skipið stað-
næmdist í á þessari fyrstu ferð
sinni til New York, bættust um 200
farþegar í hópinn.
Skipstjórinn er Sir Edgar Britten.
“Queen Mary” kom til New
York á sunnudaginn, og hafði ferð-
in staðið yfir í 4 daga, 12 klukku-
stundir og 24 mínútur.
ÍIIALDSMENN í ONTARIO
KJÓSA FORINGJA
Síðastliðinn fimtudag héldu í-
haldsmenn í Ontario allfjölment
flokksþing í Torontoborg í þeirn
tilgangi að kjósa sér fylkisforingja í
stað George S. Henrys, fyrrum for-
sætisráðgjafa, er ófáanlegur var til
þess að hafa forustu flokksins leng-
ur á hendi. HTn 2,000 fulltrúar viðs-
vegar að úr fylkinu sóttu þingið.
Hon. WL Earl Rowe, sambands-
þingmaður fyrir Dufferin-Simcoe
kjördæmiðj varð fyrir foringjaval-
inu; býr bann stórbúi i Simcoe-
héraði, og átti sæti um hríð í ráðu-
neyti Rt. Hon. R. B. Bennetts. Mr.
Rowe er fjörutiu og tveggja ára að
aldri. Var hann kosinn til flokks-
forustunnar með 1,005 atkvæðum;
sá er næstur honum gekk að fylgi
var Lt.-Col. George A. Drew frá
Guelph, er hlaut 660 atkvæði.
Fullyrt er að Mr. Rowe haldi sæti
sínu i smabandsþinginu, fyrst um
sinn að minsta kosti.
SENATOB FÆR SLAG
Simað er frá Cascapedia í Quebec
fylki þann 3. þ. m., að senator E. N.
Rhodes, fyrrum f jármálaráðgjafi
'Bennett-stjórnarinnar, er þar var
gestkomandi, hafi fengið slag og
liggi allhættulega veikur.
Frá Islandi
Þrumuveður
af suðri gekk yfir bæinn laust fyrir
kl. 11 s.l. laugardagskveld. Elding-
ar komu hver á fætur annari og voru
þrjár mestar, en ein þó langmest.
Þrumuveðrinu fylgdi haglél og voru
stærstu haglkornin 1 — ij4 crri. i
þvermál. Skömmu fyrir kl. 11
laust eldingu niður í eina stöng loft-
skeytastöðvarinnar og varð af all-
mikið tjón, loftnet skemdist, en ann.
ar aðalsendarinn bilaði o. s. frv.
Skeytasendingar töfðust þó ekki og
mun viðgerð að mestu lokið í dag.
# * #
Skarphéðinn Jóha/nnsson og
Ilelgi Hallgrímsson
húsgagnasmiðir komu með Gullfossi
núna síðast eftir hálfs árs nám í
teikningu á “Det Tekniske Selskabs
Skoler” i Kaupmannahöfn. Sam-
kepnisteikning fór fram meðal nem-
enda i skólanum í vetur, eins og
venja hefir verið og voru teikningar
heggja íslendinganna teknar gildar
og farið fram á það, að þeir smíð-
uðu eftir þeim, sem þeir og gerðu í
frístundum sínum á kveldin eftir
skólatíma. Nú fyrir nokkurum dög-
um fengu þeir tilkynningu frá dóm-
nefnd þeirri, sem dæmdi smíðis-
gripi þessa, að þeir hafi hlotið hvor
um sig verðlaunapening og 50 kr. i
peningum í viðurkenningarskyni.
Gripir þessir, sem eru kvenskrif-
borð, verða nú á sýningum fram eft-
ir mánuðinum í Kaupmannahöfn.
* * *
G a gnfræð askólanum
í Reykjavík
var sagt upp 2. þ. m. kl. 2 siðd.
Alls voru í skólanum í vetur um 210
nemendur. Af þeim voru 180 nem.
endur í aðalskólanum, en um 30 í
kveldskóla. í 2. bekk voru skráðir
53 nemendur. Af þeim náðu prófi
upp í 3. bekk 44 nemendur. í 3.
bekk voru skráðir 22 nemendur. Af
þeim náðu 14 prófi. Þessir luku
gagnfræðaprófi: 1. Aðalsteinn P.
Maack, 2. Anna S. Þorvaldsdóttir,
3. Bergljót L. Rútsdóttir, 4. Finn-
bogi Þorsteinsson, 5. Gestur Kr.
Árnason, 6. Guðmundur Gislason,
7. Gunnar Jónsson, 8. Helga Þ.
Guðjónsdóttir, 9. Ingveldur Ey-
vindsdóttir, 10. Jóna Rútsdóttir, 11.
Karl P. Maack, 12. Sigríður Guð-
mundsdóttir, 13. Þóra Kr. Runólfs-
dóttir, 14. Þórunn Einarsdóttir.
* # *
Nýtt skip
Vestmannaeyjum 2. maí.
