Lögberg - 27.08.1936, Qupperneq 2

2
LÖGBERGr, FIMTUDAGINN 27. ÁGÚST, 1936
Fimtugasta og annað ársþing
Hins evangeliska lúterska kirkjufélags
íslendinga í Veáturheimi
Ilaldið í Árbo'rg, Manitoba, 18. til 22. júní 1936.
Wynyard, Sask., 16. júní 1936.
Herra forseti .Hins evangelisk lúterska kirkjufélags
Islendinga í Vesturheimi—
Hér meÖ þakka eg yður og kirkjufélaginu fyrir þá vinsemd,
er mér var sýnd í fyrra, er mér var boðið að sitja þing kirkju-
félagsins, og sömuleiðis vil eg þakka fyrir samveruna við það
tækifæri, sem mér verður jafnan ljúft að minnast.
Eins og yður og öllum almenningi er kunnugt, hefi eg með
nokkrum ræðum og greinum hvatt til þess, að samvinna með hin-
um tveim íslenzku kirkjufélögum vestan hafs yrði betur skipu-
lögð en hún nú er. Með skírskotun til þessara skrifa leyfi eg mér
hér með að fara þess á leit við hið heiðraða kirkjuþing, að það
kjósi neínd til þess að ræða þetta mál við þá menn, sem til þess
yrðu kjörnir af hálfu hins kirkjufélagsins, ef til kæmi. Hefi
eg ákveðið að flytja fram samskonar máloleitun við Hið samein-
aða kirkjufélag. Ennfremur hefi eg í hyggju að fara þess á leit
við kirkjustjórn íslands, að hún tilnefni menn til að athuga ásamt
vestur-lslenzkum kirkjumönnum á hvern hátt verði skipulögð
samvinna milli íslendinga heima og í Ameríku í kirkjulegum efn-
um.
Með bróðurkveðju og bæn um blessun Guðs yfir störf yðar.
Jakob Jónsson.
Samþykt var, eftir talsverðar umræður, að vísa þessu máli
til 5 manna þingnefndar. I nefndina voru skipuð þau séra G.
Guttormsson, Konráð Norðman, Mrs. Margrét Sigfússon, séra
B. Theodore Sigurðsson og G. Ingimundarson.
Var að þessu loknu sunginn sálmurinn 78, Af 'heilagleik meira,
ó, herra gef mér, og fundi síðan .slitið kl. 6 e. h. Næsti fundur
fyrirhugaður kl. 8 e. h. sama dag.
FJÓRÐI FUNDUR
Kl. 8 að kvöldi sama dag.
Fundur byrjaði með guðræknisstund undir umsjón séra H.
Sigmar. Fór það fram á enskri tungu svo og fundurinn sjálfur.
• Forseti mintist, i stuttri tölu, hins hlýja og bróðurlega sam-
bands, er kirkjufélagið hefði jafnan notið hjá lúterskum, kirkju-
legum leiðtogum hér vestan hafs frá því fyrsta að kirkjuleg starf-
semi þess hófst. Gerði hann síðan kunnan dr. E. T. Horn, trú-
boða um fjórðung aldar í Japan, er á þingi væri staddur sem
virðulegur sendiboði United Eutheran Church in America.
Flutti þá dr. Horn frábærlega snjalt og fróðlegt erindi um
hin miklu trúboðs tækifæri, er kristnir menn nú hefðu í Japan.
Fór hann mjög lofsamlegum orðum um starf trúboða kirkjufé-
lagsins þar í landi, þeirra séra S. O. Thorlákssonar og frúar hans,
er höfðu verið í samstarfi með honum, og hann með þeim, um
margra ára skeið. Flutti ræðumaður bróðurkveðju og árnaðar-
óskir The American Lutheran Board of Foreign Missions, frá
United Lutheran Church og frá forseta þess, dr. F. H. Knubel.
