Lögberg - 10.12.1936, Blaðsíða 1

PHONE 86 311
Sevcn Lines
Í<*&
'SÍ..'V
c*>:^íVS

For
Better
Dry Cleanirfg
and Laundry
49. ABGANGUR j
Frá Islandi
Eldsvoði
Fnjóskadal 3. nóv.
Ibúðarhúsið á Böðvarsnesi í
Fnjóskadal brann til kaldra kola um
kl. 20 síðastliðið sunnudagskvöld.—
Ekki eru kunn upptök eldsins, en
álitið er, að kviknað hafi út frá
reykháf uppi á lofti.
Tilgáta er um, að reykháfurinn
hafi sprugnið i jarðskálfta ]>eim, er
nýlega varð þar um slóðir, svo sem
fyr er getið.
Fjós og f jóshey var áfast við hús-
ið, og varð hvorttveggja varið með
miklum erfiðismunum.—Alt brann,
sem innanstokks var uppi á lofti, og
varð f jölskylda sú, er þar bjó, fyrir
mjög tilfinnanlegu tjóni.—Úr neðri
hæð hússins bjargaðist alt, en úr
kjallara aðeins ein skilvinda. — Svo
vildi til, að þarna var mannfundur
á neðri hæð hússins, þegar brunann
bar að höndum.—Vísir.
# # #
Klaufaveiki í sauðfé
Ystafelli, 3. nóv.
Fréttaritari útvarpsins að Ysta-
felli símar, að fyrir um hálfum
mánuði hafi orðið vart við lasleika
í sauðfé í Syðri-Skál í Kinn. —
Komu í ljós vessaholur og hrúður
nálægt klaufum kindanna. Heltust
þær og gengu sér illa að mat. Sjúku
kindurnar, sem voru 30 talsins, voru
þegar einangraðar. — Um sömu
mundir varð vart við samskonar las-
leika í fé á Granastöðum, enda
höfðu kindur af þessum bæjum
gengið saman. Leið svo nokkur
tíipi, að ekki sýktust fleiri kindur,
og hinum sjúku tók að batna. En
þá sýktust snögglega fleiri kindur
í Syðri-Skál. — Var nú leitað til
dýralæknis. Telur hann klaufaveiki
þessa all#smitandi, en ekki hættu-
lega. — Má flýta fyrir bata með
lyfjum, en hefta útbreiðslu sýkinn-
ar með einangrun fjárins.—Vísir.
• # •
Húsvíkingar vilja fá
síldarbræðslustöð
Föstudaginn 23. október var hald-
inn almennur fjölsóttur kjósenda-
fundur í samkomuhúsinu í Húsavík,
samkvæmt fundarboði hreppsnefnd-
ar Húsavíkurhrepps.
Var fundurinn boðaður til að
ræða og gera ályktanir um byggingu
síldarbræðslustöðvar í Húsavík.
Hafnarnefnd og hreppsnefnd lögðu
fyrir fundinn svohljóðandi tillögu
til fundarályktunar:
“A1 m e n n u r * borgarafundur
(þorpsfundur) i Húsavíkurkaup-
túni skorar á ríkisstjórn og Alþingi
að láta á næsta ári reisa fyrir ríkisfé
síldarbræðslustöð á Húsavík, er taki
til starfa á sumri komanda.
Sjái ríkisstjórn og Alþingi sér
ekki fært að verða við þessari á-
skorun, þá leyfi ríkisstjórnin:
I. Að Húsavíkurhreppur byggi
stöðina fyrir innlent og erlent láns-
fé, með ábyrgð ríkissjóðs, enda
veiti ríkisstjórnin alla þá aðstoð er
í hennar valdi stendur til þess að
útvega lánsféð.
Takist Húsavíkurhreppi þetta
ekki, þá leyfi ríkisstjórnin að ein-
staklingar og hlutafélag reisi verk-
smiðjuna og reki á likan hátt og
leyft er á Dagverðareyri og Djúpu-
vík, að tilskildum kauprétti rikis-
sjóðs eða sveitarsjóðs eftir nánara
samkomulagi.
Var þessi tillaga borin undir at-
kvæði fundarins í þrennu lagi, og
var hver liður fyrir sig samþyktur
með samhljóða atkvæðum.
Júlíus Havsteen sýslumaður, sem
er heimildarmaður þessarar fréttar
dvelur nú í Reykjavík og leitar und-
irtekta um þetta mál.—Alþbl. 30.
október.
