Lögberg - 09.07.1936, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. JÚLl, 1936
7
MANITOBA’S FINANCES
A TRIUMPH OF EFFICIENCY
IN PUBLIC SERVICE
Because the welfare of every Manitoba citizen is directly concerned with the provincial
government’s administration of the public treasury, the following facts should be
known and understood by every elector.
(1) Manitoba’s capital debt is now lower than that of any other Wcstem Provlnee;
whereas 15 years ago it was the highest.
Gross Funded Debts of the Provinces in 1935.
Saskatchewan .............................$174,600,000.
Alberta .................................. 160,500.000.
British Coíumbia ......................... 148,200,000.
Manitoba ................................. 122,500,000.
(2) Manitoba’s Debt Increase nnder the present govemment has been smaller than
that of any other province west of the Maritimes.
Debt Inerease
1922-1935 1932-1935
Ontario ........................$408,000,000. $104,000,000.
Saskatchewan ................... 124,000,000. 46,000,000.
Quebec ......................... 100,000,000 53,000,000.
Alberta ......................... 86,000,000. 16,000,000.
British Columbia ................ 84,500,000. 23,000,000.
Manitoba ........................ 51,000,000. 14,000,000.
(3) Manitoba tias the lowest annual expenditures of any Western Province.
Ourrent Expendltures—1935.
British Columbia ........................$21,600,000.
Alberta ................................. 17,400,000.
Saskatchewan ............................ 16,400,000.
Manitoba ................................ 14,200,000.
(4) Manitoba has the smallest inercase in current expcnditures among the prairio
provinces during the past 15 years.
Increase in Current Expenditures.
1921 1935 Increase
Alberta ..............$10,600,000. $17,400,000. $ 6,800,000.
Saskatchewan ......... 12,000,000. 16,400,000. 4,400,000.
Manitoba ............. 10,700,000. - 14,200,000. 3,500,000.
(5) Manitoba has roduced controiiable expenditure 22 per cent. since 1931.
(7) Manltoba’s credit standing in outside markets has been raised by the present gov-
ernment’s administration.
Early June quotations of provincial debentures were as follows:—
Manitoba ................. 6% 1947 $105.00 bid
Saskatchewan .............. 6% 1952 99.00
British Columbia .......... 6% 1947 94.50 ”
Alberta ................... 6% 1947 74.00
(8) Manitoba’s debt interest rate has been reduced by the present Govemment.
By maintaining a sound financial record, and without denying any contractual
obligation, the present goverment has gained a lowering of the average rate of
interest paid on the provincial debt.
At August 31, 1922, the average effective interest rate on the entire provincial
debt was...................................... 5.29%
At April 30, 1932, it was .................... 4.70%
At April 30, 1936, it was .................... 4.67%
At July 1, 1936, it will be .................. 4.51%
(9) Manltoba’s present govemment stopped tlie issue of tax-free bonds.
Between 1909 and 1923 all Manitoba provincial securities were exempt from
provincial and municipal taxes. The Bracken Government discontinued the ex-
emption in 1924 and provincial securities have been taxable since. The amount
of tax-free bonds outstanding has been reduced more than $34,000,000.
(10) Manitoba’s prescnt govemmcnt provldes for sinking funds.
Prior to 1923 no sinking funds had been pi'ovided out of revenue. The pres-
ent government has provided for sinking fund in connectlon with every long-
term issue and has put aside more than $4,500,000 for debt retiral.
(11) Maniloba’s Power Commission Rcserves.
The present government instituted the setting aside of Sinking Fund and
Replacement Reserves for the Manitoba Power Commissioij. On April 30th, 1936.
these reserves stood at
For Sinking Fund ............... $439,000.
For Replacement ................ 516,000.
' $955,000.
(12) Manitoba Govcmmcnt Teicphone Rescrves.
A systematic setting aside of Sinking Fund and Replacement Reserves for
the Manitoba Government Telephone System by the present administration has
resulted in
Sinking Fund Reserve .......... $1,414,000.
Replacement Reserve ........... 6,051,000.
$7,919,000.
(13) Taxation in Mnnitoba liglitcr.
Revenues from taxation, estimated for the current year, will be less in Mani-
toba than in Saskatchewan and Alberta.
Estimated Provincial Taxatton—1936-37.
Alberta ....,...................$10,248,000.
Saskatchewan ................... 7,679,000.
Manitoba ....................... 7,347,000.
In 1930-31 our controllable expenditures, (i.e. other than fixed charges)
amounted to $9,805,000. With approach of the Depression Manitoba was the
first .province to institute economy measures: with the result that in 1935-36
controllable expenditures were reduced by $2,187,000, or 22 per cent., below the
1930-31 figures.
No other province in Canada can equal this record of efficient financial
administration.
