Lögberg - 14.01.1943, Blaðsíða 6

*6
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 14. JANÚAR 1943.
R U F U S
Eflir Grace S. Richmond
Pat kom með stól; María frænka dýfði sér
niður í hann. Nancy, sem nú hafði að nokkru
leyti leikið sitt hlutverk, þó mikið væri eftir
enn, fór út úr herberginu og inn í dagstofuna.
Hún stóð á arin-ábreiðunni og horfði niður í
eldinn. Jafnvel þó gangur aðskildi stofurnar,
heyrði hún drunur úr hinni djúpu rödd Maríu
frænku og stutt svör læknisins. Hún ætlaði sér
að láta viðtalið vera nákvæmlega tuttugu
mínútur, og stöðva það á mínútunni, en hvernig
ætlaði hún að láta andann blása sér í brjóst,
þegar þar að kæmi. Sem áframhald af skop-
myndinni, sem áður kom í hug hennar, fanst
henni hún sjálf líkjast flekkóttum rottuhundi,
sem stæði á milli mjóhundsins og vatnahests-
ins, og sem, jafnvel þó mikil líkindi væru fyr-
i-, að ofan á hann stigi þungur hrammur vatna-
hestsins, gelti þar til hinn líkamlegi sterkari
hætti árásum sínum á hinn andlega sterkari.
Hún heyrði eina og eina setningu í gegn-
i:m tvö skilrúmin, svo hún gat getið sér til
þess, sem þeirra fór á milli, sem var frekar
eintal en samtal.
“Það getur vel verið að eg hafi hraustlegt
útlit Lynn, en eg er ekki hraust Hvað
eftir annað hafa læknar sagt mér Blóð-
þrýstingur slagæðar ... gufuböð
Sérfræðingur í San Francisco Meltingin
Jú, en eg sef illa, Lynn blunda við
og við, ekki endurnærandi Taugarnar
Mér geðjast ekki að kvenlæknum ... vil
als ekkert hafa með þær að gera Eg hefi
hugsað mér að vera hjá þér um tíma, með-
Svona hélt það áfram. Svo skipti um efni.
Nancy hefði verið yfirmannleg, ef hún hefði
ekki hlustað á setningaslitrin, sem nú komu
“... hvers vegna hún ætti að vera hér ......
að hafa svo unga konu í húsinu eina
þegar þú veizt að hún er ...”
Þarna greip læknirinn fram í og talaði góða
stund, en svo lágt, að ekki heyrðist orðaskil;
það eitt var greinilegt, að hann var ákveðinn;
svo byrjaði aftur drunuhljóðið.
“Jæja Lynn. Það gæti nú samt áreiðanlega
ekki gert þér nema gott að athuga mig dálítið
meðan eg dvel hér Þú áttir ekki að leyfa
henni að ....”
Dyrabjallan hringdi. En sú hepni að svona
hittist á. Nancy var í þann veginn að ásetja
sér að hætta að hlusta, ef til vill var það ekki
rétt þó hún heyrði einungis hálfar setningar,
eða ekki það einu sinni.
XXVII.
Nancy heyrði rödd dr. Mac Farlands í and-
dvrinu. Hún kom fram í dagstofudyrnar og
hann snéri sér að henni. Bæði undrun og
fögnuður lýsti sér í svip hans, um leið og
hann greip með ákefð hönd hennar.,
“Hvað er þetta!” varð honum að orði, um
leið og hann fylgdi á eftir henni að arininum.
“Eg hélt að þér væruð farin.” Svo hélt hann
áfram: “Eg var í svo mórauðu skapi, eins og
Ijynn frændi þinn er stundum, og var að
brjóta heilann um, hvernig eg gæti dulið það.
Eg ætlaði að sjá yður á stöðinni í dag, en þá
kom annað í veginn. Hvernig stendur annars
á þessu?”
“Þekkið þér Maríu Bruce frænku?” spurði
hún. “Hún kom hingað í heimsóknir við og
við meðan amma Bruce lifði — hún var systir
afa Bruce.”
