Lögberg - 04.11.1943, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. NÓVEMBER 1943,
væru einnig sameðlis, þá fór
mér ekki að lítast á blikuna. Eg
skifti skapi mínu og reiddist en
reiði mín varð honum hláturs-
efni. Að hugsa sér það, að sjá
Djöfulinn í besta skapi! Eg
starði á hann orðvana um stund
og vegna skorts á betri hugs-
unum, var eg í þann veginn, að
segja honum að fara til helvítis.
En mér kom ráð til hugar. Hon
um hafði tekist að reita mig til
reiði, láta mig brenna af bræði,
aðeins vegna þess, að mér geðj-
aðist ekki að skoðunum hans. Það
var ekkert vit í því, að eg skyldi
verða reiður, og auglýsa þg/ð
eðlisfar, sem eg hafði altaf til-
einkað Djöflinum sjálfum. Eg fór
því að hlægja, en við hlátur
minn breyttist hlátur hans í undr
un og svo, smámsaman, sá eg að
andlit hans harði\aði og að bræði
gneistar brunnu úr augum hans.
Mér hafði tekist að særa tilfinn-
ingar hans með því að hlægja
að honum. Og fyrir þessar ástæð-
ur veltist eg um af hlátri, því eg
vissi að nú vorum við báðir í
okkar rétta eðli. En Djöfullinn
las hugsanir mínar og eg sá að
hann reyndi til þess að stilla
sig.
“Hefir þú nokkurn tíma séð
prik með aðeins einum enda?”
spurði hann.
Nei, það hafði eg aldrei séð, —
það var óhugsanlegt, Eg reyndi
til þess að halda hlátursdrátt-
unum í andlitinu á mér óbreytt-
um, því eg þóttist vita, að hann
væri að útbúa einhverja gildru,
til þess að veiða mig í, skoðunum
sjálfs hans til stuðnings.
“Það er eins með ást og hatur”,
sagði hann. “Það er ekki auðvelt
að finna jafnvægismarkið, en ein
hverstaðar er það þó. Hatrið er
mótstæða kærleikans en þessar
tvær ástríður eru í raun og veru
sameðlis, eins og hiti og kulai.
Ástin er annar endinn á prik-
inu en hatrið er hinn endinn”.
Eg starði á hann. Gat Djöfull-
inn sjálfur sannfært mig með
rökum sínum? Hlátursdrættirnir
í andlitinu á mér, höfðu nú horf-
ig við það, að eg neytti allrar
orku minnar til þess, að finna
rök sem gætu eyðilagt rökfærsl-
ur hans. Að slíkar andstæður
væru sameðlis, gat ekki átt sér
stað. Að lokum þóttist eg hafa
séð veg út úr vandræðunum:
“Þú ert þó í raun og veru ekki,
að reyna til þess, að telja mér
trú um það, að gott og ilt sé
sameðlis?” spurði eg hróðugur.
En þessi spurning varð aðeins
til þess, að Djöfullinn fór aftur
að hlægja. Augun í honum dró-
ust saman og munnvikin á hon-
um lyftust upp til eyrnanna sem
á sama tíma drógust að haus-
kúpu hans og hornin á honum
virtust rísa hærra upp úr hári
hans.
“Gott og ílt”, át hann eftir
mér. “Getur þú ekki séð það, að
gott og ilt eru að minsta kosti
afar líkir tvíburar? Engar and-
stæður í heiminum eru eins skyld
ar og engar andstæður eru eins
óaðgreinanlegar og það, sem kall-
að er gott og ilt. Menn berjast
fyrir því sem þeir álíta að sé
gott, en þó eru flestra skoðanir
skiftar um það, hvað í raun og
veru sé gott, Það sem vinur þinn
getur álitið að sé gott, getur þú
sjálfur álitið að vera ilt. Hið
illa klæðist iðulega gerfi hins
góða og er því óþekkjanlegt frá
hinu góða. Þess vegna er það
skiljanlegt að meira sé til af
hinu illa í heiminum en hinu
góða”.
Mér varð þungt um andann.
Djöfullinn virtist ennþá hafa á
réttu máli að standa.
“Er það þá svo, að þú viliir
sannfæra mig um það, að máttur
kærleikans og Guðs. megi sín
minna en hatur sjálfs þíns?”
spurði eg ráðleysislega. Hann
nuddaði saman diöndunum af
gleði.
