Lögberg - 10.12.1936, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 10. DESEMBER 1936
7
Fréttir
Það hefir veriÖ farið fram á þaÖ
við mig, að skrifa fáeinar linur til
íslenzku blaðanna um það sem í
fréttir sé færandi frá íslendingum í
Chicago, og drógst eg á að verða við
þvi.
Eg geri ráð fyrir að það séu æði
margir af þeim, sem hér eiga heima,
sem eiga frændur og vini til og frá
í fjarlægð,, sem máske hafa gaman
af að frétta frá okkur. Og það er í
sjálfu sér viðeigandi, að íslendingar
láti heyra frá sér i blöðunum af og
til, hvar sem þeir eru settir, svo
lengi sem íslenzku blöðin eru við
lýði, sem eg vona að verði lengi enn.
Þegar eg þá fer að safna saman í
huganum fréttum héðan, verður
fyrst fyrir mér góður gestur, sem
við höfðum hér hjá okkur um miðj-
an þennan mánuð, séra K. K. Ól-
afsson, hafði hann hér messu á ís-
lenzku og var hún vel sótt, eftir þvi
sem búast má við af svo dreifðum
hóp, sem hér er.
Svo vel vildi til að laugardags-
kvöldið sem séra Kristinn var hér,
var samsæti haldið þeim hjónum,
Mr. og Mrs. Egill Anderson lög-
fræðing, í tilefni af giftingu þeirra,
sem fram fór eigi alls fyrir löngu.
Skemti séra Kristinn þar með ræðu,
sem mjög vel var rómuð. Töluðu
þrír aðrir við það tækifæri: Paul
Clemens, S. Arnason og J. Björn-
son, sem afhenti þeim hjónum
“dinner-set” sem gjöf frá viðstödd-
um. Þakkaði Mr. Anderson með
vel völdum orðum fyrir gjöfina og
vinarhug þann, sem þeim hjónum
væri sýndur með þessari heimsókn.
Úr því eg er farinn að minnast á
samsæti, þá ætla eg að nefna tvö
önnur, sem hér hafa verið 'haldin í
sumar sem leið. í september síð-
astliðnum var þeim Mr. og Mrs.
Pétur Anderson haldið samsæti í til-
efni af 30 ára giftingarafmæli
þeirra. Það var haldið í fundarsal
þeim, sem íslendingafélagið Vísir
heldur fundi sína í; var það fjöl-
ment mjög og lýsti sér almennur
vinarhugur til þeirra hjóna, var þeim
gefinn -silfurborðbúnaður við það
tækifæri.
Síðastliðinn 6. júní var okkur
hjónum veitt heimsókn að óvörum
í minningu 30 ára giftingu okkar;
mun hafa verið um 70 rnanns sam-
ankomið, var mörgum vinaorðum
til okkar talað og okkur gefinn silf-
urborðbúnaður.
Tek eg nú tækifærið, að þakka
öllum, sem þátt tóku í þeirri heim-
sókn hjartanlega fyrir þá virðingu
og velvild, sem þar kom í ljós gagn-
vart okkur..
Vísir byrjaði starf sitt aftur eftir
sumarhvíldina í september; fundir
eru 'haldnir fyrsta föstudag í hverj-
um mánuði, í norska samkomuhús-
inu, 2350 N. Kedzie Bl., Chiago.
Set eg “addressuna” hér til þess að
þeir íslendingar, sem kynnu að vera
hér á ferð, á þeim tíma sem fundir
eru haldnir, geti heimsótt okkur og
verið með okkur kvöldstund, sem
mundi sannarlega vel tekið af með-
limum félagsins.
Fólk er hér mjög alúðlegt, enginn
flokkarígur, — og skemtir sér vel
þegar það kemur saman.
Félagsskapur þessi mjög heppi-
legur til þess að fólk kynnist hvert
öðru og haldi hópinn.
