Lögberg - 24.12.1936, Síða 1

49. ÁRG-ANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 24. DESEMBER 1936.
NUMER 52
Jón tónskáld Friðfinnsson látinn
Á fimtudaginn var lézt á Almenna sjúkrahúsinu hér í borg-
inni, Jón tónskáld FriÖfinnsson, eftir afarstranga sjúkdómslegu,
er varað hafði svo að segja í ár; sjúkdómskross sinn bar hann eins
og hetja, þar til yfir lauk; enda var hann lífsglaÖur kjarkmaður
alla æfi, er miklu fremur styrktist við mótbyr, en hitt.
Jón Friðfinnsson var merkur maður langt fram yfir það, sem
alment gerist; hann flytzt ungur og umkomulaus til þessa lands,
erjar jörðina og gerir hana sér undirgefna; syngur við plóginn og
semur lög, jafnvel áður en hann hafði aflað sér nokkurrar minstu
fræðslu um allra einföldustu atriði hljómfræðinnar og almennrar
raddskipunar; áhugi hans þekkir engin takmörk, og áður langt um
líður er Jón búinn af sjálfsdáð að afla sér þeirrar hljómfræðilegrar
þekkingar, að hann er orðinn fleygt, lyriskt skáld í tónum! Jón
Friðfinnsson var óvenju listrænn maður og hrifnæmur að upp-
lagi; hann var gleðimaður mikill og varpaði hvarvetna birtu og yl
á veg samferðamanna sinna.
Jón lætur eftir sig ekkju, Önnu, ásamt fjórum sonum og
þrem dætrum. Synirnir eru William, Kristján og Fred í Wfnni-
peg, og Wally í Saskatoon; en dæturnar þær Mrs. G. K. Stephen-
son og Mrs. H. Baldwin í Winnipeg og Dóra í Vancouver.
' Gtför Jóns Friðfinnssonar fór fram frá Fyrstu lútersku
kirkju á laugardaginn að viðstöddu afarmiklu fjölmenni. Frú
Sigríður CXson söng kveðjulag við athöfnina, en Dr. Björn B.
Jónsson flutti kveðjumálin og jarðsöng hinn mæta mann.
Jón Friðfinnsson var Austfirðingur að ætt, nokkuð á 2. ári
yfir sjötugt, er dauða hans bar að.
Lögberg vottar f jölskyldunni djúpa samúð í sorg þeirri, er
henni hefir borið að höndum, en samfagnar henni jafnframt yfir
langþráðri hvíld látins ástvinar.

Merkishjón
eiga
gullbrúðkaup
♦*♦♦*♦♦*♦♦*♦♦*♦♦*♦♦*♦♦*♦♦*♦
Mr. og Mrs. Olgeir Fredericksson
Þann 12. yfirstandandi mánaðar, áttu þau merkishjónin, Mr.
og Mrs. Olgeir Frederickson að 698 Banning Street hér i borginni
gullbrúðkaup; var þessa þýðingarmikla atburðar i lifi þeirra hjóna,
minst samkvæmt áður auglýstu heimboði frá dætrum þeirra fimm.
Heimili þeirra Fredericksson hjóna hefir jafnan staðið í þjóð-
braut og verið annálað fyrir gestrisni og alúð; eigi aðeins i hinni
fögru Argylebygð, þar sem þau bjuggu meginhluta sinnar löngu
starfsæfi, heldur og engu síður i Winnipeg, eftir að þangað kom;
var húsfyllir gesta á heimilinu þenna áminsta dag og veitt af
mikilli risnu.
Minjagjafir forkunnar fagrar voru þeim Fredericksson-
hjónum færðar frá börnum þeirra, tendafólki og öðrum vinum,
auk þess sem þeim bárust símskeyti og bréflegar kveðjur víðsvegar
að. Öll voru hin mannvænlegu börn þeirra viðstödd gullbrúðkaups-
fagnaðinn, ásamt öðru sifjaliði. Gullbrúðhjónin njóta bæði ágætr-
ar heilsu og eru ern sem ung væri. Lögberg óskar þeim innilega
til hamingju í tilefni af gullbrúðkaupinu.
HJARTANS ÞÖKK
Einlægari þökk en orð fá lýst, tjáum við börnum okkar og
hinum mörgu vinum, fjær og nær, er á ógleymanlegan hátt vott-
uðu okkur kærleiksrík vináttumerki með heimsókn sinni og gjöfum
i tilefni af gullbrúðkaupi okkar þann 12. yfirstandandi mánaðar.