“Eg er þín eigin sköpun, sagði
hann, “þess vegna er það í þínu
eigin valdi, að takmarka veldi
mitt. Þú hefir skapað mig í þinni
eigin mynd. Hornin á mér eru
líklega hið eina sem þú hefir
gefið mér til umbóta fram yfir
sjálfan þig, þér hefir verið kent,
að Guð hafi skapað þig í sinni
mynd en í raun og veru hefir
þú skapað Guð í þinni mynd, því
allar hugsanir þínar eru takmark
aðar við hæfileika þína eða getu
að hugsa. — Þú og eg — við
erum sameðlis. Þú gleðst og
hryggist; gleði þinni lýsir þú með
gleðisvip eða hlátri, en mótlæti
þínu með alvörusvip eða reiði.
Við höfum báðir hlegið og reiðst
síðan við byrjuðum samtal okk-
ar. Eg get ekki yfirstígið þig í
hinu illa, af því að þínar eigin
hugmyndir um hið illa ná ekki
lengra og á þann hátt takmarka
getu mína. Þú og eg — við erum
Mynd þessi er af ítalska yfirherforingjanum, Gotti Porchin-
ary, sem hafði á hendi forustu Napoli hersveitarinnar, en var
tekinn til fanga; umhverfis hann eru brezkir gæzlumenn.
Hittið naesta liðssöfnunarmann að máli
óaðskiljanlega sameðlis.”
Hann þagnaði en samt sá eg
varirnar á honum hreyfast. Mér
fanst hann vera að hvísla ein-
hverju að mér um Guðs hugmynd
mína. Hve takmörkuð þessi hug-
mynd væri, vegna þess að eg
hefði bundið hugmyndir mínar
um Guð við sjálfan mig og skap-
að hann í minni eigin líkingu.
En nú var djöfullinn horfinn.
Eg var einn. Það þaut í skógm-
um fyrir aftan mig, en fyrir
framan mig rann silfurtær læk-
ur. Eg strauk hendinni um ennið
á mér sem var heitt og sveitt.
Mig langaði til þess, að losa sjálf
an mig við hugsanir mínar. Eg
beygði mig niður að læknum til
þess að ná mér í svalateyg af
kristalshreinu, köldu vatninu sem
þarna rann. Varir mínar nálguð-
ust flöt vatnsins sem var ýfður
hann á fund með Victor Sifton
forseta Free Press félagsins og
fylgdi fram máli prentaranna
með svo mikilli alvöru og sann-
girni að Sifton félst á kröfur
hans, þar með var verkfallinu
lokið með fullum sigri fyrir
prentarana og ánægju á báðar
hliðar.
Victor Anderson hefir alla æfi
verið verkamaður og altaf unnið
að prentiðn; hann þekkir öll
prentarasamtök frá a til ö, hefir
sjálfur fylgst með þeim frá
byrjun. Hann hefir verið svo
trúr í öllum málum verkamanna
að fáir eiga fegri sögu. Það er
líka eftirtektarvert að þegar aðal
maður Free Press, Victor Sifton,
hafði hlustað á rökfærslur And-
ersons, sannfærðist hann um rétt
maeti þeirra og var nógu dreng-
lyndur til þess að viðurkenna
af straumhraðanum og blænum ; það.
sem leið yfir yfirborð þess.
En — hvað var þetta? Var
það endurspeglun af sjálfum mér
sem eg sá í vatninu, afskræmd
af smábárunum á yfirborði þess,
eða var Djöfullinn þarna að
reyna til þess að villa um sjónir
fyrir mér.
Óvænt og óverðskuldað
Þegar einhver íslendingur hef-
ir staðið sérstaklega vel í ein-
hverri stöðu eða orðið sér og
þjóð sinni til sóma á einhvern
hátt, hefir það verið venja blað-
anna okkar að hef ja hann upp til
skýjanna og ausa hann lofi. Þetta
er góð regla og gagnleg; hún
lyftir þjóðinni í heild sinni og
skapar henni aukna sjálfsvirð-
ingu; en hvetur þá einstaklinga,
sem vel hafa gert, til þess að
gera betur og enn þá betur.
Nú vildi þannig til nýlega að
hér í Winnipeg að íslendingi,
sem kosinn hafði verið í vanda-
samt og ábyrgðarmikið embætti,
hafði með einurð sinni, samfara
lipurð og sanngirni auðnast að
greiða úr vandamáli og varna
því að það yrði að vandræða-
máli.
