Lögberg - 21.10.1943, Qupperneq 1

PHONES 86 311
Seven Lines
\ \A^U
VtteA
atv For Better
Qot- V' Dry Cleaning
and Laundry
PHONES 86 311
Seven Lines

Aot
\ \>^

'■'> Service
C,ot- and
Satisfaction
■ ■ v»nia^TO>
56 ÁRGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. OKTÓBER 1943.
NÚMER 42
Sigurlánið krefst stuðnings hvers einasta
mannsbarns Canadísku þjóðarinnar
HELZTU FRÉTTIR
ÞRÍR AKUREYRINGAR
FARA TIL FLUGNÁMS
í AMERÍKU.
Þrír Akureyringar eru nýlega
farnir vestur til Los Angeles í
Kaliforníu, til að stunda þar flug
nám og flughreyflafræði. Menn
þessir eru:
Kristján Mikaelsson, Eyrar-
landsvegi, Ak., Gunnar Sigurðs-
son, Glerárþorpi, og Steinþór
Loftsson, Guðmundssonar frá
Þúfnavöllum.
♦ ♦ ♦.
SAMEINUÐU ÞJÓÐIRNAR
VINNA Á í ÍTALÍU.
Sókninni við Volturno fijótið á
Italíu, er nú lokið með fulln-
aðarsigri fyrir hersveitir sam-
einuðu þjóðanna, hafa Þjóðverj-
ar dregið burtu allan liðsafla
sinn frá vígstöðvum þessum, og
búast nú að sögn, til frekari
varnar í nærliggjandi háfjöll-
um, þótt slíkt muni einnig reyn-
ast þemi skammgóður vermir, því
hinar sameinuðu þjóðir senda dag
lega nýjan og margaukinn her-
afla inn í landið.
♦ ♦ ♦
AUKAKOSNINGAR TIL
FYLKISÞINGS.
Síðastliðinn fimtudag lýsti
Hon. Stuart S. Garson yfir því,
að aukakosningar til fylkisþings
ins í Manitoba færu fram í Brand
on og Portage la Prairie kjör-
dæmunum, þann 18. nóvember
næstkomandi. Þingmenn beggja
þessara kjördæma, Mr. George
Dinsdale í Brandon, og Mr. W.
R. Sexsmith í Portage la Prairie,
létust á yfirstandandi ári, þeir
töldust báðir til íhaldsflokksins,
en fylgdu samvinnustjórn Mr.
Garsons að málum.
Nú hefir E. H. Young, borgar-
stjóri í Brandon, verið útnefnd-
ur sem þingmannsefni af hálfu
stjórnarsinna, en í Portage la
Prairie, Charles E. Greenlee,
sveitarstjórnarskrifari. Mr. Gar-
son mætti á báðum framboðs-
fund,unum og skoraði á kjósend
ur, að veita frambjóðendum
samvinnustjórnarinnar óskipt
fyigi-
C.C.F. flokkurinn - mun hafa
frambjóðendur í báðum þessum
kjördæmum þó enn sé eigi vitað,
hverjir þeir verði.
■f -f -f
STÓRORUSTUR GEISA Á
VÍGSTÖÐVUM RÚSSLANDS.
Að því, er nýjustu fregnir
skýra frá, færist sókn Rússa í
aukana með hverjum líðandi
degi; einkum standa nú yfir
geigvænlegar orustur í suður-
hluta Úkraníu, þar sem mann-
fall af hálfu þjóðverja, er orðið
svo gífurlegt, að það minnir á
hrakfarir þeirra í fyrra við
Stalingrad. Fregnir frá London
staðhæfa, að liðsstyrkur Rússa á
þessum vígstöðvum nemi að
minsta kosti 300 þúsundum vígra
manna.
Enn er eigi vitað með vissu
hvernig til hagar í Kiev, og þar
í grendinni. í fyrri viku skýrðu
útvarpsfregnir frá því, að Þjóð-
verjar hefðu kveikt í borginni og
kvatt herlið sitt þaðan á brott.
En nú er svo að sjá, sem enn sé
barist um þessa fornfrægu borg
af heljarafli á báðar hliðar.
(
I
FRAMBJÓÐENDUR C.C.F.
flokksins í 2. kjördeild.
Bæjarstjórnarkosningar í
Winnipeg fara fram þann 26. nóv.
næstkomandi, og eru ílokkar
þeir, sem í kosningunum ætla að
taka þátt, þegar teknir að her-
væðast. C.C.F. flokkurinn heíir
þegar útnefnt frambjóðendur
sína í 2. kjördeild, og eru þeir
þessir:
Victor B. Anderson, núverardi
bæjarfulltrúi, og Howard Mc
Kelvey í bæjarráð, en í skóla-
ráð Harry Chappell og séra
Philip M. Pétursson.
