Lögberg - 21.12.1939, Blaðsíða 14
14
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. DESEMBER 1939
Rödd að heiman
Borgarfirði,
22. okt., 1939
Kæru vinir vestanhafs:
Á þessum tima árs hefi eg
nú um margra ára skeið sent
ykkur línu frá ættlandinu
ykkar kæra og ennþá vil eg
reyna að halda uppteknum
ha>tti.
Sumar það, sem nú er að
telja út hefir átt svo marga
sólríka biíðviðrisdaga, að elztu
menn muna ekkert slíkt hér á
landi. Vorið, sumarið og
haustið næstum samfeld veð-
urblíða. l^etta ylrika sumar
fáum við eftir einn mildasta
veiur svo nú er ekki ástæða
til þess að kvarta hér undan
tíðarfari. Allur jarðargróði
dafnar svo vel að hér á landi
verður ekki betra kosið. Beztu
blettir í túnum voru slegnir
um og eftir miðjan júní og að
mánuði liðnum urðu þeir aft-
ur slegnir. Átti sér því stað
að beztu blettir velræktaðra
túna voru þrislegnir. Hey.
fengur er nú mestmegnis taðá
á mörgum bæjum. Móar og
mýrar utantúns sem áður var
slegið úrlega stendur nú ó-
notað, því slík jörð skilar ekki
þeim arði, sem vegur á móti
vinnulaunum, sem útheimtast
við rýran engjaheyskap. Flest-
ir eru nú liðfærri við heyskap
en áður tíðkaðist, eiga hey-
vinnuvélar sinn góða þátt i
því.
Allar matjurtir spruttu
mætavel og báru kartöflur
víða 15—20 faldan ávöxt. En
ekki er það alstaðar einsær
gróði, því kartöflusýki gerir
vart við sig á ýmsum stöðum
og þar sem hún kemur, veld-
ur hún tjóni og stundum eyði-
leggingu. Trjáviður spratt
hér örar en dæmi eru til, en
þar komu líka slæmir og ó-
boðnir gestir til sögunnar,
skógarmaðkurinn. Sézt nú
víða í skógum fauskar og
fallinn viður þar sem áður
stóðu blómum prýddir runn-
ar. Það er ekki öll sökin hér
hjá eldri kynslóðunum um
eyðing skóganna; maðkurinn
hefir áreiðanlega áR þar líka
sinn þátt. Og alstaðar eru
einhverir snákar að verki þeg-
ar gróðurmagnið er mest.
Sjúkdómar í ýmsum kálteg-
undum þóttu víða áberandi á
þessu sumri en þar sem þær
fengu að vaxa óáreittar' varð
vöxtur þeirra meiri en hér
hefir áður þekst. Hér í sveit
var nýlega vigtuð gulrófa sem
vóg 5% kíló og víðar hafa
borist fréttir af gulrófum, sem
hafa nálgast þessa vigt. Nú
er margt sem knýr fólkið til
þess að lifa af þeim gróða
sem landið gefur af sér, því
dýrtíð í sambandi við stríðið
er nú skollin hér á og veit nú
enginn hvernig þau mál skip-
ast í framtíðinni. Ber spruttu
vel sem annað, og er það í
fyrsta sinn hér, að þau hafa
verið eftirspurð og vel borguð
vara. En smávægileg eru þau
hjá tómötunum frá gróður-
húsunum, sem nú hafa þotið
hér upp á síðustu árum. Hér
í Borgarfirði munu vera 15
gróðurhús í námunda við
hveri og laugar og hafa tómat-
ar verið seldir héðan í tonna-
tali. Mikill hluti þeirra tekna
fer reyndar í verkalaun, þvi
slík hús þurfa sívakandi um-
önnun. Samt tilheyra gróður-
húsin framfaramálum hér og
þykja góðra gjalda verð, eins
og ÖIl framleiðsla á hollum
næringarefnum. Aftur á móti
eru refabúin, sem þutu hér
upp á síðustu árum, að verða
með öðru fleiru að hálfgerðri
plágu. Þau voru sett á stofn
með dýrum umbúnaði og rán-
dýrum silfurrefum. Var þá
vís’t ekki svo fágætt að selja
parið, tvær tófur, fyrir 3,000
kr., þrjú þúsund krónur. Nú
eru þessi dýr og afkvæmi
þeirra óseljanleg en heimta
mat sinn og engar refjar í
búrum sínum. Eru menn i
vanda staddir með þennan
tvísýna gróðaveg, refaeldi.
Flestir munu hallast að þvi
ráði að skjóta meirihlutann i
vetur, þegar skinn dýranna
Tryggið yður pláss
— á —
fHarltaougf)
-— fyrir —
HÁTlÐAHÖLD I N
MANUDAGINN 25. DESEMBER
JóLAVERÐUR
12:00 á hádegi til 9:00 e. h. fram- _
reiddur í hinum fagra Gothic borð- S | \
sal (Börn 75c). Músík við máltíðir. ~ • 9
++++++
SKEMTUN Á GAMLÁRSKVELI)
ATBURÐUR HÁTÍÐARINNAR
$2.50 fyrir manninn, ásamt kveldverði. Hlunnindi:
Fyrsta flokks hljóðfærasveit til taks. Gerið ráð-
stafanir snemma til þess að útiloka vonbrigði.