V. B. Anderson, sem lengi
hefir verið fulltrúi í bæjarráðinu
með sívaxandi trausti og virð-
ingu, hefir hlotið svo mikið álit
meðal samstarfsmanna sinna —
prentaranna, að hann var fyrir
skömmu kosinn forseti í aðal-
félagi þeirra, sem er deild í al-
þjóða samtökum prentara, —
International Typographical
Union. — Er það voldugt félag
og hefir komið ár sinni vel fyrir
borð í kappróðri þeim, sem á
sér stað milli vinnuveitenda og
vinnuþiggj enda.
Mörgum vinnuveitendum
afarilla við öll atkvæðamikil og
áhrifarík samtök verkamanna.
Eitt af brögðum vinnuveit-
enda í þessum leik er það að
neita verkafólki sínu um þau
sjálfsögðu réttindi að heyra til
hvaða sambandsfélagsskap, sem
það kýs, og fá það til þess að
vera yfirborðs ánægt með heima-
félög, þar sem hver verksmiðja
hafi sitt félag út af fyrir sig.
þessi félög eru köiluð “Company
Union”.
Nú höfðu prentararnir hjá
Free Press fyrir átta árum sagt
skilið við alþjóðafélagið og
myndað “Company Union”
ásamt fleirum prenturum. En
þeir höfðu séð sig um hönd síðar
og gerst aftur meðlimir alþjóoa-
félagsins. Voru þeir 69 alls og all-
ir komnir í alþjóðafélagið nemg.
4 (tveir þeirra voru eftir í
Company Union, en tveir voru
í engum félagsskap. Þeir tilkyntu
því Free Press að allir samningar
sem þeir hér eftir gerðu yrðu að
vera staðfestir fyrir þeirra hönd
af fulltrúum þess félags. En Free
Press neitaði að samþykkja það.
Þá lýstu prentarar yfir að þeir
gerðu verkfall og sátu aðgerða-
lausir í sætum sínum.
Alþjóðafélagið sendi fulltrúa
til þess að reyna að miðla mál-
um, en Free Press neitaði að tala
við hann.
Loksins kom til kasta prentara-
forsetans, V. B. Andersonar. Kom
Eg bjóst við að bæði íslenzku
Ltlöðin flyttu mynd af V. B.
Anderson ásamt verðugri hrós-
grein eftir þetta lofsverða verk;
eg hélt að þau mundu nota það
sem fagra fjöður í hátíðahatt ís-
lenzkrar þjóðrækni. Eg varð því
meira en lítið hissa þegar Heims-
kringla flutti grein er glögglega
sýndi það að hún hafði alls ekki
skilið málið.
Victor Anderson er enginn
auglýsingamaður, þess vegna
býst eg við að hann hvorki bás-
úni þetta heillaverk sitt í blöð-
um né annarsstaðar, en mér finst
allir íslendingar ættu að vita
það og skilja það rétt — þess
vegna skrifa eg þessar línur.
Sig. Júl. Jóhannesson
Wartime Prices and
Trade Board
Spurningar og svör.
Spurt. Er það á móti regiu-
gerðunum fyrir verzlunarmenn
að setja hjá vörur, eins og rúsín-
ur t. d., og halda þeim fyrir við-
skiftavini sína?
Svar. Það eru engar reglugerð-
ir; sem banna matsölum að sjá
viðskiptavinum sínum borgið áð-
ur en selt er til annara.
Spurt. Er hámarksverð á “over-
alls”?
Svar. Hver kaupmaður á að
halda sér við það verð er hann
seldi fyrir á hámarkstímabilinu,
15. sept. til 11. okt., 1941.
Spurt. Um daginn ætlaði eg að
kaupa “strawberry jam”, en
kaupmaðurinn sagðist þá ekki
hafa það til. Hvernig gat þetta
verið, þar sem jam er skamtað
og eg hafði nóga seðla?
Svar. Vörur eru “skamtaðar”
vegna þess að það er skortur á
er þeim, og skamturinn er ákveðinn
í þeim tilgangi að fáanlegar birgð
ir nái til sem flestra og að dreyf-
ing verði sem jöfnust. Að hafa
nóga skömtunarseðla er engin
trygging fyrir því að vörurnar
fáist.
Spurt. Mér fannst kjötsalinn
setja mér of hátt vc$rð fyrir
kindarlæri, sem eg keypti. Hvern
ig get eg sannað þetta?
