Lögberg - 27.08.1936, Blaðsíða 4

LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 27. ÁGÚST, 1936
OeflO flt hvern fimtudag aí
THE COLUMBIA PRESS L.1MITED
695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba.
Utanáskrift rítstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVE.
WINNIPEG, MAN.
Verb <3.00 um árið—Borgist fyrirfram
The "Logherg" is printed and published by The Columbia
Prees, Limíted. 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba.
PHONE 86 327
Þjóðernis-þráðurinn íslenzki
(Ræða flutt á miðsumarsmóti íslendinga
í Blaine)
Eftir dr. Björn B. Jónsson.
"Foraaldarsögur Xorðurlanda" þykja
ekki áreiðanlegar heimildir né sannsögulegar.
En margar aagnir era þar, sem úr má gera
góðar dæmisögur. Svo er með sögukorn það,
sem hér skal haft fyrir "texta."
Ragnar Loðbrók var garpur mikill og
konungur í Noregi endur fyrir Iöngu. Átti
hann sonu marga. Voru þeir Ragnars synir
hinir mestu l'ullhugar. Herjuðu þeir víða og
var þeirra hreysti rómuð vítt um álfur. Einn
þeirra bræðra þar af öllum hinum. Ekki var
hann þó líkamlegt þrekmenni, því hann var
fæddur beinlau.s og alla æfi varð að bera hann
á stöngum. Hann hét ívarr og var kallaður
ívarr beinlausi. I'varr var vitmaður með af-
brigðum. Hann var jafnan í hernaði með
bræðrum sínum, egg.jaði þá til stórra'fta og
hafoi ráð fyrir þeim, einkum ]>á er við tröll-
skap og forrteskju var að etja. Vitsmunum
Ivarrs áttu þeir Ragnar.s synir sigurvinning-
ar síhar að þakka. <
Nú er frá því að segja, að er vegur þeirra
Ragnars sona stóiS sem bæst, sat Ragnar
karl heima að ríki sínu og gerðist gamlaður.
I>ótti honum sem frægð sona sinna tæki að
skyggja á sjálfs hans fyrri frægðarljóma. Má
hann því ekki una við svo búið. Nú er synir
hans eru allir fjarri býr Ragnar gamli för
sína með litlu liði og herjar á England. En
sá hernaður var Ragnari ofraun og féll hann
þar við mikinn drengskap.
Nú verður það hlutverk þeirra bræðra
að hefna Ragnars föður síns. Er það löng
saga og verður hér ekki sögð, nema til að
drepa á atvik það, sem er mergur máls í því,
sem hér er gert að dæmisögu.
Þá er þeir bræður ekki fengu hefnt Ragn-
ars og unnið England í orrustum, tók Ivarr
beinlausi það ráð, að hann skildist við bræður
sína og gekk til sátta við Englakonung. Kom
síðar í l.jós hvað undir bjó. Konungur býður
ívarri ]>á að k.jósa sér yfirbætur þær, er hann
hafa vilji fyrir föður sinn. Og kemur nú
sagan, sem hér verður að dæmi gerð.
"Ek vil," segir ívarr, "at ]>ú gefir mér
þat af landi þínu, er uxahúð tekur yfir, en
þar utan um skal grundvöll gera, ok mun ek
eigi til meira mæla við þik."
Xú ráða þeir þetta með sér og skal Ivarr
eignst af Englandi það, sem uxahúð tekur
yfir, er hann fengi mesta til.
"Nú fær Ivarr sér öldungshúð eina, ok
nú lætur hann hana bleyta, ok þrisvar lætur
hann hana þenja; nú lætur hann rista hana
sem mjóst alla í sundur, ok þá lætur hann
renria sér hvárt, háram eða holdrosu; ok er
þessu var lokit, var þvengr sjá svá langr, at
furða var at, ok engum kom í hug at svá mætti
verða, ok þá lætur hann breiða á einum velli,
en þat var svá vítt land, at þat var mikil
borgar vídd, ok þar fyrir útan lætur hann
marka grundvöll, sem til mikilla borgar-
veggja; og þá fær hann sér smiði marga, og
lætur reisa hú.s mörg á þeim velli, ok þar lætur
hann gera borg eina mikla, ok er sú kölluð
Lundúnaborg; hún er allra borga mest ok
ágæzt of öll Norðurlönd."
Þetta er nú sagan.