í gær var hleypt af stokkunum í
Vestmannaeyjum stærsta skipi, er
þar hefir verið smíðað. Er það 85
fet á kjöl, 100 fet milli stafna og
er áætlað að bera 100 smáléstir. —
Smíðameistari var Gunnar M. Jóns.
son, en bátar sem Gunnar hefir
áður smíðað hafa reynst vel. —
Annað skip, um 30 smálestir, hefir
Gunnar nú í smiðum.—Vísir 5. maí.
MR. H. IV. MONSON
söngstjóri Concordia College söng-
flokksins frá Moorehead, Minn., er I
heldur samsöng í Grace kirkjunni í
kvöld, fimtudagskvöldið þann 4.
júní, kl. 8.30.
Landskuld og leigur á
þjóðjörðum og kirkjujörðum
t jarðræktarlögunum eru ákvæði
um það, að leiguliðar á þjóðjörðum
og kirkjujörðum megi vinna af sér
landskuld og leigur. — Jafnframt
hefir verið ákveðið, að hvert dags-
verk í slíkum tilfellum sé reiknað á
þrjár krónur. Árið 1934 notuðu sér
þessa heimild 328 búendur (eða
býli). Skiftist tala býlanna þannig
eftir sýslum: Gullbringu- og Kjós-
arsýsla 23, Borgarfjarðar 10, Mýra
4, Snæfellsness 31, Dala 3, Barða-
strandar 11, ísafjarðar 7, Húna-
vatns 6, Skagaf jarðar 15, Eyjaf jarð-
ar 17, Suður-Þingeyjar 28, Norður.
Þingeyjar 7, Norður-Múla 16,
Suður-Múla 43, Austur-Skaftafells
4, Vestur-Skaftafells 29, Vest-
mannaeyja 5, Rangárvalla 27, Ár-
nessýsla 42.
Árið 1933 var heimildin notuð
fyrir 331 býli, 1932 fyrir 355 býli,
1931 fyrir 240 býli og 1930 fyrir
215 býli.
Upphæð sú, sem bændur hafa
unnið af sér með þessu greiðslu-
fyrirkomulagi á landskuld og leig-
um 1930—1934, nemur alls kr.
213,087.00
# # #
Eskifirði 30. apríl.
Blíðviðri og hláka hefir verið
undanfarna daga. Autt er orðið i
bygð og farið að sleppa sauðfé á út-
nesjumi. — Allgóðan afla fá smá-
bátar enn á handfæri úti fyrir Reyð-
■arfirði, þó á takmörkuðu svæði.
FRA FRAKKLANDI
Gert er ráð fyrir að hin nýja
vinstrimannastjórn, er Leon Blum
veitir forustu, taki við völdum í dag.
Hin nýja stjórn hefir það fyrst á
stefnuskrá sinni að þjóðnýta allar
vopnaverksmiðjur. Hermálaráð-
'gjafi verður væntanlega Edouard
Daladier, forseti hins róttækara
fylkingararms jafnaðarmanna.
LEYNDAR VONIR
flntt á sumardags fyrsta samkomu
kvenfclagsins “Ltkn”
í Blaine, Wash.
Af sjónarhæð tímans um ljósvakans
leið
sér lyftir vor önd móti sólu,
| að gleðjast við sumarsins skínandi
skeið
er skuggatjöld vetrarins fólu.
Ó, hversu dýrlegt er, drottinn, að sjá
dásemdir vorgróðans þinar;
leyndustu vonir manns fyllingu fá
er frostið og veturinn dvínar.
Þú gefur og blessar og græðir öll
sár
með guðlegum kærleika þínum.
til ljóssins hver frjóangi léttur og
smár
nú lyftist frá vanmætti sínum.
! Ó, vorið, það lýtur með virðingu þér
og veturinn löghlýðni sýnir
að fullnægja mundu til farsældar
hér
framleiðslu vegirnir þínir.
Vetur er ennþá í lýðanna lund
og ljósið er allmörgum f jarri,
í gjörræðis klaka menn grafa sitt
pund
og gróður er þar eigi nærri.
Hvenær mun sumarið koma þar inn
og kærleikans vorblómin dafna,
að andlegan kjósi menn erfðahlut
sinn
og umboði mammons að hafna?
Hvenær mun vegandans vopninu
fleygt,
vonzkan og ofbeldið dvína,
illgresið verða til blygðunar beygt,
en blessandi bróðurinn skína?
Ljósið fer sigrandi myrkrinu mót
og miskunin guðlega vinnur;
öll yerður spillingar eyðilögð rót
og engin til vansælu finnur.
Kærleikans vermandi krafturinn þá
kalsárin jarðlifsins græðir;
andlega sumarið, algæskan há.
eilífum vorblóma klæðir.
Líknin og manndáðin ljúflega þá
ljósinu fylgja að verki,
yndislegt verður þær allar að sjá
undir Guðs hjálpræðis merki.
Kristín D. Johnson.
ISLENZK MALVERKA-
SÝNING I NEW JERSEY
Stofnað hefir verið til sýningar í
borginni Newark í New Jersey rík-
inu, á málverkum Emile Walters af
nafnkendustu sögustöðuni Islands.