Hann hugsaði sig um. “Gildur kvenmaður
með erkibiskupsróm? Hefir ekki miklar mæt-
ur á neinu eða neinum?”
Nancy kinkaði kollf til samþykkis, um leið
og hún brosti. “Hún kom í dag og gerði ekki
mikil boð á undan sér. Þess vegna fer eg ekki
strax.”
“Ágætt hans vegna, en ekki mikið í það
varið fyrir yður. Ákaflega þreytandi, eftir því
sem mig minnir. Ein af þeim, sem aldrei lætur
munninn aftur.” Hann lagði eyrað við og
heyrði óminn af djúpri rödd frá skrifstofunni.
' “Hún er þarna inni núna?”
“Já, en hvað það var gott, að þér komuð
einmitt núna, dr. Mac Farland.”
“Ó, látið mig ekki fara inn strax. Lynn getur
þolað það um stund, þegar hann hefir yður til
að hjálpa sér til að losna við hana, hvenær
sem hann óskar þess.. Mig langar til að segja
yður, hvað eg hefi útvegað dr. Ferris — það
er að segja, ef hún vill taka það. Okkar á
milli sagt, þá stytti eg mér aldur, ef hún vili
ekka taka það.” Hann tók umslag upp úr vasa
sínum, tók úr því bréf og hétti henni. Hann
var auðsjáanlega mjög forvitinn að vita, hver
áhrif innihald bréfsins hefði á hana, og þegar
hún hafði lokið lestrinum, leit hann á hana
með sigurbrosi.
“Eg hefi gert alt, sem eg hefi getað, til þess
að fá hana ofan af þessum fyrirætlunum sín-
um í New York, eins og yður er kunnugt nú,”
sagði hann. “Eg hefi alt af haft þetta bak við
evrað. Við þetta starf fær hún að minsta kosti
helmingi meiri reynslu, þó að það kunni að
gefa minna í aðra hönd í bráðina. En hún
lætur sér nokkuð á sama standa um pening-
ana, hafi eg skilið hana rétt. Hún er sannur
vísindamaður, og starfið er henni fyrir öllu.
Hvernig líst yður á þetta?”
“Það er alveg ljómandi gott!” sagði Nancy
mjög hrifin. “Eg get ekki hugsað mér neitt
betra fyrir hana en að vera yfir þessari deild
spítalans og hafa dr. Frazer og yður að. vinna
með.”
“Eg er sömu skoðunar,” sagði hann, “þó
samvinna við mig hafi nú-ekkert að segja.
Sjálfur er eg við spítalann, af því að eg met
svo mikils samvinnu við dr. Frazer. Hún mundi
engan hafa yfir sér nema dr. Frazer. Eg vona,
að hún taki þessu.”
“Það furðar mig, að þér skylduð ekki segja
mér þetta, dr. Mac Farland, þegar þér vissuð
að eg ætlaði að hitta hana í New York.”
“Eg fékk endanlegt svar fyrir einum klukku-
tíma, en vildi ekki láta yður verða fyrir nein-
um vonbrigðum. Satt að segja varð eg að
berjast töluvert, til þess að hún fengi starfið,
Frazer hafði umsækjanda, sem sóttist mjög
eftir stöðunni.”
Þetta voru stórar fréttir. Hvaða áhrif þær
hefðu á fyrirætlanir Nancy, var henni ekki
enn ljóst. Þau ræddu þetta fram og aftur,
með miklum áhuga. Alt í einu var eins og
Nancy rankaði við sér, þegar henni varð litið
á klukkuna á marmarahyllunni yfir arninum,
beint á móti henni.
“Eg hefi látið Maríu frænku vera nærri því
hálfan tíma inni hjá Lynn frænda. Hann verð-
ur orðinn uppgefinn. Viljið þér ekki gera svo
vel að fara til þeirra, dr. Mac Farland.
