Lögberg - 14.10.1943, Qupperneq 1

PHONES 86 311
Seven Lines
\ Vcle^crS

&tV For Betíér
qoI- *> Dry Cleaning
and Laundry
Satisfaction
56 ÁRGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 14. OKTÓBER 1943.
NÚMER 41
Við Goose Bay á Labrador, er einn allra. stærsti flugvöllur í
heimi; flugvöllur þessi var gerður að tilhlutan canadiskra
stjórnarvalda, og streymir þangað daglega til og frá, mesti
sægur flugvéla, er byrgja sig þar upp með olíu. Á mvndinni
að ofan, getur að líta einn af risaflugdrekum Bandaríkjanna.
Italía segir Þjóðverjum
stríð á hendur
Snemma á miðvikudaginn var,
gerðust þau tíðindi, að Badoglio
stjórnin á ítalíu sagði Þjóðverj-
um formlega stríð á hendur, og
skoraði forsætisráðherra þá í
útvarpsræðu á þjóð sína, að
ganga í samfelda breiðfylkingu
til þess að flýta fyrir sigri sam-
einuðu þjóðanna; kvað hann Þjóð
verja hafa með fláttskap og und-
irferli ginnt. ítölsku þjóðina
út í stríð, eða öllu heldur þá-
verandi forráðamenn hennar, því
þjóðin sjálf hefði vitanlega kos-
ið að geta búið að sínu í friði;
en úr því, sem nú væri komið,
ætti hún ekki ann\rs úrkostar
sæmdar sinnar vegna, en grípa
til vopna gagnvart sínum fyrri
bandamönnum, og stuðla með
því eftir megni, að létta sem
fyrst Fasista okinu af hinum
kúguðu og kvöldu Norðurálfu-
þjóðum. Fregn þessi var gerð sam
tímis heyrin kunn í London,
Moskva og Washington.
Um hundrað ítölsk herskip,
þar á meðal fimm stærstu or-
ustuskip þjóðarinnar, eru um
þessar mundir í vörzlu samein-
uðu þjóðanna, reiðubúin til sókn
ar gegn möndulveldunum nær
sem kallið kemur.
Steypiregn hefir undanfarna
daga hamlað nokkuð framgangi
herja hinna sameinuðu þjóða á
ítalíu, þó talsvert hafi þeim unn-
ist á, þrátt fyrir aujjið viðnám
af hálfu Þjóðverja. Megin or-
usturnar eru háðar við Volturn^
ána, sem reynst hefir hvorum
aðilja um sig hinn versti götu-
þrándur.
Ur borg og bygð
Samkoma í Langrulh.
Hér var haldin gleðisamkoma
fyrir gamla fólkið, þann 3. þ. m.
af safnaðarkvenfélaginu.
Kirkjan var fullsetin af fólki
þessarar bygðar, og nokkrum ut-
an bygðar.
Þar fóru fram, eins og að
vanda góðar skemtanir, svo sem
söngur og upplestur. Tóku margir
þátt í því. í þetta sinn sat við
orgelið ungfrú Kristín Halldórs-
son. Kvæði var lesið upp af O.
Oddssyni og S. B. B. Forseti
var frú Eyólfína Þorleifson.
Veitingar voru góðar eins og að
vanda, rúllupylsa, vínarterta og
kaffi o. s. frv.
Á þessari samkomu er gleði,
fögnuður vina, kveðjur og fult
málfrelsi. — Þá tala allir.
í þetta sinn vantaði M. Péturs-
son, sem vanalega flytur skörug-
lega ræðu.
Svo hefi eg þetta ekki lengra,
sleppi öllum bygðar fréttum, sem
þó ættu að segjast, eins héðan
og úr öðrum by.gðum. Slíkar
Jréttir les eg fyrst allra frétta.
S. B. B.
♦ ♦ ♦
Frú Sigríður Thorsteinson írá
Wynyard, Sask., hefir dvalið í
borginni í vikutíma; kom hún
hingað til þess að taka þátt, á-
samt öðrum meðlimum fjölskyld
unnar, í afmælisfagnaði móður
sinnar, frú Hansínu Olson, sem
varð áttræð þann 3. þ. m.
