Lögberg - 03.08.1939, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 3. ÁGÚST, 1939
-----------Xösbetg-----------------------
GefiS út hvern fimtudag af
THE COLiUMBIA BKESS, IíI.MITED
695 Sai-gent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LOGBERG, 695 Sargent Ave.,
Winnipeg, Man.
Editor: EINAR P. JÖNSSON
Verð $3.00 um árið — Borgist fyrirfram
The “Lögberg” is printed and published by
The Columbia Press,Limited, 695 Sargent Avenue,
Winnipeg, Manitoba
PHONE 86 327 *
Islenzk skáldskaparliál
The Art of Poetry in
Iceland. By Sir William
A. Craigie. Oxford 1937.
Það hefir dregist fyrir mér
lengur en skyldi, að vekja
athygli fróðleikshneigðrh ís-
lenzkra lesenda, einkum þeirra
er bókmentum unna, á ofan-
nefndum bæklingi. En hann
er fyrirlestur, sem höfundur-
inn flutti við háskólann í Ox-
ford huastið 1937.
Það þarf bæði mikla þekk-
sem annað í bæklingi þessum,
bygt á staðgóðri þekkingu og
ber vott glöggsýni höfundar
og öfgaleysi í dómum.
Á Sir William skilið þakkir
vor íslendinga fyrir þennan
vandaða fyrirlestur, eins og
fyrir svo margt annað í þágu
bókmenta vorra og menning-
ar. Og dæmi hans, ræktar-
semin við íslenzk fræði, ætti
að vera oss hvatning til þess,
að vanrækja eigi vora auðugu
, , , , , ,,, , bókmentalegu arfleifð;í þang-
mgu a íslenzkum skaldskap, ag hefir þjóð vor sótt> og þar
og þá eigi síður frásagnar-
hæfileika í rikum mæli, til
þess að rekja sögu hans, þó í
aðaldráttum sé, á einum 34
blaðsíðum. En það hefir Sir
William A. Craigie tekist
snildarlega í þessum fyrir-
lestri sínum. Er hér lýst með
þeirri glöggskygni, sem sprott-
in er af víðtækri og djúpstæðri
þekkingu á efninu, höfuð sér-
kennum íslenzks skáldskapar
frá því á fyrstu tíð og fram á
þennan dag, og þróun hans
um aldaraðir. Gerir höfund-
urinn meðal annars mjög at-
hyglisverðan samanburð á
forníslenzkum og engil-sax-
neskum skáldskap og bendir
á það, hversu langt íslenzk
skáld náðu fram úr engil-
' saxneskum skáldum í orðsins
list, bragfimi og málskrúði.
Leggur hann réttilega áherzlu
á það, að íslendingar hafa alt-
af skoðað skáldskapinn sem
íþrótt, og þessvegna, er tímar
liðu, orðið slíkir formsnilling-
ar, sem raun ber vitni.
Þar sem Sir William ræðir
um íslenzkan skáldskap sér-
staklega frá sjónarmiði rim-
snildar og málskrúðs, verður
honum eðlilega tíðrætt um
hinn forna skáldskap vorn
(bragarhætti hans og kenn-
ingar) og um rímurnar; lýsa
dómar hans um hvorutveggja
nákvæmri þekkingu hans og
glöggum skilningi hans á
þeim. Enda mun óhætt mega
segja, að hann sé fróðari öll-
um öðrum núlifandi útlend-
ingum, og flestum íslending-
um, um rímurnar; skilur hann
einnig manna bezt hvert gildi
þær hafa haft fyrir þjóðina á
liðnum öldum; en þær voru
henni miklu meira en stund-
argaman á löngum vetrar-
kvöldum; þær voru henni
“andleg leikfimi” og héldu
vakandi máltilfinningu henn-
ar og ljóðhneigð. Hafa þær
því, eins og Sir William’ tek-
nr réttilega fram, átt sinn
þátt í því, að viðhalda sam-
hengi íslenzkra bókmenta.
