Lögberg - 18.02.1943, Síða 1
PHONES 86 311
Seven Lines
T',,
Cot-
, x VtfvVi®
an(
«6^
For Beiter
Dry Cleaning
and Laundry
Saiisfaciion
\
56 ÁRGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. FEBRÚAR 1943.
NÚMER7
Frónsmótið
Það er orðin hefð, og hún af
betra taginu, að íslendingar fjöl-
menni á Frónsmótið. Samkoman
í ár verður með mjög svipuðum
hætti og undanfarin ár, ræður,
kvæði, söngur og hljóðfæraslátt-
ur, og svo veitingar, þar sem
kunningjar og fornkunningjar
geta ræðst við og rifjað upp
gamlar endurminningar og sagt
hverjum öðrum hvað á dagana
hefir drifið. — Sökum eldvarna-
ráðstafana og strangara eftirlits
við samkomuhöld verður í þetta
sinn takmörkuð sala aðgöngu-
miða; þ. e. 350 aðgöngumiðar
verða til sölu, hjá Davíð Björns-
syni bóksala, að 702 Sargent
Ave. og stjórnarnefndarmönnum
Próns.Munið efiir þessu; að ef
aðgöngumiðarnir seljast fyrir-
fram, þessir 350 — þá verða
engir seldir við dyrnar — um
þetta eru allir actvaraðir nú, svo
ekki verði óánægja síðar.
Skemtiskráin byrjar stundvís-
lega kl. 8.
Karlakór undir stjórn Gunn-
ars Erlendssonar syngur eftir-
farandi lög: Öxar við ána, Eg
vil elska mitt land, Heim til
blárra himinfjalla, sóló í síðasta
laginu syngur Omar Blöndahl:
síðar á skemtiskránni ^yngur
karlakórinn þessi lög: Buldi við
brestur, Þér kæra sendir kveðju,
í rökkur sölum, sóló í síðasta
laginu sungin af Miss Marian
Hart.
Omar Blöndahl syngur ein-
söng, lagið mikla og volduga,
Sverrir konungur.
Unglingakór, stjórnað af Gunn
ari Erlendssyni syngur eftir-
farandi lög: Lífsgleði njóttu,
Trúðu á tvent í heimi, Stóð eg
úti í tunglsljósi, Heiðstirnd bláa
hvelfing nætur.
Sergent William Waterhouse
fiðluleikari leikur eftirfarandi
verk: Choconne eftir Vitali,
Hugue eftir Tartini, A Romp eft-
ir Rowsby Woof. Sergent Water-
house lærði hjá föður sínum hér
1 Winnipeg, þektum fiðluleikara.
John Waterhouse, einnig hjá
Rowsby Woof í London á Eng-
fandi; hann er nýlega kominn
frá fimm ára námi við Royal
Academy of Music, þar- sem
hann hlaut kanadiskan náms-
styrk; hann er nú með RoyaJ
Canadian Artillery.
Freda Simonson, þektur pían-
isti hér í bænum leikur píanó-
sóló.
Þá er það nýtt á Frónsmóti
að kona flytur aðalræðuna, Mrs.
V. J. Eylands, og má þar góðs
vænta.
Þá eru skáldin Þ. Þ. Þorsteins-
son og Lúðvík Kristjánsson, þá
þekkja allir Vestur-íslendingar,
°g þurfa þeir því engrar kynn-
ingar við.
Upplesarinn, Magnús Guð-
naundsson er einn af flugnem-
nnum heiman frá íslandi, fjör-
naaður og góður merkisberi
Ungra landa að heiman.
Þegar þetta ágæta fólk hefi)-
skemt, kemur líkamlega hress-
ingin, kaffið o. s. frv. og dans-
inn.
Hver vill koma, heyra og sjá?
Allir íslendingar!
KARKOV fallin.
Allra síðustu fregnir láta
þess getið, að Rússar hafi náð
fnllu haldi á Kharkov á þriðju-
dagskvöldið, og að meginhev
Þjóðverja á þessum vígstöðvum
hafi lagt á flótta í hinni mestu
óreiðu.
HELZTU FRETTIR
RÚSSAR HALDA ÁFRAM
ÓSLITINNI SIGURFÖR.