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 10. DESEMBER 1936
. _______________________\ ... -----------------
NÚMER 50
Ágúál Gísli Oddleifsson
verkfrœðingur
Fæddur 18. ág. 1893
Dáinn 20. okt. 1936
una hafa verið ráðnir þeir Árni
Friðriksson magister og Tuxen
magister. Ritið kemur út á ensku
með styrk frá dansk-íslenzka sam-
bandssjóðnum (Dansk-Islansk For-
bunds fond), og frá Rask-Örsted
sjóðnum.
Annað mikið íslenzkt bókar-fyr-
irtæki hefur göngu sína á þessu
hausti, einnig á forlagi dr. Munks-
gaard. Er það rit eftir dr. Þorkel
Jóhannesson um íslenzk staðarnöfn.
Fyrsta bindi ritsins, sem kemur á
markaðinn í haust, fjallar um Vest-
mannaeyjar.
Eftir nýárið er von á fleiri ís-
lenzkum ritum frá forlagi Munks-
gaards, meðal annars fyrsta bindinu
af útgáfu Islendingasagnanna á
ensku. — Alþbl.
# # #
Jarðhiti Krísuvíkur
August var af fyrra hjónabandi
Sigurðar Oddleifssonar frá Hún-
stöðum í Húnavatnssýslu.—Þriggja
ára var hann þegar hann misti móð-
ur sína, sex ára þegar faðir hans
giftist seinni konu sinni, Guðlaugu
Vigfúsdóttur. Tók hún þá við upp-
fóstri Augusts og var honum sem
sönn móðir. Sumarið 1902 fluttust
þati hjón til Canada og August með
þeim. Byrjaði August þá strax á
skólalærdómi og 'hélt áfram þar til
hann var á 3. ári í Háskólanum, fór
hann þá í Canada herinn og var
sendur til Frakklands. í hernum
var hann þangað til heimsstyrjöld-
inni lauk 11. nóv. 1918. — Fangi
var hann á Þýzkalandi 9 síðustu
mánuði styrjaldarinnar. Þegar hann
kom heim aftur byrjaði hann þá
skólanám sitt aftur, en þá í Boston
í Bandaríkjunum við The Boston
Institute of Technology, og styrkti
stjórn Englands hanji til framhalds-
náms það sem hann átti eftir á há-
skólanum. Útskrifaðist hann svo
þaðan eins og Free Press gat um í
júní 1922, með hæstu einkunn, sem
nokkur piltur hefir hlotið frá þeim
skóla. Þegar hann var búinn þar,
réðist hann hjá Eastman Kodak Co.
og vann hjá því í 8 ár. Eftir það
settist hann að í Rochester, N.Y.
setti þar upp skrifstofu sjálfur og
vann að fasteignaverzlun, peninga-
víxlun og verðbréfasölu það sem
eftir var æfinnar. Lsetur hann eftir
sig konu af enskum ættum og tvö
börn.—Blessuð sé minning hans.
Bókaútgáfa
M. Munksgaard
Dr. Ejnar Munksgaard gefur út
á fprlagi sínu í’ haust bækur á 10
tungumálum. Alls mun hann gefa
út yfir 100 rita. Sum þau markverð-
ustu meðal þeirra eru íslenzk. Til
dæmis kemur Staðarhólsbókin með
Grágás og Járnsíðu út í hinni stóru
útgáfu Munksgaards af ísl. ritum.
Þessi handritaútgáfa, sem dr.
Munksgaard sér sjálfur um, hefir
vakið athygli í mörgum löndum,
einnig utan Evrópu og er nú í þann
veginn að ná heimsfrægð.
I hinni útgáfunni sem dr. Munks-
gaard hefir í takinu af íslenzkum
ritum, “Monumenta Typographica
Islandica,” og sem prófessor Sig-
urður Nordal sér um, kemur í haust
vísnabók Guðbrandar Þorlákssonar.
Hafa komið fram óskir um það úr
ýmsum áttum, að þessi bók yrði tek-
in upp í útgáfuna.
Innan skmams er einnig von á 1.
bindinu af riti því er á a^j heita
Zoology of Iceland” — Dýrafræði
íslands — og verður í 5 bindum.
Þetta rit kemur einnig út á forlagi
dr. Munksgaards. Um útgáfu ritsins
sér nefnd, og skipa hana þeir dr.
Bjarni Sæmunds9ofi, Pálmi Hann-
esson rektor, prófessor Adolf S.
Jensen, dr. R. Spörch og dr. V.
