Lögberg - 04.03.1943, Blaðsíða 4
4
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 4. MARZ 1943.
-----------itögbers--------------------
Gefið út hvern fimtudag af
i’HE COLUMBIA PRESS, LIMITED
biJ5 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG,
69ö Sargent Ave., Wínnipeg^ Man.
Editor: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið — Borgist fyrirfram
The "Lögberg" is printed and published by
The Columbia Press, Limited, 695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba
PHONE 86 327
Okunna landið
Flutt á Frónsmóti 1943, af frú Lilju Eylands.
Herra forseti.
Háttvirta samkoma.
Eg býst við að mörgum ykkar bregði í brún,
er þið sjáið mig hér fyrir framan ykkur á
rseðupalli. Reyndar hafið þið kannske séð þess
getið í blöðunum að eg ætti að koma hér fram,
en hafið talið sjálfsagt að það væri bara prent-
v.lla, og að það væri presturinn, sem ætti að
halda hér ræðu. Það er ekki nema eðlilegt að
ykkur skyldi detta þetta í hug, því hvernig eiga
prestskonurnar að geta fengið nokkra æfingu
í því að semja eða flytja ræður þar sem menn-
irnir þeirra eru sítalandi — og við tökum altaf
aftursætið. I þessu sambandi dettur mér í hug
dálítið atvik, sem gerðist suður í Dakota fyrir
nokkrum árum þar sem við áttum þá heima,
og þið megið trúa því að þetta er dagsatt. I
nágrenni við okkur bjuggu þá góð og göfug
prestshjón af norskum ættum. Þessi prestskona
hafði vanist því bókstaflega talað að taka aftur-
sætið, því í hvert sinn, sem þau óku saman,
var hún ekki eins og venjulega gerist í fram-
sætinu við hlið bónda síns, heldur sat ein
fyrir aftan. Hvort henni fanst það þægilegra
að gefa honum fáeinar bendingar um keyrsluna
þar aftan frá, eða hvort hún sat þar vegna þess
að henni fanst þar rýmra um sig, skal eg ekki
um segja. Eitt sinn, sem oftar, óku þau til
næsta þorps, og er kvölda tók og skuggsýnt
var orðið, var erindum þeirra lokið og þau
héldu heim á leið. En eitthvað nýrra bar nú til
tiðinda — ekkert hljóð heyrðist úr aftursæt-
inu, ekki einu sinni nein tilsögn um keyrzluna.
Hróðugur og sjálfsagt í andlegum hugleiðing-
um keyrði nú presturinn tíu mílna vegalengd,
unz heim var komið. En viti tnenn! þegar
nann opnaði bakdyrahurð bílsins til að hjálpa
frú sinni út, sá hann hana hvergi — þó minna
hefði mátt sjá. — Baksætið var tómt! En nú
kom heldur en ekki fát á prestinn; hann sem
vildi í öllu vera svo samviskusamur hafði
blátt áfram gleymt konunni. Ók hann nú til
baka í miklu skyndi en með minni rósemi og
leitaði unz hann fann. Ekki er þess getið hvað
þeim fór á milli á heimleiðinni, hvort þetta
atvik jók mælsku frúarinnar, eða hvort sama
þögnin ríkti á síðari heimleiðinni og þeirri
fyrri.
Vil eg nú þakka forstöðunefnd þessarar sam-
komu fyrir þá hugulsemi sem hún hefir sýnL
kvenþjóðinni með því að breyta venju sinni
og fælja konu til að tala á þessari fjölmennu
samkomu, og sérstaklega vil eg þakka þann
beiður, sem hún hefir sýnt mér að biðja mig
að sýna viðleitni í þessa átt, þótt eg sé því
vönust, eins og þessi stallsystir mín í Dakota,
að taka aftursætið — eða als ekkert sæti —
þegar til þess kemur að flytja ræður á manna-
mótum.
Einu sinni voru tvö lítil börn drengur og
stúlka að leika sér. Drengurinn þóttist vera
prestur, en hún konan hans. Kom nú að því
að hann þurfti að prédika, og þau gengu prúð-
búin á kirkjustaðinn. Litla stúlkan settist með
brúðuna sína út í horn, en drengurinn klifraði
upp á bekk og talaði í ákafa. Endaði hann svo
ræðu sína með því að spyrja með mikilli
áherzlu: “Dyrfist nokkur hér að hafa á móti því
sem eg segi?” Kom þá svarið í undirgefnisróm
frá litlu prestskonunni: “Ekki þarftu að óttast
það, því hér er enginn nema konan þín og
barnið.”