Á sunnudaginn var gerði út-
varp Sovétríkjanna það öllum
heimi kunnugt, að rússneski
herinn hefði tekið Rostov þrátt
fyrir hamramma andspyrnu af
hálfu Nazista; af þessu leiðir
jafnframt það, að Kákasusher
Þjóðverja, hátt á þriðja hundrað
þúsund vígra manna, horfist í
augu við það, að verða gersam-
lega króaður inni, því eina
undankomuvonin er Krímskag-
inn, og myjndi þar naumast
verða nema um skammgóðan
vermir að ræða, úr því sem
komið er.
Þá þykir nú og nokkurnveg-
inn einsælt, að Þjóðverjar muni
þá og þegar tapa haldi á Khar-
kov, höfuðborginni í Úkraníu.
■*■■*■*
CANADISKT SKIP FERST.
Flotamálaráðuneytið Cana-
diska tilkynti það á þrið^udag-
inn að Corvettan Louisburg
þefði farist í Miðjarðarhafi, og
að þrjátíu og átta af skips-
höfn hefði látið líf sitt. Fjöru-
tíu og sjö björguðust af. Her-
snekkjan var í gæzluferð nieð
skipalest, og varð fyrir sprengju
frá þýzkri flugvél.
ATKVÆÐATALNING í
STOKKSEYRARPRESTA-
KALLI.
1 gær fór fram atkvæðatalning
í Stokkseyrarprestakalli á skrif-
stofu biskups.
7 prestar höfðu sent umsóknir,
en 2 þeirra, séra Gunnar Agnars
son, Æsustöðum og séra Ólafur
Ólafsson, Kvennabrekku tóku
umsóknir sínar aftur. Á kjör-
skrá voru 949, en þar af kusu
689.
Atkvæðin féllu sem hér segir:
Séra Árelíus Nielsson hlaut
335“ atkv., séra Ingólfur Ástmars-
son hlaut 266 atkv., séra Þor-
grímur Sigurðsson hlaut 33 atkv.
séra Magnús Guðmundsson
hlaut 28 atkv. og séra Þorsteinn
Björnsson 22 atkv. 3 seðlar voru
ógildir og 2 auðir.
Með því að enginn umsækj-
enda hlaut helming greiddra at-
kvæða er kosningin ekki lög-
leg.
Mbl. 13. des.
Þakkarorð.
MANNABEIN FINNAST VIÐ
SANDGRÖFT.
Nýlega fundust iúannabein í
hól skamt fyrir norðan bæinn
Hrafnagili í Eyjafirði.
Nokkrir verkamenn voru við
sandtekju í hól þessum. Er þeir
höfðu aðeins grafið um 40 cm.
niður í hólinn, komu þeir niður
á mannabein. Beinin virtust
vera alveg ófúin.
Öll vinna í hólnum var þeg-
ar stöðvuð og fornminjaverði
tilkynt um fundinn.
Talið er líklegt að bein þessi
séu síðan á Sturlungaöld, eða
jafnvel eldri.
Mbl. 10. des.
♦ -f •♦•
FJÁRAUKALÖG AFGREIDD.
Síðastliðið mánudagskvöld af-
greiddi sambandsþing frá 3. um
ræðu fjáraukalög að upphæð
$858.000.000. Allri þessari upp-
hæð verður varið til brýnustu
stríðsþarfa. Framsögumenn
stjórnarandstæðinga í þinginu,
mæltu með því í einu hijóði,
að flýtt yrði fyrir framgang;
frumvarpsins svo sem framast
mætti verða.
Séra Sigurður Z. Gísla-
son fórst af slysi á
nýársdag i
Það sorglega slys vildi til á
nýársdag, að séra Sigurður Z.
Gíslason sóknarprestur að Sönd-
um í Dýrafirði, mun hafa farist
á leið til messugerðar að Hrauni
í Keldudal. Fór séra Sigurður að
morgni á nýársdag frá Sveins-
eyri og er um 3 km. leið til
næsta bæjar. Hefir ekkert til
hans spurst síðan þrátt fyrir
ít^rlega leit á sjó og landi.
Séra Sigurður fór frá Sveins-
eyri klukkan 9,30 á nýársdag og
var einn. Norðan kaldi var og
ofankafald, en enginn skafsnjór.
Leiðin milli bæja liggur fram
með sjó og eru ófærur á tveim-
ur stöðum, á svonefndum Háls-
um og Ófæru.
Um hádegisbil á nýársdag fór
bóndinn á Arnarnúpi að svipast
um eftir presti, þar sem hann
átti von á honum. En er hann
varð ekki var ferða séra Sig-
urðar hélt bóndi, að prestur
hefði hætt við að messa.
