Lögberg - 11.11.1943, Blaðsíða 3
LÖGBERG. FIMTUDAGINN II NÓVEMBER 1943.
3
— Eg heiti Pétur. Og hann
heitir Sigurgeir, svaraði eg.
— Hvað stundið þið fyrir sunn-
an?
— Eg er kaupmaður.
— Eins og hann Mikkelsen
okkar í Klyfberahóli. Einmitt
það. En hvað stundar þú?
— Eg er heildsali, svaraði
Geiri.
Gamla konan hjó eftir orðinu.
— Heildsali, muldraði hún, hall-
aði undir flatt og hnyklaði brýrn-
ar. Hvað er það?
— Eg kaupi vörur í slöttum
og sel þær aftur í smáskömtum.
— Veslingurinn, sagði gamla
konan og neri saman höndunum.
Ósköp held eg að það sé þreyt-
andi.
— Já, samþykti Geiri spjátr-
ungslega. Maður lítur aldrei glað
an dag.
Gamla konan færði sig að
kommóðunni og skoðaði aðra
myndina. Svipur hennar varð í-
hugull og ástúðlegur, næstum því
angurvær. Hún leit enn á Geira,
virti hann lengi fyrir sér og
bærði þunnar varirnar. — Hvað-
an etrtu ættaður? spurði hún
feimnislega.
— Úr Reykjavík, svaraði Geiri.
— Áttu engin skyldmenni hér
í sveitinni?
— Nei.
— Jæja, eg er víst orðin eitt-
hvað skrítin, sagði gamla konan
lágt og gekk fram í eldhúsið.
Hún bar okkur lútsterkt kaffi
og glóðarbakaðar flatkökur, sett-
ist á kistilkrílið og horfði þegj-
andi á okkur, meðan við drukk-
um kaffið og átum flatkökurnar.
Við þögðum líka. Eg var að velta
því fyrir mér, hvort eg ætti að
skýra henni frá öllum málavöxt-
um og borga henni tuttugu krón-
ur fyrir veiðin'a. En eg gat ekki
fengið mig til þess, gat ekki sagt
henni, að við hefðum stolist í
vatnið þeirra eins og rummungs-
þjófar. Hitt væri miklu auðveld-
ara að rétta henni þessar tuttugu
krónur án nokkurra skýringa eða
afsakana, þakka henni kærlega
fyrir góðgerðirnar og stinga
tveimur tíu króna seðlum í lófa
hennar, banda frá sér hendinni
og svara hinum klaufalegu and-
mælum hennar á þá leið, að kaff-
ið hefði verið alveg framúrskar-
andi gott og hressandi, — ekki
að tala um minni borgun.
— Er ekki hættulegt að vera í
Reykjavík? spurði gamla konan
upp úr eins manns hljóði og
horfði dapurlega í gaupnir sér.
— Nei, svaraði Geiri. Það er á-
gætt að vera í Reykjavík.
— En það er mikið af stríðs-
mönnum syðra, sagði gamla kon-
an og lagði þunga áherzlu á síð-
asta orðið.
— Já, mesti sægur, svaraði
Geiri og helti aftur í bollana.
Mesti urmull af hermönnum. Als
konar lýður, halanegrar og Kín-
verjar.
Síðan drap hann tittlinga fram
an í mig, saup á kaffibollanum,
beit í flatkökuna og sneri sér
tyggjandi að gömlu konunni. —
Hvernig er það? sagði hún spek-
ingslega. Er ekkert veiðivatn hér
í grendinni?
— Jú-jú, Heiðartjörnin, svaraði
hún eins og úti á þekju.
— Hvernig er það? sagði
Geiri. Veiðist nokkuð í henni?
— Ekki núna. Drengirnir mín-
ir veiddu svolítið fyrir mörgum
árum, en báturinn er löngu orð-
inn ónýtur og Gísli minn getur
ekki smíðað nýjan bát. Við er-
um ein. Hún þagði nokkra stund
og strauk þumalfingurna á víxl,
einblíndi á slitnar gólffjalirnar
og deplaði varla augunum.