Vitanlega stendur alt öðruvísi á hér, þar sem
svo margt fólk er saman komið, og margir
menn og konur mér fróðari um flest efni. Þó
vona eg að þið dæmið ekki hart þó að viðvan-
ingsbragur verði bæði á máli og framsetningu
þessa litla erindis.
Mig langar til að tala við ykkur í kvöld um
Ókunna landið. Reyndar hefi eg í huga fleiri
en eitt land — og ætla fyrst að minnast á
landið, sem við dveljum í. Ykkur kann að
virðast það einkennilegt að eg skuli tala um
Canada, sem ókunna landið. Hugmyndina á eg
nú reyndar ekki sjálf en tók hana af nafni
bókar sem eg las nýlega eftir Bruce Hutchison.
Sum ykkar hafið ef til vill lesið þessa bók.
Þessi höfundur bendir á að í rás mannkyns-
sögunnar dofni oft yfir frægð og frama sumra
landa og þjóða, en aðrar þjóðir og lönd komi í
staðinn. Það er ekki aðeins skylda þeirra, sem
vilja fylgjast með tímanum að kynna sér
þroskasögu hinna upprennandi þjóða, heldur
er það einnig skemtilegt og fræðandi. Kemur
þar til greina frjósemi landanna, framleiðsla
og mannfélagsmál þjóðanna, sem löndin byggja.
Eitt af þessum ungu upprennandi löndum er
Kanada. Höfundurinn bendir á að þótt Canada
sé í þessum skilningi upprennandi land, sé
það þó lítt þekt, ekki einungis meðal annara
þjóða, heldur sé það furðu lítið þekt af sjálfum
íbúum þess. Það er ekki nóg, segir hann, að
i’ugsa sér landið sem bleikann blett á landa-
bréfi, eða sem vissan fjölda ferhyrningsmílna
að stærð, heldur þurfi menn að hugsa um land-
ið sem lifandi heild. Lifandi verður þá landið
fyrst og fremst vegna fólksins sem í því býr.
En fólkið er álíka ólíkt og landslagið, og hefir
hver þjóðflokkur fyrir sig lagt fram sinn skerf
til hinnar þjóðlegu menningar. Þessi skerfur
þjóðbrotanna mörgu hefir margvíslega liti og
blæbrigði og hefir verið líkt við “mosaic” eða
litsteinamynd samsetta af mörgum mislitum
glerbrotum, sem hvert fyrir sig fellur inn í
sitt bil — en er ekki enn komið á það stig að
verða eins og málverk snillingsins, sem blandar
litina með bursta sínum í jöfnum hlutföllum.
Vanþekking þjóða hver á annari skapar oft
misskilning, og leiðir jafnvel til haturs og
styrjalda eins og þeirrar, sem nú geysar í heim-
inum, þetta á sér oft stað, jafnvel þar sem
nágrannaþjóðir eiga í hlut, sem góð skilyrði
hafa til að þekkja hvor aðra. í þessu hefi eg
haft nokkra persónulega reynslu, vegna þess
að eg hefi átt tækifæri til þess að eiga heima
í tveimur löndum. Varð það mér oft til sárs-
auka fyrst eftir að eg kom til Canada, að
heyra óvirðuleg ummæli um Bandaríkin. Þar
er eg fædd og uppalin, og þar hafði mér, frá
fcarnæsku verið innrætt virðing og ást fyrir
landi og þjóð. Og þar sem eg var nýkomin
þaðan féll mér þetta illa. Vissulega játa eg
það að margt má finna að mörgu þar eins og
hjá öðrum þjóðum. En brátt fór eg að verða
þolinmóðari og skildi betur á hverju þessir
hörðu dómar, sem eg heyrði voru oftast bygð-
ir. Eg fór brátt að taka eftir því að þeir sem
harðastir voru í dómum sínum, og mest höfðu
út á land og þjóð að setja, voru annaðhvort.
