Lögberg - 28.08.1941, Qupperneq 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. AGCST, 1941
LEYNIVOPNIÐ
(Þýtt úr ensku)
Fimtándi Kapítvbli
Einn af S. S. vörðunum! — hugsaði eg
og nam skyndilega staðar.
“Um það er ekki að fást,” bætti hann
við og leit beint framan í mig. “Fleiri en
einn brezkur sendisveinn heyrir til því al-
ræmda lögregluliði. “
“Eg hélt að allir S. S. varðliðar væri
nákvæmlega yfirheyrðir áður þeir fengi þar
inngöngu. ’’
“Það eru þeir vissulega.’’
“Hvernig lukkaðist yður þá að sleppa
fram hjá rannsóknar herrunum ? ”
“Brezkir sendisveinar komast inn á
marga og skrítna staði.’’
Hann hugsaði'sig um eitt andartak, og
bætti svo við: “Hið fyrsta, sem við verðum
nú að framkva*ma, er að koma yður til Kitz-
buhel eins fljótt og mögulegt er. ’ ’
“Og hvað um Hammerstein ? ”
“Þér megið reiða yður á það, að við
leitum eftir honum, og gerum samverka-
mönnum okkar í Innsbruck aðvart um að
hafa nánar gætur á öliu í þessum efnum. Eg
held þó, að litlar líkur séu til þess, að við
finnum hann fyr en í Kitzbuhel. Alt er
undir því komið, hvað skeður jiegar j)ér náið
sjálfur til j>ess staðar.”
Hann yfirvegaði mig nú skyndilega frá
hvirfli til ilja, og sagði svo:
“Þér komist ekkert áleiðis í þessum
búningi. Við verðum að fara til Mömmu
Schwalbe. ’ ’
“Hvar og hver er hún?”
“Farið aftur til járnbrautarstöðvarinn-
ar. Takið vður ekki far með neinum vana-
legum ferðavagni. Þér megið ekki hætta á
að mæta nú jafnvel blindum manni að nætur-
lagi.”
Eg þuklaði ósjálfrátt með fingrunum
um höíku mér. En litli veitingaþjónninn fói
að leita í vösum sínum og dró svo j)aðan
upp snyrtilega samanbrotinn hvítan vasa-
klút.
“Látið smáhnullung upp í yður undir
kinnina og bindið svo klútnum um andlitið,”
sagði hann. “Nú er að verða skuggsýnt, og
ef þér haldið yður í skugganum, þá sleppið
þér kannske við rannsóknina. ”
Hann benti mér á bak við nærstætt tré.
Þar fundum við hnullungsmola við rætur
trésins og eg þrýsti honum nauðugur út í
vinstri kinnina. Svo tók eg vasaklútinn og
batt honum þvert um andlit mér. Meðan á
þessum athöfnum stóð gaut litli maðurinn í
sífellu skarplegum augum í allar áttir, upp
og niður eftir götunni, sem nú virtist þó
algerlega mannlaus.
“Þetta fer betur,” sagði hann, þegar
eg hafði hagrætt herðaklút Brunnhildar
utan yfir vasaklútnum. “Frau Schwalbe ó
heima að nr. 16 Andreas Hoferstrasse, nó-
iægt vörugerði járnbrautarinnar. Þar hefir
hún smiivarnings-ullarbandsmuna verzlun.
Farið ekki inn um framdyrnar, en skjótist
inn eftir mjóum götustíg meðfram húsinu,
snúið fyrir fyrsta hornið til hægri handar,
ýtið opinni hliðsgrindinni þar og gangið inn
í húsgarðinn. Þar komið þér að mjórri dyra-
hurð. Berjið léttilega á hana fjögur snögg
högg — fjóra depla: stafinn “II” í Morse
staifrófinu. Frændi frúarinnar mun opna
hurðina. Hann er heyrnar- og mállaus.
Nuddið hægri hendinni þvers um ennið,
eins og þér værið að j>urka af yður svita, og
hann mun þá hleypa yður inn í húsið. Eg
verð kominn þangað á undan yður. Það
vona eg að minsta kosti. Bíðið j>ó ekkert
eftir mér, en hagið yður eftir því sem yður
virðist bezt við eiga. Það er óhætt að
treysta Mömmu Schwalbe. Hún lætur yður
í té einhvern fatnað og vegabréf, sem komiö
getur yður að gagni.”
Hann sló saman hælunum að þýzkri her-
mannsvenju, lineigði sig með viprubrögðum
og gekk snarlega á burtu frá mér niður eftir
götunni.