Var ræðan þökkuð af forseta. Bað hann hinn virðulega sendi-
boða að flytja bróðurkveðju til United Lutheran Church, og sömu-
leiðis að flytja þeim trúboðum vorum í Japan árnaðarorð og bless-
unaróskir kirkjufélagsins, þegar hann kæmi aftur til starfs síns þar
í landi. Þetta mót þingsins var mjög vel sótt. Kirkjan um það
eins full af fólki og í hana komst. Endaði fundurinn með því að
sungið var hið alkunna lofsöngsvers: “Praise God, From Whom
All Blessings Flow.” Var síðan blessan lýst af forseta og fundi
slitið kl. um 10:30 e. h. Næsti fundur íyrirhugaður kl. 9 f. h.
næsta dag.
FIMTI FUNDUR
Þ. 20. júní, kl. 9 f. h.
Fundurinn byrjaði imeð guðræknisstund, undir umsjón séra
S. S. Christopherssonar.
Gjörðabók 1. 2. 3. og 4. fundar var lesin og staðfest.
Fyrir lá til umræðu 2. mál á dagsskrá:
Kristniboð í útlöndum.
Málið innleiddi séra N. S. Thorláksson. Flut^i hann skýra
og ítarlega ræðu. Héldu umræður síðan áfram, þar til samþykt
var að vísa málinu til 3 manna þingnefndar. í nefndina voru
skipaðir séra H. Sigmar, séra B. A. Bjarnason og Jón Gunnars-
son.
Þá var tekið fyrir 8. mál á dagsskrá:
Prestsþjónustumál.
Samþykt var, eftir lítilsháttar umræður, að vísa þvi til þing-
nefndar í heimatrúboðsmálinu.
Næst vra tekið fyrir 9, mál á dagsskrá:
Ungmennafélög og kristileg uppfrœðsla.
Samþykt var, eftir stuttar umræður, að skifta málinu. Var
þá tekið fyrir að ræða um seinni liðinn, kristilega uppfrœðslu.
Var málið þá rætt talsvert,, en síðan samþykt, að vísa því til 3.
manna þingnefndar. í nefndina voru skipuð S. O. Bjerring, Mrs.
Anna M. Jonasson og séra S. S. Christophersson.
Þá var tekið fyrir 10. mál á dagsskrá:
Ensk þýðing á lögum kirkjufélagsins og frumvarp til safnaðarlaga.
Samþykt var að setja málið í 5 manna þingnefnd. í þá nefnd
voru skipuð þau séra B. Theodore Sigurðsson, Jón Halldórson,
Mrs. W. E. Bell, Baldur Guttormsson og W. C. Christoþherson.
Þá lá fyrir 11. mál á dagsskrá:
Afstaða kirkjunnar við mannfélagsmál.
Séra G. Guttormsson innleiddi málið með skýrri og ítarlegri
ræðu. Urðu síðan miklar og fjörugar umræður um málið, þar
til samþykt var, að 2 manna þingnefnd sé skipuð til að semja til-
lÖgu til þingsályktunar í þessu máli. Skipaði forseti þá dr. B. B.
Jónsson og Helga J. Helgason.
Þá lá næst fyrir 12. mál á dagsskrá:
Prcstafundir.
Var málið rætt um hríð, þar til samþykt var að vísa því til
5 manna þingnefndar, er alskipuð sé leikmönnum. í nefnd þá
voru skipaðir Jónas Th. Jónasson, Jóhann Péturson, G. J. Guð-
mundsson, Thorvaldur Sveinsson og J. J. Myres.
Þá var tekið fyrir 13. mál á dagsskrá:
Bindindismál.
Eftir litlar umræður var samþykt að vísa þessu máli til 3.
manna þingnefndar.
1 nefndina voru skipuð þau séra E. H. Fáfnis, Mrs. Rósa
Thorsteinsson og Björn Melsted.
Þegar hér var komið var kominn tími að slíta fundi. Var
samþykt, að næsti fundur byrjaði ekki fyr en kl. 4 e. h. til þess
að gefa þingnefndum færi á að ljúka störfum sínum.
Var síðan sunginn sálmurinn “Drottinn blessi mig og mína,”
Nr. 28, og fundi slitið kl. 12 á hádegi.
SJÖTTI FUNDUR.
Kl. 4 e. h. sama dag.