Svo hafði verið ráð fyrir gert,
að séra Sigurður kæmi að
Haukadal 2. janúar til að jarð-
syngja þar konu. Er hann kom
Liðinn dagur
Langt er um liðið,
litla sóldís,
að eg.sá þip síðý'st ,
Þó er mér enn
í minni fersku
okkar Edendvöl.
Þá var ei sól.
né sunnanblær
né sumar yfir landi.
Engir ljósálfar
lásu daggperlur
úr skærum bikar blóma.
Þagði lind,
þröstur var
til sóllanda löngu svifinn.
Vetur grár
í veðraham
helsnjóum huldi jörð.
Börn vorum bæði
á bernsku og æsku
vandgreindum vegamótum.
Glöggt eitt það visáum,
að gleði okkar
öll var í höndum hins,
Mig langar til þess að láta í
ljós þakklæti öllum, sem eg
umgekst á ferðalagi mínu í jan.
síðastl. Vil eg fyrst minnast
manna í Winnipegosis, sem hafa
skipað sér umhverfis merki
frelsara síns, og allra þeirra,
sem vitjuðu mín, meðan eg var
á sjúkrahúsinu í Winnipeg; einn
ig þeirra, sem vildu gera til-
raun til þess, er kuldinn var
svo bitur að þess var naumast
að vænta, að menn legðu út.
Þá vil eg minnast séra Valdi-
mars Eylands og hans ágætu
konu, sem hýstu mig um tíma,
þegar eg yfirgaf sjúkrahúsið, og
stunduðu hag minn í einu og
öllu. Veitti séra Valdimar mér
aðgang að bókasafni sínu, sem
er mikið og gott; las eg þar
bækur, sem mig hafði lengi
langað til að sjá. Þá vil eg
minnást Dr. Thorlákson, sem
vann mér mikla bót með væg-
um kjörum.
Nöfn vil eg ekki telja fleiri,
þess gerist ekki þörf; þau eru
öll skráð hjá honum, sem sagði:
“Hungraður var eg, og þér gáfuð
mér að eta. Þyrstur var eg, og
þér gáfuð mér að drekka ...
Sjúkur var eg, og þér vitjuðuð
rmn.
Okkar óskahöll
var íslenzk sveit,
vafin hjúpi vetrar,
skuggum dönsuð,
er í skýjahafi
marvaðann máni tróð.
Lékum við á skautum
um lagðan hyl
og undum okkar högum.
Brast í blásvelli,
í barnaleik
brugðum beggja stafi.
Fórum við á skíðum
um fjalla-hlíð
og hlupum hjalla af hjalla.
Enn mér í eyrum
ómar glöggt,
hve dátt þú, ef duttum, hlóst.
En brátt var okkar
brugðið leik,
burt þú úr byggð fluttist.
Okkar óskahöll
stóð auð og tóm
og yndisvana eftir. —
Síðar oft,
er svalar um hjarta,
vitja eg fornra vaka,
sem minning hlý
á munarvogum
heldur einlægt auðum.
Þráinn.
S. S. C.
ekki á tilteknum tíma var sím-
að frá Hukadal í Keldudalnum
og þá varð fyrst kunnugt að séra
Sigurður var horfinn. Var þá
strax hafin leit. — Leitað var
allan sunnudaginn, en sú leit
bar engan árangur.
I gærmorgun fór bátur frá
Þingeyri með um 30 manns og
var leitað fram í myrkur án ár-
angurs.
Leitarmenn fundu spor í snjón
um á Hálsum. Þar háttar svo til,
að drangar ganga fram að sjó
og getur verið ilt yfirferðar og
hættulegt, en þó er þar sæmi-
legur vegur í góðri færð.
Tvær leiðir eru um Ófæru,
sem er lengra út með firðinum.
Önnur leiðin liggur fyrir ofan
drangana utan í fjallinu, en hin
leiðin er um fjöruna fyrir neðan
og ekki hægt að fara hana nema
þegar lágsjávað er. Svo stóð á,
að á þeim tíma, sem séra Sig-
urður var þarna á ferð var lág-
sjávað og líklegt að hann hefði
valið fjöruna. í fjörunni er stór-
grýtt brimurð og sennilegt að
klaki hafi verið á steinum. Þessi
leið er ekki nema ca. 300 metra
löng.
Útilokað virðist vera, að um
villu hafi verið að ræða, þar
sem vegdrinn liggur fram með
snarbröttu fjalli, er því talið
líklegt að séra Sigurður hafi
hrapað í sjó og drukknað.