“Orð yðar eru lög,” sagði hann brosandi.
um leið og hann hálf-hikandi reis á fætur.
“Hvað segið þér um það að kalla dr. Ferris
upp í landsímann héðan, þegar eg hefi lokið
mér af inni hjá Lynn, og að við tvö gerum
henni bylt við með fréttinni?” j
“Afskaplega væri það gaman- En hún af-
gerir ekkert í kvöld.”
“En við ljúkum þessu af í kvöld og léttum á
okkur. Jæja, nú fer eg að sjá Maríu frænku.
Þá verð eg að losa mig við alt, sem er mann-
legt í svip mínum og setja á mig embættis-
svip • - er ekki svo?”
Hann bar sig til eins og hann væri að losa
sig við eitthvað, þandi út brjóstið og setti
andlitið í alvarlegar stellingar og benti Nancy
að fara á undan. Hann gekk yfir ganginn og
inn í skrifstofuna.
“Gott kvöld, frú Bruce. Eg man vel eftir
yður, frú. Það gleður mig að sjá yður aftur.
Gott kvöld, Lynn,” sagði hann og horfði fast
á sjúkling sinn. “Þú ert þreytulegur. Nú máttu
ekki tala meira í dag — eg vona að frú Bruce
afsaki þá fyrirskipun læknis þíns.” Hann
hneigði sig djúpt og fyrirmannega. Rödd hans
var kuldaeg og ákveðin; hann leit á frú Bruce
eins og hann vildi segja henni að yfirgefa
þá. Frúin fylgdist með Nancy út úr stofunni.
Aðeins þrjár setningar fékk hún tíma til að
láta falla frá vörum sínum. Hún var nú í
aagstofunni í umsjá Nancy. Þær sátu fyrir
framan eldinn og skemtu sér við samtal í
rósailm og kynjabirtu, sem brá ljósi á andlit
Nancy og gerði það þeim mun meira aðlaðandi
Við og við gerði hún sér erindi til frænda
síns — að tala um eitthvað, sem hún hafði
gæymt, viðvíkjandi henni sjálfri — en kom
skjótt aftur og var þá hurðinni okað. Það
var líkast því, að Bruce frænka væri borin af
straumi, henni ósjálfrátt, og Nancy stæði bros-
andi á bakkanum, en annars afskiftalaus, hvað
snerti för hennar með straumnum, að því er
virtist. Svo var Nancy útsmogin. Fáir höfðu
hlustað með meiri eftrtekt á orð frú Bruce en
Nancy virtist gera.
Pat kom að dagstofudyrunum og sagði í
mjúkum rómi: “Landsíminn kallar á yður, frú
Ramsey.” '
Frú Bruce var nú ein hjá arninum og rós-
unum í tíu mínútur, meðan Nancy og dr. Mc
Farland töluðu við dr. Katrínu Ferris í New
York. Dr. Bruce var genginn til hvílu, svo þau
voru ein í skrifstofu hans meðan þau töluðu.
Þegar þau höfðu lokið samtalinu í landsím-
ann, skiftust þau á nokkrum orðum í lágum
róm.
“Hún getur ekki hafnað þessu, dr. Mac
í’arland.”
“Mér er óskiljanlegt, að hún geri það, frú
Ramsey.” ,
“Fanst yður ekki að hún vera snortin, þégar
hún talaði?”
“Hún stilti sig áreiðanlega að láta ekki bera
á því, eg vildi óska, að hún hefði ekki getað
setið á sér og sagt hreint og beint, að hún
væri stórhrifin. Staðan venur menn á að dylja
tiifinningar sínar, en stundum vildi, maður
óska, að hið sanna kæmi fram, einkum hafi
n:aður staðið í allskonar ati, til þess að út-
vega vini sínum sæmilegt starf.”
“Eg þekki Katrínu, og eg fann vel, að hún
var óvanalega hrifin, engu síður en eg. Getur
verið, að einhver hafi verið viðstaddur, svo
þess vegna hafi hún ekki getað látið gleði
sina í ljós.”