Ekki mun það í skólum kent, að á þá leið,
sem nú var sagt, hafi verið upphaf Lundtína-
borgar, sta-rstu borgar veraldarinnar. Þegar
eg var í London fyrir þremur árum, sá eg
hvergi skækil eftir af uxahúðinni hans ívarrs
beinlausa, og langur fanst mér sá þvengur
munu verið hafa, er náð hafi umhverfis það
borgarbákn. Sjálfsagt er þetta um húðina
og langa þvenginn, sem úr henni var gerður,
tóm lygi. Það varðar nú engu. Sagan er
ágæt dæmisaga. Hún er til sanns um það, að
mikið má úr litlu efni vinna, ef viti er beitt,
—langt má þvenginn þenja, þó mjór sé, ef
viturlega er með hann farið.
Ef til vill telja allir menn það óvit af mér
að gera uxahúðina hans ívarrs beinlausa að
táknmynd, láta hana fyrirmynda uppruna
þeirrar borgar, sem vér allir erum fæddir 1
eða ættaðir frá — íslenzkt þjóðerni.
En mestu varðar það, að vér lærum af
ívarri beinlausa að teygja þvenginn, þjóð-
ernis-þráðinn, svo hann nái sem lengst, fái
umvafið sem stærsta borg mannvits og menn-
ingar og slitni ekki í höndum okkar.
I>að er þá um þvenginn úr hiíðinni ís-
kenzku, sem eg vildi tala við yður.
I>vengurinn, þráðmr hins íslenzka þjóð-
ernis, er þegar teygður um víða völlu. Hann
er strengdur um tvær álfur og festur. við
trausla hæla tveim megin hafs. Upptök þráð-
arins eru á Islandi og alt er undir því komið,
að hællinn, sem honum heldur þar, ekki svíki.
Teygður var þráðurinn þvert yfir Atlanshaf
á síðari hluta nítjándu aldar. Voru hælar
í reknir í jörð og ]>ráðurinn festur víða um
þetta meginland,—til bráðabirgðar í Wiscon-
sin og Ontario, en til langframa í Minnesota
og Ny.ja Islandi. Var sá hællinn mestur og
dýpstur í jörð réídnn, sem festur var í Gimli
hygðum. í>aðan var ]>ráðurinn svo teygður
til Winnipeg-borgar, suður í Dakota, vestur
til Argyle, út til bygðanna við Manitoba-vatn,
íiýlendanna í Saskatchewan og Alberta, og
loks vestur alla leið til Kyrrahafs og þaðan
suður allar götur til Califomia.
I öllum þessum bygðum festu landnáms-
feður trausta hæla og bundu við þá þráðhm
góða hins íslenzka þjóðernis. Þegar aðga'tt
er, hversu langt þráðurinn er þegar teygður,
verður ekki annað sagt, en að þeim, sem þar
áttu hlut að máli, hafi heppnast að teygja
þráð tilveru sinnar jafnvel miklu lengra en
tvarr beinlausi þvenginn af uxahúðinni.
Hvað er svo þessi þráður?
Hann er ekki fyrst og fremst bein og
hold nokkurra mannvera, sem af sama kyn-
stofni eru og á eina tungu mæla. Hann er ekk'i
fyrst og fremst mannvirki né athafnalíf hins
dreifða kynflokks, og ekki heldur samtök
hans og félagsstofnanir. Þráðurinn er ósýni-
legur. Hann er segulmagnaður þráður ósjálf-
ráðrar meðvitundar í sálum manna. Þessari
dularfullu vitund, sem er insta eðli ]>.jóðernis-
ins, verður ekki lýst. Öll tilraun í þá átt er
til t.jóns. Það cr með hana eins og andar-
dráttinn, sem kemur af sjálfum sér. I stað
]>es.s að skýrgreina sjálfan sig, má hinn þjóð-
ernislegi andardráttur svara fyrir sig líkt
eins og hinn forni rithöfundur lét Guð almátt-
ugan svara fyrir sig og segja : '' Eg er sá sem
eg er."
Ekki er eg hér kominn til þess að segja
m<">nnum að okkar þráður sé dyrmætari, hald-
betri og í alla stað fullkomnari, en þjóðernis-
]>ra'ðir annara manna. Gerði eg það, fremdi
eg óbótaverk. Það er með þjóðernis-vitund-
ina eins og með friðhelga blettinn í meistara-
legri lýsingu Piinars H. Kvaraiis á sálarlífi
skáldsins Bjarna Thorarensen, að þar má
ekki vera nema sem minstur umgangur. Heil-
brigð þjóðernís-vitund þolir ekki að hún sé
teygð á eyrunum. Stundum höfum við með
oflofi um sjálfa okkur teygt svo úr eyrum
okkar, að við höfum líkst skepnunni óvitru,
.sem auð]>ekt er af eyrunum.
