Lögberg - 09.09.1943, Síða 1
PHONES 86 311
Seven Lines
C°x'
liot
rers
LOlin^f*tr. a^1
Cle^erS
A^'
lvW«A
For Betier
Dry Cleaning
and Laundry
PHONES 86 311
Seven Lines
\ >VC(
atv^
Cot- ^
Service
and
Satisfaction
S6 ÁRGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 3. 3EPTEMBER 1943.
NÚMER 36
Herskarar sameinuðu þjóðanna ráðast
á suðurodda Italíu.
Hafa þegar náð í vald sitt fjörutíu mílna strandlengju.
* ■ . .......
Viðnáms af hálfu ítala gegn innrásinni hefir fram að
þessu lítils gætt.
Síðastliðinn föstudagsmorgun
gerðust þau tíðindi, að fjölmenn
ir herskarar sameinuðu þjóð-
anna réðust inn á suðurodda
ítalíu án nokkurs veruiegs við-
náms, og náðu þegar haldi á
ýmsum borgum við ströndina;
nokkuð leikur það á tvennum
tungum hversu innrásarherinn
hafi verið fjölmennur, þó getið
sé til, að hann hafi saman stað-
ið af freklega hálfri miljón
vígra manna. Fjöldi mikill her-
skipa og flugvéla, aðstoðuðu við
landgönguna; aðallega voru það
brezkir og canadiskir hermenn,
sem í þessari fyrstu meginlands
innrás tóku þátt; talið er víst,
að eftir því sem lengra dregur
inn í landið og umhverfið verð-
ur fjöllóttara, muni viðnám af
hálfu möndulveldanna aukast,
nema þá því aðeins, að ítalir
sjái þann kost vænstan, að leggja
niður vopn og gefast skilyrðis-
lau.st upp. Innrásarherinn hefir
þegar tekið um 3.000 ítalska her-
menn til fanga.
Frá Sendiraði Islands
í Washington
4. september, 1943.
Sendiráðinu barst í gærkveldi
símskeyti frá utanríkisráðuneyti
íslands, þar sem skýrt er frá
því, að ríkisstjórn Islands hafi
þann 1. sept., s. 1. viðurkennt
frönsku þjóðfrelsisnefndina
Ennfremur segir í símskeyt-
inu, að Alþingi hafi komið sam
an sama dag.
Virðingarfyllst,
F. h. s.
Hinrik S. Björnsson.
ÞJÓÐVERJAR Á LÁTLAUSU
UNDANHALDI.
Samkvæmt nýjustu fregnum
frá Moskvu, eru Þjóðverjar á
svo hröðu undanhaldi í Donets-
héruðunum í Rússlandi, að víst
er talið, að þeir treystist eigi
til viðnáms fyr en þá við
Dnieperfljót. Stalino, er tólfta
borg" Rússlands að mannfjölda,
er nú rétt í þann veginn að
falla Rússum í hendur, ef þeir
hafa þá ekki þegar náð henni
á sitt vald. Þjóðverjar hafa ráð-
ið yfir Stalino hátt á annað ár,
og framleitt þar kynstrin cll af
stáli.
Þá hefir rauði herinn einnig
náð aldi á bænum Konotop,
sem liggur um 127 mílur suð-
vestur af Kiev, höfuðborginni í
Úkraníu, en þar höfðu Þjóðverj-
ar lengi haft miklar víggirðing-
ar, og töldu bæinn eitt sitt allra
öruggasta vígi þar um slóðir.
♦ -f ♦
líknarsamlag
WINNIPEGBORGAR.
Hin árlega fjársöfnun til af-
nota fyrir Líkr.arsamlag Winni-
Pegborgar hefst 13. þessa mán-
aðar, og nemur sú úpphæð, sem
fram á er farið 325 þúsund doll-
urum.
Italía gefst upp skilyrðis-
laust
Rétt um það leyti sem Lögberg var full-
búið til prentunar, flutti útvarpið þau góðu
tíðindi, að Ítalía hefði gengið að kröfum
sameinuðu þjóðanna um skilyrðislausa
uppgjöf; þetta hefir legið í loftinu síðan
Mussolini hröklaðist frá völdum, þó eigi
kæmi til framkvæmda fyr en nú.
HELZTU FRÉTTIR
í herþjónustu
LOFTÁRÁS Á MUNICH.