þeir sem aldrei höfðu komið til Bandaríkjanna,
eða höfðu dvalið þar aðeins utn stundarsakir.
og töldu sig svo, eins og svo oft kemur fyrir
með ferðafólk, alt vita og geta skrifað land
og þjóðlýsingu eftir tveggja eða þriggja vikna
ferðalag. Það var aðeins vanþekkingin, sem
hér var að verki. En misskilningurinn og van-
þekkingin milli þessara landa er nú óðum að
hverfa, einkanlega síðan þau urðu samherjar
í þessu stríði. Og má benda á ýms merki auk-
ins skilnings og góðvildar milli þjóðanna. Eitt
þesskonar vináttumerki er listigarðurinn mikli
yfir 2000 ekrur að stærð, á landamærunum
milli Manitoba og Norður-Dakota, vígður árið
1932. í garðinum stendur minnisvarði með þess-
ari áletrun í lauslegri þýðingu: “Við tvær
svsturþjóðir helgum þennan reit Guði dýrð-
arinnar, og heitum hvor annari því, að aldrei
að eilífu skulu þessar tvær þjóðir bera vopn
bver á aðra.” Þessi listigarður mun enn sem
komið er sá eini sem til er af því tagi í öllum
heimi, en mun eftir að eignast heimsfrægð og
gefa mörgujn þjóðum maklegt dæmi.
Annað og eldra minnismerki aukins skiln-
ings og bróðurhugar milli þessara tveggja ná-
grannalanda, er friðarboginn, sem stendur á
landamærum British Columbia og Washington-
ríkis við bæinn Blaine. Á hverju ári meðan
við dvöldum þar vestra höfðum við tækifæri
til að sækja þar samkomur, sem efnt var til
af fólki úr báðum löndunum, og sannaðist þann-
ig áletrunin á friðarboganum. Bandaríkja meg-
in: “Children of a Common Mother” (Börn
sömu móður) og hin samsvarandi áletrun
Canada megin: “Brethren Dwelling together
in Unity.” (Bræður í sáttar sambýli). Það er
mér ógleymanleg reynsla að hafa verið stödd
á þessum stað og heyra hinar tvær mismun-
andi og að sumu leiti ólíku þjóðir syngja
þjóðsöngva hvor annarar, og hið gullfallega
lag: “Land of Hope and Glory”. Ef eg ætti
kost á að vera við slíka samkomu nú held eg
að hrifning mín yrði stórum meiri en áður,
vegna þess að eg hef nú átt heima hér í
Canada í nokkur ár og hef kynst fólkinu, og
lært og meta það og virða. En slíkar sam-
komur, og slíkt samkomulag getur aðeins átt
sér stað þar sem skilningur rikir sem bygður
er á þekkingu.
En það vantar mikið á að þessi skilningur
só enn orðinn nógu almennur. Til skamms
t;ma hefir verið óhætt að segja að meginland
Norður-Ameríku, og þjóðir þær sem það
byggja hafi verið mörgum af þeim sem komu
austan um haf ókunna landið og ókunna þjóð-
in. Á það bendir þessi litla litla saga:
Gömul kona sem fluttist frá Englandi til
vesturstrandar Canada stuttu áður en stríðið
hófst, gerði sér ferð til Seattle, Wash. til að
heimsækja frænku sína, þegar heim kom fór
bún að segja kunningjakonu sinni ferðasög-
una, eitthvað á þessa leið: “Eg varð bara aldeilis
hissa þegar eg kom til Bandaríkjanna, það
sem eg var fiú líka búin að heyra um þau,
og sjá þaðan í hreyfimyndunum! Eg skal játa
að eg var bara smeik að fara yfir Jínuna í
fyrsta sinn. Eg hélt þeir væru altaf að skjóta
hver annann og að þeir hefðu
skambyssur faldar í hverri
skúffu! Og þá ríkidæmið! Af
hreyfimyndunum að dæma hefði
mátt ætla að það baðaði sig á
hverjum degi í baðhúsum úr
gleri og tígulsteinum — ekki svo
að skilja að eg sé á móti því
að fólk baði sig — því eg er
nú sjálf búin að fá baðherbergi í
húsið mitt. — Eg hélt að allar
konur þar líktust Gretu Garbo,
og allir menn væru álíka flott
og fjörugir eins og þessi Clark
Gable! Það eru vandræðin með
þessar hreyfimyndir, þær ganga
alt of langt, og svo fæx maður
þessar röngu hugmyndir. Mað-
urinn kemur heim úr kvik-
myndahúsinu og ber og lemur
konuna sína af því hún er ekkx
eins og þessar tízkudrósir í
myndunum — sem er nú varla
við að búast þar sem hún hefir
staðið allann daginn yfir elda-
vélinni að undirbúa kvöldmat-
inn hans. Já, það er þó satt, eg
vissi lítið um Bandaríkjafólkið.
