Lögberg - 18.02.1943, Blaðsíða 2
2
.OGBERG. FIMTUDAGINN 18. FEBRÚAR 1943.
Atvik
Eftir Pálma.
Frh.
Hún brosti feimnislega: “Eg
skal fylgja þér upþ á hnjúkinn;
eg þekki bestu leiðina þangað,”
sagði hún.
Það var eftir hádegi, síðasta
sunnudaginn sem eg dvaldi
þarna í dalnum, að eg lagði af
stað í síðasta leiðangur minn
með Lauru. Veðrið var fremur
kalt og hráslagalegt eins og al-
gengt er um vetrarveður þar um
slóðir. Það var auðséð að Lauru
var leiðin kunnug, því hún
sneiddi hjá harðfenninu sem
fylti öll smádrög upp að hæðsta
hnjúknum, en valdi sér sand-
rindana og jafnvel klettasnasirn-
ar til umferðar. Eftir hér um
bil þriggja klukkutíma kapp
samlega göngu og klyfur, vorum
við þá á sjálfum hnjúknum. Út-
sýni var gott yfir Harðangur-
fjörðinn en þokubólstrar héngu
lágt yfir Kjölnum og hrikafjöll-
unum sem gnæfðu nú yfir þenn-
an hnjúk lengra til lands. Hnújk
urinn var hæstur að vestan-
verðu, þar sem við stóðum, en
hallaðist til austurs með tiltölu-
lega sléttu landslagi, sem var
mestmegnis hulið harðfenni.
Laura benti mér á það, að þetta
væri besta leiðin til baka niður
að vík, sem lá inn frá firðinum
þeim megin hnjúksins. Hún
benti mér á það, að við gætum
þá fylgt fjörunni fyrir höfðann,
þar sem við höfðum svo oft
gengið saman áður. Þegar við
byrjuðum á því að hoppa nið-
ur skaflana austur af hnjúkn-
um, skall þoka yfir okkur, svört
og hráslagaleg eins og norsku
fjallaþokurnar eru. Litlu seinna
komum við að klettasnösum,
sem mynduðu austurbrúnir
hnjúksins. Laura réði ferðum og
fylgdi þessum brúnum um
stundarsakir. Nú komum við að
einkennilegu skarði, sem var
hálf fult af harðfenni. Beggja
megin við þetta skarð voru sand
rindar og smáklettar, sem virt-
ust liggja beint inn í endalausan
hyl þokunnar. Niður um annan
þennan rinda stýrði nú Laura
niðurgöngu okkar. Við fórum
hægt og varlega, því steinarnir
og sandurinn voru sleipir og það
lá í augum uppi að fall var hér
hættulegt. Þarna á þessum
hættulega rinda féllu nú fyrstu
næturskuggarnir yfir okkur.
Við höfðum dagað uppi! Laura
hafði haldið ferð sinni áfram
svo ákveðinslega, að við höfð-
um ekki haft tíma til samtals.
Eg bar fult traust til hennar og
dáðist að því, hve fimlega hún
stiklaði á steinum og hnjótum,
sem stóðu upp úr hjarninu og
hve fljótt hún náði jafnýægi ef
að hún hrasaði. Við höfðum ekki
farið lengi niður á við,'um þenn-
an rinda er við urðum vör við
það, að hann endaði framundan
okkur, og að hált harðfenni tók
við, svo langt sem við gátum
séð í gegnum þokuna og myrkr-
ið. Hér námum við því staðar og
eg fann að Laura faldi litlu
heitu hendina sína í hendi
minni. Svo sagði hún:
“Við verðum nú að renna
okkur niður þenna skafh”
“En — ef hamrabrúnir taka
við fyrir neðan skaflinn?” spurði
eg-
Laura kreisti hendina á mér
dálítið. Eg sá að hún brosti
þó dimt væri.
“Þá hröpum við bæði — hröp-
um inn í eilífðina!” sagði hún.