Um ]>að ætla eg hér alls ekki að ræða,
hvernig hinn þjóðernislegi þráður vor er.
Hitt vil eg fullyrða, að hvernig sem hann er,
]>á er hann oss svo dýrmætur, af því hann er
sjálft vort insta eðli, að engan veginn megum
vér ]>ola það, að þráðurinn slitni.
ílvemig getum vér afstýrt því að þráð-
urinn slitnif Og hvernig eigum vér að fara
að því að teygja svo úr honum, að hann fái
umspent með blessunarríkum áhrifum sem
stærsta borg mannfélagslegrar menningar
nær og fjær?
Gæfumenn værum vér íslendingar, ef að
vér (lausir þó við undirhyggju hans) hefð-
um nú yfir vitsmunum ívarrs beinlausa að
ráða. Hingað til hefir þjóðernisvitund vor, ef
til vill, hvað mest stjórnast af tilfinningum
einum saman. Hér eftir verður hún að
st.jórnast af viti. 1 þann vitsmunasjóð eigum
vér allir að leggja.
Tillag mitt í þann sjóð verður að sjálf-
sögðu fátæklegt, en slíkt sem það er, vil eg
leggja það hér fram.
Hug.sanir mínar í þá átt, hvernig vér fá-
um varðveitt þjóðerais-þráð vorn, að hann
ekki slitni og vér týnum sjálfum oss, eru á
þessa leið í sem fæstum orðum:
1. Vér megum ekki ofbjóða þræðinum.
Það verður til þess að þráðurinn slitnar,
ef teygja á hann lengra en eðlilegt er. Það
hefir orðið til ])ess eins að hrindahinni yngri
kynslóð Islendinga burtu, þar sem eldri kyn-
slóðin vildi þrengja henni til að vera og tala
eins og þeir, sem fæddir voru og uppaldir á
Islandi. Fram að síðustu árum var oft reynt,
með illu eða góðu, að láta börn tala tóma ís-
lenzku heima fyrir og láta þau fylgja. hugsun-
arhætti og siðum hins gamla útlenda fólks.
Þó börnum nú væri kent ofurlítið að stauta
íslenzku og hafa eftir orðin, varð málið af-
bakað og ófullkomið. Þegar svo börnin þrosk-
uðust og fóru sinna ferða, fundn þau, að þetta
mál þeirra og það form, sem átt hafði að
steypa þau í, var ófullkomið, og lögðu það
niíSur. Nú meÖ því að" þjóðernis-
vitundin hafði ekki verið þeim ungu
og innfæddu innrætt nema á yfir-
borði, vildi þráðurinn slitna. Hon-
um var ofboðið með því, að ætla
honum að halda án þess hann væri
festur við nokkura haldgóða hælá
í eí^lilegu vitundar-lifi hins unga og
hérlenda fólks.
Xú eru skyn.samir menn farnir að
átta sig á því, að þjóðernis-taugin
liggur djúpt, og nái' hún aðeins á
yfirborðið sé hún haldlaus, og ekki
Xngm þaáS eitt að látast vera. Og þó
í bili væri sumir menn úrillir, er þeir
vöknuðu af sínum heimskulega
draumi og fengu meðvitund um
þann sannveruleika, afð meira þarf
til en að skipa öðrum og látast sjálf_
ir, þá er nú fremur morgun en
kvöld yfir þjóðernis-vitund vorri.
Nú er oss að skiljast það, að teygja
niá hinn góða þráð þjóðernis 'vors
yfir sálarlíf og manngöfgi niðja
vorra, án þess að misbjóða eðli og
eiginleikum þeirra, sem hérlendra
ensktunælandi imanna.
