Lögberg - 25.06.1936, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. JONÍ 1936
Sir Gordon og Laurie Stewart
“Eg vonaði að þér mynduð koma,” sagði
hún. “Við höfum heyrt fagran hljóðfæra-
söng. Mér geðjast svo vel að rödd frú Chap-
lin, það er eins og einhver angurværð liggi
bak við.”
“Þér lítið betur út núna, frú Hardross,”
sagði eg. “Þér eruð máske að sigra liræðsl-
una við sjóinn. ”
Hún brosti enn alúðlegar en áður. “Nei,
þér skiljið ekki leyndarmálið við það, að eg
er frískari,” sagði hún hlæjandi. “1 salnum
hérna, þar sem ljós logar á svo mörgum
lömpum, get eg; ekki séð sjóinn, heldur ekki
heyri eg báruskvampið, það er það, sem gerir
mig hrædda í káetunni. Innan um ]»etta ljós-
haf, og hlustandi á hljóðfærasláttinn, gleymi
eg því að hið stóra, svarta, ógurlega haf er
svo nærri.”
“Þér megið þá ekki heldur hugsa um það.
ímvndið yður að þér séuð í samkvæmi á
landi.”
“Eða ímynda inér, að eg aðeins þurfi að
ganga gegnum fallega garðstofu og opna gler-
dyr,sení eg gengi í gegnum út í velræktaðan
garð, þar sem rósatrén standa þakin af rós-
um í tunlskininu og döggin hvílir eins og stór
tár á hinum indælu, hvítu liljum.”
“Þér hafið fjörugt ímvndunarafl, frú
Hardross; því reynið þér ekki að gera yður
grein fyrir fegurð sjávarins? Hugsa um hið
stóra, veltandi haf, sem gljáir eins og silfur í
tunglsljósinu, og eins og gull í sólskininu.
Hugsið yður hinn afarstóra heim undir sjón-
um, þessi djúpu, þöglu, óþektu héröð.”
“Mér þykir miklu vænna um lífið á landi
og hina brosandi fegurð,” sagði hún. “Eg
dáist að grænu engjunum, stórvöxnu trján-
um, blómailmnum og hinum óendanlega fögru
litum þeirra: já, eg elska jurtagarða, fugla
og fiðrildi — en eg hata hið grimma, gráðuga
haf.”
Nú byrjaði frú Chaplin að syngja það
sem hún lofaði mér — gamalt skozkt lag. Eg
sá tár í augum Laurie Stewarts.
“Lagið er fagurt,” sagði hún, og raulaði
viðkvæðið með lágri og mjúkri rödd.
“Mér þykir vænt um skozku söngvana,”
sagði hún og snéri sér að mér. “Þeir eru svo
ríkir af tilfinningum, og nafn mitt fékk eg
frá kvæði. Bróðir minn var hermaður.”
Mér þótti vænt um hve hreinskilin hún
var gagnvart mér, jafn óframfærin og hún
var við aðra.
‘ ‘ Hermaður ? Segið þér mér frá honum, ’ ’
sagði eg og hún hélt áfram.
“Hann var lautinant í hemum, og faðir
minn sagði mér að hann hefði verið ungur og
fallegur. Hann varð að fara með hernum
til Krim í stríðinu við Rússa, skrifaði móður
minni og sagði, að kvöld eitt á undan stórum
bardaga að nóttu til, hefðu hermennirair
sungið gamla og góða kvæðið ‘ Annie Laurie’;
hann sagði að orðin:
“^.nnie Laurie fögru fyrir
fórna eg glaður lífi mínu,’
hefðu endurómað um herstöðvarnar;—margir
þeirra, sem þátt tóku í söngnum, láu dauðir
morguninn eftir á vígvellinum. Móðir mín
sagði mér seinna, að þegar hún fékk þetta
Kréf, hefði eg legið í reifum, og hefði hún þá
ákveðið að láta mig heita Laurie, til endur-
minningar um þetta gamla skozka kvæði og
mennina sem sungu það ”
Frá þessu augnabliki hugsaði eg aldrei um
hana sem konu skipstjórans eða Laurie
Stewart, heldur sem Annie Laurie, þessa
elskulegu, ungu, skozku stúlku, með hið feg-
ursta andlit, sem sólin hafði nokkru sinni
skinið á. Við töluðum fjörlega saman meðan
hljóðfærasöngurinn stóð yfir. Alt í einu
breyttist svipurinn á andliti hennar og mig
grunaði því að skipstjórinn væri í nánd. Hann
nam staðar á leiðinni til að tala við einn og
annan, og kom svo til konu sinnar.