En jafnhliða því, sem höf-
undurinn ræðir um islenzkan
skáldskap, fer hann einnig
nokkrum orðum um ýms höf-
uðskáld fslendinga að fornu
og nýju, og er matið á þeim,
getum vér ennþá fundið, eld
atorku og holls metnaðar.
Richard Beck.
Sumar-námskeið
við Gimli
All-greinilega
prestar Hins ev.
félags allareiðu
námskeið fyrir
hafa tveir
lút. kirkju-
skrifað um
sunnudags-
skóla kennara og aðra kristi-
lega leiðtoga, sem áformað er
að haldið verði undir umsjón
Bandalags lúterskra kvenna
dagana frá 12.—21. ágúst í
Canadian Sunday School Mis-
sion Camp, sem er tvær milur
fyrir norðan Gimli. Senni-
lega mun grein séra Sigurðar
Ólafssonar í Lögbergi þ. 6.
júlí, hafa sannfært fólk um
þörf og gildi þessa fyrirtækis.
Mun því, a.ð eg hygg, ekki vera
þörf á því að svo stöddu, að
leiða fram fleiri rök. Vil eg
þó tilfæra nokkur orð úr grein
séra S. ó., sem eru sérstaklega
athyglisverð: “Námskeið til
undirbúnings og leiðbeiningar
og uppörfunar leiðtoguin og
kennurum i starfi safnaðanna
heima fyrir . . . eru nú talin
nauðsynlegur þáttur í starfi
kristilegrar kirkju.” “. . .
Brýn nauðsyn á sem beztum
undirbúningi fyrir sunnudaga-
skólakennara er öllum ljós, en
margir, bæði yngri og eldri,
sem fúsir eru til slíkrar þjón-
ustu, halda sér til baka sökum
þess að þeim finst að þá hresti
þá þekkingu, sem til þess er
nauðsynleg. . . . Annað hlut-
verk slíkra námskeiða er upp-
örfun sú, og andlegur styrkhr,
sem þau eru fær að veita:
aukinn áhugi fyrir starfi safn-
aðar síns og fyrir áhugamál-
um kristninnar, nýjar hug-
sjónir og ný þrá eftir fyllra
samfélagi við Guð.”
Starfsfólki í sunnudagaskól-
um, ungmennafélögum, kven-
félögum og yíirleitt í öllum
deildum kristilegs safnaðar-
starfs, og þeim sem fýsir að
búa sig undir slíka starfsemi,
gefst nú tækifærið að öðlast
haldgóða uppfræðslu, leiðbein-
ingar, og uppörfun.
Morgunstundir verða notað-
ar til kenslu, sem fram fer á
ensku. Kenslugreinar verða:
The Sunday School and the
Church, — (a) purpose, (b)
pupil, (c) program, (d) the
teacher, (e) the lesson, (f)
the class; The Young People
and the Church, — (a) The
home, (b) cönfirmation, (c)
marriage, (d) young people’s
society, (e) Theyuong church-
man facing a modern world;
The Bible and the Church, —
(a) Christian training in the
home, (b) A glimpse of Bible
history, (c) How we got our
Bible, (d) Value of Bible
teaching, (e) Problems of the
Bible, (f) The revelation of
Christ in the Bible, (g) The
Bible and excavations, (h)
The Bible in the modern
world, (i) The Bible in the
Church service.
Fastakennarar verða séra
Egill H. Fáfnis, séra Sig. Ól-
afsson, séra Bjarni A. Bjarna-
son og séra Rúnólfur Mar-
teinsson. Auk þeirra verða
fyrirlesarar, sem annast um
erindi og úmræður kl. 1.30
hvern dag. En kl. 8 e. h.
hvern kensludag er gert ráð
fyrir að hin ýmsu ungmenna-
félög sjái um prógram. Einnig
er tilætlaður tími á hverjum
degi til hvildar, sunds og
leikja. Tveir sunnudagar falla
inn i námskeiðstímabilið, og
verða þá haldnar guðsþjónust-
ur og sérstök opin mót. Hef-
ir verið þannig vandað til alls
undirbúnings að allir sem
sækja námskeiðið megi síðan
hverfa heimleiðis endurhrestir
til líkama og sálar, með nýj-
an þrótt og áhuga til starfs í
sinum kristilega félagskap
heima fyrir.