— Drengirnir mínir fengu oft
í soðið, sagði hún loks. Þeir voru
svo ári snjóskir við veiðiskapinn.
Eg man altaf, hvað þeir voru
kátir, þegar þeir fengu í soðið!
Eg ókyrðist í sætinu. Mér leið
illa. Eg skimaði í kringum mig
og leitaði ákaft að einhverju um-
ræðuefni, sem gæti beint samtal-
inu inn á nýjar brautir. — Ein-
kennileg þessi skarsúð, sagði eg
vandræðalega. Er ekki kalt hérna
í baðstofunni á veturna.
— Jú, skelfing, svaraði gamla
konan. En Gísli minn er.ekki
nærri eins kylvís og eg. Þegar
trengirnir voru á lífi, svaf eg
þarna í rúminu. En núna sef eg
hjá Gísla. Hann er miklu heit-
fengari en eg.
Hún fitlaði við aðra fléttuna
og horfði á okkur til skiptis eins
og henni lægi eitthvað á hjarta,
sem hún gæti varla komið orðum
að
— Kanske mennirnir vilji vera
hérna í nótt? spurði hún alt í
einu. Þurfa mennirnir endilega
að strekkja suður í kvöld?
— Já, sagði eg. Við verðum að
halda áfram í kvöld. Það er ekk-
ert undanfæri.
— Jæja, þá ætla eg að taka til
nestið handa ykkur.
Eg reyndi af fremsta megni að
gera henni skiljanlegt, að við
þyrftum ekkert nesti en hún lét
mótbárur mínar eins og vind um
eyrun þjóta: Það væri nú annað-
hvort, að mennirnir fengju bita
til að narta í á leiðinni, — eins
og fátæktin er mikil í Reykjavík,
tautaði hún og' gekk fram í eld-
húsið.
Hún fékk okkur stærðar bö^gul
mjólk í flösku, flatkökur og pott-
brauð, kjötflís og súrsaðan
kjamma. Við stóðum á fætur og
bjuggumst til að ganga út. Geiri
reykti úr pípu. Eg ræskti mig
nokkrum sinnum, þakkaði gömlu
konunni fyrir ' móttökurnar og
laumaði tveimur tíu króna seðl-
um í lófa hennar.
— Peningar! sagði hún forviða
og rauðir dílar spruttu fram í
vöngunum. Eg tek ekki við pen-
ingum fyrir kaffisopa.
— Uss! sagði eg höfðinglega
og sveiflaði hendinni. Þetta er
ekkert.
— Eg hef aldrei tekið við pen-
ingum fyrir kaffisopa, sagðf- hún
gröm og móðguð. Svona eg vil
þá ekki! Taktu við þeim! Eg hef
aldrei verið neinn gestaprettir.
Síðan sneri hún sér að Geira
og svipur hennar mildaðist á ný:
— Mig langar til að sníkja svo-
lítið. Mig langar til að biðja þig
að gefa mér tínuna þá arna. Hún
er svo falleg.
Geiri rétti henni tóma blikk-
dós undan reyktóbaki. Hún stakk
henni ofan í kistilskrílið, baukaði
drykklanga stund yfir kistilskrífl
inu, en gaf því næst til kynna, að
henni væri ekkert að vanbúnaði.
Við gengum út á hlaðið. Eg var
alls ekki ánægður. Mér fanst
hálfgerð skömm að hún skyldi
ekki þiggja aurana. Við höfðum
ekki aðeíns stolið veiði úr vatn-
inu, heldur einnig þegið rausn-
arle^ar góðgerðir ög ríflegt nesti.