♦♦♦♦♦♦
NVÁRSBORÐHALI)
12:00 á hádegi til 9 e. h. Framreiðsla í aðalborð-
. stofu. $1.25 á mann (Börn 75 cents). Sérstök
músík meðan á máltíð stendur.
FYRIRFRAM RÁÐSTAFANIR
Gerið ráðstafanir í tæka tíð—Símið 96 411
líta bezt út sem verzlunarvara,
en halda enn áfram með úr.
valsdýrin í þeirri veiku von,
að refaeldi sem nú gefur stór-
tap gefi síðar gróða.
Helzta líftaugin fyrir sveitir
þessa héraðs er mjólkursam-
lagið Baula í Borgarnesi. Svo
að segja öll sú mjólk, sem
bændur þurfa ekki til nauð-
synlegustu heimilisnota er
flutt þangað úr nærliggjandi
sveitum. Vegir og bifreiðar
eru undirstaða þess að þetta
hefir orðið svo víðtækt sem
raun ber vitni. Það eru nú
áðeins bæir í instu dalbotnum
sem ekki hafa enn sem komið
er, getað notfært sér þennan
mjólkurmarkað. S i g u r ð u r
Guðbrandsson frá Hrafnkels-
stöðum, tengdasonur: Sigurðar
heitins Feldsted í Ferjukoti
veitir mólkursamlaginu for-
stöðu og hefir getið sér þar
hinn bezta orðstir.
■ Stærsta og svo að segja það
eina áfall, sem sveitabúskap-
urinn hefir orðið fyrir á þess-
um síðasta áratug er mæði-
veikin í sauðfénu. Fjárfækk-
un hefir verið mjög áberandi
á síðustu árum en aldrei þó
sem nú. Því til sönnunar má
geta þess að 1937 var slátrað
28 þúsund fjár við sláturhús
kaupfélagsins í Borgarnesi, en
nú í haust 10 þúsundum. En
tvö síðastliðin haust hafa
dilkar verið óvenju vænir,
margir einlembingar 20 kíló og
þar yfir. Þyngstur kroppur
af hrútlambi var í haust 27%
kíló, eða með öðrum orðum
55 pund. Er það talið eins-
dæmi hér um Borgarfjörð.
Stóðhrossum fjölgar hér ár
frá ári og lifa þau mest á úti-
gangi. Stendur mörgum ótti
af þeirri eign ef hagleysu og
harðindavetur dyndi yfir. Er
núverið að setja ströng á-
kva*ði um það að hrossin og
allur búpeningur sé vel trygð-
ur með fóðurbirgðum móti
þeim hörðustu vetrum, sem
upp á kunni að koma. í þetta
sinn sýnist engin hætta á
ferðum i þeim efnum, eftir
slíkt sumar, sem það er nú
kveður. En eftir grasleysis
og óþurkasumur stafar voði
af hrossafjölda þegar harð-
indin dynja ylir. Meðan
hross, voru flutt i þúsundatali
til Englands varð stóðeignin
drjúg tekjulind fyrir bændur,
en útflutningur hrossa er hér
úr sögunni, en margir hag-
nýta þau til fæðu og þykir
það nú ekkert guðlast lengur.
Vel tilreitt kjöt af ungum
hrossum þykir nú á tímum
herramannsmatur og ganga
skólar sveitanna á undan i
þeim efnum að færa sér það
í nyt. Hrossasýningar voru
haldnar hér á ýmsum stöðum
í vor og var rekinn á þær
mikill fjöldi af hrossum, sem
voru prýðisfalleg og báru þau
ljós merki hvað þau voru sæl
og óþjökuð eftir veturinn.
Voru þar í og með bæði hryss-
ur og hestar, sem hlutu fyrstu
verðlaun. Þykir mörgum
hestavinum eftirsóknarvert að
koma á slík mót að vorlagi
þegar hrossin leiptra af fjöri
og eru strokin og gljáandi í
vorsælunni.
Nú býr næstum því hver
einasti Borgfirðingur í hús-
um í stað torfbæjanna gömlu.
Allir hita þau upp með hver-
um eða laugum, sem eiga
þess kost og kemur það nú í
góðar þarfir, því kol kafa nú
stórha'kkað í verði. Til dæm-
VAVAVl
YOU actually pay less for good
light when you use EDISON MAZDA
Lamps. They prevent costly waste of
current and give you full value for
the current consumed.
BETTER LIGHT
BETTER SIGHT
DA
LAMPS
■1
M
B. PETURSSON HARDWARE CO.
Cbctucal Ccm ttíictc’cA
706 SIMCOE STREET PHONE 86 755
Northertt Etectric Cotttpatiy
LIMITED • *
\rArÆjm^*TÆjm^*rÆimzz*rATA£Lm^