Annar litill félagsskapur er hér
sem þrifist hefir allvel, í síðastliðin
nærri 9 ár, það er taflfélagið; 'hefir
verið frekar fáment, en staðið sig
allvel í þeint mannraunum, sem það
hefir átt.
Fyrir tveimur árum tefldi það
kapptöfl við þrjú önnur félög, voru
þau öll miklu fjölmennari og höfðu
því úr stærri hóp að velja, en land-
arnir urðu að brúka alla sína menn
upp til hópa; má því kalla vel af sér
vikið.
Hér í Wilmette er félagsskapur,
sem nefndur er “Sunday Evening
Club” og hefir það á dagskrá sinni
að fá málsmetandi menn og konur
víðsvegar að úr landinu til að koma
hér fram á prógrammi.
Síðastliðið sunnudagskvöld var
þar Mrs. Theodore Roosevelt
(yngra). Sagði hún ferðasögu
þeirra hjóna til Asíu og mæltist
mjög vel.
Næstkomandi sunnudag, 6. des-
ember, verður hinn nafnkunni landi
okkar, Vilhjálmur Stefánsson þar;
efnið, sem hann hefir til umræðu er:
"T'he Northward Course of Em-
pire”; sýnir einnig myndir.
Hann var hér áður fyrir nokkrum
árum síðan; hlustaði eg þá á hann.
Þá sagði hann brot úr ferðum sín-
um i norðrinu. Hann er mælskur
vel og mjög áheyrilegur á ræðupalli.
Eg hefi séð í blöðunum, að hann
hefir verið á ferð á íslandi nýlega,
og að þeir hafa virt hann þar að
maklegleikum.
Mér kom til hugar þegar eg sá
nafn hans í auglýsingunni, hvort
ekki mundu tiltök fyrir Islendinga
i Chicago að fá hann til að vera á
fundi með okkur, og segja ágrip
að ferðasögu sinni til íslands; viss
mundi okkur góð aðsókn að þeim
fundi.
Það ætti að vera markmið félags-
ins að fá eins marga utanaðkomandi
menn og hægt er, til að vera á pró-
grami með okkur; það gefur fjöl-
breyttari skemtun og mundi auka
aðsókn.
N. Arna'son.
1412 Maple Ave.
Wilmette, 111.
Að vera, eða vera ekki!
(To be or not to be)
Þessi sex orð eru álitin að vera
allra orða frægust í engilsaxneskri
tungu. Fyrst og fremst eru þau við-
höfð í svo fjölda mörgum hugtök-
um til staðhæfinga; þau fela í sér
nokkurs konar dóma á einu og öðru,
er birtast sjón og heyrn í mannlegri
fræði. Því að vera eða vera ekki
(to be or not to be) eru eitt fyrir
sig tvær afar stórar andstæður. I
hinum dýpri skilningi geta tvö fyrstu
orðin i setningu þessari táknað það
t. d., þegar við segjum sem svo, að
vera alfullkominn, jarðneskur mað-
ur. En fjögur hin síðari orðin. að
vera ósannur og ófullkominn. Aftur
á móti í einfaldasta skilningi geta
fyrstu tvö orðin táknað það, að
vera aðeins lifandi og eins að vera
staðbundinn á þessum og þessum
stöðum, nfl., dvelja þarna og þarna,
með ótal fleiri táknmyndum, er við
koma þessum orðum, o. s. frv. Nú
úr því að þessum ofanskráðu atrið-*
um er hér hreyft þá langar mig til
að setja hér fram, hvernig mér fyrir
mitt leyti finst, að alfullkominn
jarðneskur maður ætti að vera og
breyta, til þess að eg gæti eignað
honum með réttu þá þýðing eða tákn
þau, er felast í þessum tveim litlu
orðum, “að vera” (to be) og taka
svo fjögur hin síðari orðin til um-
ræðu síðar, þó eg viti vel að margt
fólk hugsi alfullkominn jarðneskan
mann á annan veg. Ef um nokkurn
alfullkominn jarðneskan mann væri
að ræða hér á jörðu, þá liggur það
í augum uppi að sá maður verði að
vera góður að eðlisfari; vel innrætt-
ur á allan hátt; hafa mentast í rétt-
um skólum er kenna sanna og rétta
líffræði, gagnvart öllum myndum í
jarðnesku eðli. 'Dygðir hans þurfa
að vera margháttaðar, svo hann hafi
stöðugt gott vald á allri hegðan
sinni. Um fram alt verður alfull-
kominn jarðneskur maður, að hafa
stöðugar gætur á því að varast að
gera að nokkru leyti meðbræðrum
sínum nokkuð til miska, á allan hátt,
og ekki heldur því lífi er dvelur í
öðrum myndum jarðneskrar tilveru.