Sunginn var í fundarbyrjun sálimurinn 23, "Faðir andanna,
frelsi landanna, ljós í lýðanna stríði.”
Tekið var fyrir á ný 2. mál á dagsskrá:
Kristniboð í útlöndum.
Fyrir hönd þingnefndar lagði séra B. A. Bjarnason fram þessa
skýrslu:
Trúboð í útlöndum.
Þingnefndin í málinu um kristniboð í útlöndum leyfir sér að
leggja fram eftirfylgjandi tillögur til þingsályktunar:
(1) Þingið fagnar út af því, að hafa sem gest sinn nú, hinn
virðulega sendiboða Sameinuðu lútersku kirkjunnar (United
Lutheran Church in America), og samverkamenn trúboða vorra,
Dr. E. T. Horn, og þakkar honum hið ágæta og vekjandi erindi,
er hann flutti oss um trúboðsstarfið föstudagskvöldið 19. júní.
(2) Þingið lýsir ánægju sinni yfir þeim góða prðstír um
trúboðshjón vor og starf þeirra, sem oss hefir borist til eyrna með
þeim, sem kunnugir eru á trúboðssvæðinu. Þingið þakkar trú-
boðshjónunum hið dygga starf þeirra um tuttugu ára skeið, og
árnar þeim blessunar Drottins í bráð og lengd.
(3) Þingið ákveður eins og að undanförnu að greitt sé
til erlends trúboðs eftir megni alt að $1,200.00, á þessu starfsári.
(4) Þingið vill draga athygli safnaða og presta vorra að
því, að reynt sé að viðhalda og efla áhuga í söfnuðum vorum fyrir
þessu mikilsvarðandi málefni.
B. A. Bjarnason John Gunnarson H. Sigmar
Saimþykt var að taka skýrsluna fyrir lið fyrir lið.
1. liður lesinn og samþyktur. 2. 3. og 4. liður sömuleiðis.
Nefndarálitið síðan í heild sinni samþykt. Málið þar með afgreitt
af þinginu.
Þá var tekið fyrir á ný 4. mál á dagsskrá:
Jóns Bjarnasonar skóli.
Fyrir hönd 2 rnanna þingnefndar, er ,sett var til að semja
þingsályktunartillögu í skólamálinu, lagði séra N. S. Thorláksson
fram þessa skýrslu:
Nefndin í skólamálinu leggur þetta til:
Þingið vottar skólaráði Jóns Bjarnasonar skóla alúðarþakkir
fyrir góðar framkvæmdir í starfi sínu, sem síðasta þing fól því á
hendur. Það lýsir ánægju sinni út af því, að skólinn hefir verið
gerður að skóla íslendinga, úr því kirkjufélagið sá sér ekki fært
að standa straum af rekstri skólans, og að hann hefir starfað með
góðum árangri undir forstöðu séra Rúnólfs Marteinssonar á sama
grundvelli og áður. Það vonast eftir þvi, að hann eignist hylli
almennings og fái sem lengst að njóta forstöðu séra Rúnólfs.
Á kirkjuþingi 20. júní 1936.
N. S. Thorláksson E. H. Fáfnis.
Var skýrslan, eða þingsályktunartillagan, rædd lítillega, en
siðan samþykt í e. hlj. Þá er hér var komið bað séra R. Mar-
teinsson um leyfi til að skýra frá skólastarfinu, eins og það hefir
gengið til íðan á þingi í fyrra, og leyfði forseti það.
Flutti þá séra Rúnólfur glögga og skýra tölu um skólastarfið
á síðastliðnu ári og um úrræði þau er skólanefnd hefði gripið til, í
því augnamiði, að greiða fram úr hinum örðugu fjárhagsástæð-
um skóians. Að ræðu þessari lokinni, njintist forseti lítillega á
starf skólans og um leið á 'hið rnikla og veglega starf séra R.
Marteinssonar við skólann, frá því fyrsta til yfirstandandi tíðar.