Að sýningu þessari standa þrjátíu
menn og konur, framarla í röð ame-
riskra listavina, og stendur hún yfir
frá 2. þ. m. til hins 13. Daginn,
sem sýningin var opnuð, flutti Vil-
hjálmur Stefánsson landkönnuður,
veigamikinn fyrirlestur um ísland
og íslenzka þjóðmenningu. Aðsókn
hafði verið mikil.
Málverk Emile Walters að heim-
an hafa þegar vakið viðtæka at-
hygli á íslenzkri náttúrudýrð. Það
mætti ekki minna vera en íslend-
ingar sýndu honum þann sóma, að
stuðla að því að kaupa eitt málverka
hans fianda listasafni Winnipeg-
borgar; borgarinnar, þar sem lista-
maðurinn er borinn og barnfæddur.
PIUS PAFI XI. SJÖTIU OG
NIU ARA
Síðastliðinn sunnudag átti Píus
páfi XI. sjötíu og níu ára afmæli,
og nýtur enn góðrar heilsu. Full-
trúar 22 kaþólskra ríkja heimsóttu
hann á afmælisdaginn og árnuðu
honum heilla. Bað páfi þess þá síð-
astra • orða, að vara sig á falsspá-
mönnum kommúnista.
KJÖRIN AÐ ÆFIFÉLAGA
Veglegt samsæti í heiðursskyni
við frú Berthu Thorpe, hélt Jóns
Sigurðssonar flélagið, I.O.D.E., á
Marlborough hótelinu hér i borg-
inni síðastliðið fimtudagskvöld. Frú
Thorpe hefir verið kappsamlega
starfandi meðlimur félagsins um 20
ára skeið, og gegnt forseta og vara-
forseta embætti, auk þess sem hún
hefir verið forseti þeirrar nefndar,
er það göfuga hlutverk hefir með
höndum að vitja sjúkra á hinum
ýmsu sjúkrahúsum borgarinnar.
Yfir störfum hennar öllum hefir
hvílt andi kærleiksríkrar mannúðar.
Við háborð sátu, auk heiðurs-
gestsins, Mrs. J. B. Skaptason, for-
seti Jóns Sigurðssonar félagsins,
Mrs. W. G. Lumbers, forseti alþjóð-
arfélagsins, Mrs. Homer Bunnell,
forseti Municipal Chapter, Mrs. J.
A. Hughes, forseti Provincial Chap-
ter og Mrs. Colin H. Campbell,
O.B.E. Mrs. Lumbers afhenti frú
Thorpe æfifélaga heiðursskýrteini,
ásamt merki þess; þákkaði frúin
þann heiður, er sér Væri auðsýndur
með samsætinu, og kvaðst slíks
mundu langminnug verða.
Mrs. Campbell fór lofsamlegum
orðum um starfsemi Jóns SÍgurðs-
sonar félagsins og íslendinga innan
vébanda fylkisins í heild, auk þess
sem hún mintist sérstaklega hinnar
merkilegu bókagjafar Arnljóts B.
Olsonar til Manitoba háskólans.
Frú Grace Thorlakson-Johnson
skemti með einsöngvum, með að-
stoð ungfrú Bjargar Frederickson
pianista.
FLUG UM ISLAND I JÚNI
Kaupmannahöfn 3. maí.
Daugaard-Jensen, forstjóri Græn-
landsverzlunarinnar dönsku tilkynn-
ir, að amerískur flugmaður, Lee að
nafni, hafi fengið leyfi til þess að
fljúga yfir Grænland. Leggur hann
væntanlega af stað í júníbyrjun og
flýgur yfir Norður-Ameríku og síð-
sn til Julianehaab, Angmasahk.
Reykjavíkur og þaðan til Englands
eða Danmerkur.—Vísir.
FRUMVARP UM UMRAÐ
CENTRAL BANKANS
Fjármálaráðgj. sambandsstjórn-
arinnar, Hon. Charles A. Dunning,
hefir lagt fram í þinginu frumvarp
til laga, er fram á fer, að stjórnin
kaupi 51 af hundraði í hlutum
Central bankans og nái með því um.
ráðum yfir framkvæmd og starf-
semi stofnunarinnar. Hafa út af
þessu spunnist snarpar umræður, og
þykir ýmsum þingmanna, þar á
meðal Mr. McGeer frá Vancouver-
Burrard, stjórnin ekki ganga nánd-
ar nærri nógu langt i þá átt að þjóð-
nýta þessa peningastofnun.
Úr borg og bygð
Mr. Jón Pálmason gistihúseigandi
í Keewatin, Ont., kom til borgar-
innar snöggva ferð síðastliðinn
þriðjudag.
Séra Jóhann Bjarnason kom norð-
an frá Winnipegosis á þriðjudag-
inn, þar sem hann hafði flutt guðs-
þjónustur um tvær undanfarnar
helgar.
Mr. Chris. Jónasson frá Kanda-
har, Sask., hefir dvalið í borginni
um hrið.
Söngflokkur Concordia College, Mooréhead, Minn., er syngur í Grace
kirkjunni í kvöld, fimtudagskvöldið þann 4. júni, undir umsjón lút-
ersku kirknanna í Winnipeg.