Mér var ekki skáldskapur í
hug, þó að eg kannaðist við það,
að ástæður af þessu tægi ættu
best heima í skáldsögum. Eg
svaraði henni því dálítið kulda-
lega: '
“Eg hefi enga löngun til þess
að hrapa — eða sjá þig hrapa.”
“Ertu hræddur?” spurði hún.
Auðvitað var ég hræddur. Eg
hefi aldrei hræðst nokkurn hlut
meira en að hrapa. Eg hafði
einu sinni verið í samskonar
lífsháska heima á íslandi og
eftir þ^ð, hafði mig margsinnis
dreymt að eg væri að hrapa.
Það var hræðilegt. En Laura
virtist vera full af glettum:
“En hvernig er nú islenzka
kvæðið, sem þú varst einu sinni
að segja mér frá?” Eg vissi að
hún átti við kvæði Bjarna Thor-
arensen, “ Sigrún”, sem eg hafði
einu sinni reynt að þýða fyrir
hana á norsku. Eg vissi að hún
átti sérstaklega við þetta erindi.
“Glöð skulum bæði á brott héð-
an halda, í brennandi faðmlög-
um loftvegi kalda, herskarar
stjarnanna þjóta um þá” o. s.
frv. En eg var nú í illu skapi
og vildi ekkert um kvæði heyra.
Eg tók nú lausa steina og lét
þá velta niður skaflinn. Eg
heyrði að þeir ultu með auknum
hraða, þangað til fjarlægðin
eyddi hljóði falls þeirra. Eg
snéri mér nú að Lauru og sagði
hikandi:
“Hér er aðeins um þrent aö
ræða. Að renna sér niður skafl-
inn og eiga á hættu að hrapa, að
bíða hér á þessum rinda þangað
til birtir, eða að snúa til baka,
og leita niðurgöngu á þeim stað,
sem við komum upp.”
“Að snúa til baka er óráð-
legt,” sagði Laura, “í þessu
myrkri gætum við aldrei fund-
ið rétta leið. Að bíða hérna er
líklega hættulaust. En helst vilai
eg renna mér niður skaflinn.
Fyrir neðan skaflinn eru melar
og svo tekur skógurinn við og
þá fjaran.”
Við settumst niður. Hún
hjúfraði sig upp að mér svo að
við nutum líkamshita hvers
annars. Þrátt fyrir alt þetta var
þá ekki svo óþolanlegt, því við
vorum vel klædd.
“Það hryggir mig ósegjanlega.
að þú skildir lenda í þessum
æfintýrum með mér,” byrjaði
eg-
“En það gleður mig ósegjan-
lega,” sagði hún.
“Hvernig getur það glatt þig?”
spurði eg undrandi. Eg fann að
hún þrýsti vanganum að öxlinni
á mér.
“Við erum svo alein hér, að-
eins þú og eg.”
Við þögðum bæði um stund.
Eg var að hugsa um það að
þetta yrði að líkindum í síðasta
sinni, sem við hefðum kost á
því að vera saman. Eg hafði oft
haft í hyggju að láta hana skilja
það, að leiðir okkar gætu aldrei
legið saman í framtíðinni, og nú
sá eg að slíkt var nauðsynlegt.
“Eg fer til Bergen á morgun,”
byrjaði eg.
“Eg veit það,” svaraði hún.
“Og við sjáumst líklega aldrei
aftur.”
Eg fann að hún kiptist við
eins og að hún hefði snert eld.
“Hversvegna ekki?” spurði
hún blátt áfram; það var þó dá-
lítill ótta-hreimur í rödd hennar.
“Eg er aðeins æfintýramaður.
Eg er hér í dag, en á morgun
— hver veit hvar. Eg vil ekki
draga nokkra stúlku inn í slíka
óvissu að leggja leiðir sínar með
mér.”
“Eg gat fylgt þér upp á hnjúk-
inn — Engin önnur stúlka gæti
gert það. Eg ein, get fylgt þér
hvar sem þú ferð.”