♦ ♦
SPÁIR INNRÁS í BALKAN-
LÖNDIN.
Forsætisráðherra Suður-Afríku
sambandsins, Smuts marskálkur,
hefir nýverið spáð því, að sam-
einuðu þjóðirnar muni ráðast inn
í Balkanlöndin áður en næst-
komandi vetur gangi í garð, og
að Bandaríkin myndu eiga í því
drjúgan þátt, að greiða herskör-
um Hitlers fullnaðar rothögg á
komandi ári; kvað Mr. Smuts
það einsætt, að jafnskjótt og
Hitler væri úr sögunni, kæmi
röðin skjótt að Japönum, og yrði
þá bundin endi á baráttuna um
yfirráðin á Kyrrahafinu; dóms-
dagur Japana væri óðum að
nálgast.
■f -f ■♦■
BANNI LÉTT AF.
King forsætisráðherra lýsti því
yfir í vikunni, sem leið, að nú
hefði verið létt banni af sex
mannfélagssamtökum í Canada,
er leyzt voru upp samkvæmt
ákvæðum hervarnarregiugerð-
anna, sem komu til framkvæmda
nokkru eftir að stríðið braust
út; meðal þessara samtaka, sem
lögum samkvæmt mega taka til
starfa á ný, eru sértrúarflokkur-
inn Jehova Witnesses, og Ukran-
ian Labor Temple félagsskapur-
inn.
Þessi nýja stjórnarráðstöfun
hefir hvarvetna mælst vel fyrir.
-f -f -f
VALGEIR BJÖRNSSON
HAFNARSTJÓRI.
Á bæjarstjórnarfundi í gær var
samþykkt, samkvæmt tillögu
hafnarstjóra, að veita Valgeiri
Björnssyni bæjarverkfræðingi
hafnarstjóraembættið frá næstu
áramótum.
Hafnarstjórn hefir farið fram
á það við Sigurð Þorsteinsson
að hann gegni hafnarstjóraem-
bættinu til áramóta.
Vísir 5. sept.
♦ -f ♦
LEIFS EIRÍKSSONAR DAGS-
INS MINNST í GRAND FORKS.
Leifs Eiríkssonar og Vínlands-
fundar hans var með ýmsum
hætti minnst í Grand Forks,
N.-D., í ár. Dr. Richard Beck,
vara-ræðismaður Islands og for-
seti deildar ameríska Leifs-fé-
lagsins þar í ríkinu, flutti útvarps
ræðu um Leif og Ameríkufund
hans frá útvarpsstöðinni KILO
í Grand Forks, föstudagskvöldið
þann 8. október, en þann 9. októ-
ber er Leifsdagur hátíðlegur
haldinn í allmörgum ríkjum í
Bandaríkjunum. Meðal annars
lagði ræðumaður áherzlu á
hreystilund þá og þann frelsis-
hug, sem einkennt hefðu nor-
ræna menn frá fyrstu tíð.
Dagblaðið “Grand Forks
Herald” flutti einnig ávarpsorð
frá dr. Beck þann 12. október,
en sá dagur er hátíðlegur hald-
inn í N.-Dakota sem “Discovery
Day” til minningár um AmerÍKU
fund þeirra Leifs og Columbusar.
Loks var 40 ára afmælishátíð
þjóðræknisdeildar Norðmanna
(Bons of Norway), sem haldin
var miðvikudagskvöldið 13 okt.
og dr. Beck stýrði, helguð minn-
ingu Leifs og Vínlandsfundi
hans að öðrum þræði.
Margrét Árnadóttir
Bjarnason
SEXTÍU ÁRA
BLAÐAMENSKU-AFMÆLI.
Margréí Árnadóllir Bjarnason.
31. okl. 1868 — 19. sepl. 1743.
DR. JOHN W. DAFOE
A öðrum stað hér í blaðinu, er
vikifi að sextíu ára hlaSamenskuaf-
mæli Dr. Johns W. Dafoe, hins mik-
ilsvirta ritstjóra Winnipeg Free Press.
Hann er ungur og ern, þótt nú telji
sjötíu og sjö ár að baki.
ÞRÍVELDAFUNDUR.
í Moskva hófst fundur á mánudag-
inn, er Bretland, Rússland og Banda-
ríkin standa aS, til þess aö ræöa um
viðhorf striðsins, og taka írekari ráð-
stafanir striðssókninni til samræm-
ingar. Þeir Eden, Molotoff og Hull,
utanrikis ráðherrar áminstra þrívelda,
sitja fund þennan fyrir hönd hlutað-
eigandi þjóða, ásamt fjölmenum hópi
sérfræðinga frá hverju landi um sig.
♦ ♦ ♦
FYRSTA ÍSLENZKA
ÓPERETTAN.