(6) Manitoba has a bettcr finanoial record tlian any otiicr Canadian provincc during
the past ten years.
Operations on ordinary account of the nine provincial governments for the
10 years period ending in 1935 have resulted as follows:—
British Columbia ............................net deficit $18,350,000.
(including 8 deficits and 2 surpluses)
Saskatchewan ................................. ” ” 14,500,000.
(including 6 deficits and 4 surpluses)
Ontarlo ...................................... ” ” 13,000,000.
(including 7 deficits and 3 surpluses)
Alberta ..................................... ” ” 10,800,000.
(including 5 deficits and 4 surpluses)
Nova Scotia .................................. ” ” 6,912,000.
(including 10 deficits)
Quebcc ....................................... " ” 4.600,000.
(including 4 deficits and 6 surpluses)
New Brunswick ................................ ” ” 3,800,000.
(including 7 deficits and 3 surpluses)
Prince Edward Isiand ......................... ” ” 1,200,000.
(including 8 deficits and 2 surpluses)
Manitoba ...................................•'••• ” ” 825,000.
(including 3 deficits tind 5 surpluses and 2
balanced budgets adjusted by application of ^
deferred revenues)
(14) What eaused growth of Provincial Debt.
Since 1932 Manitoba’s total debt has increased $14,000,000. (as compared with
$16,100,000. in Alberta and $45,900,000 in Saskatchewan). The chief items of public
service which have caused the increase are:—
Provincial share of direct relief .................$8,286,000.
Loans to municipalities for direct relief.......... 2,015,000.
Unemployment relief works ....................... 1,893,000.
Loans to municipalities for relief works........... 1,349,000.
Drought area relief .......................i....... 904,000.
Loans to municipalities for seed grain and
feed loans ..................................... 244,000.
Debt dccrcases were effective on fifteen items.
(15) Budget results show cfficient admlnistration of past three years.
At the end of the third depression year, at April 30th, 1933, Manitoba had
felt the full effects of declining revenues and had a deficit of $1,944,000. By
rigid economies, including slashing reductions in salaries of Ministers and Civil
Service, and by imposing essential taxation, the deficit was reduced to $36,612
the following year. (When Alberta had a deficit of $1,878,000 and Saskatchewan
had a deficit of $1,393,000.).
In the following year (1934-35) the Manitoba Government’s economies re-
sulted in a current surplus of $159,435. (When Saskatchewan had a deficit of
$2,709,000 and Alberta had a deficit of $1,738,000).
Operations of the fiscal year 1935-36 resulted in a surpius of $121,699; thus
giving Manitoba’s administration the remarkable record under present adverse
conditions of three consecutive budget surpluses in the past three years.
Tízkan og íslenzka
þjóðin
Í’aÖ er stundum talað um tízkuna,
eins og hún væri í persónugerfi, en
svo mætti lílca tala um hana i gerfi
farsóttar, eða næms faraldurs, sem
herjar J>jót5irnar, sýkir þær og eitrar,
enda er hún sannarlega á sína vísu
mörgum farsóttum skæÖari, þar sem
ekki vinna á henni innsprautingar
e8a nein þekt lyf, né að hún verÖi
hindruÖ meÖ venjulegum einangrun.
araðferÖum, ef hún kemst einu sinni
inn í landið. — Þessi farsótt mun
mörgum þjóÖum í raun og veru
hvimleið, en fáa mun hún þó leika
ver, en okkar fámennu og fátæku
þjóð, sem stafar sumpart af þvi, að
hún er oftast upprunnin i alt öðru
loftslagi og umhverfi, en hér er hjá
okkur.
Heilsufarslega séð mætti ætla að
hún væri hinn mesti vágestur hér á
landi, þó engar skýrslur eða sann-
anir ligg-i fyrir um það. En heil-
órigð skynsemi bendir til þess.
Ef tízkan segir að kjólar skuli
vera ermalausir og flegnir og jafnvel
ekkert annað en svolitið pils, fest
upp um axlirnar með mjóum bönd-
um, eins og sézt hefir, þá skal þvi
skilmálalaust hlýtt og gildir einu á
hvaða árstíð sem er, enda geta hálf-
gerð vetrarveður komið hvenær sem
er hér á okkar kalda landi. Segi
hún, að fataefnin skuli vera úr lé-
legasta “kúnst”-silki, eða öðru skjól.
minna, er því jafn skilyrðislaust
hlýtt. Segi hún, að skórnir skuli
vera með alt að io cm. háum hælum,
eða með einhverju ákveðnu lagi,
sem þó ekki nálgast eðlilegt fótlag,
er sama að segja um það, því ekkert
tillit skal tekið til óþæginda né óholl-
ustu, sem af slíku getur leitt og hlýzt
oft óhjákvæmilega. Þá er og heldur
ekki spurt um ágæti sokkaplagganna,
ef litur og gagnsæi hæfir tízkunni,
o. s, frv.