Hún vildi hinsvegar ekkert taka
að launum nema galtómt blikk-
hylki undan reyktóbaki. Skárri
voru það launin! Nú jæja, hún
um það. Við spentum á okkur
þunga bakpokana og tókum
veiðistengurnar úr gluggakist-
unni. Gamla konan fylgdi okkur
af stað, trítlaði smástíg við hlið
okkar með vinstri höndina í
barminum. Hún mælti ekki orð
frá munni, en starði fram undan
sér og réð ferðinni. Þokan var
jafnþétt og áður, háin á túninu
löðrandi í vatni og krónur skari-
fíflanna rennblautar, slyttislegar
og drjúpandi. Kýr bauliíðu hástöf
um skamt frá okkur, en við sáum
þær ekki.
— Er langt ennþá að afleggjar-
anum? spurði Geiri, þegar við
vorum komin kippkorn út fyrir
túngarðinn.
— Nei, hann er. hérna rétt hjá,
svaraði gamla konan og blés við.
Hún þræddi hlykkjótta troðn-
ingana milli þúfnanna, sem virt-
ust fótum hennar jafnkunnugir
og baðstofugólfið, faldi höndina í
barminum og kipraði augha-
hvarmana, en kringum munninn
voru einkennilegir þjáningar-
drættir, sem eg hafði ekki veitt
athygli fyrr.
— Nonni minn sagði líka, að
það væri ekkert hættulegt að fara
á sjöinn, muldraði hún rauna-
lega.
Eg vissi ekki hvað hún átti við.
Mér var ekki ljóst, hvort hún
beindi orðum sínum til okkar eða
talaði við sjálfa sig, svo að eg
þagði og lét sem eg sæi ekki
hæðnislegar viprurnar framan í
Geira. Eg var að brjóta heilann
um, hvort eg gæti ekki á einhvern
hátt fengið hana tit að þiggja
þessar tuttugu krónur, þegar við
komum út á afleggjarann.
— Jæja, sagði gamla konan og
benti í austur. Ef þið gangið eftir
brautinni þeirri arna, komist þið
á góða veginn, áður en dimmir.
Vertu nú sæll og guð veri með
þér.
— Vertu sæl, sagði eg, og þakka
þér kærlega fyrir fylgdina.
— Það er ekkert að þakka,
sagði hún hljóðlega. Þið hefðuð
átt að vera í nótt. Þið hefðuð
getað l^gt af stað snemma í
fyrramálið. En allir þurfa að
flýta sér, allir strekkja suður.
Hún tók vinstri höndina úr
barminum og rétti Geira skraut-
lega rósaleppa. En þegar hann
hikaði við að þiggja gjöfina, tróð
hún þeim inn undir blússuna
hans, tylti sér á tá og kysti hann
titrandi á vangann.
Síðan sneri hún sér við og
hvarf fyr en varði út í gráa síð-
sumarþokuna.
Lesbók.
Dánarfregn
Guðmundur Angantýr Guð-
mundsson Goodman, drukknaði
í fiskiróðri, ásamt öðrum manni,
af hérlendum ættum, þann 19.
sept. í grend við Rabbit Point, á
Winnipeg-vatni. Foreldrar hins
látna manns voru: Árni Guð-
mundsson Goodman, bóndi, í
grend við Cámp Morton, Man.,
nú látinn og Guðríður Goodman,
eftirlifandi ekkja hans, er nú býr
ásamt börnum sínum á Rabbit
Point; en þar hefir Þórarinn son-
ur hennarN fiskistöð og útgerð^
Angantýr, venjulega var hann
nefndur Angus, var fæddur 16.
júní, 1919, og því rúmlega 24
ára að aldri.
Nærri mánuði eftir að slysið
vildi til, bar þá félaga að landi.
Var Angantýr jarðsettur í Gimli
grafreit, þann 29. okt., fór þar
fram stutt kveðjuathöfn að við -
staddri móður hans systkinum
og nokkrum vinum. Systkini
hans á lífi eru: Þórarinn, útvegs-
maður á Rabbit Point, fyrnefnd-
ur. Mrs. Gordon, Dougald, Man.;
og Guðrún, heima hjá móður
sinni og brpður.