Þá má og þjóðernis-þræðinum of-
bjóða með því að nota hann í eigin-
gjörnum tilgangi — til að koma sér
eða sínu fram. Með kynflokkunum
mörgu, sem Ameríku-löndin byggja
og saman hafa runnið og saman eru
að renna í eitt — eina volduga og
nýja þjóð, hafa verið þeir menn, og
eru enn, sem notað hafa viljað sjálfs
sín upprunalega ættstofn sjálfum sér
til hagsmuna, einkum í stjórnmál-
uin og samkepninni um völd og
mannaforráð. Ekkert verra getur
hent nokkurt þjóðfélag, en að þar
sé kynflokkarnir innilokaðir hver í
sínum kvium. Sem borgarar megum
vér ekkert vita annað en hag þjóðar-
innar og hvergi skipa oss undir önn.
ur merki í þjóðmálum annarsstaðar
;n þar sem óhlutdræg sannf æring vor
um málavöxtu býður. Ættflokka-
metnaður (clanishness) hefir margri
þjóð á kaldan klakann komið. Séum
vér íslendingar clanish í málum
mannfélagsins — skammsýnir sér-
gæðingar, — þá slitnar þráðurinn af
sjálfum sér, því þá hefir hann teygð.
ur verið á óeðlilegan og skaðlegan
hátt.
2. Þjóðernisþráðiirhm verður, til
þcss hann ckki slitni, að vera alfrjáls
o(i einungis eðlilegum böndum bund-
inii við sína forntt hæla.
Mjög mikið er undir þeim tengsl-
um komið, sem þráðinn tengja við
hinn fruimstæða hæl þjóðernis upp-
takanna á ættjörð vorri, íslandi.
I>að þá fyrst og fremst að þar
"heima" haldist og aukist sú menn-
ing og siðgæði, sem vér teljum oss
gagn og virðing að njóta. En al-
gáðir þurfum vér að vera í þeim
efnum. Við heimahælinn getum
vér bundið oss svo óeðlilegum
rembihnútum, áð við það slitni
þráðurinn. Á tvenskonar hátt get-
um vér tengt þráð þjóðernis-vitund-
ar vorrar við ísland. Sá er annar,
og er óviturlegur, að vér ætlum oss
og vorum niðjum að vera hold og
bein þjóðarinnar á íslandi. Sá er
hinn, og er viturlegur, að vér vitum
oss orðna nú þegar hold og bein hér-
lendrar þjóðar, en þrátt fyrir það
varðveitum vér í sálu vorri anda og
vitund vors upprunalega eðlis.
"Hvat brast við svo hátt ?" spurði
Ólafur konungur á Orminum langa,
<r Iwgastrengur Einars Þambar.
skelfis var skotinn sundur. "Noreg-
ur úr hmdi þér, konungr," svaraði
Einar. Þetta flaug mér í hug, þá
eg ekki alls fyrir löngu hlýddi á afar
skemtilegt erindi hjá gáfuðum og
mentuðum manni, sem var nýkom-
inn úr kynnisför til ættjarðarinnar.
Það var auðfundið, að þráðurinn
hafði slitnað hjá þeim manni, og var
hvinur sá bæði hár og sár, er streng-
urinn hrökk i sundur. Sízt ámæli eg
þeim manni; miklu f remur virði eg
hreinskilni hans.
En því iminnist eg á þetta hér, að
mér virðist aðstaða þessa mæta
manns raunveruleg opinberun á því,
hvernig fer ef þjóðernis-vitund vor
er óeðlilegum böndum bundin við
frumstofninn á íslandi.
Þessi maður hafði farið 13 ára
drengur af landinu. Nú er hann vel
miðaldra maður. Alla þessa tíð
hafði hann haft ísland í huga sem
sitt heimaland. Að fá nú að koma
þangað aftur var að koma heim. En
þegar "heim" kom átti hann þar ekki
heima. líann kendi engum um það
nema sjálfum sér. Hann sjálfur
hafði breyst. "Þegar eg nálgaðist
ísland," sagði hann, "fanst mér að
eg vera að koma heim ; þegar eg kom
aftur til Vesturheims vissi eg, að eg
var kominn heim." í ferðinni til ís-
lands hafði þráðurinn slitnað. Það
var illa farið. En það var af eðli-
legum orsökum. Maðurinn hafði,
áður en hann fór hei:m ofboðið
þræðinum. Hann hafði eins og
margir fleiri ætlað sig vera annað en
það sem hann var. Hann hafði hald.
ið að hann væri íslendingur, en
komst að því að hann var Ameríku-
maður.