Þá flutti formaður skólaráðs, J. J. Bíldfell, snjalla og ítarlega
ræðu um skólann, tilgang hans og þýðing. Endaði hann ræðu sína
með því að skora á þingmenn og alla aðra, að vera vinir skólans
og styðja hann eftir mætti á komandi tíð, þó hann sé úr höndum
kirkjufélagsins, rétt eins og fólk hefði gert á liðnum áruim.
Þá bar dr. Björn B. Jónsson fram þessa tillögu til þingsálykt-
unar:
Kirkjufélagið lýsir yfir, að stjórnarráð Jóns Bjarnasonar
skóla er nú uppleyst og Jóns Bjarnasonar skóli er úr eign og um-
sjón kirkjufélagsins.
Tillagan var samþykt.
Héldu umræður enn áfram um hríð, þar til J. J. Vopni bar
fram þessa tillögu til þingsályktunar:
Kirkjufélagið vottar hr. H. A. Bergman, K.C., hjartanlega
fyrir hans mikla og ágæta starf í sambandi við Jóns Bjarnasonar
skóla.
Var tillagan samþykt í e. hlj.
Þá var tekið fyrir á ný 9. mál á dagsskrá, starfsliður A.:
U ngmennastarf.
Fyrir hönd milliþinganefndar lagði séra E. H. Fáfnis fram
þessa skýrslu:
Til kirkjuþings 1936:—
Fyrir hönd milliþinganefndar í ungmennamálinu leyfi eg
mér að leggja fram eftirfarandi skýrslu:
Nefndin hefir bæði sem heild og þó mest sem einstaklingar
leitast við að verða málum ungmennanna til styrktar, eftir þvi sem
mögulegt var á liðna árinu. Samt hefir okkur ekki miðað eins
áfram, eins og þeir bjartsýnustu vonuðu, en til þess liggja margar
orsakir hvorki mönnum né málefni að kenna. Þó hafa nokkur
ungmennafélög þegar gengið í sambandið, ný verið stofnuð fyrir
hjálp frá því, og sum vaknað sam sofin voru áður. Áhugi fyrir
málum ungmenna, er vaknaður meir en undanfarið, og meðvitund
hinna eldri að hneigjast að og viðurkenna vaknandi vonir sólgins
æskulýðs í hugsjónir og takmörk.
Akurinn, vestur-islenzkur æskulýður er reiðubúinn til ávaxta,
og þeim eldri er skylt að styðja að fullþroskuninni. Ungmenna-
stjórnin gat ekki lokið undirbúningi undir þing sitt svo það gæti
haldist á þessu vori, en í haust hefir verið ákveðið þing, þar sem
mál æskunnar og hugsjónir verða bornar fram. Einnig er í hyggju
að áhugasamar persónur ferðist um meðal ’hinna ýmsu ungmenna.
félaga, til þess að örva og leiðbeina á ýmsan hátt. Til þess þyrfti
dálítinn f járhagsstyrk í byrjun, sem þó myndi verða brátt endur-
goldinn, og vildi eg beina þeirri beiðni að þingi þessu, að það sjái
sér fært að styrkja ungmennin á þessu byrjunarstigi. Ritari hefir
þegar gefið skýrslu um félaga og félagsmeðlimi.
Það er að birta af degi. Æskulýðurinn er að fylkja sér til
starfs. Þér eldri, kvíðið ekki, æskan er reiðubúin að taka við
málum þegar þörf krefst.
Árborg 19. júní 1936.
f. h. nefndgrinnar E. H. Fáfnis.
Nokkurar umræður urðu um imálið. Var samþykt að vísa
tilmælum um fjárstyrk til Ungmennastarfs, til fjármálanefndar
þingsins.
Að því búnu var, eftir tillögu séra N. S. Thorlákssonar, er
studd var af mörgum, samþykt að þakka milliþinganefnd starf
hennar á liðnu ári.
Þá var tekinn fyrir til umræðu síðari liður, stafliður B., af
9. máli á dagsskrá:
Kristileg uppfræðsla.
Fyrir hönd þingnefndar í því máli lagði S. O. Bjerring fram
þessa skýrslu:
Kristileg uppfrœðsla œskulýðs.