Sigurður Þórðarson, tónskáld
hefir samið óperettu. eða söng-
leik við texta eftir Dagfinn Svein
björnsson (“Dagfinn bónda”).
Söngleikur þessi, sem er sá
fyrsti, sem íslendingur semur,
heitir: “í álögum” og er efnið
tekið úr þjóðsögunum íslenzku.
♦ ♦ ♦
fSLENZKUR RITHÖFUNDUR
HLÝTUR BÓKMENTAVERÐ-
LAUN í DANMÖRKU.
Ungur íslenzkur rithöfundur,
Þorsteinn Stefánsson að nafní,
liðlega þrítugur að aldri, gaf út
fvrstu bók sína á dönsku á Nyt
Nordisk Forlag í Kaupmanna-
höfn í fyrra. Bókin hlaut heið-
urs-minnispening H. C. Ander-
sens, sem veittur er á afmæli
skáldsins þau ár, sem einhver
bók eftir ungan rithöfund er
talin verðlauna verð.
Verðlaun þessi hafa ekki verið
veitt síðan 1936, og íslendingur
hefir ekki hlotið þau fyrr. Skáld
saga Þorsteins hetiir “Dalen” og
fjallar um lífið til sveita á Aust-
fjörðum.
Þorsteinn er ættaður úr Loð-
mundarfirði. Hefir hann lítillar
skólamenntunar notið, en stund-
að alla algenga vinnu til lands
og sjávar. Hann er kvæntur
danskri konu, sem einnig er rit-
höfundur.
Hún er fædd í Hofsósi við
Skagafjörð. Foreldrar hennar
voru þau Árni Árnason og S:g-
ríður Eggertsdóttir, kona hans.
Tveggja ára gömul fluttist hún
að Sauðárkróki og þar ólst hún
upp. í tvö ár gekk hún á kvenr.a-
skólann í Ytri-Ey, sem var í þá
daga ein helzta menntastofnun
fyrir konur sem til var á ís-
landi. Þar lærði hún sauma, hús-
stjórn og aðrar kvenlegar listir.
Árið 1892 fluttist hún vestur um
haf, settist að í Winnipeg, og
stundaði sauma um nokkur ár.
Árið 1898 giftist hún Halldóri
Bjarnasyni frá Litla-Múla í Dala
sýslu (f. 29. nóv. 1862). Hafði
hann einnig alist upp í Skaga
firði. Hann hafði komið vestur
árið 1887, og stundaði verzlunar-
störf í Glenboro um það levti
er þau giftust. Þar áttu þau
heima í tíu ár. Árið 1907 flutt-
ust þau til Winnipeg. Þar setti
Halldór matvælaverzlun á stofn
og starfrækti hana með miklum
dugnaði í 27 ár, og farnaðist vel.
Farsæld fylgdi þeTm hjónum í
öllu starfi þeirra og lífi. Þau
nutu mikils álits og virðingar
allra sem þektu þau. Sambúð
þeirra var hin ástúðlegasta, og
þau nutu blessunar í börnum
sínum. Börnin eru þrjú, þau Lára
Guðrún, gift Jóni A. Vopna, rit-
stjóra í Davidson, Sask., Anna
Margrét, hjúkrunarkona í New
York City, og Otto Harold, verk-
fræðingur búsettur í Geraldton,
Ontario. Öll sýndu börnin móð-
ur sinni frábæra alúð og ástríki
í sjúkdómsstríði hennar.
Jarðarförin fór fram fra heim-
ili hinnar látnu, 704 Victor St.
og Fyrstu Lútersku kirkju mið-
vikudaginn 22. sept. og var mjög
fjölmenn. Höfðu þau hjón átt
heima á sama staðnum í 36 ár,
og verið allan þann tíma traustir
safnaðarlimir. Töldu þau sig einn
ig eiga Fyrsta lúterska söfnuði
mikið að þakka. I kirkjunm höfðu
þau fundið skjól í aðkasti lífs-
ins, uppörfun í erfiðleikum, og
í söfnuðinum höfðu myndast ó-
rjúfandi vináttubönd sem þau
töldu sér meira virði en svo
hægt væri að meta til fjár. r
kirkjunni mælti sá er þetta ritar,
eitthvað á þessa leið:
“Ef eg ætti að velja einkunn-
arorð, eða áletrun á legstein
Margrétar Bjarnason myndi eg
velja orðin: Sælir eru hjarta-
hreinir. Eg hygg að allir sem
þektu hana muni mér sammála
um að slík álitrun væri mak-
leg og sönn. Hvort þau orð verða
’nokkru sinni meitluð á stein, er
standi á leiði hennar, skiftir í
sjálfu sér litlu máli, því þau eru
rituð í hjörtu samferðamanna
hennar, þeirra er þektu hana
bezt. En sá er hjartahreinn sem
elskar Guð, útilokar sem verða
má allan sora og synd úr hugs-
un sinni, á göfugar jjrár, lifir í
falslausum kærleika, er hógvær,
orðvar, öllum velviljaður öllum
hjálpsamur. Vér í þessum söfn-
uði eigum Guði mikið fyrir að
þakka, er vér minnumst hinna
mörgu manna og kvenna sem
með oss hafa lifað og starfað,
búnir þessum eiginleikum, heig-
aðir þessari viðleitni. Fjarri sé
það mér að fara í manngreinar-
álit, eða gjöra samanburð á þess-
um trúu liðsmönnum og konum
sem starfað hafa í þessum söfn-
uði fyr og síðar, en hitt leyfi eg
mér að segja að þessi góða kona
stóð framarlega í hópi þeirra
Auk eiginmanns og barna,
lætur Margrét heitin eftir sig
eina systur, Birgittu Björnson í
Selkirk, og tvo bræður, Eggert
í Bandaríkjunum, og Friðrik á
íslandi.