j Og þú hefðir orðið svei mér
hissa að sjá mig í Seattle hjá
Bertu frænku. Eg var bara eins
og heima hjá mér. Þarna vorum
við öll saman, og allir voru svo
góðir og blátt áfram. Og George,
maðurinn hennar Bertu frænku
var ekki vitund líkari hreyfi-
myndahetju heldur en eg, og
konurnar þar eru rétt eins og
þær eru hér, og tala alveg eins
líka. Það var eíns og eg hefði
ekki farið lengra að heiman en
bara yfir strætið. Fólkið var
svo gott við mig að það meir
að segja gaf mér morgunmat í
rúmið. Já, því segi eg það. Mað-
ur þekkir ekki fólkið þar, en
við dæmum það eftir hreyfi-
myndunum og útvarpinu. En
þegar við kynnumst því er það
bara venjulegt fólk, svona eins
og við. Já, maður verður að sjá
það til að læra að þekkja það
Það sem eg hefi nú sagt um
vanþekkingu á Bandaríkjunum
og lífi þjóðarinnar þar, sem
þessi litla sága gefur aðeins eitt
dæmi af, mætti heimfæra upp
á svo margar aðrat þjóðir og
lönd. Eitt af því sem við von-
um að leiði af þessu stríði, er
einmitt aukin viðkynning hinna
ýmsu þjóða, því samfara við
kynningu fer skilningur, og sarn
fara skilningnum meiri bróður-
hugur.
En eg mintist á bók Bruce
Hutchisons: Ókunna landið.
Mikill hluti þess fólks, sem nú
byggir þetta land, kom hingað
með þeirri von að bæta hag
sinn og njóta betri tækifæra
en það átti kost á í heimalönd-
um sínum. Margt af því flúði
fyrir ýmsar sérstakar ástæður.
Stundum vegna þrengsla í heima
löndum sínum og stundum fyrir
stjórnarfarslegar eða trúar-
bragðalegar ástæður. Því verður
ekki neitað að þótt fólkið kæmi
hingað fyrir þessar eða aðrar
ástæður, var einskonar æfintýra
blær yfir ferðum þess. Og æfin-
týri verða ávalt heillandi og
laðandi vegna hins hulda veru-
leika, sem framundan liggur
þegar á stað er farið. Innflutn-
ingur hinna ýmsu þjóða til
Canada hafði á sér æfintýrablæ
í ríkum mæli, því flestir fluttu
hingað án þess að vita hvað
mundi taka við er hingað kæmi.
Canada var þeim Ókunna land-
ið. Þeir fóru út í óvissuna, sem
varð átakanlegri vegna allra
þeirra skrumsagna bæði í lofi og
lasti, sem gengu fjöllunum
hærra í heimalöndum þeirra, og
gátu átt sér stað einungis vegna
þess að landið var svo fjarlægt,
svo stórt, og svo ókunnugt með
öllu, öllum fjölda mgnna.
Þetta kemur mjög ljóslega
fram að því er hið íslenzka
þjóðarbrot snertir í nýkominni
barnasögu eftir Steingrím Ara-
son: "Smoky Bay". Sagan byrjar
á því að segja frá gjöfunum sem
bárust Nonna litla. Ein þeirra
var undursamleg bók frá föður-
bróður hans — sem var hlyntur
Ameríkuferðum. Orðin, sem í
henni stóð voru eitthvað leynd-
ardómsfull. Þau voru ekki ís-
lenzk og ekki heldur dönsk.
Drengurinn fletti blöðunum
með aðdáun og gætni. Undar-
legur maður starði á hann úr
bókinni. Fáklæddur var hann,
með fjaðrir á höfði, og virtist
vafinn skinnum. Aðrar mynd-
ir voru þar af skipum og járn-
brautarlestum.