“Nú, Laurie,” sagði hann með fjörugu,
alvarlegu röddinni, “hvernig líður þér? Mér
þykir vænt um að sjá þig hér.”
“ Já, eg er líka glöð, Eiríkur,” sagði hún
feimin, “eg er ekki'hrædd núna. ”
Hann svaraði henni með óþolinmóðri
handahreyfingu, með því að gretta sig og
dimmu augnatilliti.
“Eg gleðst af því, Laurie, ef þú getur
haút við þessa heimsku. Barn hefir leyfi til
að tala um að það sé hrætt, en fullorðinn
kvenmaður ékki.”
Hún svaraðj engu, leit niður og varirnar
skulfu.
“Hér finnur þú margar ágætar konur,”
sagði hann, “og eg vona, Laurie, að þú lærir
brátt að verða eins fjörug og þær eru.”
“Eg skal gera alt hvað eg get,” sagði
hún með svo auðmjúkri og blíðri rödd, að eg
hélt hún væri engill.
Nú kom frú Vann til hennar og sagði:
“Eg er svo glöð yfir því, frú Hardross, að
þér finnið ánægju í því að vera hjá okkur.
Kona sjómanns ætti ekki að þekkja til
hræðslu.”
Hún leit upp með gáfulegra andliti en eg
hafði áður tekið eftir.
‘ ‘ Eg er ekki hrædd við neitt annað en
sjóinn,” sagði hún.
‘ ‘ Það er rétt; eg ímyndaði mér, af nokkru
sem eg hafði heyrt, að þér væruð hræddar við
að vera saman með okkur. ’ ’
“Hversvegna, frú? Eg skil yðut ekki,”
sagði frú Hardross með svo rólegu og föstu
augnatilliti að frú Vann roðnaði mikið.
“Eg veit í sannleika ekki hvernig eg hefi
fengið þetta álit,” svaraði frú Vann.
“Eg er hrædd við sjóinn,” sagði Laurie,
‘“en ekki við neitt annað ^ þessum stóra
heimi. Gagnvart sjónum er eg heigull, en
gagnvart öllu öðru er eg jafn kjarkgóð og
hver önnur kvenpersóna.”
‘ ‘ Eg vona þó að við megum gera undan-
þágu með skipstjórann,” sagði frú Vann, og
áleit sig vera fj'ndna. Unga konan fölnaði
við þessi orð. “Ef eg get verið yður til hjálp-
ar á nokkurn hátt, er mér ánægja í að gera,”
það,” sagði hin heimska frú Vann.
Frú Chaplin, sem virtist þeirri gáfu
gædd, að skilja hugsanir annara með ein-
hverri eðlisleiðslu, kom nú og heilsaði frú
Vann kuklalega, en tók í hendi Laurie.
‘ ‘ Mér er sagt að regnið og þokan sé hætt, .
og að indælt tunglskin sé uppi á þilfarinu.
Viljið þér verða mér samferða upp?” spurði
hún.
Það var auðséð að hræðslg. frú Hardross
var ekki uppgerð, því hún fölnaði aftur. Frú
Yann ldó. Þá sagði frú Chaplin alvarlega:
‘ ‘ Eg skil svo vel að þér eruð hræddar við
sjóinn, en sú hræðsla hverfur með t'ímanum.
