Lögberg - 02.11.1939, Blaðsíða 2
2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 2. NÓVEMBER 1939
Klettafjöll og
Kyrrahaf
Efti-r Sig. Júl. Jóhnnnesson
(Framh.)
Fegursti bletturinn í öllum
Kllettafjöllunum er talinn dal-
ur, sem Yóhó heitir. Er það
Indíánarorð og þýðir “fegurð.”
I>essi dalur liggur frá norðri
til suðurs og opnast inn i
Kicking Horse dalinn. Þessi
fagri þverdalur vlasir við þeg-
ar lestin er á leiðinni á milli
álmanna á tölunni 8, þegar
brautin myndar skrúfugöngin.
Hundrað þrjátíu og sex míl-
ur fyrir vestan Calgary er bær,
sem Field heitir. Þar breytist
tíminn frá fjallatíma til sjáv-
artíma. Þrjátiu og fjórar míl-
ur þar fyrir vestan er smábær,
sem Golden nefnist. Er sá
bær kunnur fslendingum úr
kvæðinu hans Stephans G.:
“Á ferð og flugi.” Þar átti
heima íslenzk stúlka, sem
Ragnheiður hót; var hún sögu-
hetjan í þessu langa og merki-
lega kvæði. Hún var tæld og
afvegaleidd af manni og eftir
það ofsótt og fyrirlitin; hún
flýði úr bænum Golden, þar
sem hún hafði unnið. En
svo vildi til að skáldið (sam-
kvæmt efni kvæðisins) var í
sama járnbrautarvagninum.
Hann hafði þekt Ragnheiði
þegar hún var barn og kann-
aðist við hana aftur þegar
hann sá hana þarna. Hún
hafði verið að leika við ungt
barn á lestinni, en “heldri”
kona, móðiri þess, tók það frá
henni mað þótta og vildi auð-
sjáanlega ekki láta það koma
nálægt henni. Skömmu siðar
verður lestin fyrir slysi og er
móðir barnsins frá sér numin
og hamslaus af sorg, þar sem
hún sér barnið sitt í heljar-
greipum og getur ]>ví enga
björg veitt. En Ragnheiður
bjargar lífi barnsins og deyr
sjálf i slysinu við þá björgun.
Skáldið segist hafa verið
staddur í þessum sama bæ
tveimur árum síðar og gengið
út í reitinn þar sem Ragn-
heiður var grafin, segir hann
þá þetta:
“Til framandi landa eg bróður-
hug ber,
þar brestur á viðkvæmnin ein.
En ættjarðarböndum mig gríp-
ur hver grund,
sem grær kringum fslendings
bein.”
Mér fanst eg sjá hreyfi-
mynd, þar sem fyrir augun
svifi öll sorgarsaga íslenzku
stúlkunnar, hennar Ragnheið-
ar litlu, þegar lestin fór hjá
stöðinni Golden. Var það
vý-kilega satt að þarna vestur
i Klettafjöllum lægju jarð-
neskar leifar eins af olnboga-
börnunum, sem litla þjóðin
okkar hefir glatað í þessu
mikla meginlandi? Hver veit.
Þegar lestin fer eftir Kick-
ing Horse dalnum, fer hún
fram hjá fjalli, sem Hunter
heitir og þar niður í djúp
gljúfur; þau dýpka skyndilega
og lestin brunar áfram eftir
heljardjúpri gjá með snar-
bröttum hamraveggjum. Há-
vaðinn er afskaplegur þar
sem áin brýzt fram í beljandi
fossaföllum; hamraveggirnir
skjálfandi og titrandi marg-
falda hávaðann með tröll-
auknu bergmáli, og járnbraut-
arlestin leggur til eina röddina
í þennan stórfenglega söng.
Þessu heldur áfram þangað til
komið er út úr gljúfrinu rétt
hjá bænum Golden; þá stöðv-
ast söngurinn, alveg eins og
allar raddir þagni og þaggisl
niður af lotningu fyrir gröf-
inni hennar Ragnheiðar litlu.
Á þessu svæði hverfur Kick-
ing Horse áin í Columbia ána,
sem er 1400 mílna löng.