Á mánudaginn var gerðu
Bretar og Canadamenn risa-
fengna loftárás á Munich, vöggu
Nazismans þýzka, þá langmestu,
er borg þessi fram að þessu
hafði sætt. Svo magnaðar og
háværar voru þessar sprenging-
ar, að tíðindamenn segja, að þær
hefðu auðveldlega átt að geta
heyrst í Berchtesgaden, felu-
stað Hitlers, eða sem svarar
50 mílna vegalengd.
TVÖ JÁRNBRAUTARSLYS
SAMA DAGINN.
Eitt hið ægilegasta járnbraut-
arslys sem sögur fara af í Banda
ríkjunum, skeði á mánudaginn,
er Pennsylvanian Congressional
Ltd., ein hin allra hraðskreið-
asta eimlest í heimi, liðaðist í
sundur vegna sprunginnar hita-
leiðslu í einum vagninum;
sprakk sá vagn í agnir, og þeir
sem næstir voru, urðu og fyrir
skakkafalli, þótt eigi kvæði eins
rammt að. Nú er það vitað, að
64 manneskjur létu lífið af völd-
um þessa hörmulega slyss, auk
þess sem á annað hundrað
manns sætti siíkum meiðslum,
að flytja þurfti á sjúkrahús.
Sama daginn og áminst slys
vildi til, fór 20th Century ]est-
in milli Chicago og New York
út af spori, og biðu tíu menn
bana; þrír járnbrautarþjónar og
sjö farþegar.
♦ ♦
SJÖ ÞÝZKUM KAFBÁTUM
SÖKT.
Flotamálaráðuneytið brezka
hefir tilkynnt, að sjö þýzkum
kafbátum hafa nýlega verið
sökt við mynni Biscay flóans;
voru það brezkar og ameriskar
sprengjuflugvélar, sem komu
þessum djöfladrekum Nazista
fyrir kattarnef.
-f -f
VILJA EKKERT SAMNEYTI
EIGA VIÐ KOMMÚNISTA.
C.C.F. flokkurinn hefir ný-
lokið þriggja daga fundi í
Calgary. Að fundinum loknum
lýsti þingleiðtogi C.C.F. flokks-
ins í Ontorio, E. B. Jolliffe því
yfir, að fundarmenn hefðu ver-
ið því nær á eitt sáttir um það,
að samvinna við hinn endur-
skírða flokk kommúnista, kæmi
ekki til nokkurra mála.
JAPANIR FÁ SÍNA VÖRU
SELDA.
Frá herbúðum sameinuðu þjóð
anna í Suð-vestur Kyrrahafinu,
bárust þær fregnir á þriðjudag-
inn, að Bandaríkjamenn og
Ástralíumenn hefðu kroað inni
um 20.000 japanska hermenn á
ströndum New Guineu og náð
haldi á Japönskum flugvelli í
hinum svonefnda Markhandal.
-f -f -f
FIMTA SIGURLÁNIÐ.
Fjármálaráðherra sambands-
stjórnar hefir nýverið tilkynnt
að hið fimta sigurlán cana-
disku þjóðarinnar komi á mark-
að til útboðs þann 18. október
næstkomandi. Ákveðið er að
upphæð lánsins nemi biljón
dollurum og tvö hundruð miij-
ónum.
-f -f -f
ÞRIVELDA FUNDUR.
Eins og sakir standa, bendir
nú flest til þess, að fundur milli
brezkra, rússneskra og ame-
rískra stjórnarvalda verði hald-
inn á næstunni, þó enn sé eigi
vitað um stund né stað. Roose-
velt forseti lqt þessa getið í
samtali við blaðamenn á þriðju
daginn.
sérgrein sína í canadiska hern-
um.
f f ♦
Þann 6. ágúst síðastliðinn, inn
ritaðist í canadiska flugherinn,
| sem clerk, operations room, Miss
Margáret Ellen Thorson, dóttir
Hon. J. T. Thorson dómsforseta
og Mrs. Thorson. Miss Thorson
útskrifaðist úr Manitobaháskól-
anum í Home Economics 1942,
og hlaut B.Sc. gráðu.
f f f
Síðastliðið vor gekk í cana-
diska flugherinn S. C. Thorson,
sonur Charles Thorson, sem bú-
settur er í Hollywood, Cal. Flug
liði þessi er liðlega 18 ára að
aldri.