Eg var einu sinni þúsund sinnum hræddari
við hesta en þér eruð við sjóinn; nú þykir mér
gaman að aka og ríða, og vil helzt fjöruga
hesta. Sir Gordon, þér komið upp með okk-
ur, og svo skulum við kenna frú Hardross
hvernig hún á að tileinka sér hugrekki.”
“Við skildum frú Vann eftir hjá skip-
stjóranum, enda þótt hann vildi naumast
hlusta á hugmyndir hennar; hún sagði honum
meðal annars, að hugrekki væri dygð, sem
aðeins fyndist hjá þeim er af góðum ættum
væru komnir. Hún kvaðst vera hugrökk, og
faðir sinn hefði sagt sér að það væri ættar-
fylgja.”
“Þér megið trúa mér, skipstjóri, það er
ekkert í heiminum sem jafnast á við það að
vera komin af góðum ættum. ”
“Eg trúi yður, frú,” sagði hann, en róm-
urinn lýsti ekki minstu ögn af sannfæringu.
A næsta augnabliki vorum við frú Hard-
ross, frú Chaplin og eg uppi á þilfari. Skipið
rann með miklu hraða í gegnum bylgjurnar;
veðrið var inndælt og við settumst í þægilegt
horn í skjóli við vindinn. Eg sat þegjandi og
hlustaði á samtal frúnna.
“Þér eruð svo ung,” sagði frú Chaplin,
“þér eruð naumast tvítug enn.”
“Eg er einmitt átján ára, ” sagði Laurie,
sem bar fult traust til frú Chaplin.
“Þér voruð mjög ungar til þess að gifta
yður og taka þátt í slíku lífi og þessu. Það
er undarlegt að móðir yðar skyldi ekki mót-
mæla því. ’ ’
“Móðir mín hefir um mörg ár verið
veik, ” sagði Laurie hnuggin.
“Faðir yðar lifir, er það ekki?”
“Jú,” svaraði Laurie, “en hann hélt að
það væri bezt að eg giftist.”
“‘Eg verð ekki lengi samtíða yður,”
sagði frú Chaplin, “og getur verið að við sjá-
umst aldrei oftar í þessu lífi; leyfið mér því
að vera sönn vina yðar meðan við erum sam-
an hér á skipinu. Vesalings barn, þér þurfið
sannarlega að eignast góða vinu.”
Augu Laurie fyltust með tárum.
“Þér eruð svo góðar og vingjarnlegar,”
sagði hún, “og eg’er yður þakklát. ”
“Mér væri svo mikil ánægja í að hjálpa
yður að losna við þessa hræðslu við sjóinn,”
sagði frú Chaplin; “maðurinn yðar er gram-
ur yfir henni; líf yðar verður máske að mestu
leyti á sjónum, og hugsið yður þá hver hug-
fróun það ga*ti orðið fyrir yður, að fleygja
allri þessari hræðslu fyrir borð.”
Það sem eg man seinast eftir þetta kvöld,
var fagra andlitið hennar Laui ie, þegar hún
með hreinni og tilfinningaríkri röddu söng
kvæðið um “Annie Laurie ” Eg gekk til
sængur, en í draumum mínum endurtók sig
aftur og aftur viðkvæðið:
“Annie Larie fögru fyrir
fórna eg glaður lífi mínu.”
3. Kapítuli.
Eftir þetta sá eg frú Hardross oft. Hún
virtist ekki eins hrædd og í fyrstunni, hún
fölnaði ekki við að heyra bárusjcvampið við
skipshliðina, né þegar skipið hallaðist. En
það leit ekki út fyrir að hana langaði til að
kynnast hinum farþegunum. Snemma á
morgnana kaus hún helzt að vera uppi, til
þess að sjá sólaruppkomuna. Henni fundust
líka kvöldin indæl, þegar tunglið og stjörnurn-
ar köstuðu geislum sínum á hafið.