Margir álíta þó ekki ástæðu til að
gera mikið úr hinni heilsufarslegu
hlið málsins, þó merkir læknar hafi
drepið á hættuna, sem af óhentug-
um klæðaburði getur stafar og á
rneðan læknar gera ekki meiri gang-
skör að lagfæringu, en raun ber
vitni um, er ekki ástæða til fyrir
aðra að segja mikið, því þar mundu
þó læknarnir áhrifamestir.
En hin fjárhagslfega hlið blasir
jafnt við öllum og verður því ekki
neitað, að allmikil óþarfa útgjöld
bakar það þjóðinni, að reyna að tolla
í tízkunni, því þó allir þurfi fata
með, er tvímælalaust fleygt miklu
fé í fánýtan klæðnað, eingöngu til
að fylgjast með í því sem kallast
tízka. En svo er annað atriði ó-
talið. Hvað veldur það miklum
hörmungum og andlegum kvölum
bjá mörgum fátækum stúlkum, (þvi
einkum er það kvenfólkið, sem er
viðkvæmt í þessum sökum) og for-
eldrum ungra stúlkna, sem bágt eiga
með að veita sér það, sem tízkan út.
heimtir ?
Margar ungar stúlkur taka út sár.
ar kvalir, ef þær sjá ekki ráð til að
fylgjast með, horfa ekki í sinn síð-
asta eyri til þess og sumar ganga
jafnvel lengra en lög og velsæmi
leyfa, haldnar af þessari hvimleiðu
farsótt. Þessar hliðar málsins eru
vissulega svo athyglisverðar, að
mörgum mun sýnast ástæða til að
reynt væri að hamla á móti þessu
fári, á skynsamlegan hátt eða hver
vill standa í sporum fátækra for-
eldra þegar dætur þeirra, sem komn-
ar eru á fermingaraldur og eiga að
mæta á barnaballi, skólaskemtun
eða við fermingarathöfn og eitt-
hvað skortir á að efni leyfi að alt
svari til þátima krafa?
önnur hlið tízkunnar veit svo aft-
ur að líkamanum sjálfum, og er hún
ekki síður einkennileg og athyglis-
verð, þó naumast verði sagt að af
henni stafi heilsufarsleg hætta né
eins mikil fjárútlát, þó það dragi
sig nokkuð saman. Sú hlið er að
því leyti einkennileg, að hún virð-
ist með öllu móti óþörf, því þó
mörgum sýnist kannske þörf á “að
hressa upp á hrákasmiði skaparans,
eins og komist hefir verið að orði,
þá er svo langt frá að sumt þeirra
aðgerða miði til endurbóta. Það
má samt vel vera, að sumum finnist
(eða geti ímyndað sér það), að
rauðar eða bláar neglur séu fegurri
en náttúrlegar, eða að blóðrauðar
varir séu geðslegri en ólitaðar, eða
plokkaðar augabrúnir bættar upp
með svörtu ónáttúrlegu stryki, séu
til fegurðarauka, en alment mun það
þó naumast, né heldur, að meira sé
metið alment, dauðs eða sjúks
manns hörundslitur, en lifandi
hraustmenni. Nei, heilbrigður
smekkur mun meta meira rjótt, sól-
brent og hraustlegt konuandlit, en
náföla veikindaásjónu, enda þvi mið-
ur nóg til af þessháttar andlitum, þó
þeim sé ekki f jölgað með “fegurðar-
lyfjum.”
Það liggur við, að grátlegt megi
kalla, að sjá fallegar og vel skapað-
ar stúlkur, afbakaðar með svoköll-
uðum fegrunartækjum, en segja
mætti, að hinum, sem óásjálegri eru
frá náttúrunnar hendi, sé nokkur
vorkunn, þó þær geri tilraun til end.
urbóta, en það er bara svo hætt við,
að alt fals hefni sín um síðir og víst
er um það, að áður en þessi fegrun-
artizka náði hér landfesti. leizt karl-
mönnumimi nákvæmlega eins vel á
kvenfólkið svona upp og ofan, eins
og nú og þótti það jafn girnilegt. en
álíta ber, að undirrót þessa iðnaðar
sé sú, að láta hinu kyninu lítast bet-
ur á sig eftir en áður.
Ef þvi allar stúlkur legðu af þenna
ósið jafn snemma, félli sennilega alt
í eðlilegar og ákjósanlegar skorður.