“Sjáðu, pabbi, það er frá Ame-
ríku,” hrópaði Nonni. En pabbi
hans var ekki hrifinn. Hann
stóð þar með hörkusvip á and-
liti. Honum féll ekki vel þessi
áhugi sonarins fyrir hinu ó-
kunna laridi. En bókin var dá-
saanleg; fujll af fróðlei|: um
Ameríku, og smám saman með
hjálp prestsins fékk drengurinn
ráðið innihald hennar. Hann
gat ekki skilið hana við sig; ekki
einu sinni á meðan hann borðaðt
Þegar Sigga, vinnukonan, kom
inn með heita nýmjólk og setti
fyrir hann, varð henni litið á
myndina af skinnklædda mann-
inum með fjaðrirnar, og hróp-
aði upp yfir sig: “Svo þeir klæða
sig þá svona í Ameríku. Vesl-
ings íslendingarnir sem þangað
fara. Vonandi þurfa þeir þó
ekki að skilja við sig ullarfötin
sín, og nota svona fatnað í stað-
inn!” En Nonni litli lét ekki hug-
fallast. Hann vissi betur. Hann
mundi vel hvað agentarnir
höfðu sagt. Ameríka var dá-
samlegt land. Þar þurfti enginn
að vinna. Vélarnar gerðu alt.
Fólkið þar býr í stórum hús-
um, og viltar hænur verpa
eggjum sínum í gluggakisturnar
svo ekki þarf annað fyrir að
hafa en að rétta hendurnar út
eftir þeim! Hveitið sáir til sín
sjálft og vex fyrrihafnarlausi,
svo aldrei þarf að kaupa mjöl,
og maður getur haft heitar
pönnukökur með hverri máltíð.
Fjarska hlýtur Jóni frænda ao
líða vel í Ameríku, því þangað
fór hann, og mikið ósköp hlýtur
hann að vera orðinn ríkur!
Fjöllin eru full af gulli og silfri,
og þar sem regnið hefir sópað
því niður, getur maður týnt
það upp eins og smásteina. Já,
þvílíkt! Þar eru heilar fjalls-
hlíðar þaktar með rúsínum, þar
fljóta fossandi brennivínslækir,
og þar eru heilir klettar af
sykri.
Og Nonni stóðst ekki mátið.
Fyrst strauk hann að heiman
til að reyna að ná í Ameríku-
skip, en tilraunin mishepnaðist
í það sinn. . Seinna fór hann
samt og þá með leyfi foreldra
sinna. Hann kom til Ameríku,
og hann er hér enn. Æfintýrið
hefir endurtekið sig þúsundfalt,
og Nonni hefir lært margt og
mikið um Ameríku. Hann hefir
lært að skijla á milli öfganna.
Indíánarnir hafa ekki ráðist á
hann, landið hefir ekki gleypt
hann, en hann hefir enga brenni-
vínslæki fundið, engar viltar
hænur hafa verpt í gluggann
hans, hveitið hefir ekki vaxið
fyrirhafnarlaust, og hann hefir
þurft að grafa býsna djúpt bæði
eftir gulli og silfri. Lífið hér
hefir ekki ávalt verið létt fyrir
Nonna litla. Fyrst eftir að hann
kom, þurfti hann að leggja sig
í margvíslegt strit, sem hann
hefði jafnvel veigrað sér við að
vinna í heimahögum sínum.
Hann hefir þurft að grafa skurði
ryðja skóg, byggja brýr og
leggja vegi. Jarðvegurinn hefir
ekki ávalt reynst frjór, og hann
hefir orðið að ganga mörg
þreytuspor á eftir plóg og herfi.
Málið bókarinnar góðu, sem var
hvorki íslenka eða Danska hefir
heft tungu hans, og gerði hon-
um í fyrstu erfitt um öll félags-
leg afskipti við hérlenda menn.
Hann hefir skrifað heim, á sama
hátt og föðurbróðir hans hafði
skrifað honum. Hann hefir leit-
ast við að segja rétt frá öllu
hér eins langt og þekking hans
náði. Og fleiri hafa komið til að
taka þátt í æfintýrinu.