Nefndin, sem skipuð var í þetta mál leyfir sér—
(1) Að beina hvatningunni í garð allra kirkjulegra starfs-
manna íslenzkra i bygðuim og bæjum, að styðja að því að æsku-
lýðurinn fái sem fullkomnasta undirstöðu í kristnum fræðum.
(2) Kirkjuþingið lýsir yfir ánægju og þakklæti sínu vegna
hinnar göfugu viðleitni Bandalags lúterskra kvenna í því að út-
býta kristilegu lesmáli meðal unglinganna á ýmsum stöðum, eftir
því sem þörf gerist.
(3) Þar sem á sér stað regluleg sunnudagsskóla starfsemi
leggur nefndin til að foreldrar láti sér ant um og sýni áhuga fyrir
þeirri uppfræðslu með að kynna sér á allan hátt starf skólans og
með þátttöku í þvi.
(4) Þar sem ekki er hægt að halda uppi reglulegum sunnu-
dagaskóla væri æskilegt að kensla eigi sér stað innan 'heimilisins.
Eru heppileg hjálparrit til þess: Biblíusögur, Barnalærdómskver,
Sunnudagsskólabókin og annað lesmál, sem hægt er að nota bæði
á heimilunum og sunnudagaskólum.
(5) Kirkjuþingið felur væntanlegri milliþinga-nefnd, er
hafi með höndum ungmennastarf og fræðslumál, að afla upplýs-
inga um ýmiskonar námskeið sunnudagsskóla kennara hjá öðrum
kirkjufélögum, að hverju leyti vér ættum að hagnýta oss þau, og
hvort ráð séu til þess að til svipaðra námskeiða sé stofnað sér-
staklega fyrir sunnudagsskólakennara í söfnuðum vorum.
S. O. Bjerring S. S. Christopherson Anna M. Jonasson.
Kristindómsnámskeið í sveitum.
%
Starf nefndarinnar, sem hefir haft með höndum kristindóms-
fræðslu i sveitum, sem ekki eru aðnjótandi jvrestsþjónustu, hefir
verið likt og undanfarin ár. Þó varð sú breyting síÖastliðið ár
(J935) starfað var eingöngu með eldri börnum á fermingar-
aldri. Ágætur kennari, Miss Lilja Gúttormsson tók að sér að upp-
fræða og búa börn undir fermingu að svo rniklu leyti sem hún
gat á því tímabili sem henni var afskamtað. Hafði beiðni komið
frá Vogar og Oak View og afréði því nefndin að Jeggja fram alla
krafta í sumar í þessa átt,
Miss Guttormsson lagði af stað frá Winnipeg 20. júní, og
stóð námsskeið hennar yfir frá 22 júní til 6. júlí. Tuttugu og
fiimm börn nutu uppfræðslu hjá henni og voru flest síðar fermd
af forseta kirkjufélagsins, sem þjónaði í því bygðarlagi fyrir hönd
kirkjufélagsins um tíma. Eftirfylgjandi börn voru fermd:
Karl Halldórsson, 15 ára; James Frimann, 17 ára; Margrét
Halldórsson, 16 ára; Helgi Frimann, 13 ára; Anna Halldórsson,
13 ára: Grace Sveistrup, 17 ára; Helen Steinthorson, 15 ára; Anna
Magnússon, 15 ára; Helga Steinthorson, 14 ára; Friða Pétursson,
16 ára; Konráð Pétursson, 14 ára; Clarence Pétursson, 16 ára;
Pétur Davidson, 14 ára; Joseph Kernested, 17 ára; Clifford
Kernested, 15 ára; Ella Eiríksson, 12 ára, Margrét Eiríksson, 17
ára; Ernest Eiríksson, 15 ára; Gísli Hallson, 14 ára; Guðmundur
Johnson, 14 ára. Fjögur börn, sem sunnudagsskóla sóttu voru,
fyrir einhverjar ástæður ekki fenmd. í skýrslu Miss Guttorms-
son segir hún: “Sunnudagsskóli var vel sóttur þrátt fyrir rign-
ingar og vondar brautir. Sum börnin keyrðu um sjö mílur á
hverjum degi, en öðrum sem lengra áttu að, var komið fyrir. Yfir.
leitt sýndu þessi börn áhuga fyrir lærdómnum, hugsuðu um að
læra það, sem þeim var sett fyrir, og virtust hafa góðan skilning á
því sem þau lásu. Þau börn, sem notið höfðu klukkutíma kenslu
í hverri viku yfir skólatímann voru fróðari en hin, og veittist
starfið því léttara þar sem tíminn var svo stuttur.”