Hinn látni, er svo sviplega
burtkallaðist, var mannvænleg-
ur maður og um margt vel gef-
inn. Sérstaklega var hann list-
fengur á fína smíði, er lék mjög
CAHADA CALLIHG!
I serve Canada by
releasing a man for
more Actire Duty
Because Action
is necessary
í'm servinq
Canada AGAIH
Hittið næsta liðssöfnunarmann að máli
Viðkvœmni og vani
Nú man eg vel, þótt væri lítið flón,
eitt vetrarkvöld um bernsku minnar daga.
í bæjardyrum blasti við mér sjón,
þar blóðug rjúpnakippa hékk á snaga.
Á nýjung þá eg starði æði stund
sem steini lostin, klökk við hjartarætur,
því sumar báru undir vængnum und,
en aðrar höfðu brotna vængi og fætur.
I einni svipan setti hroll að mér,
er sá eg þessa brotnu limt alla,
því blóði drifinn fannhvít fjöður hver •
mér fanst í bæn um samúð til mín kalla.
Eg hafði’ ei lengi lifað hér á jörð *—
og lítið því og harla fátt eg skildi,
en hjörtu svona gálaus, grimm og hörð
eg gat ei skilið, þótt eg fegin vildi.
Að rjúpnahjörð, sem eigrar autt um hjarn,
sé elt og dræp, að guðs og manna lögum
eg vart fæ skilið, ennþá er eg barn,
með öðrum hætti þó en fyrr á dögum.
Að steikja rjúpur nam eg furðu fljótt
og fletta ham af þeirra blóðgu undum.
Af gýmlum vana hef eg um það hljótt,
þó hjartað kenni til við það á stundum.
Mitt hugarþel í kyljum lífsins kól
og klökknar ekki nú eins létt og forðum,
að skuli eg geta haldið heilög jól
og hafa sífelt rjúpnasteik á borðum.
Þó vaninn geti hlýjað hjarta spilt,
þá hygg eg samt, að nærri myndi láta,
ef bernskulund í hóf hann hefði ei stilt,
þá hefði eg ýfir mörgu viljað gráta,
Oft virðist lífið kalt og klökknar vart
vði kvein og tar, sem drjúpa á freðna jörðu.
En kringum okkur gert við gætum bjart
og gjarnan lært að beita engan hörðu.
Erla.
Heimilisbl.
í höndum hans. Hann hafði lært
bæði gullsmíði og úrsmíði, og
var talinn ágætlega virkur í þeim
greinum.
Hann var svipfallegur piltur,
taugar hans og tilfinningar ó-
venjulega fínar. Móður sinni var
hann hugljúfur og hjartfólginn
sonur; blíður og umhyggjusamur.
Er hans sárt saknað af móður og
systkinum og vinum.
Við sviplegt fráfall hans koma
í huga manns orð Steingríms
Thorsteinssonar skálds.
“Er aldan nemur burt ungra lið,
þess ættjörðin seint fær bætur.
Hve sárann allir þá vikna við,
og vinirnir bjóða að hinzta frið,
þeim grátandi góðar nætur.”
S, Ólafsson.
Fæstir af þekktustu mönnum
veraldarsögunnar hafa við fæð-
ingu átt heppilegum aðstæðum
að fagna. Við skulum aðeins
virða fyrir okkur eftirfarandi
lista með nöfnum nokkurra mikil
menna. Þeir áttu allir í fyrstu
við erfið kjör að búa. Gríska
skáldið Euripides var sonur græn
metissala. Faðir Virgils var leir-
kerasmiður. Faðir Lúthers var
námuverkamaður. Kolumbus var
sonur alþýðlegs kaupmanns. Fað-
ir Shakespeare var slátrari og
verzlaði með ull. Rabelais var
sonur lyfsala. Faðir Molieres óf
glitvefnað. Á æskuárum sínum
nam Cellini gullsmíði. Fyrsta
starf Charles Dickens var að líma
miða á málningarkrukkur.