Nægilegt rúm verður í þess-
um “camp” fyrir um 120
manns. Kostnaður fyrir allan
tímann er $5.50 á mann, en
$1.00 á dag fyrir þá, sem
verða aðeins part af tíman-
um. Samsvarar þetta ekki
jafnvel tilkostnaði við matar-
kaup, en er þó alt það gjald
sem nemendur þurfa að borga,
að undanteknum nauðsynleg-
um ferðakostnaði. önnur út-
gjöld eru algjörlega á valdi
einstaklingsins sjálfs.
Væntanlegii; nemendur snúi
sér sem allra fyrst til Mrs. H.
F. Danielson, sem er skrá-
setjari og gjaldkeri nám-
skeiðsins. Heimilisfang henn-
ar er 497 Garfield Street, Win-
nipeg, Man. Nokkur kvenfé-
lög og ungmennafélög hafa
tekið það að sér að kosta
nemendur, og er það sannar-
Ieg^ lofsverð ráðstöfun, og
gott dæmi til eftirbreytni fyrir
öll slík félög.
B. A. Bjarnason
Train service to lcelandic Celebration at
Gimli, August 7th
lst Train leaves Wmnipeg at 9 a.m. to Gimli direct.
2nd ” ” ” ” 10 a.m. to Gimli and Wpg. Beach.
3rd ” ” ” ” 1:45 p.m. to Gimli and Wpg. Beach.
4th ” ” ” ” 5:20 p.m. to Gimli and Wpg. Beach.
5th ” ” ” ” 6:55 p.m. to Gimli and Wpg. Beach.
Return trains will be announced at the Park
Last train for Winnipeg leaves Gimli from Park siding at 12 midnight
Fare $ 1.25 return
Ríkasti maðurinn í Babýlon
SEGIR FRÁ AÐFERÐ SINNI
VIÐ AÐ SPARA PENINGA
Skrifið eða símið eftir ÓKEYPIS eintaki af þessari bók
THE UNIVERSAL LIFE ASSURANCE
AND ANNUITY COMPANY
505 Paris Bldg., Winnipeg Phone 95 772
UMBOÐSMENN
KRIS. KRISTJANSSON HERMAN MELSTED
WINNIPEG
K. N. S. FRIDFINNSSON
ARBORG, MAN.
Klettafjöll og
Kyrrahaf
Eftir Sig. Júl. Jóhannesson
(p'ramh.)
Áður en eg skil við Blaine
verð eg að minnast lauslega á
eitt, sem mjög er merkilegt
þar skamt frá. Það er hinn
svokallaði og réttnefndi “Frið-
arbogi.” Hefði ekki séra Ey-
lands verið búinn að taka það
frá mér, þá hefði eg helgað
þessu atriði nokkrar línur í
þessari ruslakistu; en hann
gerði það svo fallega að mér
kemur ekki til hugar að reyna
að keppa þar við hann. Þetta
er stóreflis bogi, sem stendur
sínum fæti hvoru inegin landa-
merkjalínunnar, — línunnar,
sem enginn sér og alls ekki
ætti að vera til; annar helm-
ingur bogans er því Canada
megin en hinn Bandaríkjanna.
Þetta táknar hinn langvarandi
friðj milli nágrannaþjóðanna i
liðinni tíð og er táknrænn spá-
dómur um varanlegan frið á
komandi öldum. Ef til vill
hefir það verið sökum þess
hversu Blaine er nálægt Can-
ada, að þar á hátíðinni var
sungið: “God Save Our
Grcaious King” — eða ef til
vill hefir það verið fyrir hug-
arfarsleg áhrif friðarbogans;
hver veit; eitt er víst og það
ef það að á liðnum öldum
hafa herfrægða —• og stork-
unar minnismerkin átt mik-
inn og skaðlegan þátt í því að
skjapa hatur og hernaðaranda.
