Lögberg - 07.01.1943, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 7. JANÚAR 1943.
I
R U F U S
Efíir Grace S. Richmond
Síðan þetta vildi til með Rúfus, hafði dr.
Bruce ekki verið eins ruddalegur í háttum
sínum, hvorki gagnvart henni né öðrum, þó
hafði hann ekki skipt svo mikið um skap, að
hægt væri að segja, að hann væri orðinn
mannblendinn. En hann gerði enga athuga-
semd, þegar hún sagði honum, að hún væri
á förum; hann tók því eins og það væri sjálf-
sagður hlutur. Og hvernig sem hún lagði höf-
uðið í bleyti, sá hún enga leið til að geta
boðið sjálfri sér að vera kyr. Hefði Rúfus lifað
og læknirinn haft ánægju af honum, þá var
leiðin greið. Stingi hún nú upp á því, án allrar
tvíræðni, að hann gerði húsið að sjúkrahúsi
og tæki Katrínu Ferris í félag við sig, var
augljóst, að hún hefði fengið stutt afsvar.
Katrín hafði á réttu að standa; slíku varð ekki
f:amgengt, nema sem afleiðingu einhvers ó-
fyrirsjáanlegs atviks, eða sem hagkvæman
þróun hagkvæmari kringumstæðna. Fyrsta
skrefið var að vekja áhuga dr. Bruce og trú
hans á sjálfan sig, og þetta byrjaði vel, að
því er virtist, en endaði með því, að þessi
nauðsynlegi liður í áætluninni, Rúfus, gaf upp
andann. Nancy gat ekki farið til New York og
komið með annað foreldralaust barn í fanginu.
Það hefði komið upp ráðabrugginu.
Hún flýtti sér niður. Henni duldist ekki, að
fyrir framan hana sat maður fullur af sorg og
þjáningum. Dr. Bruce hafði rifið sundur bréf
og var nú að reyna að setja það saman aftur.
“Nancy, í öllum bænum hjálpaðu mér. Eg
reif bréfið áður en eg var búinn að lesa það,
en þarf að vita hvað í því er, þó eg vildi helst
vera laus við það. Konan kemur, og eg verð
að senda Pat til að mæta henni á stöðinni,
en eg var ekki búinn að lesa, hvar eða hvenær
hann á að hitta hana. Hamingjan góða! Þessar
manneskjur, sem gefa manni ekki tíma til að
láta þær vita, að maður vilji vera laus við
þær —.”
Nancy brosti um leið og hún tók við bréf-
sneplunum af honum og lagði þá á borðið.
“Var það þessi hugsun, sem greip þig, frændi
þegar þú fékkst bréfið frá mér?”
“Eg verð að játa, að það var svo. Eg er
með skel utan á mér, og eg óskaði að lifa i
friði í skelinni minni. En fréttin um komu
þína var ekkert á móts við þetta. Þekkir þú
nokkuð frændkonu þína, Maríu Bruce?”
Nancy hristi höfuðið. “Ekki síðan eg var
lítil.”
“ímyndunarveik kona. Verst af öllu, mái-
gefnasta kona, sem nokkurntíma hefir opnað
munninn. Hún heimsótti móður mína við og
við. Eg hugsaði að hún væri dauð og grafin,
eða að hún, að minsta kosti, mundi aldrei
koma á þessar slóðir aftur. En það sýnist nú
öðru máli að gegna. Hún kemur — með hvaða
járnbrautarlest segir hún? Þú gáir að því, þeg-
ar þú ert búin að setja saman sneplana. Eg
get ekki sent henni skeyti um að koma ekki,
því hún er komin af stað þaðan, sem hún
var.”
“Aumingja Lynn frændi! Hvert óhappið virð-
ist fylgja öðru. Það er sjaldan ein báran stök.”
Nancy flýtti sér að setja saman bréfsneplana.
‘ Þarna finn eg það, kl. 4 og 32 mínútur, seinm
partinn í dag. Jæja, það er sama lestin og
eg ætla með. Eg get rétt séð hana á stöðinni.