Frú Sigríður hélt af stað heim-
leiðis á laugardaginn, en ætlaði
að hafa nokkura viðdvöl á leið-
inni í Virden, þar sem tveir syn-
ir hennar dvelja við heræfingar.
♦ ♦ ♦
Látið ekki undir höfuð leggj-
ast, að fjölmenna á Bridge og
Dance samkomuna, sem lcelandic
Canadian Club efnir til í Good-
templarahúsinu þann 14. þ. m.
byggjatímum sveitarinnar. Heit-
ir faðir hans Wilbert F. Pent-
land, en móðurin, sem er dáin
var Violet Hoy einnig af skozk-
um ættum. Kirkjan var fagur-
lega skreytt blómum af öllum
tegundum, svo sem hæfði athöfn
inni allri. Að giftingunni afstað-
mni sátu fjöldi af ættingjum
beggja ríkulega veizlu að heim-
ili fóreldra brúðarinnar, þar sem
allir fundu, hve íslenzk rausn
enn lifir og dafnar hjá eftirkom-
endum frumbyggjanna, og sóm-
ir sér yel á gleðistundum okkar.
Brúðarför sína fóru hin ungu
hjón til Winnipeg og annara
staða í Manitoba, en framtíðar-
heimili þeirra verður að Ocean
Falls, B. C., þar sem brúðgum-
inn er timbursali fyrir stórt fél-
ag, canadiskt. Hugheilar óskir
fylgja hinum ungu hjónum til
síns nýja heimilis og bjartrar
framííðar. Séra E. H. Fafnis,
framkvæmdi hjónavígsluna, og
var kirkjan alskipuð bygðarfólki
og vinum.
•f -f ♦
Nýkomin er frá Reykjavík
Miss Sigríður Þormar, dóttir
Páls Þormars fyrrum stórkaup-
manns á Norðfirði, er Páll sonur
Guttorms heitins Vigfússonar
frá Arnheijðarstöðum í Fljótsdai
Norður-Múlasýslu, fyrrum þing-
manns og skólastjóra á Eyðum,
voru þeir bræður Guttormur og
séra Einar Vigfússon, sem um
eitt skeið var þjónandi prestur
hér vestan hafs.
I móðurætt er Miss Sigríður
náskyld Mrs. Guðrúnu Hall,
ekkju Jóns heitins Hall. Svo hún
á fjölda ættingja og vina í þessu
landi, sem hún býst við að dvelja
hjá árlangt. Þeir sem kynnu að
óska eftir að ná fundi Miss Sigr-
íðar geta gjört það með sam-
bandi við heimili Mrs. Guðrúnar
Hall, 575 Burnell St. eða Mrs.
Margrétar Johnson 1088 Down-
ing St.
♦ ♦ ♦
Bretar fá umráð yfir
höfnum á Azoreyjum
Svo hefir skipast til að Portu-
gal hefir veitt Bretum afnot af
herskipahöfnum á Azoreyjun-
um, og fylgir það fregninni, að
allmikill brezkur liðsafli sé þeg-
ar kominn þar á land. Stjórn
Bretlands hefir gefið portúgölsku
stjórninni skýlaust loforð um það
að kveðja heim alt setulið sitt
á eyjunum, jafnskjótt og stríð-
inu Ijúki. Á hinn bóginn hafa
Bretar heitið Portugalsbúum öll-
um þeim vistum og vopnabirgð-
um, er þeir þarfnist meðan á
styrjöldinrii stendur.
-f ♦ -f
PRÝÐILEG SAMKOMA.
Skemtisamkoma sú, sem haldin
var í Fyrstu lútersku kirkju á
mánudagskvöldið var, í tilefni af
þakkarhátíðinni, og hið eldra
kvenfélag safnaðarins stóð að,
var prýðilega sótt og að öllu hin
virðulegasta. Forseti safnaðarins,
Mr. G. F. Jónasson, annaðist um
samkomustjórn og»fórst hið prýði
legasta úr hendi; skemmtiskrá
var hæfilega löng, og hlutverk
þeirra allra, er í henni tóku þátt,
þóttu takast með ágætum. Hið
fagra og hrífandi erindi, sem
prestur safnaðarins flutti á sam-
komu þessari, er birt á öðrum
stað hér í blaðinu.