Frú Vann sagðist ætla að frú Hardross
forðaðist hina farþegana af því, að þeir stæðu
svo miklu ofar en hún. Samtímis lét hún í
Ijós, að hún bæri mikla virðingu fyrir nafn-
bót minni. Dygð, gáfur og alt annað var
einskis virði í samanburði við nafnbótina
“lávarður.” Hún lézt vera af aðalbornum
ættum og standa í nánu sambandi við
helztu menn þjóðar sinnar, og til þess að
fullkomna heimsku sína, leit hún niður á frú
Hardross.
“Eg reyndi að vera vingjarnleg við hana,
Sir Gordon,” sagði þessi heimska kona.
‘ ‘ Faðir minn sagði að fólk, sem tilheyrði mis-
munandi stéttum mannfélagsins, kynni aldrei
við að vera saman.”
Einkennilegt var það, að sumar kvenper-
sónurnar báru afbrýði til frú Hardross. Ekki
frú Chaplin, frú Stanton né frú Leslie, sem
allar voru henni mjög vinveittar. En ýmsar
af hinum öfunduðu hapa fyrir hve fögur hún
var. Þær sögðu að hræðsla hennar væri að-
eins uppgerð til að draga athygli mannanna
að sér. Skipshöfnin og allir aðrir, sem ekki
öfunduðu hana, þótti mjög vænt um Laurie.
Þegar hún kom upp á þilfarið í góðu og
rólegu veðri, var hún sem sannur sólargeisli;
andlit bennar hafði lit rósarinnar í augunum
andlit hennar hafði lit rósarinnar, í augunum
Hún var klædd hversdagslegum fötum, en
ekki hefði drotning í skrautbúningi sínum tek-
ið sig betur út en þessi háa, beinvaxna, indæla
persóna.
“Skipstjóri ætti að láta sér þykja vænt
um hana,” sagði einn háseti við annan; “hún
er eins og engill.”
Hásetamir næstum tilbáðu hana, og ekki
furðaði eg mig á því, þegar eg sá hve alúðleg
hiín var við þá. Aldrei létu þeir sér ljótt orð
af yngri hásetunum varð veikur, svo sumt af
um munn fara, þegar hún var í nánd. Einn
kvenfólkinu fór að verða hrætt við sýking, en
Laurie gekk til hans og talaði við hann um
móður hans og guð, án þess að vita að hinir
hásetarnir hlustuðu á hana með tár í augum,
fúsir til að ganga í dauðann fyrir hana.
“Það er sorglegt að hún skyldi þurfa að
leggja upp í slíka ferð,” sagði einn við annan,
“það á ekki við hana að ferðast með skip-
um.”
Dagarair liðu og mér fanst það undar-
legt, að allir farþegarnir urðu sem ein fjöl-
skylda. Með því fegursta sem eg sá, var það,
þegar- unga konan, Helen Leslie, tók eitt af
börnum frú Stanton í faðm sinn, læddist burt
með það í einhvern afkima á þilfarinu, dekr-
aði við það og kysti það, svo manni gat ekki
annað en dottið í hug, að hún væri að biðja
Guð að gefa sér annað slíkt barn með ftímarx-
um. En mest gaman var þó að sjá hve fljót
hún var að verða af með uppáhaldið sitt, þeg-
ar hún sá manninn sinn ganga um og vera
að leita að sér. Við höfðum öll lært að virða
frú Chaplin mikils. Hún elskaði börnin sín,
sem hún hafði skilið eftir í fæðisskóla á Eng-
landi, svo innilega, og hugsaði um ánægjuríka
framtíð sína með þessum börnum, sem því ver
átti ekki fyrir henni að liggja. Hún lýsti
þeim fyrir okkur, bára og augnalitnum, og
hve innilega þau kystu hana, ]>egar hún
kvaddi þau. Hve margar vonir, hve margir
draumar lifðu á meðal okkar, var ekki unt að
vita.