Eg mun þekkja hana á lýsingu þinni af henm.
Látum okkur sjá — hún gerir ráð fyrir að
vera hér um kyrt í mánuð.”
“Ó, hjálpi mér! Þetta hafði eg ekki lesið.’’
“Já, hérna kemur það: “Geti eg verið hjá
þér heilan mánuð, kæri frændi minn, þá getur
þú nákvæmlega athugað sjúkdóm minn. Eg
býst við að veikindi þín, sem eg er ákaflega
hrygg yfir, muni ekki hafa gert þig óhæfan
til að rannsaka og þekkja sjúkdóma, né tekið
frá þér lækningagáfu þína —.”
Nancy hallaði sér aftur í stólnum og horfði
á hann. Hann starð.i á móti.
Eg vil ekkert hafa með hana að gera,” sagði
hann ákveðinn.
Nancy þagði. “Enginn rekur föðursystir sína
a dyr fremur en systurdóttur sína” — Nancy
var það. — Það er einungis um eitt að gera
sem gat bætt úr vandræðunum. Ætli honum
komi það til hugar, eða varð hún að stingo
upp á því sjálf? Vel gat það verið, að honum
kæmi það til hugar, en að hann vildi ekki
segja það. Honum kunni að þykja það skömm
að vilja nota sér hana, þegar hann kærði sig
ekki um að grenslast eftir, hvort hún óskaði
að vera þar lengur, Þegar honum var engm
þægð í því.
“Aumingja Lynn frændi,” sagði hún aftur,
cg þegar hún sagði það var dálítill gletnis-
svipur á henni. “Ef til vill verður hún ekki
eins slæm og þú heldur.”
Það eru engin skynsamleg orð, sem geta
gefið til kynna hljóðið, sem slapp fram af
vörum hans. Hann mundi of vel eftir Maríu
föðursystur sinni til þess að samsinna þessu.
Þegar hún á annað borð var komin inn í
húsið, var ekkert líklegra en að hún legðist
í rúmið og ekki yrði hægt að hreyfa hana
þaðan. Það er ómögulegt að úthýsa henni.
Slík ógestrisni væri vanvirða fyrir móðir hans,
frú Robert Bruce, sem ætíð hafði verið höfð-
ingleg á svip og vinaleg við alla; það var
hennar fastur vani, þó hún stundum yrði að
taka á móti ættingjum manns síns, sem voru
henni miður velkomnir.
Hann horfði stöðugt á Nancy. Hún var nú
sannfærð um, að það var hún, sem varð að
eiga uppástunguna, sem gæti bjargað málinu,
eins og það lá nú fyrir. Þegar Nancy var nú
búin að vera í húsinu hans í nokkrar vikur
duldist honum það ekki, að hún hefði verið
ötul og ástúðleg húsmóðir á sínu eigin heimili.
Hann skildi það fyllilega á öllu látæði hennar
cg framkomu við Pat, frú Coon, dr. Mac
Farland og hvern annan, sem hún umgekst.
að henni var í lófa lagið að gera öllum til
hæfis og viðhafa samkvæmislipurð í hvers-
konar umhverfi, jafnframt þessu var hún fljót-
ráð, ef um erfiðleika var að ræða. Enginn
mundi geta umgengist og lagað sig eftir kenj-
um Marju Bruce, föðursystur hennar, sem
helst vildi öllu ráða og öllum, hvar sem hún
var, eins og Nancy.
Nancy aumkvaðist yfir hann. “Heldurðu að
þú vildir ekki að eg hætti við að fara og
reyni að byggja skilvegg milli þín og Maríu
írænku?” spurði hún, vingjarnlega.
“Það væri illa gert. Eg hefi ekki sýnt annaö
en eigingrini í okkar viðskiptum, en þetta
kórónaði það alt. Nei, far þú leiðar þinnar,
eins og ætlun þín var, eg óska þess þín sjálfrar
vegna.” '
“En ef mig langar nú til að vera kyr?”
“Þig mun ekki langa til þess, ef þú þektir
frú Maríu Bruce. Nei, Nancy, eg vil það ekki.”