Eg komst brátt á Andreas Hoferstrasse
og að nr. 16, sem reyndist smámuna-verzlun
arbúð, eins og litli brezki sendisveinninn
hafði sagt mér. í sama mund og eg nálgað-
ist búðina kom út úr henni svartklædd kona
með svarta tösku í hendinni og tvö böra
hangandi í pilsum hennar, sitt hvoru megin.
Eg mjakaði mér gætilega áfram með aðra
Iiönd á veggnum, því nú var þarna kolsvarta-
myrkur, svo eg sá ekkert fram undan mér.
Brátt fann eg að veggnum lauk og við tók
eitthvað, sem virtist vera jámstengur í
girðingu. Þessu fylgdi eg með hendinni unz
eg snerti hliðsgrind, sem opnaðist við minsta
þrýsting, og eg var samstundis kominn á
ofurlítinn grasbala, þar sem andrúmsloftið
angaði af blómailm. Að baki hússins sást
enginn ljóssglampi, en er eg kom fast að því,
tók ég eftir ofursmáum hjartamynduðum.
gulleitum ljósbletti á hurðinni þar. Þangað
sneri eg og barði á hana fjögur léttileg smá-
högg.
Eftir andartaks bið var hurðin opnuð
og fram í dyrnar kom risavaxinn maður.
Iiann starði við mér bláum, spyrjandi aug-
um. Eg strauk handarbakinu þvers um enni
mér rétt ofan við' augun. Maðurinn kinkaði
kolli og færði sig til hliðar, svo eg kæmist
fram hjá honum inn í húsið. Svo lokaði ris-
inn hurðinni aftur og brá járnslá í keng.
Eg steig áfram nokkur fet og var þegar
kominn inn í loftlitla smástofu.
Ilönd var nú lögð á öxl mér. Er eg þá
vék mér við stóð risinn þar og vísaði mér
með bananagildum fingri til sætis á einum
stofustólnum. Eg sneri þangað, settist ó
stólinn og losaði mig um leið við herðaskýlu
Brunnhildar, vasaklúts-strút litla veitinga-
þjónsins og að lokum steinhnullungs ófétið
undan kinninni á mér.
Nú opnuðust stofudyrnar og inn kom
f jörleg og þunnleit lítil kona. Að baki henni
kom litli veitingaþjónninn, mér til mikils
hugarléttis. En áður eg fengi sagt nokkuð,
tók frú Schwalbe til máls og orðin streymdu
fram af vörum henni eins og lækjarbuna.
“Svo þér eruð búinn að fá nóg af þess-
um klæðaburði, ungi maður,” sagði hún.
“Mig undrar það ekki. Eg verð að gera
mitt bezta til að breyta yður í karlmann
aftur.”
Nú tók eg eftir því að dauf-dumbi risinn
hélt á snjáðum stuttbuxum úr leðri líkum
þeim, er austurrískir f jallgöngu-fylgdarmenn
klæðast, og sömuleiðis þykkum ullarsokkum
í annari hendinni. 1 hinni hafði hann blá-
gráa skyrtu.
“Hraðið yður nú, ungi maður,” ómálg-
aði frú Schwalbe. “Þér verðið að ná lest-
inni, segir þessi vinur yðar mér, og þér
þurfið einnig að fá einhvers konar vegabréf,
skilst mér.”
Eg leit til veitingaþjónsins, sem kinkaði
alvarlega kolli og deplaði til mín augunum.
“Auðvitað þarf hann að fá vegabréf,”
sagði hann.
“Eg hetfi ljómandi vegafbréfs sam-
sta*ðu,” hrópaði frúin. “Getið þér talað
ítölsku ? ’ ’
Eg hristi höfuðið.
Leðurbuxurnar íoru mér þolanlega og
er eg klaaddist skyrtunni, fór mér að líða
býsna vel aftur. Nú gat eg þá aftur horft
með nokkru sjálfstrausti framan í mann-
heiminn.
“Það er leitt, að þér skulið ekki tala
ítölsku,” sagði frú Schwalbe, “ því nú verðið
þér frá þessari stundu að bera nafnið Wil-
helm Eisen, með öðrum orðum: Gugliemo
Ferrero, kominn beint frá Corinta, þakklót-
ur fyrir að hafa náð aftur heim í föð'urland-
ið til þess að þjóna því á þessari erfiðu
stund. Slíkur maður eruð þér nú, og hans
skjöl hefi eg líka og engin önnur. Og hann
hefir verið að leiðbeina fjallgöngumönnum
síðan hann var sextán ára gamall. ”
“Eg hefi aldrei á æfi minni gengið í
fjöll,” sagði eg í móitmælatón.