En Nonni og bræður hans hafa
altaf haft mikið að gera. Lífs-
baráttan hefir verið hörð og
fátt um frístundir. Canada er
honum enn að miklu leyti ó-
kunna landið. Stórir flákar þess
í austri og vestri eru honum
enn óþektur heimur. Hann hef-
ir ekki haft tíma til að ferðast
neitt verulega — þó hann hafi
stöku sinnum brugðið sér vestur
á strönd, því þar sagði eitt sinn
fróður maður frá Islandi — er
ísland með viðbót. ísland hefir
hann altaf elskað og þráð. Hann
hefir ekki haft mikið tækifæri
til að kynna sér stjórnmál þessa
lands, eða taka þátt í þeim nema
að litlu leyti. Þó ber hann mikla
virðingu fyrir jafnrétti því sem
hér ríkir — og fyrir tækifærum
einstaklingsins til lærdóms og
frama. Og vegna þess að Canada
er orðið hans eigið land, er það
honum metnaðarmál að sjá nú
að það er að mestu leyti sjálf-
stætt land, sem ræður sínum
eigin málum, og skapar sína
eigin sögu. Nonni hefir heldur
ekki haft tækifæri til að kynn-
ast nema örfáum einstaklingum
af hinum fjölmörgu þjóðflokk-
um sem byggja þetta land. Sum-
ir þeirra sem hann hefir kynst
hafa komið honum næstum því
eins einkennilega fyrir sjónir
eins og rauðskinninn forðum.
Hann hefir litið niður á sumt af
þessu fólki, og sumt af því hefir
litið niður á hann. Suma hefir
hann skoðað sér æðri, og hefir
reynt að semja sig að háttum
þeirra. Þeir hinir sömu hafa
líka gefið það í skyn á ýmsann
hátt að þeir stæðu honum ofar.
Alt stafar þetta af vanþekkingu
Nonna á öðrum mönnum, og af
vanþekkingu annara á honum.
En Nonni er enn fús til að læra,
og fús til að leggja alt sem hann
á, jafnvel lífið sjálft í sölurnar
fyrir æfintýralandið sitt. Hann
er jafn hrifinn af því nú, að því
leyti sem hann þekkir það, eins
og hann var forðum er hann las
bókina góðu. Fyrir iðjusemi
sína og almenna mannkosti, hef-
ir hann líka hlotið mikið lof
frá húsbændum sínum hér, og
er talinn einn með bestu borg-
urum þessa lands.
Þótt Nonni sé nú farinn að
reskjast og lýjast, er hann enn
bjartsýnn og vongóður. Hann
veit að hann fær nýtt tækifæri
í þessu nýja landi. Tækifænð
er fólgið í börnum hans. í
þeim hefir hann endurfæðst, og
í þeim heldur hann áfram að
lifa um ár og aldir. Honum er
umhugað um það flestu fremuv
að þau verði sannir menn og
konur. Hann veit að þau munu
læra margt og mikið u-m landið
og þjóðina, sem honum er sjálf-
um hulið. Honum er umhugað
um það að þau læri að elska
þetta land, og trúir landinu unga
fyrir börnunum sínum, eins og
hann trúði því fyrir sjálfum
sér endur fyrir löngu. Hann er
búinn að læra það af reynslunni
að enda þótt börnin hans blandi
blóði við fólk annara þjóða, þá
eru þau ekki nauðsynlega glötuð
þjóðernislega. Hér er nýtt land
og hér er ný þjóð að myndast,
og Nonni er stoltur af því að
geta lagt nokkuð til hinnar nýju
þjóðbyggingar, sem hér rís —
frjálsa þjóð í frjálsu landi.
En það er þó eitt sem liggur
Nonna þungt á hjarta; að ísland
landið hans og forfeðra hans,
verði ekki hinni ungu Canadisku
kynslóð ókunna landið Enda
þótt hin unga kynslóð elski
móðir sína, vill hann brýna fyrir
börnum sínum að gleyma ekki
ömmu sinni í austurhöfum, tígn
hennar, sögu hennar, trú hennar
og tungu. Að vísu veit hann að
tunga hennar er nú þegar orðin
ýmsum barna hans álíka tor-
skilin, eins og mál bókarinnar
góðu frá Ameríku var honum
forðum. Hann trúir því að jafn-
vel þótt tungan verði torskilin
ýmsum hér, og sé þegar orðin
það, megi haga því svo að þeir
fjársjóðir sem tungan geymir
glatist ekki. Ef ekki er hægt að
ráða fram úr þessu máli á ann-
an hátt, vill hann, að þeir fjár-
sjóðir séu færðir í þann búning
sem þeir ungu kunna að meta og