Það er ljúft að líta yfir liðinn feril, og verða slíkrar alúðar og
einingar aðnjótandi þegar degi er tekið að halla. Við endurtökum
svo okkar fámæltu þökk og felum Guði börn okkar og vini okkar
alla, með hjartfólginni ósk um gleðileg jól og gæfusamt nýár.
Winnipeg, þann 20. dag desembermánaðar, 1936.
MR. og MRS. OLGEIR FREDERICKSSON
698 Banning Street.
Merkisbóndi nýiátinn að Garðar, N.D.
Síðastliðinn þriðjudagsmorgun lézt að heimili sínu í grend
við Garðar, N. Dakota., merkisbóndinn Jón Jónsson, freklega 74
ára að aldri, eftir alllanga sjúkdómslegu. Jón heitinn var prúð-
menni í sönnustu merkingu þess orðs, prýðilega mentur þó lítið
væri um skólagöngu. 1 starfsemi opinberra mála tók hann jafnan
giftudrjúgan þátt, og átti um skeið sæti á ríkisþinginu í Dakota.
Það var gott að eiga Jón að vini; hann var ekki hálflyndur í neinu.
Jón var ættaður úr Suður-Þingeyjarsýslu.
Auk ekkju sinnar lætur Jón eftir sig hóp mannvænlegra og
ágætra barna. Meðal barna hans er Mrs. Hjálmar A. Bergman.
Háöldruð systir Jóns, frú Helga, ekkja Stephans G. Stephanssonar
skálds, er enn á lífi, í Markerville, Alberta.
Mér verður lengi minnistæð dvöl mín á heimili Jóns heitins
meðan landnámshátíð íslenzku bygðanna í North Dakota stóð yfir;
hve heimilið var auðugt af alúð og íslenzkri góðvild; hver nautn
var í því að tala við húsráðendur um íslenzik ljóð, og hvað þau
bæði kunnu margt fallegt utan að, og voru næm fyrir hinum fögru
sérkennum íslenzkra bókmenta; eina nóttina var komið fram undir
morgun, er samtalinu sleit.
Yfir þessu ljúfmannlega heimili og umhverfi þess, hvíldi ein-
hver sá kærleiksandi, er hitaði manni um hjartarætur, en orð fá
ekki auðveldlega lýst.
Otför Jóns heitins fer fram á laugardaginn kemur, kl. 2 e. h.
Persónulega, og fyrir hönd Lögbergs, votta eg ekkju og öðrum
ástvinum djúpa hluttekningu í þeirra heita harmi.
E. P. J.
Frá Islandi
Brjóstlíkneski af
Tryggva Þórhalssyni
Bftir fráfall Tryggva Þórhalls*
sonar fyrv. ráðherra ákvað stjórn
Búnaðarfélagsins að láta gera af
honum brjóstlíkneski og var Rík-
arður Jónsson myndhöggvari feng-
inn til að leysa það af hendi.
Líkneskið hefir nú verið steypt
úr eir og afhenti stjórn Búnaðar-
félagsins frú Önnu Klemensdóttur
eirmyndina síðastliðinn sunnudag
með tilheyrandi viðhöfn; var því
áður búinn staður í heimili hennar.
En frummyndin, sem er úr gifsi
verður sett upp í húsi Búnaðarfé-
lagsins.
Myndin er prýðilega gerð, svo
sem vænta mátti.—N. dagbl. 21. nóv.
# # #
Síldveiði í
V estmannaeyjum
Vestmannaeyjar 14. nóv.
Gissur hvíti kom hingað í fyrra-
kvöld með 100 tunnur síldar, Herj-
ólfur með 20 tunnur og Leo með 34
tunnur, nokkuð af síldinni var salt-
að á síldarstöð Ástþórs Matthías-
sonar, en nokkuð fryst til beitu.
Bátar öfluðu dável ýsu í fyrradag.
# # #
Fóðurskortur í
Suðurfj arð arhreppi
Nýbúið er að skoða heybirgðir í
Suðurf jarðarhreppi og reyndist vera
vöntun hjá mörgum bændum. Upp-
lýst er að tapast hafi um 800 hestar
af heyi í hreppnum í veðrinu 16.
sept. s.l.—N. dagbl. 15. nóv.
# # #
Magnús Torfason
fœr lausn frá embætti
Magnús Torfason. sýslumaður í
Árnessýslu, hefir óskað eftir lausn
frá því embætti. Hefir honum verið
veitt lausn frá 1. næsta mánaðar.
Magnús hefir gegnt lengur sýslu-
mannsstörfum en nokkur annar nú-
lifandi maður hér á landi. Hann
hefir verið sýslumaður á fimta ára-
tug.—N. dagbl. 15. nóv.