“Það gerir ekkert til. Þér þurfið ekki
lengi að leika Wilhelm Eisen og engir ferða-
menn eru hér nú lengur. 1 þrið'ja flokks
járnbrautarvagni sleppið þér við nákvæma
skoðun af hálfu varðliðanna. ”
“Lestin fer um miðnætti,” greip litli
veitingaþjónninn fram í. “Til þess tíma
getið þér hafst hér við'. Takið nú nákvæm-
lega eftir því, sem eg segi.”
I fáum stnttum setningum lýsti hann
svo Kitzbuhel fyrir mér og sagði mér á
hvern hátt eg gæti náð til Ehrenbaohhohe.
Þegar hann lauk þessu leiðbeiningarmáli
sínu, lét hann mig hafa aftur yfir aðal inni-
hald þess.
“ Jæja-þá,” sagði hann, þá eg hafði náð
fullu haldi á þessu, “er það svo nokkuð
annað, sem þér viljið fá?”
“Bjórglas,” svaraði eg samstundis.
Sá daufdumbi var sendur út af Örkinni
til að sækja hressinguna, og eiftir drykk-
langa stund var eg farinn að gæða mér ó
freyðandi ölinu þarna. í stofunni, meðan
frú Schwalbe buslaði við ýmiskonar húsverk
sín og lét jafnframt orðaflóð'ið streyma við-
stöðulaust fram af vörum sér.
Hún talaði í hröðum straumi um eitt og
annað, en það þótti mér einkennilegt, að hún
talaði aðeins um það, sem skeð hefði á lið-
inni tíð, en mintist ekki einu orði á það, sem
nú væri að gerast eða ske kynni í náinni
framtíð.
Þegar hún eitt sinn þagnaði til að ná
andanum, vék eg sjón að ljósmynd, sem stóð
á arinhillunni, af myndarlegum, ungum leið-
sögumanni með fjöður í týrólsku húfunni
sinni og reipishring um herðarnar.
“Þetta er fallegur ungur maður,” sagði
eg. “Skyldmenni yðar, líklega.”
“Sonur minn,” svaraði frú Schwalbe.
Þjóðverjarnir myrtu hann, þegar þeir fyrir
átján mónuðum réðust inn í Ausiturríki. ”
Augu hennar skutu neistum eitt ang-na-
blik. Og mér skildist nú hvers vegna hún
hefði þarna þessa litlu búð, með stöðuga
hættu hangandi yfir höfði sér um kvalalíf
og jafnvel dauða, til þess að greiða fyrir
athöfnum sendisveina brezku stjórnarinnar.
Fjórðung stundar fyrir miðnætti bjóst
eg til brottfarar með litla veitingaþjóninum,'
sem eg hafði enn ekki komist eftir hvað
hóti.
Frau Schwalbe hafði aifhent mér nýja
vegabréfið. Leiðarskjöl Freiburgs og gula
olíulérefts-böggulinn geymdi eg á sama stað
eins og Freiburg hafði gert á Heliopolis. Eg
gat ef til vildi þurft á þessu að halda til að
ía sannfært Hammerstein um veruleika liinn-
ar ótrúlegu sögu miunar.
Við lögðum á stað út í svartnættið, litli
veitingaþjónninn með böggul í liendi.
' “Hérna,” sagði hann, “er handsekkur,
sem hefir að geyma matarböggul, vasaljós
og múrsleif.”
“Múrsleif,” endurtók eg í undrunartón.
“Þér mintust, minnir mig, á tíunda tréð,
talið frá háu björkinni við hóteldvmar,”
svaraði hann. “Sleifin g-æti ef til vill orðið
þar að gagni. 1 millitíðinni mun eg ná
sambandi við ;P.B. 3.”
Mér kom í liug myndin af Granby, eins
og liann leit út, er eg sá liann síðast, grá-
eygðan, grannleitan og órakaðan, í brezka
kafbátnum norðan við Spánarstrendur.
“Hvernig getið þér gert það?” spurði
eg undrandi, er við gengum hlið við hlið nið-
ur eftir koldimimu strætinu.
“Eg get á fáum klukkustundum komið
til lians skeyti í gegnum Zurich. En á þessu
er þó, á hinn bóginn, sá hængur, að þetta
samband gildir ekki nema í aðra áttina, og
eg get ekkert svar fengið frá honum. En
við höfum okkar sérstöku reglur um athafn-
irnar, þegar um slíkt er að gera.”
Hann hikaði við í huganum eitrt andar-
tak.
