Lögberg - 15.06.1939, Side 4

4
LÖGBEK/G, FIMTUDAGINN 15. JtíNí 1939
---------------- Húgtjerg --------------------------
GefiíS út hvern fimtudag af
THE COIiUMBIA PRESS, EIMITED
695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBEEG, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Man.
Editor: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið — Borgist fyrlrfram
The “Lögberg" is printed and published by The Columbia Press,
Limited, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba
PHONE 86 327
FRÁ ÍSLANDSSÝNINGUNNI
Island telur aðein® 120,000 íbúa, og kemst í þeim
skilningi tæplega til jafns við eina meðal kjördeild New
York borgar; þó befir Island á sýningunni veglegan og
athyglisverðan sýningarskála meðal annara þjóða heims,
og hefir varið tii undirbúnings og þátttöku hiutfallslega
meira fé en nokkur önnur þjóð. Þetta út af fyrir sig,
gefur hugmynd um það hve víðfeðm sýningin er, auk
þess sem það er talandi vottur um lífsmagn íslenzku
þjóðarinnar. Það sem skálinn geyrnir innan veggja
vitnar ennfremur um aðra staðreynd, sem sá þá, hve
iandið mótast af svipbrigðum töfrandi andstæðna. Á
einum veggjanna blasir við á lokkandi bakgrunni mynd
Leifs Eiríkssonar, þar sem hann fyrst hvarflar augum
að ströndum Vínlands fyrir meir en þúsund árum, og
kortið eða málverkið bendir til þess, að Island sé eigi
aðeins í dag, heldur verði og á morgun, virkur þátttak-
andi í framtíðar heims<sýning'um sem tengiliður hins
gamla og nýja tíma. Á kortinu getur einnig að líta í
ijúfri ljósmóðu smáan knör, er gengur fyrir seglum, sem
mjakast þýðlega frá ströndum Islands í áttina til Græn-
lands; knerri þessum stýrir Eiríkur hinn rauði, er fann
Grænland árið 982 og stofnaði þar íslenzka nýbygð; næst
bregður enn á ný fyrir í mildum fölva víkingasnekkju,
er stefnir í vesturveg; þetta er dreki Leifs Eiríkssonar
á leið til Vínlands; og nú skiftir um efni, línur og liti;
framhjá líður mynd af loftfari, er svífur hraðlega yfir
strendur Ámeríku, og stefnir til Evrópu um Island;
þetta er flugleið Lindberg-hs; þessi blikmynd ber vitni
þeirri sterku von, sem ísland elur í brjósti um mikilvægt
framtíðarverksvið viðvíkjandi flugsamgöngum.
Og nú kemur fram á sjónarsviðið ein andstæðan enn
í svip og sögu Islands; frá víkingasnekkjum og loftdrek-
um dregst athyglin að sauðfjárrækt íslenzku þjóðarinn-
ar, “þar sem að una hátt í hlíðum hjarðir á beit með
lagði síðum”; í skrautlegri baksýn mætir auganu þús-
undahjörð bústinna kinda, er liðast niður á jafnsléttu
úr gróðursæluin dölum snækrýndra háfjalla; íslenzkt
haglendi er svo auðugt að bætiefnum, að íslenzka sauða-
kjötið er víðfrægt fyrir hollustu og bragðgæði. Og enn
bregður fyrir nýjum myndum; nýjum og nýjum náttúru-
undrum; nú er engu líkara en opnast hafi iður jarðar
því hvarvetna þeyta hverir og laugar upp hvítbláum
gufustrókum; nú eru Islendingar í óða önn að beizla
hverahitann og nota hann til upphitunar heimilum sín-
um; sparast við það að sjálfsögðu ógrynnin öll af kolum.
Á einni myndinni blasa við umfangsmikil samvinnu-
rjómabú og griparæktarbýli; svo og blikmynd af fisk-
framleiðslunni, er meðal annars bendin ótvírætt til þess,
að nú sé ísland orðið eitt allra mikilvægasta síldar-
framleiðsluland í heimi; þá er og gerð næsta glögg grein
fyrir þeim megin breytingum, sem átt hafa sér stað síð-
ustu áratugina á sviði samgöngumálanna innanlands;
hesturinn, þarfasti þjónninn, sá, er öldum saman flutti
landsmenn yfir fjöll og firnindi, og flutti lífsnauðsynjar
þeirra allar frá heimilum þeirra og að þeim, hefir nú
að miklu leyti skilað af sér þeirri þungu og örlagaríku
ábyrgð og falið hana til umsjár nútímatækninni og bíln-
um. Næst verður fyrir auga hrífandi litmynd, mörkuð
djúpum dráttum úr heimilis- og menningarlífi þjóðar-
innar; myndin er af baðstofu; aldraður maður- heldur
á bók og les upphátt fyrir heimilisfólk; jafnvel meðan á
léstrinum stendur eru allir að iðju; ýmist við tréskurð,
vefnað, kembingu, spuna eða prjóna; þá er lýst sjúkra-
samlagi hinnar íslenzku þjóðar, o'g’ þess getið, að fyrir
undurlágt mánaðartillag sé hverju einasta mannsbarni
trygð læknishjálp; íþróttir færa árlega út kvíarnar, og
hefir skipulagsbundinni kenslu í skíðaferðum og sundi
verið komið á fót um land alt.