Að skemmtiskrá aflokinni,
voru um hönd hafðar rausnarleg-
ar veitingar í fundarsal kirkj-
unnar.
-f -f -t-
ÞJÓÐVERJAR HÖRFA FRÁ
KIEV.
Að því er nýjustu fregnir
herma, sækja Rússar nú að Kiev
á þrjá vegu, og eru komnir inn
í útjaðra borgarinnar. Það fylgir
sögu, að Þjóðverjar hafi séð þann
kost vænstan, að hypja sig á
brott úr borginni vegna þess að
sýnt hafi verið, að þeir fengju
eigi haldið henni fyrir sívaxandi
bolmagni hinna rauðu hersveita.
Alstaðar halda Rússar áfram
sigurför sinni í hvað sem slæst,
og hvernig, sem viðrar og eru
nú, að því er síðast fréttist, inn-
an við sextíu og fimm míiur
frá landamærum Latviu.
Mr. Finnur Stéfánsson, sem
legið hefir á Almenna sjúkra-
húsinu hér í borginni í því nær
tvo mánuði, er nú kominn heim,
og hefir fengið allmikla heilsu-
bót.
-f -f -f
Þann 25. sept. voru gefin saman
í Lútersku kirkjunni að Brú,
Man., þau ungfrú Esther Jónína
Stefánsson frá Cypress River,
Man., og herra Edward Leslie
Pentland, frá Holland, Man. Brúð
urin er dóttir hinna ágætu hjóna
Óla Stefánssonar og konu hans
Svöfu, sem um mörg ár hafa
búið rausnar og myndarbúi að
ættaróðali Stefánssons ættarinn-
ar þar í byggðinni. Brúðurin er
útlærð í hjúkrunarfræði frá
General Hospital, Winnipeg,
Man. Brúðguminn er maður af
skozkum ættum, námu foreldrar
hans land, nálægt Holland á frum
MANNALÁT
Á miðvikudaginn þann 6. þ.
m. lézt á Grace sjúkrahúsinu hér
í borginni, frú Olga Davidson
Vopni, 59 ára að aldri, vinsæl
kona og félagslynd, var um langt
skeið meðlimur í söngflokk
Fyrsta lúterska safnaðar, og tók
virkan þátt í kvenfélagsstarfsemi
safnaðarins; auk manns síns,
Halldórs Vopni, lætur frú Olga
eftir s'ig allbróður , John, og
hálfsystur, Mrs. Halldór Thorolf-
son, og nokkur önnur hálfsyst-
kini af seinna hjónabandi föður
hennar.
Útför frú Olgu fór fram á
laugardaginn var að viðstöddu
miklu fjölmenni. Séra Valdimar
J. Eylands, jarðsöng.
♦
Látinn er nýlega hér í borginni
rúmlega miðaldra maður, Staf-
ford að nafni, er mestan hluta
Á mynd þessari getur að líta einn af hinum risafengnu skriðdrekum 8. brezka hersins í
sigursókn sameinuðu þjóðanna í Tunisíu.
æfi sinnar hafði starfað í þjón-
us.tu járnbrautarfélaga, drengur
góður og vinmargur; hann lætur
eftir sig ekkju, frú Jónínu, dótt-
ur Magnúsar Markússonar
skálds.
Mr. Stafford var jarðsunginn
frá Bardals af séra Valdimar J.
Eylands.
♦■ ♦ •♦
Guðrún Helgason, fyrrum bú-
sett í Langruth, lézt nýverið á
Almenna spítalanum hér í borg-
inni; hún var 89 ára að aldri.
Líkið var sent frá útfararstofu
Bardals til jarðsetningar í Lang-
ruth, og fór hinsta kveðjuathöfn-
in fram þar í bænum í dag
Séra Valdimar J. Eylands jarð-
söng.
Guðrún var ekkja eftir Jónas
Helgason, einn af frumherjum
íslenzka bygðarlagsins við Lang-
ruth.