Alfullkominn maður verður að hafa
fullkomna dómgreind, varúð og
sterkan og stöðugan vilja á því að
gera æfinlega hið rétta i öllum grein-
um, i hvaða skilningi sem um er að
ræða. Sömuleiðis verður alfullkom-
inn, jarðneskur maður að eiga í rík-
asta mæli hinn æðsta undirstöðu-
neista hinnar jarðnesku náttúru;
með öðruin orðum nóga elsku til
alls er lifir og hrærist í hans eigin
ríkí, jarðneskri tilveru. Þar af leið-
andi verður hann stórgjöfull að
vera, eftir fremstu getu og fórnfús
til hjálpar við alt lif, er berst á móti
óhagfeldum kringumstæðum, nfl.,
réttvís, óeigingjarn, sannleikselsk-
andi og stöðuglyndur.
Alfullkominn, jarðneskur maður
getur ekki annað en verið alsæll með
sinni fögru breytni. Hann fær iðu-
lega hljóðlaus hugskeyti um það,
að hann sé sannur og hafi engan
blett á undirvitund sinni. Hann
veit ekki að sönnu hvaðan þessi
hljóðlausu skeyti koma til hans; þau
vitna til hans sakleysis við hina dá-
samlegu trúmensku hans gagnvart
sinum yfirboðara, jarðneskri nátt-
úru. Það eru þau stærstu laun, er
mannsandinn getur meðtekið, í sínu
eigin riki hér á jörðu. Á öðrum
hnöttum finst mér hann hafi ekki
ráð á að vinna neitt stórvirki sálu
sinni til velferðar, þó um annað líf
væri að ræða, enda virðast jarðnesk
störf hins alfullkomna, jar^ieska j
manns svo mörg og aðgæzluverð, að
hann komist ekki til að sinna eilífðar j
málum, án hindrana jarðneskra
verka. Hversu óumræðileg blessun
yrði það fyrir heiminn i heild, ef
hann ætti sem flesta alfullkomna,
jarðneska menn, er við gætum til-
einkað hin tvö mest þýðingarmiklu
stuttu orð, “að vera” (to be) alfull-
kominn, jarðneskur maður.
Luther Burbank á að hafa sagt
við vini sína, er voru að dást að
verkum hans: “Eg hefi að sönnu
ekki komið miklu til leiðar af þeim
verkum, er liggja fyrir hendi, en
það lítið mér hefir áunnist virðist
mér bera vitni um að hið jarðneska
náttúrueðli hafi eins og leitast við
að sameinast mér til hjálpar i flest-
um mínum tilraunum.
Næst liggur fyrir að ræða ofur-
lítið hin fjögur síðustu orðin af
fyrirsögn þessa máls (or not to be)
og sýna með þeim, að þau geti átt
við alófullkominn jarðneskan mann.