Þó hér hafi þegar verið að ýmsu vikið, er þó það
landstórfenglegasta eftir enn; það er myndin af stofnun
Alþingis 930; fyrsta lýðræðisþingi þeirrar tegundar í
víðri veröld; margt er og þarna merkra bóka, svo sem
Flateyjarbók, auk margs kon'ar þjóðlegra skartgripa er
sett hafa svip sinn á menningarlíf þjóðarinnar að fornu
og nýju. Nú er það að verða viðurkent um allan hinn
mentaða heim, að það sé verndun forníslenzkunnar að
þakka, að mannkynið veit í dag nokkur deili á hinum
fornu guðum Óðni og Þór, ásamt bústað Einherja, Val-
höll; án verndunar íslenzkunnar, eða forn-norrænunnar,
ætti mannkynið hvorki Hamlet né Niflungaljóðin.—
—New York Post, 2. júní. Útdráttur.—Ritstj.
Kirkjuþingið
1939
Margt hefir gerst í hart nær
sextíu ára sögu hins evangeliska
lúterska kirkjufélags Islendinga
í Vesturheimi. A þessu ári skeSi
þaS sem aldrei hefir áSur viS
boriS: menn sigldu á kirkjuþing.
Vafasamt er hvort nokkurt ann-
aS kirkjufélag í landinu hefir
haft tækifæri til aS njóta slikrar
skemtiferSar sem þeirrar er hér
uiu ræSir.
GufuskipiS “Keenora” leysti
landfestar sínar viS RauSarár-
bakkann í Winnipeg kl. 12 á há-
degi á mánudaginn 5. júní.
HafSi þá allmikill hópur trygt
sér far meS skipinu. Fleiri bætt-
ust þó við í hópinn í Selkirk,
þar sem skipiS stanzaSi á norS-
urleiS kl. 5. Myn um hundrað
farþegar hafa veriS uimi borS.
Nokkurir voru á skemtiferS
norSur um vatn, en allflestir
voru erindrekar á kirkjuþing,
eSa gestir bygSarinnar þar sem
þing var haldiS.
FerSinni er heitiö til Mikleyj-
ar. Þar á þing aS hefjast næsta
morgun. Menn tala á leiSinni
um þetta fyrirheitna land, sem
margir hafa aldrei augum litiS,
og hafa lítil kynni af. Þeir sem
kunntigir eru fræða hina um
legú, sögu, og íbúa þessa ein-
kennilega íslenzka mannfélags.
Eyjan liggur fram undan mynni
íslendingafljótsins. Hún er twn.
átján mílur á lengd og 5 mílur
á breidd þar sem hún er breiS-
ust. íslenzkir landnemar munu
hafa sezt þarna að snemma á
árum; telja menn áriS 1876 upp-
haf bygðarsögu eyjarinnar. Niðj-
ar landnemanna hafa fest yndi á
eynni og una hag sínum vel. Eru
íbúar bygðarinnar nú taldir um
300, flest alt íslenzkt fólk, enda
er eyjan talin “íslenzkasta bygð”
íslendinga hér í álfu. ASalat-
vinnuvegur er aS sjálfsögSu
fiskiveiSarnar; einnig er þar
nokkur landbúnaður. Sögunar-
mylla er einnig starfrækt á eynni.
Hversvegna er eyjan kölluS
Mikley? spyr einhver. Mönn-
imii verður tregt um sv.ar, en þess
er getið til aS landnemunum is-
lenzku muni hafa fundist svo
mikið til um stærS eyjarinnar og
tækifæri þau, sem hún bauS til
atvinnu, bæði á sjó og landi, aS
þeir hafi látiS sig dreyma stóra
drauma um framtiS sína og far-
sæld niSja sinna á þessum stað,
aS þeim hafi þótt sjálfsagt aS
túlka alt þetta í nafni eyjarinn-
ar og nefna h;ana “Miklu-ey”,
sem svo hafi veriS stytt í hiS
núverandi nafn hennar, Menn
láta sér þessa skýringu nægja,
en eftirvæntingin eykst eftir því
sem nær dregur þessari ey-lendu
íslenzkra afreksmanna.
Kl. er tvö eftir miðnætti.
GufuskipiS þrammar áfram jafnt
og þétt. Þa,S er fullfermt af
byggingarefni fyrir kaþólskan
skóla norður i óbygðum og lút-
erskum kirkjulýS. Vélin rymur
og stynur undir þessum sundur-
leita farmi, en áfram — áfram
móti gustinum! TungliS kastar
draugalegum bjarma á vatniÖ.
HvíthærSar öldur stinga upp
höfSum svo langt sem augaS
eygir. Þær rísa aSeins til þess
aS hníga, fá engu um þokað, og
skilja engin vegsummerki eftir
um tilveru sína. Þær eiga eitt-
hvaS skylt viS mannlífiS! Von-
Þér getið ávalt fengið
peninga yðar til baka!