Mary M. Goodman innritaðist
í Canadian Women,s Army
Corps í síðastliðnum mánuði.
Móðir hennar, Mrs. Ena Good-
man, er búsett að 361 Carlton
St., hér í borginni.
George Thomas ísfjörð
Þessi bráðefnilegi piltur, sem
aðeins er rúmlega átján ára að
aldri, er sonur þeirra Mr. og
Mrs. Thomas ísfjörð, 600
Beverley St., hér í borginni;
hann lauk í fyrra vor ellefta
bekkjar prófi við Daniel Mc
Intyre skólann, og var um tíma
í sumar við heræfingar í Shilo
herbúðunum, sem meðlimur vara
liðsins í landinu; nú er hann
nýlega genginn í fasta herþjón-
ustu og kominn austur til Mc
Gill háskólans, þar sem hann
verður fyrst um sinn við átta
mánaða nám í sambandi við
■H
Hér gefur a líta tvær brezkar stúlkur, sem vinna
að framræslu á Englandi með það fyrir augum,
að auka framleiðslu búnaðarafurða.
Gaman og alvara
í Austurlöndum er það sumsstaðar
siður, að þegar fólk er búið að borða,
þá andar þáð að sér því ilmvatni, sem
því finst bezt, og handleikur fint silki
í þeirri trú, að sú vellíðan, sem af því
geti leitt, hafi þætandi áhrif á melt
inguna.
Okrari (í glugganum): “Hvað
er það, sem vekur mig svona
um miðja nótt?”
Skuldunautur: “Það er eg! Eg
átti ómögulegt með að sofna,
veðna þess að víxillinn, sem eg
skulda yður, fellur í gjalddaga
á morgun, og þessvegna fór eg á
fætur aftur.”
Okrarinn: “Nú, jæja; en það
lá nú ekki svo mikið á því, að
þér þyrftuð að vekja mig um
miðja nótt.”
Suldanauturinn: “Nei, en eg
ætlaði bara að segja yður, að eg
get ekki borgað víxilinn, og nú
vona eg að eg geti sofnað. —
Nú eruð það þér, sem ekki getið
sofnað.”
Avarp
Svo mælti Reginn
við Richard Beck,
er saman þeir sátu
að sumbli,
og við munngát
úr Mímis brunni,
lyftu ljósblikum
liðins tíma:
Orðin hans Snorra:
“Ekki skal höggva,”
lifa í leiðtoga,
ljóði og verki;
þau eru brjóstvörn
í Braga málum,
anda ódauðleiks
íslendingum.
Þeir sem vargaldar
vopnin hefja,
og hrópa hástöfum:
“Höggva skal”,
brenna eggjar
á brynjum þeirra
sem á útverði
íslands standa.
Þér hefi’ eg Beck
að þjóðmálum, i
fulltingi veitt
þó fáir viti,
því við hlustir þér
hrafnar mínir,
vizku orð vöktu
vara þinna.
Þú ert stafnbúi
stórorustu,
merkisberandi
máls og snilli,
iþegar þjóðerni
þúsund ára,
berst á Útgörðum
erfiðleika.
Sterki stafnbúi,
stórorustu;
skaraðu skjöldum
á skipi þínu;
“Ekki skal höggva”,
þó aldir líði,
erfi auðlegðir
íslendinga!
Þegar þú Beck
í brynju þinni,
hug til heimferðar
hneigja verður,
munu Valkyrjur
veg þér benda
yfir Bifröst
að boði mínu!
Dauft er að yrkja
dauðum manni
eftirmæli
við opna gröf;
því skal maklega
minnast þeirra,
sem í stafnbúa
stöðu lifa!
PálmL
Konan
Þýlí úr "Árdís", fyrir árið 1943.
Vinsamlega íileinkað frú Lilju Eylands.
Það er talað um konunnar hlutverk há,
sem þau hafi sín takmarka bönd.
Það er hvorki til staður á himni né jörð;
það er hvorki til verkefni — orð eða gjörð;
það er hvorki til blessun né böl oss hjá;
ekki bros eða hjal — hvorki nei eða já;
hvorki líf eða dauði við fæðing, er finst,
sem er fjöðurstafs virði, — ei snemma né hinst,
þar sem kemur ei konunnar hönd.
S. B. Benedictsson.