Rétt fyrir vestan Golden, að
norðan verðu við brautina, er
þorp, sem heitir Edehveiss;
þar er alt bygt með svissnesku
lagi. C.P.R. félagið bygði
þorpið fyrir svissneska leið-
sögumenn, sem hafa það fyrir
atvinnu að leiðbeina ferða-
mönnum, sem klifra upp fjöll.
Áður fóru þessir menn altaf
heim til Svisslands að haust-
inu; nú eru þeir kyrril* árið
um kring og eiga-þarna heima.
Sex milur vestur frá Golden
er staður, sem Moberly l^eitir;
hann dregur nafn af fjalli,
sem þar er í grendinni; er það
afarhátt. Tvær mílur í suður
frá Moberly er elzti mannleg-
ur bústaður í fjöllunum.
Landmælingamenn stjórnar-
innar bygðu þar skýli undir
umsjón manns, er Moberly
hét. Þeir mældu landið fyrir
járnbrautina og voru þarna
veturinn 1871-72.
Um fjörutíu mílur fyrir
vestan Golden er staður, áem
Stoney Creék nefnist; þar eru
heljarmiklir fossar og geysi-
leg gljúfur. Yfir þá fossa
liggur hæsta brúin á allri
leiðinni; hún er 270 fet uppi
yfir fossunum; er þar svo
fagurt útsýni að því hefir ver-
ið valið nafnið: “The Sur-
prise.”
Þegar komið er vestur í
lægra hluta fjallanna liggur
brautin um stað, sem Crai-
cellachie heitir; er það sögu-
legur staður. Þar er stein-
varða til minningar um það,
að brautin var fullgerð frá
hafi til hafs 7. nóvember 1885;
þar mættust stálin frá austri
og vestri. Fór fyrsta lestin
eftir brautinni af stað frá
Montreal 28. júní 1880 og
komst alla leið vestur þangað,
sem Port Moody heitir 4. júlí.
Kamloops heitir bær þegar
komið er vestur undir strönd-
ina. Þar búa 6000 manns.
Nafnið Kamloops er Indíána-
orð og þýðir ármót (The meet-
ing place of the waters). Sá
staður er meira en 100 ára
gamall. Hudsonflóa félagið
hafði þar mikla verzlun, og
var þar miðstöð hvítra manna
í fjöllunum. Þar mætast árn-
ar Suður- og Norður-Thomp-
son og mynda aðal Thompson
ána. Meðfram henni liggur
brautin það sem eftir er vest-
ur að hafinu.
Tvær mílur vestur frá
Kamloops, milli járnbrautar-
innar og Suður-Thompson
sjást nokkurs konar jarðhús,
eru það leifar af æfagömlum
Tndíána bústöðum; eru þar
miklar gull- kopar- og járn-
námur. Lestin fer fram hjá
útskipunarstöð. Þaðan eru
fluttir alls konar málmar og
renna þeir niður úr fjöllunum
í gegnum þúsund feta langar
pípur. Þegar lestin kemur
vestur fyrir Kamloops breikk-
ar Thompson áin og verður
eins og vatn; er sá hluti henn-
ar nefndur Thompson vatn.
Þegar horft er norður yfir
þetta vatn, blasir við Berkla-
veikishæli stjórnarinnar i B.C.,
sem “Tranquille” heitir (Frið-
arstaður). Við þetta hæli
minnir mig að Dr. Baldur
Olson væri yfirlæknir á meðan
stríðið stóð yfir.
Thompson rennur lengi í
þröngu gljúfri; er þar járn-
brautin, áin og akvegurinn
samhliða hvert öðru, þótt tæp-
Iega sé rúm fyrir þau öll. Er
straumurinn í ánni afskap-
legur, því stórgrýti og háir
klettar eru í botninum; vatn-
ið gusast og ólgar yfir klett-
ana með því heljarafli að á
einum stað er kallað “Dauða-
ginið (The Jaws of Death).
Brautin fylgir stundum gljúfr-
inu og fer eftir hamraveggjum
þess, en hún fer oft yfir þaö
eins og hún sé að reyna hvoru
megin sé skárra, en sé aldrei
ána^gð lengi sama megin.