Þegar þér geymið peninga yðar á banka eru
þeir ávalt á tryggum stað — og þér getið ávalt
tekið þá út, er þér æskið. Byrjið sparisjóðs
innlegg nú þegar við næsta útibú og haldið þvj
uppi með fastri reglu.
THE ROYAL BANK
OFCANADA
Eignir yfir $800,000,000 ^^____
andi aS þetta kirkjuþing sæti
ekki svipuSum örlögum! En nú
er ekki tími til heilabrota. ÞaS
er hrópaS á háþilfari: “Nú sjá-
um viS ljósin á Mikley.” Ekki
nema þaS þó! Ljós um hánótt.
En víst er þaS svo. Jafnvel
Tómas verður aS trúa. ÞaÖ
virðist vera ljós í hverju húsi
meðfram allri ströndinni. Bílar
þjóta fram og aftur og rétta
ljósfingur sína út í myrkrið á
móti skipinu og syfjuðum sjó-
velktum gestum. Þetta er fyrsta
kveðja Mikleyinga. Hún er for-
boði þess er siSar varS. Hlý-
indi á allan hátt er þeir fengu
viS ráSið, falslaust vinarþel og
frábær rausn einkendi alla fram-
komu bygSarfólks í sambandi
við þetta kirkjuþing.
Ekki leiS á löngu eftir að í
land var komið, aS mönnum væri
skipaS niður hverjum á sinn
staS til dvalar á meSan á þingi
stóð. Öll heimili bygðarinnar
stóðu opin fyrir gestum. Mun
hvíldin þaS sem eftir var nætur
hafa veriö öllum kærkomin —
en mörgum bygSarmönnum mun
vart hafa komiS dúr á auga
þessa nótt. Umhyggja þeirra
fyrir gestunum virtist hafa for-
réttindi umfram hugsunina um
þægindi þeirra og hvíld fyrir
sjálfa sig. Hér er íslenzk gest-
risni enn í fullum blóma.
Þingdagurinn fyrsti er runn-
inn upp. Eftir ærlegan morgun-
verS ganga menn til kirkju þar
sem þing skal hefja kl. 11 f. h.
Kirkja bygSarinnar, einkar snot-
urt hús stendur í jaðri þorps-
ins sem myndast hefir á austur-
strönd eyjarinnar. Þessi kirkja
var reist fyrir nokkrum. áruni',
en þó ekki fullgjörS fyr en i
fyrra sumar, og þá vígS. Hún
er fullskipuð fólki. GuSsþjón-
usta er hafin. Prestur safnaS-
arins, séra By A. Bjarason, ér
fyrir altari ásamt fyrirrennara
sínunt í embætti hér, séra Sig-
urði Ólafssyni, og trúboðanum
séra Octaviusi Thorlákssyni.
TrúboÖinn flytur vandaða og
skörulega ræðu, er hann nefnir
“Sigrið heiminn.” “Hversvegna
gengur o»s svo illa aS sigra
heiminn ?” spyr ræSumaSur.
“Vegna þess að oss hefir tekíst
miSur í því aS sigra sjálfa oss?”
Fjöldi fólks nýtur heilagrar
kvöldmáltiSar. Ágætur söng-
flokkur, skipaSur bygSarfólki
syngur hátíSarsöngva. Athöfn-
in öll tilkomumikil og hátíSleg.
AS lökinni imiessugjörS lýsir
forseti hiS 55. ársþing hins. Ev.
lút. kirkjufélags íslendinga í
Vesturheimi formlega sett. Sókn-
arprestur býSur þingheim vel-
kominn. Vel mælt og vingjarn-
lega! En viS vissum þaS strax
í gærkvöldi aÖ viS vorum vel-
komin í þessa sveit!
Laust eftir hádegi er gengið til
samkomuhúss bygðarinnar. Þar
er langborðum slegiS upp, og
þau hlaSin rikulegum og lostæt-
um kostum,. ÞaS er nóg pláss
fyrir alla, en þó ekkert afgangs.
Meyjar og sveinar svifa um sal-
inn, kurteis og háttprúð, og
ganga mönnum um beina. Alt
er svo vel skipulagt aS ætla má
aS fólk hér sé þaulvant aS bera
á borS fyrir hundraS manns. En
þó er þetta i fyrsta sinn aS slík
samkoma er haldin á eynni.
Kl. 2 er aftur gengiS til kirkju.
Forseti flytur ársskýrslu sina,
Ljúffengt skozkt
Visky
BlandaS og látiS í flöskur
i Canada undir beinu
eftirliti eigendanna
ADAIR & COMPANY
GLASGOW
hjá
Gooderlham & Wlorts, Limited
•
25 oz. Flaskan $2.40
40 oz. Flaskan $3.75
Að viðbœttum söluskatti
ef nokkur er
This advertisement is not inserted 6
the Government Llquor Control Co
misslon. The Commission is not respo*1
sible for statements made as to qua*
of products advertised.