“Það gleður mig, að þér haldið að hún haf:.
verið glöð. Eg hef tekið allmikla ábyrgð á
rnig, það finn eg, — að sækja um stöðuna án
hennar vitundar. En mér fanst það ekki ein-
ungis vera gott fyrri hana, heldur og líka fyrir
okkur læknana, sem með henni vinnum. Það
er mín fulla alvara. Hún er sjaldgæf kona,
eins og þér vitið, frú Ramsey. Maður fyrir-
hittir ekki einu sinni á áratug konu með
læknisprófi, sem samtímis og hún er góður
læknir, hefir jafnmikinn persónulegan yndis-
þokka og dr. Ferris. Kvenlæknar eru oft gáfað-
ar, enn fáar eru aðlaðandi, hvað útlit snertir,
en sé hvorttveggja að finna í einni og sömu
persónu, sem þar að auki er sönn, þá segi eg:
gef henni tækifæri, ef mögulegt er, til þess að
láta ljós sitt skína-”
“Eg er ekki aveg á sama máli og þér. Eg
hefi þekt margar mentakonur, sem samtímis
hafa verið gáfaðar, aðlaðandi og framkvæmda-
samar í starfi sínu á ýmsum sviðum. Það er
furðulegt, hvað margar konur ryðja sér braut
nú á dögum. En við erum alveg sammála um
Katrínu Ferris, dr. Mac Farland. Mig furðar
ekki á, þó yður sé hugleikið að fá hana að
spítalanum ykkar. Eg var með fyrirætlanir,
sem eg vonaði að kynnu einn góðan veður-
dag að komast í framkvæmd — en eg efast
ekki um að þetta sé betra fyrir hana. Og setjist
hún hér að, get eg vel haft heimili mitt ein-
hversstaðar í nánd við hana.”
“Ágætt! Satt bezt að segja — á eg annars
að segja það?”
“Já, gerið það.”
“Auðvitað verðið þér kyr hjá frænda yðar,
þegar dr. Ferris sezt hér að. Yður að segja,
þá var það hluti af áformum mínum.”
Hann horfði á hana einbeittnislega, og roði
færðist yfir andlit hans.
“Hann mundi nú ekki kæra sig um að hafa
mig hjá sér — stöðugt,” sagði Nancy, um leið
og annað munnvik hennar sýndi lítinn þung-
lyndisvott.
“Ekki kæra sig um yður! Segðu einhverjum
öðrum það en Jim Mac Farland.”
“Auðvitað vildi eg heldur ekki vera hér,
nema eg gæti orðið einhverjum að liði.”
“Hvar í heiminum gætuð þér orðið, að
meira liði en hér?”
“Gæti eg fylt þetta stóra, tóma hús með
smábörnum,” varð Nancy á að segja, — “og
búið þeim heimili hér, og gert þau hraust og
hamingjusöm — eg meina börnin, sem einskis
úrkostar ættu, væri þeim ekki bjargað með
þeim hætti — þá myndi eg kjósa að vera hér
kyr.” Og Nancy horfði beint í augu læknis-
ins, meðan hún sagði þetta.
Hann gaf frá sér dálítið blísturshljóð. “Hefir
ekki látið hugfallast, þó svona sorgega tækist
til með Rúfus?”
“Það er — að nokkru leyti — vegna Rúfusar,
að eg óska að koma þessu í framkvæmd.”
Hann horfði sttöðugt á hana. “Þér vitið,”
byrjaði hann, “að þegar maður athugar yður
— konu, sem á sæti í hljómleikahúsi — eða
danssal — eða við borðenda í ríks manns
húsi — fyrirgefið kæra frú — eg gleymdi
mér augnablik! En þegar eg horfi á yður, sem
auðsjáanlega er ætluð til skrauts —.”
“Dr. Mac Farland! Já, þér getið boðið dr.