“Ef þér svo,” sagði hann enn, “skyld
uð finna skjölin eða Ilammerstein, eða hvort-
tveggja í Kitzbuhel, þá kallið tafarlaust í
símanum til Gullnu Arnarinnar, og spyrjið
eftir Josef. Það væri eg. Segið mér að
fara með fatatöskuna á járnbrautarstöðina
og senda liana með 4.23-lestinni. Skiljið þér
það?”
“ Já.”
“Það er sönnun þess,” hélt Jósef áfram,
“að yður hafi lukkast vel eftirleitin. En
ef þér finnið hvorki skjölin eða Hammer-
stein, þá komið svo fljótt sem yður er unt
aftur til Innsbruck. ”
“Eins fljótt og mér er unt,” endurtók
eg.
“Ef yður virðist það ferðalag of mik-
illi hættu háð, þá verið kyr og bíðið í Kitz-
buhel eftir frekari skipunum úr loftinu.”
Er hann sagði þetta, stakk hann blaði í
lófa mér.
“Til að eyðileggjast eftir að lesið er,”
bætti hann enn við. “Þetta er eintak al'
loftfara blaði, sem E.A.F.-flugliðið dreifir
hvarvetna úr á ferðum sínum. 1 öðrum dálki
annarar síðu eru leiðbeiningar til brezkra
trúnaðarmanna birtar samkvaimt stuttri og
einfaldri fyrirfram ákveðinni reglugjörð,
þeirri, að maður tekur þriðja stafinn úr
öðru hverju orði og sjöunda staf úr fimta
hverju orði, sem til samans mynda leyni-
boðin. Þessi skeytasending er þó ekki notuð
nema mikið liggi við. Skiljið þér þetta?”
“Bg skil það.”
Eg varð að framvísa leiðarbréfi mínu
óður en eg fengi að fara fram hjá verðinum
við jórnbrautarstöðina, en það tafði ekkert
för mína. Lestin var troðfull af tolki. Sam-
ieið mín með því var stutt, og klukkan hálf-
tvö um nóttina stóð eg svo að lokum á stöðv-
arpallinum í Kitzbuhel. -
Eg fór nú tafarlaust að framkvæma
skipanir Jó&efs. Af ásettu ráði gekk eg þeg-
ar burt frá stöðinni eins og eg þekti mig
þarna vel og væri að hraða mér heim á leið.
Þetta gerði eg til að sýnast fyrir stöðvar-
þjónunum og vörðunum við hliðið, sem
naumast litu nú líka við mér. Tunglið var
nýkomið upp og í ljósi þess rakst eg á brú
yfir vatnslitla á, gekk yfir hana, sneri svo til
vinstri handar og lagði leið mína upp eftir
mjóu og bröttu aðalstræti bæjarins. Brátt
kom eg auga á tvær kirkjur með svo sem
fimtíu faðma millibili. Létt fótatak mitt
heyrðist dauflega, er eg fetaði mig áfram
eftir götunni og gegnum hlið, undir liáum
turni með risaþaki, sem mánaskinið glamp-
aði á. Þá sneri eg inn á mjóan götuslóða,
sem Josef hafði sagt mér að lægi til neðri
endastöðvar stálreipis-brautarinnar, er flytti
ferðamenn upp eftir Harnenkamm til efri
stöðvar brautarinnar, þaðan sem aðeins væri
tuttugu til þrjójtíu mínútna gönguleið eftir
efstu fjallsbrúninni til Elirenbachhohe.
Járnbraut þessi var ekki starfrækt
klukkan hálf-tvö að morgni dags, eða jafnvel
nú nokkra stund dags eða nætur. Ferðir
um hana voru lagðar niður strax og stríðið
brauzt út. Til þess því að komast þarna upp
á fjallið varð eg nú í tvo klukkutíma að
klifrast þangað eftir mjóum, bröttum og
krókóttum göngustíg.
1 hér um bil hálfttíma fylgdi eg þessum
götuslóða, unz eg liafði seinasta strjáling
húsa bæjarins að baki sér, og Kitzbuhel
hvíldi enn í svefnsins ró á lóglendinu við
rætur fjallsins. Næturloftið var milt og eg
lagði mig þarna niður í grassvörðinn, stakk
pokanum frá Jósef undir vanga mér og féll
þegar í væran blund.
1 dögun reis eg upp og hélt göngunni
stöðugt áfram upp í gegnum skógargróður-
inn, þangað til eg kom auga á efri brautar-
stöðina svo sem hundrað fet fyrir ofan mig.
Þarna sá eg engin lífsummerki, en hélt á-
fram upp að stöðinni, sem eg svo fór fram
hjá með hUna á vinstri hlið við mig.