Vér getum ekki þetta. Dr. Jó-
hannes Pálsson á þakkir skilið fyrir
það — hvað sem sumu öðru í fyr-
irlestri hans líður — að hafa gert
það ljóst, að vér getum ekki hér
verið og erum ekki íslenzkir íslend-
ingar, heldur amerískir eða Vestur-
íslendingar. Einungis þeir fáu, sem
annan fótinn hafa á íslandi, geta
verulega átt þar heima. Ef við telj-
um okkur trú um það, að við séum
hold og bein af þjóðinni á íslandi
og skoðum oss útlendinga hér eða
jafnvel "útlaga," þá slitnar þráður-
inn senn, því þetta er ekki satt og
alt, sem er ósatt slitnar af sjálfu sér.
Á alt annan hátt er sá þráður
gerður, sem oss tengir við Island, og
hann þarf aldrei að slitna. Um það
get eg lítilsháttar borið af eiginni
reynd. Þegar eg kom til íslands
fann eg þar alt, sem eg hafði átt
von á og miklu meira. Eg vissi fyr-
ir fram, að eg var ekki að fara heim.
Eg vissi hvar eg átti heima. En eg
átti ást til íslands. sögu þess, Hsta
þess og ljóða. ísland var mitt
draumaland. Og draumar mínir
1 rættust, eða réttara sagt urðu fleiri
og fegurri við það að koma til ís-
lands og baða sálu mina i fegurð
náttúrunnar og í blíðviðri kærleik-
ans, sem fólkið þar sýndi mér,
Xú eru það fæstir, sem því láni
eiga að fagna að ferðast til íslands.
Eigi að síður getum vér öll átt ís-
land sem kært og dýrmætt drauma-
land. Það sakar oss ekki þótt í hug
og hjarta máluim vér mynd drauma-
landsins jafnvel með nokkuð bjart-
ari og sterkari litum, en raunveru-
lcikinn leyfir. Sála vor verður fyrir
það skáldlegri, bjartari og betri, að
vér látum segulþráð minninga, æf in-
týra og ímyndana flytja oss yl og
orku frá áum vorum og átthögum
og auðga vitundar-lif vort ljúfuim og
viðkvæmum kendum. Hörpu-hljóm-
arnir heiman að frá draumalandinu
dýra mega enn fylgja oss, friða oss
og hressa. Strengurinn þarf aldrei
að slitna, ef vér varðveitum hann á
þennan hátt. Þá vil eg vekja máls á
því, að viturlega þurfuim vér einnig
að teygja þráð þjóðernis-vitundar
vorrar út frá þeim hinum fyrstu hæl.
um, sem hún var fest við hér á vorri
nýju ættjörð — hér á landi veru-
leikans. Sé vitund vor vafin svo
fast um þá fornu hæla, að engu
megi þoka, slitnar þráðurinn, þá
hann skal teygja fram til nýrrar lífs.
aðstöðu og breyttra ástæðna. Eigi
er það skortur á virðing fyrir feðr-
um vorum og fruimherjum, þó vér
færum til eftir þörfum, hæla þá, er
þeir hér festu við þjóðernis-vitund
sína og féíagslíf. Miklu fremur er-
um vér þeim til óvirðingar, ef vér
ekki þorum að hugsa fyrir oss sjálf.
ir og brjótast fram til nýrra land-
náma, svo sem þeir á sinni tíð teygðu
taug íslenzks þjóðernis út á nýjar
og betri leiðir. Sumir menn tjóðra
^ig fasta við hina gömlu hæla og
voga þaðan aldrei eitt spor að víkja.
Þeim finst sem öll breyting sé goð-
gá. Það fer þá líka svo, að þráður-
inn slitnar í þeirra höndum. Þeir
binda hann fastan við hið liðna og
þar endar þráðurinn, fyrst ekki má
róta honum og teygja hann í nýrri
mynd fram til þess, sem nú er og
siðar mun verða. Það er ekki lítill
þáttur þjóðernis viðhaldsins, að
kunna að leiða þráðinn með sér
hvernig sem ytri kjör og hættir lífs-
ins breytast.
3. Hin sameiginlega þjóðernisvit-
und á að vera sterkur þráður, sem
oss alla tcngir saman, hvar á þessu
meginlandi, scm vcr crum.
Til þess þau andlegu tengsli hald-
ist, er nauðsynlegt að þau sé laus við
alla þvingun. Fyrir því eigum vér
að forðast þá villu að troða oss öll-
um í einn og sama poka. Félagslíf
vort á að vera alfrjálst. Skoðana-
mun hver annars eigum vér að virða.
Lífsskoðanir og trúarbrögð hver
annars megum vér aldrei áreita. Það
er oss holt að halda hópana sér, eftir
því sem skoðunum vorum, þjóð-
málastefnum og trúarbrögðum er
farið, svo allir búi sem bezt að sínu.