í beinni andstæðu við hinn alfull-
komna. Við skulum þá nfl. taka
t. d. mann með allan sinn huga upp-
tekinn í peningasökum. Hann er
harðdrægur í öllum viðskiftum; alt
verður að lúta að þvi að hann græði
sem mest sjálfum sér í hag, því við
skulum setja sem svo að hann sé
gersneiddur allri sanngirni i garð
allra meðbræðra. Hann að sjálf-
sögðu hatar alla keppinauta sína;
finst þeir standi sér í vegi að því
leyti að geta grætt peninga örara.
Honum liður illa. Á sama hátt er
hann blóðhræddur við mennina í
heild. Hann fær hótunarbréf úr
mörgum áttum, frá fólki er hann
hefir féflett. Hann veit ekki hvern-!
Merkileg bók
ig hann á að svala reiði sinni á þess-
um óvinum sínum. Hann veit þar ,
fyrir að sjálfur er hann orsök að
þessum ástæðum, því í gegnum
hljóðlaus skeyti, er berast honum,
finnur hann það, að hann er að !
uppskera það sama og hann hefir
sáð. Sú eina hjálp til hans, er það,'
að hann veit að heimurinn, eða held-'
ur mannfélagsskipulagið, er álika j
viðbjóðslegt og hann sjálfur. Þar
fyrir kallar hann á hjálp frá hinu
opinbera til að vernda líf sitt og j
eignir. Fyrst fær hann lögregluna
til hjálpar, svo ef það dugar ekki,
þá fær hann bæði landher og sjóher
til að drepa óvini sína. Um leið er
j hann orðinn alfullkominn jarðnesk-1
' ur djöfull. Með ágirnd sína í fangi, |
j dauðann og eldinn fyrir hugskots-
sjónum og við slökknandi jarðnesk-
jan lífsneista finnur hann til þess að
: hann skuldar jarðneskri náttúru alt,
! er lá í því að hann meðtök mikið, en
miðlaði engu öðu lífi en sjálfs sín
til viðhalds og farsældar, færandi
dapran dauða yfir nokkra meðbræð-
ur sína. Og báðar þessar fjarskyldu
myndir er að framan hafa verið lít-
ilsháttar sýndar, skýra það þó í litlu
ljósi sé — þessi sex ensku, litlu orð,
“to be or not to be” — að vera, eða
vera ekki, Á þvi veltur alt.
Erl. Johnson.
Hannes Finnsson biskup í
Skálholti. Eftir dr. Jón
Helgason, biskup.
'Það er ekki orðið smáræði, sem
dr. Jón Helgason biskup hefir látið
frá sér fara á prenti. Eru rit hans
orðin rúnvir tveir tugir að tölu og
sum þeirra býsna stór, svo sem hin
“Almenna Kristnisaga” hans, í 4
bindum og Kristnisaga íslands,” í
tveim bindum. I fyrra kom út eftir
hann mikið rit, æfisaga meistara
Hálfdáns Einarssonar hins lærða og
nú í sumar kemur frá honuin stærð-
ar rit um samtíðarmann meistara
Hálfdáns syðra, hinn stórmerka
mann Hannes Finnsson, síðasta
biskupinn í Skálholti.
Almenningi mun tæplega vera
•ljóst, hve stórmerkan mann þjóðin
hefri átt þar sem Hannes biskup
var. Hann vekur þegar á námsárum
sínum í Kaupmannahöfn á sér at-
hygli fyrir ágæta vísindamannshæfi-
leika og á siðari árum sínum í Kaup-
mannahöfn stendur svo mikill ljómi
af honum sem vísindamanni, að hon-
um eru gerð beztu boð, sem Danir
gátu boðið vísindamönnum sínum í
þá daga, svo sem prófessorsstaða og
fleira. En hiann hafnar þessu til
þess að geta fluzt aftur heim til Is-
lancls, og orðið samstarfsmaður og
eftirmaður Finns biskups föður
síns, þó að biskupsembættið í Skál-
holti væri sízt eftirsóknarvert í þá
daga, hvorki hvað laun snerti né
annað. Hún er ófögur lýsingin á
aðbúnaði biskupsins í 'Skálholti í þá
daga, þar sem hann gat tæplega var-
ið bækur sínar fyrir fúa og sagga.