Fraser áin er stærst allra
vatnsfalla i British Columbia;
hún er 800 mílna löng; kem-
ur hún austan úr fjöllum og
svelgir í sig Thompson ána;
þær renna svo í faðmlögum til
sjávar alveg eins og Union
stjórnin sæla í gamla daga,
þegar Conservatívar höfðu
gleypt liberala. Báðar bera
árnar nafn frægra landkönn-
unarmanna, sem fóru landveg
yfir Canada og ætluðu sér að
komast vestur að Kyrrahafi.
121 mílu fyrir vestan
Kamloops heitir North Bend.
Átta mílur þaðan er staður i
gljúfri, sem heitir Heljarhlið.
ZIGZAG
5'
Urvals pappír í úrvals bók
5
2 Tegundir
SVÖRT KAPA
Hinn upprunalegi þ u n n 1
vindiinga pappír, sem flestir,
er reykja "Roll Your Own"
nota. BifijiB um
“ZIG-ZAG” Black Cover
/
BLA KAPA
“Bgyptien” úrvals, h v 11 u r
vindlinga pappír — brennur
Bjálfkrafa — og gerir vindl-
ingana eins og þeir vteri
vaftSir 1 verksmitSju. Bitijif'
um
“ZIG-ZAG” Blue Cover
Sé horft í austur þegar komið
er fram hjá Heljarhliði, blasir
við öskrandi foss með ólgandi
hringiðum, sem kallaðir eru:
“Þvottaskál djöfulsins” (The
Devil’s Washbasin).
Skömmu áður en komið er
til Vancouver sézt hvar Indí-
ánar hafa laxveiðastöðvar sín-
ar; þar sjást einnig grindur
í klettunum, þar sem þeir
þurka laxinn og reykja hann.
Tuttugu og sjö mílur fyrir
vestan North Bend er Yale;
var þar einn fyrsti löggilti
staðurinn á meginlandinu og
voru þar 7000— 10000 íbúar.
Á bak við járnbrautarstöðina í
Yale er óheflaður steinn og
plata á með þessu letri:
“Hér byrjar Cariboo braut-
in, sem náði 400 mílur norður
( Cariboo gullnámurnar. Veg-
urinn var lagður 1862-65. Á
Cariboo tímunum fóru eftir
þessum mikla vegi þúsundir
námamanna og miljónir dala
virði af gulli.” Það er eins
og maður sjái þarna í huga
sér hópana á ferð norður i
gæfuleit og sjái þá aftur
hverfa heiin — þá sem ekki
fórust í baráttunni — sumar á
hásigldum og hlöðnum háin-
ingjuskipum aðra sem ósjálf-
bjarga skipbrotsmenn. Þannig
er gullleitin æfinlega — þann-
ig er lífið sjálft.
*
Þetta^ er orðið miklu lengra
en til var ætlast; en þegar
eitthvað þunt er borið á borð,
verður að jafna það upp með
vöxtunum. Það, sem eg hefi
sagt um Klettafjöllin og sér-
staka staði, er samsuða úr
“punkturo” sem eg setti niður
í minnisbók á leiðinni og
glepsum sem eg hrifsaði út
úr ferðabók C.P.R. félagsins.
EVENING SCHOOL
HOME STUDY
By one of these three methods every young man
or woman can obtain a business training.
Circumstances must determine which one is
most suitable.
Our DAY SCHOOL is almost filled to capacity
and early enrolment is necessary to avoid having
to wait.
EVENING SCHOOL is held every Monday and
Thursday from 7:30 to 10 p.m. Fees are $5.00 a
month for any combination of subjects.
HOME STUDY students can take any subject
or full course, right in theír own home by mail.
Ask for our HOME STUDY bulletin.
CIVIL SERVICE—You can train for the Civil
Service either in school or at home.
The MANITOBA has led all other institutions’
in the successes of its students in Federal Civil
Service Examinations.
MANITOBA
COMMERCIAL
COLLEGE
Most spacious accommodation per student in Western Canada ^
334 PORTAGE AVE. 4th Door West of Eaton’s ^
^ President: F. H. BROOKS, B.A., S.F.A.E.. S.F.C.C.I. Phone 2 65 65 ^
XAMMAMAAAMWAAMMAAMAMAAAAWMMAMAM*MAMAMAAAAMAAM*MM?