Mig langaði til að þrýsta henni
énn þá nær mér, kyssa hana og
segja öll aðdáunar orð sem eg
þekkti í eyrað á henni. Eg vissi
svo vel, að hún mundi í alla
staði standa við orð sín ef að
henni væri gefin kostur á því.
Mér var því þungt í huga er eg
sagði eftir stundar þögn:
“Eg veit það Laura, en— eg
er heitbundinn annari stúlku.”
Mér fanst sem hrollur líða um
hana. Hún þagði um stund en
svo sagði hún:
“Er það ungfrú Arnesen?”
“Nei, stúlkan mín er heima á
íslandi?”
Nú varð löng þögn. Svo stóð-
um við upp. Hún tók báðar
hendur mínar og kom svo nærri
mér, að eg fann brennandi anda
hennar leika um varir mönar:
Svo hvíslaði hún:
“Elskar þú hana?”
“Já,” sagði eg utan við mig.
“Þá kastaði hún örmum sín-
um um hálsinn á mér og eg
heyrði að hún hrópaði í eyrað á
mér:
“En eg elska þig meira en
nokkur önnur stúlka í veröldinni
getur elskað þig!” Svo kipti hún
mér, með sér, út af rindanum.
Við féllum bæði og runnum nú
með geysi hraða niður harð-
fennið. —
Eg reyndi á allan hátt að
draga af hraða mínum niður
skaflinn, með fingrum hælum og
hnjám, og að líkindum tókst
mér það, að nokkru leyti, því
að eg stöðvaðist á dálitlum rinda
sem stóð þar upp úr snjónum.
En eg var nú einn. Laura hafði
oltið fram hjá rindanum og var
nú einhverstaðar langt fyrir
neðan mig. Alskonar hræðilegar
hugsanir risu í huga mér. Ef til
vill hafði hún hrapað fram af
björgum eða rotast á steinum,
sem stóðu upp úr snjónum. Eg
hlustaði, en aðeins dálítill þunga
gnýr barst til eyrna minna, og
við og við þytur frá skóginum,
sem eg vissi að var þarna ein-
hverstaðar langt fyrir neðan
mig. Eg hrópaði eins hátt og
hvelt,' sem lungu mín leyfðu:
“Laura, Laura — L-a-u-r-a,” en
bergmálið þrumaði rödd mína
til baka afskræmdri og drauga-
legri, frá hverjum hnjúki og
klettasnös í nágrenninu.
Þetta var löng nótt — hræði-
leg nótt, ekki vegna þokunnar,
myrkursins og kuldans, heldur
miklu fremur vegna minna eigin
hugsana. —
Að lokum sá eg boða dagsins.
Þokan skifti litum og gránaði.
Eg sá nú þokuna. Kuldinn varð
átakanlegri og einskonar gustur
sveiflaði þokubólstrunum yfir
mig í óbrotnum öldum. Eg sá
steinana á rindanum þar sem
eg sat, greinilega, og bráðlega
sá eg lengra og lengra út yfir
harðfennið fyrir neðan mig. Svo
skall seinasta þokualdan yfir
mig, með snörpum svala, sem
virtist koma upp yfir snjóinn frá
hafinu eða firðinum. Nú sá eg
add a million pigs to this year’s suppiy by preventing losses
A MILLION EXTRA PIGS CAN BE SAVED IF EVERY FARMER WILL GIVE:
1. ADEQUATE CARE AND PROPER FEEDING TO THE PREGNANT SOW.
2. EXTRA ATTENTION TO THE NURSING SOW.
3. SPECIAL ATTENTION TO THE YOUNG PIGS.
The pregnant sow should get proteins, minerals and vitamins and, ín most districts,
should be given potassium iodide to assure strong healthy pigs. She shouid be provided
with a clean, warm, dry, airy but draft free farrowing pen equipped with strong guard rails.
The nursing sow should be fed carefully and given feeds, such as skim milk or other
protein supplement, minerals and vitamins which will assure plenty of milk of the right
quality for rapid growth.
The nursing pigs must be fed iron in some form — sods, reduced iron, or iron sulphate
(cooperas). Secure your supply now and start using it a day or two after the pigs are born.