En taugin sem oss á að tengja sam-
an er góðvildin hver í annars garð,
af því vér eigum allir í sálum vor-
um þessa dularfullu eðlisvitund, sem
sameiginlegu þjóðerni fylgir. Það á
að vera eitthvað það í oss öllum,
sem visar oss hverjum á annan, eins
og bróðir þekkir bróður af ávísun
eðlis síns. í hverri bygð sem vér
búum, hverjum stjórnmálaflokki,
sem vér fylgjum, hvaða kirkjufélagi
sem vér tilheyrum, þá á þráður þessi
hinn ósýnilegi og ólýsanlegi að
tengja oss bróðurböndum. Milli vor
íslands barna frá hafi til hafs á
þráður kærleikans að liggja, hulinn
og ósýnilegur ef vill, en traustur og
óslitandi, af því vér förum vel með
hann, ofbjóðum honum ekki, notum
hann ekki til að binda oss hver við
annan ónáttúrlegum bönduim, held-
ur til að vera flutningsfæri, sem
flytja yl og afl milli sálna allra
manna, sem af íslenzku bergi eru
brotnir.
4. Það scm mestu varðar er það,
að vcr teygjum þráð vors íslenska
þjóðernis sem lengst inn í þctta land
og hvar sem vér leggjum hann ger-
um vér, cius og ívarr á Entjlandi,
grundvbll að stórum og góðum borg-
( um.
Það verður raunalegt er fram liða
stundir ef engin sjást þess merki
hvar þráðurinn kslenzki hefir legið
um mannfélagið hér. Þar er nú
sögu vorri komið og ástæðuim, að
vér verðum sem fyrst að fara að
binda þráð vorrar sérstöku menn-
ingar, við svo trausta hæla hér í
þjóðlífinu ameríska, að vér megum
vera öruggir um, að þeir ekki bili.
Það er gagnslaust að tef ja sig við
það að festa þráðinn við annað" en
það, sem víst er að standi um aldur
og æfi. Það eru stofnanir þjóðfé-
Iagsins sjálfs, sem ætla má að ávalt
standi. Að þeim ber oss þráðinn að
leggja og festa hann þar vel. Aðal-
þættir þjóðernksins er sjálft hið and-
lega eðli þess og ósýnilegir eiginleik.
ar, sem arfþegjum þess fylgja í
marga liðu. En auk þess á hver
maður með þjóðerni sínu nokkurn
farangur, sem að gagni má verða
hvar á land sem honum er skilað.
Farangur vor er einkum afar-dýr-
ar bókmentir, sem vér höfum fengið
að erfðum. Um þær ber oss skylda
að búa sem fyrst og sem bezt við
traustustu mentastofnanir þessa
Iands, að þær geti orðið alþjóð hér
til blessunar. Við þrjár menta-
stofnanir ágætar í Bandarikjum hef-
ir þegar af öðrum verið búið prýði.
lega um íslenzk fræði og bókmentir.
Við Cornell-háskóla í Ithaca er
Fiske bókasafnið mikla og kennar-
inn Halldór Hermansson, sem nú
um tugi ára hefir veitt lindum ís-
lenzkra lista og bókmenta víðsvegar
um enskumælasdi heim með frá-
bærri atorku og fræðimannlegri
snild. Við John Hopkins háskóla í
Baltiimore er og settur kennarastóll í
íslenzkum f ræðum og kennarinn þar,
Stefán Einarsson, lætur mikinn
f róðleik út f rá sér ganga í bókf ræði-
legum tímaritum hér í landi og víð-
ar. Við háskóla Norður-Dakota
ríkis í Grand Forks kennir og starf.
ar sá stórvirki maður, Richard Beck,
°S fljúga fræðimannlegar ritgerðir
hans í allar áttir. Einkennilegt er
það, að svona langt og svona vel er
máli þessu komið á þessum stöðvum,
sem þó eru ekki við miðbik íslenzkra
bygða. Hreyfing sú, er nú og hafin
í Manitobá, sem áreiðanlega leiðir
til þess að háskóli þess fylkis tekur
íslenzk fræði sér í skaut, áður langt
Hður. Fékk það fyrirtæki byr und-
ir báða vængi í vetur við hina höfð-
inglegu bokágjöf Arnljóts Olsons'
Vonandi fer svo einnig að háskólar