Má telja víst að enginn prestur á
íslandi hafi jafn slæman aðbúnað nú
og hinir síðustu biskupar í Skálholti
urðu að láta sér lynda. Enda var
það ekki sízt fyrir algert hrun stað-
arins, að ákveðið var að flytja
biskupsstólinn til Reykjavíkur á dög-
um Hannesar biskups, þó aldrei
flyttist Hannes biskup þangað.
Hinsvegar varð liann að hröklast
vestur að Innra Hólmi og dvelja þar
um hríð, eftir að Skálholtsstaður
hrundi í jarðskjálftum. Keypti
hann staðinn er hann var seldur og
hefir Skálholt verið í eigu ættingja
hans síðan, þangað til ríkið keypti
hann á. þessu ári.
Bókin um Hannes biskup og sam-
tíð hans er að öllu hin fróðlegasta.
Hér í blaðinu hafa lesendur átt færi
á >því nýlega, að sjá sýnishorn af
bókinni, þar sem kaflinn um Reykja-
vík er um það leyti er ákveðið var að
flytja stólinn hiryjað. Lýsingarnar á
Skálholtsskóla og hinum nýja skóla i
Reykjavik eru ljómandi skemtileg-
ar og yfirleitt munu menn lesa alla
bókina með mikilli eftirtekt og sér
til óblandinnar ánægju.
ísafoldarprentsmiðja H;.f. hefir
gefið bókina út og er útgáfan hin
prýðilegasta og með allmörgum
myndum.
—Fálkinn.
KAUPIÐ ÁVALT
LUMBER
hjá
THE EMPIRE SASH & DOOR CO.f LTD.
HENRY AVENUE and ARGYLE STREET
Winnipeg, Man. - Phone 95 551
SNYRTIMENNIÐ
Inni á snyrtistofu einni i North
Carolina kom nýlega maður nokkur,
sem vildi láta fegra sig allmikfð.
Hann vildi láta bylgja hárið sem var
slétt og taka af sér all-sítt vanga-
skegg, sem hann hafði, auk þess átti
að klippa augnabrúnirnar, sem voru
töluvert loðnar, og ef hann gæti
fengið annan andlitslit, þá væri það
ágætt, sagði hann.
Forstöðukona snyrtistofunnar tók
manninn sjálf til meðferðar, en er
hún hafði hálfnað verk sitt datt
henni nokkuð óvænt í hug. Hún fór
inn í annað herbergi og hringdi á
lögregluna.
Kom þá í ljós, að þessi fegurðar-
dýrkari var alræmdur glæpamaður,
sem vildi láta breyta útliti sínu, svo
að hann þektist ekki. Núsiturhann
í fangelsi og er heldur ósnotur grey-
ið. Skeggið er af öðru megin, önn-
ur augnabrúnin klipt, og hárið bylgj-
að öðru megin. Svoleiðis útlítandi
glæpamaður hefi raldrei fyr sézt í
North Carolina.
Bragðbetra og
meira hressandi—
Búið til og sett í
flöskur af hinum
frœgu Carling öl-
gerðprhúsum.
RED CAP ALE
BLACK LABEL LAGER
Hreinar og glitrandi
öltegundir, er veita
fullnaðaránægju og
þróttauka.
SIMIÐ
21 331
í sambandi við fljóta
afgreiðslu, eða biðj-
ið um “Carling’s” í
s t j ó rnarvínbúðum,
ölstofum, klúbbum
og hjá ölkaupmönn-
um.
NÝTT VÖRUHÚS NÚMER — 138 Portage Ave. E.
This advertisement is not inserted by Góvernment Liquor Control Commission.
The Commission is not responsible íor statements made as to quality of products
advertised.
♦ Borgið LÖGBERG!