Mbl. 5. jan.
BANDARÍKJAMENN LÁTA
UNDAN SÍGA í TÚNISÍU.
Á sunnudaginn hófu. möndu!-
veldin leifturstríð gegíi Banda-
ríkjahernum í miðhluta Tunísíu,
og hröktu hann í sumnm tilfell-
um um 30 mílur til baka.
FJÁRLÖGIN LÖGÐ FRAM
í FYLKISÞINGINU.
Á föstudagskvöldið var lagði
fylkisféhirðirinn Hon. Stuart S.
Garson, sem jafnframt er nú
forsætisráðherra, flram fjárhags-
áætlun fylkisins fyrir fjárhags-
árið frá 1. maí 1943 til 30. apríl
1944. Áætluð útgjöld nema
$17.935.555, og er sú upphæð
$22.114 lægri en í fyrra.
Fylkisskuldin nemur til sam-
ans $124.437.316, en vextir af
henni nema því nær hálfri
sjöttu miljón.
-f -f ♦
QUISLING Á NÁLUM.
Frá Noregi hafa borist þær
fregnir, að ekki sé alt með feldu
um hag Quislings og Nazista-
flokksins í Noregi; lætur Quisl-
ing nú í veðri vaka, að það
slys geti auðveldlega hent
norsku þjóðina, að Hitler verði
að draga herskara sína þar til
baka.
•f -f ♦
ENN TALAÐ UM SAMBANDS-
KOSNINGAR.
Leiðtogi C.C.F. flokksins i
sambandsþinginu, Mr. Coldwell,
gerði fyrirspurn til forsætisráð-
herra um það, hvort líkur væru
á að þing yrði rofið á næstunni
og efnt til nýrra kosninga;
kvaðst Mr. Coldwell hafa það á
vitund, að kosningar lægi í loft-
inu. Mr. King sagði hvorki at’
eða á, en hét því, að láta Mr.
Coldwell vita í tæka tíð ef til
kosninga kæmi.
•f -f -f
BRESKIR KAFBÁTAR
SÖKKVA 14 SKIPUM.
1 vikunni, sem leið, söktu
brezkir kafbátar 14 þýzkum og
ítölskum skipum á Miðjarðar-
hafinu; stærsta skipið var 8 þús.
smálestir.
Greetings from the President of the
Iceiandic Luthéran Synod
On the occasion of funeral services for the Rev. N. S.
Thorláksson, President Emeritus of the Icelandic Lutheran
Synod, at Winnipeg and Selkirk, Manitoba, Feb. 12. 1943.
Beloved in the Lord:
Death has come to our beloved father-in-the Lord, the
Rev. Níels Steingrímur Thorláksson, in the ripeness of
old age. We, who had the privilege of knowing him and
laboring with him, do obeisance to his memory, knowing
full-well that his demise is rightly to be regarded as the
victorious crowning of a rich and devoted earthly life with
the peaceful entry into the more abundant life of promise.
We would rejoice with him, who now truly rejoices.
Still we would not be unmindful of the equally Christian
attitude that weeps with those who weep.On behalf of the
Icelandic Synod as well as personally I would extend to
Mrs. Erika Thorláksson the sincerest sympathy in the loss
of her beloved husband, who shared with her the joys and
sorrows of life, its labors and triumphs, for well over a
half a century. They built such solidarity into their home
and their life that is not easily disrupted. This is not broken
in this hour, but elevated to a higher sphere.
On behalf of the Synod and personally, I would also
sympathetically enter into the feelings of their children,
grand-children, and others of the immediate family circle,
who to-day mourn the venerable father and patriarch of
rich blessing to them all. Theirs is a rich heritage from
a unique home and family life. Their sorrow also will be
mellowed with rejoicing and gratitude.
Over and beyond this, I would express on behalf of the
Church that the Rev. Thorláksson loved and served, a
deep appreciation of his labors and devotion to the Gospel
of Christ and ist furtherance in human life. His testimony
in word and life, lives after him. In retrospect we realize .
the fitness and power of his parting message at the last
session of Synod. His richest reward was in the hearts
of men.
I much regret that circumstances hinder my presence
on this occasion. From the distance I would invoke God’s
richest blessing upon the memory of brother, his family,
and the people he loved and served. May the peace of
God that passeth all understanding, keep your hearts and
minds through Christ Jesus. Amen.
K. K. Ólafson,
President of the Icelandic Synod.
Chicago, Illinois
'February 9, 1943.