REMEMBER
EACH LITTLE PIG GROWN TO 200 LB. SUPPLIES THE BACON
RATION FOR NINE BRITISH PEOPLE FOR A WHOLE YEAR.
For jurther injormation consult ,our Provincial Deþartment oj Agriculture,
Agricultural College, nearest Dominion Exþerimental Farm or Live Stock Office oj
The Dominion Department oj Agriculture.
175S
AGRICULTURAL SUPPLIES BOARD
Dominion Department of Agriculture, Ottawa
Honourable James G. Gardiner, Minister
hér um bil 400 fet af harðfenni
fyrir neðan mig og svo melana,
skóginn og fjörðinn. En Lauru
sá eg hvergi. Eg stökk því frá
rindanum, þar sem eg hafði leg-
ið, út á harðfennið. Eg var stirð-
ur eftir kuldann og hreyfingar-
leysið og féll eg því bráðlega.
Hættan var þó minni en eg hafði
búist við, því eftir því sem
neðar dró, minkaði halli harð-
fennisins, svo eg gat numið stað-
ar áður en eg lenti á melunum.
Eg var hræðilega reiður við
Lauru. Eg þóttist vita, að hún
hefði heyrt mig kalla á hana en
ekki viljað svara mér, og ‘að
hún af ásettu ráði hefði látið
mig hanga þarna á rindanum
alla nóttina. En þegar eg kom
nálægt húsinu hennar, opnaði
hún dyrnar og kom hlaupandi
á móti mér. Andlit hennar var
þrútið og hár hennar var ógreitt.
Hún hafði auðsæilega ekki skift
fötum, og engan svefn haft. í
“Guði sé lof að þú ert hér:
Hvar hefir þú verið?” spurði
hún.
EgNhafði búið mig undir það,
að ávíta hana, en nú gat ek
ekkert sagt. Eg vissi það aðeins,
að eg var hjartanlega glaður
yfir því, að sjá hana á lífi.
“Hvar hefi eg verið? Eg hékk
á skaflinum alla nóttina! En
hversvegna svaraðir þú mér
ekki, þegar eg var að kalla til
þín?”
“0, svo þú kallaðir til mín!
Eg hlýt að hafa verið meðvit-
undarlaus um tíma. Eg veit það
aðeins, að eg vaknaði upp, á
melunum fyrir neðan harðfenn-
ið og að þú varst þar ekki.”
Litlu seinna, þegar strand-
ferðabáturinn fór fyrir höfðann,
áleiðis til Bergen, sá eg að
Laura stóð þar í fjörunni. Hún
veifaði handklæðinu sínu til
mín. Eg tók ofan, og sveiflaði
hattinum mínum í kveðiuskyni.
En eimskipið brunaði út fjörð-
inn, og Laura stóð enn þá í fjör-
unni, þegar hún hvarf mér í
bláma fjarlægðarinnar — í
bláma fjarlægðarinnar en ekki
gleymskunnar. En eg sá hnjúk-
inn lengi, og það gladdi mig, að
sólin skein á snjódrifnu tindana
hans. Mér fanst það vera góður
boðskapur fyrir Lauru. En fram-
undan mér var fjarðarmynnið og
hafið.
Dánarfregn
Jón Ólafur Johannesson, bóndi
á Bólstað við Gimli, andaðist
að heimili sínu þann 25. janúar,
hafði verið veikur og lítt að
vinnu gengið síðustu ár, en rúm-
fastur og líðandi hið síðasta ár
og oft mjög þjáður.
Jón var fæddur á Víðir-tanga
— Willow Point — fyrir sunnan
Gimli þann 9. nóv. 1875. Er hann
hið fyrsta íslenzka barn fætt í
þessu söguríka landnámi í frum-
landnámstíð. Foreldrar hans
voru heiðurshjónin Jóhann Jens
son og Sigríður Ólafsd., bæði
ættuð úr Eyjafirði, síðar land-
nemar að Bólstað um tugi ára.