Þessi nýja tegund minnis-
merkja ætti því að móta hugs-
anir manna og sálarfarslegt
viðhorf í gagnstæða átt. Vel
fór á því að syngja söngva
þriggja landanna: íslands,
Bandaríkjanna og Canada, við
þetta tækifæri. Þó hefði mér
fyrir mitt leyti þótt fara enn-
þá betur að syngja “O Can-
ada”; en það er einungis lítil-
fjörlegur skoðanamunur.
Á hátíðinni höfðum við
mætt fólki úr ýmsum áttum;
þar á meðal frá Point Roberts
og Vancouver. Hafði okkur
verið boðið til beggja þessara
staða og hagað svo tíma og
tækifærum að það var mögu-
legt. Að afstaðinni Belling-
ham förinni var maður kom-
inn til Blaine, frá Point Rob-
erts til þess að flytja okkur
þangað í bifreið. Þetta var
okkur sagt að væri alíslenzk-
asta bygðin á Kyrrahafs-
ströndinni, og hlökkuðum við
mikið til þess að koma þang-
að; enda þektum við þar tais-
vert af fólki persónulega. Mað-
urinn, sem sótti okkur heitir
J. Salomon, dugnaðar og
myndarmaður. Var dóttir
hans með honum og stjórnaði
hún bifreiðinni; vegurinn er
alllangur, en hún var sýnilega
enginn viðvaningur í því að
halda um bifreiðarstýrið.
Við komum til Point Rob-
erts að kveldi dags og var tek-
ið á móti okkur hjá Salomons
fójkinu með hinni mestu gest-
risni; höfðum við þar kveld-
verð/ og alla aðhlynningu; en
þaðan var farið með okkur
út í kirkju.
Höfðu þeir Tangabúar
boðið þar til samkvæmis; var
mér sagt að fólk væri þar frá
hverju einasta heimili i bygð-
inni; enda var þar fjöldi
manns miðað við alla ibúana,
þvi þeir eru ekki margir; hefir
margt af unga fólkinu leitað
burt úr heimahögum; ekki
getað fengið viðunandi at-
vinnu og því orðið að leita
hennar annarsstaðar. Er það
sama sagan og í flestum öðr-
um sveitum.
Hinrikj Eiríksson, Bjarni
Lyngholt og fleiri höfðu aðal-
lega gengist fyrir þessu sam-
kvæmi. Er Hinrik gamall vin-
ur og nágranni frá íslandi
þegar við vorum á yngri ár-
um. Er hann sonur Eiríks i
Svignaskarði í Mýrasýslu, sem
þar var stórbóndi á sinni tíð;
en Svignaskarð er örskaint frá
Svarfhóli, þar sem eg átti
heima. Þótti mér það mikill
gleðiaukd að hitta hann aftur
eftir nálægt fimtíu ár.
Bjarni Lyngholt skáld var
annar gamall vinur, sem eg
hafði ekki séð lengi; en hon-
um hafði eg kynst i Winnipeg.
Eg mætti geta þess hér að
Bjarni flutti mikið kvæði á
hátíðinni í Blaine; hefi eg
altaf verið að vonj^st eftir því
í blöðunum. Bjarni stjórnaði
samkomunni og flutti í byrjun
langa og snjalla ræðu. Var
svo til ætlast að eg talaði þar
nokk’ra stund, en sá var ljóð-
ur á að eg hafði lofað þeim ’
Seattlemönnum þvi, að tala
hvergi nema á hátíðinni í
Blaine fyr en eg væri búinn
að tala á þeirra hátíð. Þetta
loforð varð eg auðvitað að
halda og er það í fyrsta skifti,
sem eg man eftir að hafa
gengið í þagnarbindindi og
haldið það. En Seattlebúar