Katrínu Ferris framúrskaran’di tækifæri til að
vinna, af því að hún er há og fyrirmannleg,
og þér dáist að gáfum hennar og dugnaði. En
af því eg er lítil og nota franska kjóla — en
látið mig bæta því við, að Katrín var í nýtízku-
götubúningiTTivert skipti, sem þér sáuð hana,
og það var eitt af því, sem jók álit yðar á
henni! Hefði hún verið karlmannleg eða ó-
þrifleg —.” Hún beit á vörina, og bros hennar
varð óútmálanegt. “En hvað eg er vitlaus! Alt
sem eg segi, er til þess að réttlæta skoðanir
yðar. En á sama stendur, hvað eg segi. Ein-
ungis þetta: Gætuð þér hjálpað mér til að
vera hér áfram og koma áformum mínum í
framkvæmd. — Ó, eg get ekki sagt yður hvað
mikið mig langar til þess. Eg vissi ekki, hvað
eg átti að gera til þess að gera gagn í heim-
inum. En nú —.”
Hann tók eftir því, að ljósið, sem kom í
augu hennar, stafaði frá tárastraum, sem ekki
hafði fengið framrás, þó að bros hennar væn
jofn bjart fyrir því. Áhuginn í svip hennar
var enn ákveðnari er hún beindi orðum sínum
að lækninum, til þess að fá hans staðfestingu
á því, sem hún sagði:
“Og haldið þér ekki, að það væri gott fyrir
Lynn frænda? Var ekki breyting á honum
meðan Rúfus var hér — eins og hann vaknaði
af móki og geymdi sjálfum sér algerlega?”
“Það var breyting á honum — en það þakk-
aðí eg nú ekki Rúfusi algerlega.”
“Ó, það var engum öðrum að þakka en Rúf-
usj. Breytingin kom als ekki yfir hann fyr en
Rúfus kom. Og þegar barnjð dó, sótti alt í
sama horfið.”
“Við skulum útvega fleiri börn, börn í tuga-
tali,” gaf dr. Mac Farland loforð um; “börn,
sem lifa og dafna vel. Svo verðið þér for-
stöðukonan, en eg vil verða aðstoðarlæknir.
Dr. Lynn Bruce verður auðvitað yfirlæknir-
inn.Dr. Ferris sendir okkur sjúklinga. En hvað
viðv,kur Maríu frænku — hvernig finst yður
við geta farið með hana — hún gengur af
göflunum —.”
“Við verðum að flýta okkur inn til hennar.”
sagði Nancy og varð hverft við. “Eg verð að
fara,” sagði hún um leið og hún stóð á fætur
og snéri sér að hurðinni.
“Frú Ramsey.”
“Já, dr. Mac Farland.”
“Stendur yður á sama, þó eg segi yður dá-
lítið — hreinskilnislega?”
“Það er hvað mér hefir alt af fundist um
yður, síðan við fyrst sáumst hér. Mér finst
þér vera merkilegasta samsetning, sem eg hefi
nokkurntíma fyrirhitt, þau tólf ár, sem eg hefi
starfað sem læknir! Og þetta vildi eg líka
segja: Hvað, sem þér óskið að framkvæma —
mun eg styðja gegn um þykt og þunt.”
“Eg veit ekki hvernig á því stendur,” byrj-
aði Nancy, sem svar við hinni hreinskilnis-
legu játningu læknisins, sem henni þótti auð-
sjáanlega mikið um vert, “en það er eitthvað
sem veldur því, að eg hefi þá tilfinningu, að
eins og á bak við mig standi hersveitir riddara-
liðs. Nú veit eg, að eg get komið hugsjón minni
í framkvæmd —• þó það kunni að dragast, —
þá samt á sínum tíma.”
XXVIII.
“Er dr. Bruce heima?”
“Já herra, hann er heima. En hann lætur
ekki marga koma inn til sín.”
“Ekki?” Svaraði Humphrey Oliver glaðlega.