Taaring. Sem ritstjórar við útgáf-
1 Krísuvík eru að dómi fróðra
manna einhver allra beztu skilyrði til
hitavirkjunar, sem þekkjast í ná-
grenni Reyjkjavíkur. Er áreiðan-
lega hægt að nota jarðhitann til iðn-
aðar á staðnum, saltvinslu og fleira,
auk þess sem hægt er að veita hon-
um til'Hafnarfjarðar og Reykjavik-
ur.
En auk þessa eru hin beztu bú-
skaparskilyrði í Krísuvik og þó sér-
staklega eftir að hin nýja Suður-
landsbraut er opnuð.
Síðasta Alþingi samþykti heimild
handa ríkisstþórninni að taka jarð-
irnar í Krísuvík eignarnámi og hefir
undanfarið farið fram mat á verð-
mæti Krísuvíkurtorfunnar.
Hefir matnefndin, en í henni áttu
sæti Steingrimur Steinþórsson,
Einar Arnórsson og Sveinbjörn
Jónsson, metið 'hana á 51. þúsund
krónur. Þar af jarðhitann einan á
30 þúsund krónur.
Ræktanlegt land jarðarinnar er
555 ha. og er það metið á 10 þús. kr.
Brennisteinsnámurnar eru metnar
á 2 þús. kr., en talið er að ekki muni
svara tilkostnaði að vinna þær.
Krísuvíkurbjarg er metið á 4 þús.
kr., en þar er mikil eggjatekja. Ó-
ræktanlegt land er metið á 5 þús. kr.
—Alþbl. 6. nóv.
# # #
Frystirúm verður
sett í Dettifoss
Stjórn Eimskipafélags íslands
hefir ákveðið eftir áskorun frá
Fiskimálanefnd, að setja frystirúm
í e. s. Dettifoss. Á það að vera
6,500 kúbíkmetrar að stærð og geta
vel haldið 18 stiga frosti.
Er þetta gert aðallega til þess að
hægt sé að flytja hraðfrystan fisk,
kjöt o. fl. á markaðina í Englandi,
á meginlandinu og í Ameríku.
Fiskimálanefnd hefir ákveðið að
veita Eimskipafélaginu 25 þúsund
króna styrk til að láta framkvæma
verkið. Er gert ráð fyri að breyt-
ingin á skipinu kosti um 60 þúsundir
króna fyrir utan töf skipsins meðan
verið er að setja frystihúsið í það.
Framkvæmd verksins mun fara
fram í Englandi um áramótin um
leið og skipið fer í viðgerð þar.
Fiskimálanefnd hefir í sumar og í
haust keypt fisk í frystihús sitt, og
hefir hann verið frystur þar. Þessi
frysti fiskur hefir verið seldur í
Englandi með góðu verði og hagnaði
og hafa umboðsmenn Fiskimála-
nefndar og viðskiftamenn þeirra
talið fiskinn ágætan og gengið vel
að selja hann.
Kaupfélag Eyfirðinga á Akureyri
hefir einnig sett upp hraðfrystihús,
og hefir þegar verið sendur fiskur
frá því á vegum Fiskimálanefndar
til Englands, einnig frá ísafirði.
Fiskimálanefnd hefir* og nýlega
veitt Kaupfélagi Þingeyinga styrk
til að koma upp frystihúsi, er síðan
á að frysta fisk til útflutnings.
—Alþ.bl. 10. nóv.
Hans Ilát'ign JATVARÐUR KONUNGUR VIII.
Svo má segja að brezka veldið standi á öndinni vegna ástamáls Hans Hátignar Játvarðar Bretakonungs
hins áttunda. Konungurinn hefir lagst á hugi við konu eina ameriska, Mrs. Wallis Simpson, er skilið hefir
að lögum við tvo eiginmenn sína. Konungurinn hefir, að því er frekast verður séð, af marglitum og sundur-
leitum fréttum, farið þess á leit við Stanley Baldwin f orsætisráðherra, að hann hlutist til um það, að þingið
afgreiði lög, er heimili honum sem konungi Breta,.að ganga að eiga Mrs. Simpson. Mr. Baldwin hefir fram
til þessa neitað að leggja frumvarp til slíkra laga fyrir þing, og fylgja honum að málum, auk meginþorra
flokksbræðra hans á þingi, ýmsir voldugir kirkjuhöfðingjar, svo sem erkibiskupinn af Kantaraborg. Líta
menn þessir svo á, að ef konungurinn gangi að eiga konu, sem skilið hefir við tvo menn, varpi það slíkum
skugga á krúnuna sem slíka, að hún biði þess ekki bætur. Konungur er sagður að halda fast við sinn keip;
láta fremur af konungdómi, en slíta sambandi við Mrs. Simpson.