“Sannarlega gerir þú það, Lynn frændi
Heldur þú ekki, að eg sé þér þakklát vegna
Rúfusar? Þú gerðir það alt af snild. Mig langai
tii að vera kyr og hjálpa þér. Má eg það?”
Hann varð að gefa eftir. Hann sá, að henm
var alvara — hana langaði til að hann sam-
þykti uppástungu hennar. Það var eins og
fargi væri létt af honum, þegar þetta var til
lykta leitt, og hún fór út úr stofunni. Enginn
af þeim, sem hann hafði í kringum sig, gat
haldið Maríu frænku í þeirri fjarlægð frá hon-
um, að honum yrði viðvært, nema Nancy.
Hann vissi að nokkurrar óþæginda mundi hún
alt af valda honum, annað gat hann ekki
hugsað sér, en það er bezt að Nancy geri
sitt bezta. Hann var í mikilli þakklætisskuld
við hana, fyrir að losa hann við að verða fyrir
aðalárásunum. Eftir þetta gæti hún beðið hann
hvers, sem vera skyldi, og hann mund’.
veita henni það, stæði það á hans valdi. Það
gæti ekki orðið svo mikils virði, að hann
skuldaði henni það ekki.
Nú sendi hann eftir frú Coon. Hann vissi,
að ráðskona hans ansaði ekki fyrirskipunum
frá öðrum en honum sjálfum. Það mundi
kosta uppreisn í eldhúsinu, léti hann Nancy
vera boðbera. Honum Yar líka skylt að láta
frú Coon vita, að Nancy ætlaði að dvelja
nokkru lengur. Þetta mundu verða óþægilegar
fréttir, og hann skildi vel hversvegna. Frú
Coon var ákaflega afbrýðisöm gagnvart öllum,
scm inn í húsið komu, á sama stóð, hvort
það voru konur eða karlar. Hún hafði sýnt
afbrýði gagnvart Nancy meira en nokkrum
öðrum, sem hingað til hafði gist hjá dr. Bruce.
Það var ekki erfitt að finna orsökina til þessa;
hún lá í framkomu og fegurð hennar, sem
hvortveggja var meðskapað, en sem tízkan
átti þó nokkurn þátt í. Hvorutveggja var frú
Coon mjög á móti skapi. Jafnvel göfugmann-
legt látbragð Nancy, þegar hún sat við borðið
með rétti þá fyrir framan sig, sem frú Coon
hafði með ólund búið til handa henni, var
frú Coon andstygð. Það, sem hafði haldið frú
Coon í skefjum, voru peningar þeir, sem
Nancy hafði við ýms tækifæri, gefið henni,
sem þó einkum var meðan ungfrú Schirmer
var þar og Rúfus lifði.
XXV.
Patrick Spence og frú Coon áttu tal saman
þegar hún kom aftur frá dr. Bruce:
Pat: “Það er eins og það gangi eitthvað að
þér, frú Coon!”
Frú Coon: “Gangi að? Hver væri ekki í
illu skapi? Þessi kerling! Verðum við aldrei
laus við þessi ættmenni hans, sem koma á
öilum tímum árs! Rétt þegar við vorum orðin
laus við barngarminn og hvítu kjólana. Þessi
María frænka, með arnarnefið, með perlu
poka um alt húsið og eins og mylluhjól að
málæði til. Eins og hann hefði nú ekki nóg að
bera alt þetta, sem gengið hefir á hér í hús-
inu altaf síðan hún steig fyrst fæti sínum
inn í það.”
“Hún hefir ekki komið hingað síðan eg
kom,” sagði Pat.
Frú Conn: “Þú veizt vel við hverja eg átti
eg átti við frú Ramsey þína, með hælaháu
skóna og alt andlitsduftið. Við höfum ekki haft
stundar frið síðan. Og svo bætist kerlingin
við!”
Pat — sakleysislega: — “Frú Ramsey kom
ekki með hana, eða hvað?”
Frú Coon: “Hennar vegna verður hún leng-
ur. Eins og hún væri húsmóðirin hér — sem
ekki veit svo mikið hvað stjórn er, að hún
geti stjórnað sjálfri sér.”