Skömmu eftir jarðarförina var
heimilið leist upp og húsið selt.
Er nú Halldór fluttur til dóttur
sinnar og tengdasónar í David-
:on, Sask. og býst við að dvelja
þar framvegis. Þykir nú hinum
eldri íslendingum sem ganga um
Victor St., skarð fyrir skyldi að
þau Bjarnasons hjónin eru þar
ekki lengur. En skörðin eru óðum
að fjölga í fylkingu hinna ís-
lenzku frumherja í borg og bygð
um. Vér sem eftir stöndum þurf-
um að þjappa oss þeim mun bet-
ur saman til að standa straum af
áhugamálum vorum. En hugheil-
ar blessunaróskir fylgja nú hin-
um aldraða öðlingsmanni og
börnum hans frá vinum þeirra
í Winnipeg.
V. J. E.
JAPANIR SÆTA ÞUNGUM
BÚSIFJUM.
Á laugardaginn var, stóð yfir
grimmúðug loftorusta yfir
Solomonseyjum milli Bandaríkja
manna og Jajana, og biðu Jap-
anir þar einn hinn allra risa-
fengnasta ósigur, er þeir fram að
þessu hafa beðið á nokkrum
vettvangi stríðssóknarinnar;
misstu þeir í þessari viðureign
104 orustuvélar til móts við 2
af hálfu hinna amerísku sóknar-
flugsveita.
Fyrir nokkru töpuðu Japanir
haldi á Finschhafen flugvellinum
á New Guineu, sem var lang
þýðingarmesti flugvöllurinn á
þeim vígstöðvum; nú á mánu-
daginn gerðu þeir tilraun til
þess, að ná þessum flugvelli aft-
ur í sínar hendur, en slíkt fór
með öllu út um þúfur, og töp-
uðu þeir í það skiptið 46 árásar-
flugvélum, en Ameríkumenn
ekki einni einustu flugvél.
Realm of Beautv
•r
My humble love will ever kneel
When beauty comes in sight,
A tender glow within I feel
As I behold her light.
The satin sheen on growing grass;
The cool hush of a stream;
The sun rays on cathedral glass
Like fragments of a dream.
The tear of night on morning air;
The vital breath of rain;
The autumn leaves the harvest prayer;
The wildwood and the plain.
Within the realm the sacred shrine,
Her temple land or sea;
I sip the healing glow like wine
And taste eternity.
Freda Mc Donald.
Hin síðaála sumar-rós
Efiir Thomas Moore.
Hér stendur nú in síðasta sumar-rósin,
í sumarskrúða ein, en föl á brá;
kynsystur allar hér að foldu fallnar — '
fölnaðar, dánar blómafeitum á.
Ástabönd slitin, auður beður rósa —
ekkert, er vekur lífsins gleði fró,
né vinarbros, er lyfti sorg af sinni,
né söknuð mýki, þess er lifði og dó.
Ó, einstæðingur! — ein á fölvum stöngli,
svo angurrík, við þig ei skilið get.
Bú nú með þeim, er sætt í draumi sofa,
— þær systur þínar — gqgnum lífsins hret.
því vil eg þínum bleiku blöðum dreifa
á beðinn þann, er geymir dánar lík
ilmvana blóma — allra þinna systra, —
þau örlög bíða lífsins börnum slík.
Og eins mun eg, er fornum vinum fækkar —
er fölnar glit á ástarinnar baug, —
er gimsteinar af gullhring lífsins falla, —
er gleðidúfa lífsins burtu flaug, —
er trygðaböndin bræðra og vina slitna,
og burtu horfnir þeir er kærst eg ann.
Ó, hver vill einn, í heimi harms og tára,
sér hafa dvöl, er engan vin þar fann!
S. B. Benedikisson.