Albrecht Durer var lærlingur hiá
gullsmið. Höfundur Robinson
Crusoe, Daniel Dofoe, var sonur
slátrara og byrjaði með að verzla
með sokka.
Business and Professional Cards
Drummondvilie CottonCo.
LTD.
55 Arthur St., VVinnipeg
> Phone 21 020
Manufactucers of
BLUENOSE Fish Nets
and Sein Twines
H. L. HANNESSON,
Branch Mgr.
Blóm siundvíslega afgreidd
THE B0SERY ltd.
Stofnað 1905
427 , Portage Ave.
Winnipeg.
MANITOBA FISHERIES
WINNIPEG, MAN.
T. Bercovitch, fram.kv.stj.
Verzla I heildsölu með nýjan og
frosinn fisk.
303 OWENA ST.
Skrifstofusfmi 25 355
Heimasími 55 463
líleifets
Éij
(>HONE
96 647
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
S. M. Baokman, Sec. Treas.
Keystone Fisheries
Limited
325 Main St.
Wholesale Distributors of
FltESIÍ AND FROZÉN FISH
n.AMAniAN FISH
PRODUCERS, LTD.
H. Pane, Manaping Director
Wholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish.
311 Chambers St.
Office Phone 86 651.
Res Phone 73 917.
H. A. BERGMAN, K.C.
Islenzkur lögfrœOingur
Skrifstofa: Room 811 McArthui
Building, Portage Ave.
P.O. Box 165«
Phones 95 052 og 39 043
Office Phone
88 033
Res. Phone
72 409
Dr. L. A. Sigurdson
166 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours: 4 p.m,—6 p.m.
and by appointment
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N.D.
tslenzkur lyfsall
Fðlk getur pantað meðul og
annað með pósti.
Fljót afgreiðsla.
ANDREWS, ANDREWS
THORVALDSON AND
EGGERTSON
Lögfræöingar
209 Bank of Nova Scotia Bldg.
Portage og Garry St.
Stmi 98 291
J. J. SWANSON & CO. LIMITED • 308 AVENUE BLDG., WPG. U Fasteignasalar. Leigja hós. Ct. vega peningalán og eldsftbyrgð bifreiðaábyrgð, o. s. frv. Phone 26 821 DR. A. V. JOHNSON Dentist • 606 SOMERSET BLDG. Telephone 88 124 Home Telephone 202 398
DR. B. J. BRANDSON 308 Medieal Arts Bldg Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tfmar 3-4.30 DRS. H. R. and H. W. TWEED Tannlœknar •
• Heimili: 214 WAVERLEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba 406 TORONTO GEN. TRCSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smlth St. PHONE 26 545 WINNIPKO
Legsteinar sem skara framúr Úrvals blágrýti og Manitoba marmari Skrifiö eftir veröskrd GILLIS QUARRIES, LTD. 1400 SFRUCE ST. Winnipeg, Man. A. S. BARDAL 848 SHERBROOK ST. Selur llkkistur og annast um út- farir. Allur útbúnaður sá beztl. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu taisíml 86 607 -Heimilis talsfmi 501 562
DR. A. BLONDAL Physician & Surgeon 602 MEDICAL ARTS BLDG. Slmi 22 296 Heimili: 108 Chátaway Sími 61 023* DR. ROBERT BLACK Sérfræðingrur f eyrna, augna, nef og hálssjúkdúmum 416 Medfcal Arts Bldg. Cor. Graham & Kennedy Viðtalstlmi — 11 tll 1 og 2 tll 5 Skrlfstofusíml 22 2 51 Heimllissf ml 401 991
Dr. S. J. Johannesson
Frá vini 215 RTTBY STREET (Beint suður af Banning) Talsfmi 30 877
ViCtalstími 3—6 e. h.