Pat: “Hver verður kyr?”
Frú Coon: “Hún verður kyr.”
Pat, sem tæplega getur trúað eyrum sín-
um, segir glaðlega: “Fúr Ramsey!”
Frú Coon: “Hver skyldi það vera önnur?
Hún hefir náð honum á sitt vald með sætunm.
Hann heldur, að hún geti hjálpað honum með
Maríu frænku hans! Þegar þær koma saman,
gera þær hann vitlausan.”
Pat: “Verður hún lengur?”
Frú Coon: “Mikið eruð þið karlmennirnir
ailir saman þreytandi. Ykkur finst svo mikið
til um það, ef konum líkar vel við ykkur.
Eg hef hlustað á hana hæla þér. Og þetta
kitlar þig eins og það væru peningar til að
stinga í vasann. Hún hælir mér aldrei með
einu orði. Bara sendir mér peninga í hvítu
umslagi og þakklæti með.”
Pat: “Við hverju gætir þú búist — sem gef-
ur henni hornauga í hvert sinn, sem hún lítur
inn í eldhúsið. Og þó hælir hún þér. Hún
sagði við mig, að hún héldi að þú værir besta
matreiðslukona, sem hún þekti. Hún segist
aldrei hafa séð annan eins súkkulaðibúðing og
þann, sem þú býrð til.”
Frú Coon — með reigingi —: “Bjáni! Þetta
sagði hún ekki við mig, heldur til að þóknast
þér.”
Pat: “Það er ómögulegt að gera þér til hæfis,
frú Coon. En þú býr til góðan mat, það
veiztu, þó þú kærir þig ekki um, að þér sé
hælt fyrir það, það er þín heimska.”
Frú Coon: “Hafðu þig á burt, og farðu að
láta á borðið. Það verður gaman fyrit þig
að þjóna Maríu.”
Þegar hann er farinn afræður hún að hafa
súkkulaðibúðing í eftirmat .... “Því skyldi það
ekki geta verið súkkulaðibúðingur eins og
eitthvað annað,” hugsaði hún með sér.
XXVI.
María frænka var komin. Nancy hafði farið
sjálf með Pat til að taka á móti henni- á
stöðinni. Frú Bruce var fremur svipmikil kona.
Hún var ungleg að útliti, samanborið við ald-
ur. Hún var milli 60 og 70 ára. Hún var rík-
mannlega klædd — hefði ekki þjurft að bera
svo ríkmannleg föt á ferðalagi, eftir því sem
Nancy fanst. Hún var stór kona; tillit hennai
var ógnandi og bar vott um, að hún bjóst
við, að snúist yrði í kringum sig og því fylgdi
mjög óþýð rödd, ef henni fanst stöðvarþjónar
eða aðrir, sem með henni voru, tefja för henn-
ar eða ekki nógu stimamjúkir við hana.
Þegar gamla frú Bruce kom eftir stöðvar-
pallinum, kom hin unga frú Ramsey á móti
henni. Hún gekk til hennar með tígulegri ró
og látbragði, sem hlaut að vekja aðdáun allra,
nema Maríu Bruce, og kynti sig fyrir henni.
Frú Bruce líktist frú Coon í því, að láta sér
ekki geðjast vel að fólki við fyrstu kynni, ef
annað var mögulegt. Nancy vissi óðara og hún
heyrði málróm gömlu konunnar, sem líktist
meir karlmannsróm en kvenmanns, með hvers-
konar mannveru hún hafði hér að gera.
“Hver? Ramsey? — Nancy Bruce? Ertu
stúlkan hennar Barböru? Jæja. Eg hefi ekki
seð þig Nancy, síðan þú varst barn, og það
var því ekki hægt að búast við, að eg þekti
þig strax. Eg hefi ekkert um þig frétt svo
árum skiptir. Hvora leiðina? — Hvað hefir
orðið af burðarkarlinum með farangurinn
minn?”
“Það er alt í lagi, frænka mín. Vinnu-
maðurinn hans Lynns frænda sér um það alt.