Svar. Kjötsalar eiga að hafa
verðskrá yfir hinar ýmsu kjöt-
tegundir á opinberum stöðum í
búðum sínum, til þess að kaup-
endur geti, ef þeir vilja, borið
saman verðið sem þeim er sett.
við verðið sem tiltekið er á verð-
skránni.
Spurt. • Hvernig fæst nýr
“tractor”?
Svar. fyrst þarf að fylla út
umsóknareyðublað, þessi eyðu-
blöð fást í öllum vélaverzlunum.
Þegar spurningum hefir öllum
verið svarað, beiðnin dagsett og
undirrituð, tekur verzlunarmað-
urinn við henni og sendir hana
á aðalskrifstofu félagsins. Þaðan
er hún send til þess embættis-
manns er hefir með höndum út-
hlutun á landbúnaðarvélum
(Farm maqhinery rationing
officer) til úrslita.
Spurt. Fyrir skömmu keypti eg
notaða eldavél, en hún bilaði eít-
ir aðeins fáa daga. Mér var sagt
af verzlunarmanninum að engin
ábyrgð fengist á notuðum vör-
um. Er þetta rétt?
6
Mynd þessi sýnir brezk innrásarskip, sem notuð eru til
þess að koma herjum sameinuðu þjóðanna á land á
Sikiléy.
Svar. Nei. Samkvæmt reglu-
gerðum W. P. T. B. sem við-
víkja sölu á notuðum eldavél-
um, er ákveðið að sölunni fylgi
“implied warranty” þ. e. a. s.
vélin er seld upp á þá skilmála
að hún sé í góðu standi og fylli-
lega nothæf í alla staði, og að
verzlunin sem selur hana sjái um
viðgerðir ef vélin bilar innan
tiltekins tíma. Ef þú vilt gera
svo vel að senda allar nauðsyn-
legar upplýsingar, þá verður
þetta mál rannsakað fyrir þig.
Spurt. Er hægt að fá niður-
soðna mjólk til heimilisneyzlu.
Svar. Sala á niðursoðinni mjólk
hefir verið takmörkuð af W. P.
T. B. til þess að vissa verði fyrir
því, að ungbörn innan tveggja
ára geti fengið það sem þau
þurfa með, eins þeir sem verða
að fá mjólkina sér til heilsu-
bótar. Ef verzlanir hafa afgang,
þá má selja hann hverjum sem
er, án seðla.
Spurt. Eg keypti tvö “tons” af
Souris kolum núna í vikunni og
borgaði $6.90 fyrir hvert “ton”.
Vinur minn sem keypti sömu
kolategund í ágúst mánuði borg-
aði ekki nema $6.70 fyrir tonmð.
Var mér sett of hátt verð?
Svar. Nei. Hámarksverðið er
6.90 í Winnipeg. Það er mjög
líklegt að kolin hafi verið dá-
lítið ódýrari í sumar, en séu nú
seld með hámarksverði.
Spurt. Er “Cranberry-sauce”
skömtuð?
Svar,- Já. “Cranbérry-sauce”
hefir rétt nýlega verið bætt við
skömtuðu vörutegundirnar.
Spurningum á íslenzku svarað
á íslenzku af Mrs. Albert
Wathne, 700 Banning St., Wpg.
I
BUSINESS
EDUCATION
DAY OR EVENING
CLASSES
To reserve your desk, write us,
call at our office, or telephone us.
Ask for a copy of our 40-page
illustrated Prospectus, with which
we will mail you a registration
form.
Educational Admittance
Standard
To our Day Classes we admit only
students of Grade XI, Grade XII,
and University standing, a policy
to which we strictly adhere. For
Evening Classes we have no edu-
cational admittance standard.
AIR*-COOLED,
AIR-CONDITIONED
CLASSROOMS
The “SUCCESS” is the only air-
conditioned, air-cooled private
Commercial College in«Winnipeg.
TELEPHONE 25 843
SUCCESS
BUSINESS COLLEGE
Portage Ave. at Edmonton St.
WINNIPEG
Borgið Lögberg!
LEND NOW . .to supply
THE FINISHING TOUCHl
Send our troops storming to crush the tottering Nazis.
Armed to the teeth by your 5th Victory Loan purchases,
they’ll sweep all before them; move the Victory hour
ahead. Then, the home coming! Can’t you picture it?
That’s what you’re asked to invest in: a speeay Victory,
a speedy, triumphant return. Lend notv to bring the
boys home.
SPEED THE VICTORY... BUY BONDS
This Advertisement Sponsored by
The Columbia Press Limited
PublisKers of Lögberg