Nú hafði eg náð upp á fjallið og varð að
ganga eftir hæðarbrúninni, eða öllu heldur
í skjóli hennar. Svo kyrt var loftið þenna
septemberdagsmorgun að logi eldspýtunnar
er eg bveikti á til þess að brenna blaðið, sem
Jósef hafði fengið mér og eg haf-ði nú náÖ
að lesa, flökti ekki hið allra minsta.
Nafn blaðsins var: “Fréttablað úr skýj-
unum.” 1 því birtust ýmiskonar fortölu- og
áminninga greinar ásamt fyrirmyndar upp-
dráttum, alt þannig framsett og gert, að það
vekti óhug og ráðaleysiskend Húnverjanna.
I öðrum dálki annarar blaðsíðu var ádrepu-
grein til Goerings. Þá duttu mér í hug leið-
beiningar Jósefs: Þriðji stafur annars hvers
orðs, og sjöundi stafur úr fimtahverju orði.
Eg rendi auga niður eftir öðrum dálkinum
og setti mark neðan við' annan og sjöunda
staf tilgreindu orðanna, og komst þannig að
orðsendingunni er Jósef hafði fengið um
komu mína. Svo brendi eg blaðið upp til
agna.
Hinu megin \úð liinn breiða dal til
vinstri handar teygðu sig upp í geiminn
hinir sindrandi hnúkar Alpafjallanna, og
með því að yfirvega nánar sviðið inn með
fjallsbrúninni koin eg auga á ferðamanna-
skýlið uppi á Pengelstein fjalls-öxlinni, það-
an, sem eg eins og leiðsög-umaður alt frá
sextán óra aldri átti að hafa fylgt skíðafólk-
inu. Og eg hafði yfir í huganum nöfn hæð-
anna þar um kring.
Eftir tuttugu mínútna gang kom eg að
hótelinu í Ehrenbachhohe. Ekkert afdrep
var þarna, er skygði á komu mína, en er eg
nálgaðist hótelið tók eg eftir því, að furu-
trén á hæðarbrúninni hinu megin við það
stóðu í röð fast upp að dyrunum. Staður-
inn, sem eg leitaði að, var því mjög nærri.
Gistihúsið og umliverfi þess var jafn-
þögult eins og brautarstöðin, sem eg hafði
gengið framhjá litlum tíma óður. Glugga-
hlerunum var lokað og slagbrandar á dyr-
unum. Eg gekk þegar fram hjá því.
Trjáröðina athugaði eg nákvæmlega og
vakti háa tréð við dyrnar sérstaklega athygli
mína. Nú þurfti eg ekki annað en telja þau.
Eg gekk að rótum liáa trésins og liélt svo á-
fram moðfram trjáröðinni. Tíunda tréð' var
iægst, gildvaxið og greinaríkt. Svo taldi eg
trén aftur til þess að vera viss um, að mér
hefði ekki misitalist, losaði svo af mér pok-
ann og lagði hann frá mér í grasið undir
trénu.
Eg athugaði nú vandlega moldina alt í
kring um trésræturnar til þess að grenslast
eftir því hvort nokkuð liefði verið nýlega
rótað við henni, en þess sáust engin merki.
Eg opnaði því pokann og dró þaðan út múr-
sleifina.
I 'sama andartakinu heyrði eg ofurlítið
skrjáfhljóð rétt ofan við mig í trénu, og leit
þangað upp, en á næsta augnablikinu skelt-
U'st tveir mannsfætur í þykksóiuðuðum skóm
á axlir mér nið'ur úr trénu, með svo miklum
þunga, að eg skjögraði og féll um. En þá
var illyrmislega fingrum tveggja lmnda
gripið um hálsinn á mér.
Að þrýst sé með öflugu fingrataki að
hálsi mamis er óþægilegt og jafnvel ekki
hættulau'st. Maður hefir þá fó úrræð'i til
undankomu. .Mér fanst nú einna vænlegast
að viðhafa bragðið, sem Hirota litli kendi
mér í ’P1risco. Svo eg þrýsti fast saman lóf-
unum, stakk höndunum niður að úlnliðum
ofsóknarmanns míns milli handleggja hans
og ýtti ]>eim harðneskjulega sínum til hvorr-
ar íiliðar. Við það snögga bragð varð hann
að sleppa fingratakinu á hálsi mér, og í einu
hendingskaisti vippaði eg mér upp á hnén. Þá
sá eg hver maðurinn var og hönd mín, er eg
hafði reitt til höggs, féll óðara niður með
hlið mér.