Hitt er annað mál, að á meðan
einhverjar stúlkur viðhalda þessum
ósið, telja aðrar sig nauðbeygðar til
samskonar ráðstafana, alveg eins og
á sér stað um herbúnað stórveldanna
alt þangað til karlmennirnir sýna í
verkinu ógeð sitt á þessu tildri. En
hvenær koma þeir sér saman um
það? Vonandi kemur þó að þvi, að
ekki verður talið móðins, að afbaka
útlit sitt eins og margt fólk gerir nú
og þá er það þar með úr sögunni.
Því fyr, þvi betra.
Nú er það svo hvað klæðnaðinn
snertir að án hans komast menn ekki
af hérlendis. Hinsvegar gera líkams-
þarfirnar engar ákveðnar kröfur til
útlits hans, en þorri manna er fædd-
ur með þeim ósköpum, að vera
fremur nýjungagjarn og una ekki
lengi þvi sama. Aftur á móti getur
manni fundist margt gamalt, sem
nýtt aftur, eftir að hafa hvílt sig við
notkun þess eða gleymt þvi um
nokkurn tima. T. d. les maður ýms-
ar bækur þegar nokkur ár eru liðin
frá fyrsta lestri. með sömu ánægju í
annað sinn, þó ekki hefði komið til
mála að endurlesa strax. Þa geta
líka gömlu húsgögnin oft orðið sem
ný í bili, með því að gefa þeim nýj-
an glanz eða smávægilega svipbreyt-
ingu og sumum hugnast jafnvel að
breyta afstöðu þeirra í stofunni, með
tilfærslum. Sama er að segja um
fatnaðinn. Mörgum mundi leiðast
að láta sauma sér aftur og aftur föt
með sama sniðinu, eða úr sama efni,
þó sumir karlmenn sætti sig vel við
sáralitlar eða engar breytingar á sín-
um fatnaði. En til eru svo mörg
afbrigði af sæmilega heútugum flik-
um, að allvel má fullnægja breyt-
ingagirninni, enda er raunin sú, að
tízkan endurtekur sig bókstaflega og
stundum undraört Og kvartar þá
enginn. Breytingaþörf mannsins er
naumast 'hægt að ganga framhjá
með öllu, þó litla hagnýta þýðingu
hafi stundum, enda ástæðulaust,
þegar það kostar litla eða enga pen-
inga og jafnvel rétt að verja til þess
nokkru fé eftir því sem efni kunna
að leyfa. En sé hægt að sameina
það tvent, að fullnægja breytinga-
girni manna og að gera það á sæmi-
lega skynsamlegan og ódýran hátt,
ætti hyggið fólk að beita sér fyrir
því.
Þá er ein grein tízkunnar, sem
sýnist fremur óheilbrigð og það er
sú, sem veit að húsgögnum og sumri
híbýlaprýði. Það eru smíðuð afar
vönduð og góð húsgögn, sem enzt
geta fleiri mannsaldra, sum þeirra.
en hvað skeður? Áður en þau eru
ársgömul, geta þessir góðu hlutir
verið orðnir úr móð, eins og það er
orðað. Er til öllu meira óvit ? Nei,
tæpast. Hentúgt og gott húsgagn á
aldrei að geta gengið úr gildi, fyr
en það hefir gengið sér til húðar að
mestu leyti. Það má ekki geta angr-
að efnalítið fólk eða sparsamt, sem
búið er að klífa þrítugan hamarinn
til ^ð eignast góða húsmuni, að þeir
tapi skyndilega gildi sínu, að eins
vegna lögunar sinnar eða útlits, sem
ekkert kemur í bága við nothæfni
hlutarins. Sem sagt, góðir og fall-
egir hlutir, hverjir sem eru, eiga að
geta verið sígildir fyrir heimskulegri
tízku, ef sjálfur eigandinn telur sig
hafa hans full not, sem fyr, þó til-
svarandi hlutir náungans, séu með
öðru sniði.
Hitt er annað mál, að .mönnum
getur leiðst að hafa alt af sömu hús-
gögn og kosið að skifta um, ef efni
þá leyfa, en þá þyrfti nýi eigandinn
að geta verið, ánægður með þau fyrir
áreitni tízkunnar, aðeins ef þau íull-
nægja sínu rétta hlutverki.
Loks mætti spyrja: Er óhugs-
andi að innleiða islenzka tízku, sem
væri betur við hæfi okkar náttúru,
framleiðslu og efnahag, en t. d.
Parísartízkan, án þess þó að gera
, okkur að steingerfingum?
ó-. B.
—Nýja dagbl.
Hríð á Norðurlandi. í gær var
norðanátt um alt land og sumstaðar
hvast. Á Norður og Norðaustur-
landi var lítilsháttar snjókoma eða
slydda og hiti aðeins i—3 stig. Ann-
arsstaðar var hiti 4—7 stig nema á
Suðausturlandi alt að 10 stiga hiti.
Nýja dagbl. 7. júní.