YOUNG PIANIST WINS
SUCCESS AT PREMIER
RECITAL
The rapid growth of musical tal-
ent in Winnipeg during the past few
years was again in evidence Wednes-
day night when May Veysey, pianist,
appeared in recital before a large
and enthusiastic audience in the
Royal Alexandra hotel under the
auspices of the Kiola club. Of many
young artists heard, none has shown
ntore advanced insight into composi-
tions ranging over a wide period of
musical history or manifested a
keener intuitive grasp of essential
details.
Bach, Chopin, Debussy were re-
presented in solo groups. For
novelty, the Hungarian Fantasie by
Liszt, with orchestral arrangement
played on second piano by Muriel
Cottingham, and with string en-
semble.
In choosing the Chromatic Fan-
tasie and Fugue by Bach and the
Nocture in C Minor, Op. 48, No. 1,
Chopin, for special mention, one
does so feeling that these selections
brought into fullest play capabilities
of the artist. Her touch is it omce
coloring and balance of polyphonic
parts in the Bach, rhythmic impulse,
strong and unfaltering.
Ttie Hungarian Fentasie won
spontaneous acclaim. Liszt has given
full rein to his ever-abundant melo-
dic inspiration throughout.
Muriel Cottingham, at second
piano, was amazingly resourceful,
her judicious use of power in forte
passages, always remaining in back-
ground, with soloist, meriting spe-
cial praise.
Wilford Davidson, baritone, in
four selections, upheld his high re-
putation as a singer of polish and
expressive vocalism. Muriel Cot-
tingham provided admirable accom-
paniments.
SEXTAN SJALFSMORÐS-
TILRAUNIR
Eftir fimtán árangurslausar til-
raunir hefir austurrisku dansmeynni
Caroline Sterzinger loksins tekist að
fremja sjálfsmorð.
Ungfrú Sterzinger skýrir svo frá
því í bréfi, sem hún lét eftir sig, að
hún væri orðin leið á lífinu og eftir
að hafa verið hindruð 15 sinnum; í
sjálfsmorðstilraunum sínum, sæi
hún enga aðra leið en að reyna einu
sinni ennþá. Hún tók inn eitur eitt
kvöldið, er hún var nýkomin af leik-
sviðinu og var ekið á spítala morg-
uninn eftir. Hún dó í höndum lækn-
anna, er þeir voru að reyna að
bjarga henni í 16. sinn.
Sverðagleypir var rannsakaður af
lækni, sem fyrirskipaði honum mat-
aræði: Ekki löng sverð, ekki byssu-
stingi eða korða! Þér verðið fyrst
um sinn að láta yður nægja að
gleypa ávaxtahnifa, rakvélablöð og
stöku sinnum borðhníf.
M Ý V A TNSSTÚLKA
Eftir Artliur Wieland.
Hjá Mývatni býr ein brúður ung
blið eins og þeyr á vori.
Hárið er dökt eins og dimmasta nótt,
döggfögur augun og leiftrandi ótt,
hrafntinnusvört, en svipurinn ljós
eins og sólglit í úðaspori.
Létt í gangi sem lauf í blæ,
ljúfmælt sem niður í strengjum.
Og loftstraumur sá, er lék ’ana um
kring
var likastur angan úr töðubyng.
Hún var stygg eins og hind og heið
sem nótt
um hásumar Mývatns á engjum.
Með augnasteini eg af henni tók
þá ágætu mynd, sem geymist
í hjarta mér dýpst. Og hennar svör,
heit og roðnandi kinn og vör
á myndina læstust, og líka það
langblik, sem aldrei gleymist.
A. ó. þýddi. —Lesb. Mbl.
True Christmas Cheer. . .
Help to Make Others Healtby
BUY
Christman
Seals
HUDSON’S BAY
RYE
WHISKY
H B C 36 6A
j The Government I
18 not responslble
hereln aa to the
ferred to.
iquor Control Commisaion
for any statement made
Quaiity of ^the liquor re-