Þjóðkunnur íslendingur
látinn
B. L. BALDVINSSON
Á mánudagskvöldið var lézt að
heimili dóttur sinnar, Mrs. Sigur-
línu Lockerby í Hayward, Calif.,
Mr. Baldwin Lárus Baldvinsson,
fyrrum fylkisþingmaður og fylkis-
ritari i Manitoba, freklega áttræður
að aldri; fæddur á Akureyri þann
26. dag októbermánaðar árið 1856;
hingað til lands fluttist hann á seytj-
ánda aldursári og átti hér öll sin
þroska og manndómsspor. Mr.
Baldvinsson starfaði lengi í þjón-
ustu innflytjenda ráðuneytis Sam-
bandsstjórnar, og flutti út hingað
urti 7,000 íslenzka landnema. Frá
1898 til 1913 var hann eigandi og
ritstjóri vikublaðsins “Heims-
kringla”; ráðdeildarsamur var hann
i öjlum efnum og lánaðist vel marg-
þætt æfistarf. Konu sína, Helgu,
misti Mr. Baldvinsson árið 1912;
var hjónaband þeirra og heimili
sönn fyrirmynd.
Mr. Baldvinsson lætur eftir sig
þrjár dætur og einn son. Dæturnar
eru Emily Helga, gift Jónasi píanó-
kennara Pálssyni í New West-
minster, B.C.; Sigrún Marín, gift
Einari P. Jónssyni, ritstjóra Lög-
bergs og Sigurlína, gift Arthur J.
Lockerby, Hayward, Cal. Sonur-
inn er Edwin G. Baldvinsson, lög-
fræðingur hér í borginni.
Útför Mr. Baldvinsson fer fram
frá heimili fyrirgreindrar dóttur
hans i Hayward, Cal.
Mr. Baldvinsson var gáfaður
maður, mælskur, drenglundaður og
vinfastur, sem þá er bezt gerist.
■
/. B. LIFMAN
Á nýafstöðnu ársþingi Sveintar-
félaga sambandsins í Manitoba
(Union of Municipalities), var hinn
ötuli og hyggni oddviti sveitarinnar
Bifröst, Mr. B. J. Lifman, kjörinn
í framkvæmdarnefnd áminsts fé-
lagsskapar. Ber þetta ótviræðan vott
þess hvers trausts Mr. Lifman nýt-
ur meðal þeirra, er bezt þekkja
starfshæfileika hans og framsýni.
Men’s Club
Á miðvikudagskvöldið í vikunni
sem leið hélt Karlaklúbbur Fyrsta
lúterska safnaðar afarfjölsóttan og
skemtilegan fund í samkomusal
safnaðarins, rtndir forustu hins nýja
og áhugasama forseta klúbbsins, Mr.
W. S. Melsteds.
Að aflokinni fyrirtaks máltíð, er
kvenfélagskonur höfðu framreitt,
flutti prófessor MacFarlane stór-
fróðlegan fyrirlestur um stefnu
Canada í utanríkismálum og afstöð-
una til annara þjóða í því sambandi.
Mr. Norman Bergmann, lögfræði-
nemi kynti ræðumann með prýði-
legri tölu, en Mr. J. G. Jóhannsson,
kennari, þakkaði prófessornum í
ræðulok hið ágæta erindi hans.
Mr. T. E. Thorsteinson skýrði
fyrir fundarmönnum árangurinn af
starfi þeirrar nefndar, er fyrir hönd
klúbbsins hefir unnið að fjármál-
um safnaðarins undanfarandi; var
skýrslu hans tekið með dyngjandi
lófaklappi, er vitnaði um það, að
starfi nefndarinnar hefði miðað vel
áfram.
Fundur þessi var hvorttveggja í
senn, bæði fróðlegur og skemtilegur.
HEIMBOÐ
I tilefni af fimtugasta giftingar-^
afmæli Mr. og Mrs. Olgeir Fred-
erickson til heimilis að 698 Banning
St., Winnipeg, bjóðum við öllum
vinum og kúnningjum þeirra að
heimsækja þau laugardaginn 12.
desember kl. 3-6 og 7.30-10.
Mrs. T. E. Thorsteinson
Mrs. B. S. Johnson
Mrs. O. S. Arason
Mrs. A. S. Arason
Ruhy Frederickson