Kartöflur ræktaðar
í vallendismóa
Sæmundur í Stóru-Mörk bjó sér
til 150 ferfaðma kartöfluarð á al-
gengu vallendi utan túns fyrir f jór-
um árum. í garðinn bar hann sem
svarar 25 kg. af Nitrophoska árlega,
en uppskeran varð 11 tn. fyrsta árið
10 tn. annað og 9 tn. þriðja árið,
eða sem svarar að meðaltali ein
tunna upp úr 15 ferföðmum öll ár-
in.
í vor stækkaði Sæmundur garð-
inn um helming, bar í hann sand
og húsdýraáburð og fékk uppskeru
i haust sem svaraði tunnu úr hverj-v
um 7 ferföðmum. Samtals nam
kartöfluuppskera Sæmundar í Mörk
i haust 87 tn.
—Nýja dagbl. 26. nóv.
* # #
Skógargróður eykst
á Þórsmórk
Sæmundur hreppstjóri Ólafsson
bóndi í Stóru-Mörk undir Eyja-
fjöllum var hér á ferð.
Kvað hann skógargirðingu þá,
sem fyrir á að giska 10 árum var
sett upp á Þórsmörk, hafa haft þá
meginþýðingu, að lagst hefði af að
sauðfé væri látið ganga sjálfala
vetrarlangt á Mörkinni, en útigang-
urinn eyðilagði þar nýgræðing trjá-
planta.
Nú bæri mikið á ungskógi á
Mörkinni og væri hann í hröðum
vexti.
Tvö undanfarin ár hefði skóg-
ræktarstjóri látið safna birkiplönt-
um á Þórsmörk og flutt í græði-
reit að Múlakoti í Fljótshlíð, þar
sem þær tækju furðulegum fram-
förum.
Sauðfé kvað Sæmundur að sum-
arlagi innan girðingar á Þórsmörk.
—N. dagbl. 26. nóv.
* # #
íslemkir málarar
í sumar dvaldi hér um alllangt
skeið Svenn Poulsen, ritstjóri
danska stórblðasins “Berlingske
Tidende.’’ Kynti hann sér mörg ís-
lenzk málefni og skrifaði um þau
ítarlegar greinar í blað sitt.
Eitt af því, sem sérstaklega vakti
eftirtekt og aðdáun Svenn Poulsen
í þessu ferðalagi var hin unga, ís-
lenzka málaralist. En hann er mað-
ur listelskur, eins og hann á ætt til,
og hefir einmitt mikinn kunnugleika
á málaralistinni.
Svenn* Poulsen hefir ekki látið
þessa aðdáun sína lenda við orðin
tóm. í bréfi, sem hann hefir ný-
lega skrifað Jónasi Jónssyni alþm.
segir hann, að því hafi nú verið
komið til leiðar, að íslenzkir mál-
arar geti fengið að sýna á hverju
hausti 50 málverk á þektasta og mest
sótta sýningarstað Danmerkur,
Charlottenborg í Höfn.
Það þarf naumast að taka það
fram, að Charlottenborg er af mál-
urum mjög eftirsóttur sýningarstað-
ur og komast miklu færri þar að en
vilja. Málverk, sem þar eru sýnd,
seljast yfirleitt betur en á öðrum
sýningarstöðum á Norðurlöndum.
Ef íslenzkir málarar taka þessu
boði ætti að vera vel mögulegt, að
koma því svo fyrir, að málverkin
færu frá Charlottenborg til annara
stórborga, t. d. Oslóar og Stokk-
hólms, og yrði sýnd þar. Með því
fengi íslenzk málaralist mjög góða
aðstöðu til að kynna sig á Norður-
löndum og ísl. málurum sköpuðust
meiri sölumöguleikar fyrir verk sín.
Svenn Poulsen mun þegar hafa
skrifað ríkisstjórninni og skýrt
henni frá þessu merkilega og góða
boði.—N. dagbl. 25. nóv.
ÞJÓÐTEKJUR CANADA
AUKAST FEYKILEGA
Nýprentaðar skýrslur hagstof-
unnar í Ottawa bera það með sér,
að heildartekjur hinnar canadisku
þjóðar á ári því, sem senn er liðið,
verði um hálfri biljón dala meiri
en í fyrra.
\
BÆTTAR ATVINNU-
HORFUR
Forseti þjóðeignabrautanna, Can.