Þar ólst Jón upp með þeim,
stundaði að hætti þeirra tíma,
fiskiveiðar jafnhliða heima-
vinnu.
Þann 18. febrúar 1903 gekk
hann að eiga Oddfríði, ýngri
dóttir Mr. og Mrs. Sveins
Magnússonar á Gimli. Bjuggu
þau ávalt á Bólstað.
Af systkinum hans eru nú á
lífi: Mrs. María Einarsson, ekkja
Sigurðar bónda Einarssonar í
Mínerwabygð við Gimli, og
Pálmi bóndi Jóhannsson á Vigri
við Gimli.
Börn Jóns og Oddfríðar á
Bólstað eru:
Dorothea Sigríður, gift Arn-
bergi Helgasyni, búsett á Gimli.
Jóhann Haraldur, í herþjónustu
á Englandi. Búi Holm, dó S
mánaða gamall. Sigurpálmi
Kristinn, dó 11 mánaða. Elinora,
gift Sólmundi Sólmundssyni bú-
sett á Gimli. Þuríður Magnúsína
gift Haraldi Bjarnasyni á Gimli.
Jón Árni Stefán, bóndi á Bói-
stað giftur Elínu Albertson. —-
Alt efnilegt og mannvænlegt
fólk.
Jón var dugandi maður, kapp-
samur að hvaða verki sem hann
gekk. Hann var áreiðanlegur til
orða og verka, og féll stórum
miður ef hann mætti öðru. Hann
var tryggur í lund og góður
vinur vina sinna, og sleit trauðla
vináttubönd er eitt sinn höfðu
verið tengd. Hann var maður
fáorður og fáskiftinn um ann-
ara hag, gæti hann ekki lagt
gott öðrum í orði eða verki var
hann þögull. Hann stóð fremur
utan félagsmála og lét þar lítt
til sín taka, var það mikill skaði
því hann var göfugur og um
margt vel fær. En þó tók hann
þögulan þátt í félagsmálum og
þörfum manna, ef til hans var
leitað. Öll afstaða hans var yfir-
lætislaus. Heimili sínu unni
hann af heilum hug, var heill
þess jafnan efst í huga hans.
Við burtför hans má fullyrða,
að kvaddur var maður er gædd-
ur var góðvild og drengskap,
maður sem öllum þótti vænt um
er kyntust honum.
Hann var styrktur af velhæfri
og ágætri konu er studdi hann
seint og snemma. Sem að er
vikið starfrækti hann fram til
síðari ára fiskiútgerð á Winni-
peg-vatni og var því langdvöl-
um að heimon í þarfir atvinnu
sinnar. Auknar byrðar falla jafn-
an á herðar konunnar undir
þeim kringumstæðum, þá byrði
sem alla aðra bar Oddfríðui
kona hans með óvenjulegri fyr-
irhyggju og snild, þannig stóð
hún jafnan honum við hlið.
Heimilið á Bólstað var í tíð
þeirra, sem og í tíð foreldra
Jóns aðlaðandi, gestrisið og
farsælt. Er það fagurt og við-
eigandi er svipur og blær heim-
ilis heldur sínum beztu ein-
kennum þótt áratugir líði hjá
og ein kynslóð taki við af ann-
ari, og svo var það á Bólstað-
Útför Jóns fór fram 3. febr-
frá heimilinu, undir umsjón Mr.
J. M. Gilbert, útfararstjóra fr.i
Selkirk. Var Jón kvaddur af
öllum sínum og bygðafólki með
virðingu og þakklæti. Kveðju-
orð fluti sá er línur þessar ritar.
S. Ólafsson.
WOMEN-Serve with the C.W.A.C.
You are wanted — Age limits 18 to 45
Full information can be obtained from your
recruiting representative
Canadian Women’s Army Corps
Needs You
Get Into the Active Army
Canada's Army Is On The March
Get in Line — Every Fit Man Needed
Age limits 18 to 45
War Veterans up to 55 needed for
VETERAN’S GUARD (Active)
Local Recruiting Representative