Þegar Miss Guttormsson fór, skyldi hún eftir s.skóla lexíu
blöð og bækur, sem nefndinjiafði skaffað henni, hjá hinum ýmsu
skólakennurum, sem starfað höfðu að kristindómskenslu einu sinni
í viku í sambandi við skólastarf sitt.
í sept. skrifaði nefndin aftur kennurum hinna ýmsu skóla í
þeirri von að áframhald yrði á því starfi. Einnig voru blöð og
bækur sent til allra sem þurftu þess við. Jólakveðjur frá B. L. K.
og myndabækur, voru einnig sendar til allra barna, sem þátt hafa
tekið í s. skóla starfi Bandalagsins. Einnig lítið nýja Testamenti
sent að gjöf til barnanna, sem fermd voru. Nokkuð stærri Testa.
menti með góðum stíl voru keypt og send til þriggja skóla þar sem
kristindómskensla hefir farið fram og verða þau eign skólans.
Mörg innileg bréf hafa komið frá börnunum sjálfum þakkandi
fyrir hlýleik og kærleik Bandalagsins. Aðallega hafa þrír skólar:
Vogar, Bay End og Hayland, haldið uppi með reglu kristindóms-
kenslu og ber oss að þakka af hjarta eftirfylgjandi kennurum
fyrir þeirra dygga starf: Vigdís Sigurðsson, Secilia Halldórson,
Sigrún Guðmundsson.
Engan kennara var mögulegt að senda í fyrra sumar til Poplar
Park, en s. skóla blöð og bækur voru sendar. Þetta hefir okkur
reynst erfitt pláss, mestmegnis vegna þess að enginn leiðtogi fæst
til að halda áfram neinu starfi þar. Það er að sönnu Anglican
sunnudagsskóli þar part af árinu, en okkar islenzku börn sækja
hann ekki.
Sumarið 1934 voru tvær stúlkur, Dísa Anderson og Lára
Oleson -sendar til Árnes til að kenna og stofna S. skóla. En árið
1935 var enginn kennari sendur, en Mrs. H. Sigurdson, sem þar
á heima og Thora Oliver, sem kendi þar nálægt, héldu uppi s. skóla
að svo miklu leyti sem i þeirra valdi stóð. Vegna þess að þetta
svæði tilheyrir prestakalli hefir nefndin aðeins sent s. skóla blöð
og bækur þegar þess hefir verið æskt. *
Uppörfandi bréf frá börnum, kennurum og einni móður sér-
staklega, hefir nefndin meðtekið og lýsir hún þakklæti fyrir.—
Þessi móðir segir meðal annars: “Mig langar til að þakka inni-
lega B. L. K. fyrir þeirra mikla og kærleiksríka verk fyrir börnin
hér i bygðinni. Eg er tólf barna móðir og á svo annríkt, að eg
hefi lítinn tima afgangs að uppfræða börnin min. Þessvegna er
eg ykkur svo þakklát fyrir ykkar tilraunir til að hjálpa upp á
okkur.”
Fjörutíu bréf hafa verið skrifuð og send út á árinu í sam-
bandi við sunnudagsskóla starfið. Að endingu viljum við þakka
öllum, sem greiddu götu Miss Guttormsson í fyrra sumar og sýndu
henni alúð og hlýleik og aðstoð á ýmsan hátt.
Guð er kærleikur, og þvi aðeins megum við vonast eftir að
sjá auglit hans, að við reynum að breyta eftir boðum hans og rétta
hjálparhönd hinum minsta af þessum hans börnum.
Þjóðbjórg Henrickson Margaret Stephensen.