♦ ♦ ♦
Síðastliðinn sunnudag lézt á
Almenná sjúkrahúsinu hér í
borginni, ^jnerkis konan frú Hall-
dóra Bardal, ekkja Páls S. Bar-
dals útfararstjóra; hún var 79
ára að aldri, er dauða hennar bar
að. Frú Halldóra kom til þessa
lands af íslandi árið 1876. Hún
giftist Páli S. Bardal 1882, og
áttu þau hjón lengst af búsetu
í Winnipeg, að undanteknum
nokkrum árum í North Dakota.
Frú Halldóra var ættuð af Fljóts
dalshéraði, dóttir Björns Péturs-
sonar, er fyrstuir gaf sig við
unitaratrúboði meðal íslendinga
vestan hafs; hún tók um langt
skeið áhrifamikinn þátt í kven-
félagsstarfsemi Fyrsta lúterska
safnaðar, og þótti jafnan liðtæk
að hverju, sem hún gekk.
Frú Halldóra lætur eftir sig
þrjár dætur: Mrs. G. Finnboga-
son, Mrs. H. F. Czerwinski og
Mrs. H. R. McMillan; einnig eru
þrír synir á lífi: Páll fylkisþing-
maður og Oliver, búsettir í Wpg.
og Dr. Sigurgeir í Shoal Lake,
Man.
Bróðir frú Halldóru, Ólafur
læknir, er látinn fyrir fáum árum
hér í borginni, en bróðir hennar,
Sveinn, er enn á lífi, búsettur í
Seattle, Wash.
Frú Halldóra var jarðsungin
frá Fyrstu lútersku kirkju í gær
af séra Valdimar J. Eylands, að
viðstöddu miklu fjölmenni.
Séra Sigtryggur Guðlaugsson
áttræður
Að Núpi prúðan gest að garði bar,
sem giftudrjúgur reyndist fjarða-sveit;
um veg hans lýsti vökul þrá og heit,
og vin sinn hitti spurul æska þar.
Um unga sái bárst andans guðasvar
og ilmur blóms um þyrstan moldarreit.
Hans æðsta mál að kenna kristinn sið
var köllun hans, og stærsti áfanginn.
Hver messutíð var taug í himininn,
sem tryggði mestan þrótt og dýpstan frið.
Og því var hlýtt um önnur iðjusvið
að auðmýkt þjóns, sem dáir herra sinn.
Fjölhæfur andi, fránn og svifasnar
í fræi smáu lífsins víddir sá. —
I söngsins ríki dvaldi dreymin þrá
við dýrð, sem óx því meir sem skynjað var.
— Um mátt og fegurð merki lífsins bar
jafnt minnsta fræ og stjörnudjúpin blá.
Með landnámsþrótt og ljóssins tignu ró
hann leiðsögn tók í málum æskunnar:
Að rækta sál og sveit, sem vanrækt var,
og vekja skilning þar, sem deyfðin bjó.
Til verka þeirra veittist orka nóg,
þó væri örðug sóknin hér og þar.
í véum skólans var um neistann sinnt,
sem verða skyldi í framtíð þroskabál.
Goðborin alúð gaf að unglingssál
þann gaum, er vilja fékk til starfa hrinnt;
úr læðing duftins leysti andans mynt,
svo læddist námsins tign um sjón og mál.
Frá litlum sal barst ljós, í starfi og söng,
og lengi þráður tónn um kalda þögn.
Með þekking, trú og kjark sem kennsJugögn
varð komizt af með lítil ytri föng. —
Nú gnæfir glerksins ötul iðja og löpg
sem orkustöð um lífsins gróðurmögn.
Og hlíðarhvammi vilji vökumanns,
með vorsins dísum gróðurskikkju óf
af sömu hyggju og til gullsins gróf,
sem glóa skal í sögu Vesturlands.
I ilmi Skrúðs, í æfi Núpsskólans
býr andi foringjans, sem störfin hóf.
Aldraði jöfur, enn á lífið skyggn;
í óði veikum þiggðu goldið hrós.
Enn vökvi margan hnípinn hlyn og rós
þinn hlýi æfistraumur, tær og lygn.
Enn hljóti vöxt þín hreina eðlistign
við haustsins mánaskin og stjörnuljós.
Gísli H. Erlendsson
Kirkjuritið.
I