Gjörðu svo vel og koma hérna. Má eg ekki
bera þessa litlu tösku fyrir þig?”
“Nei, eg sleppi henni aldrei úr hendi minni.
Of mikið um þjófa í kringum mann. Svo þú
art sfúlkan hennar Barböru. Og gengur í
sorgarbúningi, ef þið kallið þetta því nafni.
Maðurinn þinn var í flughernum; var hann
það ekki? Eg hefi gleymt því, það voru þó
svo margháttuð störf, sem karlmenn höfðu.”
Nancy skildi strax andúð Lynns frænda.
Hún hafði gert sér grein fyrir því, þegar þær
komu þangað, sem bifreiðin beið þeirra, að
María frænka var af þeirri tegund ríkra
kvenna, sem eru upp á móti flestu, sem sagt
er og segja alt með hálfkæringi og þykjast
af því, sem þær segja, hver sem í hlut á, fyrir-
fram fullvissar um, að vekja andmæli. Jæja,
ekki var um nema eitt að gera, þegar hún
átti í hlut: að vera kurteis, en föst fyrir og
ákveðin. Húsmóðirin varð að segja henni til
syndanna, án þess að vera hið minsta hrædd
við hana. Nancy félst ekki hugur. Hún fann,
að hún var því vaxin að leysa þetta af hendi.
“Já Alec var í franska lofthernum, María
frænka,” sagði Nancy. Þessi búningur minn
er þannig, að eg er þess fullviss að honum
hefði geðjast hann. Eg er dóttir Barböru, þó
eg geti ekki búist við að þú munir eftir mér.
Eg er hrædd um, að eg hafi líka gleymt þér.
F.n það er gaman að sjá þig aftur. Það er nú
orðið langt síðah þú komst hingað, er ekki
svo?”
Frú Bruce starði með sínum bláu, köldu
augum inn í flauelsmjúk augu frú Ramsey
og henni duldist ekki, að hún hafði þó ró og
festu, sem árum og góðu uppledi fylgja. Þó
horfði Nancy á hana með undirgefnissvip,
reiðubúin til að svara öllum spurningum henn-
ar, hversu sem þær væru henni ógeðfeldar.
“Eg hefi ekki komið hingað síðan Hester dó
— frú Bruce, amma þín. Hvernig stendur á
því, að þú ert hér? Þú ert þó ekki ein í
heimsókn hjá Lynn?”
“Jú, eg er alein. Eins og þú veizt er Lynn
frændi aumingi síðan í stríðinu. Það koma
mjög fáir til hans.”
“Hm. Þú kemur til hans, og svo kem eg nú
til hans. Það er gott fyrir hann.”
Þegar þær komu heim að húsi læknisins,
heimtaði frú Bruce að henni yrði strax fylgt
til stofu frænda síns, en í þess stað var henni
vísað til síns eigin herbergis. Nancy hafði
sagt henni, að læknirinn tæki á móti henni
nokkrum mínútum eftir miðdegisverð. Hún
gaf þá skýringu, að hann hvíldi sig ætíð seinni
part dagsins, og ætti hægra með að taka á
móti ókunnugum að kvöldinu. Nancy sagði
þetta svo ákveðið, að þar varð engu umþokað
Skrifstofan var lokuð, en dyrnar á dagstof-
unni voru opnar. Það hafði verið látinn eldur
í arininn, og þangað höfðu verið borin blóm,
fögur og nýklipt. Nancy sá um að þetta var
gert, þó hafði hún ekki notað þessa stofu
sjálf, síðan hún kom. Eldur hafði einnig verið
kveiktur í arininum í herbergi frú Bruce. Þar
hafði síðast búið amma frú Bruce, svo það
var ríkulega búið og ekkert vantaði á þæg-
indin.