“Jæja, eg býst nú samt við, að hann muni
leyfa mér að koma inn til sín.”
Hann kom inn í anddyrið. Hann var stór og
feitur, með gáfulegt, feitlagið andlit. Hann
leitaði í vasa sínum að því, sem hann hvergi
fann.
“Það lítur út fyrir að nafnspjöldin séu búin,”
sagði hann við reglulega írlendinginn, sem
horfði með kuldasvip bláu augunum sínum á
hann. “Segið honum, að það sé Humphrey
Oliver — Oliver, gamli vinurinn hans. Hann
kannast við það. Og hann mun segja yður að
láta mig koma inn strax.”
Hann sneri sér við á dyraþrepinu og kallaði
til ökumannsins, sem beið eftir skipun, að
skilja farangur sinn eftir.
“Bíðið þér augnablik, herra.” sagði Pat frem-
ur stuttur í spuna. “Eg ætla að kalla á frú
Ramsey. Viljið þér fá yður sæti í dagstofunni,
herra?”
“Hvers vegna farið þér ekki með mig beint
inn til Bruce — dr. Bruce? Hvað er að? Hann
veikur?
“Hann meiddist, þegar hann var í Evrópu,
herra. Eg ætla að kalla á frú Ramsey.”
“Hver er frú Rams'ey? Ráðskona?”
En Pat var farinn. Gesturinn litaðist um í
dagstofunni. Hann rak augun í stóra, gula
skál, sem stóð full af rósum á mahogniborði,
og endurspegluðust litirnir í borðplötunni.
Hann fór að láta sér detta í hug, að eftir
þessu að dæma, væri frú Ramsey líklega ekki
ráðskona í almennri merkingu. — Og þegar
hún, augnabliki seinna, kom til móts við hann,
vissi hann, að tilgáta hans mundi vera rétt.
“Eg er Humphrey Oliver,” sagði hann með
þægilegu breiðu brosi á andlitinu. Honum
geðjaðist strax mjög vel að útliti frú Ramsey.
Sléttgreidda, svarta hárið hennar náði um það
bil upp að þreklegu öxlunum hans, og hann
sá strax, að hún var kona, sem leita mátti
ráða til, eins og honum hafði skilist á rödd
írska þjónsins. /
“Eg er gamall vinur Lynn Bruce,” sagði
hann við frú Ramsey, “og eg hefði gaman af
að vita, hvers vegna þetta umstang er haft —
að senda eftir einhverjum öðrum, áður en eg
get fengið að sjá hann.”
Svipur hans og látbragð voru ekki eins
óskammfeilin og orðin.
“Það er sökum þess,” svaraði Nancy, “að
dr. Bruce er ekki svo frískur, að öllum sé
leyft að koma inn til hans, hverjir skuli koma
inn til hans. Aðalatriðið er að vera ekki léngi
hjá honum, svo það þreyti hann ekki of mikið.
Ef þér viljið lofa að gæta þessa, herra Oliver,
ætla eg að fara og segja honum, hver sé kom-
inn.”
“Vissulega lofa eg þessu. Eg ætla ekki að
nota klær og tennur við hann, eins og þér
getið ímyndað yður. En sé hann veikur, ætti
heimsókn gamals vinar að hressa hann. Eg
hefi farið kringum hnöttinn nokkrum sinnum,
síðan hann sá mig — honum ætti að þykja
gaman að heyra um það.”
“Já, sannarlega ætti honum að þykja gaman
að heyra það.” Þegar Nancy leit á hann í
annað sinn, geðjaðist henni betur að honum.
Kann var svo algerlega laus yið að haga sér
eftir settum reglum og almennum háttum.
Hann var djarfur í framkomu og rödd hans
var þægileg. Ef til vill gæti hann haft góð
áhrif á dr. Bruce. Hún fór inn og sagði frænda
sínum frá komu gestsins.
“Humphrey Oliver? Það er ómögulegt! —
blessuð, láttu hann koma inn, Nancy.”