Major Stanton og konu hans og litlu
börnin þeirra, þótti öllum vænt um. Hr. og
frú Vann voru einkennileg hjón — sérstak-
lega höfðum yið gaman af henni fyrir montið
og raupið, og honum, af því hann talaði svo
bjagað mál, sem hún var ávalt að sneypa hann
fyrir.
Eftir því sem við komum lengra áleiðis,
virtist skipstjóri liafa meira og meira að
starfa. Það vikli til einn daginn að frú
Hardross skrikaði fótur á þilfarinu, datt og
meiddi sig í liandleggnum, þegar hún ætlaði
að g'anga til manns síns, sem stóð hjá stýrinu
og talaði við einn af hásetunum. Eg sá að
honum féll þetta mjög sárt, og vissi því að
hann elskaði hana, þrátt fyrir geðríki sitt.
Síðari hluta dagsins kom hann til mín og
byrjaði á samtali við mig. Við gengum fram
og aftur um þilfarið, þangað til hann lagði
hönd sína á öxl mér og sagði:
‘ ‘ Sir Gordon, eg er kaldur, harður og al-
varlegur maður, en eg ber hlýja ást til konu
minnar. Þetta eru köld og óvalin orð — þau
lýsa ekki tíunda hlutanum af tilfinning minni
—en þér skiljið þau.”
Eg svaraði einhverju, en undran mín var
svo mikil, að eg veit varla hvað ]>að var.
Eg svaraði einhver ju, en undrun mín var
svo mikil, að eg veit varla hvað það var.
“Stundum er eg leiður yfir því, að eg tók
hana út á skipið,” sagði hann, “og þó, ef kon-
unni þykir vænt um mann sinn, ætti henni
líka að þykja vænt um stöðu hans — finst
yður það ekki, Sir Gordon?”
“Þér megið ekki búast við að konu her-
manns þyki vænt um byssustingi og fallbyss-
ur,” sagði eg.
“Nei, máske ekki, en svo framarlega sem
konan elskar mann sinn, mundi hún þá ekki
heldur kjósa að verða honum samferða á
sjónum, en vera án hans á landi?”
‘ ‘ Eg veit það ekki — eg get ekki svarað
þessu. Eg á enga konu. ”
Iiann horfði hugsandi á sjóinn á meðan
hann bætti við:
“Hún vildi ekki fara með mér, kvaðst
vera hrædd við sjóinn. Ilún bað mig grátandi
að lofa sér að vera kyrri á landi, sagðist ávalt
hugsa um mig og biðja fyrir mér.”
“Það hefði máske verið betra að láta að
óskum hennar,” sagði eg. Andlit lians varð
dökt og reiðisvipur gerði vart við sig, jafn-
framt tók liann fastara í handlegg minn.
“Haldið þér það, Sir Gordon? Eg er á
þeirri skoðun, að kona, sem elskar manninn
sinn, vildi lielzt alt af vera hjá honum. Haldið
]>ér að ótti við sjóinn hefði aðskilið Julie og
Romeo. Sir Gordon, þegar konan mín grát-
andi bað mig að lofa sér að vera kyrri, vakn-
aði afbrýðin í huga mínum, sem eg réði ekkerl,
við. Hversvegna skyldi hún vilja vera heima,
meðan eg var á þessari löngu sjóferð? Eg
hrinti henni frá mér, og tók ekkert tillit til
bæna hennar né tára. Þú verður að koma
með mér, sagði eg, þó þó fyrir okkur liggi að
sökkva í hafið. Hún grét sáran og misti allan
kjark, og síðan hefir hún ávalt grátið eins og
kjarklausar konur gera! Hefði lienni þótt
vænt um mig, því gat hún þá ekki komið til
mín og sagt: ‘Eg er svo hrædd við sjóinn, en
af því þú ferð, verð eg líka að fara.’ Þá hefði
eg sannfærst um að hún elskaði mig, og má-
ske lofað henni að vera kyrri. Bg held, Sir
Gordon, að eg hafi þá verið frávita af af-
brýði.”