Miðdegisverðurinn var borinn á borð. Alt
var þar gert til þess að sýna, að frú Coon
gæti án nokkurrar húsmóður, gert alt það,
sem við slíkt tækifæri væri gerðar kröfur til
Gamlir diskar, sem höfðu verið í eign fjöl-
skyldunnar, voru teknir úr bláu lérefts um-
búðunum og notaðir handa gestunum, þó þeir
hefðu ekki verið á borðinu meðan Nancy var
eini gesturinn. “Þessi gamla kona”, eins og
frú Coon kallaði frú Bruce, var nær því að
vera í fjölskyldunni en frú Ramsey, sem hún
stöðugt taldi utanaðkomandi, en ekki fædda
innan fjölskyldunnar. Þrátt fyrir að frú Coon
hafði ógeð á frú Bruce, hafði hún þó ekki
eins mikla óbeit á henni og frú Ramsey. Hún
gat betur fengið af sér að taka fram slípuð
glös og silfurmuni á borðið handa frú Bruce,
en handa ungu konunni, sem var viss með að
koma að miðdegisborðinu í hvítum kjól með
dökkum leggingum, sem voru snyrtilega sett-
ar. Þessi búningur með hálsbandi úr hvítum
kórölum, gat verið hæfilegur fyrir “filmstjörn-
ur”. Þarna sat Nancy við borðið eins og
“mynd”. Og svo þegar miðdeginum var lokið,
fór þessi “mynd” inn til læknisins til að sýna
honum sig. En nú var Conn nærri búin að
gleyma að fægja silfurfötin, svo sokkin var
hún niður í hugleiðingar sínar.
Frú Coon myndi ekki hafa viðurkent það,
þó hún hefði látið sér skiljast, að þó hún
hefði verið ung og af sömu stétt og frú Ramsey
myndi hún ekki hafa verið afbrýðissamari
gagnvart keppinaut sínum, sem hún taldi vera,
en hún var nú gagnvart Nancy, þar sem dr.
Bruce átti í hlut og velþóknun hans, og henni
hefði ekki verið meira á móti skapi, en að
dr. Bruce væri í návist sinnar fögru frænd-
konu. En eins og sakir stóðu, gat ekki verið
um annað samband þeirra á milli að ræða
en það sem frændsemi skapar milli móður-
bróður og systurdóttur. Var þá nokkur ástæða
fyrir frú Coon að vera afbrýðisöm? Því gat
aðeins kona svarað. Hvað Nancy viðvék, þá
skildi hún fyllilega hvernig í öllu lá, og var
svo góðfús að kenna í brjósti um dutlunga-
fullu ráðskonuna, sem var ásthrifin af hús-
bónda sínum, að svo miklu leyti sem það lýsti
sér í löngun hennar til að ávinna sér vel-
þóknun hans, með því að gera sér far um að
gera rétti þá, sem hún sérstaklega bjó til handa
bonum, svo lostæta, að hann gæti ekki staðist
fi-eistinguna að borða þá. Með því eina móti
gat frú Coon birt það, sem inni fyrir bjó.
Það kom loksins að því, að dr. Bruce varð
að taka á móti Maríu frænku; Nancy gat með
engu móti fyrirbygt það. Miðdaginum var
ekki fyr lokið, en frú Bruce fór í kvöldkjól-
með gamla fjölskyldu-skartgripi á sér, hárið
hvíta vafið upp með mestu prýði, þusti inn til
læknisins. Hann leit upp þegar hún var kom-
in alveg að honum, og Nancy sá, að hann
gerði það, sem hann gat til þess að óbeit hans
kæmi ekki í ljós, þegar frændkona hans skoð-
aði hann með mestu gagnrýni. Nancy tók
einnig nú eftir, meir en nokkru sinni áður, að
í svip hans var greinilegt dramb. Hann var
ósjálfbjarga, en karlmenskan var honum ekki
horfin, hvaða kröfur svo sem til hans væru
gerðar. Hlægileg mynd kom Nancy í hug; þeg-
ar hún horfði á þau tvö fanst henni það líkj-
ast vanmegna mjóhundi, sem mætir hraust-
legum vatnahesti. Það stóð á sama hve dug-
lega vatnahesturinn buslaði, mjóhundurinn
varð þó að sýna andlega yfirburði sína yfir
hinu vöðvasterka dýri.