National Railways, Mr. S. J. Hun-
gerford, hefir lýst yfir þvi, að frá
4. janúar næstkomandi að telja, fái
allir þeir, sem í smiðjum þessarar
stofnunar vinna frá strönd til
strandar, reglubundna 40 klukku-
stunda vinnu á viku. Síðastliðið ár
nutu menn í smiðjum þessum ein-
ungis 18 daga vinnu til jafnaðar á
mánuði.
BORGARASTÝRJÖLDIN
ASPANI
Svo má segja, að á Spáni hjakki
í raun og veru alt í sama farinu;
óhemju frostgrimdir hafa hamlað
um hríð framgangi styrjaldarinnar,
þó annað veifið sé sprengjum varp-
að yfir Madrid. Síðustu fregnir
herma, að árásarher Francos hafi
nú ákveðið að láta til skarar skríða.
LEON TROTSKY A LEIÐ
TIL MEXICO
Símað er frá Oslo þann 23. þ. m.
að Leon Trotsky, sem átt hefir grið-
land í Noregi um hríð, sé nú á leið
til Mexico og hafi afráðið að setjast
að í borginni Vera Crux. Fylgir það
sögunni, að Norðmenn hafi ekki
treyst sér til þess að undirhalda
Trotsky lengur, vegna pólitískrar
afstöðú hans.
GATA.
Eg á ekkert hjarta,
Enga tilfinningu,
Enga æskugleði,
Enga sáluhjálp.
Vif þó hræra hjörtu,
Hlýja tlifinningu,
Auka æskugleði,
öllum sálum hjálpa.
Jak. J. Norman.
Að heiman og heim
(Allra útlaga minni)
Út við heimskautið þá—
Héngu dúkar við rá,
Þegar byrjaði, burtu var stýrt:
Yfir úðþrunginn mar
Gnoðin öldurnar skar,
Undra landið, það sást ekki skýrt.
Margur sá það nú seimt,
Þó að siglt væri beint,
VToru saknaðar þung stigin spor:
Burt frá æskunnar auð,
Sem að átti’ ekki brauð,
Bara ylfléttað sólgeisla vor.
Höfug heim á leið sá
Þessi þjóðbundna þrá,
Sem að þekkir öll takmarka skil—
Þegar móðurjörð hvarf
Hlaut hver minninga arf,
Og við mundum að hún var þó til.
Ó, þú alda ert frjáls,
Með þinn alhvíta iháls,
Þú ert úthafsins streymandi foss.
Veittu barni þá bón,
Sem er burtstrokið flón,—
Berðu mömmu þess skilnaðarkoss.
Kystu hana á kinn,
Kæri haf-fossinn minn,
Flyt þú henni þann fagnaðar óð.
Yfir ókomin ár
Munu útfluttra tár
Verða árdögg á frumbyggjans lóð.
Æskan gleymist í grát,
Samt er Guð ekki mát,—
Nú er útlaginn annað sinn barn;
Hrynja heimfarar tár
Um hans haustklökku brár,
Þýða helfölvað útlegðar hjarn.
“Elsku mamm’ — mamma mín,
Má eg koma til þín?”
“Kom þú deyjandi drengurinn minn.
Hlýtt er hjarta mitt enn;
Hlýna tekur þér senn, —
Falinn skalt þú í faðm mínum inn.
Jak. J. Norman.
Þetta kvæði var flutt á samkomu
sem haldin var í Wynyard, haustið
1935 um sama leyti og afhjúpunar-
athöfnin fór fram á Gimli.—Höf.
Jólin
Gleðileg jól!
Gleðinnar jól!
Glatt er um bygð og ból.
Frelsari heimsins oss fæddur er nú.
Fædd er í hjörtunum kærleikans trú.
: :Kristur er kærleikans sól::
Sonarins jól!
Sannleikans jól!
Fædd er nú frelsisins sól.
Kærleikans augað vorn kotungsskap
sér.
Kærleikans höndin oss styður og
ver.
: :Kristur er sannleikans sól::
Æskunnar jól!
Unaðsins jól!
Öllu skin alheimsins sól.
Himnanna sonur í hjartanu býr.
Harmi og böli í alfögnuð snýr.
: :Æskunnar sí-unga sól::
Bræðralags jól!
Blessuðu jól!
Mannanna minningar sól.
Hjartnanna tengiband trygðanna
stund.
Trú á það bezta í mannanna lund.
: :Manndómsins samvizku sól::
Kristninnar jól! >
Kærleikans jól!
lifa um bygð og ból.
Þrátt fyrir heimsku og hræsni vors
lands,
hjörtunum lifir þó minningin Hans.
: :Kristur er sólnanna sól::
S. B.
I