Ilann talaði með dreymandi rödd, fremur
til sín sjálfs en til mín. Eg var utan við mig
af undrun, að þessi alvarlegi, duli maður
skýldi gera mig að trúnaðarmanni sínum.
Svo áttaði hann sig alt í einu.
“Yður furðar að eg skuli segja yður
þetta, Sir Gordon. Þegar eg var lítill dreng-
ur, hékk mynd í húsi foreldra minna, sem hét
landamerkjariddarinn,” aldrei fékk eg að
vita hver hann var eða hvað hann hafði unnið
sér til sóma, en hann hafði dökkleitt myndar-
legt andlit, rösklegt og vingjarnlegt, kjarklegt
og heiðarlegt. Eg elskaði þetta andlit, og á
sama augnabliki og eg sá yður, Sir Gordon,
sagði eg við sjálfan mig, að þér líktust
‘ ‘ landamerkjariddaranum ’’ mínum. ’ ’
“Eg ætti að skoða þetta sem skjall,”
sagði eg, en hann greip strax fram í fyrir
mér.
“Eg er ekki að skjalla, það er ekki áform
mitt. Þessi riddari hafði slíkt andlit, sem
maður, kona eða barn gátu borið fult traust
til — hið sama er tilfellið með yður. Það er
ekki af því, að eg geti reitt mig á yður, að eg
sný mér að yður svo opinskár; mig langar til
að biðja yður að veita konu minni ofurlitla
vemd og umsjá. Laurie geðjast vel að yður,
og l>ykir gaman að tala við yður. Eg h^fi
ekki mikinn tíma til a gæta hennar og vera hjá
henni. Viljið þér við og við vera henni til
skemtunar og reyna að fá hana til að gleyma
liræðslu sinni við sjóinn, eg held þér getið dá-
lítið í þá átt.”
Hann fól þá konu sína algerlega á mitt
vald. Eg leit á alvarlega, veðurbitna andlitið
hans, og eg fann að eg væri ekki heiðarlegur
maður, ef eg brygðist trausti bans að nokkuru
leyti — og það veit guð, að eg aldrei gerði.
4. Kapítuli.
Hitinn var afar mikill. \ ið vorum að
fara yfir Indíabafið. Sólin, sem skein á beið-
ríkum himni, sendi frá sér eldheita geisla;
sjávarflöturinn var á milli þess að vera gyltur
og blár. Fallega “Sjávardrotningin” hrað-
aði sér áfram til að ná takmarki sínu, og skip-
stjóri var enn glaðari en áður yfir þessu á-
gæta skipi. Það var næstum logn og sjórinn
spegilsléttur. Stórt segl var breitt yfir þil-
farið á afturenda skipsins, og þar var þá
ofurlítið skjól, ef slíkt var finnanlegt á annað
borð. Eg sá frú Chaplin flú þangað, og þar
fundumst við.
“Þetta er þó voðalegur hiti, Sir Gordon,”
sagði hún. ‘ ‘ Við getum forðast regn og þoku-
sudda, en frá sólskininu getum við ekki strok-
ið.”
Mér virtist hún vera föl.
“Þér hafið enga bók með yður, frú Chap-
lin, annays hefði eg getað lesið hátt fyrir
yður. ”
“Ó, það er of heitt,” svaraði hún, “eg
hefi dálítið af ísaum með mér, en eg get ekk-
ert gert. Lxtið þér á sjóinn, Sir Gordon,
hann er eins og eldhaf.”
Eg rétti heniíi stól og nú kom frú Stan-
ton líka með litlu snotru dóttur sína.
“Þetta er forsmekkur af Indlandi,”
sagði hún og hló. “Majorinn hefir drakkið
ískalt sódavatn í allan morgun. Frú Leslie,
setjist þér hérna hjá mér, eg get lýst lífinu á
Indlandi fyrir yður- ’ ’